ترجمه: غلامرضا رضايي نصير
موانعي كه كشورهاي ثروتمند بر سر راه واردات مواد غذايي ايجاد كرده اند، كشورهاي در حال توسعه را فقير نگه داشته است. پس اميدوار باشيم كه در سال ۲۰۰۳ كشورهاي اروپايي، ژاپن و ايالات متحده شهامت به خرج دهند و تعرفه ها و يارانه هاي خود را در زمينه محصولات كشاورزي كاهش دهند. در حال حاضر اروپا حدود ۹۳ ميليارد دلار در سال به كشاورزان خود يارانه پرداخت مي كند. اين مبلغ تمام تاثيرات مثبت ۲۵ ميليارد دلاري كه اروپا براي كمك به توسعه خرج مي كند، را از بين مي برد. آمريكا طرح هايي اساسي را براي از بين بردن يارانه هاي صادراتي به محصولات كشاورزي و همچنين كاهش تعرفه ها و يارانه ها براي كشاورزان در سراسر جهان، در دستور كار دارد. نتيجه احتمالي اين خواهد شد كه حدود ۱۰۰ ميليارد دلار يارانه هاي ضدتجارت صرفه جويي مي شود و تعرفه هاي متوسط جهاني براي محصولات كشاورزي از ۶۲ درصد به ۱۵ درصد كاهش مي يابد. البته اين كار ساده اي نخواهد بود. آمريكا ناچار مي شود اعتبارات صادراتي خود را كاهش دهد و سياستمداران ناچار خواهند شد در برابر كشاورزان خشمگين بايستند.
كاكائو سال ۲۰۰۳ را با شيريني آغاز خواهد كرد و قيمت آن از ۸۰۰ دلار براي هر تن به ۱۸۰۰ دلار به ازاي هر تن مي رسد كه اين افزايش در ۱۵ سال گذشته بي سابقه بوده است. گناه اين افزايش شديد به گردن ناآرامي هاي سياسي در ساحل عاج است كه بيش از ۴۰ درصد كاكائوي جهان را تامين مي كند. البته با گذشت زمان قيمت ها كاهش خواهد يافت. در هر حال عشاق سينه چاك شكلات نبايد زياد نگران باشند چون قيمت شير و شكر در تعيين قيمت شكلات از كاكائو مهم تر است.
ميزان پرداخت يارانه به كشاورزان به صورت درصدي از درآمد ناخالص بخش كشاورزي
۶۹
|
سوئيس
|
۵۹
|
ژاپن
|
۳۵
|
اتحاديه اروپا
|
۲۱
|
ايالات متحده آمريكا
|
|
منبع سازمان همكاري هاي اقتصادي و توسعه (OECD)
در نتيجه برداشت هاي بسيار خود در مزارع نيشكر برزيل و تايلند، قيمت معاملات نقدي شكر به حدود پوندي ۵/۶ سنت كاهش خواهد يافت. قيمت برنج در پي كاهش در سال ۲۰۰۲ حدود ۱۰ درصد افزايش مي يابد. با توجه به استمرار كاهش توليد آمريكا، انتظار داشته باشيد كه بهاي گندم باز هم افزايش يابد. فروش آفت كش هاي شيميايي بيش از ۱۰ درصد كاهش مي يابد و تا سال ۲۰۰۴ به حدود ۸/۱۱ ميليارد دلار خواهد رسيد. قيمت هاي پايين مواد اوليه و ادغام هاي فراوان در اين صنعت به اضافه فروپاشي اقتصادي آمريكاي لاتين در مجموع بر ميزان تقاضاي محصولات كشاورزي اثر خواهد گذاشت.
خودروسازي
سال ۲۰۰۲ براي فروش خودرو سال بسيار پرباري بود زيرا طرح هاي اقساط بدون بهره بسياري را در آمريكا تشويق به خريد خودرو كرد. حدود ۱۶ ميليون دستگاه اتومبيل به فروش رفت كه نسبت به فروش سال پيش از آن ۲۰ درصد افزايش نشان مي داد. اما اين امر به همراه جنگ قيمت بين سه شركت بزرگ خودروسازي ـ جنرال موتورز، فورد و كرايسلر ـ باعث مي شود كه سود اين شركت ها بي نهايت پايين بيايد. يكي از اين سه شركت در سال ۲۰۰۳ ديگر رمقي برايش باقي نخواهد ماند، تهديد شركت هاي خودروسازي ژاپن بزرگ تر مي شود. تويوتا شركت كرايسلر را به تصرف در خواهد آورد تا به سومين شركت بزرگ خودروسازي آمريكا تبديل شود. دو سوم خودروهاي اين شركت جديد در آمريكا ساخته مي شوند. كيفيت محصولات، كنترل سياهه موجودي و تحقيقات بازاريابي شركت هاي ژاپني را حتي قوي تر خواهد ساخت. تويوتا و نيسان هر كدام از فروش هر اتومبيل ۱۰۰۰ دلار سود خواهند برد، در مقايسه شركت جنرال موتورز از هر خودرويي كه مي فروشد ۳۳۰ دلار سود مي برد. بازار خودرو در چين تغيير كرده است. اكنون شركت هاي محلي بيشتر دور گرفته اند. قبل از پيوستن چين به سازمان جهاني تجارت در سال ،۲۰۰۱ فولكس واگن بر تجارت خودرو در چين احاطه داشت. اما تا پايان سال ،۲۰۰۳ سهم اين شركت از ۵۵ درصد در سال ۲۰۰۰ به ۴۰ درصد خواهد رسيد. فروش مدل هاي چيني مثل چري و مري افزايش مي يابد. احتمالاً در سال ۲۰۰۳ كل فروش سالانه در چين به يك ميليون دستگاه افزايش خواهد يافت.
كميسيون اروپا خواستار آن است كه خودروهاي قديمي بازيافت شوند. قانون خودروهاي فرسوده اين كميسيون كه در سال ۲۰۰۰ به تصويب رسيد، توليدكنندگان را مجبور مي سازد كه هزينه هاي بازيافت تمامي اتومبيل هاي اوراق شده تا سال ۲۰۰۶ را بپردازند. اما سازندگان خودرو شكايت مي كنند كه اين قانون هزينه هايي اضافي را به آنها تحميل مي كند و دولت هاي ملي در اجراي آن خيلي جدي عمل نكرده اند. انتظار مي رود كه كشورهايي مثل انگلستان، آلمان و فرانسه مسئوليت بازيافت خودروهاي قديمي و فرسوده را به دوش صاحبان اين خودروها بيندازند. نتيجه اين ابتكار اين خواهد بود كه خودروهاي بيشتري در اين كشورها به گورستان اتومبيل انتقال خواهد يافت و متعاقب آن صدمات بيشتري به محيط زيست آنها وارد خواهد آمد.
قيمت يك ليتر بنزين در كشورهاي مختلف (به دلار آمريكا)
۲۵/۱
|
انگلستان
|
۰۶/۱
|
فرانسه
|
۹۵/۰
|
ايرلند
|
۲۸/۱
|
نروژ
|
۴۱/۰
|
ايالات متحده آمريكا
|
|