پس از گذشت دو دهه و صرف هزينه اي معادل ۳/۳ ميليون دلار براي ساخت و طراحي فضاپيماي كاسيني، اين فضاپيما براي اكتشافي مهم اين هفته وارد مدار سياره رويايي منظومه شمسي يعني زحل يا كيوان خواهد شد.
فضاپيماي كاسيني پس از هفت سال و طي مسافتي معادل ۲/۲ ميليارد مايل، چهارشنبه شب با كاهش سرعت خود تحت تأثير جاذبه سياره زحل قرار گرفته و وارد مدار آن مي شود. از اين پس كاسيني مأموريتي چهار ساله را آغاز كرده و در اين مدت ۷۶ بار حول مدار زحل گشته و ۳۱ قمر اين سياره عظيم الجثه مخصوصاً تيتان يكي از بزرگترين آنها را شناسايي خواهد كرد (تيتان بزرگترين قمر زحل از عطارد و پلوتو بزرگ تر بوده، اتمسفر آن نيتروژني و دماي سطح آن ۲۹۰ درجه فارنهايت است).
سياره زحل يا كيوان قطري معادل ۵۱۱/۱۲۰ كيلومتر (۸۹۸/۷۴ مايل) و فاصله اي معادل ۴۳۲/۱ ميليون كيلومتر (۸۹۰ ميليون مايل) از خورشيد و هفت حلقه يخي و ۳۱ قمر صخره اي يكي از زيباترين و اسرارآميزترين سيارات منظومه شمسي است. از اين رو شناسايي زحل و صفحات يا حلقه هاي گازي- يخي آن يكي از دغدغه هاي هميشگي دانشمندان بوده است و اكنون با قرار گرفتن فضاپيماي كاسيني در مدار زحل مي توان اميدوار بود كه دانشمندان و اخترشناسان به پاسخ بسياري از سؤالات خود دست يابند. در واقع آنها در انتظار تصاوير ارسالي از كاسيني هستند.
چارلز الاچي، سرپرست تيم تحقيقاتي و ساخت و طراحي كاسيني در ناسا مي گويد: «كاسيني با ۲۲ فوت طول، ۱/۱۳ فوت عمق و نزديك به ۱۲۶۰۰ پوند وزن (۵۶۶۷، كيلوگرم) تنها اميد ما براي كشف راز سياره زحل است. كاسيني با انرژي هسته اي حركت مي كند و قرار است به مدت چهار سال با حركت خود به دور زحل اطلاعات ارزشمندي در اختيار ما بگذارد.»
او مي افزايد: «كاسيني به تجهيزات پيشرفته و كاملي مجهز است. از آن جمله مجهز به فضاپيماي كوچكي به نام هيوژن است. اين فضاپيما ۹/۸ فوت طول و ۷۰۵ پوند (۳۱۷ كيلوگرم) وزن دارد. قرار است هيوژن روز ۲۴ دسامبر ۲۰۰۴ از كاسيني جدا و پس از انجام سفر اكتشافي خود در ۱۴ ژانويه ۲۰۰۵ به زمين بازگردد. زمان بازگشت و فرود آن ۲/۲۱ ساعت به طول انجاميده و در بستري از اتان مايع فرود خواهد آمد. اگر اين فضاپيما نيز به سلامت بازگردد مي توانيم به موفقيت كار خود اطمينان حاصل كنيم.»
بعضي از پژوهشگران پروژه كاسيني معتقدند حرارت بالاي سطح زحل امكان هرگونه حيات را نقض مي كند. اما الاچي مدير پروژه مي گويد: «بر اين باوريم كه حرارت بالاي سطح زحل كه چيزي معادل ۲۹۰ درجه فارنهايت است، وجود هرگونه حيات جانوري يا گياهي را نقض مي كند اما شايد بعضي موجودات توان زندگي در اين حرارت بالا را داشته و در اين حرارت زندگي مي كنند و ما دقيقاً در جستجوي اين موجودات استثنايي هستيم. شايد بتوان گفت كاسيني از دوران ماقبل حيات اطلاعاتي به ما خواهد داد چرا كه سالهاي دور زمين ما نيز وضعي شبيه زحل داشته است!»
۲۶۰ دانشمندي كه طراح پروژه كاسيني بوده اند اميدوارند كاسيني اطلاعات جالب توجهي نه تنها از زحل كه از اقمار آن و جو اطراف زحل در اختيار آنها قرار بدهد.
الاچي مدير پروژه مي گويد: «اميدواريم كاسيني اطلاعات ارزشمندي معادل با هزينه طراحي و ارسال آن در اختيار ما قرار بدهد تا حداقل به پاسخ اندكي از سؤالات خود رسيده باشيم.»
مهتاب.ص. خسروشاهي

با كشف پرتوي مجهول يا همان اشعه ايكس توسط رونتگن فيزيكدان آلماني در سال ۱۸۹۵ ميلادي تحولي عظيم در علوم پزشكي، تشخيص و درمان بيماري ها بوجود آمد. ابتدا از اشعه ايكس در تشخيص و بعدها در درمان بيماري ها نيز استفاده شد. گستردگي استفاده از اشعه ايكس در علوم پزشكي و انجام تحقيقات و فعاليت هاي علمي- پژوهشي در زمينه استفاده بيشتر و كاربردي تر از اين پديده منجر به پايه گذاري رشته اي تخصصي و كارآمد در علوم پزشكي به نام راديولوژي شد، به طوري كه اين رشته و زير گروه هاي تشخيصي- درماني مرتبط با آن، علوم پزشكي، تشخيص و درمان بيماريها را به ميزان قابل توجهي وابسته به خود كرده است.
اما در كنار مزايا و كاربردهاي اشعه ايكس در علوم پزشكي، موضوع حفاظت و ايمني در برابر اين پرتوي پرانرژي همواره يكي از دغدغه ها و نگراني هاي استفاده از اين پديده بوده و هست. اشعه ايكسي كه در دستگاه هاي مولد توليد مي شود، داراي انرژي هاي متفاوتي است كه در برخورد با بدن بيمار، تعدادي از فوتون هاي آن كه انرژي كمتري دارند، جذب پوست مي شوند. تعدادي ديگر از فوتون ها كه انرژي بيشتري دارند يا جذب بافت ها و ارگان هاي بدن مي شوند يا پراكنده مي شوند و يا از بدن عبور مي كنند. در تشخيص بيماري ها، آن دسته از فوتون هاي اشعه ايكس كه جذب بافت ها و ارگان هاي بدن مي شوند، و نيز آن دسته كه از بدن عبور مي كنند و به دريافت كننده هاي تشخيصي از جمله فيلم راديوگرافي، صفحات فلئورسنت، آشكار سازها و غيره مي رسند . همچنين در درمان بيماري ها، آن دسته از فوتون هاي اشعه ايكس كه در برخورد با سلول هاي سرطاني آنها را از بين مي برند، به آن مقدار كه لازم و كافي هستند، مفيدند در غير اين صورت آن تعداد از فوتون هاي اشعه ايكس كه در پروسه تشخيص و درمان بيماري ها مفيد نيستند، مضرند و بايد با استفاده از تمهيداتي از جذب آنها در بدن جلوگيري به عمل آورد. برخي از اين تمهيدات مربوط به دستگاه ها و تجهيزات و برخي مربوط به كاركرد نيروي انساني و برخي ديگر مربوط به بيماران مي شود كه بر اساس توصيه هاي آژانس بين المللي حفاظت در برابر اشعه ICRP و با توجه به يكي از اصول حفاظت و ايمني( ALARA هر چه كمتر موجه شدني) در اين نوشتار به برخي از اين موارد اشاره مي شود:
۱- دستگاه  مولد اشعه ايكس: عمر مفيد دستگاه هاي راديوگرافي و تعداد اكسپوزهاي مجاز، عواملي است كه اگر بر اساس استانداردهاي موجود رعايت شوند، امكان پرتوگيري هاي غير مجاز بيماران و پرتوكاران، از طريق دريافت پرتوهاي نشتي از تيوپ اين دستگاه ها به حداقل ممكن خواهد رسيد. جلوگيري از ضربات فيزيكي و صدمات وارده بر تيوپ اين دستگاه ها نيز مي تواند مانع نشت اين پرتوها از تيوپ شود. فيلتراسيون ذاتي و اضافه شونده تيوپ دستگاه هاي مولد اشعه ايكس از طريق جذب فوتون هايي با طول موج بلند و انرژي كم  مانع جذب اين فوتون ها در پوست بدن بيماران و در نتيجه كاهش دز جذبي آنها خواهد شد.
۲- استفاده از فولي- اسكرين هاي توليد كننده نور سبز و فيلم هاي راديوگرافي حساس به نور سبز، از طريق كاهش منطقي فاكتورهاي تابش(كيلو ولتاژ و ميلي آمپر ثانيه) به ميزان قابل توجهي باعث كاهش دز جذبي بيماران خواهد شد.
۳- اگر راديوگرافي هاي درخواستي، انديكاسيون داشته باشند و نوع تكنيك هاي راديوگرافي، صحيح و فاكتورهاي تابش مناسب و ميدان تابش اشعه به اندازه عضو مورد مطالعه انتخاب شوند و اعضاي ديگر بدن كه در معرض مستقيم اشعه قرار ندارند، شيلد(حفاظت) شوند و بيمار جهت انجام راديوگرافي توجيه و همكاري لازم از وي اخذ شود پرتوگيري بيمار مجاز و قابل توجيه خواهد بود.
اميد است هدف اين نوشتار كه ارتقاي سطح آگاهي هاي عمومي و فراگير شدن فرهنگ استفاده بهينه از اشعه ايكس در تشخيص بيماري ها است منجر به تأمين حفاظت و ايمني بيماران و پرسنل واحدهاي پرتو تشخيصي گردد.
عليرضا عزيزيان غروي

اولين همايش بين المللي ابزارهاي سنجش
در مهندسي (INCON ۲۰۰۴)
۱- تاريخ برگزاري: ۲۱-۱۹ دسامبر ۲۰۰۴
۲- مكان برگزاري: هند/ پونا
۳- مسئولين برگزاري: كالج مهندسي پونا(coep) و مركز علوم هند
۴- تلفن: ۰۹۱۲۰۲۵۵۱۲۳۳۶ +/ دورنگار: ۰۹۱۲۰۲۵۵۱۲۶۴۴ +
۵- پست الكترونيك:
isoipune@coepinstur.org
۶- صفحه الكترونيك:
http://www.coepinstur.org
۷- نيم نگاه: اين همايش توسط كالج مهندسي پونا يكي از قديمي ترين مراكز علوم مهندسي در هند برگزار مي شود. در اين همايش به بررسي تكنولوژي، آخرين يافته ها و استانداردهاي بين المللي، يافته هاي علمي و عملي در زمينه مهندسي با تأكيد بر به كارگيري ابزارهاي سنجش در مهندسي، پرداخته خواهد شد. در اين همايش اساتيد و دانشجويان رشته هاي مختلف مهندسي از سراسر جهان حضور خواهند داشت. از ايران نيز فراخواني براي حضور اساتيد و دانشجويان دانشگاه هاي تهران، شهيد بهشتي، صنعتي شريف، صنعتي اميركبير و... اعلام شده است.
هفتمين همايش بين المللي بيماري هاي
غدد درون ريز و متابوليسم (آندوكرين)
۱. تاريخ برگزاري: ۲۰-۱۸ مهر ۱۳۸۳
۲. مكان برگزاري: ايران/ تهران (مركز همايش هاي رازي)
۳. مسئولين برگزاري: انجمن آندوكرين ايران، آمريكا، مالزي و آلمان
۴. پست الكترونيكي:
ICED@ERC-iran.com
۵. صفحه الكترونيكي:
http://www.irc.ac.ir
۶. نيم نگاه: بررسي بيماري هاي آندوكرين (غدد درون ريز متابوليسم) با ارائه مقاله هايي از اساتيد ايران، آمريكا، اروپا و... و بررسي تازه ترين يافته هاي علمي براي مراقبت از بيماران ديابتي.
هفتمين همايش بين المللي اپتوالكترونيك
فيبرهاي نوري و فتون ها(فتونيك ۲۰۰۴)
۱- تاريخ برگزاري: ۱۱-۸ دسامبر ۲۰۰۴
۲- مكان برگزاري: هند/ كوچين
۳- مسئولين برگزاري: مركز بين المللي فتونيك/ دانشگاه علوم و تكنولوژي كوچين
۴- صفحه الكترونيك:
http:///www.photonics.cusat.edu/ph-2004/photonics2004.htm
۵- پست الكترونيك:
ph 2004@photonics-cusat.edu
۶- نيم نگاه: در اين همايش به بررسي يافته هاي جديد در زمينه فتون ها؛ فيبرهاي نوري و علم اپتوالكترونيك پرداخته خواهد شد.

نوشته: جين كارپر/ مترجم: دكتر فرخ راد/ چاپ اول، ۱۳۸۳/ انتشارات سروا (يغمايي)/ ۱۸۹ صفحه، وزيري، ۱۸۰۰ تومان
سلامتي، بيماري، كيفيت و كميت زندگي و عوامل مؤثر بر آنها از دغدغه هاي هميشگي فكري انسان در تمام قرون و اعصار بوده است. در بين اين عوامل، تغذيه و مواد غذايي مختلف جايگاه ممتاز و ويژه اي داشته اند، به طوري كه در برخورد با فردي كه داراي طول عمر نامتعارف و بيش از معمول باشد يكي از اولين پرسش ها براي كشف راز اين عمر دراز، مواد غذايي مورد استفاده او خواهد بود.
متأسفانه در اين وادي مطالب راست و غلط، دانش و خرافه، آنچنان درهم آميخته است كه براي افراد غيرمتخصص تفكيك آنها كاري بسيار سخت و حتي ناممكن خواهد بود.
با كمال تأسف اغلب مطالب مندرج در مطبوعات و كتاب ها هم كه درباره اثرات بهداشتي و درماني غذاها به زبان فارسي انتشار يافته اند، نيز مالامال از مطالب غيرعلمي و خرافي بوده و فاقد ارزش علمي هستند. در چنين شرايطي، جاي كتاب هايي كه به زبان ساده و قابل فهم عموم ولي با ديد علمي به بررسي صحيح منابع دانش بهداشتي و پزشكي بپردازد واقعاً خالي است. پزشكان و متخصصين تغذيه نيز اگر تأليف يا ترجمه هايي داشته باشند اغلب آنها به زبان حرفه اي و قابل فهم پزشكان و متخصصان مربوطه بوده و براي توده مردم غيرقابل استفاده هستند.چندي قبل كتاب «درمان هاي معجزه آسا براي قلب» نوشته دكتر جين كارپر و ترجمه آقاي دكتر فرخ راد را بر حسب اتفاق مطالعه كردم و حقيقتاً جوهر آن را از كاني دگر يافتم، اين كتاب ويژگي هايي دارد كه آن را از اغلب كتاب هاي ديگر متمايز مي سازد.
۱- تمام مطالب متكي به بررسي هاي علمي غيرقابل انكار بوده و در تمام آن (شايد غير از نام كتاب) حتي يك مطلب غيرعلمي و گزافه و يا بدون دليل چاپ نشده است.
۲- زبان كتاب ساده و قابل فهم عموم بوده، درك آن نياز به دانش ويژه و اطلاعات علمي فوق العاده ندارد. هر فرد با توانايي خواندن و نوشتن به راحتي خواهد توانست از اين كتاب سود برده جواب پرسش هاي خود را پيدا كند.
۳- ترجمه شيوا و روان از ويژگيهاي ممتاز و برجسته آن مي باشد، متأسفانه اغلب كتاب هاي پزشكي و بهداشتي توسط افرادي صورت مي گيرد كه نه به زبان مبدا آشنايي كامل دارند و نه در زبان مقصد به ميزان لازم مسلط هستند، حاصل چنين ترجمه هايي آش هاي شله قلمكار بدمزه و نامطبوعي خواهد بود كه جز براي دور ريختن مناسب نيستند.
دكتر حسين اردبيلي‎/ متخصص قلب