استراتژيك لايحه دو
20-دهه دو بازيگران
10_ پورزند و طبري قضيه
دارد تنفر رويارويي از خاتمي
متفاوت سخناني و"خاتمي"
استراتژيك لايحه دو
رضوي حسين
معطريان رضا:عكس
نوك در كه بود نپذيرفته تاكنون اصلاح‌طلبانه‌اش شعارهاي و مواضع همه وجود با خاتمي
كند ايفا را حركت اين هدايت نقش و گيرد قرار اصلاحي جنبش پيكان
شده حاضر دولت هفته مناسبت به رئيس‌جمهوري خبري كنفرانس در كه روزنامه‌نگاراني اگر
هم‌پيمانان اما بودند ، ناراحت و دلسرد مختلف دلايل به برنامه ترك هنگام بودند ،
دلگرم مي‌كردند ، تعقيب سيما خبر شبكه طريق از را او حرف‌هاي همزمان كه خاتمي اصلاح‌طلب
"عمل به معطوف اراده" خاتمي سخنان در كه است بار اولين براي اين مي‌گفتند آنها.شدند
استراتژيك چارچوبي در بالاخره رئيس‌جمهوري كه بودند خرسند اصلاح‌طلبان.مي‌شود ديده
.است گرفته قرار
نوك در كه بود نپذيرفته تاكنون اصلاح‌طلبانه‌اش ، شعارهاي و مواضع همه وجود با خاتمي
روزهاي اوج در حتي او.كند ايفا را حركت اين هدايت نقش و گيرد قرار اصلاحي جنبش پيكان
تاثير او آراي ميزان بر مي‌توانست اظهاراتش از جمله هر كه سال 80 در انتخاباتي تبليغات
با صريحا خبرنگاران جمع در و بنامند "اصلاحات جنبش ليدر" را او كه نپذيرفت باشد ، گذار
.كرد مخالفت مسئله اين
انتخاباتي كنفرانس از پس ماه فاصله 15 به كه ديگر خبري كنفرانس يك در و بار اين اما
جايگاه از را سياسي جريان يك استراتژي اعلام‌كننده نقش او شد ، برگزار سال 80 در خاتمي
اين 15 در كه بود ماجراهايي و حوادث از ناشي موضع تغيير اين.گرفت عهده بر رئيس‌جمهوري
.است گذشته او اصلاح‌طلب هم‌پيمانان و خاتمي بر ماه
جديد كابينه معرفي هنگام بهگفت سخن اعتدال از بار چندين انتخابات 80 ، جريان در خاتمي
دولت آينده راهبرد را "اعتدال استراتژي" و برد نام مسئله اين از صريحا او مجلس ، به
.شد روبه‌رو اصلاح‌طلبان سوي از منفي نگاهي با اول گام همان از استراتژي اين.خواند خويش
اين از نمادي داشت ، فاصله آنان خواست با آشكارا كه را خاتمي دوم كابينه تركيب آنان
:مي‌آورد ياد به را سابق رئيس‌جمهور معروف جمله كه غيرسياسي تركيبي.مي‌دانستند استراتژي
".مي‌پردازم سياست به من و مي‌كنند فعاليت وزرا.است كار كابينه من ، كابينه"
خاتمي سوي از "اعتدال" معناي شفاف‌سازي و تبيين خواستار اصلاح‌طلبان ابتدا ، همان از
از دوري و اعتدال از غير چيزي اصلاحي ، مشي" مگر كه مي‌شدند يادآور را نكته اين و بودند
انتقادات اين اما "باشد؟ داشته ضرورت اعتدال بر تاكيد كه است تفريطي و افراط رفتارهاي
جريان نخبگان انتقاد شد روشن كه بود زماني ماه 80 آذر نيافت160 پاسخي ماه‌ها تا
برخوردها اوج در كه خود سخنان در خاتمي.است بوده توجه شايسته و جا به خاتمي از اصلاحات
اعتراف شد ، مطرح دانشجويان شدن محدود و مجلس نمايندگان برخي مذهبي ، - ملي نيروهاي با
خواستار گاه كه معترض دانشجويان جمع در خاتمي.است خورده شكست او اعتدال سياست كه كرد
دانشكده چمران شهيد تالار آنها "رفراندوم - رفراندوم" شعار و مي‌شدند نيز او استعفاي
سوءاستفاده او اعتدال سياست از محافظه‌كاران كه گفت بود ، كرده پر را تهران دانشگاه فني
قرار شهروندان حقوق از دفاع در ناتواني و سكوت سستي ، با مترادف را آن و كرده‌اند
.داده‌اند
چه اعتدال ، استراتژي گذاشتن كنار از پس كه مسئله اين بيان از جمهوري رئيس حال ، اين با
.كرد خودداري است ، برگزيده خود مقتدر اما شمار كم مخالفان مقابل در را راهبردي و راهكار
جناح سياسي فعالان و رسانه‌ها سوي از پرسشي طرح براي فرصتي آنكه از قبل اين ، بر علاوه
رئيس‌جمهوري سوي از ايران تهديد شود ، فراهم خاتمي "جانشين استراتژي" مورد در اصلاح‌طلب
گذشته ماه بهمن بوش دبليو جورج.داد قرار تاثير تحت را كشور داخل سياسي مناسبات آمريكا
كره و عراق كنار در را ايران كشور ، اين سناي و كنگره اعضاي جمع در خود سالانه نطق در
در دخالت به را ايران هميشه از بيش و برد نام شرارت محور عضو كشور سه عنوان به شمالي
صداي راديو توسط بعد روزي چند كه توضيحاتي در او چند هر.ساخت متهم تروريستي حوادث
سمتي به ايران داخلي فضاي اما ، كرد تقسيم بخش دو به را ايران حاكميت شد ، منعكس آمريكا
كشور مديريت روند در را تفاهم نوعي به دستيابي جناح ، دو هر مي‌رسيد نظر به كه رفت
براي شد ، صورت‌بندي "ملي وفاق" عنوان تحت زود خيلي كه تفاهم اين.مي‌دانند گريزناپذير
.كاست اصلاح‌طلبان بر محافظه‌كاران فشار از ماه دو يكي
به زندان در بود سال يك از بيش كه مذهبي - ملي فعالان و آزادي نهضت عضو متهمان آزادي
رامطرح صريح انتقادهايي كه "بنيان" و "نوروز" چون روزنامه‌هايي تحمل و مي‌بردند سر
.مي‌دانستند وفاق تحقق نشانه‌هاي را آن برخي كه بود توجه قابل تحولاتي مي‌كردند ،
ضرورت بر او تاكيد و ايران به آزادي نهضت كل دبير "يزدي ابراهيم" بازگشت شرايط ، اين در
سردبيري شوراي عضو "محبيان امير" تحليل‌هاي و سو يك از "ملي وفاق" پروژه شدن عملياتي
مي‌خواند ، فرا همگرايي به را اسلامي ملي‌گرايان علنا آن ، در كه "رسالت"روزنامه
مشغول خود به را بيشتري خوش‌بين تحليلگران روز هر كه مي‌داد تفاهمي به تازه ابعادي
.مي‌داشت
طيف كه مي‌شد مطرح اصلاح‌طلبان از طيفي سوي از درحالي خوش‌بينانه تحليل‌هاي اين
داشت ، اختيار در را "بنيان" و "نوروز" روزنامه‌هاي روزها آن در كه جريان اين تاثيرگذارتر
تعريف آن قالب در بايد پروژه اين كه چارچوبهايي "ملي وفاق" مفهوم تبيين با مي‌كوشيد
.سازد روشن شود ،
كه پرسش اين طرح با "تاج‌زاده مصطفي سيد" جمله از جريان اين شاخص چهره‌هاي از برخي
دوم اصلاح‌طلبان و مانده محدود مذهبي _ ملي نيروهاي به تنها سياسي زندانيان آزادي چرا"
وفاق شعار به خود بدگماني "نمي‌گيرد؟ بر در را گنجي و باقي نوري ، عبدالله نظير خردادي
تلاشي تنها محافظه‌كاران اقدامات كه بودند معتقد آنانميدادند بروز را محافظه‌كاران
خبر كار محافظه محافل از آنكه ويژه بهاست مذهبي _ ملي نيروهاي ميان از يارگيري براي
و مي‌ديدند "كرزاي حامد" نقش در را "يزدي ابراهيم" خود ، تحليل‌هاي در آنان كه مي‌رسيد
به او بازگشت به منجر كه مي‌دانستند آمريكا سوي از روشني پيام حامل را او كم دست يا
آوانگارد طيف گماني بد كه داد نشان زمان گذشت.است شده ايران از دوري ماه از 20 پس كشور
همزمان هم آن روز ، يك در ايران و بنيان روزنامه‌هاي توقيف.است نبوده بي‌جهت خرداد جبهه
.شد قلمداد تازه‌اي دور آغاز مطبوعات ، جشنواره برگزاري با
دوم جبهه راديكال طيف تريبون تنها نقش ديگر بار بنيان توقيف از پس كه نوروز روزنامه
.است شده فعال مجددا "اصلاحات ضد ستاد" كه داد خبر به‌صراحت بود ، كرده پيدا را خرداد
از مهمي طيف و مشاركت جبهه انقلاب ، مجاهدين سازمان سوي از كه روزنامه اين تحليل
قانوني تجمعات به فشار گروه‌هاي حمله تازه دور با همزمان مي‌شد ، تاييد مجلس نمايندگان
حالي در.مي‌داد رخ يكسان تقريبا شكلي به و كشور مختلف شهرهاي در كه بود اصلاح‌طلبان
بررسي براي كميته‌هايي تشكيل خواستار و مي‌كردند انتقاد حملات اين از اصلاح‌طلبان كه
نقطه به ماند ، ناتمام فشار گروه‌هاي دخالت با كه همدان در آقاجري سخنراني بودند ، ماجرا
از پس گرفته شكل فضاي ناظران ، كه آنجا تا شد تبديل رقيب اردوگاه دو برخوردهاي در عطفي
تحليل اخير سال طي 5 اصلاح‌طلبان براي آمده پيش شرايط سخت‌ترين از يكي را سخنراني اين
بر حاكم شرايط از انتقاد در اصفهاني طاهري آيت‌الله انتشارنامه حال ، اين با.مي‌كنند
و شد منحل انقلاب دادگاه سوي آزادي‌از نهضت.زد رقم ديگر به‌گونه‌اي را شرايط كشور ،
آن ، دنبال به و نوروز روزنامه سپس.شدند مواجه طويل‌المدت حبس‌هاي با آن شاخص اعضاي
.شد بازداشت نيز آقاجري هاشم.شدند توقيف "روزنو" و "جنوب آينه" احتمالي‌اش جانشينان
"ديني مشروعيت فاقد" قم علميه حوزه مدرسين جامعه سوي از كه انقلاب مجاهدين سازمان
كميسيون از را آن انحلال درخواست كه شد مواجه بازار انجمن شكايت با بود ، شده خوانده
اينك كه شد انقلاب دادگاه تحويل بعد ، هفته چند درخواست اين.مي‌كرد مطرح احزاب ماده 10
.دارد نيز را (آزادي نهضت) حزب يك انحلال تجربه
حالت دو از او سخنان مي‌رسيد نظر به.شد برگزار خاتمي خبري كنفرانس شرايطي ، چنين در
بپردازد جرياناتي از انتقاد به يا و كند سكوت اخير چندماه رويه به يا يعني نباشد خارج
.داده‌اند سامان را اصلاح‌طلبان با اخير برخوردهاي كه
توجه مورد بيشتر كنفرانس پايان از پس آنچه اما كرد مطرح را انتقاداتي او هرچند
خود سخنان در خاتمي كه بود لايحه‌اي دو گرفت ، قرار اصلاح‌طلب سياسي فعالان و تحليلگران
و مجلس) كشور تقنيني مراجع سوي از آن سريع تصويب خواستار و كرد دفاع آنها از صراحت به
.شد (نگهبان شوراي
نقض روند از جلوگيري جهت در جمهوري رئيس اختيارات و حقوق تبيين لايحه خاتمي ، گفته به
آن در كه نيز انتخابات قانون اصلاح لايحه و مي‌شود فرستاده مجلس به اساسي قانون اصول
.رفت مجلس به هفته اين اخير لايحه.است شده پيش‌بيني استصوابي نظارت تعديل
صورت در كه كرد طرح را احتمال اين اما نبرد نام "رفراندوم" از هرچند خود سخنان در او
"مردم داوري حق" از مصلحت ، تشخيص مجمع و نگهبان شوراي سوي از لوايح اين تاييد عدم
.كرد خواهد استفاده
بسيار برنامه يك خاتمي.مي‌داد نشان را استراتژيك جهت‌گيري يك آشكارا اظهارات ، اين
آن از عبور راهكار كه دارد وجود معيني احتمالي موانع آن ، مسير در كه كرد ارائه را روشن
و جلسات اقدامات ، نتيجه جمهوري رئيس سوي از موضع اين اتخاذ.است مشخص نيز
عباس يادداشت مي‌رسد نظر به.بود اخير هفته‌هاي و روزها در اصلاح‌طلبان برنامه‌ريزي‌هاي
آغاز نقطه شد ، منتشر نوروز روزنامه در كه "تاكي؟ ;زخم لاي استخوان" عنوان تحت عبدي
در عبدي.بود خاتمي سوي از روشن استراتژي يك اتخاذ براي اصلاح‌طلب جريان اقدامات
از پس كه پرسيد خاتمي از برانگيخت ، را محافظه‌كار روزنامه‌هاي واكنش كه خود يادداشت
است؟ گرفته پيش در مردم مطالبات تحقق براي را راهبردي چه اعتدال ، سياست گذاشتن كنار
با رفراندوم ، يك برگزاري با كه كرد پيشنهاد جمهوري رئيس به شاخص ، روزنامه‌نگار اين
برنامه‌هاي اقتدار با پذيرفتند ، را همه‌پرسي نتايج آنها اگر.كند حجت اتمام مقابل جريان
.نماند حاكميت در و كند عمل مردم با خود عهد به نپذيرفتند ، اگر و كند پيگيري را خود
آشفتگي سوي به را كشور جرياناتي كه بود كرده اعلام گذشته ماه ارديبهشت در نيز خود خاتمي
مردم با خود عهد به موانع و جريان‌ها اين وجود با نمي‌تواند كه ببيند او اگر و مي‌برند
.كرد خواهد كناره‌گيري بماند ، پايبند
قرار تامل و توجه مورد اصلاح‌طلبان ميان در " حاكميت از خروج" طرح عبدي ، يادداشت از پس
به مختلفي تعابير با اطلاعات وزير و مهاجراني شمس‌الواعظين ، نظير افرادي چند هر.گرفت
جبهه سوم كنگره پاياني بيانيه در موضوع اين طرح اما پرداختند ، پيشنهاد اين با مخالفت
از خروج كه داد نشان آن ، از انقلاب مجاهدين سازمان شاخص چهره‌هاي حمايت سپس و مشاركت
.است مشاركت حزب توجه مورد "راهكار آخرين" عنوان به حاكميت ،
پررنگ‌تر اخير هفته‌هاي طي اصلاح‌طلبان بر رقيب اردوي فشارهاي افزايش با خروج ، گزينه
جريان فعالان از تن صد چند دستگيري احتمال از آگاه محافل كه آنگاه ويژه به.شد
"ضداصلاحات" عنوان به آن از كه ستادي گفتند و دادند خبر پارلمان تعطيلي حتي و اصلاح‌طلب
.آمريكاست تهديدهاي بهانه به كشور در فوق‌العاده شرايط ايجاد دنبال به مي‌شود ، برده نام
مطرح را گمانه اين برخيآورد ذهن به را بسياري پرسش‌هاي شرايط اين در خاتمي سكوت
داده رضايت پيمانانش هم با برخورد به و كرده سكوت ايستادگي ، از ناتوان او كه مي‌كردند
از يارانش و او ميان آشكار مرزبندي و خاتمي از محافظه‌كاران انتقادات چشمگير كاهش.است
كه بود حالي در اين.مي‌ساخت قوي‌تر را بدبينانه زني گمانه اين جريان ، اين تريبون‌هاي
اتخاذ حال در او كه مي‌دانستند رو آن از بلكه رضايت سر از نه را خاتمي سكوت آگاه ، منابع
در اصلاح‌طلب نمايندگان از تن تا 60 شامل 50 جمعي كه بود زمان همين در.بود مهم تصميمي
فضاي با مقابله براي راهكاري كه صورتي در تا خواستند او از خاتمي با غيرعلني ديداري
خاتمي ، استعفاي صورت در كه بودند گفته نمايندگان ايندهد استعفا ندارد ، سراغ موجود
.كرد خواهند كناره‌گيري مجلس از نيز آنان
كه است گفته جلسه اين در خاتمي مي‌دهند خبر جمهوري رئيس دفتر در آگاه منابع كه طور آن
رياست پست در مجدد حضور به تمايلي دليل ، همين به و مي‌دانستم را رو پيش سختي‌هاي من ،
جلسه ، آن در او كه مي‌گويند منابع اين.نداشته‌ام انتخابات 80 در كانديداتوري و جمهوري
در حضور از بايد او بهار 80 در يعني زمان همان بود حاكميت از خروج بنابر اگر كه گفته
.مي‌كرد خودداري انتخابات صحنه
نزديك مشاوران همكاري و برنامه‌ريزي نتيجه گويا كه داشت برنامه‌هايي خاتمي حال ، اين با
كه است استراتژيكي لايحه دو همان برنامه‌ها اين.است بوده خرداد دوم شاخص چهره‌هاي و او
.كرد اعلام خود خبري كنفرانس در جمهوري رئيس
فرصتي او كه كند اعلام جلسه اين در خاتمي بود قرار مي‌دهند خبر آگاه منابع كه طور آن
ديگري تصميم آن ، ماندن بي‌نتيجه صورت در و مي‌گيرد نظر در لوايح اين تصويب براي ماهه سه
سخن كنفرانس بعد روز صبح در جلسه‌اي از جمهوري رئيس به نزديك بسيار منابع.گرفت خواهد
اين ماندن بي‌نتيجه صورت در خود استعفاي احتمال صراحت به خاتمي آن ، در كه مي‌گويند
يادداشت شنيده‌ها ، ايناست كرده مطرح را رفراندوم با محافظه‌كاران مخالفت و لوايح
به اشاره با آن در كه مي‌آورد ياد به را "رويداد" اينترنتي سايت در عبدي عباس اخير
ايده با مطابق را جمهوري رئيس نظر مورد طرح حاكميت ، از خروج پيشنهاد با خاتمي مخالفت
.است كرده توصيف خود پيشنهادي
حاكميت در فيزيكي حضوري تنها اخير ماه‌هاي طي كه اصلاح‌طلباني مي‌رسد ، نظر به
پايان تا گرفته‌اند تصميم مي‌كنند ، توصيف "قبول قابل غير" را كنوني وضعيت و داشته‌اند
موجود قواي توازن يا تا كنند ، تلاش جمهوري رئيس حمايت مورد لايحه دو تصويب جهت در سال
"آچمز" وضعيت در مدت‌هاست كه را كارزاري تكليف كم ، دست يا و بزنند هم به را رقيب سود به
و داخلي از اعم _ ديگر تاثيرگذار بازيگران و عوامل ديد بايد.سازند روشن مي‌برد سر به
مي‌سازند؟ فراهم را خواست اين تحقق فرصت _ خارجي
20-دهه دو بازيگران
رانخورد خاتمي مخالفان گول
قزويني حميد
.دارد دوستانه‌اي ارتباط نيز آلماني موسيقي‌دان‌هاي و هنرمندان از برخي با طباطبايي
و سمينارها برخي در خبرگزاري‌ها و مطبوعات با مصاحبه ضمن داشته سعي گذشته سال‌هاي طي وي
نمايشگاه در حتي او.بپردازد سخن ايراد به و كرده شركت هم فرهنگي سياسي همايش‌هاي
.بود بازديدكنندگان سوالات پاسخگوي نزديك از و يافت حضور شد برگزار سال 81 در كه مطبوعات
گفته البته.باشد چندساله سكوت و انزوا از خروج براي تلاش‌هايي اقدامات اين شايد
بودند داده پيشنهاد او به سال 80 جمهوري رياست انتخابات در محافظه‌كاران از برخي مي‌شود
شركت انتخابات در مي‌گرفت قرار حمايت مورد غيررسمي صورت به كه مستقل نامزد عنوان به كه
طباطبايي صادق اما.شد خواهد خاتمي آراي كاهش موجب اقدام اين مي‌كردند تصور آنها.كند
طناب اين با كه بود آن از زرنگ‌تر است نزديك‌تر خاتمي و اصلاح‌طلبان به ديدگاه‌هايش كه
در طباطبايي سلطاني العظمي آيت‌الله حمايت اعلام معتقدند برخي حتي.برود چاه قعر به
.است گرفته صورت طباطبايي صادق تلاش و توصيه با خاتمي محمد سيد از خرداد دوم انتخابات
عنوان به را ديگري فرد تا داشت تلاش سياسي جريان يك كه مي‌يابد اهميت زماني اتفاق اين
آيت‌الله شرايطي چنين دركند معرفي جامعه به علميه حوزه‌هاي و علما حمايت مورد نامزد
خود حمايت با بوده علميه حوزه فضلاي و علما از بسياري استاد كه طباطبايي سلطاني العظمي
برخي و شاگردان دوستان ، نقش البته.كشيد تبليغاتي جريان اين بر بطلاني خط خاتمي از
وثوق مورد كه طباطبايي صادق نقش لكن نبود بي‌تاثير موضع اعلام اين در سياسي شخصيت‌هاي
و رفت دنيا از عصر 31/3/76 در سلطاني آيت‌الله.است برخوردار خاصي اهميت از بود پدر
شان رعايت عدم با طباطبايي صادق كه وقتي اما شد برگزار فراواني باشكوه او تشييع مراسم
غيرمنتظره اقدامي طي شد مواجه معصومه حضرت حرم در او خاكسپاري جريان در تقليد مرجع اين
امام حرم در و كرد منتقل تهران به را پدر جنازه خميني سيدحسن حجت‌الاسلام باهماهنگي و
از موجي با و داشت فرهنگي و سياسي محافل در گسترده‌اي بازتاب اقدام اينسپرد خاك به
تدفين معصومه حضرت حرم در برجسته فقيه اين بود شده اعلام قبلا كه چرا بود همراه شگفتي
كه برخوردي از ايران روزنامه با مصاحبه‌اي طي مراسم اين از پس طباطبايي صادق.شد خواهد
سياسي ، فعاليت سال چهل به نزديك با طباطبايي هرحال بهكرد انتقاد بود شده پدرش با
هرچند).كند بازگو را آنها روزي شايد كه دارد سينه در فراواني مطالب اجتماعي و فرهنگي
نشر و تنظيم موسسه و اسلامي انقلاب اسناد مركز اختيار در را خود خاطرات از بخشي او كه
سياست عرصه به فعال بازگشت براي مناسبي پتانسيل از همواره او (است گذاشته امام آثار
.دارند را آن از بخشي داشتن آرزوي خيلي‌ها كه پتانسيلياست بوده برخوردار
.يافت پايان شماره اين در طباطبايي صادق سياسي زندگينامه بررسي
10_ پورزند و طبري قضيه
مجلس گرفتن جدي
صديقي نادر
عمده خواهان و مي‌گفت سخن "استالين برجسته خدمت" از اروكمونيست‌ها با محاجه در طبري
با اينجا در ما بحث":مي‌كرد اضافه و بود او "خطاهاي" و "ذهن‌گرايي‌ها برخي" نكردن
نيست ترديدي.دهند جاي ماركسيسم در را بورژوايي ليبراليسم الگوي مي‌خواهند كه است كساني
استنباط عميق "بودن ريشه‌دار" واقعيت با سرمايه‌داري ، رشديافته كشورهاي كمونيست‌هاي كه
انتخابات‌گرايي ،(پارلمانتاريسم) مجلس‌گرايي صورت به كه بورژوايي ليبراليسم و دموكراسي
جامعه "ويژگي‌هاي" اين.هستند روبه‌رو دارد ، وجود آنها جوامع در تحزب ،(الكتوراليسم)
سير راه خلاق يافت براي آن از و گيرند نظر در را ويژگي‌ها اين بايد البته آنها و آنهاست
آنها ولي نمي‌كند دخالت واردي ماركسيست هيچ باره اين در.كنند استفاده سوسياليسم سوي به
37.مي‌دارد برحذر بورژوايي سنت‌هاي اين در استغراق از را
و "بورژوايي سنت‌هاي" اندازه از بيش اروكمونيست‌ها كه بود اينجا در بدبختي اما
شده "مستغرق" آن در و گرفته جدي را "مجلس‌گرايي" و "انتخابات‌گرايي" نظير "ليبراليستي"
"ما" اما است "آنها" و رقيب اردوگاه "ويژگي‌هاي" جزء طبري زعم به مقولات اين‌جور.بودند
:ببنديم انتخابات‌گرايي و مجلس‌گرايي گرو در دل نبايد
با يا و بورژوايي دموكراسي اشكال كردن مطلق نوعي با كه مي‌كشد آنجا به كار وقتي اما"
سوسياليسم (مي‌يابد زوال دولت زوال با و دولت از است شكلي خود كه) دموكراسي شمردن ابدي
بوكوسكي ، ساخاروف ، مانند ضدانقلابي افراد و مي‌دهيم قرار سطحي انتقادهاي مورد را موجود
تكامل تاريخ مورد در و مي‌كنند ، جلب را ما "محبت" آنها امثال و پلوچ ارلف ، سولژنيتسين ،
و) مي‌زنيم مغلطه به دست گارودي‌ها روژه و شتاين‌ها الن شيوه به شوروي سوسياليستي جامعه
نيست ، "ويژگي‌ها" از استفاده ديگر اين وقت آن (مي‌افتيم بورژوا "مورخان" مغلطه دام در يا
38.آنهاست تاريخ واژگون‌سازي برادر ، احزاب امور در ناروا مداخله اين
و ديده جدي‌تر قدري مي‌نامد ، "ناروا مداخله" طبري كه را آنچه ايام همين در مجاهد نشريه
"فراماسون‌ها" و "سه‌جانبه كميسيون" برنامه از بخشي را اروكمونيست‌ها انتقادي مواضع
آغاز ، همان از آمريكا مي‌دانيم ، كه همان‌طور":مي‌داند "شوروي نفوذ" از جلوگيري براي
زير عمده به‌طور كه اروپا ، شرقي بخش دليل به) است بوده غربي اروپاي در شوروي نفوذ نگران
مناسب جبهه پشت يك به‌عنوان غربي قسمت در نفوذ براي مي‌تواند و دارد ، قرار شوروي نفوذ
نيز را كمونيسم سنگ ظاهر به كه اروپايي ، كمونيسم عنوان تحت جرياني پيرايي...(كند عمل
رد را لنينيسم _ ماركسيسم صريحا جرياني ، چنين مواردي در اينكه علي‌رغم) مي‌زند سينه به
به توجه با آمريكا ولي باشد ، نگران‌كننده مي‌توانست خيلي‌ها براي اگرچه ،(كرده‌اند
نفوذ از جلوگيري براي مي‌شود حاضر بلكه نيست آن گسترش نگران تنها نه جريان اين ماهيت
39.رابپذيرد اروپايي كمونيست غربي اروپاي در شوروي بيشتر هرچه
ص 348 ;اجتماعي و فلسفي نوشته‌هاي ;طبري احسان _ 37
.ص 348 همانجا ، ;طبري احسان _ 38
.مرداد 58 شماره 4 ، ;مجاهد نشريه _ 39
دارد تنفر رويارويي از خاتمي
بنانج حسن:ترجمه
محافظه‌كاران كه زماني حتي.دارد تنفر ديگر چيز هر از بيش رويارويي از ايران جمهور رئيس
بوكسي كيسه به او تبديل براي خود حصر و بي‌حد قدرت از تا كردند تلاش خاتمي منتقد
هم باز ايران رئيس‌جمهور مي‌شود ، سردرگم و درآمده چرخش به ضربات‌شان با كه كنند استفاده
وضعيت اين اما.زد باز سر برنامه‌هايش در آنان هميشگي كارشكني‌هاي با علني مواجهه از
مصالحه براي بيهوده تلاش سال به 5 گذشته هفته چهارشنبه روز خاتمي.رسيد پايان به ديگر
خاتمي.كرد آنان‌آغاز انحصار برابر در قانوني‌را مبارزه و داد خاتمه محافظه‌كاران با
كه _ مجلس به لايحه‌اي تسليم براي را خود طرح مي‌گفت ، سخن تهران در خبرنگاران با كه
اجرايي قدرت افزايش بر مبني _ است برخوردار آن اعضاي اكثريت حمايت از او سياست‌هاي
و نديد جايز را اغماضي هيچ ايران جمهور رئيس.داشت اعلام اساسي قانون براساس رئيس‌جمهور
منتخب رئيس‌جمهور عنوان به مسئوليت‌هايش انجام از مانع محافظه‌كاران كه گفت رسانه‌ها به
".است نشده توجهي اساسي قانون نقض مورد در من مكرر هشدارهاي به":گفت او.شده‌اند ايران
را گفته‌هايش اقداماتي انجام با دارد قصد خاتمي كه گفتند تايم به تهران در منابع برخي
بن‌بست به براي نگهبان شوراي در وتو حق استفاده‌از صورت در است درصدد وي.سازد عملي
به كه رئيس‌جمهوري مي‌رسد نظر به بعيد.شود رفراندوم برگزاري خواستار تلاش‌هايش ، كشيدن
آمد ، نايل جمهوري رياست انتخابات در آرا از درصد كسب 70 به اصلاحات و دموكراسي‌سازي شعار
نزديك هم‌پيمانان.شود مواجه مشكل با رفراندوم اين در مردم نظر تاييد آوردن دست به در
دست در مي‌تواند خاتمي كه برگي تنها بوده‌اند اعتقاد اين بر پيش مدت‌ها از رئيس‌جمهور
كه است اين خياباني ، تجمعات برگزاري براي درخواست از صرف‌نظر كند ، بازي آن با و داشته
به خاتمي ارشد مشاوران.گيرد كار به را آنها و كند استفاده اساسي قانون قابليت‌هاي از
از محافظه‌كاران كه زماني تا مي‌دهد وي به را قدرت اين اساسي قانون كه گفته‌اند او
مي‌كنند ، استفاده اصلاحي اقدامات بر پيشدستي براي حساس غيرمنتخب مراكز در خود اقتدار
.دهد نشان واكنش
آمدن فايق براي خاتمي اصلاحي جنبش توان مورد در را خود ترديد آشكارا بوش دولت مقامات
داخلي و خارجي فشارهاي تركيب معلوم قرار از و داشته‌اند ابراز محافظه‌كاران قدرت بر
.آورده‌اند فراهم را خاتمي سوي از جديد رويكرد اين اتخاذ موجبات
به دستيابي براي او تلاش‌هاي از مردم نااميدي افزايش شاهد خاتمي جمهوري رياست دوم دور
به كه نيز اصلاح‌طلبان.است بوده مدني حقوق و قانون حكومت مسئوليت‌پذيري ، نظير اهدافي
در محسوس نتايجي به دستيابي عدم و خود عمومي محبوبيت افتادن خطر به از فزاينده‌اي طور
را محافظه‌كاران با خود كشمكش شوند مجبور است ممكن هستند ، نگران آزادي‌خواهي براي تلاش
.بكشانند هستند ، برخوردار بيشتري قيوميت از آن در كه عمومي مراجع به قدرت راهروهاي از
به پارلمان در خاتمي لايحه كه شد خواهد آغاز زماني جديد مبارزه اين از برخوردها اولين
از بسياري تاييد از تاكنون كه شورا اين.برود نگهبان شوراي به تاييد براي و رسيده تصويب
موقعيتي در خاتمي پيشنهادي لايحه آوردن با است ، كرده خودداري مجلس در شده تصويب لوايح
تاييد را آن آنكه كنديا رد را لايحه اين بايد يا نگهبان شوراي.گرفت خواهد قرار دشوار
پيشنهادي لايحه تاييد با كنند عمل خود جديد رويه براساس بخواهند محافظه‌كاران اگر.كند
.برمي‌آيند آن اجراي در كارشكني درصدد ديگر طرق از سپس و كرده حذر رويارويي از خاتمي
اهداف پيگيري او كه باشد نكته اين بيانگر خاتمي رئيس‌جمهور توسط رزم لباس پوشيدن شايد
ندانسته مناسب ديگر مي‌آمد ، دست بسته‌به درهاي پشت در كه اجماعي طريق از را خود اصلاحي
افزايش موجب مي‌رسد نظر به كه است پرهزينه سياسي ريسك يك اين.است شده نااميد آن از و
.شود مخالفان موقعيت تضعيف و عادي مردم ميان در خاتمي وجهه
نظام در ثبات او كه مي‌رسيد نظر بهاست كرده حذر مستقيم رويارويي از تاكنون خاتمي
ترجيح مردم براي بيشتر آزادي‌هاي به دستيابي جهت در سريع حركتي بر را ايران سياسي
از برخي پيام بالاخره او كه است اين بيانگر طلبان اقتدار با خاتمي رويارويي اماميدهد
كه باشد موفق مي‌تواند زماني تنها اصلاحي جنبش كه پيام اين.است شنيده را هم‌پيمانانش
چهارشنبه روز خاتميباشد داشته تكيه خيابان‌ها در مردمي حمايت يعني خود اوليه قدرت به
شوراي":گفت تهران در او.داشت ابراز را پيشنهادي‌اش لايحه پيروزي از خود اطمينان
من كه لايحه‌اي اما اساسي ، قانون يا است اسلام خلاف لايحه يك كه بگويد مي‌تواند نگهبان
".نيست تضاد در اسلام با قطعا و است اساسي قانون از بخشي داد ، خواهم ارائه
تايم مجله:منبع
متفاوت سخناني و"خاتمي"
روح محمدجواد
را دولت هفته مناسبت به خبري كنفرانس در خاتمي اخير سخنان تحليلگران ، از بسياري
را آن و مي‌گويند سخن اظهارات اين بودن "راهگشا" از آنان.كرده‌اند ارزيابي "متفاوت"
منتقدان و ديني روشنفكران خرداد ، دوم جبهه پيشرو طيف كه مي‌دانند مواضعي تاييدكننده
عناوين تحت كه مواضعي.پرداخته‌اند آن اتخاذ به اخير ماه‌هاي در اصلاح‌طلب قانون‌گراي
صورت‌بندي "حاكميت از خروج" تا گرفته "هماهنگ اقدام" و "فعال بازدارندگي" از گوناگون
نيروهاي اجماع و همراهي انسجام ، ضرورت به اشتراك اين.هستند مشترك وجه يك داراي اما شده
نشده استفاده و باقيمانده ظرفيت‌هاي از استفاده با كه است آن بر و دارد اشاره اصلاح‌طلب
به نيروهاي مي‌توان اصلاحات پروژه در استراتژيك كاركرد و نگاه نوعي كنار در اساسي قانون
آورد گرد دموكراتيزاسيون روند پيشبرد يعني محور يك حول را اجتماعي و سياسي ناهمگون ظاهر
استيلاجويانه حركت حاكميت ، در حاضر اصلاح‌طلبان "اختيار در ابزارهاي" از جستن سود با و
.كرد متوقف را مخالفان
"ساختاري درون" وجه داراي تنها اصلاح‌طلبان سوي از شده پيشنهاد راهبردهاي حال ، اين با
از دسته اين اعتقاد.مي‌شوند يادآور را سياسي عرصه كنوني وضعيت ناپايداري آنان.نيست
ناپايدار و شكننده طرفين ميان موجود قواي توازن كه است آن تحليلگران ، و نظريه‌پردازان
اعتقاد آن به هم محافظه‌كار استراتژيست‌هاي مي‌رسد نظر به كه است نكته‌اي اين.است
پيش ، به گامي برداشتن از و "زمين‌گير" منازعه طرف دو هر آن ، در كه تعليقي فضايدارند
بروز يا بيروني پارامترهاي در تغيير اندكي با كه چرا.نيست پايدار باشند ، "هراسناك"
.مي‌شود فراهم وضعيت دگرگوني امكان رقيب ، اردوگاه دو از يك هر در تزلزلي
و وي جمهوري رياست دوم دوره ابتدايي ماه‌هاي در خاتمي اعتدال سياست مي‌رسد ، نظر به
برابر در رئيس‌جمهوري سكوت به كه سياست اين شكست اعلام از پس حتي آن ، غيررسمي تداوم
عمل ابتكار عملا و داشت اصلاح‌طلب طيف براي منفي پيامدهاي انجاميد ، اصلاح‌طلبان بر فشار
.سپرد رقيب دست به رقابت ميدان در را
طيف دو به آن تقسيم و اصلاح‌طلبان صف در پارگي چند بروز دليل به سو ، يك از شرايط اين
.مي‌خورد چشم به ششم مجلس حركتي روند در علنا ضعف اين.آمد وجود به محافظه‌كار و راديكال
به.است حاكميت درون اصلاح‌طلبان متوجه كه برمي‌گشت هزينه‌هايي به امر اين دليل
عكس نسبت حاكميت در آنان بقاي امكان با اصلاحات مسير در آنها پايداري ميزان كه گونه‌اي
چهره‌هاي اختيار در را فرصت اين اعتدال سياست گرفتن پيش در و خاتمي سكوت.دارد
در تحرك هرگونه كه مي‌داد قرار اصلاحات جبهه مخالفان نيز و خرداد دوم جريان محافظه‌كار
. كنند صورت‌بندي "افراطي‌گري" عنوان تحت را مطبوعات يا دولت مجلس ،
تغيير دستخوش را ايران سياسي عرصه آمريكا تهديدهاي قالب در خارجي پارامتر ديگر ، سوي از
جنس از اصولا كه شد سياسي عرصه به نيروهايي و جريانات ورود باعث عامل ، اينداد قرار
و تاثيرگذار اما تندرو اقليتي كه بود آن از حاكي شنيده‌ها و تحليل‌ها.نيستند عرصه اين
را كشور در فوق‌العاده وضعيت ايجاد قصد توجيه ، و تحديد تهديد ، مختلف ابزارهاي داراي
.دهد تغيير را داخلي مناسبات خارجي ، تهديد سايه در تا دارد
.آورد پديد قوارا توازن زدن هم به امكان "ذهني زمينه" كه بود ابزار دو اين از استفاده
و سياسي فعالان بر فشارها تشديد كه دادند انجام نيز را اقداماتي مسير ، اين در آنان
شرايطي چنين در.شد محسوب آن نماد آرامش و سكون كوتاه دوره از پس اصلاح‌طلب مطبوعاتي
مي‌توانست وي سوي از "اعتدال" جايگزين سياست اعلام و خاتمي خبري كنفرانس برگزاري كه بود
.برهاند متقابل جريان ميدان‌داري از را سياسي متزلزل عرصه
او كه استراتژيكي لايحه دو و بود صريح موارد بعضي در كه خاتمي اظهارات مي‌رسد ، نظر به
.است بوده مثمرثمر زاويه اين از كرد ، ارائه
خاتمي سوي از موضوع اين طرح كه داد نشان نيز لايحه دو اين به متقابل جريان منفي واكنش
مخالفان مطلوب كه است كشانده مسيري به را رقابت ميدان لوايح ، اين تصويب جهت در او عزم و
.نيست او
استراتژي يك اعلام‌كننده نقش و برداشت خود خبري كنفرانس در خاتمي كه گامي حال ، اين با
سود به سياسي عرصه در قوا توازن خوردن هم به جهت در گام اولين گرفت ، عهده بر را
در بايد كه گامهاييميشود تكميل ديگر گام‌هايي با نخستين گام اين.است اصلاح‌طلبان
برداشته شد ، مواجه ساختاري موانعي با لوايح اين تصويب وقتي كه ديد و ماند انتظار
نه؟ يا مي‌شوند
|
