دهيم گسترش را محيطزيست از مراقبت فرهنگ
ن صاحبنظرا و كارشناسان زيست‌محيطي ، بامسئولان‌تشكل‌هاي گفت‌وگو
:اشاره
قانونمند ، زيستي تعادل.است زنده موجودات تمامي و انسانها مشترك زيستگاه زمين كره
از پيوسته جهان مردم كه مي‌كند ايجاب بسيارآسيبپذيرزمين اما پيچيده و ظريف
مرزهاي از زيست‌فراتر محيط به وارده خسارات.كنند مراقبت خويش زيست محيط
اين در.است داده قرار جدي تهديد معرض در جهان سراسر در را حيات قلمرو جغرافيايي ،
كارشناسان‌و زيست‌محيطي ، تشكلهاي مسئولان از چند تني با گفت‌وگو در شماره‌و
زيست مشكلات عمده‌ترين درباره را آنان ديدگاههاي زيست ، محيط امور صاحبنظران‌در
.شماست روي پيش گفت‌وگو اين حاصل شده‌ايم جويا جهان و ايران محيطي
خاكسار ليلا: گفت‌وگو
جبهه دبير معطري سيامك دكتر
مي‌داند ، جهان محيطي مشكلات‌زيست مهمترين از يكي را فقر مساله كه آن ضمن سبزايران
و فقر كاهش براي تلاش و دارد مستقيم ارتباط زيست‌محيطي مشكلات با فقر:مي‌گويد
بر علاوه.است برخوردار زيادي اهميت زيست‌از محيط حفظ براي اجتماعي عدالت تعميم
كاهش براي كيوتو جهاني پيمان كه گازهاي‌گلخانه‌اي افزايش و هوا آلودگي مساله اين
جنگلهاي رفتن بين ازاست محيطي زيست مسائل ديگر از آمده وجود به گازها قبيل اين
از جنوبي جمله‌نيم‌كره از دنيا ازمناطق بعضي جمعيت‌در و غذا مساله گرمسيري ،
.است جهان محيطي زيست مطرح مسائل
كشورهاي بين كه است موضوعاتي از انرژي مساله:مي‌گويد ايران سبز جبهه دبير
ارائه دنبال به كشورها اين و است گرفته قرار گفت‌وگو و بحث مورد (گروه 77) اروپايي
مساله اين به رسيدگي نفت‌خيز كشورهاي براي كه حالي در.هستند انرژي جديد الگوهاي
است نفت به وابسته اقتصادشان كه تك‌محصولي براي‌كشورهاي كه چرا نيست ، اولويت در
.است اقتصادي ركن يك انرژي صدور
محيطي‌جهان زيست مهمترين‌مشكلات دانشگاه استاد و زيست محيط كارشناس ضيايي مهندس
كشورهاي بين شكاف افزايش بين‌المللي ، آبهاي در آلودگي ايجاد هوا ، و آب راتغييرات
تنوع روزافزون كارشناس‌كاهش نظراين به.مي‌داند توسعه درحال و يافته توسعه
نيز مشكلات اين با مقابله راه و است جهان زيست‌محيطي مسائل مهمترين از يكي زيستي
.پايدارمي‌باشد توسعه الگوي انتخاب
نگران‌كننده روند
قرن نيم در جهان محيطي زيست تحولات سير ارزيابي با جمشيدي ، روزنامه‌نگار مژگان
آمريكاي و اروپايي كشورهاي ملل سازمان زيست محيط گزارش‌دفتر براساس:مي‌گويد اخير
اين گذشته ، دهه‌هاي در زيرا ندارند ، آب و آلودگي‌هوا مورد زيادي‌در مشكلات شمالي
توسعه حال در و سوم جهان كشورهاي دامنگير بيشتر مشكل اين و كرده‌اند سپري را دوران
.است
تامين را زمين كره سطح نياز اكسيژن‌مورد اي‌از عمده بخش كه جنگلهاي‌آمازون
حد تا تخريب همين و شده‌اند درصدي‌روبه‌رو تخريب 20 با اخير دهه سه مي‌كننددر
ناپايدار توسعه قالب در صنايع رشداست شده زمين اكسيژن شدن كم باعث زيادي بسيار
.است بوده جهاني گرمايش پديده تشديد مهم عوامل از اخير دهه‌هاي طول نيزدر
بيرحمانه بهره‌برداري
مصرف‌گرايي رواج زيست ، محيط آلودگي با مبارزه زنان‌براي جمعيت دبير ملاح مه‌لقا
مشكل مهمترين سرمايه‌داري‌را نظام توسط طبيعي منابع بيرحمانه‌از بهره‌برداري و
و جنوب قطب يخهاي زمين دماي افزايش اثر بر:مي‌گويد و مي‌داند جهان محيطي زيست
آلاسكا منطقه و شمال قطب كه اين به توجه بدون آمريكا اما است ، شدن آب حال در شمال
اين نفت‌است ، جست‌وجوي مناطق‌در دراين مي‌باشد ، جهان اكسيژن مهم ذخيره‌گاههاي از
.مي‌شود محيطي زيست فجايع بروز منجربه بي‌توجهي
از بخشي:مي‌گويد و مي‌كند اشاره اين‌خصوص در مختلفي عوامل به معطري سيامك دكتر
و گلخانه‌اي گازهاي اثر در ديگر بخش است ، زيستكره چرخه‌هاي براساس دگرگوني‌ها اين
كه مي‌باشد صنايع در به‌ويژه سوختها افزايش و زمين كره در كربن دي‌اكسيد افزايش
دهه چند از مشكل اين.است شده هوايي و آب تغييرات و گلخانه‌اي پديده پيدايش موجب
و شد برگزار سال1992 در كه كيوتو جهاني كنفرانس در اما است ، مطرح دنيا در پيش
براي و شده واقع بحث مورد جدي‌تري صورت به رسيد ، امضا به نام همين به نيز پيماني
.است شده گرفته جدي تصميمات گلخانه‌اي گازهاي توليد كاهش
جنگلهاي دامنه‌دار تخريب زمين‌را دماي دگرگوني در عامل جمشيدي‌مهمترين مژگان
متان گاز مانند آلاينده گازهاي و سو يك از تخريب اين:مي‌افزايد و مي‌داند آمازون
پيامدهاي وي.بيايد به‌وجود جو در تغييراتي كه مي‌شود باعث هوا در C2Oگاز و
نيز ما كشور وي گفته به.مي‌داند بار فاجعه بشر براي را جهان هواي و آب دگرگوني
عوامل از ناشي آنها از برخي كه زيست‌محيطي مشكلات از جهان كشورهاي ديگر همانند
.مي‌برد رنج است محيطزيست به انسان توجه عدم زاييده ديگر برخي و طبيعي
نخست وهله در ايران زيست‌محيطي مشكلات مهمترين:كه است باور اين بر ضيايي مهندس
.است زيستي تنوع حفاظت به كم‌توجهي جمله از و محيطزيست مديريتي ضعفهاي به مربوط
مردم مهاجرت‌روزافزون آبخيزداري ، و آب منابع مديريت در موجود مشكلات همچنين وي
در زياد انرژي دادن هدر شهرها ، ضابطه بدون و بي‌رويه گسترش و شهرها به روستاها از
سرانه مصرف بودن بالا و فني نكات رعايت عدم علت به سرما و گرما توليد جهت مناطق
زمره در ما:مي‌گويد و برمي‌شمارد ايران زيست‌محيطي مسايل مهمترين از انرژي‌را
.داريم را جمعيتمان به نسبت انرژي مصرف بيشترين دنيا در كه هستيم كشوري چند
نسل‌ها حقوق
به اشاره با نيز حيوانات از حمايت انجمن مديره هيات رئيس داود ، آل جاويد سيد دكتر
متنوع گونه‌هاي از نگاهداري و حفظ:مي‌گويد وحش حيات حوزه در زيست محيط مسايل
اينها از يك هر نابودي و است ايران محيطزيست مسئولين وظايف از ايران در جانوري
هر ما متاسفانه اما دارد ، دنبال به ايران در زيستي چرخه براي جبران‌ناپذير صدماتي
.است نگران‌كننده كه هستيم اتفاقاتي شاهد روز
شكار اجازه خارجي‌ها برخي به كه شكار آيين‌نامه به مربوط مصوبه مثال عنوان به
يكجاي خريد تقاضاي بر مبني حيوانات از حمايت انجمن درخواستهاي به و مي‌شود داده
در هم آن.مي‌شود داده رد زيستي‌پاسخ گونه‌هاي بيشتر محافظت براي شكار مجوزهاي
آنها زادآوري به كمك و وحشي حيوانات نسل از بيشتر مراقبت براي بود قرار كه سالي
و درآمد دنبال به همچنان عده‌اي متاسفانه:مي‌افزايد وي.شود اعلام شكار بدون سال
مثلا.ندارند توجهي آينده نسل‌هاي و مردم حقوق و ملي منافع به و هستند بيشتر پول
زيست محيط به را زيادي لطمات درختان مطالعه و آگاهي بدون كردن قطع و جنگلها نابودي
.مي‌كند وارد ايران
زيست‌محيطي فرهنگ فقدان حاضر حال در را ايران زيست‌محيطي مشكل نيز جمشيدي مژگان
نشود ، نهادينه مردم و مسئولان در فرهنگ اين كه زماني تا:مي‌گويد و مي‌داند
مي‌رسد نظر به.داشت محيطزيست از حفاظت جهت در را عمده‌اي تحول انتظار نمي‌توان
درسي كتابهاي در كه مي‌بينيم ما.است شده عده‌اي سودجويي باعث مردم آگاهي عدم اين
كه نمي‌دانند مردم وقتي.نپرداخته‌ايم زيست‌محيطي مسائل به صفحه اندازه2 به حتي
زيستي گونه‌هاي و هوا خاك ، آب ، از مراقبت يا دارد؟ برايشان فوايدي چه شمال جنگلهاي
.دارند محيطزيست از گنگي و مبهم تصور است ضروري ما زندگي تداوم براي اندازه چه تا
مهمي مسئوليت سيما و صدا و مطبوعات و شود فرهنگي كار زمينه اين در بايد من نظر به
مي‌شود ، برداشته آن زير از كه خاكي مشت هر در و مي‌شود قطع درختي وقتي.دارند
آن زيستي تنوع درواقع اينها دارد وجود ميكروارگانيزم و ميكروسكوپي موجود هزاران
اينكه يا.مي‌روند بين از آنها همه درخت شدن نابود با كه مي‌شوند محسوب مجموعه
كلي به‌طور كه سوزني درختان آنها جاي به و مي‌شوند قطع پهن‌برگ درختان مي‌بينيم
درختكاري روز در كه مي‌بينيم سال هر.مي‌شوند كاشته هستند محيط آن با ناسازگار
تنها اينها واقع در و نمي‌رسد ثمر به اكثرا كه مي‌شود كاشته درخت زيادي تعداد
محيطزيست از مراقبت براي پايدار و اساسي فعاليت متاسفانه و است نمادين اقدامات
تخريب مي‌خواهد دلشان كه جا هر تا را جنگلها بهره‌برداران انواع.نمي‌گيرد انجام
آن به‌جاي مي‌كنيم بهره‌برداري ما اگر كه مي‌شود توجيه اين‌طور نهايت در و مي‌كنند
و پايه جايگزيني‌ها اين از هيچ‌كدام كه درحالي مي‌كنيم ، جايگزين نيز را درختاني
منابع و محيطزيست هواداران اعتراض مقابل در توجيهي تنها اين و ندارد علمي اساس
.است ملي
اقليم بر تاثيرگذاري
دسته دو به را كشور زيست‌محيطي مشكلات نيز ايران سبز جبهه دبير معطري سيامك دكتر
مسائل.مي‌شود غيرطبيعي و طبيعي مسائل شامل مسائل اين:مي‌گويد و مي‌كند تقسيم
باعث اين و هستيم و بوده مواجه آن با اخير سالهاي در كه خشكسالي مانند طبيعي
براي هم و زيستي تنوع براي هم كمااينكه.بشود تغييراتي دچار ما اقليم كه مي‌شود
.است آمده به‌وجود تغييرات اين حياتي ظرفيتهاي
چه و ارشد سطوح در چه سطوح همه در ما كشور در كه منابع بر مديريت مشكل ديگر طرف از
منابع مي‌شودواز ديده ضعيف شكل به ادارات و خانواده مثل كوچكي واحدهاي در
اداري نظام نارسايي‌هاي است ، رفتن هدر حال در شدت به انرژي.نمي‌شود بهينه استفاده
.مي‌شود انرژي و سوخت و وقت اتلاف و زياد تردد باعث
منابع از بهره‌برداري نحوه در مديريت سوء ديگر مسئله:مي‌گويد ادامه در معطري دكتر
شخم را دريا كف ترال روش با كه صيادي شناورهاي و صيد:مثال به‌عنوان.است طبيعي
از را ماهي‌ها زيستگاه كل و مي‌دهند انجام بيرحمانه‌اي طرز به را صيد و مي‌زنند
طي كه كاشت دست جنگلهاي از هكتار هزار گذشته12 هفته‌هاي در همچنين.برند مي بين
بود آمده بوجود شنها مهار براي و اهواز و انديمشك روان شنهاي مناطق در گذشته دهه 3
.است شده حصاركشي و تصرف ساخت‌وساز و درختان قطع هدف با سازمانها از توسطيكي
فرهنگ‌سازي ضرورت
حاضر حال در اينكه وجود با:مي‌گويد زيست‌محيطي تشكلهاي نقش درباره ضيايي مهندس
موفقيت تشكلها اين تاكنون اما است گرفته شكل ايران در زيست‌محيطي تشكل زيادي تعداد
صداي به كشورمان زيست‌محيطي تشكلهاي است لازم اول وهله در.نداشته‌اند چنداني
ضمن.نمايند فرهنگ‌سازي جامعه سطح در و كنند عمومي اطلاعرسانيشوند تبديل واحدي
آنان با نه باشند ، دولتي دستگاههاي ياري‌رسان سازنده انتقادات و خود استقلال حفظ
مديريت ايجاد براي و گيرند قرار آنان دست در ابزاري صورت به نه و كنند مقابله
.بكنند تجارب و اطلاعات مبادله تشكلها ساير و زيست‌محيطي مجامع با محيطزيست
به را خود وظايف كدام هر اگر زيست‌محيطي تشكلهاي:مي‌گويد نيز ايران سبز جبهه دبير
به‌وجود نيازي براي اينها از يك هر.مي‌شوند واقع موثر دهند ، انجام صحيح شكل
و باشند داشته تعريفي و برنامه خود براي بايد نياز آن به پاسخگويي براي و آمده‌اند
از بسياري متاسفانه.بروند اهداف آن دنبال به و كنند مشخص را اهدافي سال طول در
هويت استقلالشان عنصر واسطه به زيست‌محيطي تشكلهاي.هستند محفلي بيشتر تشكلها اين
داشته مشخص برنامه خود اهداف به رسيدن براي و باشند مستقل بايد و مي‌كنند پيدا
.باشند
ايران در زيست‌محيطي تشكلهاي كه است باور اين بر نيز روزنامه‌نگار جمشيدي ، مژگان
در كه تفاوت اين با است ، شكل اين به كشورها از بسياري در البته.هستند غيردولتي
بايد كه صنايع ماليات از سهمي و دارند مالي پشتوانه‌هاي تشكلها اين آمريكا و اروپا
از بخشي اگر كه‌مي‌گويند ترتيب اين به. رسد مي آنها شود ، به پرداخت دولت به
آنها درآمد از درصدي شود ، داده خيريه موسسات يا زيست‌محيطي تشكلهاي به ماليات
البته.نيست شكل اين به ما كشور در اما.شد مالياتي‌خواهد معافيت مشمول
صنايع كه شده تصويب قانوني تازگي به
درآمدشان هزارم يك و بشوند مذاكره وارد زيست‌محيطي غيردولتي موسسات با توانند مي
برخوردار مالياتي معافيت از حدي تا و بدهند زيست‌محيطي تشكلهاي وNGOبه را
را پول اين بايد ما صنايع كه است اين دارد وجود ميان اين در كه عمده‌اي مشكل.شوند
از بسياري در كه درحالي.بدهد NGOبه را پول اين دولت و كنند واريز دولت حساب به
دولت تحويل رسيدش و مي‌رسد غيردولتي تشكلهاي دست به مستقيما پول اين كشورها
.مي‌گردد
|
