خانوار سرپرست زنان بودن نقشه چند
خانوار سرپرست زنان اجتماعي -رواني مشكلات
بزرگسال ، مرد يك حمايت يا و منظم حضور بدون كه هستند زناني خانواده سرپرست زنان:اشاره
وتصميمگيريهاي خانواده اقتصادي اداره مسئوليت و دارند عهده به را خانواده سرپرستي
چند ميگيرند عهده به را خانواده سرپرستي كه زنانيميباشد وي عهده به حياتي و عمده
:گروهند
كارافتادگان از و معتادين بيوه ، زنان گرفته ، زنان طلاق زنان
دانشگاه استاديار خسروي ، زهره دكتر توسط كه است تحقيقي حاصل ميآيد پي در كه مطلبي
آن خلاصه كه گرفته صورت خانوار سرپرست زنان اجتماعي - رواني مشكلات خصوص در (س)الزهرا
.ميگذرد نظرتان از ادامه در
گرفته طلاق زنان
روي كه است فرايندچندمرحلهاي يك ، بلكه نيست انفرادي حادثه يك طلاق
مختل را زناشويي روابط تنها نه طلاق. ميگذارد تاثير خانواده درگير افراد همه ارتباط
تاثير فرزنداننيز رتباطوالدينبا ا بر بلكه ميكند ،
و تربيت و تعليم متخصصين.برد مي بين از را كودكان اين سازگاري و گذارد مي
اثرات كه ميدانند انسانها گذشته اشتباهات بر كوري گره را طلاق زناشويي امور محققين
.ميشود منعكس فرزندان بر آن مستقيم و نامطلوب
مادر بر طلاق عاطفي آثار
كودك ، از مراقبت تامين: مانند ، ميگيرد قرار مشكلات از يكسري برابر در طلاق از پس مادر
تنها او كه اين از ناشي دشواريهاي و خانواده معيشت تامين و مناسب سرپناهي يافتن
.بگيرد عهده به يكجا را مادر نقش و پدر نقش بايد و است خانواده بزرگسال
ايفاي موارد برخي در كه بپردازد چندگانهاي نقشهاي ايفاي به بايد گرفته طلاق كه مادري
از هم و مادي حيث از هم مادر شرايط اين در مثال براي.هستند تعارض در هم با نقشها اين
.برآيد متعدد نقشهاي ايفاي عهده از نتواند است ممكن و است دشواري معرض در عاطفي حيث
و معنا طلاق ، از پس خانواده اقتصادي سطح طلاق ، از پيش شرايط به بسته طلاق پيامدهاي
شيوههاي و زن شخصيتي ويژگيهاي خانواده ، در كمسن فرزندان وجود زن ، براي طلاق مفهوم
.است آنان در مشكل با مواجهه
كودك بر طلاق عاطفي آثار
را بحراني دوره يك طلاق از پس والدين.دارد كودكان بر وبلندمدت مدت كوتاه آثار طلاق
مدرسه و خانه در كودكان مشكلات.ميدهد قرار تاثير تحت نيز را كودكان كه ميكنند طي
را كودكان طلاق از پس كه است مشكلاتي از اقتصادي شرايط تنزل يا و فقر.مييابد افزايش
به متعلق كودكان كه دادهاند تحقيقاتنشان برخي نتايج.ميدهد قرار تاثير تحت نيز
از پرستيژ كم مشاغل صاحب برخوردارند ، كمتر درآمد و تحصيلات از پاشيده هم از خانوادههاي
.ميشوند اجتماعي نظر
غيررسمي ازدواج پايين سنين در اينكه امكان و است بالاتر طلاق كودكان در بيكاري نرخ
در تعيينكننده و مهم عوامل از طلاق بر مقدم زناشويي تعارضات.است بيشتر باشند داشته
كودكان اين بزرگسالي زندگي در را خود مشكلات اين از برخي.است كودكان رفتاري مشكلات
بزرگسالي در است ممكن سايرين از بيش كودكان از گروه اين طوريكه به ميسازند ، ظاهر
كه است اين كودكان بر طلاق عاطفي آثار از يكي كنند ، تجربه را طلاق و روانشناختي مشكلات
و خواهران والدين ، به نسبت آنان.ميستاند آنان از را خانوادگي هماهنگي و انسجام
مادر و پدر با كه دوستاني به نسبت و ميكنند بيمقداري و بيمنزلتي احساس خود ، برادران
دوشهاي بر كه است بارهايي همه اينها.ميكنند حسادت و حقارت احساس ميكنند زندگي خود
فعاليتهاي و مدرسه اجتماعي امور در مشاركت عدم و انزواطلبي.ميشود نهاده كودكان ناتوان
.است مدرسه در كودك بر آثارطلاق جمله از نيز برنامه فوق
رواني بيماريهاي و بيوه زنان
به ابتلا مستعد بيوه زنان شرايطي چه در كه است اين است مطرح بخش اين در كه عمدهاي سوال
سازگاري سن ، چون عمدهاي عوامل بايد سوال اين به پاسخ در.ميشوند رواني بيماريهاي
و اقتصادي اجتماعي ، عوامل شخصيتي ، متغيرهاي جسماني ، سلامت سابقه پيشين ، اجتماعي -رواني
حمايتهاي ميزان الكلي ، مشروبات و مخدر مواد مصرف سابقه متوفي ، با رابطه نوع فرهنگي ،
.داشت نظر گناهرادر احساس و خودكشي به مربوط افكار وجود اجتماعي ،
.ميدهد رخ فقدان تجربه سال اولين در معمولا داغديده زنان در روانپزشكي مشكلات
.شدهاند داده تشخيص افسرده بيمار بهعنوان بيوه مردان و زنان درصد تا20 حدود10
.بودهاند زياد ميزان به آرامبخش و خوابآور داروهاي مصرفكننده افراد اين از بسياري
.افسردگيدانست خودتخريبگرانهراحاصل نوعرفتارهاي اين افزايش بتوان شايد
بيوگان در آگاهي و تحصيلات تاثير
نقشهاي در آنان مشاركت در عمدهاي تاثير بيوه زنان تحصيلي و اجتماعي آگاهيهاي ميزان
اجتماعيراتجربه انزواي پايينبيشترين باتحصيلات بيوه زنان.دارد مختلف اجتماعي
زندگي از متفاوتي شيوههاي خانه ، در بچهها غيبت يا حضور شغلي ، موقعيت همچنين ميكنند ،
ديگران و جامعه با بيشتري روابط هستند شاغل كه آنها.ميآورد فراهم بيوه زنان براي را
.دارند تنهايي از كمتري شكايت و ميسازند برقرار
بيوه زنان خانوادگي مشكلات
خود.كند ايفا را مادر نقش هم و پدر نقش هم بايد باشد داشته خانه در فرزنداني بيوه ، اگر
اغلب اينها ، بر علاوه.هستند روبهرو والدي تك مشكلات با خانه اين در نيز فرزندان اين
ميشوند ، مشكلاتي دچار شوهر فاميل در عضو يك عنوان به ماندن با رابطه در بيوهها
نبوده سليقه هم و راي هم زياد او خانواده همسرشانبا با زندگي زمان در اگر بهخصوص
.باشند
نمايند ، اجتناب آنها از و نمايند طرد را بيوه زنان دارند تمايل فاميل زنان ساير معمولا
.ميآورند حساب به خود زندگي براي تهديدي را آنان زيرا
بيوه زنان اجتماعي مشكلات
ديگران سوي از درك وعدم طردشدگي انزوا ، تنهايي ، احساس بيوه زنان
زنان در منفي پيامدهاي پيشبيني جهت عامل مهمترين اجتماعي حمايتهاي فقدان.ميكنند
نيز را خانواده اقتصادي امور تامين فشار تنهايي احساس بر علاوه بيوه زنان.است بيوه
كه اجتماعي عوامل ساير.ندارند كافي تجربه آن در معمولا كه امري ميكنند ، تجربه
و شغل فقدان خانوادگي ، تعارضات از عبارتند نمايند دشوار را بيوه زنان وضعيت ميتوانند
امنيت ، عدم طردشدگي ، معناي به زنان براي همسر فقدان.عزيزي فقدان تجربه و كافي درآمد
.است اجتماعي موقعيت و زندگي شريك و درآمد فقدان عاطفي ، حمايتهاي فقدان
اقتصادي مشكلات
و مسكن وضعيت روي بر اقتصادي مشكلاتدارند مشكلاتي اقتصادي نظر از بيوه زنان بيشتر
كه منزلي به ميشوند مجبور گاهي بيوه زنان مثال براي.ميگذارد مستقيم تاثير آنها تغذيه
با و بروند خود فرزندان نزد فقر علت به اينكه يا و كنند نقلمكان است قبلي ششممنزل يك
مالي كمبود تا ميپردازند كار به كه هستند نيز عدهاي بيوهها ميان در.كنند زندگي آنها
.كنند جبران را خود
معتاد شوهر خانوادههاي
خانواده نانآوري و منزل از بيرون تلاش و كار مظهر همواره ايراني خانوادههاي در پدر
منظور به كوشش و تلاش از نشانهاي را پدر (پسران و دختران) فرزندانميشود قلمداد
.بازگردد خانه به پر دست با كه دارند انتظار همواره و ميدانند زندگي مخارج تامين
انتظارات و برآيد مخارج تامين و سرپرستي نقش عهده از خانواده نظام در پدر كه صورتي در
انتظار نيز خانواده اعضاي ديگر از ، ميتواند سازد برآورده درستي به را خويش نقشهاي از
صورت اين در.باشند پاسخگو آن مقابل در و نموده ايفا را انتظار مورد نقش كه باشد داشته
داشته كنترل و نظارت خود فرزندان كنشهاي و رفتار و منزل امور بر ميتواند پدر كه است
.باشد
از بلكه نيست ، خانواده اقتصادي نيازمنديهاي تامينكننده معناي به تنها پدر نانآوري
رفتن سركار مشاهده با فرزندان.ميپردازد نيز نقشها ساير ايفاي به كه است طريق اين
در ترتيب و نظم يادگيري بر علاوه خانواده ، مخارج تامين اوبراي تلاش و پدر منظم و مرتب
.مينمايند كسب "كار"نقش تثبيت براي دربزرگسالي را لازم آمادگي كارها ،
براي نيز خانه وسايل حتي گاهي نانآوري ، نقش ايفاي جاي به معتاد پدر خانوادههاي در
نقش پدر اقتصادي نقش ايفاي عدم به توجه با شرايط اين درميشود خارج منزل از فروش
پدر ناتواني به توجه با.ميشود بياثر و بيرنگ فرزندان رفتار بر وي كنترلي و نظارتي
نيازهاي نظر ، اين از الزامات و تكاليف بين رابطه خوردن برهم و نانآوري نقش اجراي در
و ميگردد اختلال دستخوش خانواده اعضاي احساسي -جسمي و اجتماعي و ارتباطي فكري ، مادي ،
ميل ، روي از نه فرزندان و همسر نتيجه در و ميدهد دست از را خود اقتدار "پدر" اين بنابر
.ميدهند خانواده معيشت گذران براي كارهايي به تن اجبار روي از بلكه
نظر به چنين خانواده در پدر اقتدار و آوري نان و اقتصادي نقش به توجه با اين بنابر
شدت به پدر اقتدار و اقتصادي نقش معتاد ، خانوادههايپدر در:ميرسد
در پدر نظارتي و كنترلي و اقتصادي نقش شدن بيرنگ حاصل زير پيامدهايميشود مختل
:است خانواده
.است اختلال دستخوش پدر شغلي پايگاه معتاد ، پدر خانوادههاي در -
.ميگردد مقروض خانواده او بيكاري و پدر شخصي مخارج اثر بر معتاد ، پدر خانوادههاي در -
به تن خانواده معيشت گذراندن براي صرفا فرزندان و همسر معتاد ، پدر خانوادههاي در -
.كردنميدهند كار
خانواده درزنانسرپرست استرس
عهده به را خانواده حمايتي اقتصادي ، نقش عمدتا خانواده ، سرپرست مردان جوامع اغلب در
در.ميشود محول خانواده بهزنان آن امور اداره و خانه كارهاي آن مقابل در و دارند
مراقبت و نگهداري فرزندان ، تربيت و مادري بروظايف علاوه خانواده ، سرپرست زنان كه حالي
و دارند عهده به نيز خانوادهرا اقتصادي نقش آن راستاي در خانه ، امور اداره و آنان از
دليل به اما.ميباشند خانه از بيرون اشتغال به ملزم خانواده تامينمعاش براي جهت بدين
نيستند برخوردار كافي مناسبو درآمد و اشتغال ازوضعيت دنيا سرتاسر در اينكهزنان
بدست اطلاعات براساس.ميشود بيشتر خانواده سرپرست مردان به نسبت نان مشكلاتآ و مسائل
:بينالمللي آمارهاي از آمده
جهان جمعيت دومكل يك زنان -
(منزل از خارج و داخل فعاليتهاي شامل) شده انجام كار سومساعات دو -
شده ثبت كار سومساعات يك -
جهاني دهمدرآمد يك -
.دادهاند اختصاص خود به را داراييها و اموال و شده ثبت صدممالكيت يك -
هستندو زنان جهان ، جمعيت كل از نيمي اينكه با ميدهد نشان بالا ارقام و آمار مقايسه
درآمد ميزان حال اين با ميگيرد صورت آنان توسط شده انجام كار ساعات از بالايي سطوح
عقبترند ، مردان از بسياري درزمينههاي زنان.ميباشد كم داراييهايآنهابسيار
مناسب زنان موقعيت ديگر ، جنبههاي از بسياري در و بهداشت عالي ، اشتغال ، تحصيلات سواد ،
.نيست آنان
با ميكنند عمل بهتر مردان به نسبت دقت ، و تعهد و شغلي انضباط نظر از زنان اينكه با
ديگر طرف از.ميكنند انتخاب را مردان بيشتر بالا ، سطح مشاغل در انتخاب حالبراي اين
ميزان ميرسدنوعو نظر مردانبه و زنان از انتظار مورد نقشهاي به توجه با
سايرين به نسبت (معتادين زنان مطلقه ، زنان بيوهو زنان) خانواده سرپرست زنان كه استرسي
اين خانواده سرپرست زنان مورد در.باشد مردان تجربه از متفاوت حدودي تا ميكنند تجربه
دليل به ميشوند روبهرو بيشتري مشكلات با خانواده سرپرست زنان.است جديتر بسيار تفاوت
كارهاي انجام ادارهو همچون متعددي نقشهاي ايفاي بر علاوه زنان از گروه اين اينكه
به بسته مختلف فرهنگهاي و جوامع در خانواده ، اعضاي از هيجاني و جسمي مراقبتهاي و خانه
متفاوتي شيوههاي به مطلقه جامعهبازنانبيوهو هنجارهاي و نگرشها باورها ،
زنان به لذا.ميشود شمرده امريمنفور فرهنگهاپديدهطلاق برخي در.ميشود برخورد
خدمات از بسياري از و كرده طرد را آنان و ميشود نگريسته ناشايستي ديده به گرفته طلاق
.ميسازند محروم اجتماعي
نقش چند داشتن دليل به خانواده سرپرست مردان به نسبت خانواده سرپرست زنان ترتيب بدين
تنهاييو به فرزندان از مراقبت و تربيت خانهو مانندادارهامور همزمان بطور مختلف
را بيشتري مشكلاترواني و مسائل استرسو كمتر ، دستمزد همراه به خانه خارجاز در كار
.ميكنند تجربه
نقش چندين زمانواحد در كهزنان ميشود سبب خانواده سرپرست بودنزنان نقشه چند مساله
كارهاي اندازه به خود شغل به ميكنند سعي كه خصوصازماني.مختلفراايفاكنند
ايجاد به منجر امر همين و ميشوند نقش تعارض دچار بدهند اهميت فرزندان از مراقبت و خانه
.ميگردد آنان در اضطراب و استرس
حمايتي منابع از چنانچه ميكنند تجربه را زيادي استرسهاي روزانه خانواده سرپرست زنان
آسيبپذيري درجه و بود خواهند روبهرو كمتري مشكلات با باشند برخوردار اجتماع و خانواده
قادر آنان خانوادههاي چنانچه ولي.آمد خواهد پايين رواني مشكلات و مسائل به نسبت آنان
اينكه يا و نباشند فرزندان از مراقبت و نگهداري حتي يا و اقتصادي نظر آناناز حمايت به
باشد نداشته خانوادهوجود سرپرست زنان از حمايتي خدمات ارائه جهت موسساتي جامعه در
ميزان نتيجه در.رابهدوشبكشند مشكلات همه بار تنهايي به خود مجبورند آنان
.ميشوند اختلالاترواني مستعد و مييابد افزايش رواني مشكلات به نسبت آنان آسيبپذيري
مريمغفاري:تنظيم و تهيه
|