پاريس در شهري برنامه‌ريزي و قانونگذاري سال 150
ازدوجنگ‌بزرگ‌جهاني‌چگونه‌مهارشدوتحت‌كنترل‌قوانين‌درآمد رشدناموزون‌شهرپاريس‌پس
:اشاره
مطلوب محيطزيست و بهداشت موزون ، توسعه و رشد از اگر.است زنده موجود يك مثل شهر
-پي‌درپي نسل‌هاي در -شهروندان و مي‌دهد ادامه خود بالنده زندگي به باشد ، برخوردار
شهري ، پايدار و سالم فضاي همين در برد ، بهره‌خواهند سالم زيست از شهري چنين در
حيات تداوم به قانونمند و آرام بستري در لازم توسعه و مي‌شود حفظ فرهنگي ميراث‌هاي
شهر اگر.كرد خواهد كمك بشري تجربه‌هاي و دانش جديد دستاوردهاي با آن انطباق و شهر
را شهر آينده كه سوداگرانند اين شود ، اقتصادي بيمار مناسبات دستخوش آن زنده پيكر و
و شهر مرور سرطاني ، به سلول‌هاي مثل ناموزون رشد شهري ، چنين در.مي‌زنند رقم
.مي‌دهد سوق بدخيم بيماري برگشت غيرقابل ورطه‌هاي به را آن ساختاري مجموعه
سامانه مي‌رويند ، شهر پيرامون در سرطاني ، غدد مثل و قارچ‌گونه مسكوني مجموعه‌هاي
هويت و شهر از و مي‌گردد مختل كلاني جمعيت چنين حياتي نيازهاي تامين و رساني خدمات
آن براي آينده‌اي كه مي‌ماند باقي بيمار و بي‌قواره هيكل يك آن ، فرهنگي و تاريخي
سال درباره 150 مفصل گزارش يك چكيده كه شماره اين مقالهبود نخواهد تصور قابل
درس‌هاي و تجارب ، است آن حومه و پاريس شهر در برنامه‌ريزي و قانونگذاري
.دارد آموزنده‌اي
اهميت از آن گوشه هر از استفاده نحوه كه است باارزشي و نادر شهري ، كالاي فضاي
برنامه‌ريزان شهرسازان ، برگردن بزرگي مسئوليت شهري فضاي ارزش.است برخوردار بسياري
منطقي رشد براي اصولي برنامه‌ريزي فقدان صورت در كه چرا مي‌گذارد ، دولتي مسئولان و
آن ناموزون شكل‌گيري در تعيين‌كننده و اصلي عامل زمين قيمت قطع به‌طور فضا ، اين
روند اين كردن مهار به قادر شهري سياست‌هاي و قوانين كه صورتي در و شد خواهد
.داد خواهند شكل را شهر فضاي خاص گروه‌هايي يا افراد منافع و سياست‌ها نباشند
رشد در منطقه‌اي و شهري قوانين و سياست‌ها تاريخي نقش دادن نشان مقاله اين هدف
نيست اتفاق زاده شهر اين فضاي هماهنگي و تداوم.است آن حومه و پاريس مداوم و موزون
ثبت جهاني فرهنگي ميراث عنوان تحت را شهر اين از بخشي ملل سازمان امروز اگر و
در برنامه‌ريزي و قانونگذاري سال مديون 150 زيادي حد تا ارزشگزاري اين نموده ،
.است آن حومه و پاريس
مي‌شود مدرنيزه پاريس
(نوزدهم قرن دوم نيمه)
سطح در بهداشتي و رفاهي امكانات نظر از پاريس خانه‌هاي از وسيعي تعداد سال 1850 تا
.مي‌كرد بيداد شهر اين در مختلف واگيردار امراض و داشت قرار پائيني بسيار
و شد انتخاب سن استان و پاريس فرمانداري به رامبوتو نام به شخصي سال 1833 در
و ساخت براي مجوز اخذ قانون اين طبق.رساند تصويب به را سالم‌سازي نام به قانوني
از خود ساختمان نماي در تغييري هر دادن از قبل شدند موظف مالكان و شد اجباري ساز
حداكثر.نمايند ترميم را خود ساختمان نماي يكبار سال ده هر و بگيرند اجازه شهرداري
ارتفاع 14 حداكثر متر از 11 كمتر عرض با خيابان‌هاي در و متر ساختمان 17 ارتفاع
جلو كه كرد موظف را مالكان (پياده‌روها)Trottoires نام به قانوني.گرديد تعيين متر
و كوچه‌ها دوره اين در.نمايند تعبيه پياده‌رو خود آپارتمان حريم در و ساختمان‌ها
.شد زيباتر و تميزتر محسوسي نحو به خيابان‌ها
سن استان و پاريس فرمانداري به را هوسمان نام به شخصي سوم ناپلئون سال 1853 در
به احتياج نظر هر از پاريس كه گرفت صورت شرايطي در هوسمان انتخاب.كرد منصوب
مناسب بازار و ساختمان عرصه در آمده پديد تكنيكي تحولاتداشت بنيادي تغييري
طول 7 در كه داد اجازه او به كرد هوسمان از سوم ناپلئون كه حمايتي با سرمايه‌گذاري
را دوره اين.بدهد صورت پاريس نوسازي جهت در بسياري تغييرات خود فرمانداري سال
تغيير يكباره به را شهري و ساختماني قوانين هوسمان.مي‌نامند هوسمان موفقيت دوره
.نداد
قدمت قرن حدود15 با غربي -شرقي محور يك و جنوبي -شمالي اصلي محور دو زمان آن در
و رفت جوابگوي وجه هيچ به و بود كم‌عرض بسيار محور دو اين.داشت وجود پاريس در
جنوبي‌سن -شمالي بلوار و سن‌ژرمن غربي -شرقي بلوار هوسمان.نبود شهر سطح در آمدها
خيابان‌هاي از وسيعي نسبتا شبكه و1870 سال‌هاي1854 بين.كرد احداث را ميشل
.شد احداث پاريس در عريض
ارتفاع و بازبيني ساختمان‌ها نماي و ارتفاع به مربوط قانون سال1854 در
ساختمان‌هاي.شد تعيين اوت1854 مصوب3 قانون طبق نماها تقسيم‌بندي و ساختمان‌ها
به آخر وطبقات اداري بخش يا مغازه به غالبا همكف طبقه ;بود طبقه دوره5 اين
و بود شده واقع رديف يك در و منظم بسيار نماهاداشت اختصاص ساختمان‌ها مستخدمان
.داشت خيابان داخل به بزرگ اصلي ورودي يك ساختمان هر
عمومي وسائل طريق از دسترسي و گرفت خود به را مدرن شهر يك شكل دوره اين در پاريس
نماي با شهر مدرن بخش در شده ساخته ساختمان‌هاي.شد آسان شهر سطح در تراموا مثل
را خيابان‌ها گازي هاي چراغميداد پاريس به خاصي يكپارچگي و هماهنگي خود سنگي
خاصي زيبايي پاريس نوساز بخش به پارك‌ها و كيوسك‌ها و نيمكت‌ها و مي‌كرد روشن
دوره اين در كه بود اين مي‌شد وارد هوسمان نوسازي عمليات به كه انتقادي.مي‌بخشيد
آنها جاي به و تخريب بودن غيربهداشتي خاطر به پاريس قديمي محلات از زيادي تعداد
و شهر شده نوسازي قسمت كه اين دليل به ديگر طرف ازشد ساخته دولتي و عمومي بناهاي
(آن اطراف لوكس خيابان‌هاي و ميدان پاريس ، اپراي مثل) اداري و فرهنگي مهم بناهاي
دوره اين در پاريس غرب و شرق بين تاريخي توازن عدم شدند ، ساخته پاريس غرب قسمت در
شده تخريب خانه‌هايشان كه محله‌هايي ساكنان از نفر هزار حدود335 ضمناشد تشديد
به و نشدند پاريس در مسكن يافتن به موفق پاريس در اجاره‌بها رفتن بالا دليل به بود
.شدند رانده حومه
فرمانداري سرسام‌آور بدهي‌هاي از ناشي اقتصادي مشكلات دليل به هوسمان سال1870 در
كار از پاريس
پس شهر بهداشت.كرد پيدا ادامه دوره اين در شده آغاز عمراني عمليات ولي شد كنار بر
و يافت بهبود توجهي قابل نحو به سال1878 در (پاريس اگوي) فاضلاب شبكه اتمام از
طبقات تمام به تدريج به مي‌شد تامين شهر سطح در چشمه طريق20 از كه آشاميدني آب
.كرد پيدا راه ساختمان‌ها
ارتفاع حداكثر و بازبيني را ساختمان‌ها ارتفاع مجددا شهري قوانين سال1902 در
در نيز قانوني سال اين در.شد تعيين متر اضافه6 به خيابان عرض با برابر ساختمان
اختيارات ساختمان‌ها نماي مورد در سال 1902 قانون.گرديد تصويب شهري بهداشت مورد
و شود خارج يكنواختي از ساختمان‌ها نماي شد باعث اين و داد معماران به بيشتري
متروي خط اولين ژوئيه1900 در.كند پيدا رونق ساختمان‌ها نماي روي تزئيني كارهاي
مناسبت به نيز ايفل برج و تروكادرو كاخ مثل مهمي بناهاي.شد افتتاح پاريس
جهاني جنگ شروع با.شد ساخته پاريس در سال‌هاي1878و 1889 جهاني نمايشگاه‌هاي
دنبال متفاوتي نحو به جنگ از پس شهر رشد و متوقف سازندگي و رونق از دوره اين اول
.گرديد
(19141945) جهاني جنگ دو بين
اول جنگ از قبلشد مواجه مسكن مشكل با وسيعي شكل به پاريس اول جهاني جنگ فرداي از
دولت و نمود تصويب را ارزان‌قيمت مسكن بنياد تاسيس (بونوي) قانون سال1913 در
را برنامه اين جنگ شروع كه داد قرار بنياد اين اختيار در فرانك ميليون معادل 200
.كرد متوقف
امروز به تا سال1950 از
سكونت غيرقابل بهداشتي نظر از پاريس در مسكن هزار صد حدود دوم جهاني جنگ از پس
به خصوصي بخش تشويق براي مسئولان.مي‌يافت شدت روز به روز مسكن مشكل شد ، ارزيابي
تصويب به سال 1940 در كه را ، اجاره‌بها تثبيت قانون مسكن بخش در سرمايه‌گذاري
تصويب مسكن مشكل براي راه‌حلي ارائه قصد به قانون 1948.كردند بازبيني بود ، رسيده
قانون چارچوب در را اجاره بردن بالا اجاره‌نشينان ، از حمايت ضمن قانون اين.شد
.مي‌كرد كم‌درآمد خانواده‌هاي به اجاره كمك پرداخت به موظف را دولت و آزاد
ثابت درآمد كه كساني به را مسكن وام دادن كه شد تصويب قانوني ژوئيه 1950 در 11
دولت.بود مسكن خريد به متوسط طبقات و كارمندان تشويق آن هدفميكرد تشويق داشتند
عمومي مسكن بخش در سرمايه‌گذاري سال 1894 در زيگفريد قانون تصويب زمان از كه
مشكل براي راه‌حل‌هايي پيش‌بيني به متعهد را خود بود ، كرده تقبل را ارزان‌قيمت
تصويب ارزان‌قيمت مسكن توليد خصوص در متعددي قوانين و 1950 بين 1947 و مي‌ديد مسكن
.كرد تعيين ساختمان‌ها اين براي بهداشتي و رفاهي نظر از را جديدي ملاك‌هاي و
در را خطر زنگ مساله اينمرد سرما از سرپناه نداشتن دليل به كودكي زمستان 1954 در
سريع‌تر چه هر توليد به موظف را خود دولتي مقامات و درآورد صدا به مسكن مشكل مورد
پاريس اطراف در بزرگ مسكوني مجموعه‌هاي سريع شدن ساخته دوران بنابراين.ديدند مسكن
اين.شد آغاز حاشيه‌نشينان دادن سكني و مسكن مشكل به سريع پاسخ‌گويي براي
خريد ، مراكز نظر از لازم امكانات پيش‌بيني بدون و پاريس اطراف در كه مجموعه‌ها
مشكل خودبه زمان در شدند ، ساخته فرهنگي و تفريحي مراكز و عمومي خدمات مراكز
افتاده پيش‌پا طراحي ساختماني ، پايين كيفيت دليل به ولي گفتند ، پاسخ مسكن روزافزون
به پاريس به دسترسي مشكل و شهري امكانات نداشتن و مجموعه‌ها فضاي يكنواختي معماري ،
.شدند مساله‌ساز تدريج
به روز كه حومه‌اي با پاريس كه شد تهيه شرايطي در حومه و پاريس عمران و توسعه طرح
تمام تقريبا.بود شده روبه‌رو مي‌شد وابسته شهر اين به خدمات نظر از بيشتر روز
دوم يك و داشت جاي مركزي پاريس در غيره و دانشگاه‌ها فرهنگي ، مراكز خريد ، مراكز
اين تمامي از پاريس اطراف مسكوني مجموعه‌هاي.مي‌شد ارائه شهر اين در نيز مشاغل
.بود مشكل بسيار شهر به آنها دسترسي ديگر طرف از و بي‌بهره امكانات
را اوت 1961 قانون 2 دوگل ژنرال وقت رئيس‌جمهور و نخست‌وزير كه بود شرايط اين در
اين اصلي هدف.شد تهيه سال 1965 در پاريس منطقه عمران و توسعه طرح و بردند مجلس به
و ناهمگون رشد كردن كاناليزه جهت در پاريس اطراف در شهري قطبهاي ايجاد طرح
نفر هزار حدود 300 يك هر پذيرش ظرفيت با جديد شهرهاي بود قرار.بود حومه ناموزون
و سرويس و تجارت اشتغال ، سكونت ، امكانات با مستقل شهري قطبهاي عنوان به
دسترسي شبكه سال 1965 جامع طرح در ضمنا.نمايند عمل تفريحي -فرهنگي فعاليت‌هاي
اين به پاريس دسترسي تامين براي منطقه‌اي سريع قطارهاي و بزرگراه‌ها طريق از سريع
.بود شده پيش‌بيني بالعكس و شهرها
فضاهاي از حفاظت ضرورت بر را خود تاكيد و كرد كامل را قبلي طرح سال 1975 جامع طرح
قانون.داد قرار سبز فضاي و شده ساخته فضاهاي بين توازن برقراري و پاريس اطراف سبز
مستقل مالي و اداري نظر از را جديد شهرهاي شد ، تصويب سال 1983 در كه تمركززدايي ،
.كرد تصويب شهروندان براي را محلي دموكراسي حق سال 1992 در قانون اين مكملساخت
و اداره به مربوط تصميمات از را شهروندان شدند موظف شهرداري‌ها قانون اين مطابق
اداري مدارك به دسترسي اجازه شهروندان به قانون همين.نمايند مطلع شهر برنامه‌ريزي
كلي طور به شد تصويب دهه 1990 سال‌هاي در كه قوانيني.داد را منطقه‌اي طرح‌هاي و
عمومي نظرخواهي و داشت شهري پروژه‌هاي طراحي در شهروندان دادن شركت بر زيادي تاكيد
.كرد الزامي طرح‌ها تصويب براي را
مراحل طي شهر اين كه مي‌دهد نشان پاريس در برنامه‌ريزي ساله تجربه 150 به نگاهي
نشيبهاي و فراز رغم به و آمده فائق مشكلات بر موفقي نسبتا شكل به تاريخي مختلف
.كند دنبال را پايداري و متوازن رشد است توانسته اخير قرن دو
موفق نظر هر از نمونه‌اي پاريس كه گفت مي‌توان يكم و بيست قرن آستانه در امروز آيا
با همراه آن احتياجات و نيازها است ، متحول و زنده مجموعه‌اي شهر كه آنجا از است؟
مداوم طور به نتوانند مسئولان اگر و مي‌كند تغيير جامعه و زمانه تحولات و تغيير
متوازن رشد نمايند ، كامل و بررسي روز نيازهاي اساس بر را شهري قوانين و برنامه‌ها
.مي‌شود مشكل دچار شهر
جهت در قوانيني تصويب با و آيد فائق ناهماهنگ رشد اين بر شود موفق پاريس اگر
طور به سازد برقرار گذشته همچون را شهري فضاي توازن اجتماعي بيشتر همبستگي ايجاد
منطقه‌اي متوازن و همگون رشد از موفقي نمونه را آن حومه و پاريس مي‌توان قطع
.كرد قلمداد
طياب ياسمين
، بهار 1381"شهر" اجتماعي فني فصلنامه از برگرفته
|
