پنجشنبه ۵ بهمن ۱۳۸۵
پروژ ه  بازسازي پياده رو خيابان وليعصر از سوي سازمان زيباسازي ادامه دارد
صداي تيشه به گوش مي رسد
009516.jpg
عكس:گلناز بهشتي
كار خيابان وليعصر در دو فاز و در مناطق 1، 3 و 6 آغاز شد و بايد گفت اين پياده رو در حال حاضر اين شرايط را دارد تا يك پياده روي دلچسب را براي شما رقم بزند؛ كل اين پروژه در 36 كيلومتر - 18كيلومتر رفت و 18كيلومتر برگشت- به پايان رسيده و سازمان زيباسازي چند هفته اي است كه به سراغ فاز دوم اين كار رفته است

آزاده بهشتي
ممكن است شهر براي كساني كه به زندگي روزمره عادت كرده  اند، مكاني منسجم و به هم پيوسته باشد. آنها احساس مي كنند كه همه گوشه و كنار اين شهر را مي شناسند اما اين احساس گسي است از رسوب كردن در شهري كه آنها سرانگشتي هم نسبت به آن شناخت ندارند. همه آنچه كه آنها نسبت به آن آگاهي دارند همان روزمرگي ها و گوشه و كنارهايي است كه در آن گم شده اند.
تهران شهر غريبه هاست و جامعه شهري آن پر از مهاجران است، مهاجراني كه مابين شهروند و شهرنشين گير افتاده اند. خوب كه به آنها نگاه كني مي بيني اين شهر آينه تمام نماي كشور است و در اين ميان آهنگ سريع گردآمدن غريبه ها در تهران و فقدان فضاهاي عمومي مناسب كه ساكنان شهر بتوانند مناسبات اجتماعي جديدي را در آن شكل دهند، اين شهر غريبه ها را در وضعيتي چندپاره نگاه داشته  است.
تصورش را بكن وسط اين همه هياهو، فضاهاي عمومي كه به عنوان رگ هاي تنفسي شهر به حساب مي آيند، رفته رفته كمرنگ شوند، فضاهايي كه مدت هاست فقدان آنها به چشم مي آيد.
بارزترين اين فقدان هم اين است كه وسط رفت و آمد آدم هاي غريبه، ميادين-شايع ترين شكل فضاي عمومي براي گرد هم آ مدن و تنها فضاي عمومي باقي  مانده- كاركرد تاريخي خود را در روند شهرسازي ايراني از دست داده و به محلي براي گردش انبوه ماشين  ها و انسان هاي سرگردان در مشكلات ناشي از زندگي شهري تبديل شود.
گفتن اين حرف ساده نيست،  اما شهر به مرور از جايي براي زندگي آدم ها به جايي براي تردد ماشين ها تبديل شده و تنها فضايي كه براي شهروندان باقي مانده، پياد ه روهاي ناقص و پارك هايي است كه در برخي روزها، جايي براي سوزن انداختن هم ندارد، هرچند بايد گفت كه اكثر فضاهاي همين پارك ها هم مشخصه هاي فضاي عمومي شهري را ندارد.
خاطره هاي از ياد رفته جواني
ميدان، ماشين و مردم، آهنگ زيبايي را در ذهن ايجاد نمي كنند. وقتي كه خوب به آن فكر مي كني مي شوند صداي بوق بوق و آدم هاي هراسان از هزار و يك اتفاقي كه از ماندن در ترافيك گريبان  گيرشان مي شود،  يا آنهايي كه آن سوتر خيابان در يك پياده رو پر از چاله و چوله از همين ناهنجاري كه سال هاست با آنها هم قدم شده،  مچاله مي شوند و در خود فرو مي روند.
حالا تصورش را بكنيد كه تمام اين اتفاقات ناهنجار در خيابان، ميدان و پياده رويي به بلنداي يك تاريخ اتفاق بيفتد؛ آن وقت است كه شدت آزار و اذيت آن چند برابر مي شود، دليل آن هم كاملا مشخص است.
خيابان كه نامش وليعصر باشد،  پياده رو آن كه بنشيند كنار اين نام و درختان چنار آن،  از سال هاي ابتدايي 1300 تا امروز كه بالا بيايند، ترافيك در خيابان بيش از ساير خيابان ها آزاردهنده  مي شود.
