گروه اجتماعي- اعضاي هيات مديره انجمن حمايت از معلولان(باور) يكشنبه ها دور هم جمع مي شوند و درباره برنامه هاي گروه تصميم گيري مي كنند و ناگفته پيداست كه به دليل نزديك شدن 12 آذر روز جهاني معلولين كار اين گروه دو برابر شده و بخصوص اينكه قرار است يك كميته از اين گروه كار مناسب سازي در شهر تهران را پيگيري كند.
در حاشيه اين جلسه فرصتي دست داد كه با دو تن از اعضاي هيأت مديره انجمن باور مسعود لساني و آرزو قنبري در مورد اهداف و چگونگي فعاليت هاي انجمن باور در زمينه پيگيري مسائل و مشكلات معلولان گفت و گو كنيم كه در ادامه به ترتيب از نظرتان مي گذرد.
* آقاي لساني انجمن باور چگونه و از چه سالي و با چه هدفي آغاز به كار كرد؟
- باور از آذرماه 1383 فعاليت خودش را با تعريف سه محور توانمند سازي، فرهنگ سازي و حقوق شهروندي افراد داراي محدوديت جسمي حركتي، با مشاركت اعضايي كه فاقد معلوليت جسمي حركتي بودند شروع كرد. ايده  مورد تأكيد همه اين بود كه اگر معلولين از نظر فردي و اجتماعي بايد از فرصتي برابر بهره مند شوند، در انجمن هم بايد همين گونه باشد.
يعني تركيب هيأت مؤسس و اجرايي و طرح ريزي فعاليت ها در باور به گونه اي است كه افراد صرف نظر از محدوديتهاي جسمي بتوانند در كنار يكديگر حضوري مؤثر داشته باشند. چه در برگزاري سميناري علمي، تدارك يك اردو يا سفر و تشكيل يك گروه كتابخواني.
* در اين مدت انجمن باور چه فعاليتهايي در محورهاي توانمندسازي، فرهنگ سازي و حقوق شهروندي انجام داده و به چه دستاوردهايي رسيده است؟
- در زير مجموعه توانمند سازي سوگيري فعاليتها بر آن است تا با بهره گيري از انواع روش هاي در دسترس و در حد امكان، فرد فرد اشخاص درگير در فعاليتهاي انجمن بتوانند از توانمند ي و دانش خود استفاده نموده و بر آن افزوده و در عين حال در مورد محيط پيرامون خود بي توجه نباشند. در فرهنگ سازي تأكيد بر ترويج فرهنگ حمايت و تشويق به جاي ترحم و دلسوزي است. چرا كه چنين به نظر مي رسد كه نتيجه در اين روش، داراي پايداري و تأثير بيشتري است و در حقوق شهروندي طرح و برنامه هايي براي پيگيري و بهينه سازي قوانين و تحقق فرصت هاي يكسان براي تعاملات اجتماعي اعضاي جامعه است؛ اعضايي كه به هر دليل، هم اكنون داراي محدوديت جسمي حركتي هستند.
اما در پاسخ قسمت اول سؤال به واسطه تعدد فعاليتهاي مختلفي كه تا به حال در انجمن سرانجام يافته اجازه دهيد به مرور عناوين كلي كفايت كنيم.
* برگزاري نشست هاي ماهيانه و فصلي جهت آشنايي بيشتر اعضا و آشنايي با اعضاي جديد و نيز بررسي و گفت وگو پيرامون يك موضوع از قبل طرح شده. به طور مثال: ترحم، تعريف معلوليت، ازدواج معلولين و... (از سال 1383 تداوم دارد)
* پيگيري قوانين مناسب سازي اماكن و محيط شهري (از سال 1383 تداوم دارد)
* برنامه هاي حضور در اجتماع در گروه هاي كوچك 4، 5 نفري و پر تعداد 150 نفري. سفرهاي درون شهري به مناطق تفريحي مثل بوستان ها و پارك ها، ولنجك و يا رفتن به سينما، مراكز فرهنگي همچون، موزه ها، كتابخانه ملي، بازديد از نقاط ديدني شهرستانها و...
* دوره ها و كارگاه هاي آموزشي در شاخه هاي گوناگون مهارت هاي زندگي يا همان Life skills
* ساخت فيلم كوتاه اين يك داستان واقعي است با محوريت مناسب سازي اماكن و معابر شهري براي معلولان كه از شبكه 3 و 5 سيما پخش شد.
* تشكيل گروه اينترنتي در سايت ياهو و تشكيل ارتباط و جذب مخاطبيني كه امكان ارتباط از طريق شبكه اينترنت را داشتند. (از 1384 تداوم دارد)
* برگزاري جلسات نقد و نمايش فيلم با تأكيد بر جنبه هاي مفاهيم آموزشي و اجتماعي آنها. (از 1384 تداوم دارد)
* ارتباط با رسانه ها و مطبوعات، تهيه ويژه نامه ها و درج مقالات مرتبط با حوزه معلولين.( از 1384 تداوم دارد.)
* انتشار و توزيع خبرنامه ماهانه داخلي انجمن (از 1384 تداوم دارد)
* تدارك وب سايت علمي- كاربردي باورنيو با هدف اطلاع رساني و ارتباط متقابل بر روي تارهاي شبكه جهاني اينترنت كه از زمستان 84 تداوم دارد.
* تدوين طرح و اجراي نخستين جشنواره فرهنگي هنري باور در حوزه هاي داستان، شعر و نقاشي با جامعه مخاطب افراد داراي معلوليت جسمي، جانبازان و نابينايان و ناشنوايان و نيز بخش جنبي كاريكاتور با موضوع معلولين و زندگي در شهر با همكاري ماهنامه گل آقا، با اين توضيح كه در اين بخش استقبال قابل تقدير هنرمندان را داشتيم و شركت در آن براي همه افراد (افراد فاقد معلوليت) آزاد بوده. نشست هاي تخصصي در حوزه شعر و داستان با حضور داوران تشكيل و مراسم اختتاميه و اهداي جوايز در تالار حركت با همكاري سازمان حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران برگزار گرديد. (پائيز 84 لغايت تير ماه 85)
برگزاري نمايشگاه از آثار منتخب نقاشي و كاريكاتور جشنواره. (خرداد و تيرماه 85)
* برنامه هاي آينده انجمن باور چيست؟
- تداوم و تلاش در جهت بهينه سازي كمي و كيفي، نيز تأثيرگذاري و نتيجه بخشي فعاليتها و هر آنچه خوب است براي من و شما و شهرمان! جداي از اينها، در كنار استمرار فعاليتهايي چون پيگيري قوانين مناسب سازي شهري، نشست هاي آموزشي، وب سايت و... ساخت يك فيلم كوتاه با موضوعيت نگاه ترحم آميز در جامعه با نام فعلي نگاه خاكستري و همكاري بيشتر و قوي تر با سازمان ها و انجمن هاي مشابه از جمله فعاليتهاي جديد و در دست اقدام انجمن است.
* خانم قنبري چه عواملي باعث شد كه نامه سلام آقاي رئيس جمهور را بنويسيد؟
- از زمان كودكي مشكل جسمي- حركتي داشتم و در سن 14 سالگي به ناچار روي صندلي چرخدار نشستم. در مدرسه عادي درس خواندم و در طول 3 سال دبيرستان كلاس درسم طبقه دوم مدرسه بود، در حالي كه طبقه اول چند اتاق وجود داشت، به دليل عدم همكاري مدرسه، مادرم هر روز همراهم مي آمد و تا طبقه دوم يكي يكي مرا از پله ها بالا مي برد. در كوچه ما پيرمردي بود كه گاهي به مادرم مي گفت: اينو كجا مي بري، بذار گوشه خونه بمونه. سال دوم دانشگاه وارد فضاي جامعه و انجمن هاي معلولين شدم و تازه فهميدم مشكلات خيلي بيشتر از آن چيزي است كه من و خانواده ام حس مي كنيم. با دوستانم بارها و بارها در مورد حقوق مان و شهروند بودن مان و حق برابر زندگي كردن مان بحث مي كرديم. (و البته هنوز هم مي كنيم.) من قبل تر هم گاهي مي نوشتم. دغدغه مشكلات زندگي اجتماعي معلولين آنقدر برايم پررنگ شد كه تصميم گرفتم، نامه اي به مسئولان بنويسم.
* آيا اين نامه را به شخص خاصي نوشتيد؟
- در بحبوحه  انتخابات رياست جمهوري نامه اي به كانديداها نوشتم و در آن مشكلاتي كه من و دوستانم را آزار مي دهد به رئيس جمهور آينده گفتم و از او خواستم كه پيش از رسيدن به آخرين پله (كه همان رياست جمهوري است.) به درد دلهاي ما گوش كند و بعد از رسيدن به آن مشكلات ما را فراموش نكند. نامه همان روزها در چند روزنامه چاپ شد و روي خط تلكس چند خبرگزاري هم رفت. چند وقت بعد از انتخاب آقاي احمدي نژاد، خبر دادند كه رئيس جمهور پاسخ داده و علاوه بر آن جهت پيگيري و در اولويت قرار دادن مسأله  مناسب سازي اتوبوسها و استخدام معلولين، طي ابلاغيه اي به معاون شان و رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي و وزيران مسكن، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، كشور، رفاه و تأمين اجتماعي خواستار اجراي قانون جامع حمايت از حقوق معلولان در يك فرجه چهار ساله شده اند.
* شما براي پيگيري اين نامه چه كرده ايد؟
- پس از اين دستور با دوستانم در انجمن باور نامه اي را به انضمام ابلاغيه و متن قانون تقريباً به تمام وزارتخانه ها و سازمان هاي مرتبط با قانون جامع معلولان ارسال كرديم. از آن جايي كه اين قانون مستقيماً به زندگي افراد داراي معلوليت مرتبط است مي خواهيم از سرنوشتش و چگونگي طرح ها براي اجراي قانون در اين مدت 4 ساله مطلع شويم اما تقريباً تاكنون پاسخي نيافته ايم. البته در خبرها خوانديم كه شوراي عالي پيگيري حقوق معلولان تشكيل شده اما تا امروز اكثريت قريب به اتفاق معلولان از عملكرد و برنامه هاي آن بي اطلاعند.
* به نظر شما اين دستور تا به حال چه تأثيري داشته است؟
- اين قانون سال 83 در مجلس شوراي اسلامي تصويب شد. تا به حال هم ضمانت اجرايي نداشته چون در بند آخر آن آمده:
اعتبارات مورد نياز اين قانون از طريق قانون بودجه ساليانه، اعتبارات سازمان بهزيستي، طرح هدفمند كردن يارانه ها و صرفه جويي در هزينه هاي عمومي تأمين مي شود و اگر بخشي از مواد قانون نيازمند اعتبار جديدي بود، تا زمان تأمين آن اجرا نمي گردد.
پيش از دستور رئيس جمهور اين ماده براي من و دوستانم نگران كننده بود اما از بعد ابلاغ ايشان و توجه خاصشان، فكر مي كنم اين نگراني بايد جاي خود را به انتظاري چهارساله بدهد كه البته يك سال آن گذشته است.
* فكر مي كنيد چنين حركت هايي در احقاق حقوق معلولان مؤثر هستند؟
- گاهي مي گويند: اي بابا! اجرا نمي شه. اما ما معتقديم نشستن در كنج انزوا، بي تفاوتي، يا بر عكس دعوا و فرياد و تحصن، هيچ كدام راه حلي منطقي نيستند. براي حل مشكلات بايد گفت وگو و مشاركت كرد. هيچ حركت مثبتي بي نتيجه و بي تأثير نخواهد بود.

گروه اجتماعي- دبير انجمن علمي روانپزشكان ايران از اضطراب به عنوان شايع ترين و پرهزينه ترين اختلال رواني در كشور و در ديگر كشورهاي پيشرفته و در حال توسعه نام برد و گفت: علت بسياري از مرگ وميرهاي ناشي از بيماري هاي قلبي- عروقي اضطراب است.
دكتر پرويز مظاهري روانپزشك كه به مناسبت برپايي همايش سالانه انجمن روانپزشكان ايران كه 30 آبان تا 3 آذر در تهران برگزار مي شود، سخن مي گفت، با اعلام اين مطلب افزود: اضطراب به دليل تحريك سيستم عصبي سمپاتيك سبب افزايش فشار خون، افزايش ضربان قلب و افزايش قند خون (ديابت) مي شود.
وي با اشاره به اين كه اضطراب شايع ترين بيماري قرن حاضر نام گرفته است، اظهار داشت: پيشرفت تكنولوژي و ماشيني شدن زندگي، افزايش سطح توقع مردم، پركاري و فعاليت هاي كاري بيش از توان افراد، نگراني از آينده و... همگي سبب شيوع اضطراب در سال هاي اخير شده است.
