دوشنبه ۱۹ دي ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۸۹۶ - Jan 9, 2006
چرخش در فضا براي ايجاد جاذبه
000126.jpg
گروه دانش و فناوري - زهرا بخشي: دانشمندان به زودي روش ديگري در مقابله با بي وزني حاصل از زندگي در فضا خواهند داشت. اين سلاح، سلاحي بسيار ساده است: ماشين توليد نيروي گريز از مركزي كه با چرخش، نيروي خود را مي گيرد و جاذبه خود را توليد مي كند.
اين ماشين عجيب كه ماشين چرخش فضا نام دارد، براي توليد نيرويي كه توانايي ايجاد گرانش زمين را دارد، مي چرخد. اين دستگاه شامل يك دوك مركزي به همراه يك جفت يراق متصل است. يكي از اين يراق ها داراي پدالي است كه چرخش ماشين را توليد مي كند.
با چرخش شديد اين پدال، ماشين، توليد نيروي گريز از مركز نيرويي را بر دو ساكن خود توليد مي كند. شخصي كه روبه روي اين پدال دوران نشسته است بايد حركات ورزشي، مانند خم شدن به روي زانوان خود را انجام دهد.
توليد انبوه
اين اختراع مي تواند راه حل ساده اي در حل مشكل فضانوردان در از دست دادن وزن شان در فضا باشد. با اين اختراع فضانوردان مي توانند وزن ماهيچه هاي خود را در سفرهاي فضايي طولاني در حدود وزن هاي ايستگاه بين المللي فضايي يا سفر به مريخ نگه دارند. فضانوردان به تازگي برنامه تغذيه اي دقيقي را دنبال مي كنند، اما هنوز ايجاد تأثيرهاي مشابه جاذبه زمين براي آنها بسيار سخت است و مسافراني كه طولاني مدت در فضايي مي مانند، حدود ۲۵ درصد وزن خود را از دست مي دهند.
وينسنت كايوزو از دانشگاه كاليفرنيا كه عضو گروه گردش فضايي است مي گويد: «براي فضانوردان هميشه خطر از دست دادن حجم ماهيچه هاشان وجود دارد. چرا كه ماهيچه هاي آنها توانايي تحمل وزن كافي را در فضا ندارند.» او همچنين مي گويد: «بسيار مهم است كه راهي براي بالا بردن حجم ماهيچه اي فضانوردان پيدا كنيم تا فضانوردان بتوانند قدرت كافي را براي خود حفظ كنند.»
محققان از اين دستگاه براي مطالعه تأثيرات نيروهاي جاذبه مختلف بر ماهيچه ها استفاده مي كنند. شركت كنندگان، ورزش هاي متفاوتي را در مراحل مختلف انجام مي دهند و بعد از هر ورزش سرعت رشد ماهيچه  آنها اندازه گيري مي شود. اين مطالعه قسمتي از برنامه گسترده سلامت در فضا كه توسط مؤسسه تحقيقاتي ملي آمريكا واقع در هوستون تگزاس اداره مي شود است.
ديدرا اسميت واليور اگرر، اعضاي سازمان آژانس فضايي اروپا مي گويند كه نظريه ماشين هاي كوچك توليد نيروي گريز از مركز، براي فضانوردان بحث بسيار داغي به وجود آورده است. گروه آنها واقع در هلند سال آينده، ماشين كوچك توليد نيروي گريز از مركز را آزمايش خواهد كرد. آزمايش هاي بيشتري براي اثبات تأثير مثبت اين ماشين ها در استخوان ها و ماهيچه ها لازم است. با اين همه ما تأثيرات خوب اين ماشين ها را در سيستم چرخشي خوب مي شناسيم. گروه هاي ديگر در جست وجوي وسايلي براي كم كردن فشار اطراف فضانورد دارند تا بتوانند خون لازم را به اعضاي پاييني بدن برسانند و قلب را در رساندن خون لازم به اعضاي بدن كمك كنند. هر دو وسيله براي بدن فضانوردان بسيار مفيد هستند، حتي اگر فضانوردان در داخل فضاپيما ورزش نكنند. اسميت مي گويد: آنچه مهم است، اين است كه بتوانيم سيستم بدن را با نبض هاي «هايپر گرويتي» (جاذبه زياد) آشنا كنيم.
اما براي فضانوردان فعال و پرانرژي، ماشين چرخش فضا مي تواند به همراه ورزش هاي خود فضانوردان، راه مناسبي براي ايجاد شرايط مطلوب براي فضانورد باشد.در واقع نصب چنين دستگاه هايي در ايستگاه بين المللي فضايي نيازمند مطالعه و دقت بيشتري است.
وجود چرخ هاي مدور درون فضاپيما مي تواند چرخش هاي كوچكي توليد كند كه توانايي ايجاد فشار لازم در قسمت هاي متصل را دارند. اسميت مي گويد: «حمل و نصب ماشين چرخش فضا به حدي سخت است كه شايد اين كار را روي فضاپيماهاي آينده انجام دهيم.»
منبع: Nature.com

چهارمين همايش علمي و نمايشگاه دندانپزشكي نوين
گروه دانش و فناوري: مدير كل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از برپايي «چهارمين همايش علمي و نمايشگاه دندانپزشكي نوين (ايردك ۲۰۰۶)» از سوي اين دفتر و در روزهاي ۲۰ تا ۲۳ دي ماه امسال در مركز آفرينش هاي فرهنگي و هنري كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان خبر داد.
دكتر محمد مهدي وردي با اعلام اين خبر گفت: چهارمين همايش علمي و نمايشگاه دندانپزشكي نوين با رويكرد «فناوري نوين در دندان پزشكي و كنترل عفونت» برپا مي شود.
به گفته وي، برنامه هاي علمي و كارگاه آموزشي بررسي وضعيت سلامت دهان و دندان كودكان نيز همزمان در روزهاي همايش برگزار مي شود.

راز قطب نماي نانومقياس باكتري ها
000129.jpg
ايسنا: اين تنها پرندگان مهاجر نيستند كه خود را در جهت ميدان مغناطيسي زمين قرار مي دهند؛ اخيراً معلوم شده است باكتري ها كه ارگانيسم هاي ساده اي به نظر مي رسند نيز در جست وجوي خود براي يافتن شرايط بهينه زيستي از اين خاصيت بهره مي برند. اين موجودات ذره بيني مغناطيسي از يك قطب نماي ريز سلولي متشكل از زنجيره اي از تك نانوآهنرباها به نام مگنتوزوم استفاده مي كنند و همانند عقربه قطب نما در جهت ميدان مغناطيسي قرار مي گيرد.
اين كه چگونه سلول ها مي توانند مگنتوزوم ها را علي رغم تمايلي كه به دليل جاذبه مغناطيسي بين آنها براي به هم  چسبيدن وجود دارد به صورت زنجيره اي پايدار و ثابت در آورند تاكنون شناخته نشده بود، اما اخيراً با استفاده از فرآيندهاي ژنتيك مولكولي و روش هاي تصويربرداري مدرن، محققان موسسه ماكس پلانك در برمن كه در زمينه ميكروبيولوژي دريايي فعاليت دارد و موسسه ماكس پلانك مارتين شرايد آلمان كه در زمينه بيوشيمي فعاليت دارد با همكاري يكديگر نوعي پروتئين را يافته اند كه ايجاد اين زنجيره از مگنتوزوم ها را موجب مي شود. اين دانشمندان نشان داده اند كه اين پروتئين باعث مي شود تا مگنتوزوم ها در راستاي ساختار سيتواسكلتي كه قبلاً ناشناخته بود قرار گيرند. محققان با اين ساختارها تنها در خانواده هايي از موجودات زنده با ارگانيسم هاي بالاتر مشاهده كردند.
اين باكتري ها درون سلول هاي خود مگنتوزوم هايي كه به صورت زنجيره دنبال هم درمي آيند تشكيل مي دهند و باكتري از آنها براي تشخيص جهت بالا از پائين در ميدان مغناطيسي زمين و نيز حركت در لايه هاي آب براي يافتن بهترين شرايط رشد استفاده مي كنند. اين مگنتوزوم ها از بلورهاي ريزي از جنس اكسيد آهن (Fe3O4) به ابعاد تنها ۵۰ نانومتر ساخته شده اند. براي ساخت مگنتوزوم ها، سلول نه تنها بايد مقدار زيادي آهن از محيط پيرامون خود گرفته و اكسيد آهن خاص توليد كند، بلكه اين بلورها بايد داراي اعداد و اشكال و اندازه هاي بلوري كاملاً تعريف شده باشند تا بتوانند حسگرهاي كارآمدي براي ميدان مغناطيسي باشند.
براي كاركرد بهينه آنها، اين بلورهاي مگنتوزوم بايد به صورت زنجيره اي دنبال هم در داخل سلول قرار گيرند تا گشتاور مغناطيسي آنها با هم جمع شود. تنها اين ساختار زنجيره اي شكل است كه به مگنتوزوم ها اين امكان را مي دهد كه همانند عقربه قطب نما عمل كرده و باكتري را در راستاي ميدان مغناطيسي نسبتاً ضعيف زمين قرار مي دهد.
اخيراً اين دانشمندان توانسته اند بخشي از دي.ان.آ را كه به نظر مي رسد حامل كل اطلاعات ژنتيكي لازم براي تشكيل و ساماندهي ذرات مگنتوزوم باشد شناسايي كنند. در اين بخش از دي.ان.آ به نام جزيره مگنتوزوم، حداقل ۲۵ تا ۳۰ ژن مگنتوزومي مختلف وجود دارد ولي نقش آنها به طور كامل معلوم نيست. دانشمندان با بررسي جزاير مگنتوزومي و عملكرد آنها به ژني برخوردند كه يكي از توليدات آن (در بين ديگر پروتئين هاي مگنتوزومي) جزئي از غشايي بود كه هر بلور مغناطيسي  را احاطه مي كرد.
اين واقعيت كه ساختار زنجيره اي باكتري هاي نانومغناطيسي دقيقاً با ژنتيك تنظيم مي شوند نيز اثراتي بر درك ما از چگونگي قرارگرفتن ارگانيسم هاي بالاتر در راستاي ميدان مغناطيسي مي دهد. ما سال هاست كه مي دانيم برخي حيوانات، نظير ماهي قزل آلا يا كبوتر خانگي در برخي بافت هاي به خصوص خود داراي زنجيره بلوري مغناطيسي اند. اين زنجيره ها به نحو حيرت آوري شبيه زنجيره هايي است كه در باكتري ها وجود داشته و احتمالاً از طريق مكانيسم مشابهي توسعه مي يابد.

خطر سرطان،سلول هاي بنيادي را
بيشتر از سلول هاي بالغ تهديد مي كند
000132.jpg
ايسنا: پژوهشگران در تازه ترين كاوش هاي خود درباره ريشه هاي سرطاني شدن سلول ها به اين نتيجه رسيده اند كه سلول هاي نابالغ و سلول هاي بنيادين كه هنوز به صورت سلول مربوط به عضو خاصي در نيامده اند، بيش از سلول هايي كه شكل و حالت تخصصي پيدا كرده اند، در معرض سرطاني شدن قرار دارند. براساس اين پژوهش كه در آمريكا صورت گرفته است، سلول هاي بنيادي در معرض اين خطر قرار دارند كه اگر اختلالي در كروموزوم آنها ايجاد و رشته هاي كروموزومي آنها دچار درهم تنيدگي شود، به نحو بي ضابطه اي شروع به تكثير و تقسيم كرده و سرطاني مي شوند.
تيموتي بستور و همكارانش از دانشگاه كلمبيا به مطالعه در مورد سلول هاي خاصي موسوم به «سلول هاي آغازگر سلول هاي با توانايي چندگانه» دست زدند. اين سلول ها در صورت تقسيم شدن زمينه ساز ظهور سلول هايي تخصصي تر مي شوند. به نوشته نشريه علمي «كنسرسل» اين گروه كه سلول هاي آغازگر را در انسان ها و موش ها مورد مطالعه قرار داده بودند از يك داروي شيميايي براي سد كردن آنزيمي كه وظيفه آن در حالت عادي بازكردن كلاف درهم پيچيده كروموزوم است، استفاده كردند. از اين دارو هم در مورد سلول هاي آغازگر و هم در مورد سلول هاي تخصصي استفاده شد. در غياب آنزيم، احتمال گره خوردن كلاف كروموزوم هر دو دسته سلول افزايش پيدا مي كرد. در جريان اين بررسي مشاهده شد در حالي كه شمار كمي از سلول هاي تخصصي، عليرغم فقدان آنزيم، تقسيم شدن را ادامه مي دهند، شمار سلول هاي آغازگر كه بدون توجه به خطر گره خوردن كروموزم همچنان سرگرم تقسيم شدن هستند به مراتب بيشتر است. در هر دو گروه، سلول هايي كه بدون توجه به فقدان آنزيم كار تقسيم شدن را ادامه دادند، سلول هاي تازه اي درست كردند كه كروموزم آنها آسيب ديده و غيرعادي بود.
به گفته پژوهشگران دانشگاه كلمبيا، اين رفتار غيرعادي مي تواند زمينه را براي سرطاني شدن سلولهاي بنيادين مهيا سازد. دانشمندان بر اين باورند كه اين نوع سلول هاي بنيادين مستعد سرطان، يكي از عوامل اصلي در رشد سرطان در بدن افراد در مراحل بعدي تخصصي شدن سلول هاي بنيادين هستند.

سوزن مي خواهي يا قيچي!
000135.jpg
گروه دانش و فناوري- صدف كوهكن: از روش هاي اقدام به كاهش وزن كه از سوي برخي پزشكان يا مؤسسات پيشنهاد داده مي شود مي توان به موارد زير اشاره كرد، البته ما به ذكر مضرات هر كدام نيز خواهيم پرداخت و لازم به تذكر مي دانيم تا بهترين روش را كه همانا استفاده از رژيم غذايي مناسب و ورزش است را يادآور شويم.
الف- طب سوزني:اين روش از طريق كنترل مركز اشتها عمل كرده و درمورد بيماراني كه به هيچ وجه اراده و كنترل غذايي ندارند، استفاده مي شود؛ البته به شرطي كه از رژيم هاي مخصوص متخصصين تغذيه استفاده كنند (نه از رژيم هاي پرپروتئين يا بسيار كم كالري كه خطرات بي شماري را به دنبال دارد.) در بعضي موارد، درمانگر طب سوزني براي هر جلسه هزينه بالايي را درخواست مي كند، اين عامل و نيز ترس از سوزن، باعث مي شود بسياري از كساني كه خواهان كاهش وزن هستند، تحت اين نوع درمان، قرار نگيرند.
ب- طب فشاري: شيوه ديگري از طب سوزني وجود دارد، به نام طب فشاري، كه در اين روش از فشار سرانگشتان، روي نقاط طب فشاري و نقاط واكنشي در كف دست ها و پاها استفاده مي شود. طب فشاري، روش مؤثر و كاربردي براي درمان در منزل است، اما در اين روش نيز مانند روش هاي ديگر خود درماني طبيعي، نكته اي كه حائز اهميت است لزوم يك رژيم غذايي مؤثر و مناسب است.
حال كه دو روش بالا را براساس تأثير بر مراكز سيري و گرسنگي بررسي كرديم مي خواهيم به روش هاي جراحي كه اين روزها بسيار هم متداول گرديده، اشاره كنيم:
الف- ليپوساكشن(Lipo Saction):
عبارت است از خارج كردن چربي ها، روش انجام كار به اين ترتيب است كه شكافي به اندازه ۲-۱ سانتي متر از طريق لوله اي كه از بافت چربي به بيرون متصل است ايجاد مي كنند و از اين طريق چربي ها را خارج مي كنند. اين جراحي عمدتاً روشي براي زيبايي است و چون هربار جراحي فقط ۵ پوند (۵/۲-۲ كيلوگرم) خارج مي شود، بهتر است در مورد خانم هاي جوان كه مقدار كمي چربي موضعي دارند انجام بگيرد، چون قابليت ارتجاعي پوست، اين اجازه را مي دهد كه پوست، به حالت اوليه برگردد.
البته اين روش احتمال ۱ درصدي آمبولي را داراست.
ب- جراحي:روش جراحي براي كاهش وزن، توسط پزشكان فقط در مورد افراد بسيار چاق يعني كساني كه ۱۰۰ درصد از وزن ايده آل خود، بالاتر هستند با BMI (نسبت وزن تقسيم به قد به توان دو) بالاتر از ،۴۵ كه در آنها بايد پايش مداوم صورت گيرد.پايش مواردي مثل: كم خوني (آنمي)، كمبود پتاسيم، منيزيم، فولات و ويتامين B و... در واقع اين راه در شرايط بسيار ويژه توصيه مي گردد، زيرا ۴-۳ درصد، احتمال آمبولي وجود دارد.

نگاه چاندرا به شفق قطبي
پارس اسكاي: گروهي از دانشمندان رصدخانه فضايي چاندرا را به سمت زمين بازگرداند تا مطالعات خود برروي قطب شمال را تكميل نمايند.
اين گروه از دانشمندان ۱۰ بار در دوره هاي چهار ماهه به وسيله اين تلسكوپ فضايي به مشاهده قطب شمال مغناطيسي زمين پرداختند و موفق به كشف اشعه هاي ايكس كم انرژي در اين ناحيه شدند.
اين قوس از اشعه اي ايكس در طول پديده شفق قطبي توليد مي شوند و انرژي بسيار پاييني در سطح ۱/۰ الي ۱۰ كيلو ولت دارند.
اين در حالي است كه ديگر ماهواره فقط توانسته بودند اشعه ها ي ايكس توليد شده با انرژي بالا را در شفق قطبي آشكار نمايند. هر كدام از اين عكس ها در مدت زمان ۲۰ دقيقه و در هنگام بروز شفق از قطب شمال گرفته شده است و در آنها رنگ قرمز نشان دهنده ماكزيمم روشنايي در هر قوس از اشعه ايكس است. شفق ها ي قطبي در اثر برخورد ذرات پر انرژي با جو زمين صورت مي گيرد.
اين ذرات پر انرژيِ معمولا الكترون هايي هستند كه در اثر فعاليت ها ي خورشيد به سمت زمين مي آيند و سپس بوسيله ميدان ها ي مغناطيسي زمين به دو قطب منحرف مي شوند.

دانش فناوري
اجتماعي
اقتصادي
بـورس
حوادث
خارجي
سياسي
داخلي
شهري
علمي فرهنگي
ورزش
يادداشت
صفحه آخر
همشهري ضميمه
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   حوادث   |   خارجي   |   سياسي   |   داخلي   |  
|  شهري   |   علمي فرهنگي   |   ورزش   |   يادداشت   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |