گروه دانش و فناوري ـ ذوالفقار دانشي: امسال هم، آغاز ماه مبارك رمضان در ايران با برخي كشورهاي اسلامي تفاوت دارد و حتي امسال اين اختلاف به دو روز مي رسد. مردم هم مثل هميشه، مي پرسند چگونه اين اختلاف پديد مي آيد؟ در گذشته، اختلاف هايي بين تقويم دكتر ايرج ملك پور و آغاز و پايان ماه قمري اي كه مراجع ديني و حكومتي اعلام مي كردند بروز كرده بود. با اين اختلاف ها چنين به نظر مي رسيد كه تقويم استخراج شده دقيق نيست. حتي باور غلطي هم بين مردم رواج يافته بود كه امكان ندارد ماه رمضان، بيشتر از 29 روز طول بكشد.
-در تقويم عربستان اگر هلال ماه پس از خورشيد غروب كند ماه قمري آغاز مي شود، ولي حالتي مانند اين تصوير وجود دارد كه ماه جلوتر از خورشيد است اما ديرتر غروب مي كند. دليل تفاوت ديدگاه عربستان همين است

-زماني كه ماه و خورشيد روي يك خط قرار بگيرند مقارنه روي مي دهد و بعد از آن اگر هلال ماه رؤيت شود مي توان آن را نشانه آغاز ماه قمري دانست
هيأت وزيران تصويب كرد كه مؤسسه ژئوفيزيك تقويم دقيقي استخراج كند. همچنين نظرات فقهي مقام معظم رهبري درباره رؤيت هلال، كمك كرد تا عمده  اين مشكلات برطرف شود و تقويم شوراي تقويم مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران، در انطباق با رويدادهاي طبيعي بسيار دقيق باشد. البته برخي اختلاف ها بين آغاز و پايان ماه در كشورهاي اسلامي و كشورمان باقي مانده كه پاره اي از آن ها طبيعي است و مابقي، در اثر تفاوت ملاك هاي فقهي آغاز ماه به وجود آمده است.
اختلاف هاي طبيعي
ماه، با زمين، بيش از چهارصد هزار كيلومتر فاصله ندارد و از اين رو، در آسمان بسيار سريع حركت مي كند. همين نزديكي موجب مي شود تغيير موقعيت روي زمين در منظره اي كه از ماه در آسمان مشاهده مي كنيم، تفاوت ايجاد كند. مناطقي هستند كه هلال در آن جا رؤيت مي شود، ولي در شمال يا جنوب آن جا هلالي ديده نمي شود! اين عامل طبيعي موجب مي شود تا يك روز اختلاف بين مناطق مختلف روي زمين هميشه وجود داشته باشد.
هر هلالي، خصوصيات خودش را دارد و بنابراين، خط رؤيت پذيري هلال هم در هر ماه، متفاوت خواهد بود. پس هيچ الزامي ندارد كه دو منطقه روي زمين هميشه با هم يك ماه قمري را آغاز كنند يا با هم به پايان برسانند.
اختلاف در فتوا
ملاك آغاز ماه قمري نجومي  با ملاك آغاز ماه قمري اسلامي تفاوت دارد.حكم اسلام كه در قرآن هم آمده است، اين است كه يقين فرد بر رؤيت يا عدم رؤيت هلال، براي او حجت شرعي دارد. از سوي ديگر، گواهي دو مرد مسلمان عادل بر رؤيت هلال هم براي ساير افراد، كافي است. تا همين اواخر (و حتي هم اكنون) اغلب مراجع، همين روال را براي بررسي آغاز ماه قمري داشتند و به گزارش افراد مطمئن از گوشه و كنار كشور استناد مي كردند. اما تجربيات رصدي نشان داده است 15 درصد افرادي كه استهلال مي كنند، دچار توهم رؤيت مي شوند، يعني مغز شان هلالي را كه وجود ندارد، تصور مي كند. گاه يك تكه ابر يا دود هواپيما موجب بروز اين توهم مي شود. گاهي هم مژه روي چشم و گاه حتي آسمان خالي. توهم هم نه گناه است و نه جرم، و فرد عادل و غير عادل نمي شناسد. حتي يك منجم باتجربه هم ممكن است دچار توهم شود. البته فتواهاي ديگري نيز در مورد آغاز ماه قمري و همچنين تعميم دادن رصد يك منطقه به مناطق اطراف وجود دارد. برخي مراجع معتقد هستند كه رؤيت هلال در يكي از بلاد مسلمين، براي تمام بلاد مسلمين كه آن جا شب است كافي است و به اين ترتيب همه كشورهاي اسلامي كه در شرق هستند، يك روز را عيد خواهند گرفت. برخي ديگر، معتقدند هر منطقه اي مستقل از منطقه ديگر است.
ملاك عربستان
ملاك در عربستان اين است كه آيا در شهر مكه مكرمه، ماه بعد از خورشيد غروب مي كند يا خير؟ اما حالت هايي پيش مي آيد كه ماه قمري قبل هنوز پايان نيافته، ولي هلال، پس از خورشيد غروب مي كند. در ساير حالت ها هم معمولا هلال قابل رؤيت نيست، ولي آغاز ماه اعلام مي شود. چون ماه قمري حداقل 29 روز و حداكثر 30 روز طول مي كشد، اشتباه در اعلام آغاز يك ماه قمري مي تواند بر آغاز ماه قمري ديگر هم تأثير بگذارد.
ملاك آغاز ماه قمري در ايران
خوشبختانه نظرات فقهي مقام معظم رهبري، چنين مشكلاتي را كاملا حل كرده است و تقويم رسمي جمهوري اسلامي ايران كه برپايه نظرات فقهي ايشان و تلاش كارشناسان مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك استخراج مي شود، در پهنه ايران بسيار دقيق است.
طبق نظر مقام معظم رهبري، هلال شب اول ماه بايد با چشم رؤيت شود و استفاده از ابزارهاي اپتيكي نظير تلسكوپ يا دوربين دوچشمي مانعي ندارد. از نظر ايشان، نظر كارشناسان در مورد رؤيت ناپذيري هلال حجت است. يعني اگر عده اي ادعا كنند كه هلال را ديده اند و كارشناسان علم نجوم آن را رد كنند، ادعاي آنان پذيرفتني نيست. از نظر ايشان، در صورتي كه در بخشي از ايران قادر به رؤيت هلال ماه باشند و در بقيه پهنه  ايران قادر به رؤيت نباشند، وضعيت شهرهاي بزرگ كشور ملاك خواهد بود و تهران، نقش تعيين كننده خواهد داشت. بدين ترتيب، در صورتي كه هلال در شهر تهران قابل رؤيت باشد، آغاز ماه قمري اعلام مي شود.
با تشكر از حجت الاسلام موحدنژاد
رئيس مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك و استاد دانشگاه صنعتي شريف

اولين سمينار علمي كاربردي نوآوري ها و تكنولوژي هاي جديد شبكه هاي سوئيچينگ (Switching) و آي پي تلفني (IP TELEPHONY) با حضور 250 نفر از مديران سازمان هاي دولتي و كارشناسان دولتي، دهم مهرماه در هتل سيمرغ برگزار مي شود. اين سمينار با هدف ارائه محصولات جديد و توانايي هاي فني برگزار مي شود.
مهندس سيدمصطفي سبزواري دبير سمينار گفت: با توجه به نياز سازمان هاي دولتي سعي كرده ايم با بهره گيري از تكنولوژي هاي مطرح در صنعت IT و همكاري با شركت هاي بزرگ در سطح دنيا خواست هاي سخت افزاري و نرم افزاري مشتريان را در عرصه تكنولوژي ارتباطات برآورده سازيم. سبزواري افزود: دو محصول Innivaphone و Foundry از فناور ي هاي روز دنياست و يكي از اساسي ترين سياست هاي ما، انتقال جامع مطالب فني به مشتري و ارائه خدمات پس از فروش مي باشد. وي همچنين يكي از مزاياي استفاده از Innovaphone را صرفه جويي در هزينه ها و نداشتن چندين ارتباط هم  زمان عنوان كرد. اما بارزترين شاخص اين فناوري ، امكان سيار بودن استفاده كننده در شبكه اينترنت مي باشد و از مزاياي سوئيچ هاي Foundry، امكان اتصال Gigabit تا فاصله 150 كيلومتر بر روي ماجول هاي فيبرنوري و ارائه كننده كليه تجهيزات سوئيچينگ بر مبناي فناوري Wire Speed و Non Blacking است. اين سيستم ها كاملا براساس استانداردهاي بين المللي ساخته شده اند و مشكلات محصولات برخي شركت هاي ديگر جهت سازگاري با يكديگر را ندارند.

گروه دانش و فناوري- سيدمحمد ابوترابي: اگر نتايج تحقيقات آزمايشگاهي دانشگاه ويسكانسين در ماديسون در دنياي واقعي به حقيقت بپيوندد، عصاره انار مي تواند از ابتلا به سرطان پروستات پيشگيري كند و حتي در صورت بروز، رشد آن را آهسته تر كند.
براساس آخرين تحقيقات انجام شده توسط دكتر حسن مختار و همكارانش، رشد سرطان پروستات در اثر تماس با عصاره انار محدود مي شود. به اين ترتيب كه وقتي محققان عصاره به دست آمده از انار را در محيط آزمايشگاه به سلول هاي سرطاني پروستات تزريق كردند، دريافتند كه رشد اين سلول ها محدود مي شود و نكته جالب تر اين كه، اين محدوديت رشد سلول هاي سرطاني به ميزان عصاره انار بستگي دارد، يعني هر چه ميزان عصاره انار تزريق شده به سلول هاي سرطاني پروستات بيشتر باشد، رشد آن ها بيشتر محدود مي شود. براساس نتايج اين تحقيق، آب انار باعث كاهش مولكول هاي گيرنده هورمون هاي جنسي مردانه در سلول هاي پروستات مي شود. به همين دليل هورمون هاي جنسي ديگر نمي توانند سلول هاي پروستات را تحريك كنند تا به سلول هاي سرطاني تبديل شوند. البته قبلا هم اثر مطلوب انار روي سرطان پوست توسط همين دكتر مختار و همكارانش ثابت شده بود. دكتر مختار در اين باره مي گويد: شايد انار روي ساير انواع سرطان نيز اثرات مطلوبي داشته باشد. و حتي شايد در عصاره انار دارويي ضد سرطان نهفته است.
منبع: ABC news

ماه نجومي زماني آغاز مي شود كه مقارنه ماه و خورشيد صورت بگيرد. مقارنه زماني است كه مركز ماه، زمين و خورشيد روي يك خط قرار بگيرند. البته چون صفحه مداري ماه به دور زمين منطبق بر صفحه مداري زمين به دور خورشيد نيست، هميشه در اين حالت خورشيد گرفتگي اتفاق نمي افتد. ولي فردا يك خورشيد گرفتگي حلقوي روي خواهد داد و مقارنه هلال ماه رمضان شكل خواهد گرفت.
هنگامي كه مقارنه يا ماه نو روي داد، ماه نجومي آغاز مي شود. ماه با سرعت زيادي از خورشيد فاصله مي گيرد (در هر ساعت، به طور متوسط به اندازه قطر خودش در آسمان جابه جا مي شود) و به سنش اضافه مي شود. سن ماه، مدت زماني است كه از مقارنه گذشته است. احتمالا انتظار داريد هر چه ماه از خورشيد فاصله مي گيرد، ضخامت هلال هم بيشتر شود، ولي اخترشناسي به نام آندره دانژون نشان داد در ساعت هاي اول پس از مقارنه، اين اتفاق روي نمي دهد. دليلش هم اين است كه در ساعت هاي اوليه و در جدايي كم از خورشيد، نور خورشيد به قله كوه هاي لبه ماه مي تابد و سايه اين رشته كوه ها، مانع از روشن شدن لبه ماه و آشكار شدن هلال مي شود؛ درست مثل زمين كه خورشيد پشت كوه طلوع مي كند و پايه كوه در سايه قرار مي گيرد.
دانژون محاسبه كرد كه تا جدايي زاويه اي 7 درجه، هيچ هلالي تشكيل نمي شود. از اين رو منجمان براي هلال با جدايي زير 7 درجه از خورشيد، هيچ شانس رؤيتي قائل نيستند (جدايي، فاصله ماه تا خورشيد در آسمان زمين است.) پس از تشكيل هلال، باز هم بايد زمان بيشتري بگذرد تا درخشندگي هلال بيشتر شود و فاصله اش از خورشيد افزايش يابد تا بتوان آن را آشكار كرد. منجمان با بررسي جدايي هلال و موقعيت و درخشندگي آن در آسمان، بررسي مي كنند كه آيا هلال قابل رؤيت هست يا خير.

ماه قمري در كشورهاي مختلف
۱ـ در برخي كشورها، قضاتي در بخش هاي مختلف كشور حضور دارند و ادعاهاي رؤيت هلال را بررسي مي كنند و آن را تأييد يا رد مي كنند. هند، پاكستان، بنگلادش و مراكش چنين برنامه اي دارند.
۲ـ در برخي كشورها، محاسبه مي كنند كه ماه پس از خورشيد غروب مي كند يا خير. در اين صورت، روز بعد از محاسبه، اول ماه قمري است. در تقويم ام القري، تقويم رسمي عربستان از اين شيوه استفاده مي كنند، هر چند كه در مورد ماه هاي رمضان، شوال، ذي القعده و ذي الحجه براساس ادعاهاي رؤيت هلال تصميم مي گيرند. در مورد شيوه عربستان، مفصل تر صحبت شده است.
۳ـ در برخي كشورها چون مصر، فقط محاسبه ملاك است. در مصر، شرايط هلال براي مرزهاي غربي كشور محاسبه مي شود و بررسي مي شود كه آيا ماه نو متولد شده است و آيا ماه 5 دقيقه پس از خورشيد غروب مي كند يا خير.
۴ـ در برخي كشورها، خصوصيات هلال را محاسبه مي كنند و با معيارهاي خاصي كه به معيارهاي رؤيت هلال مشهورند، مقايسه مي كنند و براساس آن، تصميم مي گيرند. ايران، الجزاير، تونس، مالزي، اندونزي، سنگاپور و برونئي چنين سيستمي دارند كه البته معيارهايشان تفاوت دارد.