توسعه شهراقتصادو
نظر اهل با
شهر در قلم‌انداز
توسعه شهراقتصادو
است ايران ملي درآمدهاي بلعنده تهران *
هزينه‌هاي مي‌آيد ، پايين‌تر آن در خدمات سطح‌ارائه مي‌شود ، گسترده‌تر تهران هرچه *
مي‌شود كمتر آن ، مديريت متولي درآمد اما مي‌شود ، بيشتر شهر اداره
جهاني ، جامعه گسترش با و مي‌آيد شمار به ملي اقتصاد عصبي مركز و كانون شهري اقتصاد
اقتصاد در كشورها برنقش مي‌گيرند برعهده كشور آن اقتصاد در كشور هر شهرهاي كه نقشي
.مي‌افزايد ملي زندگي سطح بهبود در شهر نقش و جهاني
ملي رفاه محرك موتورهاي
و انساني منابع شهرها.مي‌آيند شمار به اجتماعي توسعه و اقتصادي رشد موتورهاي شهرها
شهري ، فراگير زيرساخت با تركيب در عوامل اين و مي‌كنند جذب خود سوي به را خام مواد
.است بخشيده شتاب و برانگيخته را بازرگاني و صنعتي توسعه جا همه در تقريبا
جديد بخشهاي در و انباشته آنجا در سرمايه كه مكان‌هايي‌اند تنها نه شهرها
شدن مهمتر هرچه با.هستند هم تخصصي خدمات تلاقي نقطه بلكه مي‌شود ، مجدد سرمايه‌گذاري
.مي‌شود چشمگيرتر اقتصادي عملكرد در شهرها اهميت -ملي اقتصاد در خدماتي پيشه‌هاي
-ارتباطي و مالي بانكداري ، با مرتبط نوين خدمات كنار در سنتي ، و صنعتي خدماتي فعاليت‌هاي
اصلي منابع فعاليت‌ها اين.مي‌دهند تشكيل را شهرها جديد اقتصادي شالوده مخابراتي ،
.مي‌كند تامين اجاره و عوارض ماليات‌بندي ، گوناگون مقوله‌هاي طريق از را دولتي درآمدهاي
اقتصادي تغييرات و اقتصادي توسعه با تنگاتنگ ارتباطي در شهري توسعه تاريخي ، لحاظ به
اجتماعي نظر از كه شده هدايت زندگي‌اي قالبهاي به ترجيحا و است داشته قرار
سازماندهي و فعاليت جديد شكل‌هاي آنجا در كه مكان‌هايي عنوان به شهرها.پذيرفتني‌اند
را اولي درجه اقتصادي عملكرد مي‌كنند ، كسب بيشتري ارزش‌هاي و مي‌يابند تكوين اقتصادي
و مي‌شود فروش و خريد كالا آنجا در كه نيستند مكان‌هايي صرفا شهرها.دارند برعهده
به نيز كار اجتماعي تقسيم در تحول و تغيير مراكز بلكه مي‌شوند ، افتتاح جديد بازارهاي
و شده تشديد شهرها بين رقابت سرمايه ، شدن جهاني و جهانگرايي عصر در اما.مي‌آيند شمار
.است گشته روزافزون بين‌المللي سرمايه‌گذاري جذب براي آنها بين هماوردي و مبارزه
و اقتصادي ساخت زير نيز و تجمع و انبوه توليد از ناشي صرفه‌جويي‌هاي شهرها در
رشد اقتصادي مديريت‌هاي و كارها و كسب از بسياري آن چارچوب در كه مي‌شود متحقق اجتماعي
نه كه مي‌آورند فراهم را سرمايه‌گذاري‌هايي ساخت زير شهرها.مي‌شوند بارور و مي‌كنند
توسعه روستايي -شهري كالايي مبادله طريق از بلكه شهري‌اند ، توسعه پشتيبان تنها
براي را قدرتمندي انگيزه‌هاي و محرك‌ها شهري بازارهاي.مي‌شوند موجب هم را گسترده‌تري
خود نوبه به روستايي ، بازارهاي گسترش.مي‌آورند فراهم درآمد افزايش و روستايي توليدات
.مي‌انجامد شهر در خدمات و شده ساخته كالاهاي توليد افزايش براي قوي انگيزه‌هاي ايجاد به
