جمعه 4 مهر۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۱۷۷
توفان ايزابل
واكنش خشم آلود طبيعت
از دهه هاي مياني قرن بيستم به اين سو، كشورهاي صنعتي با بهره برداري بي رويه از منابع طبيعي در دگرگوني زيانبار آب و هواي جهان نقش اساسي داشته اند
پيشرفت دانش بشري در شناخت رفتار طبيعت و پيش بيني توفان ها و كاستن از ميزان خسارات، قابل تحسين است اما روند غمبار تخريب طبيعت و برهم زدن تعادل زيستي همچنان مايه نگراني است
004114.jpg
توفان موسوم به ايزابل كه هفته گذشته سواحل و ايالت هاي شرقي ايالات متحده آمريكا را در نورديد از شديدترين و كم  سابقه ترين پديده هاي جوي بود و دستكم ده ها نفر را به هلاكت رساند و ميلياردها دلار خسارت به جا گذاشت. پيش بيني توفان و مسير عبور و شدت آن تاحد زيادي از ميزان خسارات جاني و مالي كاست،  اما در ابعاد حيرت انگيزي با قطع سراسري برق، فلج ساختن حمل و نقل عمومي و خدمات به جامعه آمريكا شوك تازه اي وارد كرد. اين توفان نه به دليل شدت و دامنه خسارات آن بلكه، به عنوان مقياس جديدي در آسيب پذير بودن جوامع انساني در برابر حوادث غيرمترقبه طبيعي قابل ارزيابي است و با توجه به نقش انسان در تخريب طبيعت و برهم زدن تعادل آب و هوايي زمين از دهه هاي مياني قرن بيستم به اين سو در خور مطالعه و بررسي جدي است و به نوعي مي توان آن را واكنش خشم آلود طبيعت نسبت به رفتار ما دانست.
براي آگاهي بيشتر خوانندگان عزيز همشهري جمعه خلاصه اي از حوادث و پيامدهاي توفان ايزابل را از لحظه هاي اوليه وقوع تا آخرين ساعاتي كه توفان در حركت به سوي كانادا، به تدريج استان هاي شرقي آمريكا را ترك كرد،  از نظرتان مي گذرانيم:
در آستانه توفان
با نزديك شدن توفان موسوم به «ايزابل» به سواحل شرقي آمريكا، مقام هاي اداره هواشناسي اين كشور از مردم برخي ايالت ها خواستند خانه هاي خود را ترك كنند. اخطارهاي اوليه موجب شد كه نزديك به يكصد هزار نفر از مردم برخي ايالت هاي آمريكا از جمله كاروليناي شمالي و ويرجينيا تا آخر هفته جاري منازل خود را تخليه كنند. كارشناسان سرعت اين بادها را تا ۱۷۰ كيلومتر در ساعت تخمين زده بودند. همچنين كارشناسان هواشناسي احتمال مي دادند كه سرعت اين بادها با نزديك شدن به آب هاي گرم منطقه «گلف استريم» تشديد شده و به ۲۴۰ كيلومتر در ساعت برسد. در آستانه وقوع توفان گفته شد كه مردم سواحل شرق آمريكا از كاروليناي جنوبي تا نيوجرسي در معرض آسيب هاي اين توفان قرار دارند. به همين دليل مقام هاي مسئول آمريكايي از ساكنين اين مناطق خواستند خود را براي مقابله با خرابي هاي ناشي از اين توفان آماده كنند. به گفته كارشناسان، اين شديدترين طوفاني بود كه طي چهار سال گذشته شرق آمريكا را فراگرفت. در پي هشدارها در ايالت ويرجينيا كليه فروشگاه ها و اماكن عمومي برخي از اين ايالت ها تعطيل شدند. اما بسياري از مردم علي رغم هشدارها به كار و فعاليت روزانه خود ادامه دادند. به همين دليل، مركز ملي توفان در آمريكا، نسبت به كم توجهي برخي شهروندان به توفان قريب الوقوع اظهار نگراني كرد و هشدار داد بادهاي ايزابل ممكن است خرابي هاي بسيار و حتي تلفات جاني در برداشته باشد.
تعطيلي مدارس
با نزديك شدن توفان پرقدرت «ايزابل» به سواحل كاروليناي شمالي و منطقه اطراف آن، دانشگاه ها، مدارس و ادارات دولتي و سيستم حمل و نقل عمومي در شهر واشنگتن دي سي و حومه آن تعطيل شد.
پيش بيني بارش باران شديد، سيل و طوفان با سرعت بيش از ۷۰ مايل در ساعت (۱۰۵ كيلومتر در ساعت) منطقه واشنگتن دي سي و حومه، مردم را به انجام اقدامات اضطراري واداشت.
در منطقه كاروليناي شمالي كه تحت تاثير مستقيم توفان ايزابل قرار داشت، صدها هزار نفر به دستور دولت مجبور به تخليه خانه هاي خود شدند تا از عواقب اين توفان در امان باشند. با بروز نشانه هاي توفان در ويرجينيا، مقامات ايالات كاروليناي شمالي، مريلند، ويرجينيا، واشنگتن دي سي و وست روز پنجشنبه اعلام وضعيت اضطراري كرده و نيروهاي گارد ملي را به حالت آماده باش درآوردند.
توفان ايزابل موجب قطع برق
و خسارات جاني و مالي در آمريكا شده است
توفان ايزابل واشنگتن دي سي و ايالت هاي مريلند، ويرجينيا، كاروليناي شمالي و پنسيلوانيا را درنورديد و موجب قطع برق و خسارات جاني و مالي فراوان شد. در اين مناطق بر اثر توفان علاوه بر خسارات مالي فراوان پانزده نفر جان خود را از دست دادند. براثر اين توفان بيش از ۶/۱ ميليون خانوار در منطقه واشنگتن، مريلند و ويرجينيا با قطع برق روبه رو شدند.
در زمان وقوع توفان، در پايتخت آمريكا به دليل مسدود شدن بيش از يكصد خيابان به علت شكستن درخت ها و قطع برق چراغ هاي راهنمايي، در بسياري از چهارراه ها ترافيك به كندي و با تاخير بسيار زياد صورت مي گرفت. بنابه همين گزارش ۱۲ نفر براثر توفان ايزابل در كاروليناي شمالي، مريلند، ويرجينيا و پنسلوانيا جان خود را از دست دادند.
به گفته ويليامز، شهردار واشنگتن دي سي خرابي ها و خسارات مالي به بار آمده از توفان ايزابل در منطقه واشنگتن دي سي موجب تعطيلي ادارات دولت فدرال شد.
تمامي دادگاه ها، ادارات دولتي، كنگره و موزه هاي شهر واشنگتن دي سي و دفاتر دولت فدرال براي دومين روز متوالي بسته ماندند.
با كاهش شدت توفان سيستم حمل و نقل عمومي در اين شهر به طور محدودي آغاز به كار كرد، اما به دليل احتمال بروز سيل و بالا آمدن آب رودخانه پوتومك و همچنين مسدود بودن شمار زيادي از خيابان هاي مركز شهر واشنگتن توسط درختان شكسته شده، وضعيت اضطراري در شهر كماكان ادامه داشت.
برپايه همين گزارش بيش از يك ميليون نفر در واشنگتن دي سي و حومه آن فاقد برق بوده اند و پيش بيني مي شود كه احياي جريان برق به همه نقاط تا چند روز به طول انجامد.
فرودگاه ريگان در واشنگتن دي سي كار خود را از سر گرفت اما مقامات اين فرودگاه در مورد به تعويق افتادن طولاني پروازها به مسافران هشدار دادند.
در روزهاي مياني هفته گذشته و در پي كاهش تدريجي شدت توفان عمليات امداد و پاكسازي در مسير توفان در حال انجام است. در اين حال بيشتر شركت ها و موسسات به منظور حفظ و نگاهداري غذا، قالب هاي يخ در اختيار مردم قرار دادند. با توجه به احتمال آلوده بودن آب آشاميدني در ويرجينيا برخي از مسئولين منطقه اي به مردم پيشنهاد كرده اند كه قبل از استفاده از آب براي آشاميدن، آن را به خوبي بجوشانند تا از بروز بيماري هاي خطرناك و عفوني جلوگيري شود.
به گزارش مسئولين ايالت ويرجينيا در اثر جاري شدن سيل بيش از ۱۵۰ هزار تن از مردم به ۶۶ پناهگاه اطراف اين ايالت پناه آورده اند تا از خطر سيل در امان باشند.
مسئولين بيمه، هزينه مربوط به عمليات پاكسازي و امداد را بيش از ميلياردها دلار برآورد كرده اند.
فيليپ كراولي، سخنگوي موسسه اطلاع رساني بيمه در نيويورك در همين خصوص گفت: طبق برآوردهايي كه به عمل آمده است، خسارات اقتصادي كه در نتيجه توفان ايزابل با آن مواجه هستيم به ميلياردها دلار خواهد رسيد.
تمامي مراكز دولت مركزي در واشنگتن روز پنجشنبه به خاطر اين توفان تعطيل اعلام شد و بيش از هزاران تن از كارمندان دولت روز جمعه به دنبال تعطيلي مراكز دولتي، در سركار خود حاضر نشدند.
توفان ايزابل باعث شد تا فرودگاه بين المللي واشنگتن و ديگر فرودگاه هاي اطراف آن تعطيل شوند.

نگاهي به پيامدهاي تخريب لايه ازن
لايه ازن سپر دفاعي زمين
004116.jpg
طبق تازه ترين گزارش ها، حفره لايه ازن بر فراز قطب جنوب وسيع تر شده و خوشبيني دانشمندان در دو سال اخير را تحت الشعاع قرار داده است. طي دو سال گذشته گزارش    ها حاكي از آن بود كه لايه ازن در قطبين زمين در حال ترميم است، اما خبر اخير، تا حدودي موجب نگراني شده است. البته برخي از محافل علمي بر اين باورند كه اين تغييرات نمي تواند پايدار باشد و نبايد چندان موجب تشويش گردد. محققان افزايش توليد دسته اي از گازها را كه تحت عنوان گازهاي گلخانه اي شهرت دارند، عامل اصلي تخريب لايه ازن مي دانند و پيمان زيست محيطي كيوتو در شهر ژاپن بر همين اساس از كشورهاي صنعتي خواسته بود تا حجم معيني از توليد گازهاي گلخانه اي بكاهند. در شناخت و معرفي لايه ازن و پيامدهاي تخريب و نازك شدن آن، گزارش كوتاهي را برايتان انتخاب كرده ايم.
كاهش مقدار ازن باعث افزايش اشعه هاي ماورابنفش و همچنين افزايش ميزان تابش اين پرتوهاي زيانبار به زمين مي شود. اشعه فرابنفش بخشي از تابش هاي پرانرژي را كه از خورشيد به زمين مي رسد تشكيل مي دهد و اگر مقدار ازن كم باشد حفاظت و جلوگيري از برخورد چنين اشعه هايي نيز كم شده و در نتيجه تشعشعات فراواني به سطح زمين مي رسند و به موجودات زنده از جمله انسان آسيب مي رسانند. تحقيقات نشان دهنده آن است كه حفره ازن بر فراز قطب جنوب تحت تاثير گازهاي گلخانه اي تخريب و نازك شده است. افزايش پرتوهاي ماورابنفش و مطالعات بعدي هم مويد اين واقعيت است كه در كانادا هم بين كاهش ازن و افزايش مقدار اشعه هاي فرابنفش در چندين سال گذشته ارتباط تنگاتنگي وجود دارد.
همچنانكه مي دانيم تخريب و يا كاهش لايه ازن اثرات سويي بر روي سلامت انسان ها، گياهان و آبزيان دارد. تحقيقات آزمايشگاهي نشان مي دهد كه تشعشعات فرابنفش باعث بروز سرطان پوست شده و در پيدايش انواع سرطان هاي پيشرفته و خطرناك نيز نقش دارد. اين تشعشعات باعث بيماري آب مرواريد نيز مي شود. لايه ازن به عنوان محافظي در برابر اثرات مضر تشعشعات نور خورشيد و اشعه مخرب ماورابنفش عمل مي كند و به همين دليل پزشكان توصيه مي كنند كه زياد در معرض نور خورشيد قرار نگيريم تا از تاثير پرتوهاي زيانبار ماورابنفش در امان باشيم. طبق تحقيق دانشمندان،فيزيولوژي كاملاً پيشرفته گياهان نيز متاثر از تابش اشعه هاي ماورابنفش است. حتي اگر مقداري از اين اشعه ها در نورخورشيدي كه اينك مي تابد وجود داشته باشد رشد و نمو گياهان را به طور مستقيم تحت تاثير قرار مي دهد، هر چند در گياهان مكانيسمي براي كاهش اثراث چنين اشعه هايي وجود دارد كه مي توانند خود را با افزايش مقدار اين تشعشعات سازگار كنند.
اما علاوه بر تغييرات مستقيم، اشعه هاي ماورابنفش تغييرات غير مستقيمي مثل تغييراتي در شكل ظاهري و چگونگي توزيع مواد غذايي و روند تكاملي در گياهان دارد. اين تغيير و تحولات حاكي از نوعي تعادل رقابتي در بين گياهان، علفخواران، بيماري هاي گياهي و چرخه بيوژئوشيمي است. اشعه هاي ماورابنفش علاوه بر به خطرانداختن سلامت انسان ها و گياهان بر روي اكوسيستم دريايي نيز تاثيرگذار هستند. مي دانيم كه فيتوپلانكتون ها اساس زنجيره غذايي جانوران دريايي هستند. فيتوپلانكتون ها همانند ديگر گياهان با استفاده از نورخورشيد كه به داخل دريا نفوذ مي كند عمل فتوسنتز را انجام مي دهند و از طرفي چنين ارگانيسم هايي تحت تاثير جريانات امواج و بادها هستند و خود را با اين جريانات كاملاً سازگار كرده و به فعاليت خود ادامه مي دهند.
يافته ها نشان دهنده آن است كه تشعشعات مركزي فرابنفش سريعاً باعث آسيب رساندن به جمعيت ماهيان، خرچنگ ها، ميگوها، دوزيستان و ساير حيوانات شده و بيشترين تاثير آن، كاهش توانايي باروري و آسيب رساندن به لارو آنان است و عامل تهديد كننده اي براي ساير حيواناتي است كه از اين جانداران كوچك تغذيه مي كنند.
افزايش پرتوهاي ماورابنفش مي تواند بر روي چرخه بيوژئوشيمي آبي و زميني تاثير گذار باشد. اين تاثير هم از منابع و هم از جذب كننده هاي گازهاي گلخانه اي ناشي مي شود كه مهمترين آنها گازهاي هليوم، زنون، دي اكسيد كربن، منوكسيد كربن و ديگر گازهاي موجود و حتي ازن است. چنين تغييرات بالقوه اي باعث كمك به پس خورد زيست كره اي اتمسفر مي شود. تابش اشعه فرابنفش در بسياري از مواد طبيعي، مواد مصنوعي و ساخت بشر و يا هر نوع ماده تجاري تغييرات كيفي ايجاد مي كند. امروزه براي حفاظت از چنين موادي در مقابل اشعه هاي فرابنفش از مواد شيميايي افزودني جهت جلوگيري از فساد آنها استفاده مي شود، بنابراين هرگونه افزايش در مقدار چنين تشعشعاتي، سريعاً تجزيه شده و عمر مفيد اين مواد را طولاني مي كند.
ترجمه: فريبا يدايي

از هفت گوشه جهان
لاك پشت قرباني رستوران هاي لوكس
004110.jpg

رواج بي سابقه مصرف گوشت لاك پشت هاي دريايي در رستوران هاي گران قميت آمريكا و ژاپن، نسل اين جانور را در كشور مكزيك با خطر انقراض رو به رو كرده است. زيرا مردم مكزيك به ويژه افراد فقير و كم درآمد براي تامين معاش خود و دستيابي به رفاه بيشتر به صيد لاك پشت ها مي پردازند و طبق آمار هر سال ۴۵ هزار لاك پشت در مكزيك توسط اين قبيل افراد شكار مي شود و به آمريكا و ژاپن صادر مي گردد.
يكي از اعضاي جمعيت حمايت از گونه هاي جانوري در خطر انقراض، در مكزيك هشدار داده است كه صيد بي رويه لاك پشت هاي دريايي اين گونه را در سواحل مكزيك با خطر قطعي انقراض رو به رو كرده است. مسئله ديگر آن است كه به علت رواج صيد آبزيان با روش نامناسب هر سال هزاران لاك پشت دريايي به علت گرفتار شدن در تورهايي كه براي صيد ميگو به كار مي رود، مي ميرند. اين شخص تصريح كرده است كه در قاچاق گوشت لاك پشت هاي مكزيك شبكه اي از دولتمردان مكزيكي نيز دست دارند.

آلودگي آب، بهاي توسعه شتابزده
004118.jpg

توسعه صنعتي براي كشور پهناور چين هزينه هاي سنگيني در برداشته است، اما اين كشور مصمم است كه به هر قيمت اين مسير دشوار را بپيمايد و در رديف كشورهاي توسعه يافته صنعتي برسد. از جمله هزينه هاي توسعه شتابزده چين آلودگي شديد و روزافزون منابع آب، اعم از آب هاي جاري و يا سفره هاي آب  زير زميني اين كشور است، اين آلودگي بيش از همه، آب آشاميدني شهرها را با خطر رو به رو كرده است.
به گزارش خبرگزاري فرانسه، تنها در شهر پكن پايتخت چين هر سال يك ميليارد و دويست هزار تن فاضلاب دفع مي شود. نيمي از اين فاضلاب به صورت تصفيه نشده به رودخانه ها، درياچه ها و سفره هاي آب زير زميني نفوذ مي كنند و به اين ترتيب آلودگي شديدي را بر محيط زيست و منابع آب تحميل مي  كنند.
مقامات چيني در عين حال روش هاي تجربه شده اي را براي مهار اين آلودگي به كار گرفته اند، از جمله درشانگهاي حدود ۸۵۰ ميليون دلار براي پاكسازي رودخانه ها به ويژه جويبار معروف «سوژو» صرف شده است. آلودگي سبب شده است كه از ۶۷۲ شهر چين ۴۰۰ شهر با كمبود شديد آب رو به رو باشند و در ۱۶۰ شهر به علت كمبود چشمگير، آب جيره بندي شده است. بنا به آخرين گزارش منتشر شده ۹۰ درصد آب هاي سطحي و ۵۰ درصد سفره هاي زير زميني آب در شهرهاي چين آلوده هستند.

گياهان و دفع باكتري هاي تقلبي
004112.jpg

برخي باكتري ها به ريشه گياهان مي چسبند و از مواد غذايي آنها تغذيه مي كنند. در برابر آن، باكتري ها نيتروژن هوا را گرفته و به گياه مي رسانند. باكتري ها در واقع يك همزيستي مسالمت آميز با گياه دارند.
به گزارش شبكه محيط زيست بين الملل در اينترنت، اين همزيستي تا وقتي پايدار است كه هر دو طرف وظايف خود را انجام دهند. دانشمندان پژوهشگر در دانشگاه كاليفرنيا در ديويس و دانشگاه ادينبورو كشف كرده اند كه اگر باكتري ها تقلب! كنند و نيتروژن لازم را به گياه نرسانند، آن گياه به نوبه خود از تغذيه باكتري ها سرباز مي زند.
مجله «طبيعت» چاپ پاريس كه اين گزارش را درج كرده، در ادامه مي افزايد: گروهي از پژوهشگران براي آگاهي بيشتر درباره روابط متقابل ميان گياهان و باكتري ها نوعي سويا را در مكاني كه فاقد نيتروژن بود كاشتند، چندي بعد باكتري هاي همزيست اين گياه نيز متولد شدند و به تغذيه از گياه پرداختند، بي آنكه براي گياه نيتروژن توليد كنند. گياه سويا از طريق متوقف كردن روند تغذيه و اكسيژن رساني، به دفع باكتري هايي پرداخت كه تقلبي بودند و خواص طبيعي باكتري ها را نداشتند.

نگاه
مهمانان ناخوانده طبيعت
004108.jpg

اسماعيل عباسي
مسايل محيط زيست تنها محدود به آلودگي منابع و انقراض گونه هاي زيستي نمي شود اين مشكلات ارتباط تنگاتنگي با الگوي مصرف، سامانه اقتصادي يك كشور و نحوه بهره برداري از منابع طبيعي دارد و به همين علت نيز حل چنين دشواري هايي مستلزم همكاري و هماهنگي همه جانبه است. به عنوان مثال اگر در صدور مجوزهاي صنعتي با توجه به نوع توليدات ملاحظات زيست محيطي در نظر گرفته نشود، حل مشكلات بعدي بسيار دشوار و مستلزم صرف وقت و انرژي زيادي خواهد بود. در سال هاي اخير توليد نوعي نوشابه موسوم به خانواده تحت نام كارخانه ها و شركت هاي گوناگون در ايران رواج يافته است. بررسي نوع اين نوشابه و تركيبات و مواد تشكيل دهنده آنها موضوع اين نوشتار نيست، آنچه مدنظر است بطري هايي است كه از آنها براي عرضه اين نوع نوشابه ها به بازار استفاده مي شود. اين بطري ها از نوعي پليمري ساخته مي شود كه به هيچ وجه قابل بازيافت نيست. به همين علت ورود آنها به چرخه طبيعت و محيط زيست خطرات بيشماري براي منابع آب، خاك و ميكروارگانيسم ها دربردارد. افزايش روزافزون توليد و كاربرد اين نوع بطري در اندازه هاي مختلف، نگراني جدي همه كساني را كه دوستدار حفظ محيط زيست هستند، برانگيخته است. هزاران نفر از مردم تهران كه در روزهاي پاياني هفته به ويژه جمعه ها عازم كوه مي شوند، تعداد زيادي از اين نوع بطري ها را پس از مصرف نوشابه در كوه رها مي كنند. كساني كه به تازگي به كوه مي روند در جاي جاي ارتفاعات شمال تهران حتي دامنه هاي بالادست نزديك قله توچال با اين مهمانان ناخوانده روبه رو مي شوند. دوستداران حفظ محيط زيست هر سال به خصوص در ۴ مهر- روز پاكسازي و حفاظت از كوه ها- به صورت داوطلبانه تعدادي از اين بطري ها را به فراخور توان و امكانات خود به همراه ساير زباله ها به پايين دست حمل مي كنند. اما تعداد و حجم بطري هاي رها شده در كوه به اندازه اي است كه اين تلاش هاي كوچك اما بسيار دلسوزانه نمي تواند پاسخگو باشد. پس لاجرم بايد به روش هاي پيشگيرانه روي آورد. يكي از اين راه ها تشويق و موظف ساختن توليدكنندگان نوشابه به استفاده از مواد اوليه قابل بازيافت براي توليد انواع بطري است. حتي اگر چنين كاري به دلايل اقتصادي قدري مشكل و هزينه بر باشد، براي حفظ محيط زيست كشور و حقوق مردم و نسل هاي آينده كه حق دارند از مواهب طبيعي برخوردار باشند، بايد چنين سازوكارهايي را با اتكا به قوانين محيط زيست به كار گرفت. روا نيست طبيعت و گردشگاه هاي طبيعي سرزمين پهناور ما هر سال با تعداد بيشتري از اين بطري هاي پلاستيكي غيرقابل بازيافت آلوده گردد و توليدكنندگان نيز در قبال اين رويكرد زيانبار پاسخگو نباشند. حفظ محيط زيست با توجه به اهميت آن تداوم زندگي بايد پيش شرط هرگونه فعاليت توليدي در كشور قرار بگيرد. در مواردي از قبيل مهار و تصفيه پساب هاي صنعتي و گازهاي آلاينده ناشي از فعاليت  كارخانه ها،ما در حال عبور از يك مرحله گذار هستيم و بهره گيري از فناوري هاي جديد تا حدودي مستلزم زمان و تامين امكانات است، اما براي توليد بطري هاي پلاستيكي نوشابه، توليدكنندگان مي توانند به سود جامعه و زندگي خودشان و به سود محيط زيست عمل كنند. همچنان كه در بسياري از كشورها براي توليد اين محصول از مواد اوليه قابل بازيافت استفاده مي شود.

معماي لايه ازن
004120.jpg

حفره درون لايه محافظ ازن بالاي جنوبگان (قطب جنوب) كه يكي از چالش هاي مهم زيست محيطي شناخته شده است، در سال هاي اخير گسترش سر يعتري يافته است. به گزارش خبرگزاري فرانسه از ژنو و به نقل از سازمان هواشناسي جهاني،اين رخداد دانشمندان را شگفت زده كرده است. لايه ازن در بالاي جو زمين چون يك سپر دفاعي مانع از نفوذ پرتوهاي فرابنفش آسيب رسان به كره زمين مي شود. پرتوهاي فرابنفش باعث ايجاد بيماري آب مرواريد در چشم و همچنين سرطان پوست در انسان مي شود. گياهان هم در اثر تابش اين پرتوها مي ميرند.
اين لايه در اثر آلاينده ها و گازهاي پيش رانش افشانه ها نازك شده بود؛در نتيجه بعضي تدبيرها و اجراي مصوبه هاي پيمان هاي زيست محيطي كه به ويژه تا حدودي ترميم شده بود، دوباره در حال نازك شدن است. بعضي از گازها از قبيل كلروفلورو كربن ها كه در يخچال ها و افشانه ها به كار گرفته مي شوند در نازك شدن لايه ازن تاثير دارند.

زمين
ادبيات
ايران
تكنيك
جامعه
رسانه
سفر
شهر
عكس
ورزش
هنر
صفحه آخر
|  ادبيات  |  ايران  |  تكنيك  |  جامعه  |  رسانه  |  زمين  |  سفر  |  شهر  |
|  عكس  |  ورزش  |  هنر  |  صفحه آخر  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |