همشهري آنلاين- قلعه مرنجاب، كاروانسرايي است در كوير كه در مسير راه ابريشم قرار دارد و كاروان ها براي سفر به خراسان، اصفهان، ري و بالعكس از اين مسير مي گذشتند. مي گويند كه شاه عباس با وجود ايجاد كاروانسرا و قلعه هاي متعدد در سراسر كشور، در اين منطقه تأسيسات دفاعي تعبيه نكرده بود. حمله ازبك ها و افغان ها از طريق درياچه نمك و پيشروي آنها تا به كاشان و اصفهان، شاه عباس را به صرافت انداخت تا در سال 1012 قمري سريعاً يك پايگاه نظامي در اين منطقه ايجاد كند و جلوي تهديد را بگيرد.
بالاي كاروانسرا به شكل سنگرهاي ديدباني درست شده است و زماني 500 پاسدار مسلح در قلعه حضور داشتند و امنيت عبور كالا از چين به اروپا و بالعكس را در اين منطقه تأمين مي كرد، اما امروز جوان سرباز وظيفه اي كه اهل اردبيل است از اين اثر باستاني و توريست هاي آن مراقبت مي كند.
جاده آران و بيدگل به مرنجاب و دستكن يكي از راههاي ارتباطي بوده كه اصفهان را به شهرهاي كاشان، يزد، مشهد و تهران متصل مي ساخته است.
در زمان صفويه مسير اصفهان(پايتخت) و مشهد از اهميت خاصي برخوردار بوده است. مسير مرنجاب- اصفهان را از طريق كاشان به جاده سنگفرش اصفهان-مشهد متصل مي ساخته است.
اين مسير از گرمسار به طرف پايين منحرف شده و تا سياهكوه ادامه مي يابد و به جاده دستكن متصل مي شود. دستكن در ادامه مسير مرنجاب، محل انشعاب جاده اي بوده كه كاشان را به گرمسار و ورامين مرتبط مي ساخته و شاخه اي به طرف اردستان و شاخه اي به جانب يزد ادامه مي يافته است.
مجموعه اين مسيرها به عنوان جاده هاي فرعي براي اتصال به جاده ابريشم در بخشي كه دامغان را به ري متصل مي كرده، عمل مي كرده است.
مرنجاب با چهار چيز شناخته مي شود: كاروانسرا، جزيره سرگردان ، درياچه نمك و تپه هاي شني. با طي مسافت كوتاهي مي شود از كاروانسرا به ميان درياچه نمك و تپه هاي شني رسيد.
كاروانسراي مرنجاب
كاروانسراي مرنجاب در موقعيت جغرافيايي َ۷وژ ْ۳۴ عرض جغرافيايي و َ۴۸و }ْژ}۵۱ طول جغرافيايي، در ارتفاع 810 متري از سطح درياي آزاد در حاشيه جنوبي درياچه قم و دقيق تر در 50 كيلومتري شمال شرق مركز شهرستان هاي آران و بيدگل قرار دارد.
در حاشيه جنوبي درياچه نمك ، كاروانسراي مرنجاب قرار دارد. اين بناي آجري در مسير يكي از شاخه هاي معروف جاده ابريشم قرار گرفته است.
اين كاروانسرا توسط سازمان ميراث فرهنگي باز سازي شده است. در ايران معمولا مسافت بين دو كاروانسرا حدود 6 فرسنگ (36 كيلومتر) بوده تا مسافران پس از طي طريق يك روزه ، شب را در كاروانسراي بعدي پناه گيرند.
اين كاروانسرا به  شكل قلعه اي مربع شكل ساخته شده است و 6 برج در ديوارهاي آن تعبيه شده است. ابعاد حياط 30*۲۰ متر است و چندين اتاق و شاه نشين به دور آن قرار دارند. بيرون قلعه بركه كوچكي وجود دارد كه از دو چشمه آب تلخ و شور و چشمه شيرين پر مي شود. اين چشمه ها با هم به سطح زمين مي آيند. مسئول مرمت كاروانسرا مي گويد قرار است مسير اين دو چشمه از هم جدا شود تا از آب شيرين آن بهره برداري شود.
جزيره سرگردان
جزيره سرگردان تپه اي است كه در درياچه نمك آران و بيدگل قرار دارد . براي رسيدن به اين جزيره كه در نزديكي ساحل جنوبي درياچه خشك نمك قرار دارد بايد مسير كاشان به آران و بيدگل را طي كرد و سپس وارد جاده خاكي مرنجاب شد . پس از طي مسافتي در حدود 35 كيلومتر وارد درياچه شد و سپس با طي مسافتي در حدود 15 كيلومتر در داخل درياچه به جزيره سرگردان رسيد .
اين جزيره كه بلندترين نقطه آن در حدود 808 متر بالاتر از سطح درياي آزاد است از سنگهاي متخلخل آتشفشاني تشكيل شده است و عاري از هرگونه پوشش گياهي است . مناظر درياچه نمك از فراز اين جزيره آنچنان بديع و زيباست كه هر بيننده اي را مجذوب خود مي كند.
اتلاق نام سرگردان به اين خاطر است كه هنگامي كه از فاصله دور به اين جزيره نگاه مي كنيد دو انتهاي جزيره در افق محو مي شوند و منظره اي مانند كشتي سرگرداني در درياي بيكران كوير پديد مي آورند.
محو شدن دو انتها به علت گرماي شديد منطقه و در نتيجه آن خطاي ديد و شكست نور است . پيشينيان معتقد بودند كه اين جزيره دايما در حال حركت است و از جايي به جاي ديگر نقل مكان مي كند .
درياچه نمك آران
درياچه نمك آران در فاصله 35 كيلومتري شمال شرقي شهرستان آران و بيدگل واقع است. اين درياچه از غرب به كوه هاي سفيد آب و سياه كوه و منطقه پارك ملي كوير، از شمال و غرب به كوير مسيله و از جنوب به كوير مرنجاب و بند ريگ محدود است. وسعت اين درياچه در حدود 647كيلومتر مربع است. زمين اين درياچه پوشيده از رسوبات نمك است كه بر اثر انباشته شدن سيلابها و آبهاي سطحي در طول قرنها پديد آمده است.
با هر بار بارش و تبخير آب در اين درياچه، نمك هاي موجود كرت بندي هاي زيبايي بوجود مي آورند كه ديدن مناظر آن خالي از لطف نيست.
زمينهاي اطراف اين درياچه بشدت باتلاقي هستند بنابر اين بي گدار به آب نزنيد و از مسير هايي كه در پايين متن به آن اشاره شده براي ديدن اين قسمت از كوير استفاده كنيد.
تپه هاي ماسه
در فاصله 12 كيلومتري شرق كاروانسرا، حاشيه غربي تپه هاي شن روان تا دور دست به سمت شرق گسترده شده اند. اين تپه ها كه به رمل معروفند در بهار پوشش گياهي زيبايي بر تن مي كنند.
زماني كه اين منطقه از كوير را مي بينيد اگر هوا ابري است و پيش بيني مي كنيد هر لحظه امكان دارد باران ببارد و باد شروع به وزيدن كند، داخل رمل ها نشويد و تنها در حاشيه آنها حركت كنيد. به راحتي مي توان در توفان شن اين منطقه راه را گم كرد.
راه هاي ورود به درياچه
دو راه براي ورود به درياچه وجود دارد . راه اول، مسير شهرستان آران به مرنجاب است كه از كنار امامزاده هلال ابن علي شروع مي شود. پس از طي مسافتي در حدود 35 كيلومتر ( اگر با ميني بوس يا اتوبوس باشيد به علت آسفالته نبودن راه 2ساعت به طول مي انجامد) به دو راهي درياچه نمك مي رسيد. مسير دوم، پس از عبور از كاروانسراي مرنجاب و طي مسافتي در حدود 10 كيلومتر به دو راهي چاه دستكن مي رسيد كه با انتخاب مسير سمت درياچه مي توان وارد درياچه شد . ( كاروانسرا در مسير دستكن قرار دارد) باز هم تاكيد مي كنيم،  زمينهاي اطراف درياچه بشدت باتلاقي هستند بنابراين رانندگي در خارج از اين دو مسير مي تواند مشكل آفرين باشد. براي سفر به كوير مرنجاب مي توانيدپنج شنبه ظهر از تهران حركت كنيد تا قبل از غروب به كاروانسرا برسيد و بساط چادر ها را علم كنيد. شب را به كوير نوردي در اطراف كاروانسرا بگذرانيد و جمعه صبح به ديدن رمل ها و درياچه و جزيره سرگردان برويد. بهترين زمان براي سفر به كوير نيمه ماه قمري است ، زماني كه ماه كامل بوده و مدت زمان زيادي را از زمان طلوع تا غروب در آسمان طي مي كند. البته بسياري از منجمان آماتور كوير را به خاطر افق باز و صاف آن براي رصد انتخاب مي كنند و در زماني كه ماه در آسمان نيست به اين منطقه مي آيند. به زودي لوازمي كه براي اين سفر لازم داريد را به شما ياد آوري خواهيم كرد.

فصل، فصل كوير رفتن است؛ كافي است 5 ساعت از تهران فاصله بگيريد تا به قلب كوير راه پيدا كنيد. در دسترس ترين بخش كويري ايران كوير مرنجاب است. امنيت اين منطقه در مقايسه با ساير قسمت هاي كويري نظير كوير لوت، اعتدال نسبي دماي آن، تنوع جاذبه هاي گردشگري، تنوع گونه هاي جانوري و پوشش گياهي آن، از اين منطقه فضايي وصف ناشدني ساخته است.

گروه شهري آخرين يافته هاي دانشمندان نشان مي دهد 24 درصد بيماري هاي انسان معلول محيط زيست ناسالم است. يك كارشناس ارشد محيط زيست با بيان اين مطلب به ايسنا گفت: سالانه 58 ميليون سال از عمر مفيد افراد به دليل ابتلا به بيماري هاي ناشي از محيط زيست ناسالم از بين مي رود. سعيد احمدي افزود: سالانه حدود 13 ميليون نفر در دنيا بر اثر مشكلات محيط زيست كه تماما قابل پيشگيري هستند جان خود را از دست مي دهند و اين رقم در كشورهاي در حال توسعه بيش از كشورهاي توسعه يافته گزارش شده است. وي با اشاره به اينكه كودكان زير پنج سال بيشتردرخطر ابتلا به بيماري هاي ناشي ازمحيط ناسالم هستند،افزود: سالانه 4 ميليون كودك زير پنج سال به دليل رعايت نكردن اقدامات بهداشتي همچون تامين آب آشاميدني سالم و بهداشت فردي جان خود را از دست مي دهند.

آرش نورآقايي- پاسارگاد مكاني است كه كورش هخامنشي بر پدربزرگش- آستياگ- غلبه كرد و امپراتوري بزرگ ايران را بنا نهاد. اكنون نزديك به 200سال است كه اثبات شده آن بناي سفيد زيباي ساده، مقبره مادر سليمان نيست و آرامگاه كسي است كه تاريخ به او لقب كبير داده و اسمش بارها در كتاب هاي مقدس يهوديان تكرار شده است.
اهميت پاسارگاد به خاطر مردي است كه پيكرش را بر بالاي كوهي دست ساز قرار دادند تا همان طور كه چشم خداي مصري از فراز هرم به زمينيان مي نگرد، چشم او هم همواره به مردم سرزمينش باشد.
در محوطه تاريخي پاسارگاد به جز آرامگاه كورش كبير، آثار ديگري وجود دارند كه عبارتند از: كاخ بار، كاخ دروازه، كاخ نشيمن، نقش انسان بالدار، زندان سليمان، تخت سليمان، سكوهاي نمايشگاه و... .

در ارتباط با مقاله درج شده در صفحه 7 مورخ 26/6/85 آن روزنامه تحت عنوان اصرار مشكوك به توليد كاغذ، در كشور بياباني خواهشمند است دستور فرمايند به منظور جلوگيري از انحراف اذهان عمومي جوابيه اين صنايع به چاپ برسد.
۱ – درست است كه اين كشور، محيطي بياباني دارد ولي اين دليل نمي شود كه بتوان به طور كلي توليد كاغذ را در كشور نفي كرد چراكه: الف – ضرورت استفاده از صدها هزار تن باگاسي كه از نيشكر توليدي در خوزستان به دست مي آيد و در حال حاضر سوزانده مي شود هم به لحاظ محيط زيستي و هم حفظ سرمايه هاي ملي. ب – براي احياء و بازسازي جنگل هاي شمال كشور ناچار بايد قبول كرد كه درختان پير و فرتوت كه به ديرزيستي رسيده اند و فضاي زيادي را در سطح جنگل اشغال كرده و مانع تجديد حيات جنگل مي شوند با برنامه ريزي فني و اصولي از جنگل خارج كرد. واضح است كه سطوح خالي از طريق تجديد حيات طبيعي و يا جنگل كاري با نهال هاي تيمار شده از همان گونه به تدريج پر شده و جنگل پويا و جواني ايجاد خواهد گرديد. ج – استفاده از كاغذ باطله (كه بايد سعي در ترويج و اشاعه فرهنگ جمع آوري كاغذ باطله صورت گيرد) هـ- استفاده از ساير گياهان الياف بلند و ضايعات كشاورزي.
۲ – صنايع چوب و كاغذ مازندران به عنوان مجري نمونه طرح هاي جنگلداري در سال هاي اخير در راستاي احياء جنگل هاي رو به زوال گام هاي موثري برداشته و از سال شروع به فعاليت خويش تاكنون بيش از 12 هزار هكتار از جنگل هاي مخروبه را جنگل كاري نموده و در اين مدت علاوه بر اين كه از تجاوز به زمين هاي جنگلي و جلوگيري از قاچاق چوب تا 85 درصد و حفاظت جدي از 200 هزار هكتار جنگل هاي شمال به عمل مي آورد، با شيوه هاي مديريت جنگل و جنگلداري نوين موجبات احياء و افزايش رشد ساليانه جنگل هاي تحت پوشش خود را فراهم آورده است.
۳ – بسيار خوشحال مي شويم تا نگارنده گرامي بفرمايند كه چگونه و از چه منابعي به عدد 1 درصد بازيافت كاغذ در كشور دست يافته اند و اين درحالي است كه ارقام موجود نشان دهنده چيزي حدود 25 درصد بازيافت كاغذ در كشور را نشان مي دهد و اين روند با برنامه هاي در دست اقدام مسلما بيشتر نيز خواهد شد.
۴ – نگارنده درمورد عملي نشدن طرح صيانت از جنگل ها به بيراهه رفته و در همين جا اعلام مي داريم كه برداشت چوب از جنگل هاي شمال كشور به يك سوم تقليل پيدا كرده و به همين دليل در حال حاضر واردات چوب از كشورهاي شمالي درياي خزر و تحمل مشكلات و دغدغه هاي ناشي از آن از كارهاي جاري صنايع چوب و كاغذ كشور مي باشد.
۵ – درمورد اظهارنظر نگارنده مبني بر اين كه فعاليت در جنگل با برداشت آغاز مي شود بايد اظهار داشت كه استحصال هر اصله درخت در جنگل هاي تحت پوشش اين صنايع زير نظر مستقيم متخصصان سازمان جنگل ها و مراتع كشور صورت مي گيرد و به جاي هر اصله درخت درجه 4 مسن يا خارج از درجه كه ناچار براي باز شدن فضاي احيايي جنگل برداشت مي شود، 25 اصله نهال اصلاح شده از همان گونه كاشت مي شود كه نهايتا به طور متوسط سالانه به كاشت بيش از 2 ميليون اصله نهال اقدام مي شود و اين امر باعث افزايش چهار برابري توليد چوب در جنگل هاي تحت پوشش مي شود. بنابراين اطلاعات نگارنده در اين بخش هم كافي نبوده است.