سينا قنبرپور
وقتي موبايل هاي دوربين دار به بازار آمد و همه جذب كارهاي خارق العاده اين وسيله بودند فرصت خوبي براي سوء استفاده كنندگان دست داد تا با اين حربه به قاچاقچيان انسان كمك كنند
نصب دوربين هاي فيلمبرداري يا عكسبرداري و استفاده از آينه هاي غيرمعمول در اتاق هاي پرو بوتيك ها ازراههاي سوء استفاده است
هشدار درباره سوءاستفاده از اتاق هاي پرو گرچه يك حربه قديمي را دوباره يادآوري كرد اما حكايت از توجه پليس به امنيت مردم به ويژه زنان جامعه داشت.
سردار محمد علي نجفي مديركل نظارت بر اماكن عمومي نيروي انتظامي هفته گذشته در گفت و گو با ايسنا نسبت به سوء استفاده از اتاق هاي پرو و حرمت شكني افراد از فروشگاه هاي پوشاك فاقد مجوز هشدار داد.
كارشناسان مسايل و آسيب هاي اجتماعي اطلاع رساني و هشدار به مردم را مهم ترين اقدام پليس در جهت كاهش وقوع اين دسته از جرايم دانستند و آن را فرصتي براي كالبدشكافي يك معضل اجتماعي تحليل كردند.
سوءاستفاده از فيلم هاي خانوادگي، عكس هاي خانوادگي و يا اتاق هاي پرو كار تازه اي نيست.
هر از چندگاهي يك بار بسته به بسته هاي موجود در يك محله يا شهر چنين اتفاقي روي مي دهد. سال ها قبل در يكي از فروشگاه هاي لباس يكي از شهرهاي جنوب كشور فروشگاهي با نام «شنل قرمزي» دست به چنين كاري زد و ديري نپاييد كه با هوشياري و در عين رعايت آبرو فعاليت اين فروشگاه متوقف شد.
شايد كار اداره كل نظارت بر اماكن عمومي نيروي انتظامي و همچنين معاونت مبارزه با مفاسد اجتماعي از اين حيث بسيار حساس باشد زيرا هم بايد با چنين اقداماتي كه امنيت جسمي و رواني مردم را به خطر مي اندازد مبارزه كنند و هم با هشدار به موقع و دور از تشويش ها مردم را به هوشياري دعوت كنند.
به هرحال هشدار سردار نجفي اين فرصت را به وجود آورد تا كارشناسان درباره چنين رويدادهايي نظر داده و راهي براي كاهش چنين آسيب هايي ارايه دهند.
هشدار پليس به موقع بود
وقتي موبايل هاي دوربين دار به بازار آمد و همه جذب كارهاي خارق العاده اين وسيله شده بودند فرصت خوبي براي سوء استفاده كنندگان دست داد تا با اين حربه به قاچاقچيان انسان كمك كنند. اين بار پليس پيش از آن كه چنين فرصتي دست دهد حربه قديمي برخي افراد سودجو و بعضاً بيمار را يادآوري كرد تا مبادا فرصتي براي سوء استفاده كنندگان فراهم آورد.
سردار نجفي در گفت و گو با خبرگزاري دانشجويان ايران به امكان سوء استفاده اي اشاره كرده بود كه برخي فروشگاه هاي بدون مجوز لباس از آن بهره مي بردند. نصب دوربين هاي فيلمبرداري يا عكسبرداري و استفاده از آينه هاي غيرمعمول در اتاق هاي پرو بوتيك ها از اين جمله بودند.
سردار نجفي در هشدار به مردم افزوده است: «بسياري از اين خلاف ها را مردم از طريق تماس با مركز فوريت هاي پليسي ۱۱۰ مطرح و ماموران ناجا نيز به صورت گسترده با متخلفان برخورد كرده اند.»
مديركل نظارت بر اماكن عمومي نيروي انتظامي همچنين گفته است ماموران به طور مداوم به مراكز توزيعي به ويژه پوشاك نظارت دارند و مراكز بدون مجوز يا خاطي بلافاصله پلمپ مي شود. افرادي كه بدين ترتيب فروشگاهشان پلمپ مي شود پس از رد صلاحيت پروانه آنان نيز از طريق اتحاديه مربوطه باطل مي شود.
اين مقام پليس به متخلفان هم هشدار داده است كه پس از مدت پلمپ ديگر نمي توانند مشاغل آزاد مشابه داشته باشند و بايد وارد مشاغل غيرحساس شوند زيرا صلاحيت براي ادامه چنين كارهايي از آنان سلب مي شود.
مشكل از آن جا ناشي مي شود كه هشدارهاي پليسي معمولاً زود فراموش مي شود و گرنه اگر مردم همواره هشدارها را به خاطر داشته باشند و مراقبت هاي معمول را رعايت كرده و به عمل آورند فرصت هاي بسياري از متخلفان گرفته مي شود.
كم كاري والدين و متوليان تربيتي
دكتر ناصر قاسمزاده، روان شناس، درباره چنين پديده اي معتقد است كه معضل به وجود آمده ناشي از عدم تربيت صحيح افراد در خانواده، مراكز آموزشي و بعد جامعه است. وي در تشريح بروز اين دسته از تخلفات و آسيب هاي اجتماعي مي گويد: «انسان در طول پروسه رشد خود در هر مرحله يكسري نيازها دارد كه اگر به خوبي و در عين حال منطقي به آن پاسخ داده نشود باعث بروز مشكل مي شود. اولين مرحله از اين نيازها بر اساس جدول نيازهاي «مازلو» نيازهاي فيزيولوژيك است كه شامل خوردن، آشاميدن و نيازهاي جنسي است و بعد از آن نيازهاي عاطفي، هويت يابي و كمال جويي است كه فرد را به سوي كامل شدن سوق مي دهد.»
اين روان شناس به ۷۰ درصد جوان جامعه ايران اشاره مي كند و مي افزايد: «اين جوانان بسته به نوع تربيت خانوادگي و اجتماعي راهي براي خود مي جويند و در عرصه ارايه آموزش هاي مختلف مي توانند با استفاده از يكسري رفتارها و فعاليت هاي مثبت نظير ورزش، المپيادها، موسيقي و... نياز جنسي را در زماني خاموش و كنترل شده نگاه دارند.»
وي به محوريت و تبعات مسايل اقتصادي در جامعه امروز ايران اشاره مي كند كه سبب به تعويق افتادن ازدواج شده و در نتيجه بسياري از جوانان در رفع نيازجنسي خود دچار مشكل مي شوند و در ادامه مي گويد: «در اين شرايط ممكن است فردي يا افرادي از اين گروه مورد اذيت و آزار قرار بگيرند يا به انحرافات جنسي رو بياورند. در باب انحرافات جنسي كه خود مقوله مهمي است مباحث و فصول حجيم درسي وجود دارد و همواره مسايلي نظير كودك آزاري و همسرآزاري از تبعات آن بوده ولي اعتقاد همه كارشناسان و تئوريسن هاي اجتماعي بر اين است كه جوان هر چقدر از الگوهاي سالم و تربيت كنندگان خوب برخوردار باشد كمتر به سوي انحرافات جنسي كشانده مي شود.»
دكتر قاسمزاده به روش هاي درست رفتار با كودكان و نوجوانان درباره مسايل جنسي اشاره مي كند كه به يك واكسيناسيون در مقابل انحرافات جنسي مي انجامد و مي افزايد: اگر جوان دچار بلوغ زودرس شود، يا از امكاناتي متناسب بهره نبرد يا اطلاع رساني غلط به او شود بستر وقوع رفتار نادرست شكل مي گيرد. براي نمونه اگر اطلاعات غلطي از طريق گروه بزرگسال به فردي برسد مي تواند مشكل ساز شود. هرچه محيط ناسالم تر باشد فرد بيشتر به سوي انحرافات سوق مي يابد و در اين جاست كه نقش والدين و خانواده، نقش آموزشگاه ها و مدارس و جامعه برجسته مي شود كه همگي مثل زنجيري به هم متصل هستند. اين روان شناس هشدار پليس به مردم را بسيار مفيد ارزيابي كرده و مي گويد: «اگر هركدام از حلقه هاي زنجيره آموزش درست عمل كنند نمي توان انتظار داشت كه سيستم والايش در پروسه بلوغ تا زمان ازدواج جواب دهد. در حال حاضر نيز اگر آمارگيري درستي بشود اين نكته مشخص مي شود كه يك نوع تربيت غلط جنسي بر جوانان حاكم است.
ما هم به درستي نتوانسته ايم رفتارهاي صحيح را به جوانان نشان بدهيم و از زيربار مسئوليت شانه خالي كرده ايم. در اين ميان ويروس ها هم منتظرند. در واقع ما اجازه داديم جوانان خودشان به دنبال راههاي رفع نياز بگردند و اگر پليس مثل الان اين هشدار و زنگ خطر را به صدا درنمي آورد فكر واكسينه كردن جامعه هم مطرح نمي شد.»
اين روان شناس اجتماعي اطلاع رساني صحيح به نوجوانان، اصلاح ساختارهاي اقتصادي براي بسترسازي ازدواج به موقع و رفتارهاي درست با مسايل جنسي را از جمله راهكارهاي برون رفت از اين زمينه تخلف ساز معرفي مي كند.
خلاء قانوني
دكتر علي نجفي توانا استاد حقوق جزاي دانشگاه شهيد بهشتي با اشاره به اين اقدام افراد در نگاه كردن به ديگران از طريق اتاق پرو و يا روش هاي مشابه آن را با يك خلاءقانوني روبه رو دانست كه بعضاً قانون درباره آن سكوت كرده است.
اين كار در عين حال داراي پيچيدگي ها و موانعي است كه حكايت از يك ريشه عميق به جا مانده از دوران كودكي دارد. استاد حقوق دانشگاه با اشاره به قوانيني درباره ممنوعيت و مجازات در عكسبرداري از كودكان مي گويد: «قانون درباره عكسبرداري از افراد بزرگسال به كلي سكوت كرده است اما اگر اين كار براي سوء استفاده يا تهيه صور قبيحه باشد مي توان موضوع را به عنوان هتك حيثيت اشخاص مورد تعقيب قرار داد.»
دكتر نجفي توانا به اصل قانوني بودن جرم و مجازات اشاره كرده و مي افزايد: «وقوع چنين مسايلي بعضاً به دليل خلاء قانوني هم دامن زده شده است و اگر بخواهيم علاوه بر ريشه يابي فرصت وقوع را هم بگيريم بايد قوانيني در اين باره وضع كرده و به تصويب برسانيم.»
انگيزه ها را بررسي كنيم
دكتر علي نجفي توانا درباره برخورد با اين موضوع تاكيد دارد كه انگيزه هاي اين اشخاص بايد به درستي بررسي شود. اين جرم شناس مي گويد: «اگر شخصي صرف لذت جويي از طريق نگاه كردن به بدن اشخاص چنين كند و به لوازمي نظير دوربين هاي مختلف دست بياويزد مشكل او ناشي از محروميت هاي رواني و جنسي است زيرا از اين طريق به نوعي رضايت دست مي يابد. اين رفتار ريشه هاي روان شناختي دارد و با مشاوره هاي روان شناختي از طريق روان شناسان باليني ريشه عقده و پيچيدگي هاي منجر به وقوع آن رفتار شناسايي و پس از روش هايي كه براي تخليه انرژي هاي او به كار گرفته مي شود فرد از بيماري نجات مي يابد.
اين استاد دانشگاه و وكيل دادگستري مي گويد: «اما عده اي ديگر كه فيلمبرداري و عكسبرداري كرده و با آن سوء استفاده مي كنند نسبت به دسته قبلي افراد خطرناكتري محسوب مي شوند و گاه عمل آنها سبب فروپاشي خانواده اي هم مي شود. اين مشكل نيز به اختلال شخصيت فرد باز مي گردد و معمولاً اين عده سعي دارند بدون زحمت و پشتكار لازم از طريق اين قبيل سوء استفاده ها صاحب درآمد و... شوند.»
دكتر نجفي توانا پيشگيري را روش معقول مقابله با اين رفتارها مي داند و مي گويد: «اقدامات نيروي انتظامي در برخورد با خاطيان و اطلاع رساني و هشدار به مردم مي تواند موثر باشد علاوه بر آن پليس بايد به شكل غيرمحسوس به گشت زني اماكني كه امكان چنين سوء استفاده هايي از آن هست بپردازد.»
به هرحال آنچه مسلم است چنين رفتارهايي جزو انحرافات جنسي محسوب مي شود و ناشي از يك ابتلا به بيماري در فرد است زيرا روح و روان مرتكب دچار خلائي است كه پيش از هر چيز از طريق مشاوره درماني قابل درمان است.
بنابراين در حالي كه به مردم بايد به موقع اطلاع رساني كرد و آنان را نسبت به بسترهاي سوء استفاده هوشيار كرد بايد آموزش ها و اطلاع رساني هاي مفيد و در شأن جامعه هم شروع شود تا چنين بيماري هايي در شهرهاي ما اجازه نفوذ پيدا نكنند.