ليلي دشت اسرار
سياسي يادداشت
مصاحبه
حقوقدان نگاه
ليلي دشت اسرار
افغانستان در طالبان اسراي قتل‌عام ازنيوزويك مجله ويژه گزارش
دشت شني ماهوري تپه‌هاي از پرزحمت گذار در:رضايي‌نصير غلامرضا ترجمه بين‌الملل ، گروه
دفن رنگ زرد شن‌هاي در نيمه نصفه كه يافت سرنخ‌هايي هگلاند بيل افغانستان ، شمال در ليلي
و چرخ‌ها رد كنار در بقايا اين.كفش لنگه چند و پشمي كلاه شب يك ;تسبيح چند.بودند شده
يك به سپس.است يافته بوده ، دنبالش به را آنچه هگلاند كه مي‌داد نشان بولدزر تيغه
.برخورد انسان دنده تعدادي و خاصره لگن استخوان چند درشت‌ني ، استخوان
دسته گورهاي محل كردن مشخص مي‌شناسند ، را نشانه‌ها ديده تعليم تحقيق ماموران آنكه با
باستان‌شناسي" رشته پيشگامان از و انسان‌شناس هگلاند ، .نيست ساده‌اي كار هم هميشه جمعي
گياهي پوشش و است نخورده دست زمين كه باشيد جاهايي دنبال به بايد":مي‌گويد "بشر حقوق
دقيقه فاصله 15 به ليلي دشت در ".است كرده عبور آن روي از ماشين كه مناطقي است ، متفاوت
.بودند كشيده بيرون زيرزمين از را مدارك لاشخور حيوانات شبرغان ، زندان‌در از اتومبيل با
آنها از بعضي اما مي‌زد ، سفيدي به رنگشان و بودند قديمي شده جويده استخوان‌هاي از برخي
.داشت وجود گوشت استخوان‌ها روي هنوز و شده دفن تازگي به كه بودند جسدهايي به متعلق
داشت آن از حكايت - هكتار يك حدودا - بود كرده كار آن در بولدزر كه منطقه‌اي وسعت
اغلب.كرد جلب را هگلاند توجه نيز جراحي دستكش لنگه يك.است زياد بسيار دفن‌شدگان تعداد
هگلاند عقيده به و مي‌كنند استفاده دستكش‌هايي چنين از مي‌كنند كار اجساد با كه كساني
.است گرفته صورت برنامه‌ريزي با كار اين كه باشد مدركي مي‌تواند دستكشي چنين وجود
تحقيق مامور دو ژانويه ماه در.بود نيامده ليلي دشت به گمان و حدس براساس صرفا هگلاند
.دادند گزارش نزديكي آن در شبرغان زندان به خود سفر از بوستون بشر حقوق پزشكان گروه از
به كه را طالبان زندانيان از نفر از 3000 بيش.بود تكان‌دهنده برايشان بودند ديده آنچه
حال به بودند ، كرده تسليم پيروز نيروهاي به را خود نوامبر ، اواخر در كندوز سقوط هنگام
فرمانده.بودند چپانده داشت ، جا نفر براي 800 فقط كه ساختماني در مفرط گرسنگي و مريضي
از اوميكرد بهانه را پول نداشتن اما داشت ، اعتراف زندان مانند دخمه شرايط به زندان ،
ملل سازمان از و بفرستند آنها براي ضروري لوازم و غذا كه كرد تقاضا بشر حقوق پزشكان
.بنوشند غيرآلوده آب بتوانند زندانيان تا كنند حفر چاهي خواست
جمعي دسته گورهاي به مربوط روايات
بسيار آنها شرايط آنكه با.مي‌كردند حكايت وحشت‌آورتري داستان‌هاي از زندانيان خود اما
تن صدها كه مي‌گفتند آنها.بودند زنده هنوز زيرا بودند ، شانس خوش آنها اما بود ، دهشتناك
شده ، خفه شده مهروموم كانتينرهايي در شبرغان به كندوز از انتقال هنگام به رفقايشان از
همين شنيدن پنهاني نيز افغان مقامات و محلي مددكاران.بودند داده دست از را خود جان
از بسياري كردن دفن درباره مستمر گزارش‌هاي همچنين آنها.مي‌كردند تاييد را داستان‌ها
.مي‌كردند تاييد ليلي دشت در دسته‌جمعي گورهاي در را اجساد
مناطق ديگر و بالكان حوزه كشورهاي سري‌لانكا ، رواندا ، در كه هگلاند ، كه بود زمان آن در
رد روي از كه محلي در اوشد فراخوانده بود ، داده انجام را مشابهي تحقيقات قساوت دستخوش
بو سپس.كرد حفر عميقي سوراخ باشد دسته‌جمعي گور كنار مي‌زد حدس بولدزر ، توسط شده ايجاد
كارگران و هگلاند بعد.نگذاشت باقي ترديدي مي‌شد ، متصاعد سوراخ از كه تعفني بوي.كشيد
تجزيه حال در اجساد از لايه‌اي به نيمي و متر يك عمق در و كردند حفاري به شروع محلي
به آزمايشي كانال يك آنها.بودند افتاده يكديگر كنار فشرده هم به رديف يك در كه رسيدند
اجساد":مي‌گويد هگلاند.يافتند جسد كوتاه 15 فاصله همين در و كردند حفاري را متر طول 5
و نداشتند تن به زيادي لباسداشت وجود گوشت استخوان‌ها روي هنوز و بودند تازه نسبتا
بسته نيز آنها از بعضي دست.بوده‌اند گرمي بسيار محل در مرگ از قبل كه مي‌داد نشان اين
".بود
كالبد را آنها چادر يك در او همكاران از يكي و كشيد بالا را جسدها از تا سه هگلاند
از نشاني هيچ آنها جسد روي و بوده‌اند جواني مردان همه قربانيان كه شد معلوم.كرد شكافي
با نيز امر اين هگلاند گفته به.نداشت وجود تيز اشياء با بريدگي يا تير زخم ضربه ، جاي
دفن ليلي دشت در نفر چند.دارد مطابقت خفگي اثر در مرگ مورد در بازماندگان داستان
تحقيق اين به آگاه ملل ، سازمان مقامات از يكي.بزند تخمين نيست حاضر هگلاند شده‌اند؟
فشردگي و است وسيع بسيار دسته‌جمعي گور اين كه است اين مي‌دانيم كه چيزي تنها":مي‌گويد
اين مورد در كه ديگري مقامات ".است داشته وجود آزمايشي كانال در اجساد بين زيادي
بشر حقوق سازمان مدير رازق ، عزيزالرحمان.نمي‌كنند تعجب اصلا كرده‌اند ، تحقيق كشتارها
جان كانتينرها در نفر هزار از بيش كه بگويم مي‌توانم اطمينان با":مي‌گويد افغان
".باخته‌اند
و افغاني رزمندگان كاميون‌ها ، رانندگان زندانيان ، از هم نيوزويك گسترده پرس‌وجوي
را يكديگر پوست ماندن زنده براي كه بازماندگاني با مصاحبه جمله از محلي ، روستاييان
و ليلي دشت اجساد.داده‌اند دست از را خود جان نفر صدها كه مي‌دهد نشان مي‌جويده‌اند ،
قساوتي صرفا اين است ، افغانستان جنگ كشف رازهاي از يكي - آنان كشتار وحشت‌آور شيوه
كشتارها اين - است بوده بيرحمي و قساوت از بسياري موارد شاهد كه نيست سرزميني در ديگر
در كه طور آن وكالتي ، جنگ‌هاي انتخاب صورت در آمريكا كه مي‌كشد تصوير به را مشكلاتي
از استفاده وكالتي جنگ‌هاي از منظور.بود خواهد مواجه آنها با شد ، انجام افغانستان مورد
.است زمين روي محلي رزمندگان حمايت براي هوايي نيروي فراخواندن و آمريكايي ويژه نيروهاي
ممكن كه متحداني اعمال قبال در آمريكا مسئوليت مورد در سوال‌هايي حال عين در امر اين
جنگ مزيت.برمي‌انگيزد باشند ، نداشته ژنو كنوانسيون مفاد اجراي به علاقه‌اي هيچ است