خاطرات روزهاي دور و دراز از سراشيبي ميدان راه آهن به سمت شمال بالا مي آيد و مي نشيند كنار چشم انداز قاب شده در برف شميران و تهران، در تصوير 80 سال خود از اين عبور و مرور پير مي شود و از شدت سرب و دود كه از لوله هاي اگزوز به حلقش روانه مي شود،  به سرفه مي افتد.
ترافيك كه بيايد بنشيند وسط خيابان، آن وقت پياده رو هايي كه گاه  و بي گاه لذتي داشت، مي شود شكل آلودگي صوتي كه گوش فلك را كر مي كند،  يا هواي تازه بهار و زمين باران خورده پاييزي با بوي بنزين نيم سوخته  اي كه مشام را مي آزارد،  همراه مي شود.
خيابان و پياده رو با شهر سرناسازگاري نمي گذارند و هر وقت كاري پيش آمده به آن تن  داده اند، اما وقتي ما تن به شهرنشين  شدن داديم قيد خيلي از زيبايي ها را در شهر زديم، شديم شهر نشين اما اين شهر نشيني به قيمت از دست دادن خيلي از فضاهاي خاطره انگيز تهران تمام شد ، كه شايد برگرداندن آنها به شهر هزينه هايي را داشته باشد كه قادر نباشيم آن را تامين كنيم، حالا مي مانيم بين دوراهي كه چشممان را روي اين  همه اتفاق ببنديم يا اينكه زل بزنيم به تهران و به روي خودمان نياوريم كه چه بلايي سر آن مي آيد.
شايد تنها دوباره سازي خيابان ها، كوچه ها و ساختمان ها بتواند تهراني را كه آرام آرام در حالت اغما فرو مي رود، از اين وضعيت نجات دهد. تنها همين دليل كافي است كه با تيشه فرهاد به جان اين شهر بيفتيم و شيريني خاطره  هايي را كه لابه لاي گرفتاري هايمان گم شده،  بيرون بكشيم. براي همين سازمان زيباسازي شهرداري تهران يك پروژه 36 كيلومتري را در خيابان وليعصر شروع كرده كه مي توان اميدوار بود به واسطه آن درخت هاي چنار باز هم برايمان خاطره  ها را زنده كند.
حاكميت پياده بر سواره
مي خواهيم برگرديم به بزرگترين مشكلي كه اين روزها بيش از هر زمان ديگري گريبانگير شهروندان تهراني است،  احتمال قريب به يقين شما براي يك بار كه نه، بارها و بارها در ترافيك گير افتاده ايد تا آنجا كه يكي از دغدغه هاي بزرگ مردم و مسئولان همين ترافيك است كه مي تواند يك قرار مهم را به تاخير بيندازد، يك قرارداد مهم را زير و رو كند و از همه بدتر اينكه جان زماني را كه روي مچ دست شما تيك تاك مي كند، بگيرد؛  در اين ميان اتوبوس، مترو و تاكسي نقش اساسي را در كاهش بار ترافيكي و پايين آوردن تردد خودروهاي شخصي در خيابان  هاي پايتخت بازي  مي كند، موضوعاتي كه در بروكراسي هاي اداري گير كرده اند و با اينكه مي دانيم راه حل بسياري از مشكلات ترافيكي است اما هنوز نتوانسته ايم در مورد آن به يك اجماع برسيم.
براي كاهش بار ترافيكي پايتخت پاي بازسازي پياده روهاي پايتخت كه به ميان كشيده شود، شايد اين بتواند گره كور ترافيك را شل كرده، تا بتوان باز شود.
احتمالا اين موضوع برايتان دور از ذهن است كه پياده روهاي تهران مكمل حل مشكلي به نام ترافيك باشد حالا ممكن است بپرسيد به چه صورت مي توان از پياده روهاي تهران براي كاهش بار ترافيكي شهر استفاده كرد؟ جواب سؤال ساده است.
ما پايتخت نشينان كمي تا قسمتي افراد تنبلي هستيم كه براي هر كاري به ابزارهاي مدرن وابسته  شده  ايم،  مثلا حاضر نيستيم ساعت ها در صف نانوايي بايستيم و ترجيح مي دهيم عطاي نان تازه را به لقايش ببخشيم و به سراغ نان هاي بسته اي فروشگاه محل برويم. اين موضوع در موارد ديگر هم مصداق دارد، البته ما هم مي دانيم مقداري از اين كاهلي به صف طولاني برمي گردد اما خوب نمي توان موضوع نان تازه را نيز كنار گذاشت و بايد براي آن راه حلي پيدا كرد.