اصفهان ، تهران ، ) دارند چشمگيري سهم كشور داخلي ناخالص توليد در نوعا بزرگ شهرهاي
.است سهيم ايران داخلي ناخالص توليد درصد از 20 بيش در تنهايي به تهران.(...و تبريز
مي‌آيند ، شمار به كشور اجتماعي و اقتصادي توسعه محرك موتور مثابه به كه شهرهايي تعداد
اقتصادي توسعه در شهري مراكز چيرگي اما.نيستند كم لاتين آمريكاي و آسيا سطح در
ازدحام آلودگي ، ،(پاش و ريخت) صرفه‌جويي عدم همچون نيز را بسياري مشكلات مي‌تواند
ملي اقتصاد بر خود نوبه به كه آورد بار به آنها مانند و جنايت و جرم تورم ، ترافيكي ،
.مي‌گذارد برجاي نامطلوب تاثير
.مي‌نمايند رخ آشكارا تهران در به‌خصوص كه آشنايند مشكلات اين با بيش و كم همگان
مورد در امر اين آيا مي‌آوريم ، شمار به ملي اقتصاد محرك موتور و انگيزه را شهر اگر
نه كه است رسيده رشد از مرحله‌اي به اكنون هم تهران ، كلانشهر مي‌كند؟ صدق هم كلانشهرها
از كه تهران شهر كالبدي توسعه آيا.است ملي درآمدهاي بلعنده واقع در كه كننده تغذيه فقط
عمده قسمت كم دست يا تمام تمركز آن ، در جمعيت تراكم رفته ، فراتر جامع طرح مرز هرگونه
پديد سو آن از و مي‌رسد مصرف به شهر اين در سوخت بابت كه يارانه‌اي شهر ، اين در خدمات
ديگر ، مورد هزاران و صدها و مي‌رويد ، زمين از اشتغال شهر اين در انگار كه كاذبي جو آمدن
اين اهالي بقيه كه شده بدل سركشي غول به تهران كلانشهر كه نيستند واقعيت اين بر شواهدي
...نباشد اگر و باشد زنده فقط كه بپردازند آن به رشوه صورت به يارانه‌اي بايد سرزمين
شهرها در درآمد و توسعه
هرچند.مي‌كنند ايجاد چشمگيري اشتغال غيررسمي و رسمي بخش دو هر در شهري اقتصادهاي
بخش توسعه حال در كشورهاي اكثر در اما مي‌پردازد ، بالاتري دستمزدهاي عموما رسمي بخش
نسبتا دستمزدهاي با غيررسمي ، بخش.مي‌گيرد كار به را شهري كار نيروي از كوچكي نسبتا
اشتغال ، غيررسمي بخش.مي‌گيرد خدمت در را شهري كار نيروي از بيشتري تعداد عموما پايين ،
و رسمي تقسيم‌بندي اين البتهميكند رشد عمومي ، بيكاري و اشتغال عدم دوران در حتي
به.است صادق شده تعريف ضوابط با شهرهايي مورد در عمدتا شهر در اشتغال بخشهاي غيررسمي
چندان قاعده‌ها اين از كلانشهرها كه -مي‌كنند حكم چنين قويا هم شواهد و -مي‌رسد نظر
درصد تا 37 غيررسمي اشتغال توسعه ، حال در كشورهاي در كه است توجه قابل.نمي‌كنند پيروي
.مي‌دهد تشكيل را اشتغال كل
و حمل آب ، مناسب ، برق نيروي تامين جمله از زيرساخت ، تامين طريق از مي‌توانند شهرها
ازاي به بخش‌ها اين آيا اما.كنند پشتيباني را غيررسمي بخش نيز مخابراتي شبكه‌هاي و نقل
ادا شهري جامعه به را خود دين ماليات ، و عوارض پرداخت طريق از خدمات ، اين دريافت
دست شده‌اي تعريف درآمدهاي به مي‌تواند شهر شود ، قانونمند خوبي به بخش اين اگر مي‌كنند؟
و جويد توسل تراكم فروش چون ناپايداري درآمدهاي به كه باشد نداشته نياز ديگر تا يابد
مناسب ، مقررات و قوانين وضع طريق از.كند استوار آن برپايه خودرا موجوديت محور حتي
هم و جديد مشاغل ايجاد در هم اقتصادي فعاليت‌هاي غيررسمي بخش كه داشت انتظار مي‌توان
.رسانند ياري را آن شهر ، به خود درآمد از منصفانه و قانوني سهم پرداخت
در خصوص به -مي‌شود تبديل شهري پديده يك به فزاينده‌اي نحو به فقر كه حالي در
هم هنوز كلي به‌طور شهري جمعيت -زنان ميان در نامناسبي نحو به و توسعه حال در كشورهاي
دسترسي و بيشتر درآمدشان زيرا دارند ، بيشتري رفاه روستايي نواحي ساكنان از نسبي به‌طور
خاص مشكلات شهري نواحي در فقر اما.است فراهم‌تر و آسانتر اساسي اجتماعي خدمات به آنها
حمايتي سازوكارهاي فاقد غالبا شهر ساكنان رهگذر ، اين در.مي‌آورد پديد را خود
.زندگي‌اند
كانون عمده‌ترين و مهمترين اگرچه و است زمينگير همچنان تهران كلانشهر ميان اين در
درآمدهاي از اما دهد ، ارائه خدماتي نوع همه بايد آن مديريتي نظام و است كشور فعاليت
ببرد ، پيش موقع به را خود برنامه‌هاي آنها اعتبار به كه شده‌اي تعريف و پيش‌بيني قابل
آنكه جاي به و مي‌آيد پايين‌تر آن خدمات سطح شود ، گسترده‌تر شهر اين هرچهاست محروم
.مي‌شود بيشتر آن هزينه شود ، افزوده شهري خدمات بهتر ارائه نفع به شهر مديريت بردرآمد
آن محيطزيست بايد بماند ، باقي تنفسي حداقل جاي اينكه براي و شهر اين در زندگي براي
.است ناممكن امر اين تحقق كنوني شرايط در ولي.شود سامانمند
معلمي بهرام
شهروندمداري:منبع
نظر اهل با
ايران جامعه اجتماعي كاهش‌سرمايه‌هاي
كاهش مورد در كه است زنگ‌خطري نشان‌دهنده جامعه در موجود علائم - تهرانشهر
.است درآمده صدا به اجتماعي سرمايه‌هاي
اين بيان با ايران مدني جامعه سازمان‌هاي توانمندسازي مركز مدير رزاقي ، سهراب دكتر
اين و نگيرد صورت سرمايه‌گذاري اجتماعي ، سرمايه در كه صورتي در":گفت تهرانشهر به مطلب
و رفت خواهد بين از ديگري سرمايه هر مانند گيرد ، قرار استفاده مورد هم بي‌رويه سرمايه
و اعتياد چون ناهنجاري‌هايي و ازهم‌گسيختگي اجتماعي ، پارانوياي به‌صورت آن نمود
".شد خواهد پديدار روسپي‌گري
اجتماعي بدگماني يا پارانويا و اجتماعي سرمايه انباشت سمت به همواره جامعه:افزود وي
.مي‌كند حركت
به و داده شكل را عمومي شبكه‌هاي و كرده جلب را عمومي اعتماد بتوانند مدني نهادهاي اگر
اين اندازه هر زيرا.بود اميدوار اجتماعي سرمايه انباشت به مي‌توان ببخشند ، قدرت آن
هر برعكس و رفت خواهد فزوني به اجتماعي‌رو سرمايه انباشت ميزان باشد بيشتر اعتماد
.رفت خواهد پيش اجتماعي پارانوياي و بدگماني سمت به جامعه باشد ، كمتر اندازه
شهر در قلم‌انداز
تهران شهر فيزيكي توسعه تضادهاي
ثاني‌نژاد غلامرضا
با مي‌روند ، فراتر مشخص حدودي و ابعاد از گاه خود ، گسترش و رشد مسير در بزرگ شهرهاي
مناطقي شهرها اين اطراف درميگذارند تاثير آن بر و مي‌يابند ارتباط پيرامونشان محيط
مستمر و متقابل ارتباط در آنها با كه مي‌گيرد شكل اقتصادي و جمعيتي كانونهاي صورت به
كوچكتر شهرهاي مجموعه شهري ، نظام مراتب سلسله راس در شهر شرايطي ، چنين در.است
شعاعي در گاه مجموعه اين.مي‌كند مديريت را خود با مرتبط اقتصادي و جمعيتي وكانونهاي
چنين.مي‌دهد تشكيل را عظيمي "شهري مجموعه" و كلانشهر و مي‌گيرد فرا را اصلي شهر وسيع ،
و طرحها آن ، اداره براي و است شده شناخته جهان كشورهاي از بسياري در پديده‌اي
.است شهري مجموعه اين كل بر ناظر كه آمده فراهم سازوكارهايي
كلانشهري هم‌اكنون بود ، ري باستاني شهر از خارج در كوچكي روستاي روزگاري كه تهران
به كافي توجه بدون و سرعت با سال 1320 ، از پس ويژه به تهران توسعه.است پرجمعيت و عظيم
رشد و آن پيرامون اراضي در شهر آزاد گسترش قالب در رشد اين.گرفت صورت موجود برنامه‌هاي
كه بود سريع چنان شهري توسعه آهنگ.شد جلوه‌گر اقماري شهركهاي ايجاد و حومه روستاهاي
.نبود ميسر عملا جديد مناطق نياز پاي به پا زيربنايي تاسيسات و عمومي امكانات تامين حتي
.است بوده برنامه‌ريزي دستگاه‌هاي بين متضاد گاه و نامناسب كار تقسيم آن از مهمتر
برنامه‌ريزي و مديريت سازمان كوچكتر ، شهرهاي براي راهنما طرحهاي تهيه كشور وزارت
شهرداري و جامع طرح تهيه مسكن وزارت ملي ، مقياس در فضايي برنامه‌ريزي و توسعه مسئوليت
و افقي مداخله‌هاي كار تقسيم اين نتيجه.داشته‌اند عهده بر را تفصيلي طرح تهيه نيز
بسياري بي‌نظمي‌هاي و تضادها كه بوده يكديگر با بي‌ارتباط اغلب و شهري مناطق در عمودي
آسيبهاي از مجموعه‌اي وضعيت ، اين حاصل.است داشته همراه به برنامه‌ريزي نظام در را
بي‌تصميمي‌ها تبعات از آن از مهمي بخش كه است محيطي زيست و اجتماعي اقتصادي ، كالبدي ،
و باور گونه‌اي ظهور به منجر گاه دشواريها ، اين مجموعه.مي‌رود شمار به ملي مقياس در
.است زيان‌آور يقينا كه است شده مديران از برخي حتي و مردم در شهري ضد گرايش
ظرفيت‌ها و حاضر وضعيت از دقيق و واضح شناختي مستلزم تهران كلانشهر به بخشيدن سامان
براي روشن چشم‌اندازي آن اساس بر بتوان تا است فرامنطقه‌اي محدوديتهاي نيز و امكانات و
استراتژيك برنامه تهيه و تهران شهر منشور به پايبندي دوم ، مرحله.نمود ترسيم تهران شهر
سو يك از گسترش و رشد به گرايش بين بتوان تا است تهران كلانشهر مديريت براي آن مبناي بر
و آورد وجود به هماهنگي و توازن نوعي ديگر ، سوي از شهري مجموعه محدوديتهاي و امكانات و
و قانوني ساختار كه داشت توجه بايد همچنين.كوشيد پايدار و هدفمند توسعه‌اي تحقق راه در
در بايد و نيست سازگار شهري مجموعه اداره و كلانشهري مديريت مفاهيم با فعلي تشكيلاتي
فعلي ساختارهاي از فراتر تهران ، شهري مجموعه نهايت ، در و انديشيد چاره‌اي خصوص اين
مشترك نيازهاي تامين ضمن تا است كلانشهر سطح در واحد مديريت يك نيازمند اداري‌اش ،
.سازد هماهنگ را مجموعه اين مديريت در درگير عناصر و اجزا تمامي محلي ، مديريت حوزه‌هاي
|