.آمريكايي‌ها خون نظر از كم‌هزينه البته ;بود هزينه كم پيروزي افغانستان در وكالتي
نزديكي همكاري آمريكايي نيروهاي كه است اين مي‌كند ثابت نيوزويك بررسي‌هاي كه هزينه‌اي
محسوب جنگي جنايات مي‌تواند كاملا كه شده‌اند اعمالي مرتكب كه داشته‌اند متحداني با
.شود
كذب اظهارات
در اسرا كردن سوار كسي‌شاهد كه ندارد اين بر دلالت نيوزويك يافته‌هاي از يك هيچ
را حادثه اين جلوي بتوانند كه بوده‌اند موقعيتي در يا بوده‌اند منفذ بدون كاميون‌هاي
امنيت حفظ به معطوف بيشتر ويژه نيروهاي سربازان كوچك گروه توجه زمان آن در.بگيرند
زندان در آن از پيش روز چند كه است بوده خونيني شورش نظير شورش‌هايي از جلوگيري و زندان
.شنيده‌اند چيزهايي كانتينرها در مرگ مورد در سربازان مطمئنا.بود داده رخ جنگي قلعه
كه كرده‌اند فكر هم شايد.مي‌كنند مبالغه زمينه اين در كه باشند كرده فكر است ممكن اما
تا شده تسليم منطقه از دشوار سفر كه بوده‌اند مجروحي اسراي يا هستند ، جنگي تلفات مردگان
.نياورده‌اند دوام را زندان
در سوالاتي با رويارويي هنگام به پنتاگون سخنگويان كه دارد حقيقت هم نكته اين اما
.داده‌اند مبهم و سردرگم جوابهاي موضوع اين زمينه
مورد در مفصل پاسخگويي براي نيوزويك مكرر تقاضاي‌هاي به دولتي مقامات از يك هيچ
سخنگويان و نداد جواب نظر مورد زمان در شبرغان و شريف مزار كندوز ، در آمريكا فعاليت‌هاي
را سوالاتي مي‌توان ضمن در.هستند محض دروغ كه كرده‌اند اظهار را بياناتي دفاع وزارت
مورد در تحقيق جدي طور به حد چه تا ملل سازمان.كرد مطرح بين‌المللي نهادهاي مورد در
مطرح زماني قساوت‌ها به مربوط گزارش‌هاي است؟ كرده دنبال داده ، روي شبرغان در را آنچه
ممكن.كند ايجاد ثبات افغانستان در مي‌كند سعي نااميدي با بين‌المللي جامعه كه مي‌شود
از جديدي دور مورد اين در جانبه همه تحقيق كه باشند كرده فكر اين به خيرخواه مقامات است
يك در مي‌داشت؟ را ارزشش تحقيقي چنين آيا.مي‌شود سبب افغانستان در را كشتار و كشت
كه است آمده رسيده ، نيوزويك دست به آن از بخش‌هايي كه ملل سازمان محرمانه يادداشت
عيار تمام جنايي تحقيق يك توجيه براي ليلي دشت گورهاي در شده انجام بررسي‌هاي يافته‌هاي
كه طالبان جنگي اسراي اجساد شده جمع‌آوري اطلاعات اساس بر مي‌گويد گزارش اين.است كافي
به گزارش در.شده‌اند دفن محل اين در مرده‌اند ، خفگي از شبرغان به كندوز از سفر راه در
مذكور گزارش همه ، اين با.است شده عنوان نفر كشته‌شدگان 960 تعداد عيني ، شاهد يك از نقل
مي‌شود توصيه قويا مورد ، اين سياسي حساسيت به توجه با":مي‌كند مطرح نيز را مبرم مسائل
اين از نهايي هدف مورد در تصميم‌گيري زمان تا پرونده اين به مربوط فعاليت‌هاي تمام كه
"غيره؟ يا است حقيقت كشف كميسيون است ، جنايي محاكمه هدف آيا ;گردد متوقف فعاليت‌ها ،
.است دوستم عبدالرشيد ژنرال شده‌اند ، كشتارها اين مرتكب نيروهايش مي‌شود گفته كه رهبري
خفگي اثر در واقعا افراد از بسياري گفت نيوزويك به دوستم ژنرال سخنگوي زكي ، فيض‌الله
و كرد عنوان نفر ، چند كانتينر هر از نفر ، تا 120 بين 100 را آنها تعداد امامردهاند
او.داده‌اند دست از را خود جان سفر طي و بوده‌اند مجروح شديدا آنها از برخي كه افزود
:گفت او.است بوده حادثه وقوع از پيش روز سه تنها جنگي ، قلعه زندان شورش كه بود معتقد
و شوند منتقل بيشتري آرامش با اسرا بود ممكن بود ، نيافتاده اتفاق جنگي قلعه حادثه اگر"
.نشده‌اند كشته مرده‌اند ، ;شده‌اند خفه آنها":افزود وي ".بگيرد صورت كمتري بي‌نظمي‌هاي
كردن سوار هنگام به دوستم ژنرال كه داشت اظهار زكي ضمن در ".است نگرفته صورت قتلي
پايين فرماندهان به انتقال فني جزييات":گفت او.است نداشته حضور كانتينرها در زندانيان
آمريكايي سربازان از تعدادي نظر مورد زمان در":كه افزود و ،"بود شده واگذار دست‌تر
".نمي‌خوردند جنب دوستم كنار از كه بودند
آمريكا داشتن دست
مورد اين در تحقيق حساسيت بر تنها دوستم ژنرال با آمريكايي سربازان نزديك همكاري
تحقيقي مامور دو از يكي و هاروارد عمومي بهداشت مدرسه استاد لينينگ ، جنيفر.مي‌افزايد
كس هيچ كه مسئله‌اي":مي‌گويد است ، كرده سفر شبرغان به بشر حقوق پزشكان طرف از كه
حادثه وقوع زمان در.است آمريكايي نيروهاي دخالت كند ، صحبت آن مورد در نمي‌خواهد
كي ، و مي‌دانسته چه مورد اين در متحده ايالات.داشته‌اند حضور محل در آمريكايي نيروهاي
"است؟ داده انجام زمينه اين در كاري چه و كجا
منعقد مذاكره روز سه دو از پس كه قراردادي پي در كندوز در القاعده و طالبان نيروهاي
مياني فرماندهان از يكي ناصري ، (شموك) شمس‌الحق گفته به.كردند تسليم را خود بود ، شده
و آمريكايي اطلاعاتي افسر سه حضور در مذاكرات است ، بوده آنجا در كه شمال ائتلاف نيروهاي
.است شده انجام ويژه نيروهاي سربازان از جين دو يك حدود
موافقت سخاوتمندانه‌اي نسبتا شرايط با دوستم ژنرال جمله از شمال ، ائتلاف فرماندهان
.بازگردند خانه‌هايشان به افغاني رزمندگان شد قرار:كردند
در داشتن دست به مظنون افراد آمريكايي‌ها آنكه از پس مي‌توانستند هم پاكستاني‌ها اغلب
بود قرار خارجي‌ها ديگر و عرب رزمندگان.برگردند خانه به كنند ، سوا را القاعده عمليات
در كه ديگر افغاني يك گفته بهشوند ديگر بين‌المللي سازمان‌هاي يا ملل سازمان تحويل
آنها مردان است داشته تاكيد طالبان نماينده سادات ، وثيق‌الله سيد داشته ، حضور مذاكرات
كسان از كمتر او مي‌كرده‌اند فكر كه كردند تسليم دوستم ژنرال به را خود دليل اين به
.باشد گذشته كشتارهاي از انتقام پي در دارد احتمال ديگر
فرصت طالبان رهبران تا شود ، آغاز نوامبر يكشنبه 25 روز در رسما تسليم مراحل شد قرار
.باشند داشته كندوز در خود نيروهاي به را قرارداد اين قبولاندن براي كافي
به فرار با سرسخت رزمندگان از نفر حدود 400 مذاكرات خاتمه از پس روز يك همه ، اين با
اتفاق به قريب اكثريت مي‌گويد ناصري كه همانطور اما.كردند ايجاد وقفه‌اي غرب ، سمت
مورد محل.كردند تسليم را خود "گوسفند" مثل بودند ، افتاده دام به كندوز در كه رزمندگاني
.كندوز غرب مايلي حدود 5 در بياباني نقطه‌اي شد ، تعيين يرگانك واقعي تسليم براي توافق
بلافاصله و شدند خارج كندوز از اتومبيل با طالبان و خارجي عاليرتبه فرماندهان اغلب
ايستگاه چهار.بودند پياده بقيه.شد مصادره شمال ائتلاف نيروهاي توسط آنها نقليه وسايط
وانت ، بود ، دسترس در كه وسيله‌اي هر به را آنها و شد برپا رزمندگان سلاح خلع براي بازرسي
تعداد اما.كردند سوار كانتينردار ، تريلرهاي برخي حتي و كاماز روسي كاميون‌هاي تريلر ،
روز چهار تا سه مي‌شدند ، تسليم كه كساني اغلب و بود موجود تسهيلات از بيش كندوز اسراي
.مي‌ماندند منتظر صحرا در
.بودند يرگانك در تسليم روند بر نظارت براي شمال ائتلاف فرماندهان از ديگر يكي و دوستم
حضور آنجا در نيز ويژه نيروهاي سربازان از نفر ده‌ها افغاني ، و آمريكايي شاهدان گفته به
منطقه اطراف در چهارچرخ موتورسيكلت‌هاي بر سوار ويژه ، نيروهاي افراد از برخيداشتند
پشت بر سوار را او كه است موجود فيلمي هنگام آن در نيز دوستم ژنرال از.مي‌دادند ويراژ
را منتظر اسراي غذاي و آب اعظم بخش.مي‌دهد نشان چهارچرخ موتورسيكلت‌هاي اين از يكي
قابل قدرت دادن نشان دليل به اول وهله در آنها حضور اماميكردند تامين آمريكايي‌ها
.مي‌كرد تقويت را آن آمريكايي بمبافكن‌هاي مكرر پرواز كه امري بود ، اعتماد
غرب ، سمت به مايل حدود 100 مزارشريف ، حوالي دوستم نظامي شبه نيروي سربازان زمان همان در
محمد را او كه ساله‌اي تا 50 حدود 40 ريشوي راننده واز كردند پيدا را كانتينري
تغيير گزارش اين در را نفر چندين نام انتقامجويي‌ها احتمال كاهش براي نيوزويك) مي‌ناميم
محمد كه شد اين بر قرار.ببرد شبرغان زندان به را طالبان اسراي تا خواستند (است داده
.است شده واقع شبرغان و مزارشريف بين جاده وسط كه برود قلعه‌زيني دژ به روز آن غروب
دروازه از و وارد قلعه دروازه يك از بايد جاده از عبور براي و مي‌گذرد قلعه وسط از جاده
.شد خارج ديگر
قلعه در قبل از كانتينر حامل تريلر چندين.رسيد قلعه‌زيني به غروب ساعت 7 حدود محمد
ساعت 9 حدود.داشتند حضور آنجا در بودند ، افغان همگي كه سرباز حدود 150.بودند منتظر
از روباز انتهاي و كاميون‌ها با بودند چچن و عرب پاكستاني ، افغاني ، از تركيبي كه اسرا
عمامه‌ها ، و شوند پياده كاميون‌ها از دادند دستور اسرا به سربازان.رسيدند يرگانك
اسرا.دادند جاي را نفر حدود 200 كانتينر هر در.درآورند را خود جليقه‌هاي و عرقچين‌ها
از يكي.بروند خانه‌هايشان به داده‌اند قول آنها به كه طور آن نيست قرار كه دريافتند
كانتينرها در سپس ".است كرده خيانت ما به او ناصري شموك بر لعنت":مي‌زند فرياد اسرا
.شد قفل
ارزان‌قيمتي وسيله "كانتينر با مرگ".چيست سرنوشتشان كه فهميده‌اند زندانيان احتمالا
نيروهاي هم و طالبان هم گذشته سال پنج طي حداقل كه است بوده جمعي دسته كشتارهاي براي
xبين‌المللي ، 8 اندازه‌هاي در بار حمل كانتينرهايبودند كرده استفاده آن از شمال ائتلاف
تن صدها زده زنگ بقاياي ;شده‌اند رها افغانستان جاده‌هاي جاي جاي در كه فوت x840
مي‌شود گفته.است ريخته فرو كشور اين سر بر هوا از گذشته سال بيست طي كه مختلفي كمك‌هاي
عنوان به كانتينرها از سال 1997 در پهلوان ملك نام به ازبك ددمنش ژنرال يك بار نخستين
به طالبان حمله يك دفع از پس ملل ، سازمان گزارش طبق.است كرده استفاده كشتار ماشين
كانتينرها در آنها كردن رها با را ، طالبان نيروهاي از نفر حدود 1250 پهلوان مزارشريف ،
زنداني‌ها كه ديدند كردند باز را كانتينرها وقتياست رسانده قتل به صحرا ، آفتاب زير
را دشمنان از نفر چندصد كرد ، تسخير را مزارشريف سال 1998 در طالبان وقتي.شده‌اند برشته
.رساند قتل به شيوه همين به
بدهيد آب ما به مي‌ميريم ، داريم ما
را آنها كه است نبوده گرم قدر آن نوامبر ماه هواي كندوز ، از طالبان اسراي مورد در
.خود سلول‌هاي ديواره به كوبيدن مشت به كرده‌اند شروع ساعت چند از پس اما.كند برشته
.نيستيم كه حيوان آدميم ، مابدهيد آب ما به مي‌ميريم ، داريم ما":مي‌زده‌اند فرياد برخي
تا مي‌كند ، ايجاد كانتينرش در سوراخ‌هايي چكش و طويله ميخ يك از استفاده با محمد"
چكار مي‌پرسد ، عصبانيت با و مي‌شود چكش‌ها سروصداي متوجه دوستم سربازان از يكي اينكه
.كنند فرار زنداني‌ها مبادا مي‌گيرد ، را سوراخ‌ها دارد مي‌گويد محمد.مي‌كند دارد
:مي‌پرسد و مي‌كند نزديك سوراخ‌ها از يكي به را صورتش اسرا از يكي سرباز رفتن از پس
به":مي‌گويد و درمي‌آورد را زبانش زنداني.مي‌دهد مثبت جواب محمد "هستي؟ مسلمان تو"
دو بطري يك محمد.است شده ترك ترك تشنگي از او زبان كه مي‌بيند محمد ".كن نگاه من زبان
قرص علاوه 10 بهميفرستد داخل به را آن سوراخ از و مي‌كند پر آب با را نوشابه ليتري
را خدا":مي‌گويد زنداني.مي‌دهد آنها به دارد ، همراه به كه است غذايي همه كه هم نان
".مسلماني تو كه شكر
سعي كه مي‌كنند ادعا است ، كرده صحبت آنها با نيوزويك كه نيز ديگر رانندگان از برخي
كرده تلاش و كرده ايجاد كانتينر در سوراخ‌هايي مي‌گويد آنها از يكي.كنند كمك كرده‌اند
با آنها از نفر پنج و شده‌اند متوجه دوستم سربازان اما برساند ، آب زندانيان به است
پشت را شب بقيه و بوده كتك‌كاري‌ها اين شاهد محمد.افتاده‌اند او جان به تفنگ قنداق
و مي‌بيند زيني قلعه در را مشابهي صحنه ديگري كس.مي‌گذراند شده قفل درهاي با فرمان
زيني قلعه نزديكي در لنگرخانه دهكده در دسامبر ماه در عبدالله.بدهد خبر مي‌كند سعي
طريق از آمد و رفت و شد بسته نيم و روز يك مدت به زيني قلعه دروازه‌هاي وقتي.بود ساكن
مشاهده آنجا در و رفت قلعه به او.شد برانگيخته عبدالله كنجكاوي مي‌گرفت ، صورت لنگرخانه
و وانت با اسرا كه نكشيد طولي.آمدند قلعه داخل به كانتينردار تريلر چهار كه كرد
دوستم ، مردان قلعه ، در حاضر سربازان عبدالله گفته به.رسيدند راه از كاماز كاميون‌هاي
.بستند خودشان عمامه‌هاي با را اسرا
بازوان و چشم‌ها اغلب مي‌گويد عبدالله.مي‌خوردند كتك مي‌كردند ، مقاومت كه آنها
