چهارشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۸۱ - سال يازدهم - شماره ۳۰۰۳ - Mar.12,2003
خروج نيروهاي سازمان ملل از مرز عراق و كويت
كلاه آبي هاي سازمان ملل از مرز عراق و كويت عقب نشستند
005315.jpg
سربازان  كلاه  آبي  هيات  نظارت  سازمان  ملل  متحد در مرز عراق  با كويت  در حال  عقب  نشيني  و بازگشت به  ستاد كل  خود هستند .
به  گزارش  خبرگزاري  فرانسه، منابع موثق در سازمان ملل گفتند: اين  نيروها كه  شمار آنها به  طور دقيق مشخص  نشده  است  به  لحاظ مسائل  امنيتي  در حال  عقب  نشيني  و بازگشت  به  مقر
ستاد كل  خود در ام القصر واقع  در نزديكترين  نقطه  از خاك  عراق  به  مرزكويت  هستند .
اين  منابع  يادآور شدند: دو تن  از ناظران  عضو اين  هيات  نيزكه  در بغداد به  سر مي برند به  زودي  از اين  شهر خارج  خواهند شد .
اين منابع  همچنين  تاكيد كردند: در مقابل  بر تعداد گشتي هاي  سربازان كلاه  آبي  سازمان  ملل  متحد در داخل  مرز كويت  با عراق  افزوده  شده  است  .
سربازان  كلاه  آبي  سازمان  ملل  در سال  ۱۹۹۱ به  موجب  قطعنامه  ۶۸۷شوراي  امنيت  براي  نظارت  بر منطقه  غيرنظامي  شده  در مرز مشترك  عراق  باكويت  در منطقه  مستقر شدند.
005250.jpg

از سوي ديگر ژنرال تامي فرانكس كه فرماندهي حمله احتمالي به عراق را بر عهده خواهد داشت، آمريكا را به مقصد منطقه خليج فارس ترك كرد.
مقامات وزارت دفاع آمريكا گفتند: رئيس فرماندهي مركزي آمريكا براي ديدار از چند كشور منطقه و ملاقات با فرماندهان و نيروهاي آمريكايي تامپا را در ايالت فلوريدا ترك كرد.
در همين حال اكثر روزنامه هاي فرانسه از تصميم ژاك شيراك مبني بر وتوي قطعنامه حمله به عراق حمايت مي كنند، اما از تاثير احتمالي اين اقدام بر روابط واشنگتن با پاريس نگران هستند.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از پاريس، روزنامه لاتريبون ديروز نوشت: وتوي قطعنامه پيشنهادي آمريكا از جانب شيراك آثار منفي عميقي بر روابط آمريكا با فرانسه خواهد گذاشت. اين روزنامه افزود: اگر شيراك تصميم حمله به عراق را وتو كند، خواه ناخواه آمريكا به رقيبي بزرگ براي فرانسه در بحران عراق تبديل خواهد شد.
روزنامه لزكو نيز نوشت: اين خطر وجود دارد كه سياست مشت آهنين روابط آمريكا با فرانسه را به تيرگي بكشاند. اين در حالي است كه توني بلر نخست وزير انگليس ديروز با هشدار به فرانسه و روسيه اعلام كرد: وتوي قطعنامه جديد سازمان ملل درباره عراق، صدام حسين رئيس جمهوري اين كشور را از مهلكه نجات خواهد داد. بلر پس از مذاكره با نخست وزير پرتغال گفت: اگر كشورها درباره استفاده از حق وتو صحبت كنند، پيامي كه به صدام داده مي شود اين است كه وي از مهلكه نجات خواهد يافت.
با وجودي كه فرانسه و روسيه اعلام كرده اند كه قطعنامه جديد درباره عراق را وتو مي كنند، نخست وزير انگليس متعهد شد شبانه روز براي دستيابي به توافق بين اعضاي شوراي امنيت تلاش كند.

آخرين تحول در صحنه سياسي تركيه
طيب اردوغان نخست وزير تركيه شد
عبدالله گل نخست وزير تركيه ديروز از سمت خود استعفا كرد و با اين كار راه را براي رجب طيب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه باز گذاشت.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از آنكارا، گل استعفاي خود را تسليم احمد نجدت سزر رئيس جمهوري تركيه كرد. عبدالله گل پس از ديدار با سزر هيچ اظهارنظري نكرد. وي روز دوشنبه اعلام كرده بود از سمت خود كناره گيري مي كند.
پس از استعفاي عبدالله گل ، احمد نجدت سزر رئيس جمهور تركيه ، اردوغان را مأمور تشكيل دولت كرد.

عذرخواهي بوش از كرزاي
جورج بوش رئيس جمهور آمريكا در تماس تلفني با حامد كرزاي رئيس دولت انتقالي افغانستان از رفتار نامناسب با او در نشست كميته روابط خارجي سنا معذرت خواهي كرد.
روزنامه  واشنگتن پست با اعلام اين خبر نوشت، يك مقام كاخ سفيد موضوع مكالمه تلفني بوش با كرزاي را جنگ با تروريسم خواند اما حقيقت آن است كه بوش در اين مكالمه از «رفتار غيرمنصفانه» با كرزاي در نشست سنا پوزش خواسته است، بوش خواسته است كه اين عذرخواهي علني شود.
در سفر دو هفته پيش كرزاي به واشنگتن، او به كميته روابط خارجي سنا دعوت شد، معمولا در اين نشست ها سران كشورها به طور خصوصي با اعضاي كميته ديدار مي كنند. اما كرزاي در اتاقي با حضور خبرنگاران و در جايگاه شهود در مقابل سناتورها نشانده شد. اين جايگاه مخصوص كساني است كه براي توضيح درباره موضوعي به اين كميته فرا خوانده مي شوند. پرسش هاي خصمانه و مشكوكي از كرزاي پرسيده شد كه او انتظار و آمادگي پاسخ به آنها را نداشت.
به گفته مقامات افغان، كرزاي هنگام ترك جلسه سنا بسيار عصباني بود. بخشي از سئوالاتي كه از كرزاي پرسيده شد به نحوه رفتار با زنان در افغانستان مربوط مي شد.

پاكستان:
حلقه محاصره بن لادن تنگ شده است
مقامات اطلاعاتي پاكستان تاييد كردند كه خالد شيخ محمد از رهبران دستگير شده القاعده به ديدار اخير خود با اسامه بن لادن اعتراف كرده و اطلاعاتي در اختيار بازجوها قرار داده است كه حلقه محاصره بن لادن را تنگ تر مي كند.
به گزارش آسوشيتدپرس، يك مقام مسئول اطلاعاتي پاكستان در اظهار نظري كم سابقه گفت: «اطلاعات ارائه شده توسط محمد ما را تا حد زيادي به
اسامه بن لادن نزديك كرده است.
او كه نخواست نامش فاش شود گفت:  اكنون ما دريافته ايم كه تنها چند ساعت از بن لادن عقب هستيم. تا همين اواخر چند ماه با او فاصله داشتيم بعد چند هفته و اكنون چند ساعت فاصله داريم.
عمليات جستجو براي يافتن بن لادن در جنوب افغانستان و در مرز پاكستان
با شركت نيروهاي آمريكا و پاكستان ادامه دارد.

تصميمي خطير
005255.jpg
كوفي عنان
منشور ملل متحد صراحت دارد. اين منشور «به منظور حصول اطمينان از اقدام سريع و مؤثر از طرف ملل متحد، مسئوليت اوليه حفظ صلح و امنيت بين المللي» را به شوراي امنيت واگذار مي نمايد.
بار اين مسئوليت بر دوش اعضاي شوراي امنيت، شايد تا اين هفته به اين اندازه سنگين نبوده است. آنان طي يك يا دو روز آينده، بايد تصميمي خطير اتخاذ كنند.
محتواي اين تصميم، مسئله اي است كه اهميت آن به هيچ وجه محدود به عراق نيست و عبارت است از تهديد سلاح هاي كشتار جمعي عليه بشريت. تمامي جامعه بين المللي نياز به اقدام دسته جمعي براي مهار توليد اين سلاح هاي وحشتناك در سراسر دنيا دارد.
اما جنبه فوري و عاجل اين اقدام، تضمين اين امر است كه عراق ديگر از اين گونه سلاح ها نداشته باشد. به چه علت؟ زيرا عراق در گذشته عملا از اين سلاح ها استفاده كرده، و دو بار تحت رهبري فعلي اين كشور به اقدام تجاوزگرانه نسبت به همسايگانش مبادرت ورزيده است. بار نخست اقدام عليه ايران در سال ۱۹۸۰ و بار دوم عليه كويت در سال ۱۹۹۰.
به همين دلائل شوراي امنيت مصمم است عراق را خلع سلاح نمايد و از سال ۱۹۹۱ قطعنامه هاي پي درپي براي خلع سلاح اين كشور به تصويب رسانده است.
در سراسر جهان مردم خواهان حل مسالمت آميز بحران عراق هستند. آنان همواره به عواقب وخيم مشقت هاي انساني ناشي از جنگ چه كوتاه مدت و چه طولاني مدت، مي انديشند. مردم جهان نگران عواقب طولاني مدتي هستند كه اين جنگ به خصوص ممكن است در پي داشته باشد. مردم نگرانند كه اين جنگ ممكن است موجب بي ثباتي در منطقه و هرج و مرج اقتصادي شود. اين جنگ مانند تمامي جنگ ها موجب عواقب ناخواسته اي خواهد شد كه باعث مخاطرات جديد مي گردد. آيا موجب مبارزه با تروريسم خواهد شد؟ آيا صلح بين اسرائيل و فلسطين را تسهيل خواهد كرد يا دستيابي به آن را دشوارتر خواهد ساخت؟ آيا اين جنگ تخم نفاق بين ملت ها و مردم با اديان مختلف نخواهد كاشت؟ آيا توان ما براي همكاري به منظور حل معضلات مشترك را به خطر نخواهد انداخت؟
اين نكات سئوالات جدي هستند و پاسخ به آنها بايد با دقت زياد سنجيده شود. گاهي اوقات ممكن است لازم باشد از توسل به زور براي مواجهه با تهديدات عليه صلح استفاده كرد و در چنين وضعي، منشور سازمان ملل شروط خاصي دارد. اما جنگ بايد آخرين گزينه باشد. از جنگ فقط بايد در مواقعي استفاده شود كه تمامي راهكارهاي معقول امتحان شده باشند. در وضعيت فعلي ما بايد اطمينان حاصل كنيم كه تمامي اقدامات صلح آميز براي دستيابي به خلع سلاح عراق به انجام رسيده است. سازمان ملل متحد تأسيس شد تا «نسل هاي آتي را از بلاي جنگ محفوظ بدارد» و مسئوليت يافتن راه حل صلح آميز حتي تا آخرين لحظه ممكن را بر عهده دارد.
آيا آن لحظه فرا رسيده است؟ اين تصميمي است كه اعضاي شوراي امنيت با آن رودررو هستند. و به راستي كه تصميمي خطير است،اگر نتوانند موضعي مشترك اتخاذ كنند و برخي از آنان بدون مجوز شوراي امنيت تصميم بگيرند، مشروعيت چنين اقدامي به طور گسترده زير سئوال خواهد رفت و حمايت سياسي مورد نياز براي تضمين موفقيت طولاني مدت آن در دوره بعد از مرحله نظامي وجود نخواهد داشت.
در غير اين صورت، اگر حتي در اين آخرين ساعات، اعضاي شوراي امنيت اتفاق نظر پيدا كنند و تعهد خود به قطعنامه هاي قبلي را از طريق توافق بر اقدام مشترك تضمين نمايند، اختيار شورا تقويت مي شود و جهان جايگاه امن تري خواهد شد. اجازه دهيد به خاطر بسپاريم كه بحران عراق در خلاء قرار ندارد. آنچه در عراق روي دهد، اثرات عميق بر ساير مسائل مهم خواهد داشت. هر اندازه توافق نظر ما در برخورد با عراق يكپارچه تر باشد، فرصت بهتري خواهيم داشت تا بار ديگر متحد شده و به گونه اي مؤثر بتوانيم ساير درگيري هاي خانمان سوز جهان را
حل و فصل نمائيم، مانند درگيري بين اسرائيل و فلسطين. همه ما مي دانيم كه صرفا قطعنامه اي عادلانه مي تواند به اين درگيري خاتمه دهد و اميد واقعي براي ثبات پايدار در منطقه ايجاد نمايد.
بعد از خاورميانه، موفقيت يا ناكامي جامعه بين المللي در برخورد با عراق، به گونه اي جدي  بر توان جامعه بين المللي در برخورد با تحولات شبه جزيره كره كه كم اهميت تر از بحران عراق نيست، اثر خواهد داشت. همچنين اين موفقيت يا ناكامي بر تلاش هاي ما براي حل درگيري ها در آفريقا كه موجب رنج زياد شده، اثر خواهد داشت و موجب خواهد شد تا انتظار براي رسيدن به ثبات و توسعه در آن قاره كه شديدا نيازمند آن است، به وقوع نپيوندد. جنگ تنها بلايي نيست كه جهان با آن مواجه است. اگر ملت ها خود را از تروريسم محافظت مي كنند يا عليه مثلث پليد فقر، جهل و بيماري مبارزه مي نمايند، در اين راه نياز به تلاش مشترك دارند و مي توانند اين تلاش را از طريق سازمان ملل متحد به ثمر رسانند. به هر شيوه اي كه اين درگيري حل و فصل شود، سازمان ملل متحد كماكان در مركز ثقل باقي خواهد ماند، همانگونه كه امروز هست. ما بايد تمام تلاش خود را براي حفظ اتحاد ملل متحد مبذول داريم.
در سراسر جهان، طي چند ماه گذشته، شاهد اهميت بسيار زيادي هستيم كه نه فقط به وسيله دولت ها، بلكه همچنين از طرف ملت ها به مشروعيت ارائه شده توسط سازمان ملل و شوراي امنيت به عنوان چارچوب مشترك براي حفظ صلح، داده مي شود. همچنان كه اعضاي شوراي امنيت در اين هفته به لحظه مهم تصميم گيري نزديك مي شوند، اميدوارم از اين اعتماد مقدس كه مردم جهان به آنان دارند، آگاه باشند و نشان دهند كه ارزش اين اعتماد را دارند.

درس هايي كه آمريكا بايد بياموزد
«عثمان فاروق لغوغلو» سفير تركيه در واشنگتن، فهرستي از دلايل رد درخواست آمريكا در پارلمان تركيه براي حضور نيروهاي اين كشور در تركيه براي جنگ با عراق كه با اختلاف سه راي رد شد، ارائه مي كند.
اما مهمترين اين دلايل از نظر او نبودن وقت و اصرار دولت بوش براي دريافت پاسخ فوري است. اگر دولت تركيه زمان بيشتري داشت، نتيجه راي گيري طور ديگري مي شد. او مي گويد: فشار بي اماني براي تصميم گيري فوري وجود داشت.
شايد اين فشار بي امان و ناشكيبايي واشنگتن با توجه به فشرده بودن برنامه هاي دولت بوش براي حمله به عراق ضروري بوده است. شايد تركيه تصميم خود را عوض كند. اما در حاليكه آمريكا به سوي جنگي پيش مي رود كه خسارات نظامي و ديپلماتيك شديدي در پي خواهد داشت، سخنان سفير تركيه اين بحث را كه چرا آمريكا در تلاشهاي جهاني درباره موضوع عراق اينقدر ضعيف عمل كرد، دامن مي زند و دوران جديد در صحنه بين المللي كه با ورود نيروهاي آمريكايي به بغداد آغاز مي شود را مورد توجه قرار مي دهد.
برخي مي گويند، اختلاف شديد ايجادشده ميان دمكراسي هاي غربي ساخته دست افراد است و اقدامات متكبرانه دولت بوش اين مشكل را آغاز كرده است.
يك نويسنده انگليسي مي گويد، اگر سيل ويرانگر تابستان گذشته در شرق آلمان كه موجب انتخاب دوباره گرهارد شرودر به صدراعظمي اين كشور شد، روي نمي داد و اگر راي دهندگان فرانسوي، ژاك شيراك را براي دور دوم در سمت خود ابقا نمي كردند، بحران در روابط دو سوي اطلس ايجاد نمي شد.
اما اين توجيهات بسيار ساده انگارانه است، نيروهاي تاريخي عميق تري متحدان قديمي را از هم جدا كرده است و عامل اين وضعيت تنها اقدامات شخصي نيست.
در دهه گذشته، فرانسه و روسيه تلاش كرده اند خاورميانه را به صحنه اي براي كنترل قدرت روبه رشد جهاني آمريكا تبديل كنند.
هر دو با تلاشهاي دولت كلينتون براي دادن پاسخي محكم به صدام مخالفت كردند.
آنها مي گويند با اين كار دنيا چندقطبي باقي مي ماند. اما در واقع اين استراتژي تا وقتي كارساز است كه آمريكا بخواهد و اين مهلت زماني در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ پايان يافت.
از آن زمان، نوعي توافق فراحزبي در واشنگتن براي برخورد با دارندگان سلاحهاي كشتارجمعي و استفاده از قدرت نظامي براي اعمال اراده سياسي ايجاد شده است. اين موضوع باعث شده است موضوع پاريس و مسكو در تاكيد بر اينكه ماموريت آنها از جنگ سرد كنترل بر اقدامات آمريكاست تقويت شود.
مهارت ديپلماتيك فردي هر يك از دو طرف هر چقدر هم كه زياد باشد، نمي توان باور كرد كه تاكيد واشنگتن بر خلع سلاح عراق به رويارويي در شوراي امنيت و نگراني در دنيا درباره نقش جديد آمريكا نينجامد.
اما اين موضوعات ربطي به تركيه ندارد. تركيه كشوري است كه براي تامين امنيت خود و دستيابي به هدفهاي اقتصادي اش به شدت به آمريكا وابسته است.
دخالت آمريكا، اخيرا نظام مالي تركيه را از ورشكستگي نجات داد. مكزيك و شيلي اعضاء غيردائم شوراي امنيت و دو كشوري كه باثبات ترين دمكراسي هاي آمريكاي لاتين خوانده مي شوند نيز نزديكترين دوستان واشنگتن در اين منطقه هستند. اما هنوز هيچيك براي دادن راي مثبت به قطعنامه جديد شوراي امنيت درباره عراق جواب مثبت نداده اند.
اين يكي از روشن ترين نمونه هاي شكست ديپلماتيك دولت بوش است. نه تنها كشورهايي كه همواره با آمريكا مخالف بوده اند همچنان به اين سياست ادامه مي دهند، بلكه كشورهايي كه براي حفظ امنيت و موقعيت جهاني خود به آمريكا وابسته اند نيز در موضع مخالف واشنگتن و يا بي طرف قرار گرفته اند.
سياست هاي دولت بوش در اين دو سال، چنين وضعيتي را ايجاد كرده است. اگر بوش بعد از چند دوره مذاكره درباره مهاجرت، با مكزيك به توافق مي رسيد، اكنون اين كشور براي طرفداري از واشنگتن تمايل داشت. شيلي هم همين طور، اگر دولت بوش توافقنامه تجارت آزاد با اين كشور را زودتر قطعي مي كرد، اكنون موضع شيلي متفاوت بود.
اگر بوش در مقابل دمكراسي روبه رشد تركيه شكيبايي بيشتري نشان مي داد، اكنون آن سه راي منفي در پارلمان تركيه به سه راي مثبت تبديل شده بود.
جنگ عراق دوره اي را آغاز مي كند كه در آن آمريكا آزادانه تراز قدرت خود براي توقف تكثير سلاحهاي هسته اي و مقابله با تروريسم پيش از آنكه از كنترل خارج شود، استفاده مي كند. اين مستلزم تغيير موضع فرانسه، روسيه وديگر متحدان و دشمنان سابق آمريكاست كه از انفعال واشنگتن در دهه ۱۹۹۰ راضي بودند. اما آمريكا هم بايد تفاوت رهبري جهاني و قلدري را دريابد.
واشنگتن پست

احتمال آزادي برخي زندانيان گوانتانامو
پير ريچارد پروسپر سفير سيار آمريكا براي  جنايات  جنگي ، اعلام  كرد كه  اين  كشور در نظر دارد شماري  از زندانيان  گوانتانامو در كوبارا آزاد كند. به  گزارش  خبرگزاري  فرانسه ، ريچارد پروسپر دريك  همايش  خبري  گفت : اين  زندانيان  كه  از يك  سال  پيش  بدون  محاكمه  زنداني شده اند، متهم  به  ارتباط داشتن  با شبكه  تروريستي  القاعده يا رژيم  سابق  طالبان  هستند و ازنظر آمريكا مبارزان  غيرقانوني  يا زندانيان  جنگي  به شمار مي روند. پروسپر افزود: تعداد اين  زندانيان  به  ۶۵۰ نفر از ۴۰ مليت  مي رسد.

خارجي
اجتماعي
اقتصادي
انديشه
حقوق شهروندي
سياسي
شهر
شهري
علمي
علمي فرهنگي
گلستان كتاب
ورزش
ورزش جهان
صفحه آخر
همشهري اقتصادي
همشهري جهان
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   انديشه   |   حقوق شهروندي   |   خارجي   |   سياسي   |   شهر   |   شهري   |  
|  علمي   |   علمي فرهنگي   |   گلستان كتاب   |   ورزش   |   ورزش جهان   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |