ترجمه: نسيم جاويد
كوه ها و صخره هاي غول پيكر، خشن و رام نشدني به آساني فريب پنجه هاي نوازشگر را مي خورند و اجازه مي دهند به حريم خصوصي شان سرك بكشيم. بر روي قلوه سنگ هاي كنگره دار و زبر پا بگذاريم و حس صعود را تجربه كنيم. نياز عميق ما به طبيعت از هر منفذ و روزنه اي به دنبال راهي براي ارضاي خود است و شاخه هاي ورزشي پيوند خورده به طبيعت مجالي است براي ميدان دادن به اين نياز پرعمق. پرداختن به يكي از اين شاخه ها از جنبه شرح قوانين، نتايج مسابقات، معرفي باشگاه ها و غيره كاري دوباره است و ممكن است در حد يك خبر و مقاله باقي بماند. اما شايد گاهي سفر به اعماق يك رشته ورزشي و حس و حال موجود در آن ناخودآگاه جسم غيرفعال و خموده شهريمان را تكاني دهد و جرقه انگيزه اي در ذهنمان روشن شود. رشته صخره نوردي يكي از رشته هاي پرطرفدار در سرتاسر دنياست. صخره نوردي رشته اي است كه به توصيف يكي از ورزشكاران آن، ورزشي است هم براي جسم و هم براي ذهن. فعاليتي كاملاً فيزيكي كه با تسلط، درايت و انديشه همراه است. در نام اين رشته كلمه صخره سنگيني مي كند و شايد همين كلمه است كه با شنيدن و خواندنش تنها مخاطرات آن در ذهن متبادر مي شود. اما برخلاف تصور بسياري صخره ها مهربان تر از ذهنيت ما هستند. شايد تا همين جا اگر خواننده خانمي باشيد - به خصوص خانمي با فقر حركتي رايج - از خواندن باقي مانده مطلب صرفنظر كنيد اما جالب است بدانيد امروزه در اكثر كشورهاي دنيا، رشته صخره نوردي مخصوص بانوان نيز وجود دارد. اين رشته شامل دو بخش سالني و فضاي آزاد، ورزشكاران علاقه مند متعددي را مجذوب خود كرده است. بخش سالني با به وجود آوردن فضايي مشابه، قابل استفاده براي صعودهاي آسان و دشوار است. در اين بخش ديواره هايي با شيب هاي متفاوت به همراه منفذهايي بسته به نوع صعود تهيه شده است. اين ديواره ها كوهستان هاي مصنوعي اي هستند كه ورزشكاران را به مبارزه مي طلبند. اما آنچه دو بخش اين رشته را از هم جدا مي كند همان نياز عميق ماست به طبيعت. «حس خوبي است وقتي در بين صخره هاي عظيم و غول پيكر محصور مي شوي. گردنت براي تماشاي قله خميده تر نمي شود و فكر مي كني رسيدن به آن محال است. اما وقتي پا به صخره اي مي كوبي مثل اين است كه انرژي اي معادل تمام عظمت يك كوه به كمكت مي آيد. بعد از آن فقط لذت است.» اينها توصيف خانم لي جول گينگ يك صخره نورد چيني است. او نيز مانند ساير ورزشكاران اين رشته، لحظه هاي صعود را لحظاتي مهيج و تجربه هايي ناب مي داند. اين حس ها و تجربه ها تا حدي وسوسه انگيزند كه نتوانسته اند چنين رشته خشن و قدرتي را به رشته اي مختص مردان تبديل كنند.
«ابتدا فقط به خاطر فضاي خاص اين رشته به آن وارد شدم و از جنبه سرگرمي در دوره هاي ابتدايي باشگاه شركت كردم. اما كم كم به كوه ها علاقه خاصي پيدا كردم. امروز فكر مي كنم آنها نيروهاي سحركننده اي دارند.»
لي اين رشته را براي خانم ها مساعد مي داند. چرا كه بخش سالني نيز مكمل فضاي آزاد است و جايي براي گلايه نمي گذارد. آنچه امروز در ورزش صخره نوردي وجود دارد با روزهاي آغازين تولدش در سال هاي ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۱ تفاوت بسياري كرده است. استفاده از طناب هاي اليافي و محكم به همراه ميخ هاي مخصوص، روش سنتي و خاص آن زمان بود. كشورهاي مختلفي از جمله هندوستان، ژاپن، چين و كشورهاي اروپايي متفاوتي از جمله كانادا، آلمان و غيره كوهستان هاي بسياري را در تاريخچه اولين صعودشان ثبت كرده اند و قسمتي كه قابل توجه است رشد سريع و مقبول اين رشته در كشورهاي شرق و جنوب آسيا - رابطه اي مستقيم با موقعيت جغرافيايي آنها دارد - است.
|
|
|
|
در سال ۱۹۳۶ اولين گروه صخره نوردي بين المللي متشكل از چند كشور پيشتاز در اين رشته تشكيل شد. اين تيم، تيم مرجعي به عنوان تمام تيم هاي محلي كشورهاي گوناگون به حساب مي آمد. در طول جنگ جهاني دوم بيش از چهار هزار عضو از باشگاه هاي صخره نوردي به ارتش ملحق شدند. فيزيك مناسب و توان بدني بالاي آنها نياز ويژه ارتش در زمان جنگ بود. بعد از اين دوران تحول اساسي و توسعه ويژه اي در اين ورزش به وجود آمد و سير صعودي در پيش گرفت. لي در مورد تحولات رشته مورد علاقه اش مي گويد: «تحول اساسي در وسايل مورد نياز و همچنين برخي قوانين است. سال هاي زيادي مي گذرد كه استفاده از روش هاي سنتي منسوخ شده است. امروز به جاي كوبيدن ميخ هاي طويل از بست هاي ويژه اي استفاده مي شود. اين بست ها انواع متفاوتي دارند و بسته به نوع سنگ ها و صخره ها تغيير مي كنند. از طرفي براي ورزشكار اين رشته امنيت جاني از اهميت بالايي برخوردار است. ارتفاع هاي چند هزار متري، دره هاي عميق و گاهي شرايط جدي غيرقابل پيش بيني، صعود را با خطرات مرگباري همراه مي كند اما خوشبختانه با توسعه وسايل صخره نوردي بحث امنيت و بيمه شدن ورزشكار به بالاتر از نود درصد رسيده است. طناب هايي كه از رشته هاي فولادي به هم بافته تشكيل شده است و همچنين انواع كمربندهاي حفاظتي و آموزش صحيح، آرامش خاطر نسبي را براي ورزشكار به همراه مي آورند. مي گويم نسبي چون ورزشي كه با طبيعت گره خورده است، گاهي خشن و گاهي مهربان است. كسي كه وارد اين رشته ورزشي مي شود بايد اهل خطر و ريسك باشد.» يكي از اهدافي كه در تحول وسايل مورد نياز صخره نوردي همواره رعايت شده است، توجه به حفظ طبيعت است. به عنوان مثال واسطه هايي كه براي صعود مورد استفاده قرار مي گيرند - بست هاي امروزي - از ويژگي هاي مخصوص سنگ ها از جمله شيارها و برجستگي هايشان به جاي نصب كامل و ايجاد حفره از طريق كوبيده شدن - مانند ميخ هاي صعود - استفاده مي كنند.
ظاهر اين شاخه ورزشي آنقدر خشن و دور از ذهن است كه حتي بخش سالني آن نيز غيرقابل انجام به نظر مي رسد. اما آنچه امروزه اكثر باشگاه ها بر آن تمركز كرده اند، دعوت و جذب علاقه مندان اين رشته در حد آماتورهاي بي تجربه و ملموس كردن اين رشته در اذهان عمومي است.
فرد وودمن مدير باشگاه صخره نوردي FRC در كانادا مي گويد: «يك صخره نورد چه در صعودي مشكل باشد و چه آسان يك صخره نورد است و ما به تمام ورزشكارانمان قبل از هر چيز اين را مي آموزيم. وقتي شخصي از صعودهاي آسان لذت برد و در ميدان انگيزه قرار گرفت تا تبديل شدن به يك صخره نورد حرفه اي فاصله اي ندارد. ما متقاضيان زيادي هم در بخش فضاي آزاد و هم سالني داريم. در باشگاه FRC بيش از ۳۰۰ عضو فعال اعم از مرد و زن فعاليت دارند و آنچه به روشني قابل مشاهده است، ماهيچه هاي ورزيده، قواي بدني بالا و درصد تحرك مطلوب ورزشكاران است.» وودمن درباره فعاليت باشگاه مي گويد: «دوره هاي گنجانده شده براي اين رشته شامل بخش هاي متفاوتي است كه بر حسب طي شدن زمان مناسب و نتايج مطلوب قابل ارتقاست. مراحل مبتدي، متوسط و پيشرفته بخش هاي اصلي يك دوره كامل را تشكيل مي دهند.
|
|
|
|
تمرين هاي ارايه شده و تمركز بر حركات بدني، در هر دوره متفاوت است. پس از طي شدن كامل دوره ها يك صخره نورد اطلاعات جامعي در مورد انواع صخره ها، شرايط آب و هوايي، اقليم هاي متفاوت، خطرات و مشكلات غيرقابل پيش بيني و بسياري از مسايل ديگر به دست مي آورد. تمام سعي بر اين است تا هر آنچه يك ورزشكار صخر ه نورد براي صعود نياز دارد، در اختيارش قرار گيرد.»
سايت تبليغي صخره نوردهاي FRC ، با صفحه هاي نمايشي جذاب و متنوع و همين طور شعارهاي تحريك كننده باشگاه از طريق اينترنت علاقه مندان را براي تجربه كردن اين رشته به وسوسه مي اندازد. اين سايت تلاش دارد با تغيير ذهنيت بازديد كنندگان فضاي هول انگيز و غيرقابل لمس اين رشته را به يك سرگرمي و تجربه اي نو و به يادماندني تبديل كند. تورها و كمپ هاي برگزار شده مختلف با شرح برنامه ها و ساعت هاي دقيق فعاليت هايشان، شرايط يكساني را براي مناطق متعدد ايجاد كرده اند. اين تورها به صورت بين المللي نيز برگزار مي شود و صخره نوردهاي غيرحرفه اي و آماتور از كشورهاي مختلف را به نبرد مي كشند. جملاتي با خاموش و روشن شدن توجه هر بازديد كننده اي را به خود جلب مي كند. لحظاتي جادويي داشته باشيد، نترسيد، تجربه كنيد. در هر سني باشيد، چه مرد و چه زن!
تاريخ دقيقاً جديدترين تورهاي صخره نوردي ثبت شده است. ليستي از وسايل شخصي مورد نياز نيز ذكر شده است. علاقه مندان مبتدي نيز مي توانند بدون هرگونه تجربه اي در فضاي آزاد كوهستان حضور يابند و با صخره هايي كه شرايط مساعدي براي صعودهاي آسان دارند، لحظاتي شاد و مفرح داشته باشند.
هر متقاضي مي تواند حتي از طريق آن لاين ثبت نام و در تور حضور يابد. ارايه امكانات و شرايط اين چنين در بسياري از كشورها باب شده است و فضايي مناسب از جنب و جوش و تقلا و صرف انرژي ايجاد كرده است.
«وقتي به سنگ ها چنگ مي زنم در عميق ترين تمركز فرو مي روم. هر جهش، لحظه تصميم گيري جديدي است كه بايد در كوتاه ترين زمان انديشيد و عمل كرد.»
لي، حضور در طبيعت را نيازي مي داند كه با هيچ شرايط مشابهي قابل ارضا نيست و كوهستان فضاي مناسبي است براي رسيدن به اين نياز.
ريچارد كلييستينگ ـ هم گروهي لي ـ مي گويد: «وقتي به اين رشته وارد شدم هيچ گاه فكر نمي كردم بتوانم بيشتر از ده متر بالا روم. اما امروز تنها به فكر صعودهاي دشوار از كوهستان هاي مرتفع و خطرناك هستم. صخره نوردي رشته اعتياد آوري است كه وقتي در ساحلش مي ايستي ناخودآگاه به قعر آن كشيده مي شوي. من لحظات باشكوهي را تجربه كرده ام. لحظاتي كه من، ابرها، صخره ها و خداوند تنها بوديم، من به تمام ورزش دوست ها پيشنهاد مي دهم براي يك بار هم كه شده در نبرد با كوه ها شركت كنند.»
منبع: Rock Climber.Com