گزارش خبرنگاراعزامي همشهري از كابل
رويايي در غبار ، تجربه اي تازه
پژمان راهبر- ديروز كابل يكسره غرق غبار بود، در حالي كه مردم در داخل تاكسي ها و در گذرهاي خلوت شهر از انتخابات حرف مي زدند. كابلي ها البته دلمشغولي ديگري نيز داشتند، «عروسي»، سيل ماشين هاي گل زده در گوشه و كنار شهر نشان مي داد كه شب شادي در پيش است.لطيف راننده تاكسي اهل كابل مي گويد: «ماه رمضان نزديك است. مردم عجله دارند.»
اما انتخابات موضوع مهمتري است. گرچه شهر خلوت است و مردم از ترس حملات احتمالي كمتر از خانه بيرون مي آيند، اما ديوارهاي پوشيده از پوسترهاي نامزدها به اين معني است كه انتخابات بحث اول جمع هاي خانوادگي است. مردم از حامد كرزاي، يونس قانوني، لطيف پدرام و جنرال دوستم حرف مي زنند و اينكه چرا هيچ ائتلاف بزرگي عليه كرزاي به وجود نيامد. كسي كه اكثراً عقيده دارند فاتح انتخابات است.
سرمقاله هفته نامه كابل با اين جملات آغاز مي شود: «كابل پايتخت افغانستان بي صبرانه انتظار مي كشد تا از برنده نخستين انتخابات تاريخي افغانستان كه مردم كشور در آن رهبر آينده خود را بر مي گزينند، استقبال كند». براي مردمي كه راي دادن تجربه تازه ايست، شنبه مي تواند روزي تاريخي باشد. آنها با وجود تمام ترديدهايي كه پيرامون انتخابات وجود دارد از اينكه به هر حال پاي صندوق مي روند، خوشحالند. «هاشمي»، روزنامه نگار مقيم كابل مي گويد: «مردم براي اين در انتخابات شركت مي كنند كه به امنيت، ثبات، رفاه و يك كشور قانونمند برسند. اين رويايي است كه اشتياق زايدالوصفي ايجاد كرده است.» البته او نيز مثل بسياري ديگر، اندكي با اغراق از شرايط موجود حرف مي زند. چرا كه قوميت گرايي شديد در افغانستان ممكن است به استقبال مردم لطمه جدي وارد كند. انتخاباتي كه با حضور ۱۶ نامزد (!) برگزار مي شود و استقبال هر چه بيشتر از آن سرمايه مستقيمي در حساب برنده آن است.
از بين ۱۶ نامزدي كه امروز بخت خود را محك مي زنند، حامد كرزاي بخت اول است كسي كه اكثريت راي اقوام ساكن جنوب و شرق را از آن خود مي داند. برگ برنده او اين است كه به عقيده ناظران از جنوب و شرق رايي به كيسه يونس قانوني يا دوستم واريز نخواهد شد. نكته جالب ديگر در مورد حامد كرزاي رئيس دولت موقت اين است كه عليه او هيچ ائتلاف جدي و بزرگي تشكيل نشده گرچه گفته مي شود، ۱۳ تن از نامزدها محمد يونس قانوني را با چهره اي جذاب تر از كرزاي كه به سرنوشت چشم دوخته است، به عنوان فرد برگزيده معرفي مي كنند.
كرزاي در عين حال حمايت برهان الدين رباني رهبر حزب جمعيت اسلامي افغانستان و هر دو برادر احمد شاه مسعود را بدست آورده است در حالي كه برادر دوم احمد شاه مسعود ، اسطوره افغانستان، تا ۴۸ ساعت پيش با قانوني بود. حالا احمد ضيا مسعود معاون اول كرزاي است و احمدولي مسعود برادر دوم پس از درك اين نكته كه يونس شانس كمي دارد، از او حمايت مي كنند!
يونس قانوني اما در كابل چهره مطرحي است. مردم درباره جسارت او مي گويند و قدرتش، اما با وجود همه اميدواريها حتي ممكن است انتخابات به دور دوم نكشد.
گرچه خود كرزاي نيز به انتخاب خود با اكثريت آرا مطمئن نيست. در حالي كه قانوني روي راي مردم ولايات شمال كابل و شمال شرق افغانستان حساب مي كند . ژنرال (جنرال) دوستم نيز كه بالاخره به نفع كسي كنار نرفت شمالي ها را به خود
مي خواند اما مثل قانوني پايگاه ديگري براي وي وجود ندارد. آنها حتي نتوانستند مثل كرزاي كه دو كانديدا به اسم سعيد گيلاني و عبدل حبيب آرايان به نفع او كنار كشيد، دوستي از ميان نامزدها پيدا كنند. آنها به گفته روزنامه نگاران مقيم اينجا فقط براي كناركشيدن به نفع فرد برتر نامزد شده بودند تا بعداً از انتخابات كلاهي براي خود بدوزند!
محمد محقق نيز كانديداي مطرح ديگري است كه... شايد نوشتن درباره او چندان تفاوتي در اصل موضوع ايجاد نكند. به هر حال، ديشب اكثر خبرنگاراني كه به آنها توصيه شده بود از استراحتگاههاي خود خارج نشوند، روي نكته اي اتفاق نظر داشتند؛ اينكه كرزاي با ۵۱ تا ۶۰ درصد آرا برنده انتخابات خواهد بود. انتخاباتي كه پايان آن در دور اول خواست اكثر مردم افغانستان است. چرا كه تجديد انتخابات به معناي فرصتي براي بروز تهديدهاست. تهديدهايي كه همين پنج شنبه شب با انفجار دو نقطه از كابل جديت خود را نشان داد.
|
|
انتخابات آمريكا
سحرگاه امروز (جمعه شب به وقت آمريكا) دومين دور مناظره جورج بوش و جان كري نامزدهاي دو حزب اصلي در انتخابات ۲ نوامبر(۲۴ روز ديگر) به مدت ۹۰ دقيقه به روش تاون هال (پرسش مردم و پاسخ) در تالار دانشگاه واشنگتن در شهر سن لوئي واقع در مركز ايالات متحده انجام شد كه شرح آن در شماره فردا خواهد آمد.
مجري اين مناظره كه در آن موضوعها متنوع بود، چارلز گيبسون از گويندگان و مجريان اخبار شبكه تلويزيوني «اي. بي. سي» بود. براي طرح سئوال يكصد و پنجاه آمريكايي از ميان مرددها و افرادي كه هنوز تصميم به انتخاب يكي از دو نامزد نگرفته بودند توسط بنگاه «گالوپ» ويژه سنجش افكار برگزيده و به تالار دعوت شده بودند.
سئوالات قبلا دريافت شده و مشخص بودند. آخرين مناظره، پنجشنبه اين هفته در شهر «تمپه» واقع در«آريزونا»، ايالت جنوب غربي بر گزار خواهد شد كه تنها درباره مسائل اقتصادي و داخلي آمريكا خواهد بود. در مناظره سحرگاه امروز (شنبه به وقت تهران)، دو نامزد در حالي كه روي كرسي نشسته بودند به پرسشها پاسخ مي گفتند.
اين مناظره در حالي برگزار شده بود كه جورج بوش در نتيجه تشديد اوضاع عراق، عبور بهاي نفت از خط هر بشكه ۵۲ دلار، افزايش شمار بيكاران در ماه سپتامبر، كمبود واكسن ضد آنفلو آنزا و... در موضع دفاعي قرار داشت و در آستانه مناظره اعلام شده بود كه محبوبيت جان كري نسبت به او چهار درصد بيشتر است.
انفجار در هتل مصري «طبا»و قتل و جرح شماري اسرائيلي و بحث بين المللي مبني بر به وجود آوردن يك پول جهاني به جاي دلار آمريكا نيز بر اين مناظره سايه افكنده بود.
جان كري در دو روز منتهي به دومين مناظره، به استناد گزارش ۹۱۸ چارلز دولفر بازرس ارشد تسليحاتي «سيا»كه تاكيد كرده است دولت صدام حسين با وجود تمايل به داشتن اسلحه كشتار جمعي، در زمان حمله نظامي آمريكا فاقد آن بود و وسائل و استطاعت تهيه آن را هم نداشت، چندبار دولت بوش را متهم به روراست نبودن با مردم آمريكا كرد و گفت كه با اين گزارش، منطق جنگ عراق رد شده است و بي ترديد اين جنگ كه زيان مالي و تلفات جاني سنگين به بار آورده و به حيثت آمريكا در جهان صدمه زده و ما را منزوي ساخته و قلدر و يكه بزن معرفي كرده ضرورت نداشته است.
جان كري در دو روز گذشته در جريان مبارزات انتخاباتي گفته است: جورج بوش و معاون او ديك چني، شايد آخرين افرادي در جهان هستند كه نمي خواهند اين حقيقت را درك و اذعان كنند كه دلايلشان براي حمله به عراق و اشغال اين كشور درست نبوده است.
اين رئيس و معاون بدون اين كه واقعيت هاي عراق را بدانند بيش از حد صدام را بزرگ و خطرناك جلوه داده بودند. اوضاع فعلي عراق نشان مي دهد كه آنان قادر نبودند پيش از حمله نظامي، وضعيت امروز را مجسم كنند و بدانند كه وارد چه چاهي مي شوند.
با وجود عيان شدن حقايق بازهم همان حرفهاي گذشته را كه اينك ثابت شده است كه «خيال واهي بوده اند» تكرار مي كنند.
در پاسخ به جان كري، ديك چني گفته است كه صدام بد بود و بايد برانداخته مي شد. كري جواب داده كه در دنيا آدم بد زياد است، ما كه پليس بين الملل نيستيم.
جورج بوش در چند اجتماع ضمن دفاع از تصرف عراق، جان كري را متهم به گمراه كردن مردم كرده است.
در اين ميان، باب هربرت تحليلگر آمريكايي نوشته است كه گزارش دولفر كه دستچين دولت بوش براي بازرسي تسليحاتي عراق بود پرونده اي را كه همكاران نزديك بوش درباره عراق تشكيل داده بودند از اعتبار ساقط كرده است.
وي نوشته است كه در مبارزات انتخاباتي، جورج بوش نبايد برمحور عراق و افغانستان سخن بگويد، بايد مسائل اقتصادي را هم عنوان كند و راه حل خود درباره آنها كه مردم با گوشت و پوستشان حس مي كنند ارائه دهد.
پل كرگمن مفسر ديگر، دولت بوش را متهم به كنترل حقايق و انكار آنها كرده و در اين زمينه نوشته است: دولت جورج بوش در طول عمر خود از حمايت دو قوه ديگر(مقننه و قضائيه) برخوردار بود و رسانه ها به عنوان قوه چهارم بيش از دولتهاي قبلي ملاحظه او را كه درگير جنگ و مبارزه با تروريسم بود داشتند ولي به نظر مي رسد كه اين فرصت ممتاز كمكي به تقويت موضع او نكرده است.
براي نخستين بار در تاريخ آمريكا كه قانون اساسي آن كليسا و سياست را از هم جدا ساخته، در محوطه خارجي برخي كليسا ها به حمايت از بوش تابلوهايي نصب كرده اند كه روي آنها خطاب به راي دهندگان نوشته شده است كه قبل از دادن راي، ببينند كه كدام نامزد، بيش از ديگري در انديشه انجيل و تعاليم آن است. اتهامات وارده به تام ديلي، رهبر اكثريت مجلس نمايندگان آمريكا كه يك جمهوريخواه هوادار جورج بوش است به جايگاه او آسيب رسانيده است. تام ديلي متهم به دو سوء استفاده شده است.
بايد دانست كه انتخابات دوم نوامبر منحصر به تعيين رئيس جمهوري نيست وضمن آن ۳۴ سناتور هم برگزيده مي شوند و پيش بيني شده است يك سياهپوست، دو و يا سه لاتين(اسپانيايي زبان)، يك چيني و يك ژاپني تبار و سه ـ چهار زن ديگر وارد سنا شوند.
|
|
موافقت مقتدا صدر با آتش بس و خلع سلاح
در پي پيشنهاد آتش بس از سوي مقتدا صدر، وي خلع سلاح ارتش المهدي را نيز پذيرفت. به گزارش خبرگزاري مهر، با نزديك شدن انتخابات در عراق مقتدا صدر روز پنجشنبه اعلام كرد كه براي پايان دادن به خشونت ها قبل از انتخابات ژانويه نيروهاي خود را خلع سلاح مي كند. علي سميسم مشاور عالي صدر بعد از آزادي يكي از روحانيون طرفدار صدر كه در بازداشت آمريكايي ها در زندان ابوغريب به سر مي برد در مصاحبه اي با شبكه العربيه گفت: اين آتش بس مي تواند به آرام شدن اوضاع كمك كند. شبه نظاميان مقتدا صدر قرار است در قبال تحت تعقيب قرار نگرفتن سلاحهاي متوسط و سنگين خود را تحويل دولت قرار دهند. دولت موقت عراق نيز در واكنش به اين اقدام اعلام كرد كه از پيشنهاد مقتدا صدر استقبال مي كند.
فراخوان علما براي شركت در انتخابات
مقامات سياسي عراق پنج شنبه پس از ديدار و گفتگو با آيت الله علي سيستاني از مراجع تقليد شيعه عراق گفتند وي از پيروان خود خواست در انتخابات ماه ژانويه شركت كنند. به گزارش خبرگزاري فرانسه از نجف ابو هادي الكعبي از اعضاي مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق گفت آيت الله سيستاني به مردم توصيه كرده است بايد از حق خود براي شركت در انتخابات آينده آگاه باشند و پس از كسب اطلاعات درباره روند انتخابات و نامزدها در اين انتخابات حضور پيداكنند. وي افزود: آنها بايد بدانند تصميم آنها نه تنها بر مردم عراق بلكه بر نسل آينده نيز تاثير بسزايي خواهد داشت . آيت الله سيستاني تصريح كرد حتي اگر نامزد مناسبي هم وجود نداشته باشدمردم عراق بايد در اين انتخابات شركت كنند. محمد حسين حكيم فرزند آيت الله محمد سعيد حكيم از مراجع تقليد نجف اشرف در كنفرانسي خبري اظهار داشت : از آنجا كه انتخابات براي نخستين بار است كه در عراق برگزار مي شود براي ملت عراق سرنوشت ساز به شمار مي رود. وي با انتقاد از عمليات انفجاري كه جان عراقيها را مي گيرد اظهار داشت : اين عمليات به نفع ملت ما نيست .
اغلب سياستمداران عراقي نيز در گفتگو با روزنامه الشرق الاوسط خواستار برگزاري انتخابات اين كشور در موعد مقرر شدند.
تهاجم آمريكا يي ها ادامه دارد
بر اثر حمله هوايي پنجشنبه نيروهاي آمريكايي به شهر فلوجه واقع در غرب بغداد، يك مراسم عروسي به خاك و خون كشيده شد. بنابر اين گزارش ، داماد در ميان كشته شدگان و عروس از زخمي شدگان است .
بر اثر اين بمباران كه دقايقي پس از نيمه شب انجام شد، حداقل ۱۰ غيرنظامي كشته و ۱۷ نفر ديگر كه ۹ نفر از آنان زن بودند، زخمي شدند.
از سوي ديگر مذاكرات نمايندگان ساكنان فلوجه و افراد مسلح مستقر در اين شهر با نمايندگان دولت موقت عراق پايان يافت .
به گزارش شبكه تلويزيوني الجزيره ، منابع نزديك به اين مذاكرات اعلام كردند اين مذاكرات در مجموع مثبت بود و چارچوبي كلي براي توافقي كه جزئيات آن پنجشنبه اعلام خواهد شد به دست آمد. همچنين بعضي مسائل مورد اختلاف بين دو طرف حل شده است . دو طرف درباره استقرار نيروهاي گارد مرزي عراق در فلوجه توافق كردندولي مذاكرات در بغداد درباره ساز و كار اجراي اين توافق ادامه دارد.
در همين حال گروه ارتش اسلامي عراق پنج شنبه در بيانيه اي به شورشيان شهرسني نشين فلوجه در غرب بغداد درباره افتادن در دام مذاكره با دولت هشدار داد. به گزارش خبرگزاري فرانسه در اين بيانيه آمده است مجاهدين درسامرا با ابتكار به اصطلاح صلح به دام افتاده اند.
در اين بيانيه كه «گردان وحشت» آن را امضا كرده آمده است آنچه در سامرا اتفاق افتاد تاييد مي كند كه دولت عراق از تدابير جنگي آريل شارون نخست وزير اسرائيل استفاده مي كند. ديروز همچنين دو پليس در كركوك و شهر سلمان بيك، يك شهروند عراقي در بغداد و يكي از مسئولان تلويزيون عراق در موصل بر اثر تيراندازي و انفجار خودرو بمب گذاري شده كشته شدند. در اين عمليات همچنين هشت نفر زخمي شدند.
|
|
عمليات انتحاري در مصر ۳۵ كشته و ۱۶۰ زخمي
به جا گذاشت
براثر انفجار خودروهاي بمب گذاري شده در منطقه طابا ميان مصر و فلسطين اشغالي ۳۵ اسرائيلي كشته و ۱۶۰ تن ديگر مجروح شدند.
در اين انفجار كه در هتل هيلتون اين منطقه ساحلي در شبه جزيره سينا به وقوع پيوست همچنين تعدادي افراد از مليت هاي مختلف از جمله ۹ روس و تعدادي مصري كشته شدند.
در واكنش به اين عمليات جبريل رجوب مشاور امنيت ملي ياسرعرفات گفت: اين اقدام به هيچ وجه ارتباطي با گروههاي مبارز فلسطيني ندارد و اين مبارزان تنها در سرزمين هاي اشغالي به پيكار خود ادامه مي دهد.
جنبش مقاومت اسلامي فلسطين (حماس) نيز با اعلام اينكه اين عمليات به تلافي اقدامات آمريكا و عراق و رژيم صهيونيستي در كرانه باختري نوار غزه صورت گرفته است اتهام دست داشتن خود در عمليات مذكور را ردكرد و افزود: تنها در درون سرزمين هاي اشغالي به فعاليت مي پردازد.
مدت كوتاهي بعد از انفجار هتل هيلتون در طابا در شهرهاي مجاور يعني راس الشيطان و نوبيع انفجاراتي به وقوع پيوست كه از آمارو خسارات و تلفات احتمالي آن گزارشي منتشر نشده است.
|
|
انتقاد عبدالعزيز حكيم از خرابكاران
رئيس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق همكاري دولت موقت اين كشور را با نيروهاي فعال در عرصه تحولات عراق به منظور برقراري امنيت عمومي در انتخابات آينده خواستار شد.
به نوشته روزنامه القدس العربي عبدالعزيز حكيم كه از تهران ديدن مي كند، مجريان حملات خرابكارانه در عراق را جنايتكاران واقعي توصيف كرد.
حكيم با حمله به تروريستها افزود: عملياتي را كه دولت عراق در ضد تروريستها به اجرا مي گذارد خواست ملت عراق است.
وي تاكيد كرد: تروريستها همان كساني هستند كه آيت ا...سيد محمد باقر حكيم رابه شهادت رساندند و در روز عاشورا در حرم امام حسين (ع ) بمب گذاري كردند.
در همين حال پليس عراق ديروز از كشف و خنثي سازي يك بمب در نزديكي مدرسه علميه آخوند خراساني در نجف اشرف خبر داد، اين مدرسه در نزديكي حرم امام علي(ع) قرار دارد.
|
|
يادداشت
پايان طايفه گرايي
انتخابات امروز افغانستان، حلقه تكميلي اجلاس بن است كه سه سال پيش با مشاركت ايران، اروپا و آمريكا و نمايندگان گروه هاي قومي افغانستان برگزار شد و براي افغانستان پس از طالبان چاره جويي كرد.
اساس مذاكرات بن اين بود كه افغانستان سرزميني كثيرالمله است و نظم سياسي آن تنها در صورتي پايدار مي ماند كه هيچيك از پاره هاي اين كشور احساس نكنند در ترتيبات حكومتي به آنها بي اعتنايي شده است. انتخاب حامد كرزاي رئيس دولت انتقالي نتيجه همين توافق و تفاهم بود. زيرا اين انتخاب بدون حمايت تاجيك هاي شمال، هزاره هاي مركز و ازبك هاي شمال غربي افغانستان يا اساساً امكان پذير نبود و يا اين كه كرزاي به راحتي كنوني بر افغانستان حكم نمي راند. ملاحظاتي كه در زمان اجلاس بن وجود داشت و همسايگان افغانستان و قدرتهاي جهاني را پشت يك ميز نشاند، هنوز هم وجود دارد و نتيجه انتخابات امروز هرچه باشد، آثار منطقه اي و جهاني آن از آثاري كه بر تحولات داخلي افغانستان مي گذارد، كمتر نيست. هركس كه رئيس جمهور آينده افغانستان شود با تعهدي فراتر از آنچه در دوران دولت موقت برعهده رئيس دولت بود، روبرو خواهد شد.زيرا آثار ديپلماتيك تصميم هاي او بر مسائل منطقه اي و جهاني بيشتر از تصميم هاي كنوني حامد كرزاي است.در حوزه مسائل منطقه اي رئيس جمهور آينده افغانستان مي بايست توازني ايجاد كند كه به روابط همسايگان اين كشور با افغانستان و يكديگر تأثير سوء نگذارد. زيرا به صورت طبيعي بحران افغانستان به كشورهاي منطقه سرايت مي كند و متقابلاً بحران در روابط كشورهاي منطقه به سرعت بر افغانستان اثر مي گذارد.
آنگونه كه نظرسنجي ها نشان مي دهد احتمال پيروزي حامد كرزاي (پشتون) در اين انتخابات بيش از دو رقيب ديگر وي يعني يونس قانوني (تاجيك) و ژنرال عبدالرشيد دوستم (ازبك) است.
اگر اين اتفاق بيفتد تا حدود زيادي به علت حمايتي است كه وي از ناحيه تاجيك هاي حامي برهان الدين رباني و هزاره هاي حامي عبدالكريم خليلي به دست آورده است. اين ملاحظه علي القاعده مي بايست براي حامد كرزاي حجتي باشد بر اين كه او نه منتخب گروه قومي خود بلكه برآيند قواي ملي در افغانستان است كه اميدوارند او ملاحظات و مطالباتشان را به خوبي ملحوظ دارد. اگر هم يونس قانوني كه جدي ترين رقيب اوست به قدرت دست يابد، حمايت پشتون ها ازاو تعهدي است كه هم بازيگران اجلاس بن و هم ملاحظات منطقه اي كنوني بر آن تأكيد دارند. افغان ها فرصت زيادي براي آزمون و خطا ندارند و انتخابات امروز تحولي تاريخي است كه آينده دولت ملي در افغانستان و فاصله گرفتن از طايفه گرايي را رقم خواهد زد.
گروه خارجي
|