اگر بخواهيم موضوع پياده رو و ترافيك را به هم ربط بدهيم معادله به همين سادگي است، در صورتي كه موضوع سلامت جسمي و بهداشت محيط زيست را از مزاياي پياده روي فاكتور بگيريم باز هم مزاياي حاكميت فرهنگ پياده به سواره پررنگ خواهد بود، اما اين موضوع پراهميت نيز در تهران با مشكلاتي همراه است.
درست است كه براي يك خريد يا رفتن از يك مسير كوتاه به مسير ديگر نبايد پاي خودروهاي شخصي را به ميان كشيد،  اما زماني كه سر و كله اتوبوس  دير به دير در ايستگاه پيدا مي شود و بعد از كلي معطل شدن براي يك مسير دو سه ايستگاهه مجبوريد فشارهاي زيادي را تحمل كنيد، ترجيح مي دهيد از اتومبيل شخصي استفاده كنيد،  تازه وقتي  هم كه پا به پياده رو مي گذاريد، پياده روي مصائبي دارد كه هيچ وقت طعم لذت بخشي برايمان ندارد و پر از پستي و بلندي است كه در نهايت به اينجا ختم مي شود كه با وجود تاثير اين كار در كاهش آلودگي هوا و بار ترافيكي شهر قيد پياده روي را بزنيد و بازهم به قوطي فلزي دودزايتان برگرديد.
جداي از شيب يا جهت شمالي- جنوبي، شرايط ويژه جغرافيايي و شكل هندسي خيابان ها، مشكلاتي به دست انسان ها به وجود آمده است؛ از جمله موارد سخت افزاري و همچنين آب گرفتگي معابر به خاطر ساختمان سازي هاي كنار معابر و مسدود شدن آنها با نخاله هاي ساختماني و بي توجهي مغازه داران نسبت به اشغال پياده روها و... ، از مشكلات نرم افزاري پياده روهاي كلانشهرهاي كشور و از جمله تهران محسوب مي شود.
از سوي ديگر ورود بي رويه خودرو به سطح خيابان هاي كلانشهر تهران و تكميل ظرفيت معابر در طول سال هاي گذشته، باعث شده كه مديريت شهري مجبور شود به رغم ميل باطني، به حجم خيابان ها بيفزايد و از حجم پياده روها بكاهد.
در اين ميان تنها سازمان   درگير در موضوع، مي تواند نقش كليدي را در حل موضوع بازي كند و در صدر آنها مديريت شهر به عنوان يك چشم مراقب از بالا به تمام موضوعات توجه ويژه داشته باشد. در مورد پياده روهاي تهران هم بايد سازمان زيباسازي را هدف قرار داد،  به سراغ ملاصالحي كه مي رويم او بيش از هر كس ديگري به رابطه ميان ترافيك و حاكميت فرهنگ پياده اعتقاد دارد و مي گويد: استراتژي اين سازمان بر پياده راه سازي و تشويق مردم به پياده روي قرار گرفته است .
نمي توانيم گفته او را زير هيچ علامت سوالي بگنجانيم،  كارنامه كاري اين سازمان از يكي دو سال پيش تا به امروز را كه بيرون مي كشيم، به دو خيابان مروي و سپه سالار مي رسيم كه تا امروز 95درصد كار  آنها به پايان رسيده و نشان مي دهد استراتژي اين سازمان بهسازي پياده روهاست.
ملاصالحي مي گويد: استراتژي اين سازمان تشويق مردم به پياده روي است به همين خاطر در بعضي از قسمت هاي شهر مثل دره رود مقصود بيگ، كوچه مروي و خيابان باغ  سپه سالار، عبور اتومبيل ممنوع و پياده رو ارجحيت پيدا كرده است .
به سراغ طولاني ترين و قديمي ترين خيابان تهران مي رويم كه چند ماهي است به تيشه مهندسان و كارشناسان زيباسازي سپرده  شده تا با تكيه به علم و دانش  آنها ناهمواري هايش برطرف شود و خاطره هاي تازه تري از اين خيابان برايمان رقم بخورد.
رئيس سازمان زيباسازي معتقد است: جداي از موضوع زيبايي و دل انگيز بودن اين خيابان،  حجم تردد افراد پياده نيز در اين خيابان باعث شد تا اين خيابان به عنوان نقطه آغاز بهسازي پياده روهاي تهران انتخاب شود.
عبور يك ميليون نفر آن هم هر روز از اين خيابان را كه بگذاريم كنار زيبايي ، معروف بودن و قدمت خيابان به نتايج ساده اي مي رسيم كه انتخاب وليعصر به عنوان اولين گزينه پياده رو سازي را موجه مي كند. علاوه بر اين، اين حركت مي تواند الگوي خوبي براي ساير پياده روها و خيابان هاي پايتخت باشد تا آنجا كه به گفته ملاصالحي اين اقدام در ساير مناطق و شهرها در حال الگوبرداري است.
كار خيابان وليعصر در دو فاز و در مناطق 1، 3 و 6 آغاز شد و بايد گفت اين پياده رو در حال حاضر اين شرايط را دارد تا يك پياده روي دلچسب را براي شما رقم بزند؛ كل اين پروژه 36 كيلومتر- 18كيلومتر رفت و 18كيلومتر برگشت- به پايان رسيده و سازمان زيباسازي چند هفته اي است كه به سراغ فاز دوم اين كار رفته است.
البته مديرعامل سازمان زيباسازي شهرداري تهران بهسازي و حفظ هويت محيط شهري و ارتقاي سطح زندگي شهروندان از طريق رشد فرهنگ عمومي مي داند و مي گويد: تحقق اين هدف ميسر نخواهد شد مگر اينكه انجمن شوراياري هاي محلات همراه با شهروندان تهراني، در كنار مديريت شهري براي ساختن شهري آراسته و به دور از هر گونه آلودگي هاي بصري و آشفتگي محيطي، اقدام كنند .
از سوي ديگر و بنا به گفته كارشناسان شهري، يك پياده رو مناسب آن است كه با حداقل عرض مفيد 120سانتي متر، حداكثر شيب عرضي 2 درصدي از كنار ديوار تا خيابان و حداكثر شيب طولي 8 درصد ساخته شده باشد.
همچنين، حداكثر شيب اتصال پياده روهايي كه اختلاف سطح دارند بايد 3 درصد باشد و اين در حالي است كه هيچ يك از موارد استاندارد فوق در پياده روهاي شهر تهران مشاهده نمي شود.
در پوشش كف پياده روها بايد همواره از مصالح سخت و غيرلغزنده استفاده شود، اما امروزه نه تنها شاهد اين پوشش استاندارد نيستيم، بلكه به طور مداوم در سطح شهر حفاري هايي صورت مي گيرد كه منجر به مسدودشدن مسير تردد عابران سالم، كودكان، معلولان و مادران كالسكه به دست و... مي شود.
مديرعامل سازمان زيباسازي شهرداري تهران با تاكيد بر اينكه پياده روهاي شهر تهران با استانداردهاي روز دنيا فاصله زيادي دارد، مي گويد: اگر مي خواهيم مردم را به پياده روي و استفاده كمتر از خودرو شخصي و وسايل نقليه تشويق كنيم بايد پياده روهاي مناسب داشته باشيم، كاري كه در خيابان وليعصر اتفاق افتاد .با توجه به شيب خيابان، مصالح به كار رفته در پياده رو وليعصر به گونه اي است كه در فصل سرما و در زمان بارندگي مشكلي را براي عابران به ويژه سالمندان و معلولان ايجاد نكند، از سوي ديگر اگر يكي از سازمان هايي كه در كار كنده كاري خيابان تبحر دارد نياز به كندن تهران براي رسيدن به تاسيسات شهري داشته باشد، به سنگفرش هاي اين خيابان لطمه اي زده نمي شود و به راحتي خيابان به شكل اوليه آن باز گردانده مي شود.
فاز دوم طرح بهسازي خيابان وليعصر به موضوع تقاطع ها، مبلمان شهري و كاشت گل  و  گياه در اين مناطق اختصاص دارد كه به گفته مدير عامل اين سازمان تا بيش از 40درصد پيش رفته و تا اسفند ماه فعاليت هاي مربوط به اين فاز نيز به پايان خواهد رسيد.
درختان استوار وليعصر
قطعا كار جداگانه اي كه از سوي سازمان زيباسازي شهرداري تهران روي انهار و درختان اين خيابان صورت گرفته، نشان دهنده توجه ويژه مديريت شهري به المان هاي خاص اين خيابان است. به گفته ملاصالحي براي كار بازسازي نهر هاي اين خيابان كار ويژه اي صورت گرفته به صورتي كه داخل نهر طوري بازسازي شد كه به لحاظ آبرساني به ريشه ها لطمه اي وارد نشود.