نافرمان زندانيان.مي‌بستند پا و دست چهار را آنها از بعضي اما مي‌بسته‌اند را زندانيان
كه وقتي.مي‌كردند پرتاب كانتينر درون به شكم با را آنها و گرفته پا و دست چهار از را
ندارد ترديدي است ، بوده شاهدش آنچه در عبدالله.مي‌كردند قفل را درشان شد ، پر كانتينرها
".بود اسرا كشتن آنان هدف تنها":مي‌گويد او
كه افتاد آشنايان از يكي ياد به و بدهد خبر مي‌تواند كسي چه به پرسيد خود از عبدالله
كه بود سادات وثيق‌الله سيد فرد اين.مي‌كرد همكاري مزار در مستقر آمريكايي نيروهاي با
.مي‌كرد ايفا را آمريكايي‌ها مترجم نقش طالبان نيروهاي تسليم به مربوط مذاكرات در
داده جواب او و مي‌افتد دارد اتفاقي چه است گفته وثيق‌الله به كه مي‌كند ادعا عبدالله
وانت دو با آمريكايي‌ها از گروهي عبدالله گفته به بعد ، روز "كرد خواهيم اقدام ما":كه
و مي‌زنند گشتي آمريكايي‌ها و رفته‌اند كانتينرها اما.مي‌آيند زيني قلعه به رنگ خاكي
.بازمي‌گردند مزار به
مي‌گويد او.مي‌دهد جواب احتياط با مي‌شود ، سوال حكايت اين مورد در وثيق‌الله از وقتي
سربازان از پر اتومبيل چند همراه به _ نوامبر 28_ يرگانك در تسليم روز چهارمين در كه
در عطامحمد مركزي ستاد پوشش تحت سربازان اين از برخي.است بازگشته مزار به آمريكايي
و بوده‌اند زنده او كانتينر داخل افراد از تعدادي كه مي‌آورد ياد به او.بوده‌اند مزار
به":مي‌گويد است بوده نشسته او كنار كه سربازي.مي‌زده‌اند كانتينر ديواره به مشت با
".مي‌خواهند آب فقط آنها...بده ادامه راهت
و ساكت شومي طرز به آنها از بسياري مي‌رسند ، شبرغان زندان به كاميون‌ها كه زماني
كاميون اولين در آنكه محض به اما است ، بوده كاميون دومين راننده محمد.هستند بي‌سروصدا
ساعت كه 24 نفر حدود 200 از.مي‌رود زندان حياط داخل به و شده پياده او مي‌كنند باز را
:مي‌گويد محمد.بود نمانده زنده نيز نفر يك حتي بودند ، شده سوار كانتينر اين به پيش
و خيس آنان لباس‌هاي تمام.ريخت بيرون به ماهي مثل اجساد و كردند باز را درها"
".بود پاره‌پاره
دستور از او زيرا مانده‌اند ، زنده او كاميون مسافر نفر تمامي 176 كه مي‌كند ادعا محمد
را او حرف ديگر شاهدان).بود كرده ايجاد كانتينر ديواره در سوراخ‌هايي و كرده سرپيچي
كاروان كانتينرهاي در كردن باز هنگام به ديگر راننده‌هاي و او گفته به.(مي‌كنند تاييد
به را خبر اين كه نمي‌كند تاييد ضمن در است نداشته حضور آمريكايي‌اي هيچ آنها ،
توجه زمان آن در":مي‌گويد او.است داده انتقال مي‌كرده ، كار آنها با كه آمريكايي‌هايي
مايك آن در كه مزارشريف در جنگي قلعه زندان شورش.بود ديگري موضوع معطوف آمريكايي‌ها
اتفاق نوامبر روز 25 شد ، كشف ليند واكر جان آمريكايي هويت و شد كشته سيا ، عامل اسپن ،
مايك جسد انتقال دادن ترتيب مشغول آمريكايي‌ها از بسياري":مي‌گويد وثيق‌الله ".افتاد
راز يك طولاني مدتي براي نمي‌توانست كانتينرها حكايت اما ".بودند مزار فرودگاه از اسپن
.شده‌اند موضوع متوجه زود خيلي آمريكايي‌ها مي‌كنم ، فكر من":مي‌گويد او.بماند باقي
".بوده‌اند مستقر شبرغان زندان در آغاز از آنها
هوا سوراخ يك براي دلار 750
بعد ، روز.مي‌رسد شبرغان به كاميون از 7 متشكل تازه‌اي كاروان نوامبر ، سي‌ام بعد ، روز
رانندگان رد نيوزويك.مي‌رسد راه از كاميون هفت با هم آن سوم ، كاروان دسامبر ، اول
زيادي اجساد حاوي كانتينرها كه مي‌آورند ياد به آنها.است گرفته را بعدي كاروان‌هاي
هزار كاروان‌ها 45 آن در كاميون‌ها از يكي زندانيان.نبوده‌اند چنين همه اما.است بوده
تا مي‌دهند رشوه راننده به كانتينر كف در شكافي طريق از (دلار حدود 750) پاكستان روپيه
نفر همه 150بپاشد داخل به آب شيلنگ با و كند ايجاد كانتينر در هوا عبور براي سوراخي
سوراخ‌هايي شدند موفق زندانيان خود مورد ، يك حداقل در.ماندند زنده كانتينر اين مسافر
.بمانند زنده همه و كنند ايجاد كانتينر چوبي كف در
زندان در نيوزويك.است مانده زنده كه است كساني از يكي پشتون ، ساله زنداني 28 عبدل ،
.بود شده پر لبالب آنها كانتينر كه مي‌آورد ياد به اوداد ترتيب او با مصاحبه‌اي شبرغان
عرق تشنگي رفع براي كه بودند شده مستاصل آنچنان زندانيان آب ، بدون ساعت حدود 24 از پس
را خود اطرافيان داده ، دست از را خود عقل زنداني‌ها از برخي.مي‌ليسيده‌اند را يكديگر
او:است بوده شبرغان به سوم كاروان كانتينرهاي مسافران از يكي عبدل.مي‌گرفته‌اند گاز
زنده او همسفران از نفر تا 30 تنها 20 رسيده‌اند زندان به آنها كه زماني مي‌گويد ،
.بوده‌اند
تعريف را مشابهي داستان‌هاي تقريبا هستند شبرغان زندان در اكنون كه ديگر بازماندگان
.مي‌كنند
.است بوده هم بسته آنها پاي و دست زيرا است ، بوده بيشتر مسافران از برخي رنج و درد شدت
ساله ، زنداني 20 محمود ، .است بوده غيرافغاني اسراي و پاكستاني‌ها مختص سرنوشت اين ظاهرا
پاي و دست.كرده‌اند تسليم را خود ديگر پاكستاني همراه 1500 به كندوز در كه مي‌گويند
و بود شده بسته لباس‌هايشان از شده پاره نوارهاي با يا خودشان عمامه‌هاي با آنها همه
.كرده‌اند كانتينرها بار گله مثل را آنها سپس
هيچ چرا":مي‌پرسد آنها از يكي.دارند وجدان عذاب كشتار اين در شركت دليل به رانندگان
صحبت هنگام به كه ديگري راننده "ببيند؟ را مردگان اجساد كه نبود آنجا ملل سازمان از كس
روايات از"نمي‌كنند؟ كاري هيچ چرا":مي‌پرسد مي‌لرزد ، بي‌اختيار نيوزويك خبرنگار با
مدت 10 به زنده اسراي همراه به مرگ حال در و مرده اسراي كاروان‌هاي كه برمي‌آيد چنين
با سرخ صليب.مي‌شدند داشته نگه دور كنجكاو چشم‌هاي.مي‌شده‌اند وارد شبرغان به روز
فرمانده.مي‌شود شبرغان به ورود خواستار نوامبر روز 29 در كندوز ، از اسرا ورود از اطلاع
تا حقيقت در.شد خواهد صادر مجوز ساعت عرض 24 در كه مي‌دهد قول زندان در دوستم نيروهاي
شده دفن زياد احتمال به اجساد اغلب زمان ، آن درنرسيد زندان به صليبسرخ دسامبر 10
بودند
لبجار.شده‌اند خبردار اجساد دفن محل در غيرعادي فعاليت‌هاي از كه دارد وجود شاهداني
دوستم سربازان دسامبر اول نيمه در.است واقع جمعي دسته گورهاي محل شرق در مايل نيم حدود
اكنون روستاييان اغلب.كردند ممنوع خانه‌هايشان از را روستاييان خروج شب چند مدت به
را مردگان كه سال‌هاست":مي‌گويد يكي.بگويند سخن مورد اين در كه هستند آن از ترسيده‌تر
آن مورد در اگر اما مي‌دانم ، من.افتاد اتفاقي چه مي‌دانيد شما ".مي‌كنند دفن آنجا در
بودند مايل كه يافت را نفر چند نيوزويك همه اين با.كرد نخواهد تغيير چيز هيچ كنم صحبت
دسامبر ، اول هفته حوالي كه مي‌كند ادعا ساله مرد 49 يكبگويند سخن مشاهداتشان مورد در
او.بسته‌اند روز چند مدت به مي‌كند عبور ليلي دشت از كه را خاكي جاده دوستم سربازان
خود ".كند عبور جاده آن از نداشت حق پياده‌اي فرد حتي يا گاري اتومبيل ، هيچ":مي‌گويد
در ملل سازمان تحقيق ماموران وقتي.است ديده اجساد دفن محل در را كانتينر چهار شخصا او
كه گفتند سخن بولدوزرهايي مورد در ساكنان از نفر دو كردند ، صحبت لبجار اهالي با مه ماه
.بوده‌اند محل در كار مشغول دسامبر ماه اواسط
اتفاق كندوز سقوط از پس آنچه از كلي طور به افراد و سازمان‌ها از فزاينده‌اي تعداد
اين مورد در گزارشي و كرده سوالاتي بازماندگان از سرخ صليب.دارند خبر است ، افتاده
تصميم‌گيري براي ژنو در سرخ صليب مركزي دفتر در بلندپايه مقامات.است كرده تهيه حوادث
بي‌نتيجه بحث‌هايشان اما داشته‌اند ، باهم جلساتي زمينه اين در بعدي فعاليت‌هاي مورد در
محل در را آزمايشي كانال هگلاند كه هنگامي ملل سازمان ماموران از تن دو.است مانده باقي
پرسش از پس نيز آنهاداشتهاند حضور آنجا در است ، كرده حفر ليلي دشت در دسته‌جمعي گور
به كمك هيات _ ملل سازمان به وابسته نهاد دو.كرده‌اند تهيه گزارش محلي شاهدان از
موضوع بررسي مشغول نيز _ بشر حقوق امور در ملل سازمان عالي كميسارياي و افغانستان
تحقيق به دست آمريكا ارتش تاكنون جهت هر به.بكنند بايد چه كه مانده‌اند و بوده‌اند
توسط كه تفحصي و تحقيق در كه است نشده خواسته آنها از ضمن در و است نزده تمام‌عيار
حفظ موضوع اين با را خود فاصله آشكارا پنتاگون.كنند شركت مي‌شود ، انجام ديگر نهادهاي
گور ظاهرا آنچه مورد در را خود كشفيات بشر حقوق پزشكان ژانويه ماه پايان در.است كرده
نسخه‌هاي فوريه ، اواخر.رساندند دفاع وزارت مقامات اطلاع به بود ، جديدي دسته‌جمعي
حقوق پزشكان گروه در همكارانش و هگلاند توسط شده تهيه رسمي گزارش نخستين از محرمانه‌اي
داده پاسخ مصرا پنتاگون همه ، اين باشد خارجه امور وزارت و پنتاگون مقامات تسليم بشر
هيچ آمريكايي سربازان كه است دريافته و كرده تحقيق مورد اين در فرماندهي مركز كه است
باور كه نمي‌بيند دليلي پنتاگون حقيقتا اينكه و !نمي‌دانند كشتارها اين مورد در چيز
دفاع وزارت سخنگوي ديولاپان ، دوم سرهنگ ژوئن ماه در !است گرفته صورت كشتارهايي چنين كند
صورت به بوده‌اند افغانستان در كه نيروهايي از مركزي فرماندهي پيش ماه چند كه گفت
ونشانه‌اي داد قرار بررسي مورد را موضوع فرماندهي مركز":است كرده بازجويي انفرادي
و نبوده‌اند آنجا ما سربازان.نكرد پيدا آمريكايي نيروهاي حضور يا اطلاع يا شركت بر دال
اين آيا اما!داشته‌اند اطلاع نه و ديده‌اند نه آنها است ، افتاده اتفاق چيزي چنين اگر
پنجم يگان از عملياتي گروهان 595 بوده ، درگير مستقيما كه واحدي دارد حقيقت اساسا مطلب
اين فرمانده.است كنتاكي ايالت در كمپبل پادگان در آن مقر كه است بوده ويژه نيروهاي
.بود ناچ دي مارك سروان نفره گروهان 12
گروهان 595 وظيفه
آنها.مي‌شدند محسوب طالبان به آمريكا حمله ضربت گروه واقع در ويژه نيروهاي گروهان‌هاي
در.بودند هوا در متحده ايالات آتش قدرت و زمين روي بر شبه‌نظامي نيروهاي بين رابط حلقه
كه هوايي عملياتي ويژه نيروي افراد از نفر يك حداقل گروهان هر كنار در افغانستان جنگ
به دقيق هوايي حملات اين واقع در.مي‌كرد فعاليت مي‌شد ، ناميده هوايي جنگ كنترل‌كننده
هرگروهان.شكست درهم را طالبان نيروهاي كه بود هوايي جنگ كنترل‌كنندگان همين فراخواني
ژنرال با همكاري گروهان 595 وظيفه و كند همكاري محلي فرماندهان از يكي با داشت وظيفه
.بود دوستم
به تبديل عمومي افكار بين در آنها كه شد باعث افغانستان درگيري‌هاي در گروهان 595 نقش
شنوك هليكوپتر يك با گروهان‌ها بقيه مثل هم گروهان 595.شوند افسانه‌اي چهره‌هاي
صوف دره در دوستم فرماندهي ستاد در اكتبر روز 19 و شد وارد افغانستان به ويژه نيروهاي
كه بود گروهان 595 اين.كردند ملاقات دوستم با شريف مزار جنوب كوهستاني استحكامات در
كه بود ناچ گزارش‌هاي از بخش‌هايي اين ;داد انجام اسب بر سوار را خود معروف ماموريت
فرماندهان و دوستمخواند را آن خود مطبوعاتي كنفرانس در سرخوشي با رامسفلد دونالد
شبه‌نظامي نيروهاي كه پول‌هايي از سرمست و آمريكا هوايي قدرت از گرفته جان همپالگي‌اش
افغانستان شمال كوهستان‌هاي از مي‌كردند ، تقسيم متزلزل بومي‌هاي بين گشاده‌دستي با سيا
و هدايت با شمال ائتلاف كه زماني ;شد آغاز نوامبر چهارم روز نبرد اوج.افتادند راه به
مزارشريف ، به را سه‌جانبه‌اي حمله ،A گروهان دو جمله از ويژه ، نيروهاي از جمعي مديريت
و تسليم مذاكرات هنگام به گروهان 595 اعضاي.كرد آغاز افغانستان شمال در شهر اصلي‌ترين
نتيجه در.بوده‌اند دوستم همراه يرگانك در طالبان نيروهاي واقعي تسليم هنگام در سپس
تندروهاي از جديدي گروه بازجويي براي ديوتايسون و اسپن مايك سيا ، از آنها همكاران وقتي
بودند ، شده گسيل جنگي قلعه به كندوز از نافرجام فرار به اقدام از پس كه طالبان و القاعده
.نمي‌كرد همراهي را آنها گروهان 595 رفتند ، آنجا به
مي‌شدند ، وارد شبرغان به مرگ كاروان‌هاي اولين كه روزي سه مدت تمام در ترتيب اين به
عضو از 4 متشكل جداگانه گروه يك علاوه به.بودند منطقه در ويژه نيروهاي سربازان
براي را القاعده با همكاري به مظنونان كه داشته‌اند حضور زندان در آمريكا اطلاعاتي
كه گفت نيوزويك به دفاع وزارت عاليرتبه مقام يك.مي‌كرده‌اند انتخاب بعدي بازجويي‌هاي
كانتينرهاي به مربوط گزارش است ، داده دستور ويژه نيروهاي پنجم يگان فرمانده به پنتاگون
داد گزارش بررسي از پس دارد ، نام مالهلند جان سرهنگ كه فرمانده اين.كند بررسي را مرگ
طالبان اسراي از زيادي تعداد حتي شايد يا تعدادي ، كه مي‌دانند آمريكايي گروهان‌هاي كه
جراحات اثر در مرگ اين داشتند اعتقاد ويژه نيروهاي اما.مرده‌اند شبرغان به انتقال طي
از ويژه عمليات فرماندهي عمومي روابط طريق از را مسئله اين نيوزويك.است بوده بيماري يا
.است نشده دريافت پاسخي مطلب اين چاپ زمان تا اما شد ، جويا مالهلند سرهنگ
دوراهي سر بر
به كه سازمان اصول.است داده قرار رنج‌آوري دوراهي سر بر را سرخ صليب شبرغان كشتارهاي
اين و برود نمي‌تواند ديگر كس هيچ كه باشد داشته دسترسي مكان‌هايي به مي‌دهد اجازه آن
شده آن از مانع همين.برساند كمك مردم به شرايط دشوارترين در تا مي‌سازد قادر را سازمان
از رازق الرحمان عزيز.بگويند سخن مردم با شنيده‌اند آنچه از سرخ صليب مقامات كه است
صليب سراغ به مسئله بررسي براي پيش ماه دو از بيش ما":مي‌گويد افغان بشر حقوق سازمان
".نگرفتند تحويل را ما و ندادند نشان موضوع به علاقه‌اي آنها اما رفتيم ، سرخ
مي‌شدند ، تحويل شبرغان به كه اسرايي سرنوشت مورد در آغاز همان از سرخ صليب حقيقت در
در كه اسرا موج اولين و داشت گسترده‌اي روند شمالي شهرهاي در طالبان تسليم.بود نگران
دفتر.شدند وارد شبرغان به نوامبر و 23 روزهاي 22 بودند ، شده دستگير كندوز شهر اطراف
ورود خواستار كوچكي گروه نوامبر روز 29 در و شد مطلع مطلب اين از مزارشريف در سرخ صليب
در صليبسرخ مقامات از وقتي اكنونراندند آنجا از را آنها اما شدند ، شبرغان زندان به
دوستم سخنگوي).باشيم آنجا ما نداشتند دوست مقامات مي‌گويند مي‌شود ، سوال مورد اين
(.شوند وارد زندان به سرخ صليب نمايندگان نداده‌اند اجازه زندان مقامات كه مي‌كند تكذيب
.برود شبرغان به جديد اسراي با مصاحبه براي شد موفق سرخ صليب دسامبر دهم روز از پس تنها
اول بار براي وقتي.شد گفته آنها به كانتينرها مورد در وحشتناكي داستان‌هاي بلافاصله
او از كندوز اسراي با برخورد مورد در تا رفت صليبسرخ مقامات از يكي سراغ به نيوزويك
او به آنكه از پس ".كنم صحبت كانتينرها مورد در نمي‌توانم":داد پاسخ فورا كند ، سوال
تعريف نيوزويك براي را كانتينرها به مربوط داستان قبلا شبرغان زندانيان شد گفته
مي‌شنويد كانتينرها درباره داستان‌هايي الان وقتي":گفت صدايش در اندوهي با كرده‌اند ،
"شنيده‌ايم؟ چه موقع آن در ما مي‌كنيد فكر است ، گذشته آن از زيادي زمان كه
آمده ، گرفتار واقعه‌اي چنين بروز از خشمش و خود رازداري اصول بين كه سرخ صليب ظاهرا
هفرنان جان ژانويه اواسط در.كند جلب شبرغان به را توجه غيرمستقيم صورت به است كرده سعي
در سرخ صليب مقامات از تن دو با تصادفي به‌طور بشر ، حقوق پزشكان گروه از لينينگ جنيفر و
.بود ژنو در سرخ صليب مركزي دفتر از بلندپايه‌اي مقام آنها از يكي.كردند ملاقات كابل
متحدانشان و آمريكايي نيروهاي برخورد نگران شديدا سرخ صليب كه بود گفته پزشكان به وي
به.است مهم بسيار مورد اين در تحقيق كه بود كرده ترغيب را آنها و است جنگ اسراي با
مه ، ماه آغاز در.رفتند شبرغان به بشر حقوق پزشكان گروه از نفر دو كه بود دليل همين
شده سرخورده ليلي دشت با رابطه در مسئول مقام‌هاي پاسخ عدم از كه بشر حقوق پزشكان گروه
معرفي با سرخ صليب.كرد اعلام آن در را هگلاند يافته‌هاي و ساخت منتشر را گزارشي بود ،
اهل ساله ، محمد ، 23 سردار فرد اين.پيوست آنها به خبرنگاران به بازماندگان از يكي
و او و است بوده كانتينر يك در ديگر نفر حدود 150 با كه مي‌زند تخمين محمد.بود قندهار
به سالم جان آزمون اين از نشده‌اند موفق كه برشمارند را نفر توانسته‌اند 1000 دوستانش
.ببرند در
سياسي يادداشت
جنگي جنايت سفارش
روستايي فرزانه
شده تسليم اسراي عليه هم آن افغانستان ، در جنگي جنايات انجام مورد در پراكنده اخبار
در پيش مدتي از ندارد نيز آنان انساني هويت تاييد بر اصراري حتي جهاني جامعه كه طالبان
پيرامون نيوزويك پرتيراژ نشريه استثنايي و مفصل گزارش اما.مي‌شد شنيده اخبار لابه‌لاي
ويژه 595 گروهان كه منطقه‌اي در طالبان اسراي "كردن نمدمال" افغاني مدل يا عام قتل
جنايت يك انجام مورد در را جديدي كاملا شبهه داشت برعهده را آن عمليات اداره آمريكا
.مي‌رساند اثبات به "عام قتل يك سفارش" حداقل يا جنگي
وزارت كه است گرديده پيگرد قابل موضوعي به تبديل شرايطي در طالبان اسراي عام قتل خبر
دادگاه قوانين شمول از آمريكايي نيروهاي و سربازان دارد اصرار همچنان آمريكا خارجه
.شوند مستثني جنگي جنايات به رسيدگي بين‌المللي
نيروهاي نمودن مستثني درخواست آمريكا خارجه وزير پاول كالين كه است حالي در اين
معمول سياسي رايزني يك صرفا درخواست اين گويي كه مي‌كند پيگيري گونه‌اي به را آمريكايي
.آنهاست براي مشروع حقي بلكه نيست ، كشور يك خارجي سياست در
همين در.نمي‌گذارند صحه آن مشروعيت بر نيز آمريكا اروپايي متحدان حتي كه حقي البته
اين از يك هر كه كرد درخواست اروپايي كشورهاي از آمريكا خارجه وزارت پيش روز دو رابطه ،
امضا آمريكا دولت با جنگي جنايات به رسيدگي مورد در قراردادي جداگانه صورت به كشورها
را بين‌المللي دادگاه يك در جنگي جنايات به رسيدگي طرح تحقق ، صورت در كه اصراري.كنند
.مي‌سازد مواجه شكست با اصولا
بتپد طالبان مفلوك بازماندگان براي قلبش جايي در كسي نمي‌رسد نظر به چند هر حال ، هر در
حقوق مشمول جنگي اسراي با رفتار مورد در ژنو كنوانسيون طبق فكري مجموعه اين زندانيان
عاملان آن اساس بر آمريكايي‌ها كه كنوانسيون‌هايي همان يعني.هستند شده‌اي تعريف و خاص
نيز و ;داشتند عهده بر را آن رياست حتي و كردند پيگيري را دوم جهاني جنگ عام‌هاي قتل
به يوگسلاوي سابق جمهور رئيس ميلوسويچ محاكمه جريان آن به استناد با كه كنوانسيون‌هايي
.است جريان در مكرر جنگي جنايات اتهام
افغانستان از اينديپندنت نويسنده فيسك رابرت جمله از مستقل گزارشگران از برخي گزارش
به تشكلي تحت افغاني "اوباش" از گروه‌هايي آمريكا نيروهاي حمايت با كه است آن از حاكي
را افغانستان امنيت و اطلاعات سازمان نقش تدريج به و هستند سازماندهي حال در "خاد" نام
تا مي‌آموزند مي‌بينند آموزش سيا افسران زيرنظر كه پليس اين نيروهاي.مي‌گيرند عهده بر
فيسك رابرت.نكنند رحم كسي به افغانستان امنيت با مرتبط پرونده‌اي هر به رسيدگي در
.بود شكل همين به قضايا ابتدا نيز ويتنام در است معتقد
تدريج به بازجويان همين اما مي‌دادند ، خط بازجوها به فقط آمريكايي رفته شسته مشاوران
رحم كبير و صغير به مي‌ناميدند امنيتي را آنها همه كه پيگردهايي جريان در كه آموختند
شرق جنوب امنيتي پليس‌هاي سوابق در را جنايي سوابق هولناك‌ترين از يكي همان‌ها و نكنند
تحكيم و دادن سازمان براي تلاش وجود با كه است حالي در اين.گذاشتند باقي خود از آسيا
مواد عمده قاچاقچيان رديابي و پيگيري بر مبني اخباري هيچ‌گونه تاكنون امنيتي ، پليس يك
دارند عهده بر را مخدر مواد انبوه توليد كه افغانستان از نواحي آن با برخورد و مخدر
.نمي‌شود شنيده
براي شايد مي‌نويسد ، طالبان اسراي عام قتل از خود ويژه گزارش پايان در نيوزويك
جنگ قوانين اما.كنند دلسوزي القاعده يا طالبان اسراي براي كه نباشد آسان آمريكايي‌ها
يا] انجام اتهام معرض در كنند چنين كه آنان.گرفت كار به گزينشي صورت به نمي‌توان را
شد ، منتشر افغانستان در جمعي گورهاي از گزارشي امروز.مي‌گيرند قرار جنگي جنايت [سفارش
.گردد منتشر عراق غرب يا جنوب شمال ، در قتل‌عام‌هايي از اخباري ديگر ماه چند تا است ممكن
جنايت به رسيدگي دادگاه به مربوط قوانين تحكيم در جهاني جامعه احتمالا صورت آن در
.داشت خواهد بيشتري دقت جنگي
مصاحبه
مي‌شو مافيا همكار گرسنه ارتش
:سابق ابرقدرت دفاع وزير
مجلس نماينده اكنون هم او ;بود روسيه دفاع وزير سال 1997 تا سال 1996 از روديونف ايگور
.است كشور اين كمونيست حزب اعضاي از و روسيه دوماي
بالقوه رقيب را غرب همچنان اوداشت فعال حضوري افغانستان جنگ در روسيه سابق دفاع وزير
را روديونف ايگور ديدگاه‌هاي.است غرب به نزديكي طرفدار حال عين در و مي‌داند روسيه
در روسيه سابق دفاع وزير.دانست روسيه ارتش افسران ديدگاه‌هاي برآيند نوعي به مي‌توان
بيان ناتو گسترش و ترورسيم با جنگ درباره را خود نظرات نقطه ولت دي روزنامه با گو و گفت
.پي‌مي‌آيد در گو و گفت اين برگردان.است داشته
عمل وارد افغانستان در پيش مدت‌ها از اروپايي كشورهاي برخي و آمريكا متحده ايالات &
كنوني موقعيت.بوديد افغانستان در روسيه چهلم ارتش فرمانده شما هشتاد دهه در.شده‌اند
مي‌كنيد؟ ارزيابي چگونه را افغانستان
فرهنگ.شد خواهد دچار تلخي سرنوشت به كند ، مداخله افغانستان در كه كشوري هر معتقدم ، من
قدرت.دارد نمادين نقشي كشور اين در همواره مركزي قدرت كه است گونه‌اي به افغاني‌ها
مقابل در نمي‌شوند حاضر گاه هيچ افغاني‌ها كه چرا است ، محلي حكمرانان اختيار در اصلي
.آورند فرود سرتسليم زور
است؟ شكست به محكوم ضدتروريسم ائتلاف شما نظر از بنابراين &
كردن وارد براي تلاش از طور همين و نمي‌كنم حمايت آمريكا تروريستي ضد سياست از من
ما با كس هر در كه باره اين در بوش جورج ديدگاه از من.هستم ناخرسند ميدان اين به روسيه
تروريسم شكل‌گيري علل ريشه‌يابي پي در بايد من اعتقاد به.هستم مخالف ".برماست نيست
و كشورها برخي اصولا چرا دهيم قرار توجه مورد عرصه اين در را اقتصادي عامل و برآييم
متحده ايالات كه است اين دليل مهم‌ترين من نظر به مي‌آورند؟ روي تروريسم به سازمان‌ها
را خود سيستم و شيوه‌ها و آورد در خود سيطره تحت كامل طور به را جهان مي‌كند سعي آمريكا
.شود سو هم آمريكا به نبايد روسيه شرايطي چنين در.كند تحميل ديگران به
كند؟ دفاع خود از كشوري چه مقابل در بايد روسيه شما نظر به&
به روسيه كه زماني تا.مي‌شوند محسوب روسيه رقباي مهم‌ترين آمريكا متحده ايالات و ناتو
كه چرا باشد ، روسيه براي بالقوه رقيبي مي‌تواند سازمان اين باشد نيامده در ناتو عضويت
بدون نباشد ، آمريكا و ناتو طبع باب كه دهد روي اجتماعي تحولات برخي ما كشور در روزي اگر
راه اين در است ممكن حتي و زد خواهند بازدارنده اصطلاح به اقدامات به دست ناتو اعضاي شك
كه هستند علاقه‌مند بسيار غربي‌ها حال هر به كنند استفاده نيز خود نظامي نيروهاي از
.بماند باقي خام مواد صادركننده كشور يك همچنان روسيه
.بوده‌ايم غرب به روسيه روزافزون نزديكي شاهد ما پوتين ولاديمير جمهوري رياست دوران در &
چيست؟ باره اين در نظامي يك عنوان به شما نظر
فرد به منحصر تمدن يك روسيه كه دانست بايد اما.مي‌كنم ارزيابي مثبت را روند اين من
سرديگر و مي‌نگرد غرب به آن سر يك است سر دو عقاب يك روسيه آرماست آسيايي _ اروپايي
با ما رابطه ديگر عبارت به.باشد متوازن سياستي بايد روسيه سياست رو اين از.شرق به
به نبايد شرق با ما رابطه طور همين و.شود تمام شرق با ما رابطه زيان به نبايد غرب
كس هيچهستم قطبي چند جهان طرفداران از من.شود تمام غرب با ما روابط شدن سرد قيمت
.كند تحميل ديگر كشورهاي به را خود ديدگاه‌هاي كه بدهد را اجازه اين خود به نبايد
جاي خود در را جهان جمعيت درصد پنج تنها كه آمريكا متحده ايالات كه پذيرفت نمي‌توان
.كند مصرف را جهان طبيعي ثروت‌هاي درصد چهل حدود است ، داده
براي را او روسيه ارتش افسران كه است گفته اخيرا روسيه جمهور رئيس پوتين ، ولاديمير &
.مي‌دهند قرار فشار تحت غرب به شدن نزديك
.ندارد باور را چيزي چنين هم پوتين خود مي‌كنم فكر
از بسياري.است بقا ادامه مي‌كنند ، فكر كه چيزي تنها به حاضر حال در روسيه افسران
مورد كه مناطق از بسياري در روسيه حال اين با.ندارند سياست با كاري هيچ اصولا آنها
واگذار حريف به را مناطق اين سادگي به نبايد و دارد حياتي منافع دارد ، قرار ناتو طمع
ما هموطنان از زيادي شمار شوروي جماهير اتحاد از مانده جاي بر جمهوري‌هاي تمام دركند
.كنيم حفاظت آنها از داريم ، وظيفه ما و مي‌كنند زندگي
حقوقدان نگاه
خصوصي حريم آشكار مدرن‌نقض بسيار مدل
*تورلي جاناتان
عبادتي عليرضا:ترجمه
آشكار تناقض‌آميز كلمه دو از "محرمانه دادگاه" يك عبارت آمريكا مردم از بسياري نظر از
پرده تصميم‌گيري مرجع چنين وجود از كنگره كه گذشته هفته از پيش تا.است شده تشكيل
چنين از معمول و عادي طور به دولت كه بودند مطلع حقيقت اين از مردم از كمي تعداد برداشت
را كشورش شهروندان مورد در جاسوسي فعاليت و تفتيش جست‌وجو ، اجازه تا مي‌برد بهره مرجعي
در است بيگانگان جاسوسي فعاليت‌هاي مورد در اطلاعات جمع‌آوري آن بهانه چه اگركند صادر
آشكار نقض جاسوسي ، فعاليت يا جست‌وجو چنين انجام اجازه معمولي دادگاه هر در كه حالي
.مي‌شود تلقي اساسي قانون
گزارشي آمريكا كنگره براي نيست آشنا چندان آمريكا مردم براي كه دادگاهي همين اما
گوشمالي آن جالب نكته و نمي‌گرفت قرار عمومي افكار اختيار در هرگز اين از پيش كه فرستاد
قوه سوي از قوانين مخفيانه نقض مورد چندين افشاي و آمريكا كل دادستان اشكرافت جان
اين نقش تغيير براي اشكرافت طرح افشاي وحشتناك و هراس‌انگيز نكته مهم‌ترين.بود قضاييه
در قضاوت دادگاه اين شده تعريف نقش واقع در.بود شهروندان جاسوسي به تصميم‌گيري مرجع
اين به مي‌خواستند اشكرافت مشاوران اما است خارجي جاسوسي اطلاعات جمع‌آوري نحوه مورد
اطلاعات به دادياران و دادستان نمايندگان دسترسي مانع نتواند كه بدهند نقشي دادگاه
.شود شهروندان تك‌تك از شده جمع‌آوري جاسوسي
اشتباه اطلاعات ارائه و دادگستري وزارت تخلف مورد جزئيات 75 سري ، دادگاه اين گزارش در
به دادگاه اين نقش تغيير براي اشكرافت تلاش‌هاي با گزارش اين.است شده منتشر دادگاه به
بدون و كند خالي شانه چهارم اصلاحيه از زيركي با مي‌سازد قادر را اشكرافت كه گونه‌اي
طرح اين موفقيت صورت در.پرداخت مخالفت به بپردازد ، شهروندان خصوصي حريم نقض به دردسر
امكان صورت آن در و مي‌شد فراهم ديگر موارد از بسياري براي فدرال دادگاه زدن دور امكان
اين تمامي آنكه ضمن مي‌گشت ، امكان‌پذير اساسي قانون در پايه اصول از بسياري از شدن معاف
نقض و مخفيانه جست‌وجو و بازرسي واقع در.مي‌ماند باقي سري و محرمانه كلي به موارد
كه موانعي و ترافيك شر از و مي‌شد مواجه مانع با ايستگاه يك در فقط افراد خصوصي حريم
قانون موانع اين كه حالي در.مي‌يافت رهايي مي‌كرد ايجاد آن راه سر بر اساسي قانون
مورد در تحقيق و قضايي بازنگري امكان كه است شده خلق منظور اين به طراحان سوي از اساسي
.بماند باقي محفوظ تفتيش لزوم
را گزارش اين كه است منبعي افشاي بلكه نيست گزارش خود ماجرا اين جنبه خوفناك‌ترين شايد
مخالفت جاسوسي فعاليت و جست‌وجو بازرسي ، درخواست با هرگز دادگاه اين.است كرده صادر
.مي‌شود ارائه دادگاه اين به تقاضاها اين از مورد سال 1000 هر در كه حالي در است نكرده
واقعي قضايي مرجع يك با تشابهي وجه هيچ به نشانش و يراق و سازوبرگ همه با دادگاه اين
اين با مختصر آشنايي توفيق دارم ملي امنيت آژانس با كه كاري ارتباط دليل بهندارد
مخفف كه مي‌گويند FISA فيسا دادگاه آن به.كرده‌ام پيدا را قضايي هيات يا دادگاه
.است "خارجي جاسوسي مراقبت اصل" يا Foriegn Intelligence Surveillarce Act
به شبيه نظرم به رمزهايش و راز با مجموعه اين كه بود اين داد دست من به كه احساسي اولين
دادگاه‌هاي به شباهتي هيچ مجموعه اين.آمد آمريكا در جاسوسي تلويزيوني سريال يك
واقع در است ، آشكار غرض نقض يك انتظار برخلاف دادگاه اين.ندارد معمولي پررفت‌وآمد
دادگاه اين توسط اصلاحات اين بود قرار و مي‌كرد طلب را جدي اصلاح يك واترگيت رسوايي
تفتيش و جست‌وجو اجازه دنبال به ملي امنيت بهانه به نيكسون ريچارد.بپذيرد صورت
آن در كه كند طراحي حقوقي و قانوني مصالحه راه يك مي‌خواست هم كنگره و بود يك‌جانبه
با كنگره مصالحه و مصلحت‌انديشي اين از حقوقدانان اكثرشود امكان‌پذير اقدامات بازنگري
محكم و مستند ادله ارائه لزوم بر مصالحه اين طراحان گرچه.هستند ناخشنود نيكسون ريچارد
بازرسي و تفتيش اجازه تاكنون فيسا اما كرده‌اند تاكيد جست‌وجو و تفتيش جواز دادن براي
اين به بي‌توجهي‌ها بر علاوه.است كرده صادر استاندارد اين رعايت بدون را شهروندان از
براساس.شد ايجاد هم ديگري تغييرات است محكم ادله به نياز بازرسي و تفتيش براي كه اصل
از بايد تحقيقات پايان در است گرفته قرار سمع استراق مورد كه شهروندي فدرال ، قانون
دولت كه مي‌شود باعث اصل اين.شود مطلع است آمده پيش خصوصي‌اش حريم در كه نقضي و ماجرا
.كند سوءاستفاده آمده دست به اطلاعات از نتواند
براي جاسوسي ابزارهاي كليه از و شود شما خانه وارد مي‌تواند تيم يك فيسا ، اجازه با
كه دكمه‌اي هر كامپيوترتان دستكاري با.بگيرد بهره اطلاعات جمع‌آوري و سمع استراق
قرار بررسي مورد داريد كامپيوترتان در كه فايل‌هايي كليه و برسد ثبت به مي‌زنيد
با كه عادي شهروندان از يك هيچ كه مي‌شود انجام دقيق قدري به كارها اين و مي‌گيرند
نقض آنها خصوصي حريم واقع در.نمي‌برند آن از بويي ندارند سروكار آنان تخصصي كارهاي
مسئولان اما مي‌شود داده استثنايي شرايط در اجازه‌اي چنين.شوند مطلع آنكه بدون مي‌شود
فيسا اخير گزارش در.كنند تبديل روزمره اصل يك و عادي كار يك به را آن مي‌خواهند مربوطه
اين همه با.است داده بازرسي و تفتيش اجازه بار هزاران دادگاه اين كه شده افشا
.برود اشكرافت نامشروع خواست زيربار كه نداشت را جربزه‌اش ديگر دادگاه اين كثافت‌كاري‌ها
نيروهاي براي را افراد خصوصي حريم نقض و بازرسي و تفتيش اختيار كه مي‌خواست اشكرافت
اجازه و زد باز سر تفسيري چنين امضاي از فيسا.كند تامين اف‌بي‌آي جمله از انتظامي
قدري به بود ، محرمانه دادگاه اين وجود آنكه همه با.نداد را نهاد اين از سوءاستفاده
.نشود تضييع شهروندان حقوق تا كند فدا را خود بودن محرمانه شد حاضر كه كرد خطر احساس
تايمز لس‌آنجلس منبع
:پي‌نوشت
واشنگتن جورج دانشگاه اساسي حقوق استاد تورلي جاناتان *
|
