مجله علمي معتبر Science در تازه ترين شماره، سرمقاله خود را به بررسي تحولات و پيشرفت هاي علمي اخير در ايران اختصاص داده است.
در اين گزارش آمده است: واقعيت آن است كه وضعيت جامعه علمي در ايران طي سال هاي اخير از پيشرفت هاي قابل توجهي در حوزه هاي گوناگون برخوردار بوده است. در اين ميان به راحتي مي توان به مواردي همچون گسترش همكاري هاي علمي با دانشجويان و دانشگاه هاي خارجي كه بعضا موجب حيرت مقامات آمريكايي شده است اشاره كرد.
در بخشي از اين گزارش به ركود فعاليت هاي علمي- پژوهشي در سال هاي نخست پس از انقلاب و عزم پژوهشگران ايراني براي خروج از اين شرايط اشاره شده و آمده است: در سال 1988 ميلادي يعني پس از جنگ ايران و عراق، دانشگاه صنعتي شريف نخستين دوره اعطاي دكتري علمي به دانشجويان خود در رشته فيزيك را آغاز كرد.
محققان ايراني به رغم وجود برخي تنگناها معتقدند كه جامعه علمي ايران در حال باروري است. چنان كه در سال 2003 ميلادي دانشمندان ايراني 3277 عنوان مقاله در ژورنال هاي معتبر علمي جهان به چاپ رسانده اند. همچنين بايد به اين نكته توجه داشت كه از سال 2000 ميلادي شمار همكاري هاي بين المللي علمي ميان ايران و دانشگاه هاي خارجي در سه رشته فيزيك، مهندسي و شيمي گسترش قابل توجهي داشته است.
با نگاهي به تاريخ تحولات علمي طي چند دهه گذشته در ايران مي توان به روشني نتيجه گرفت كه تحولات قابل توجهي در زمينه فضاي علمي صورت گرفته است كه از اين ميان مي توان به سفر بسياري از دانشجويان و دانشمندان ايراني به كشورهاي ديگر و افزايش سطح مبادلات علمي ايران و ساير كشورهاي جهان اشاره كرد.
با اين حال برخي منتقدان نسبت به وضعيت علمي ايران نكاتي را مطرح مي كنند. از آن جمله، دكتر يوسف ثبوتي، رئيس مركز تحصيلات تكميلي در علوم پايه زنجان مي گويد: بسيار سخت است كه دانشمندان و محققان ايراني را براي فعاليت در مراكز علمي داخل كشور آن هم با حقوق هاي موجود جذب كرد.
در بخش ديگري از مقاله تحليلي ساينس درباره تحولات علمي ايران آمده است: وزارت علوم ايران، پس از انقلاب، سرمايه گذاري هايي بر روي مراكز علمي جديد داشته است. كه يكي از ثمره هاي آن پژوهشگاه دانش هاي بنيادي (IPM) در تهران است. به گفته حسام الدين ارفعي، معاون پژوهشي پژوهشگاه، آن ها به دنبال هر محققي كه بتواند نقشي در اين ميان داشته شد، مي روند. ارفعي خود پس از كسب مدرك دكتري از دانشگاه كاليفرنيا در بركلي آمريكا در سال 1979 ميلادي به ايران بازگشت. تمركز عمده اين انستيتو بر روي فيزيك است. از سال 2001 ميلادي اين انستيتو تحقيقاتي چند محقق را به آزمايشگاه فيزيك ذرات اروپا (سرن) در ژنو فرستاده است.
يكي از پژوهش هاي دانشمندان اين انستيتو در حال حاضر فعاليت بر روي ساخت سيم پيچ مغناطيسي فشرده (Compact Muon Solenoid ) براي آزمايشگاه فيزيك جامدات اروپا هست كه تا سال 2007 آماده بهره برداري خواهد شد. اين پروژه رويايي دانشمندان انستيتو، مطالعات فيزيك نظري ايران را عملي خواهد ساخت. يعني آغاز ساخت يك شتابگر كه بتواند يك ميليارد ولت انرژي را به اين ذرات القاء كند.
اين انستيتو در راستاي آمادگي هاي بيشتر درخصوص اين پروژه در ماه گذشته ميلادي توافق نامه اي را امضاء كرد و در حال حاضر نيز در انتظار پذيرش رسمي از سوي مجلس است كه در اين صورت مگنت هايي جهت تقويت قدرت دستگاه سينكروترون طرح سزامي در اردن ساخته خواهد شد.
در بخش ديگري از اين گزارش علمي آمده است: طي سال هاي اخير وضعيت علوم فضايي در ايران نيز پيشرفت چشمگيري داشته است. به گونه اي كه ستاره شناسي و علوم فضايي راه پيشرفت خود را به تندي طي مي كند. دولت ايران در حال حاضر به دنبال ساخت رصدخانه اي عظيم آن هم با بودجه اي بالغ بر 18 ميليون دلار (9/9 ميليون پوند) مي باشد كه به احتمال فراوان تا سال 2010 ميلادي مراحل طراحي و ساخت آن به پايان رسيده و آماده بهره برداري خواهد شد. پس از سال ها محققان ايراني اميدوارند تا رصدخانه اي با بهترين كيفيت و استانداردهاي جهاني داشته باشند. دكتر رضا منصوري، معاون سابق پژوهشي وزارت علوم در اين زمينه مي گويد: با گذشت سال ها اكنون قادر خواهيم بود تا رصدخانه اي عظيم آن هم در كلاس بالاي جهاني داشته باشيم.
گفته مي شود كه اين تاسيسات پيشرفته نجومي فرصت هاي قابل توجهي را براي همكاري هاي علمي ايران با مراكز دانشگاهي و پژوهشي خارج از كشور فراهم خواهد كرد. به گفته دكتر ثبوتي، در قرون گذشته، ستاره شناسي ايران و مركز آسيا سردمدار علوم ستاره شناسي در سراسر جهان بوده است.
حوزه ديگري كه طي سال هاي اخير در زمينه پيشرفت علم به آن پرداخته شده است مبحث بيوتكنولوژي است. شايد جالب باشد كه بدانيم دانشگاه تربيت مدرس طي سال هاي اخير بيش از ميليون ها دلار در آزمايشگاه هاي خود صرف چنين تحقيقاتي كرده است. به گفته محمدجواد رسايي هيچ چيز وجود ندارد كه قادر به خريداري آن نباشند. اخيرا ميكروسكوپ فلورسنس اشعهX تشديد مغناطيسي هسته اي 1ميليون دلاري از سوي اين دانشگاه خريداري شده است.
در بخش ديگري از اين مقاله آمده است: نخستين ميوه هاي درخت بيوتكنولوژي در حال شكوفا شدن هستند. انستيتو تحقيقات بيوتكنولوژي كشاورزي ايران اخيرا توانسته است كه نوعي از برنج محلي تغيير يافته ژنتيكي موسوم به طارم مولايي را به ثبت برساند.
در بخش ديگري از اين گزارش آمده است: دانشمندان و محققان ايراني به واسطه تحريم هاي ارائه شده از سوي آمريكا در سال هاي گذشته با مشكلاتي روبرو بوده اند، با اين حال آن ها مسير خود را طي كردند. تحريم هاي اعمال شده تاثير مستقيم بر فروش تجهيزات علمي ساخت آمريكا و ايران و دانشمندان اين كشور داشته و آن ها را مجبور ساخته است تا با كمك واسطه ها به چنين تجهيزاتي دست يابند.
به عقيده سرمقاله نويس ساينس زنان نيز در پيشرفت هاي علمي و آكادميك سال هاي اخير ايران نقشي قابل توجه داشته اند، در ايران زنان محققي همچون اكرم اماني وجود دارند كه الان به عنوان رييس آزمايشگاه در انستيتو پاستور تهران مشغول فعاليت است.
منبع: ايسنا

ويروس ها اغلب يك رشته اسيد نوكلئيك هستند كه غشائي رويشان را پوشانده. ويروس ها غشاي خود را به غشاي سلول ميزبان مي چسبانند و از اين طريق دنباله اسيد نوكلئيك را وارد آن سلول مي كنند و از اين راه تكثير مي شوند. اكثر ويروس ها مثل آنفلوانزا، HIV و ... اين طور تكثير مي شوند.
گروهي از محققان مؤسسه بهداشت در مريلند پپتيدهايي يافته اند كه مانع از اتصال غشاي ويروس به بدنه سلول مي شوند و به اين ترتيب از مبتلا شدن فرد به اين بيماري هاي ويروسي جلوگيري مي كنند. به اين پپتيدها defensins مي گويند. اين گزارش در نشريه نيچر ايمني شناسي به چاپ رسيده است.

گروهي دانشمند ژاپني و چيني در دانشگاه ناگويا و مركز علوم گياهي يوكوهاما برنجي توليد كرده اند كه نسبت به شرايط نامناسب  جوي مقاوم تر است و سبب افزايش بازدهي محصول برنج مي شود. در حدود ۲۳ درصد كالري اي كه مردم جهان مصرف مي كنند از برنج تامين مي شود و برنج از اصلي ترين مواد غذايي است.
برنجي كه اين گروه دانشمندان ژاپني و چيني توليد كرده اند در شرايط نامناسب  جوي پايداري بيشتري دارد و نمي افتد. همين باعث افزايش بازدهي محصول مي شود. اعضاي گروه مي گويند ممكن است كشفشان راه را براي انقلاب سبز جديدي هموار كند.
آن ها ژنوم برنج را بررسي كردند، چندين ناحيه اش را مشخص كردند كه كاملا مربوط به افزايش محصول است.
آن ها دريافتند كه ژني به نام Gnla آنزيمي را كنترل مي كند كه هورمون سيتوكينين را تخريب مي كند. گياهاني كه كم تر Gnla دارند، سيتوكينين كم تري هم دارند و اين موجب مي شود توليدمثل آن ها بهتر باشد و دانه هاي بيشتري توليد كنند. توليد دانه بيشتر اغلب باعث سنگيني خوشه مي شود و در نتيجه گياه بر اثر باد مي افتد. پژوهشگران براي مقابله با اين مشكل، برنج هايي را كه ژن Gnla دارند با برنج هايي تركيب كردند كه ژني دارند كه باعث كوتاهي قد است. برنجي كه حاصل شد ماندگارتر بود. برنج جديد در هر خوشه بين ۲۳ تا ۳۴ درصد بيش تر دانه داشت.
منبع: ساينتيفيك امريكن

گروه دانش و فناوري- مريم افضلي: بشر باهوش ترين مخلوق روي زمين است و تحقيقات نشان مي دهند مغز انسان هنوز دارد كامل مي شود. دانشمندان دانشگاه شيكاگو مي گويند: در مقايسه انسان امروزي و انسان هاي پيشين كه ۳۷ هزار سال پيش مي زيسته اند، تغييرات اساسي اي در ۲ ژن كه مربوط به اندازه مغز هستند، به وجود آمده است. دگرگوني ژن ها با پيدايش رفتارهاي فرهنگي و اجتماعي همراه بود. دگرگوني Microcephalin همزمان با پيدايش خصوصياتي چون هنر، موسيقي، مذهب و ساخت ابزار بود كه حدود ۵۰هزار سال پيش آشكار شد و اكنون در ۷۰درصد از انسان ها وجود دارد.
دكتر بروس لن مي گويد: سؤال مهم اين است كه آيا تغييرات ژنتيكي موجب دگرگوني فرهنگي شده يا به طور تصادفي همزمان بود ه اند. ما حدس مي زنيم تغييرات با اين ژن ها ارتباط داشته باشند. مي توان اين ۲ ژن را از همان ۱۷ ژني دانست كه دگرگوني آن ها در ميليون ها سال پيش موجب ۳ برابر شدن اندازه مغز و به وجود آمدن خرد و فهم شد. اما نمي توان اين ژن ها را عامل افزايش ضريب هوش دانست و نمي توانيم بگوييم انسان ها باهوش تر مي شوند. تحقيقات نشان مي  دهد روند تغيير و تحول انسان كه شامل بزرگ  شدن و پيچيدگي مغز است همچنان ادامه دارد و ساختار مغز انسان هاي ۱ ميليون سال آينده با مغز انسان كنوني تفاوت اساسي خواهد داشت.
محققان مي گويند بايد ارتباط بين تغيير ژن ها و تغييرات زيست محيطي را پژوهش كنند. دگرگوني ديگر، ASPM، پنج هزار و هشتصد سال پيش آشكار شد و تغييراتي چون يادگيري و فهم شخصيت، انعطاف پذيري اعصاب و بيماري هاي رواني را در انسان به وجود آورد كه اين تغييرات همزمان با گسترش كشاورزي، به وجود آمدن شهرها و اختراع خط بود.
محققان مي گويند، تحقيقات در مراحل اوليه است و هنوز نمي توان قطعي گفت تغيير ژن ها عامل تغييرات فرهنگي است.
منبع: نيوساينتيست

گروه دانش و فناوري- محمد كرباسي: بعد از طوفان كاترينا و تبديل شدن وبلاگ ها به تنها منبع خبري اين حادثه، شركت گوگل سرويس جست وجوي وبلاگ خود را راه اندازي كرد.
اين پايگاه در آدرس www.google.com/blogsearch قابل دسترسي است. سرويس جديد جست وجوي گوگل بانك اطلاعاتي است كه همه وبلاگ ها را دسته بندي مي كند و تنها منحصر به سرويس وبلاگ گوگل يعني Blogger نيست. از طريق اين سايت جست وجوگران مي توانند به روزنامه هاي ويژه، نويسندگان يا موضوعات خاص ارسال شده دسترسي پيدا كنند. در حال حاضر بيش از ۱۷ ميليون وبلاگ وجود دارد كه روي موضوع هاي متنوعي كار مي كنند. اين وبلاگ ها تبديل به مجله هاي اينترنتي شده اند كه براساس علاقه وبلاگ نويسان اداره و به روز مي شوند. در حال حاضر بانك اطلاعاتي اين پايگاه فقط شامل وبلاگ هايي است كه از ژوئن ۲۰۰۵ ايجاد شده اند. اما مسوولان گوگل اعلام كرده اند به دنبال راهي هستند تا وبلاگ هاي قديمي تر را هم به اين مجموعه اضافه كنند.
در اين سرويس جديد كاربران مي توانند از خدمات مشابه هشداردهنده بخش اخبار گوگل هم استفاده كنند. با استفاده از اين سرويس كاربر مي تواند از ارسال جديدترين مطالب مرتبط با كلمه كليدي خود از طريق پست الكترونيك يا استفاده از پروتكل RSS مطلع شود.
قـــبل از گوگــل وب سايــت هـايي مـانند Technorati و memeorandum هم فعاليت هاي مشابهي براي جست وجوي وبلاگ ها انجام داده بودند.
منبع : لس آنجلس تايمز

سايت ياهو نسخه جديد رابط كاربري سرويس پست الكترونيك خود را براي تعداد محدودي از كاربران عرضه كرد. اين نسخه كه اكنون به صورت آزمايشي در حال كار است، سرعت بالاتري را براي استفاده كننده گان از پست الكترونيك ارائه مي كند. نسخه جديد Yahoo Mail شباهت زيادي به طراحي نرم افزار Outlook دارد. كاربران مي توانند همانند كار با اين نرم افزار، پيش نمايش نامه هاي خود را بدون باز كردن آن مشاهده كنند. در اين نسخه همچنين امكان Drag and Drop نامه ها براي كاربران در نظر گرفته شده است. علاوه بر اين مشتركان ياهو مي توانند در عنوان، متن و ضمائم نامه ها جست وجو انجام دهند. همچنين در سرويس جديد امكان مشاهده چند نامه به صورت هم زمان براي كاربران در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال با اين قابليت كاربر مي تواند در زمان ايجاد يك نامه جديد، نامه هاي خود را هم بخواند.
اما سرويس پست الكترونيك هات ميل هم در رقابت با ياهو نسخه جديد رابط كاربري خود را معرفي كرد. نرم افزار جديد هات ميل هم امكاناتي مشابه ياهو ارائه مي كند. پيش بيني مي شود كه اين رابط هاي كاربري براي استفاده عموم تا ۳ ماه آينده عرضه شوند. كارشناسان منتظر عكس العمل گوگل در اين رقابت جديد هستند.
منبع: واشنگتن پست

گروه دانش و فناوري- محمد كرباسي: شركت نينتندو دسته هاي ويژه كنسول جديد بازي خود را معرفي كرد. اين دسته هاي بازي كه بسيار شبيه دستگاه هاي كنترل تلويزيون هستند، قرار است همراه با كنسول جديد بازي اين شركت به نام انقلاب (Revolution) سال آينده به بازار عرضه شوند. به گفته ساتورو ياواتا، مدير نينتندو اين دسته ها به دليل آشنايي و راحتي مردم به كار با دستگاه هاي كنترل به اين شكل طراحي شده اند. اين دسته هاي بازي به صورت بي سيم هستند و حسگرهاي قرار گرفته روي آن دستورات را به كنسول بازي منتقل مي كنند. به گفته مسوولان اين شركت، طراحي خاص اين دسته باعث مي شود كه كنترل كاراكترها در بسياري از بازي هاي رايانه اي راحت تر شود. كاربران مي توانند با استفاده از اين دسته ها بسياري از اين بازي ها را تنها با استفاده از يك دست انجام دهند. نينتندو دستگاه مكملي را هم براي بازي هاي اول شخص كه طرفداران زيادي دارد در نظر گرفته است. اين دستگاه مكمل با سيم كوتاهي به دسته بازي وصل شده و كاربر را در كنترل ديد و حركت كاراكتر كمك مي كند. كارشناسان حدس مي زنند كه نينتندو كنسول جديد بازي خود را بعد از عرضه XBOX ۳۶۰ به بازار عرضه كند.
منبع: PC World

كوازارها سياه چاله هايي عظيم و فوق سنگين هستند و در اطراف آن ها حلقه عظيمي از گاز و غبار كيهاني وجود دارد. آن ها در قلب دوردست كهكشان ها هستند و ممكن است در طول يك سال جرمي معادل هزار ستاره توليد كنند. سياه چاله ها ماده و غبار كيهاني حلقه را جذب مي كنند و منظره درخشاني در جهان پديد مي آورند. اين منظره تابناك فرم هاي گوناگوني دارد و اين درخشش مي تواند در طيف هايي چون پرتو ايكس و فروسرخ و طيف مرئي باشد.
هنوز كسي نمي داند تعداد اين اجرام غول پيكر كيهاني چند تا است. يك راه استاندارد براي برآورد عدد آن ها  اندازه گيري پس زمينه اشعه ايكس كيهاني است، زيرا كوازار در زمينه اشعه  ايكس همه چيز را در آسمان تحت الشعاع قرار مي دهد. با شمردن پس زمينه اشعه  ايكس ممكن است به مجموع تعداد كوازارها نزديك شويم. اما اين تخمين با مشاهده هاي واقعي كوازارها در طيف ايكس و طيف مرئي مطابق نيست. ستاره شناسان مي گويند گاز و غبار بيشتر كوازارها را از ديد ما پنهان مي كنند. آن ها مي گويند اين گونه كوازارها در حلقه غبار، پنهانند و گروهي ديگر از آن ها در زير غبار كهكشان ها مدفون شده اند. اسپيتزر هر دو نوع كوازار را با اشعه فروسرخ خود نمايان مي كند، زيرا بر خلاف پرتو ايكس ، پرتو فروسرخ اين امكان را دارد كه بتواند ميان گاز و غبار هم حركت كند. طوري كه مي توان در زمان معين و كوتاهي 21 نوع كوازار را در آسمان رديابي كرد. همه اين كوازارها را در مؤسسه ملي تلسكوپ بزرگ آرايه، واقع در نيومكزيكو و محققان فيزيك انجمن ويليام هرشل در اسپانيا تأييد كرده اند.
دكتر مارك ليسي از مركز هدايت اسپيتزر در آزمايشگاه نيروي محركه موشكي در Caltech گفت: بيشتر سياه چاله هاي فوق سنگين غباردار، در اختفا در حال رشد هستند . اين كشف اين اجازه را به ستاره شناسان مي دهد كه به هم بپيوندند و در عكس ها به چگونگي كامل شدن كوازارها در جهان بپردازند. اين اجرام در غبار ضخيم كهكشاني پوشيده اند.
منبع: Parssky.com

محققان استراليايي از دانشگاه ملبورن استراليا به تازگي نانوپليمري از ذرات طلا طراحي كرده اند كه به راحتي داروهاي شيمي درماني و ضدسرطاني را به بافت سرطاني انتقال مي دهد. اين كپسول از پليمري كه محتوي ذرات طلا به اندازه 6 نانومتر است پوشيده شده است. بعد از اين لايه، لايه ديگري از جنس ليپيد وجود دارد كه سطح آن با آنتي بادي ضدتومور پوشيده شده است. در مركز اين كپسول داروي ضد تومور قرار گرفته است. اين كپسول بعد از تزريق به فرد سرطاني با كمك آنتي بادي هاي اختصاصي سطح خود در بافت تومور تجمع مي يابد، سپس به محض اين كه بافت توموري تحت تاثير اشعه ليزر با توان پايين (نزديك مادون  قرمز) قرار گيرد، ذرات طلاي موجود در پليمر واژگون شده و به اين ترتيب داروي ضدتوموري از كپسول آزاد مي شود.
اهميت اين روش در واژگوني نانوپارتيكل هاي طلا در طول موج نزديك به مادون قرمز است، چرا كه در حالت عادي طلا نور مرئي و UV را جذب مي كند كه اين طول موج ها به بافت هاي بدن آسيب مي رسانند، ولي قرار گرفتن ذرات طلا در داخل پليمر باعث تغيير خواص الكترومغناطيسي آن مي شود و اجازه جذب طول موج هاي نزديك به مادون قرمز را به اين فلز مي دهد.
منبع: موسسه اطلاع رساني توسعه فناوري زيستي