دكتر مظاهري گفت: عواملي مانند علل زيستي، رواني و اجتماعي از عمده علل اضطراب به شمار مي روند.
وي اضافه كرد: اضطراب جزو معدود اختلالاتي است كه هم علايم جسماني و هم علايم رواني دارد.
دبير انجمن روانپزشكان ايران يادآور شد: بيشتر افراد مضطرب به منظور درمان علايم جسماني به متخصصان غير روانپزشك مراجعه مي كنند. وي از تپش قلب ودرد در ناحيه قفسه سينه به عنوان شايع ترين علايم قلبي- عروقي و از تنگي نفس، احساس كمبود هوا و فشار در قفسه سينه به عنوان علايم تنفسي نام برد و تصريح كرد: اضطراب همچنين سبب اختلالات گوارشي مانند مالش رفتن سردل، اسهال و حالت تهوع و نيز احساس تكرر ادرار به عنوان علايم دستگاه ادراري و نيز از اختلالات اسكلتي، سرخي يا بي رنگ شدن چهره، بي قراري فرد، احساس تير كشيدن در ستون فقرات، بزرگ شدن مردمك هاي چشم، گرفتگي عضلاني و تاري ديد مي شود.
دكتر مظاهري اختلال در تمركز را شايع ترين علامت اضطراب برشمرد، گفت: اغلب مردم اختلال تمركز را با فراموشي اشتباه مي كنند.
وي افزود: اشكال مختلف وسواس در زمره اختلالات اضطرابي قرار دارد كه با توجه به اين مورد و موارد فوق مي توان پي به دامنه گسترده اين اختلال رواني برد.دبير انجمن روانپزشكان ايران خاطرنشان ساخت: با توجه به شيوع و اهميت مسأله اضطراب يكي از محورهاي همايش امسال انجمن روانپزشكان ايران به مسأله اضطراب اختصاص دارد.
همايش سالانه انجمن علمي روانپزشكان ايران 30 آبان تا سوم آذرماه در بيمارستان ميلاد برگزار مي شود.

ترانه ميلادي - روي صحبتم با ايران است، آري ايران، سرزمين مادري ام، خانه و كاشانه و عشق و ايمانم...
كدام مادري است كه فرزندانش را به فراموشي بسپارد! اين صداي فرزندان توست، فرزنداني كه به حكم سرنوشت به معلوليتي دچار شدند و حال زندگي را از دريچه اي ديگر نظاره مي كنند.
اما به نظر مي رسد بين فرزندان فرق مي گذارند. مي گويند ما همچون ديگران بايد فعاليت كنيم، بايد درس بخوانيم و براي تو افتخار بيافرينيم، اما چگونه؟
اينجا سازماني داريم كه مي گويند براي رفاه حال ما تاسيس شده و مي خواهد به بهتر زيستن ما در كنار ديگر افراد جامعه كمك كند.
اينجا براي ما قانون مي نويسند، تبصره مي گذارند، ضمانت اجرايي آن را امضا مي كنند... اما، به ما مي گويند صبر كنيد هنوز پس از دو سال و اندي جوهر امضا خشك نشده نمي توانيم به اجرايش بگذاريم. پولش را نداريم.
روي صحبتم با ايران است، نه آقاي رئيس جمهور و نه هيچ مسئول ديگري... اينجا به فرزندان تو مي گويند جمعه ها در خانه بمانيد، بعد از ساعت 4 فعاليت را تعطيل كنيد. خب مي داني براي خيلي از ما دشوار است با اين هزينه هاي بالا به خرج خودمان برويم و بياييم.
داشت يادم مي رفت جاي ديگري هست كه با هدف سهولت انجام فعاليت هاي روزمره معلولين تاسيس شده، گله نمي كنم اما اگر نبود دلمان كمتر مي سوخت تا حال كه هست و آن گونه نيست كه ما مي خواهيم.
من دانشگاه مي روم، دوست من غروب هاي روز جمعه دلش مي گيرد، آن يكي ساعت 8 شب به دكتر نياز دارد و... خيلي هاي ديگر كه عضو خانواده بهزيستي هستند. گفتم خانواده راستي اينجا خانواده ها با داشتن فرزنداني چون ما به تنهايي همه مشكلات را به دوش مي كشند. آنها تنها هستند ولي دوست ندارند ما تنها بمانيم.
ما اينجا به رئيس جمهورمان سلام مي كنيم ايشان هم جواب سلام ما را مي دهند و به ديگراني كه مسئوليتي دارند مي گويند اينها فرزندان اين سرزمين هستند به خواسته هاي دلشان در اولين فرصت رسيدگي كنيد.
اينجا برايمان جشن مهرورزي مي گيرند اما به ما بي مهري مي كنند.
وقتي مي پرسيم چرا، مي گويند بودجه اش را نداريم. آخر اينجا سرزمين ما هم هست، ما هم حقي داريم... نداريم؟
دوست من بر اثر آسيب نخاعي پاهايش ديگر حركت نمي كند اما آرزويش اين است كه روزي با رسيدن به درجات عالي تحصيلي براي سرزمينش افتخارآفريني كند.

عكس:مهدي بيات
سيد محسن حسيني طه
همايش ملي مناسب سازي محيط شهري در حالي برگزار شد كه حدود 30 ماه از تصويب قانون جامع حمايت از حقوق معلولين مي گذرد. قانوني كه ماده 2 آن كليه وزارتخانه ها، سازمان ها و نهادهاي عمومي و انقلابي را موظف مي كند كه ساختمان ها و مراكز خود را جهت استفاده معلولين آماده سازند. با اين اوصاف اگر بخواهيم نگاهي نقادانه به برگزاري اين همايش داشته باشيم نخست بايد به فاصله زماني تصويب اين قانون و برگزاري چنين همايشي توجه كنيم. بايد بپذيريم كه مناسب سازي در شهر تهران حتي بعد از تصويب قانون جامع نيز آن طور كه بايد و شايد جدي گرفته نمي شود در غير اين صورت بايد اين همايش بسيار زودتر از اين ها برگزار مي شد. ريشه يابي اين مسأله ضروري است، پيش از هر چيز بايد به سراغ عوامل فرهنگي رفت. به نظر مي رسد مناسب سازي هنوز در فرهنگ ما به خوبي دروني نشده از اين رو شاهد عدم اجرا يا اجراي غيراصولي آن هستيم.
مناسب سازي چيست؟ اين سؤالي است كه پيش از هر چيز بايد به آن درست و منطقي پاسخ داده شود و براي نيل به اين مقصود لازم است كه ابتدا به مفهوم لغوي و نه مفهوم اصطلاحي اين عبارت توجه كنيم.
رساترين معني مناسب سازي ساختن اصولي و مناسب شهري منطبق با استانداردها و معيارهاي شهرسازي نوين است. در نگاه نخست اين عبارت هيچ ربطي به معلولين و معلوليت ندارد زيرا ساخت اصولي شهر وقتي ميسر مي شود كه نيازهاي كليه شهروندان در آن لحاظ شود.
اينجاست كه بحث وارد مرحله تازه اي مي شود، زيرا اگر بخواهيم نيازهاي شهروندان را بشناسيم بايد در مرحله اول شهروند را تعريف كنيم و در مرحله بعد گروه ها و اقشار شهروندي را لحاظ كنيم.
شهروند كيست؟ با يك تعريف بسيار ساده مي توان گفت هر انساني كه در محدوده جغرافيايي يك شهر ساكن است شهروند نام دارد. اما براي تعريف گروه ها و اقشار شهروندي كار مقداري پيچيده مي شود، زيرا اين امر برمي گردد به بينش ما كه تا چه حد اختلافات و تعارضات انسان ها را به رسميت مي شناسيم، يعني تا چه ميزان به اين اختلافات آگاهيم. نكته قابل توجه اين است كه ما هر چه در اين زمينه بازتر بينديشيم و گروه هاي بيشتري را در نظر بگيريم در امر مناسب سازي شهري موفق تريم و همان طور كه در مسايل سياسي قائل بودن به (كثرت گرايي) ما را كمك مي كند كه يك ساختار سياسي مطلوب را بنيان نهيم در مسأله اجتماعي هم همين طور است و مناسب سازي شهر زيرمجموعه مسايل اجتماعي است. يعني همان طور كه در سياست اختلاف آراء سياسي را مي پذيريم براي هر حزب عرصه عمل قائل مي شويم در مسايل اجتماعي هم اختلاف فيزيكي شهروندان را به رسميت مي شناسيم و شهر را براي حضور يكايك افراد آماده مي كنيم.
پس پروسه مناسب سازي شهر با اين ديد فرهنگي آغاز مي شود كه شهروندان از نظر توانايي با يكديگر متفاوتند و تمام آنها عليرغم تفاوت از حقوق يكسان برخوردارند. وقتي اصل تفاوت شهروندان را پذيرفتيم در گام بعدي به بحث ويژگي انواع مي رسيم، يعني در ابتدا گروه ها را تعريف مي كنيم مثلاً پير، جوان، كودك، معلول و... سپس به اين سؤال پاسخ مي دهيم كه هر گروه چه ويژگي هايي دارد و زماني كه اين ويژگي ها مشخص شد طبيعتاً نيازها نيز معلوم مي گردد و دست آخر براساس بسامد نيازهاي اقشار مختلف شهر ساخته مي شود.
اين معني عام مناسب سازي شهري بود، اما مناسب سازي در معناي خاص يعني آنچه كه مورد نظر ماست مناسب سازي شهر براي يك طبقه اجتماعي به نام معلولان است و با توجه به آنچه گفته شد گام نخست اين پروسه آن است كه برنامه ريزان شهري معلولين را به عنوان يك طبقه اجتماعي به رسميت بشناسند، يعني بپذيرند كه معلول شهروند است و مانند ساير شهروندان از حقوق اجتماعي برخوردار است و حركت اول در جهت احقاق اين حقوق حضور خود شهروند معلول در جامعه است. اينجاست كه امروزه بسياري از تئوري پردازان معلولين مناسب سازي را در رأس همه حركت هاي اصلاحي در زمينه معلولين مي دانند. اما همان طور كه گفته شد تأخير در برپايي اين همايش مي توانند بيانگر عدم دروني شدن مناسب سازي در فرهنگ ما باشد.
با اين وجود نقد منصفانه اين حركت حكم مي كند كه نكات مثبت آن را نيز در نظر بگيريم. نخستين نكته مثبت اين حركت مي تواند برجسته شدن يكي از مواد قانون جامع حمايت از حقوق معلولين يعني مناسب سازي نزد دستگاه هاي اجرايي كشور باشدو اين براي قشر معلول دستاورد كمي نيست يعني در جامعه اي كه تا چند سال پيش عبارت مناسب سازي حتي براي خود معلولين ناآشنا بود امروزه اين واژه به صورت ماده اي از يك قانون درآمده است و پيگيري هاي معلولين دستگاه هاي اجرايي را برآن داشته تا به اين موضوع بينديشند و در زمينه آن اقدام به برگزاري همايش كنند.
نكته دوم اين كه در اين همايش مقالات علمي و تخصصي در زمينه مناسب سازي ارايه شد و اين امر نشان دهنده آن است كه مقوله مناسب سازي وارد عرصه دانشگاهي جامعه ما شده و از منظر علمي و تخصصي به آن نگريسته مي شود كه مي تواند گام بلندي در جهت اصلاح امور معلولين محسوب شود، زيرا ورود يك مقوله به ساختار علمي جامعه به معناي گسترش و بارور شدن روزافزون آن است.
نكته مثبت ديگر برگزاري اين همايش، حضور تشكل هاي غيردولتي در آن است كه نشان مي دهد دستاوردهاي مدرن اجتماعي وارد عرصه معلولان شده و طرح و حل مشكلات اين قشر از انحصار دولت خارج گشته است. بنابر تجربيات خروج مسايل مشابه از انحصار دولت به منزله پا نهادن آنها به مرحله جديدي است. مرحله اي كه پيگيري ها حالت جدي تري به خود گرفته و از بازي هاي معمول بوروكراسي نجات يافته است. به هر ترتيب برگزاري همايش مناسب سازي شهري مي تواند آغاز خوبي براي فصل ديگري از مطالبات معلولان باشد و به خود اين قشر نيز بياموزد كه پيگيري قانونمند فوق بهترين راه رسيدن به آنهاست.

اعداد 1 تا 9 را در هر يك از سطرها و ستون ها و مربع هاي كوچك 3 در 3 طوري قرار دهيد كه فقط يك بار تكرار شود. پاسخ جدول را فردا در روزنامه ملاحظه خواهيد كرد.