در اين بخش از بازسازي خيابان وليعصر، كف بتني نهر ها شكسته شده و به صورت خشكه چيني درختان را نگهداري كردند،  از سوي ديگر كار دوباره سازي نهر ها در زمستان و زماني كه درختان در خواب زمستاني به سر برده بودند انجام شد تا به درختان لطمه اي وارد نشود.
طول 36 كيلومتري خيابان وليعصر مكان هاي زيادي دارد كه خانواده ها مي توانند در آن علاوه بر تفريح و گردش به خريد بپردازند، به همين خاطر موضوع روشنايي اين خيابان در طرح جامع روشنايي اين سازمان مورد توجه ويژه اي قرار گرفته است. به گفته ملاصالحي 180 هزار متر مربعي كه محل عبور يك ميليون نفر است در طرح روشنايي سازمان زيباسازي در اولويت قرار دارد.
حجت الله ملاصالحي همچنين از انجام كارهاي مطالعاتي 30 مورد خيابان و معبر ديگر توسط كارشناسان سازمان زيباسازي شهرداري تهران با همكاري تعدادي از اساتيد دانشگاه هاي مختلف تهران كه رشته تحصيلي شان مرتبط با مسائل شهري است، خبر مي دهد و مي گويد: بخشي از اين 30 مورد احتمالاً تا قبل از پايان سال و بخشي ديگر نيز پس از پايان فاز مطالعاتي، از سال آينده در اولويت اجرا قرار مي گيرد كه بهسازي خيابان شريعتي از جمله اين اولويت هاست.
اگرچه اين روزها پياده روي در سطح شهر براي شهروندان چندان جذاب نيست و هر چند از آغاز كار روي اين پياده رو رقمي كمتر از 15ميليون تومان سرمايه  گذاري شده، اما تهراني ها اميدوارند كه به زودي بتوانند با خيال آسوده در پياده روها راه بروند و نفس راحتي بكشند، چرا كه مديريت شهري كه پاسخگويي به نيازهاي اوليه شهر و شهروندان را از وظايف اوليه خود مي داند، در اولين گام، طرح بهسازي و اصلاح پياده روهاي تهران را با ساماندهي خيابان وليعصر تا پايان سال، به اتمام مي رساند.

باغ سپهسالار و مروي، اوراق كنده شده تاريخ
009513.jpg
گروه شهري- پاييز كه مي شد، لذت بخش ترين كار زندگي اش، قدم زدن بود، به خصوص اگر نم باراني هم مي زد. چتر سياه و بلند را سقف بالاي سر مي كرد، باراني اش را مي پوشيد و دل به خيابان مي سپرد. حالا هم علاوه بر تمام آنها، عصايش را همراه خود مي آورد تا پا به پايش برود، بارها گفته بود خيابان و قدم زدن در باران، حال و هواي قديم را ندارد. شلوغي خيابان كلافه اش مي كرد و علاوه بر چاله چوله هاي سر راه، آسفالت سياه و زمخت كف خيابان آزارش مي داد، به همين دليل، اغلب اوقات چند گام نرفته، پشيمان مي شود و به خانه برمي گردد، صندلي را در گوشه اي از بالكن مي گذارد و از همان بالا خيابان و كوچه را تماشا مي كند.
هر كس بود آشفتگي اش چند برابر شده بود و از ابتدا تا انتها هر چند قدم، پايت به خاك و سنگ هايي كه روي هم تلنبار شده بود، گير مي كرد و اگر مراقب نبودي، سكندري مي خوردي و ممكن بود با سر به درون يكي از چاله ها بيفتي.
اين كه انتهاي كوچه مروي با خيابان پامنار تلاقي داشته  باشد، يعني مي تواني با يك تير دو نشان بزني و دو رو از يك سكه تاريخي را ببيني، اما اين روزها در خيابان پامنار كه قدم مي زني، كمتر مي تواني سراغ ديوارهاي خشتي و كوتاه بروي، گاهي كه از كنار ساختمان هاي نسبتاً بلند و مغازه هايي كه در جاي جاي آنها ابزار زندگي امروزي ديده مي شود، عبور مي كني، ديوار مخروبه كاهگلي نمايان مي شود كه حال و هواي آن روزگار را دارد. هنوز خيابان پامنار به انتها نرسيده كه درون كوچه باريكي مي پيچيم. از انتهاي كوچه مروي كه وارد مي شويم تاريخ وارونه مي شود، چند دهه به عقب برمي گرديم، اين حسي  است كه ديوار خشتي مسجد آقامحمود در ما ايجاد مي كند.
***
كوچه برلن، خيابان صف، باغ سپهسالار، كوچه مروي و كوچه هاي كوتاه و بلند و راه هاي باريك و عريض در قسمت هاي مركزي تهران، قديمي ترين و شناخته شده ترين محله هاي تهران با گذر زمان، حال و هواي خود را از دست داده اند. يكي از مهمترين ويژگي آنها، حال و هوا يا به قول قديمي ها صفايي بود كه اين محلات داشتند و شايد يكي از زيبايي و حسي بودن آنها، اصالتي بود كه حتي در مصالح و مواد ساختمان ها به كار مي رفت كه با گذشت زمان مصنوعي تر و صنعتي تر شد. كافي است پاي صحبت يكي از پيرمردهايي كه جلوي مغازه كهنه و دودگرفته اش نشسته است، بنشيني تا برايت از چيزهايي بگويد كه تو تنها در فيلم ها ديده اي؛ زورخانه اي كه بيشتر اوقات به جاي پرداختن به ورزش هاي باستاني، با گلريزان دست هايي را كه شرم دراز شدن به سوي كسي را داشت، مي گرفت بدون آن كه خودش بداند.
شايد احساس كمبود چنين ويژگي در شهر باعث شد كه سه نقطه از شهر تهران براي ساخت پياده  راه و البته بهانه اي براي بازسازي محله هاي قديمي در نظر گرفته شود.ديوارهاي كوتاه، طاق هاي گنبدي شكل، خشت و گل و تيرك هاي چوبي، به جاي سنگ مرمر، آجر سه سانتي و سيمان و آهن، اينها ويژگي هايي است كه يك ساختمان قديمي را از بناي نوساز متمايز مي كند.بيش از يك سال است كه سازمان زيباسازي شهر تهران به جان چند خيابان تهران افتاده تا بناهايي با اين ويژگي را بازسازي كرده و مظاهر زندگي مدرن را با به كار بردن اين ويژگي ها برجسته تر كرده و در كنار آن فضاهاي عمومي از دست  رفته را به عنوان يك محل تفرج و تفريح بازسازي كند.
پروژه كوچه مروي، كه اين روزها به اتمام رسيده، اولين پروژه اي بود كه در اين وسعت شكل و صورت كار مرمت و بازسازي روي آن انجام شد.
كار همزمان يكي از ويژگي هايي است كه كنار ويژگي هاي ديگر قرار مي گيرد، در اين پروژه براي اولين بار به طور همزمان، طرح آماده و اجرا مي شود، در حالي كه پيش از اين به عنوان مثال نقشه هاي فاز يك آماده مي شد و بعد از انتخاب پيمانكار، كار انجام مي شد. او يكي از دلايل كار همزمان را برخورد با موضوعاتي مي داند كه در لابه لاي اجراي طرح ها اتفاق مي افتد كه مشابه آن در مورد مسجد آقامحمود در همين پروژه رخ داد.
با برداشته شدن سه چهار لايه آسفالتي كه در طول زمان سطح كوچه با آن پوشانده شده است، مي تواني سنگفرش هاي قديمي مقابل مسجد را ببيني. مقابل مسجد با همان كف سازي هاي قديمي بازسازي شد تا هماهنگي لازم ميان طاق و گنبد مسجد پس از بازسازي ايجاد شود.
مسجد آقامحمود، يكي از ساختمان هاي قديمي اين كوچه است كه در حين عمليات گودبرداري و آماده سازي كوچه براي تاسيسات و كف سازي، كشف آب انبار آن، مجريان و مهندسان را مجبور كرد تا تأمل بيشتري در مورد اين ساختمان به خرج دهند. آب انبار قديمي مسجد كه به خاطر گذر زمان و ريخته شدن آشغال و زباله در درون آن مدفون شده بود، در حين عمليات گودبرداري شناسايي مي شود، علاوه بر زباله هاي ساختماني، ساختمان پشت مسجد از اين آب انبار به عنوان محل دفن فاضلاب خود استفاده مي كرده، بعد از اين اتفاق بود كه، اين انبار به طور كامل از زباله ها تخليه شد و مسئولان توانستند به پله هاي قديمي كه به انتهاي آب انبار مي رفت، برسند.
پروژه مروي به خاطر چند شاخصه نسبت به بقيه پروژه هاي مرمتي برجسته تر است، وجود ارزش هاي تاريخي، يكي از مهمترين اين شاخصه هاست. خيابان ناصرخسرو، ساختمان شمس العماره، دبيرستان مروي (دومين دبيرستان تهران)، مسجد مروي، سراي مظفريان، بازار قديمي مروي و مسجد آقامحمود يا مسجد حكيم، آثار تاريخي هستند كه در اطراف و درون كوچه مروي قرار دارند و پروژه 350 متري كوچه با همين آثار، ويژه شده است.سازمان زيباسازي بر اساس اين عناصر و مشكلاتي كه ممكن بود در طول زمان به وجود بيايد، ساماندهي، بهسازي و مرمت شهري كوچه مروي را تا 95 درصد پيش برده و اين روزها اگر به اين كوچه سري بزنيد، وزنه سنگين تر به سمت حفظ هويت تاريخي كوچه مي چرخد و مي توانيد علاوه بر خريد به بازديد از اين بناها بپردازيد.
در كنار ساماندهي كوچه مروي، كار روي خيابان باغ  سپهسالار نيز از مدت ها پيش آغاز شد، اين كوچه ضد و نقيضي است براي آنها كه گذشته آن را مي دانند و كساني كه اين روزها اين نقطه را بيشتر براي خريد انتخاب مي كنند تا در كنار آن قدمي  هم بزنند، به همين دليل است كه يكي از اساسي ترين سؤال هايي كه ذهن را درگير مي كند، متناسب سازي تناقض بين سنت و مدرنيته در اين قسمت است.
همكاري كسبه و مغازه داران اين كوچه كه از طريق كانال ارتباطي هيات امنا با سازمان زيباسازي هماهنگ مي شوند، علاوه بر اين كه نمونه خوبي براي مشاركت شهروندان در مديريت شهري محسوب مي شود، دلگرمي مناسبي براي به انجام رسيدن اين كار است.
اين روزها اگر سري به كوچه صف يا همان باغ سپهسالار _ يكي از مراكز اصلي خريد كفش در تهران _ بزنيد، رفت و آمد در آنجا چندان دلچسب نيست و اين تنها به خاطر سد معبري است كه كنده كاري هاي سازمان زيباسازي براي بازسازي اين خيابان به وجود آورده است، البته اين چاله ها نويدبخش نظمي است كه بعدها نمود پيدا مي كند.
از آنجايي كه يكي ديگر از ويژگي هاي آن ساماندهي تاسيسات شهري به عنوان نياز جامعه امروز است و نمي توان از آن گذشت، مرمت عناصر ارزشمند تاريخي و بدنه سازي، كف سازي و حذف زوائد بصري از كارهاي مهم اين طرح است، اما قبل از هر چيز نوبت تاسيسات زيربنايي شهري است كه بايد به انجام برسد؛ اتفاقي كه در مورد كوچه مروي هم رخ  داده است.
البته اين دو خيابان تنها فعاليت هاي سازمان زيباسازي براي بازسازي پياده راه هاي تهران نيستند و قرار است اين فعاليت  در مورد ساير خيابان هايي كه امكان پياده راه شدن را داشته باشند، صورت گيرد.
در حقيقت احياي محلات قديمي و تبديل آنها به پياده راه مي تواند به مرور شهروندان را با اين فضاها آشتي داده و حس تعلق به شهر را با احياي هويت تاريخي آن تقويت كند.

زاويه ديد
باران، دامن شهرنشين شدن مان را گرفت
009510.jpg
گروه شهري- اين مشكل هر سال است، كافي است تا تنها كمي اخم به چهره گرفته آسمان بنشيند، بغضي كه در گلو دارد بتركد آن وقت مصيبت از آسمان به سر ما هم آوار مي شود، آن هم چه بلايي. چند قطره كافي است تا حضورتان در خيابان به گل بنشيند و در عرض چند ثانيه شكل يك موش آب كشيده شويد.
باران كه ببارد-گاهي هم مي شود شكل برف باشد و خيابان ها را سر و ليز كند، اما موضوع امروز باران است- همه جا را آب مي گيرد، تهران ما حالا آنقدر پر از چاله و چوله شده كه همين يك نم باران كافي است تا با تمام هوشياري بازهم پايمان در يكي از چاله ها گير كند و سرتا پايمان را گلي كند.
البته اين قسمت خوب يك روز باراني است كافي است براي فرار از باران و رسيدن به يك محل مسقف تصميم بگيريد سوار ماشين شويد همين كافي است تا براي طي مسافت هر روزه سه يا چهار برابر رقم معمول را بپردازيد.
حالا اگر برف ببارد كه مشكل دو چندان مي شود اگر با باران تنها آدم ها روي زمين مي مانند در برف حتي ماشين ها هم گير مي كنند، مي پرسيد چرا؟ جواب ساده است برف و بوران همه چيز را در دل خود دارد، سرما، يخبندان و سر خوردن در جايي كه حتي سراشيبي هم نباشد.
چند سالي بود تهران برف تندي را به خود نديده بود به خصوص هفته هاي آخر دي ماه و اصلاً مدتي بود فراموش كرده بوديم شب هاي طولاني زمستان بايد با برف كنار هم بنشينيم اما در اين يك مورد تهران امسال با سال هاي قبل تفاوت داشته، هنوز سرما در بدن شهر رخنه نكرده بود كه برف غافلگيرمان كرد و با اولين بارش برف زمستاني ساعت ها پشت آن گير كرديم.
به همين خاطر و براي اينكه اين تجربه بازهم براي تان تكرار نشود در دومين جلسه ستاد برف روبي شهرداري تهران، راه هاي چگونگي كاهش مشكلات ناشي از بارش برف كه به وسيله اطلاع رساني مناسب برطرف مي شود، بررسي شده  است.
آگاهي ما - مي توانيد بخوانيد شهروندان- از اوضاع جوي در روزهاي برفي و تطبيق آنان با محدوديت هاي اين روزها از جمله مواردي است كه از شتاب زدگي بكاهد و تشويق آنها به استفاده نكردن از خودروهاي شخصي و استفاده از وسايل عمومي به منظور كاهش بار ترافيك و ايجاد تردد مطلوب تر وظيفه اي است كه بايد مورد توجه رسانه ها قرار گيرد.
مشكل گراني كرايه تاكسي ها را در مورد روز هاي باراني يادتان هست، اين موضوع در مورد برف هم مصادق دارد به همين خاطر ستاد برف روبي شهرداري تهران در همين جلسه گفته،   تاكسي هايي كه در اين شرايط اقدام به سرويس دربستي مي كنند و از انتقال معمولي مسافران خودداري، شناسايي شده و شهروندان نيز شماره اين خودروها را به سازمان تاكسيراني اطلاع دهند تا ضمن معرفي به سازمان تاكسي راني  با آنها برخورد قانوني قاطعي صورت گيرد.
هماهنگي با آموزش و پرورش به منظور اطلاع رساني سريع در مورد تعطيلي مدارس به شهروندان و اعلام اين موضوع به شهرداري، همچنين همكاري نزديك اين نهاد با نواحي شهرداري براي تحويل شن مخصوص از ديگر اقدامات ويژه در اين شرايط است.
از سوي ديگر به شهروندان در مورد استفاده از سطل هاي حاوي شن مخصوص كه در رمپ و لوپ ها و محل هاي شيب دار و مكان هاي حساس ترافيكي در نظر گرفته شده است، اطلاع رساني صورت گرفته است و نحوه مراجعه به اين سطل ها و استفاده از شن مخصوص در معابر و محل هايي كه مشكل موضعي دارند به منظور برطرف شدن آن از جمله شرايط كاهش دهنده مشكلات در شرايط جوي ويژه است.
رعايت ايمني كارگراني كه مشغول شن پاشي و برف روبي در سواره روها هستند، همچنين حركت آهسته در محل هايي كه تجمع آب وجود دارد به منظور رفاه حال شهروندان پياده و افرادي كه در ايستگاههاي اتوبوس ايستاده اند را نيز مي توان از جمله اقدامات خاص اين شرايط عنوان كرد.
البته اين را هم بگوييم كه چنانچه شهروندان نيز از تخليه برف پشت بام ها در معابر عمومي به ويژه معابري كه داراي عرض كم هستند، خودداري كنند كه اين موضوع مي تواند نقش شايان توجهي در كاهش مشكلات در اوضاع جوي نابسامان داشته باشند.
به همه شهروندان توصيه مي كنيم در روزهاي باراني و برفي تمام موارد ايمني براي گير نكردن در باران و برف را رعايت كنند.

شهرآرا
اقتصاد
انديشه
سخنگاه
سياست
علم
كتاب
|  اقتصاد  |  انديشه  |  سخنگاه  |  سياست  |  علم  |  كتاب  |  شهرآرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |