جنگ آستانه در عراق اقتصاد
دارد بدهي دلار ميليارد كشور60 مي‌گفتند
چيست فساد
17 انقلاب از پس صنعت
جنگ آستانه در عراق اقتصاد
حسيني‌كيا اكبر: ترجمه
ندارد عملاوجود متوسط طبقه نام به چيزي ديگر
عراق در:سرخ صليب اعزامي هيات سرپرست
كشور اين شهروندان براي را عديده‌اي مشكلات عراق ضد بر ملل سازمان تحريم‌هاي اعمال
زيرساخت‌هاي و شده‌اند فقيرتر ميان اين در عراق مردم از عظيمي بخش.است آورده فراهم
جديد تحريمي سياستهاي كه است امر اين اثبات درصدد عراق دولت.است نابودي حال در كشور
.داشت نخواهد اوضاع بهبود در تاثيري هيچ گرديد اتخاذ جاري سال مه ماه در كه ملل سازمان
:است پرداخته عراق تحريم از ناشي پيامدهاي و ابعاد بررسي به حاضر گزارش راستا اين در
الجرافت منطقه در محقرش خانه تاريك و تنگ اتاق در راحتي صندلي روي بر محمود جابرشكر
و ثروتمند مردي او گذشته در.است موهايش كردن مرتب مشغول و نشسته بغداد حومه در واقع
.مي‌گذراندند روزگار خوبي به فرزندش چهار و همسر با و بود كارمند چهار با شركت يك صاحب
خودرو لاستيك فروشنده او.داشت شخصي خودروي يك و بغداد شهر مركز در زيبا خانه‌اي جابر
كه حالي در مي‌كند زندگي كوچك خانه‌اي در جابر اكنون.بود برخوردار خوبي درآمد از و بود
شهروندان ساير مانند او.بپردازد مي‌تواند همسرش و خود والدين كمك با را آن بهاي اجاره
كه طوري.است شده متحمل ملل سازمان اثرتحريم‌هاي در را بسياري رنج‌هاي عراق متوسط طبقه
مي‌شود ورشكسته جابر عراق ضد بر ملل سازمان سوي از تجاري تحريم‌هاي اعمال از پس ماه چند
.دهند انجام موقتي كارهاي خانواده‌اش اعضاي تمام همراه به است مجبور حالا و
عراق شمال در زني گشت حال در آمريكايي هواپيماي يك
كالا دلار ميليارد توقيف 4/5
مناطق در.است برخوردار خوبي نسبتا وضعيت از هم هنوز جابر مردم ساير با مقايسه در
عراقي‌ها از بسياري روستايي كوچك مناطق در يا "سيتي صدام" مانند بغداد اطراف حاشيه‌نشين
چارچوب در كه كالاهايي توزيع محل از فقط را خود روزمره نيازهاي و ندارند درآمدي اصلا
محتوي جيره‌ها.مي‌سازند برآورده مي‌گيرد ، صورت ملل سازمان "غذا برابر در نفت" برنامه
از.نمي‌شود شامل را مصرفي كالاهاي ولي است خانوار يك حيات ادامه براي لازم كالري
مانند كالاهايي خريد براي را خود جيره از بخشي مجبورند خانواده‌ها از بسياري اين‌رو
.برسانند فروش به كفش يا دارو
را دلار ميليارد ارزش 4/5 به كالاهايي ملل سازمان تحريم كميته كه است حالي در اين
با 938 الكتريكي وسايل تعمير به مربوط كالاهاي شده بلوكه اموال ميان در.است كرده توقيف
به مربوط يدكي قطعات دلار ، ميليون با 787 كشاورزي بخش به مربوط ادوات دلار ، ميليون
تجهيزات و دلار ميليون با 652 آب تامين به مربوط وسايل دلار ، ميليون با 780 نفت استخراج
.دارند را سهم بيشترين دلار ميليون با 542 مخابراتي
عراقي كالاهاي خريد منع و عراق در خارجي شركت‌هاي سرمايه‌گذاري ممنوعيت اين ، بر افزون
است شده موجب جنگ از ناشي آثار كنار در خود "غذا برابر در نفت" برنامه چارچوب از خارج
اين اقتصادي توسعه بر همه‌جانبه ركود و رفته بين از عراق در فعاليت و كالا بازار تا
يدكي قطعات ورود با موافقت در ملل سازمان تحريم كميته تاخير علاوه ، به.شود حاكم كشور
برق ، و آب تامين تجهيزات واردات نيز و مخابراتي سيستم‌هاي و اتومبيل پزشكي ، دستگاههاي
.است داشته عراق زيرساخت‌هاي تدريجي ويراني در سزايي به نقش اخير سالهاي در
اشتباه تصميم‌گيري
آب كه حالي در.است چشمگير بسيار بهداشتي آشاميدني آب دايمي كمبود از ناشي آثار
با همچنان روستاييان از عظيمي بخش است ، شده تامين فاصله اين در بغداد اهالي آشاميدني
مستقر (يونيسف) متحد ملل كودكان اضطراري صندوق دفتر گزارش برپايه.هستند مواجه آب كمبود
كودكان ميان در ميرها و مرگ بيشتر اصلي علت همچنان بهداشتي آشاميدني آب كمبود بغداد ، در
قبل تن كودك 131 هر 1000 از عراق در يونيسف ، كارمند "كيله گئوف" اعتقاد به.است عراقي
كودك هر.بود هزار در تحريم‌ها 56 وضع از قبل رقم اين كه حالي در مي‌ميرند سالگي پنج از
آشاميدن آن علت كه مي‌شود مبتلا اسهال بيماري به سال در مرتبه متوسط 4/14 طور به عراقي
اين بر تحريم‌ها ، لغو درخواست بر علاوه بشردوست سازمان‌هاي اين‌رو از.است غيربهداشتي آب
سياستي و موجود بدبختي‌هاي از بسياري علت شده وضع مجازات‌هاي كه مي‌كنند تاكيد نكته
كميته سوي از اعزامي هيات سرپرست "دولدر ماركوس" گفته به.است بوده اشتباه كاملا
عراق حياتي زيرساخت‌هاي فروپاشي به مجازات‌ها اعمال بغداد ، به سرخ صليب بين‌المللي
اين به ندارد ، وجود عملا متوسط طبقه نام به چيزي ديگر عراق در مي‌گويد او.است انجاميده
را مردم اعظم بخش كه فقير قشر و متمول كوچك طبقه است ، شده قشري دو عراق جامعه كه معني
خود كمك‌هاي با تا است درصدد سرخ صليب بين‌المللي كميته مي‌افزايد ، او.مي‌گيرد بر در
كمك‌ها اين كه گفت بايد اما كند ، جلوگيري كشور اين حياتي زيرساخت‌هاي كامل ويراني از
.اوضاع‌شوند وخامت تداوم از مانع مي‌توانند حداكثر
كيست مقصر
اما مي‌شود عراق در اقتصادي اوضاع بهبود از مانع ملل سازمان تحريم‌هاي كه است پرواضح
مبهم سرنوشت قبال در را خود اندازه چه تا مجازات‌ها اين وضع‌كنندگان كه اينجاست نكته
بريتانيا و آمريكا متحده ايالات نظير كشورهايي كه حالي در.مي‌دانند مسئول عراق ملت
و غذايي مواد سال 1995 ، در "غذا برابر در نفت" برنامه اجراي زمان از كه مي‌كنند تاكيد
مي‌كنند ادعا عراقي مقامات است ، شده گذاشته عراق اختيار در كافي مقدار به اساسي كالاهاي
آمريكا هدف كه چرا.است گرفته قرار سياسي استفاده‌هاي سوء مورد آمريكا سوي از مجازات‌ها
مقاصد براي وسايل اين كاربرد از جلوگيري عراق به دارو و يدكي قطعات ارسال تحريم از
بريتانيا و متحده ايالات.است كشور اين رژيم گذاشتن فشار تحت صرفا بلكه نيست نظامي
معتقدند ، و كرده معرفي كشور اين مردم بدبختي‌هاي مسئول را عراقي دولتمردان بارها
كشتارجمعي سلاح‌هاي انهدام و كنترل در ملل سازمان با همكاري از عراق حاكمان خودداري
بخش‌هاي كه ندارد ابايي مسئله اين از عراق دولت علاوه به.است شده تحريم‌ها وضع موجب
تامين دهد نشان عمومي افكار به كه هدف اين با صرفا بگيرد ناديده آگاهانه را مشخصي
.نيست پذير امكان تحريم برنامه طريق از كشور نيازمنديهاي
نيست اوضاع بهبودي به اميدي
و آمريكايي‌ها سواي غربي ، ديپلماتهاييافت بين اين در را حقيقت بتوان شايد
واسطه به تحريم كميته زيرا است عراق مسلم حق شكايت طرح كه مي‌دهند توضيح بريتانيايي‌ها ،
به كالاها از بسياري ارسال از دارد ، سياسي جنبه كه بريتانيا و متحده ايالات اعتراض‌هاي
مسئله اين مي‌كنند ، نشان خاطر ادامه در منابع همين اما.است آورده عمل به جلوگيري عراق
.دهد نشان كشورش مردم محنت و رنج علت يگانه را مجازات‌ها اعمال عراق دولت تا است شده سبب
و جنگ مصايب دهه دو كه هستند عراق ملت تنها سياسي دعواهاي از ديدگان رنج گفت ، بايد
حاكمان است نتوانسته تنبيهي اقدامات مقابل در.كرده‌اند تحمل را بين‌المللي تحريم‌هاي
.كند وادار رفتار تغيير به را مي‌باشند مجازات‌ها اصلي هدف كه آنها وابستگان و عراق
در فعاليت با و مي‌دهند ادامه خود زندگي به آرامش كمال در عراق رژيم به نزديك محافل
ثروت بر بي‌وقفه همسايه ، كشورهاي از متنوع كالاهاي واردات و نفت غيرقانوني صادرات زمينه
گران‌قيمت پوشاك عرضه فروشگاه‌هاي بغداد ، اطراف در مجلل ويلاهاي وجود.مي‌افزايند خود
مي‌پردازند ، اسكي‌بازي به دجله رودخانه در كه متموليني نيز و منصور و ارسات مناطق در
تعيين در بازنگري وجود با مي‌رسد نظر بهاست مدعا اين اثبات براي شواهدي جملگي
باز رسيد ملل سازمان امنيت شوراي تصويب به ميلادي جاري سال مه ماه در كه مجازات‌ها
.برد ميان از را درآمدها سطح بين فاحش تفاوت و عراق جامعه بر حاكم فلاكت و بدبختي نتوان
تشريفات مدت و شده آسان عراق به كالاها از بسياري ورود قطعنامه 1409 اجراي با اگرچه
كالاهاي اينحال با مي‌رسد ، حداقل به مجاز و غيرمشكوك واردات مورد در تحريم كميته قانوني
زمان مدت براي و بوده قبلي برنامه تابع كماكان غيرنظامي و نظامي كاربردهاي داراي
صفحه صد چند حدود "دوگانه كاربرد" داراي كالاهاي قبيل اين ليست.مي‌شوند تحريم نامعلومي
.يافت خواهد تداوم اقلام اين از سياسي سوءاستفاده‌هاي نيز آينده در مي‌رسد نظر به و است
منابع اخير ماه‌هاي در خام نفت صدور محل از درآمد كاهش واسطه به عراق اين ، بر افزون
مورد كالاهاي از بسياري بهاي نيست قادر حاضر حال ودر داشته اختيار در محدودي مالي
كمبود جهت به عراق دولت رابطه اين در.نمايد پرداخت را ملل سازمان تحريم كميته موافقت
سازمان سوي از كه دلار ميليارد ارزش 1/2 به كالاهايي واردات به نسبت نمي‌تواند اعتباري
در آتي هفته‌هاي در تحريم كميته چنانچه.كنند اقدام شده‌اند ، داده تشخيص مجاز ملل
تا چهار به مالي منابع فاقد اجناس ارزش كند ، آزاد را ديگري كالاهاي جديد قطعنامه راستاي
كالاهاي بيشتر به دستيابي از همچنان عراق مردم بنابراين.رسيد خواهد دلار ميليارد پنج
عراق ، همبستگي و صلح دوستي ، سازمان رئيس هاشمي ، اظهار بنابر.ماند خواهند محروم اساسي
كه است اين اخير قطعنامه پذيرش براي عراق شرط و است عراق دولت نفع به روند اين گسترش
نشان عراق دولتمردان مي‌كند ، تاكيد او.نشود متحده ايالات با همكاري عدم قرباني كشور
شده وضع تحريم‌هاي زيرا داشت ، نخواهند چنداني كارايي نيز جديد تحريم‌هاي كه داد خواهند
واقعيت اين به پايان در هاشمي.كرد وقفه دچار را خام نفت استخراج تنها گذشته سالهاي در
دلالي و كالا قاچاق خام ، نفت غيرقانوني صادرات محل از عراقي دولتمردان كه مي‌كند اشاره
.زده‌اند جيب به دلار ميلياردها خارجي شركت‌هاي با قرارداد انعقاد
سايتونگ شورش نويه: منبع
دارد بدهي دلار ميليارد كشور60 مي‌گفتند
2 مركزي بانك سابق كل رئيس با گو و گفت
مهاجري بهاره_ اسدي نيما _ مهدوي اميرحسين
را آرايشان دولت هيات نظير تصميم‌گيري مراجع طريق از مي‌خواستند كه ذيربط دستگاههاي*
صحنه‌شود؟ وارد مي‌توانست كه بود قدرتي چه ربط بي دستگاههاي پشتكنند اعلام
ارائه كننده‌اي مخدوش ارقام و آمار بدهيها همين مورد در نداشتند آگاهي كه برخي
ميليارد از 30 بيش را ارقام برخي دارد ، بدهي دلار ميليارد كشور 60 مي‌گفتند.مي‌دادند
به آمار اين منتشركنندگان كه شد معلوم آمده بعمل بررسي‌هاي در البتهميگفتند دلار
توجه آن ونظاير بالقوه بدهي و بالفعل بدهي خارجي ، بدهي خارجي ، تعهدات نظير مختلف تعاريف
واصلاحات نو واژه‌هاي جديد سياستهاي و اصلاحات معرفي با و زمان همان از اصولا.نداشتند
.شد كشور مديريت جامعه وارد زيادي جديد
مركزي بانك آيا بود مدت كوتاه بود ، شده تعيين برنامه در حال هر به كه مالي تامين نحوه*
پس زماني به را پرداختها باز بتواند كه نداشت ديگري حل راه و پيشنهاد خودش مورد اين در
كند؟ موكول ساله 4- دوره 5 يك از
سمت به را مالي تامين شيوه‌هاي از بسياري نيز آخر سالهاي در و زمان گذشت با.داشت چرا
.كرد هدايت مدت ميان مالي تامين
فرآيندي نيروگاه يا پالايشگاه احداث نظير پروژه‌هايي بود مشخص ابتدا همان از خب*
شود؟ شروع بعد سال يك از آن منابع بازپرداخت نيست امكان‌پذير و دارد چندساله
اهميت مالي منابع كسب اصل به كنند تاكيد مالي تامين شيوه درمورد اينكه از پيش دستگاهها
فضاي مختلف پروژه‌هاي در آنها كردن هزينه و مالي منابع اخذ براي مسابقه‌اي.مي‌دادند
.بود كرده پر را كشور
عباس‌كوثري:عكس
قرار سياسي مسائل پروژه‌ها ، اعتبار تامين مسائل پشت اندازه چه تا كه است اين سوال *
داشت؟
يك قانون طبق دستگاهها به.نبود ها پروژه اقتصادي و فني توجيه بحث درگير مركزي بانك
از بعد مختلف پروژه‌هاي در آنرا كه داشتند خودوظيفه آنها.مي‌كرد پيدا اختصاص كلي رقم
همه مثلا اينكه.كنند هزينه اقتصاد شوراي يا و بودجه و برنامه سازمان تاييد
.بود خودش ذيربط دستگاه به مربوط خير يا است اقتصادي توجيه داراي كشور پالايشگاه‌هاي
جنگ ، از ناشي خرابي‌هاي ترميم براي مي‌بايست و بود منابع تامين عظيم كار درگير بانك
در و كرده تهيه لازم منابع مختلف نيازمنديهاي براي نيز و ماندگيها عقب جبران براي
با را كشور بود ممكن ساز و ساخت انجام عدم كه بود طوري شرايطميداد قرار اختيار
حركت براي جمعي دسته حركت فضاي فضا اين.كند روبرو اجتماعي و سياسي بحران‌هاي و كمبودها
باايجاد سال 1371 تا اينكه يكي داد انجام مهم كار دو زمان اين در بانك.بود كشور دادن
اختيار در و كرد راتهيه موردنياز منابع موفقيت با اي حرفه مديريتي با و مناسب كار و ساز
نيز و دلار ارزش كاهش و نوسان نفت ، قيمت سقوط با كشور وقتي اينكه دوم و داد قرار كشور
.كرد آماده بدهيها و پرداختها مشكل با مقابله براي را خود شد روبرو سياسي نامناسب شرايط
سياسي مهم تصميم‌گيري يك برابر در كشور شديم مواجه درآمد كاهش با وقتي شرايط آن در
عليرغم را ارزي شده سررسيده بدهي‌هاي و كرده كند را اقتصادي رشد آهنگ اينكهگرفت قرار
حدود مي‌بايستي سال 71 در.كنيم انتخاب را ديگر حل راه اينكه يا و كنيم پرداخت كم درآمد
.مي‌كرديم پرداخت دلار ميليارد 5/1
بود؟ دلار ميليارد ايران 5/1 معوقه بدهي سال 71 در يعني*
شده سررسيده بدهي‌هاي موضوع دلار ميليارد پرداخت 5/3 با مي‌توانستيم و 72 سال 71 در ما
به كار اين اما مي‌داد را اجازه اين هم ما دلاري ميليارد 12- درآمد 13بدهيم فيصله را
به مي‌توانست كار اينميشد ميسر رشد آهنگ شدن كند و اقتصاد حركت به زدن ترمز قيمت
كه بود اين ديگر راهباشد قبلي ساله سه اقتصادي رشد آوردهاي دست همه از پوشي چشم معني
مذاكره طريق از را خود مدت كوتاه شده سررسيده بدهي‌هاي كرده استفاده فرصت اين از
را دوم راه گرفت تصميم دولت.كنيم تبديل مدت بلند و مدت ميان به را آنها و كرده استمهال
از پس كه ديدگاهي يعني.آورد روي هزينه در تعديل به حدودي تا ضمنا و كرده انتخاب
.بود كشور اقتصادي رشد ادامه ضرورت طرفداران ديدگاه شد غالب فراوان بحث‌هاي
بود؟ ديدگاه اين پشت كسي چه*
.دولت مديريت و دولت اقتصادي تيم مجموعه
بود؟ چه شما نظرشخصي*
رسيده سر بدهي ميزان ديديم داديم ، انجام ما كه بررسي يك در.داشتم را نظر همين هم من
.نيست درخاطرم آن دقيق رقم الان كه است دلار ميليارد حوش 5/3 و حول و 72 درسال 71 شده
ديگران اندازهاي پس كردن سرازير و دادن جهت معني به خارجي منابع از استفاده من نظر به
منابع كردن مدت‌تر بلند يعني استمهال و كشورمان گذاريهاي وسرمايه نيازمنديها مسير در
.دارد توجيه اقتصادي نظر از دو هر كه نياز مورد
شد؟ گرفته تصميمي چه شده سررسيده بدهي‌هاي اين براي*
هارا هزينه كرده عمل انقباضي كمي واردات در.كنيم انتخاب را وسط حد كه گرفتيم تصميم
و عظيم بسيار كاري اين.بپردازيم بدهيها استمهال به و شده مذاكره وارد و كنيم تعديل
بلندمدت و مدت ميان بدهي‌هاي به مدت كوتاه بدهي‌هاي تبديل معني به استمهال.بود بزرگ
تشديد ما عليه تحريمهانبود خوب خيلي هم ما المللي بين سياسي موقعيت سالها آن.بود
داده كاهش شدت به يا سياسي علل به بنا بيشتر خودرا پوشش كشورها دولتي بيمه‌هاي.بود شده
.بود منطبق كشور بلندمدت منافع با استمهال يعني كار اين اما.بودند كرده قطع يا و بودند
حيثيت و آبرو از گذاري سرمايه به نياز و بود داخلي جنجال با شدن روبرو هزينه‌اش چه اگر
كشور كل مديريت كه است اين واقعيت اماباشند داشته ديگري قضاوت بعضي‌ها است ممكن.داشت
تامين كشور بلندمدت منافع تا خريدند جان به را داخلي جنجال مركزي بانك مديريت مخصوصا
حدود 20 ايران بدهي مجموع كه ديديم كرديم بررسي مجموع در كه بود اين كار اين دليلشود
نسبت مي‌شود ، ميليارد حدود 110 كه كشور داخلي توليدناخالص به توجه با.است دلار ميليارد
زيادي نگراني جاي رو اين ازميرسيد درصد از 20 كمتر به ما داخلي ناخالص توليد به بدهي
.بود داخلي سياسي كشمكش‌هاي و رقابت جنجال بود آمده وجود به كشور در كه جنجال آن.نبود
و درصد به 30 ميانگين طور به توسعه حال در كشورهاي در داخلي ناخالص توليد به بدهي نسبت
كشورها آن با مقايسه در ما لذا.مي‌رسيد درصد حدود 40 به نفتي كننده توليد كشورهاي در
اين است بالاتر نفتي كشورهاي در نسبت اين اينكه علت.داشتيم قرار بهتري بسيار وضعيت در
پول و مي‌كنند بيشتري اعتماد آنها به لذا و دارند بيشتري اعتبار نفتي كشورهاي كه است
.اعتبار آن ديگر طرف و است استقراض سكه طرف يك.مي‌دهند قرض
كرديد؟ چه استمهال كار براي*
و باشيم داشته شده سررسيده بدهي اينكه از قبل 69- سال 70 در يعني ابتدا همان از ما
آمار به دادن سامان براي را گروهي بانك كارهاي نوسازي جريان در كند سقوط درآمدها
هاي آموزش تا فرستاديم خارجي كشورهاي به و كرده انتخاب بانك ذخاير مديريت و اقتصادي
سال 71 از رو همين ازشوند آشنا مختلف افزارهاي نرم با و ببينند مدت بلند و مدت كوتاه
با.كرديم تهيه سال 80 تا را خودمان ارزي گردش جدول.شديم آماري جديد شيوه‌هاي به مجهز
چند مختلف سناريوهاي و جداول تهيه با نيز و بانك كارآمد همكاران از گروه همين پشتوانه
بر هنوز آنان از برخي كه بانك در ما همكاران.كرديم آماده استمهال مذاكرات براي را گروه
.زدند كار اين به دست مناسبي بسيار كارآمدي با كارند سر
را خود و كنيم اضافه آنها به را بعد سالهاي نشده سررسيده بدهي‌هاي كه داديم ترجيح ما
بحث‌هاي در همواره كه نكتهايكردهايم آماده دلاري ميليار استمهال 12 مذاكرات براي
تا 71 سال 68 از كه مركزي بانك مديريت همان كه است اين مانده مغفول مركزي بانك به مربوط
كشور نيازمنديهاي تامين براي را مالي عظيم منابع لازم سازي اعتبار با حرفه‌اي صورت به
و گروهي كار و مناسب سازوكار ايجاد با سال 73 تا سال 71 از مديريت همان.كرد تجهيز
به را مدت كوتاه بدهي‌هاي از دلار ميليارد حدود 12 توانست حرفه‌اي و فني يافته سازمان
رفته هم روي سال چند آن به مربوط شده سررسيده بدهي جمع گرچه يعني.كند تبديل مدت ميان
مدت‌تري بلند اعتبارات و كرده استفاده فرصت از ما نمي‌رسد دلار ميليارد 5- از 6 بيش به
را پرداختها هم جلوتر سالهاي براي ما ترتيب اين به.گرفتيم بگيريم نمي‌توانستيم كه را
كه است اين جالب نكتهنشود مواجه مشكل با بعد سالهاي در بانك كه كرديم مجدد بندي زمان
.دادند گزارش ايران مركزي بانك كار بودن حرفه‌اي و سرعت اينهااز موقع همان
سه و هفتاد ماه شهريور ششم در كه است نامه‌اي.مي‌كنم نقل شما براي كه دارم گزارشي من
مركزي بانك‌هاي روساي دراجلاس شركت براي سفرم آغاز در وقتي. نوشتم جمهور رئيس آقاي به
وضعيت درباره خارجي مثبت تبليغات و اخبار از باموجي ميانمار در آسيايي پاياپاي اتحاديه
ايران موفقيت اخبار مختلف روزنامه‌هاي كه كردم ومشاهده شدم روبه‌رو كشورمان خارجي ارزي
نكنم قسمت جنابعالي با را خرسندي اين كه آمد دريغم مي‌دهند ، را خود خارجي ديون درمديريت
بريده در كه همانطور.نرسانم استحضار به را مطالب اين دولت هفته ايام در ويژه به و
مالي وضع" قبيل از باعناويني ايران مالي موفقيت اخبار مي‌كنيد ، ملاحظه پيوست جرايد
در.كردند نقل "داده سامان خود مالي وضع به ايران" يا و "است پيش ماه شش از بهتر ايران
به باشد شكننده بسيار مالي نظر از مي‌توانست كه وضعيتي از ايران كه شده اخبارگفته اين
استمهال براي كه ديگر كشورهاي از بسياري خلاف بر و است آمده بيرون موفق آوري تعجب گونه
توانسته مي‌شوند پول المللي بين صندوق و پاريس كلوپ فشارهاي و شرايط تسليم خود بدهي‌هاي
با ايران اينكه به اشاره با مذكور اخبارنمايند استمهال را خود ديون مناسبي شرايط با
كه كرده خاطرنشان مي‌رسد دلار ميليارد هشت از بيش تاكنون خود تجاري عمده شريك يازده
كند ، تبديل مدت ميان به را خود خارجي مدت كوتاه اعتبارات غرب ميل عليرغم توانسته ايران
به بلندمدت و مدت ميان اعتبارات اعطاي به علاقه‌اي تاكنون غربي‌ها كه است درحالي اين
ايران موفقيت اين (است گزارش آن از نقل به اين) نموده اضافه همچنين.نداشته‌اند ايران
از تا داشته‌اند كوشش سياسي ملاحظات دليل به آمريكايي‌ها كه مي‌آيد دست به حالي در
سپس.بريزند هم به را ومذاكرات آورند عمل به جلوگيري ايران مدت كوتاه ديون استمهال
قادر دوباره مشكلات با مواجهه سال دو از بعد اكنون ايران بنابراين كه كرده نتيجه‌گيري
سرمايه كه شده يادآور كشور اقتصادي وضعيت درمورد.كند ريزي برنامه كه بود خواهد
به و مي‌رسد برداري بهره به تدريج به اكنون تا 1992 درسالهاي 1989 شده انجام گذاريهاي
دليل همين به ايران واردات.مي‌سازد نمايان را خود مختلف بخش‌هاي در توليد افزايش صورت
.است رفته فراتر دلار ميليارد از 4 كشور نفتي غير صادرات و يافته كاهش دلار ميليارد سه
تصويري حالا مي‌رود آخر تا كه..بودجه احتياطآميز برآوردهاي به توجه با مذكور گزارش
كرديم ديگر درددل‌هاي سري يك بقيه‌اش كه است ، تصويري چنين اين كرده ارائه نامه اين كه
...كه
چيست فساد
فساد كردن جهاني
منافع جز به چيزي به سرمايه‌داري بنگاه‌هاي و شركت‌ها روساي ما عصر در كه است آن واقعيت
داشت انتظار صنعتي و تجاري بنگاه‌هاي صاحبان و مديران از نمي‌توان ديگرميانديشند خود
عصر كه چرا ;باشند متعهد نيز شهروندان قبال در خود اجتماعي مسئوليت‌هاي به كه
بنگاه‌هاي روساي.است شده سپري سرمايه‌داران ميان در انسان‌گرايي و مسئوليت‌پذيري
را خود نيست و هست تمام ديگر عده‌اي كه نمي‌كنند شرم احساس بابت اين از گاه هيچ اقتصادي
.است رفته ميان از شغلي فرصت‌هاي از زيادي شمار و داده دست از
.مي‌شود برده نام موفقيت عنوان به آن از كه هستند چيزي دنبال به همگان ما عصر در
را شكست‌ها و مي‌كنند كرنا و بوق در را خود موفقيت‌هاي تمام‌تر چه هر غرور با شركت‌ها
بالا حتي يا مالياتي مسائل هوايي ، و آب شرايط اقتصادي ، وضعيت همچون مسايلي به استناد با
.مي‌كنند توجيه دستمزدها ميزان بودن
تبهكاري اصلي علل و ريشه‌ها كه دريافت خوبي به مي‌توان شد ، گفته چه آن به توجه با
ثروت و قدرت صاحبان حماقت حال عين در و آزمندي در اقتصادي فساد بهتر عبارت به و اقتصادي
به بشري تاريخ طول در روند اين.است نهفته فشار تحت طبقات ندانم‌كاري و اميد ترس ، نيز و
.است آورده پديد را اقتصادي تبهكاري و فساد از تازه‌تري گونه‌هاي و اشكال تدريج
پول دليل اين به تنها ولي.مي‌كند حكومت برجهان پول كه است درستي سخن اين البته
به كه هستيم ما اين.مي‌دهيم را كار اين اجازه آن به ما كه كند حكومت جهان بر مي‌تواند
دچار ما اگر.بدهند رشوه ما به يا كنند اخاذي ما از كه مي‌دهيم را اجازه اين ديگران
به نگاهي با.ديگر جاي در نه كنيم ، جست‌وجو خود وجود در را اصلي علل بايد مي‌شويم ، فساد
.ادعاهاپي‌برد اين صحت به مي‌توان كنوني عصر در صنعت و اقتصاد بر حاكم وضعيت
تلاش تمام موجود ابزارهاي تمام از استفاده با دولت‌ها و بزرگ قدرت‌هاي گذشته در اگر
و اخلاقي قانون هيچ به راه اين در و مي‌گرفتند كار به ديگران سرزمين تسخير براي را خود
ايفا را جهان فاتحان نقش اقتصادي بنگاه‌هاي و كنسرسيوم‌ها امروز نبودند ، پايبند انساني
.مي‌كنند
و دولت‌ها نقش ميان اين در است ، كرده تغيير نيز جهان تسخير ابزارهاي بار اين
به دولت‌ها اكنون.است بوده شاهد را بسياري تفاوت قبل با مقايسه در نيز اتحاديه‌ها
در با دولت‌ها سخن ديگر به.شده‌اند تبديل نوين جهان‌خواران حاميان و مالي تامين‌كننده
را لازم بستر حمايتي و مالي تمهيدات ساير و يارانه پرداخت مالياتي ، تسهيلات نظرگرفتن
.مي‌آورند فراهم جهان سراسر در مليتي چند شركت‌هاي و بزرگ كنسرسيوم‌هاي پيشروي براي
رقيب شركت‌هاي محصولات عرضه مانع بي‌شمار گمركي موانع گرفتن نظر در با دولت‌ها همچنين
.مي‌شوند خود داخلي بازار در
به كنسرسيوم‌ها اين كه مي‌كنند حمايت خودي شركت‌هاي و كنسرسيوم‌ها از چنان آن دولت‌ها
ظاهر درسازند برآورده جهان سراسر در را خود اقتصادي اهداف و منافع مي‌توانند راحتي
استفاده ابزارهايي و امكانات از تنها و كرده حركت "قانوني" چارچوبهاي در كنسرسيوم‌ها
فساد" پديده با ما جا اين دراست شده نهاده آنها اختيار در قانوني طور به كه مي‌كنند
با خود نزديك روابط از بزرگ شركت‌هاي كنسرسيوم‌هاو ديگر عبارت به ،"داريم سروكار افقي
از برخي گرفتن خدمت به با و كرده استفاده دولتي رتبه عالي مقامات ساير و وزيران
.مي‌كنند فراهم خود نظر مورد مقررات و قوانين تصويب براي را لازم شرايط سياستمداران
در.است فساد پديده هميشگي مظاهر از سياستمداران و سرمايه صاحبان ميان نزديك رابطه وجود
كنسرسيوم‌هارا و شركت‌ها منافع داخلي سياستمداران با رابطه داشتن تنها جهاني‌سازي عصر
سياستمداران حمايت از بايد جهاني بازارهاي در قوي‌تر حضوري براي بلكه ;نمي‌كند تامين
در حتي بزرگ شركت‌هاي برخي مي‌بينيم كه است رو اين از.بود برخوردار نيز ديگر كشورهاي
افراد كه آورند وجود به را شرايطي مي‌كنند سعي و كرده دخالت ديگر كشورهاي داخلي امور
وجود بدون بزرگ شركت‌هاي و كنسرسيوم‌ها اصولا.گيرند اختيار در را قدرت آنها نظر مورد
.كنند حفظ را خود كنوني موقعيت نمي‌توانند روابط اين
آنها با سپس و كرده شناسايي را ديگر كشورهاي در مستعد افراد كنسرسيوم‌ها اين تمام
عالي مقامات و رهبران از بسياري كنسرسيوم‌ها "فساد ليست" در.مي‌كنند برقرار ارتباط
هزينه‌هاي صورت در سياستمداران اين به پرداختي مبالغ حتي.دارند حضور جهان كشورهاي رتبه
اين ثروتمند كشورهاي در دولت‌ها از بسياري.مي‌شود منعكس كنسرسيوم‌ها و شركت‌ها
از را آن حتي و كرده محسوب شركت‌ها تبليغاتي هزينه‌هاي از بخشي عنوان به را هزينه‌ها
.مي‌شود ثبت "توسعه كمك‌هاي" عنوان به هزينه‌ها اين نيز گاهي.مي‌كنند معاف ماليات شمول
آميخته هم در امروز جهان در اقتصادي فعاليت‌هاي با چنان آن رشوه‌خواري و فساد حال هر به
چه آن به توجه با.كرد تصور را فساد بدون اقتصادي فعاليت نمي‌توان اصولا كه است ، شده
در فساد گونه اين گسترش در جهان دولت‌هاي از بسياري نقش كه دريافت مي‌توان شد ، گفته
ناديده را خود شركت‌هاي توسط رشوه پرداخت كه دولت‌هايي چه.است انكارناپذير جهان سراسر
صاحبان نفع به رشوه دريافت با آنها مقامات از بسياري كه دولت‌هايي چه و مي‌گيرند
.هستند جهاني فساد زنجير حلقه‌هاي همه و همه مي‌كنند ، عمل جهاني سرمايه
17 انقلاب از پس صنعت
پي‌درپي دولت‌هاي
صفت جنان صادق محمد
از پس سالهاي انقلابي فضاي از اينكه بر علاوه صنعت ، بخش آن ، تبع به و ايران اقتصاد
در دولت‌ها تغييرات بررسي.ديد آسيب نيز مديريت‌ها بي‌ثباتي از پذيرفت ، تاثير بهمن 1357
خوبي به كابينه‌ها اقتصادي اعضاي در دگرگوني ويژه به و انقلاب از پس بلافاصله سالهاي
شروع اسفند بعدازظهر 22 ساعت 14 بازرگان مهدي آقاي موقت دولت.مي‌كند اثبات را ادعا اين
بازرگاني ، وزير صدر رضا دارايي ، و اقتصاد وزير اردلان ، علي كابينه اين در.كرد كار به
امور و كار وزير فروهر داريوش مرحوم روستايي ، عمران و كشاورزي وزير ايزدي محمد علي
تاج عباس ،(شد اجتماعي امور و كار وزارت كفيل اسپهبدي علي تاريخ 7/7/1358 ، در) اجتماعي
سازمان رئيس معين‌فر علي‌اكبر و معادن و صنايع وزير هروي احمدزاده محمد دكتر نيرو ، وزير
سازمان رئيس سمت به سحابي عزت‌الله مهندس تاريخ 7/7/1358 ، در.بودند بودجه و برنامه
در مشاور وزير سحابي يدالله دكتر مرحوم كابينه اين در.شدند منصوب بودجه و برنامه
.بود انقلاب طرح‌هاي
جايگزين جديد كابينه در بني‌صدر ابوالحسن.شد ترميم در 6/7/1358 بازرگان مهندس كابينه
معين‌فردر علي‌اكبر و آورد چنگ به را دارايي و اقتصاد امور وزارت و شد اردلان علي
اعضاي و داد استعفا موقت دولت در 14/8/1358.شد انتخاب نفت وزارت سمت به جديد كابينه
.گرفتند برعهده نيز را مجريه قوه وظايف قانونگذاري ، وظيفه بر علاوه انقلاب ، شوراي
شوراي نماينده به‌عنوان بهشتي حسين محمد دكتر شهيد آيت‌الله در 21/8/1358 مثال به‌طور
.گرفت برعهده را دادگستري وزارت سرپرستي دادگستري ، وزارت در انقلاب
اسلامي جمهوري نخست‌وزيرنظام اولين به‌عنوان رجايي محمدعلي شهيد شهريور 1359 ، روز 29
شهيد كابينه در.داد دولت اعضاي در عمده تغييرات وي.گرفت اعتماد راي مجلس از ايران
مهر 1359 ، از سپس و داودي سيداسماعيل دارايي ، و اقتصادي امور وزير نوربخش محسن رجايي
كابينه در نعمت‌زاده محمدرضا.گرفتند برعهده را بودجه و برنامه سازمان رياست خير موسي
اجتماعي ، امور و كار وزير توكلي احمد راه ، وزير كلانتري موسي معادن ، و صنايع وزير جديد
در مشاور وزير نبوي بهزاد و بازرگاني وزير اردبيلي كاظم‌پور كشاورزي ، وزير سلامتي محمد
روزگاران از برآمده را افراد اين امروز آراي و افكار كه صورتي در.بودند اجرايي امور
گسترده چندان را شده ياد افراد اقتصادي افكار ماهيتي تغييرات و بدانيم انقلاب اوايل
.مي‌شود ديده رجايي شهيد كابينه در خوبي به اقتصادي تفكر و آرا تضاد نپنداريم ،
به‌عنوان مردم سوي از رجايي محمدعلي شهيد انتخاب و جمهوري رياست از بني‌صدر عزل از پس
نخست‌وزير ، به‌عنوان باهنر محمدجواد شهيد انتخاب و انقلابي نوپاي نظام رئيس‌جمهور دومين
بهزاد باهنر ، شهيد كابينه در.شد تغيير دستخوش مرداد 1360 در 22 سوم بار براي كابينه
حسين دكتر جديد ، كابينه درشد نفت وزير غرضي محمد بود ، اجرايي امور مشاور همچنان نبوي
نيز هاشمي مصطفيشد نوربخش محسن جايگزين دارايي و اقتصادي امور وزير به‌عنوان نمازي
به اولادي عسگر حبيبالله ورود.شد معادن و صنايع وزارت در نعمت‌زاده محمدرضا جانشين
اعضاي انتخاب در كه بود ديگري مهم اتفاق بازرگاني وزير به‌عنوان باهنر شهيد كابينه
و برنامه سازمان رئيس سمت به بانكي محمدتقي جديد كابينه در.مي‌شد ديده كابينه اقتصادي
.شد برگزيده بودجه
كني مهدوي آيت‌الله شهريور 1360 ، در 8 نخست‌وزير باهنر و رجايي رئيس‌جمهور شهادت از پس
كني آقاي كابينه در.كرد معرفي مجلس به و انتخاب جديدي كابينه سال همان شهريور در 12
برگزاري از پس و آبان 1358 در 11.كرد تجربه را اندكي تغييرات كابينه اقتصادي اعضاي
معرفي اسلامي شوراي مجلس به نخست‌وزير به‌عنوان موسوي ميرحسين جمهوري ، رياست انتخابات
نخست‌وزير پايدارترين موسوي ميرحسين.كرد معرفي را خود كابينه آبان 1360 در 11 وي.شد
بي‌دريغ حمايت‌هاي.داشت برعهده را سمت اين جنگ پايان تا كه بود بهمن 1357 انقلاب از پس
پديدار كشور اجرايي كلان مديريت در نسبي ثبات كه شد موجب نخست‌وزير از ،(ره) خميني امام
ويژه به و انقلاب از پس سالهاي سياسي شرايط به توجه با دولت فكري ماهيت مرور به و آيد
.دهد نشان را خود و كرده پيدا شكل تحميلي جنگ شروع
بر دليل هر به اقتصاد در دولت‌گرايي و چپ‌گرايي موسوي ميرحسين نخست‌وزيري دوره در
آرمان‌هاي به متمايل و دولت‌گرا اقتصادي تفكر اين تاثير.كرد غلبه ديگر اقتصادي تفكرات
پديد و صنعت سازمان تغيير.گذاشت جاي بر صنعت بخش بر را خود آثار مرور به اقتصادي چپ
سرمايه‌اي ، كالاهاي به صنعتي توليد تفكيك بر منطبق صنعتي مديريت براي تازه تشكيلات آوردن
صنايع و بزرگ و مادر صنايع به صنعتي فعاليت‌هاي و مصرفي كالاهاي و واسطه‌اي كالاهاي
عمر گذشت از سال دو فاصله به.رسيد عينيت به ذهنيت از مرور به واسطه‌اي صنايع و سبك
وزارت سنگين ، صنايع وزارت.شد ايجاد كشور در صنعتي وزارتخانه موسوي 3 ميرحسين دولت
.فلزات و معادن وزارت و صنايع
|
