شمال در جدال
بازارنفت بر جنگ سايه
اقتصاد حاشيه
30 ايران در بانكي نظام
مديريتي دونگاه
شمال در جدال
تركيه و ايران
*قربان نرسي دكتر
محمدي ابوالفضل:ترجمه
آساني به و است بشكه هزار روزانه 650 ميزان به نفت پالايش ظرفيت داراي ايران شمال بخش
و قزاقستان آذربايجان جمهوري‌هاي نياز پاسخگوي مي‌تواند ارزان بسيار قيمتي با و
باشد تركمنستان
منطقه و مركزي آسياي قفقاز ، مشترك‌المنافع مستقل جمهوري‌هاي سابق ، شوروي فروپاشي پي در
و اقتصادي همكاري به آنها اقتصادي شكوفايي و سياسي نوپاي استقلال كه دريافتند خزر درياي
ذخاير توسعه خزر منطقه كشورهاي همكاري مستعد زمينه‌هاي از يكي.دارد بستگي منطقه سياسي
اقتصاد شكوفايي بخش نويد بين‌المللي نفتي شركت‌هاي علاقه‌مندي به توجه با كه است نفت
.محرومند آزاد درياهاي به دسترسي از كشورها اين حال اين با.است منطقه كشورهاي نابسامان
از و شمال از تركمنستان و قزاقستان صادراتي گاز و نفت انتقال خطوط كه است منطقي لذا
آذربايجان جمهوري ميان اين در.كند عبور ايران طريق از و جنوب از يا و روسيه خاك طريق
طريق از لوله‌اي خط احداث با مي‌تواند و دارد غرب به خود خام نفت صدور براي ديگري مسير
مسيرهاي تمام دهيد اجازه.يابد دسترسي غرب بازارهاي به تركيه كشور و گرجستان جمهوري خاك
يكم و بيست قرن طي را زمينه اين در ايران نقش نيز و خزر درياي گاز و نفت صدور براي ممكن
بشكه ميليارد عموما 30 خزر نفت بهره‌برداري قابل ذخاير ميزانكنيم بيان تفصيل به
بشكه ميليون حدود 2 روزانه ميلادي سال 2010 در مي‌شود پيش‌بيني همچنيناست شده برآورده
منطقه اين نفت توليد ميزان بر موثر عوامل از يكي طبيعتا.شود صادر خزر منطقه از نفت
.است نفت انتقال خطوط موقع به وجود
درياي به خود نفت صدور براي است گرفته تصميم (AIOC) آذربايجان عملياتي بين‌المللي شركت
مسير.است انجام حال در آنها احداث اجرايي كارهاي كه گيرد بهره لوله خط دو از سياه
امتداد سياه درياي ساحل در نووروسيسك بندر سوي به چچن در گروزني از عبور با شمالي
در كه لوله خط اين از بخشي تعمير براي دلار ميليون بر 50 بالغ AIOC است قرار.مي‌يابد
بر را خط اين ديگر بخش تعمير نيز روسيه ترانسنفت شركت.كند صرف دارد قرار آذربايجان خاك
مبلغ 20/2 لوله خط اين از انتقالي نفت بشكه هر ازاي به مي‌شود گفته.است گرفته عهده
كه است لوله‌اي خط آذربايجان نفت انتقال مسير دومين.شد خواهد وضع ترانزيت عوارض دلار
سياه درياي در سوپسا بندر سوي به و غرب سمت به گرجستان جمهوري خاك طريق از و هم‌اينك
دلار ميليون حدود 300 آن احداث هزينه و است كيلومتر لوله 950 خط اين طول.دارد امتداد
خواهد افزوده مبلغ اين به نيز سوپسا در پايانه‌اي احداث هزينه البته.است شده برآورده
.شد خواهد صادر لوله خط دو اين طريق از نفت بشكه هزار به 210 نزديك روزانه مجموع در.شد
جمهوري نفت صدور براي.است تركيه در جيحان به باكو لوله خط ديگر پيشنهادي مسير
از (CPC) خزر لوله خط كنسرسيوم لوله خط نخست مسير.است شده پيشنهاد مسير نيز 3 قزاقستان
شركت‌هاي نيز و عمان و قزاقستان روسيه ، كشورهاي كه است سياه درياي ساحل به روسيه طريق
سهامداران گس ، موناي و اوريكس روسنفت ، اجيپ ، گس ، بريتيش ، موبيل ، اويل ، لوك شورون ، نفتي
از و آذربايجان به خزر درياي بستر از عبور با كه است لوله‌اي خط دوم مسير.هستند آن
به كه سوم پيشنهادي مسير بالاخره و رسيد ، خواهد مديترانه درياي سواحل به تركيه خاك طريق
به پاكستان و افغانستان تركمنستان ، كشورهاي خاك از عبور از پس و داشت خواهد امتداد جنوب
سال تا تركمنستان جمهوري نفت صادرات كه است شده برآورده اما.مي‌شود منتهي عمان درياي
جداگانه‌اي لوله خط احداث رو اين از.برسد روز در بشكه هزار از 200 بيش به ميلادي 2010
مي‌تواند جمهوري اين و ندارد اقتصادي توجيه عمان درياي و مديترانه سياه ، درياي مقاصد به
.كند صادر نيز را خود نفت قزاقستان نفت صدور پيشنهادي لوله خطوط از استفاده با
به آذربايجان مقصد به خزر درياي بستر از لوله‌اي خط احداث با مي‌تواند همچنين تركمنستان
.كند صادر را خود نفت و يابد دست AIOC لوله خط
ايران خاك طريق از خزر منطقه نفت صدور مزيت
نفت صدور مزيت به همه و همه خزر منطقه در فعال بين‌المللي نفتي شركت‌هاي و كارشناسان
و كارشناسان اينكه توجه‌تر قابل و مهم‌تر.دارند تاكيد و تعيين ايران خاك طريق از منطقه
ولي.است خزر نفت صدور براي مناسبي زميني مسير ايران كه عقيده‌اند اين بر نفتي شركت‌هاي
كه عواملي.است نشده ميسر تاكنون آمريكا سياسي فشار تاثير تحت مسير اين از بهره‌گيري
واقع:است شرح بدين است كرده تعيين‌كننده و كليدي خزر منطقه نفت صدور در را ايران نقش
عمان ، درياي فارس ، خليج مركزي ، آسياي خزر ، درياي قفقاز ، مناطق ميان در ايران كشور شدن
.است كرده فرد به منحصر را كشور اين جغرافيايي موقعيت پاكستان ، و افغانستان عراق ، تركيه ،
و است بشكه هزار روزانه 650 ميزان به نفت پالايش ظرفيت داراي ايران شمال بخش به‌علاوه
قزاقستان آذربايجان ، جمهوري‌هاي نياز پاسخگوي مي‌تواند ارزان بسيار قيمتي با و آساني به
نفت لوله خط چندين كه است اين ايران مورد در ديگر تامل قابل نكته.باشد تركمنستان و
تا 150 فاصله 50 در بشكه ميليون يك بر بالغ روزانه‌اي ظرفيت با نفتي فرآورده‌هاي و خام
براي آنها از مي‌توان كه شده‌اند واقع خزر درياي ساحل در كشور اين بنادر كيلومتري
و تاسيسات ايران همچنين.كرد استفاده كشور اين پالايشگاه‌هاي به خام نفت انتقال
از نفت بشكه ميليون از 5/2 بيش روزانه كه دارد فارس خليج در فراواني نفتي پايانه‌هاي
كشور اين جنوب در مياديني از ايران خام نفت.مي‌شود صادر جهاني بازارهاي به آنها
لوله‌اي خط طريق از و اصفهان پالايشگاه به اينچي لوله‌اي 32 خط از استفاده با و استخراج
اينچي موازي 26 لوله خط طريق 2 از تهران از و مي‌شود منتقل تهران پالايشگاه به اينچي 24
پيشنهادي روند.مي‌شود ارسال تبريز به ديگر لوله‌اي خطي و اراك پايشگاه به خام نفت
منطقه نفت نخست مرحله در.است مرحله سه شامل ايران طريق از خزر منطقه خام نفت صدور براي
منطقه از كه خامي نفت ميزان معادل و شد خواهد مصرف تهران و تبريز پالايشگاه‌هاي در خزر
خليج پايانه‌هاي در ايران جنوب ميادين از خام نفت مي‌شود پالايشگاه‌ها اين وارد خزر
وبه است اجرا قابل سال از 2 كمتر مدتي در مرحله اين.مي‌گردد تحويل صدور براي فارس
در نفت تحويل با برداشت و استخراج اوليه مراحل در را خزر منطقه خام نفت مي‌توان سادگي
طول به اصفهان و تهران بين لوله خط از استفاده با دوم مرحله در.كرد جايگزين فارس خليج
به خزر نفت كيلومتر طول 340 به اراك و تهران بين لوله خط نيز و كيلومتر 450
است روز در بشكه هزار و 150 ترتيب 220 به يك هر ظرفيت كه اراك و اصفهان پالايشگاه‌هاي
كنوني لوله خطوط ظرفيت افزايش جديد ، لوله خط چند احداث با كار اين.شد خواهد منتقل
مبالغ اين ولي است هنگفتي سرمايه‌گذاري و هزينه مستلزم كار اين چند هر.است امكان‌پذير
كمتر بسيار مختلف كشور چندين خاك از كيلومتري هزار چند لوله‌اي خط احداث با مقايسه در
.است امكان‌پذير سال از 3 كمتر در ايران در جديدي لوله خط احداث.است
خزر گاز صدور لوله خطوط
دارد اختيار در را طبيعي گاز ذخاير بزرگ‌ترين ايران و روسيه از پس آذربايجان چند هر
مصرف جمهوري اين طبيعي گاز لذا.نيست برخوردار طبيعي گاز صدور براي لازم پتانسيل از ولي
.مي‌شود تزريق نفتي چاه‌هاي به و دارد داخلي
طبيعي گاز مكعب متر ميليارد حدود 23 سالانه آذربايجان برخلاف تركمنستان جمهوري اما
شبكه‌هاي روسيه اولا زيرا.نيست چشمگير تركمنستان گاز صادرات حال اين باميكند صادر
علاقه مصرف‌كننده كشورهاي اينكه ديگر و است بسته تركمنستان گاز روي بر را خود گاز
صدور براي مناسب مسيري يافتن بنابراين.ندارند تركمنستان از طبيعي گاز تهيه به چنداني
محسوب تركمنستان گاز صنعت اصلي هدف خوب خريداران به دستيابي و جمهوري اين طبيعي گاز
براي پيشنهادي مسيرهاي ميان در.كرد خواهد ايفا كليدي نقشي ميان اين در ايران و مي‌شود
منتهي پاكستان به افغانستان از عبور با كه است لوله‌اي خط تركمنستان طبيعي گاز صدور
افغانستان به كامل آرامش و ثبات امنيت ، كه هنگامي تا لوله خط اين احداث اما.شد خواهد
.است چين به تركمنستان از كيلومتر طول 6700 به لوله‌اي خط ديگر مسير.نيست ميسر بازنگردد
كشورهاي از عبور با است دلار ميليارد بر 12 بالغ آن احداث هزينه كه لوله خط اين
يكي نيز قزاقستان.رسيد خواهد دور خاور بازارهاي به چين خاك نيز و قزاقستان ازبكستان ،
خط امكانات از بهره‌گيري با مي‌تواند كه است خزر منطقه طبيعي گاز توليدكنندگان از ديگر
براي راه منطقي‌ترين هم باز و.باشد داشته دسترسي دور خاور بازارهاي به تركمنستان لوله
كيلومتر تا 200 بين 100 ايران گاز لوله خطوط شبكه.است ايران مسير تركمنستان گاز صدور
و مدت كوتاه‌ترين در مي‌توان و دارد فاصله تركيه و نخجوان _ ارمنستان _ تركمنستان از
ارائه كه توضيحاتي با.كرد متصل شده ياد مناطق به را شبكه اين خارجي سرمايه‌گذاري بدون
ذخاير صدور خزر منطقه گاز و نفت توليدكنندگان اصلي هدف مي‌شود نتيجه‌گيري چنين شد
و شده تصويب يا پيش‌بيني مختلفي مسيرهاي هدف اين به دستيابي براي و است خود ئيدروكربني
و خود طرح‌هاي كردن عملي براي مليتي چند شركت‌هاي چند هر.است بررسي دست در نيز برخي
كنند متقاعد را خزر منطقه دولت‌هاي دارند واسطه‌هايي‌سعي طريق از كلان سود به دستيابي
سود به منطقي طور به و مستقيما كه كنند انتخاب را گزينه‌هايي بايد دولت‌ها اين ولي
كه مسيرهايي كه نخست‌اين.است لازم اساسي نكته چند به توجه منظور بدين.آن‌هاست منافع
احتمالي زيست‌محيطي خطرات بيم از تركيه كه اين دوم.نكنند انتخاب ندارد لازم سياسي ثبات
.مي‌كند حمايت سياه درياي مسير از كرد خواهند تهديد را داردانل و بوسفور تنگه‌هاي كه
دور چندان نه آينده‌اي در مي‌شود منتهي بدان‌ها لوله خطوط اين كه بازارهايي كه اين سوم
كشورهاي درآمد لوله خطوط اين احداث بالاي هزينه كه اين چهارم.شد خواهند اشباع
منطقي‌ترين ، انتخاب راه بهترين پس.كاست خواهد توجهي قابل طور به را توليدكننده
.است ايران يعني مسير پرسودترين و ايمن‌ترين ارزان‌ترين ،
لندن در نفت اقتصاد كارشناس*
بازارنفت بر جنگ سايه
كوثري آرمين
غضبانپور جاسم:عكس
مهم‌تر همه از و جهاني توليد يك‌سوم حدود كه خاورميانه ، در جنگ تهديد يافتن ادامه با
مواجه درصد ناگهاني 40 رشد با نفت قيمت دارد ، اختيار در را شده شناخته ذخاير درصد 69
تقاضا و توليد اساس "خليج 2 جنگ" شروع احتمال را نفت بازار در اصلي فاكتورهاي.است شده
.مي‌دهند تشكيل جهاني اقتصاد وضعيت همچنين و
حدود 3 بشكه هر براي جنگ در بيمه حق كه مي‌زند تخمين (us) كمبريج انرژي تحقيقات سازمان
(اوپك) خام نفت صادركننده كشورهاي سازمان رئيس "لوكمن ديلوانو".شد خواهد دلار تا 5
مورد اين در كه ".است حاكم نفت بازار بر بالايي امنيت منطقه ، در حاضر حال در":گفت
نوامبر تا سال 2000 بين.بود غيراوپك توليدكنندگان و اوپك بين خوب همكاري ممنون بايد
از بالاتر است ، بوده بشكه هر براي دلار حدود 8/25 "برنت" نفت قيمت متوسط به‌طور 2002 ،
.1977_ سال‌هاي79 در دلار 1688
"النصيري عبيد".است مانده باقي دلار تا 28 بين 22 اوپك مقرر قيمت گذشته ، "مارس" از
براي هم و تهيه‌كننده براي هم دلار قيمت 25 كه دارد عقيده عربي ، متحده امارات نفت وزير
گذشته سال سه طي آمده دست به سرمايه از عمده صادركنندگان.است منصفانه مصرف‌كننده ،
بازار و بالاتر قيمت‌هاي كه مي‌كند ادعا درستي به عربها تاثير تحت اوپك.راضي‌اند
.است ژئوپلتيك وضع بي‌ثباتي نشان‌دهنده متغير
حد از بالاتر حاضر ، حال در قيمت‌ها":مي‌كند اشاره "CGES" انرژي جهاني مطالعات مركز
طول 19 در خود حد بالاترين به دلار با 30 خالص قيمت سپتامبر ، اواخر در "هستند لازم
را زيادي رشد بود ، دلار كه 18 ژانويه اواسط با مقايسه در كه رسيد نيويورك در گذشته ماه
نيم‌كره در زمستان در انرژي از استفاده گذشته ، زمستان‌هاي با مقايسه در.مي‌دهد نشان
به نفت مصرف رشد انتظار منطقه چهار در (IEA) انرژي جهاني سازمان.است يافته كاهش شمالي
.داشت را روز در بشكه ميليون ميزان 6/1
پاييز ، ماه طي واردكننده كشورهاي ،(OECD) اقتصادي همكاري و گسترش سازمان اعلام برطبق
آگوست ماه در نفتي ذخاير تماميبودهاند خود ذخاير كردن تكميل جهت كمتري فشار تحت
زمستان يك صورت هر به.است روز تقاضاي 55 معادل كه شد زده تخمين بشكه ميليون حدود 2620
به‌خصوص تقاضا افزايش با كه دارد توليدكنندگان براي را نفع اين اروپا ، و آمريكا در سخت
توليد اوپك ، مهم عضو تازگي 10 به.يافت خواهد افزايش درآمدشان گرمايي ، سوخت‌هاي جهت
و ليبي الجزاير ، توسط كه رسانده‌اند روز در بشكه ميليون به 5/24 متوسط به‌طور را خود
بدون) اكتبر ماه در توليد رويتر ، سوي از منتشره آمار برطبقميشوند رهبري نيجريه
كسي هر":كرد اعلام باره اين در (PFC).است بوده روز در بشكه ميليون 9/24(عراق احتساب
از 30 قيمت‌ها مي‌شود ، باعث واقع در توليد ، اضافه اين "مي‌كند توليد مي‌خواهد چقدر هر
خود مهم نقش همچنان اوپك":گفت سعودي عربستان نفت وزير "النعيمي علي".نرود بالاتر دلار
".كرد خواهد ايفا تقاضا و عرضه بين توازن و معقول قيمت‌هاي بازار ، در تعادل ايجاد در را
و قزاقستان) ميانه آسياي روسيه ، به‌خصوص غيراوپك ، منابع توليدات اخير ، سال‌هاي در
(IEA) آمريكا انرژي اطلاعات اداره.است يافته افزايش مكزيك و غربي آفريقاي ،(آذربايجان
.يابد افزايش روز در بشكه ميليون يك ميزان به سال 2003 در غيراوپك توليدات دارد ، انتظار
ظرفيت (سعودي عربستان از بعد جهان بزرگ توليدكننده دومين) روسيه كه مي‌زند تخمين (IEA)
اين ، بر علاوه.باشد داده افزايش روز در بشكه ميليون يك ميزان به سال 2000 تا را خود
به.است كرده تغذيه كاملا را گذشته سال دو طي يافته افزايش تقاضاي غيراوپك ، توليدات
رشد.است رسيده يك‌سوم حدود به سال 1994 در درصد از 40 جهاني توليد از اوپك سهم تازگي
فعاليت‌هاي شدن كم‌فروغ همچنين و قيمت‌ها بودن بالا علت به سال 2001 ، اوايل از نفت مصرف
.است يافته كاهش اقتصادي
مناطق بزرگ‌ترين كه آلمان و ژاپن در مخصوصا سقوط اين":كرد اعلام (IEA) باره اين در
اتحاديه عضو كشورهاي ".است شده طي بيشتري شيب با هستند ، آمريكا از پس نفت مصرف‌كننده
به متكي خود ، نياز مورد انرژي از درصد حدود 8070 تامين براي ژاپن و ،(Eu) اروپايي
نفت از درصد حدود 50 (انرژي مصرف‌كننده بزرگ‌ترين) آمريكا كه حالي در هستند ، واردات
اين عمدتا كه روز در بشكه ميليون عبارتي 36/10 به يا مي‌كند وارد را خود نياز مورد
با آينده سال.مي‌گيرد صورت نيجريه و مكزيك ونزوئلا ، سعودي ، عربستان كشورهاي از واردات
ميزان 3/1 به انرژي تقاضاي افزايش جهت طرح‌هايي اقتصادي ، وضع بهبود جهت جنبش‌هايي شروع
/حدود 7 در جهاني توليدات دارد ، انتظار (INF).شد خواهد اجرا روز در بشكه ميليون 04/1_
در بشكه هزار در 500 را نفت مصرف رشد (CGES) كه است حالي در اين و يابد ، افزايش درصد 3
پيش‌بيني مثل.(IEA توسط شده پيش‌بيني مقدار نصف واقع در) است ، داشته نگه ثابت روز
.است دشواري كار واقعا هم نفت مورد در پيش‌بيني خارجي ، ارزهاي تغييرات
خاورميانه در سه هر كه شده نفت قيمت در عمده تغييرات باعث بعد به دهه 1970 از واقعه سه
جنگ و (1979_ 80) ايران اسلامي انقلاب ،(1973_ 74) "كيپور يوم" جنگ.است داده رخ
هشدار اروپا اتحاديه انرژي و نقل و حمل نماينده "پالاسيو لويالادي".(1990_ 91) خليج
و جهاني ناامني.دارد نفت قيمت غيرمعقول افزايش با مستقيم ارتباط جنگي هر مطمئنا":داد
.مي‌شود انرژي تقاضاي رفتن تحليل و اقتصادي مشكلات شدن بدتر باعث نفت قيمت بودن شناور
عربستان يعني خليج ، حوزه توليدكنندگان به بستگي ثابت ، قيمت‌هاي و مطمئن توليد كليد
اكتبر 17 ماه در آنها توليدات مجموع.دارد قطر و عمان كويت ، امارات ، ايران ، سعودي ،
بشكه ميليون 76).است كرده تامين را جهاني تقاضاي درصد كه 22 بوده روز در بشكه ميليون
عليه شده ، اعمال مجازات‌هاي علت به روز ، در بشكه ميليون خليج ، 4/5 اول جنگ طي.(روز در
متغير دلار ميزان 40 تا قيمت‌ها كه حالي در.رفت دست از كويت ، بر وارده خسارات و عراق
در بشكه ميليون زير 5/1 تا عراق قانوني صادرات امسال است امروز دلار معادل 50 كه بود
.دارد وجود عراق رفته دست از توليدات جبران جهت كافي ظرفيت مسلما.است يافته كاهش روز
نشده 5/3 استفاده ظرفيت به سعودي عربستاناست نفت ذخاير عمده قسمت داراي خاورميانه
نيز "ايران" و "كويت" ،"ابوظبي" ذخاير به بايد كه مي‌كند افتخار خود روز در بشكه ميليون
يك طول در مي‌تواند كه است روز در بشكه ميليون عربستان 5/10 تكميل ظرفيت.كنيم اشاره
جنگ در كه چيزي آن مثل اعراب ، توسط فروش شدن تحريم احتمال.بيندازد جريان به را آن ماه
يك به‌عنوان نفت از كه كرده تكرار بارها اوپك.است ناچيز داد ، رخ "كيپور يوم" 1973
برخورد شروع با كه شده پذيرفته جنگ بيمه حق مورد در.شد نخواهد استفاده سياسي سلاح
ترمينال‌هاي و لوله‌ها خطوط نفتي ، ميدان‌هاي رفتن بين از امكان عراق و آمريكا بين نظامي
عراق كه دارند عقيده كمي عده حال ، هر بهدارد وجود خليج‌فارس نقاط از بعضي در صادراتي
كردن مقرر جهت را خود سعي اوپك.دارد را همسايه‌ها نفتي امكانات تهديد توانايي
برنامه‌هاي كه است حالي در اين و مي‌دهد انجام متقاضيان از حمايت جهت معقول ، قيمت‌هاي
به‌خصوص شده پيشنهاد بودجه.مي‌كند دنبال خود اعضاي مالي وضع كردن بهتر جهت را منظمي
.است دلار تا 25 محدوده 22 در نيجريه و ونزوئلا ايران ، سعودي ، عربستان مورد در
باعث اوپك سوي از شده اعلام دلار قيمت 25 اينكه ، بر مبني را بحثي مورد اين در CGES
قيمت مي‌بايستي سازمان كه مي‌كند اضافه و است كرده مطرح شد ، خواهد تقاضا رشد شدن محدود
بالا قيمت‌هاي با اينكه نه يابد ، ادامه همچنان تقاضا افزايش تا كند اعلام را متعادل‌تري
باعث تكنولوژي توسعه و قيمت‌ها افزايش تاكنون ، سال 1999 از.كند فعلي درآمد حفظ در سعي
شده آمريكا و گينه خليج كاسپين ، حوزه ،FSU در نفتي حوزه‌هاي توسعه و اكتشاف جهت تشويق
ميزان به تقاضا ميزان افزايش باعث توليدات افزايش دارند ، اعتقاد صنعتي تحليلگراناست
ميليون بايد 2/5 كه مي‌زند تخمين PFC.شد خواهد سال 2004 در روز در بشكه ميليون يك
اين.شود اضافه توليد خط به غيراوپك توليدكنندگان سوي از سال 2008 در روز در بشكه
گسترش جهت اوپك براي فضايي هيچ و شد خواهد موجود تقاضاهاي كامل تغذيه باعث توليد افزايش
جهت تشويق ، باعث خام نفت براي دلار تا 40 قيمت 30.گذاشت نخواهد خود توليدات
پيشرفته جهان دهه 1970 ، با مقايسه در.مي‌شود سوختي تكنولوژي در بيشتر سرمايه‌گذاري
الكتريكي سيستم‌هاي و صنعتي مصرف‌كننده‌هاي كه همان‌طور مي‌كند ، تكيه سياه طلاي به كمتر
هيدروكربني ذخاير به توجه با.داده‌اند مسير تغيير هسته‌اي انرژي و گاز سوي به نيز
براي بازار در خود سهم حفظ جهت در مهمي استراتژي‌هاي اوپك ، اصلي توليدكنندگان بزرگ ،
به علاقه‌اي ما":مي‌كند اشاره "لوكسن ريوالنو".دارند اجرا دست در طولاني مدتي
".زيان‌آورند هم پايين قيمت‌هاي برابر در ولي ،(دلار 30) نداريم بالا بسيار قيمت‌هاي
امر ، اين علت كه كرد خواهند سقوط 2003_ سال 4 در قيمت‌ها كه است اين نظريه آخرين
.بود خواهد كمتر تقاضاي و بيشتر جهاني توليدات
Middle East:منبع
اقتصاد حاشيه
چهارم برنامه و مظاهري *
طهماسب ابتكار به پيش چندي كه كشور اقتصاددانان با جمهور رياست جلسه در مي‌شود گفته
جلسات اين تا خواسته حاضرين و خاتمي از دارايي و اقتصادي امور وزير شد ، برگزار مظاهري
برنامه تدوين وظيفه كه است حالي در اين.دهند ادامه توسعه چهارم برنامه موضوع با را
از بيش آن نگارش در اقتصاد وزير نقش و است برنامه‌ريزي و مديريت سازمان برعهده قاعدتا
سازمان كنوني رياست با رئيس‌جمهور اقتصادي سابق مشاور مظاهرينيست اقتصادي وزراي ساير
زمان در او مي‌شد شنيده.دارد اساسي اختلاف‌نظر مركزي بانك و برنامه‌ريزي و مديريت
و برنامه سازمان از سوم برنامه طراح تيم و نجفي رفتن كنار اصلي عوامل از خاتمي مشاورت
را بودجه و برنامه سازمان و مركزي بانك معاونت گذشته سال‌هاي در او.است بوده بودجه
.است داشته برعهده
مديريتي شوخي *
بود گفته صبح روزنامه يك با گفت‌وگو در پيش چندي رئيس‌جمهور معاون ستاري‌فر محمد دكتر
سازمان داخل در همكاري براي بودجه و برنامه سازمان اقتصادي اسبق معاون نيلي مسعود از كه
از فرزندش بيماري علت به وي كه كرده دعوت توسعه و برنامه‌ريزي در پژوهش موسسه يا و
و مديريت سازمان رئيس مدعاي اين خصوص در نيلي دكتراست كرده خودداري مسئوليت پذيرش
جناب خدمت مستقيمي صحبت كه است طولاني نسبتا مدت اينجانب:گفت ما خبرنگار به برنامه
با مرتبط افراد از بعضي توسط سازمان به ايشان ورود بدو در.نداشته‌ام ستاري‌فر آقاي
نه و تخصص نه آنكه دليل به بنده كه شد مطرح اينجانب با آمار مركز مسئوليت پيشنهاد ايشان
مديريتي شوخي يك بيشتر را آن و نپذيرفتم را پيشنهاد اين داشتم مسئوليت اين به علاقه‌اي
در كه كس هر كه است آمده در قاعده‌اي صورت به امر اين ظاهرا:داد ادامه وي.كردم تلقي
تشخيص مصلحت مي‌كند پيدا مستقلي نظرات حوزه آن در آنكه دليل به مي‌كند پيدا تسلط كاري
مسئله اينگيرد قرار استفاده مورد خود تخصصي حوزه از غير حوزه‌اي در كه مي‌شود داده
اين ندارند ، كافي تسلط آن در كه كنند مديريت حوزه‌هايي در افراد تاهمواره مي‌شود موجب
نامربوط دليل به اينجانب صورت هر درمينمايد تسهيل را عمودي مديريت اعمال مسلما امر
پيشنهاد ضمنا.فرزندم بيماري خاطر به نه و نپذيرفته‌ام را آن شده ارائه پيشنهاد دانستن
.نگرديد مطرح بنده با هيچ‌گاه نيز موسسه مسئوليت
30 ايران در بانكي نظام
دوم برنامه در بانكي نظام
صفاپور محمدرضا
معين ميزان از بيش كه صورتي در دوم برنامه طول در بايد هم دولت دوم برنامه براساس
درصد و 50 بدهي‌ها و تعهدات پرداخت براي را آن درصد شود 50 حاصل ارزي و ريالي درآمدهاي
سوم برنامه قانون تبصره 3 در.نمايد مجلس تصويب با جاري عمراني هزينه‌هاي صرف را مابقي
سالانه بودجه كه كنند اقدام گونه‌اي به شدند مكلف بودجه و برنامه سازمان و اقتصاد وزارت
بودجه لوايح چارچوب در دولت به وابسته انتفاعي موسسات و بانك‌ها دولتي ، شركت‌هاي كليه
پول شوراي اعضاي تركيب اصلاح دوم برنامه قانون مفاد ديگر از.شود ارائه مجلس به سنواتي
دو بودجه ، و برنامه سازمان رئيس مركزي ، بانك كل رئيس اقتصاد ، وزير شامل كه بود اعتبار و
روساي رئيس‌جمهور ، انتخاب به بانكي خبرگان از يكي دولت ، هيات انتخاب به وزيران از نفر
بانكي تسهيلات سقف.بود ناظر به‌عنوان مجلس نماينده دو و تعاون اتاق و بازرگاني اتاق
به نسبت تعاوني و خصوصي دولتي ، بخش‌هاي به بانك‌ها ساير و مركزي بانك توسط واگذاري قابل
برنامه پايان تا بانكي نظام به آنها بدهي خالص تغييردر كه بود مجاز حدي تا سال 73 مانده
از تعاوني و خصوصي بخش سهم و ;يابد افزايش ريال ميليارد هزار معادل 43 حداكثر دوم
و دولتي دستگاه‌هاي استفاده و تعيين درصد دولتي 45 بخش سهم و درصد بانكي 55 تسهيلات
به كمك كه آنچه جهت به دولت ديگر سوي از.گرديد ممنوع خصوصي بخش سهم از عمومي نهادهاي
كوچك بنگاه‌هاي از حمايت و اشتغال ايجاد محروميت ، و فقر كاهش اجتماعي ، عدالت تامين
در تعادل آوردن وجود به براي اساسي قانون و 44 اصول 43 اجراي جهت در بايستي شد ، عنوان
اقتصادي فعاليت‌هاي سهم افزايش كشور ، اقتصاد در خصوصي و تعاوني دولتي ، بخش‌هاي سهم
بانكي قيمت ارزان تسهيلات پرداخت طريق از خوداشتغالي و اشتغال‌زا طرح‌هاي اجراي تعاوني ،
خاص فعاليت‌هاي به بانكي نظام منابع هدايت منظور به همچنين.دهد انجام را لازم حمايت
به و تامين عمومي بودجه محل از را اعطايي اعتباري تسهيلات سود از بخشي مي‌توانست دولت
مردم سپرده‌گذاري منابع تمام داشت وظيفه دولت راستا ، همين دركند پرداخت بانكي نظام
متقاضيان اختيار در را قانوني ذخاير اينكه از بعد را قرض‌الحسنه حساب عنوان تحت
سپرده‌هاي براي قانوني ذخاير نسبت شد مكلف هم اعتبار و پول شوراي و دهد قرار قرض‌الحسنه
احتياطي و قانوني ذخاير كل جمع كه كند تعيين مشخص ميزاني ، به را قرض‌الحسنه پس‌انداز
عملياتي هزينه و نرود فراتر آن حجم درصد از 25 قرض‌الحسنه سپرده‌هاي محل از بانك‌ها
عهده به درصد تا 4 حداكثر پرداختي جايزه‌هاي و قرض‌الحسنه تسهيلات اعطاي و سپرده دريافت
اعتبارات تامين نحوه خصوص در دوم برنامه قانون تبصره 15 در.بود تسهيلات دريافت‌كننده
محل از تا شد داده كشور وزارت به اختيار اين طبيعي حوادث از آسيبديده مناطق براي لازم
تسهيلات بانكي منابع ساير محل از نبودن كافي صورت در و وام بانك‌ها قرض‌الحسنه منابع
كند اعطا ديده خسارت كشاورزي و معدني صنعتي ، تجاري ، مسكوني ، واحدهاي مالكان به را لازم
.شد گذاشته دولت عهده به بانك‌ها به شده ياد تسهيلات بازپرداخت و ضمانت و
مديريتي دونگاه
طولاني قاسم
بهترند زن مديران آيا
اما.كنند تحمل خود رئيس عنوان به را خانم‌ها حضور مي‌توانند ، راحتي به آقايان از برخي
همچنان عرصه اين در كه است اين واقعيتنميانديشند چنين زن مديران مورد در همگان
.است حاكم كليشه‌اي ديدگاه‌هاي
زن ميان سنتي كار تقسيم به كاركنان از بسياري گرفته صورت مطالعات و نظرسنجي‌ها براساس
تنها كه است ، كاري مجموعه يك بر مديريت آنها از خيلي نظر از.دارند راسخي اعتقاد مرد و
مدير عنوان به را خود نقش نمي‌توانند ، زنان آنها اعتقاد به.برمي‌آيند آن پس از مردان
مديريتي پست‌هاي در زنان كه است حالي در اينكنند ايفا خوبي به مجموعه يا سازمان يك
در بتوانند خانم‌ها آنكه براي البتهيافتهاند دست توجهي قابل موفقيت‌هاي به تاكنون
و شرايط جامعه و خانواده محيط در بايد دهند ، نشان را خود توانايي‌هاي شغلي عرصه‌هاي
خانوادگي مسئوليت‌هاي خاطر به شاغل زنان از بسياري.كرد مهيا آنها براي را لازم فضاي
از شركت‌ها برخي كه اينجاست در.باشند موفق كار محيط در نمي‌توانند بايد كه آنچنان خود
نمايند تدوين به‌گونه‌اي را خود پرسنلي سياست‌هاي كه افتاده‌اند فكر اين به پيش مدت‌ها
خود حرفه‌اي نقش آسوده خيالي با كار محل در حضور مدت در بتوانند راحتي به زن كاركنان كه
خود آورند ، فراهم زن كاركنان براي مناسبي فضاي شركت‌ها كه چنانچه واقع دركنند ايفا را
شركت‌ها بيشتر نزديك آينده در مي‌رسد ، نظر بهشد خواهند بهره‌مند وضعيت اين از نيز
زن كاركنان براي ويژه‌اي شرايط و تسهيلات كرد خواهند سعي و شده موضوع اين اهميت متوجه
حفظ را خود باتجربه كاركنان توانست نخواهند آنها صورت اين غير در كه چرا.بگيرند نظر در
.بگيرند خدمت به نيز تازه‌اي كاركنان و كرده
حضوري كار محيط در توانست نخواهند باشند ، خود خانوادگي مسائل و فرزندان نگران زنان اگر
خود مشكل را كاركنان قبيل اين مشكل بايد كارفرمايان همين براي.باشند داشته مثمرثمر
خود زن كاركنان منزل امور انجام براي شركت‌ها برخيبجويند چاره‌اي آن براي و كرده تلقي
بدين.كرده‌اند كارها اين انجام مسئول را خدماتي شركت‌هاي حتي و انديشيده خاصي تمهيدات
از دغدغه‌اي آنها - مي‌يابند مرتب را چيز همه خانه به بازگشت هنگام به زن مديران ترتيب
به لباس‌ها دادن مدرسه ، به بچه بردن صرف را خود وقت مدير يك اگر.ندارند بچه‌ها بابت
است مربوطه سازمان يا شركت اين همه از بيش واقع در كند ، قبيل اين از مواردي و اتوشويي
مسئله همين بيايند ، چشم به كمتر زن مديران مي‌شود ، باعث آنچه واقع درميكند ضرر كه
وقتي آنها.برخوردارند زن مديران با رقابت در توجه قابل رقابتي مزيت يك از مردان كه است
انجام براي خود وقت كردن تلف به نيازي وديگر است آماده و حاضر چيز همه مي‌آيند ، خانه به
محل در روزانه كار پايان از پس زنان اما.ندارند بچه‌ها و خانه به مربوط روزمره امور
نقطه اين از نيز مردها سان بدين.مي‌روند خانه در خود هميشگي گرفتاري‌هاي سراغ به كار
اقتصاد اما.مي‌كنند خارج مديريتي عرصه‌هاي از بيشتر چه هر را زنان و كرده استفاده ضعف
براي را فضا و شده كار به دست خود شركت‌ها بايد.مي‌طلبد نيز را مدرن روش‌هاي مدرن
هم با را مرد و زن مديران مي‌توان برابر شرايط در تنها.كنند مهيا زن مديران و كاركنان
.كرد قضاوت كدام هر توانايي‌هاي و شايستگي‌ها درباره و كرده مقايسه
هستيد رئيس شما خود
خود رئيس مقابل در نيستند مايل رو هيچ به كه هستيد ، آدم‌هايي دست آن از هم شما آيا
در بياييد؟ كوتاه خود رئيس مقابل در شرايطي هر تحت نداريد دوست هم شما آيا كنند؟ كرنش
از كردن بدگويي درباره اينجا ما واقع در.بكنيد را كار اين كه نداريد هم نيازي شما واقع
شما كه نيست اين اينجا در ما بحث همچنين.نمي‌گوييم سخن او براي كردن چاپلوسي يا رئيس
او ياري به مشكلات و مسائل حل در اينكه يا كنيد ، سخت خود رئيس براي را زندگي چگونه
نحوه خصوص در ساده‌اي بسيار توصيه‌هاي و دستورالعمل‌ها داريم ، قصد اينجا در ما.بشتابيد
و مديران با (!)سازنده‌اي رابطه مي‌خواهيد ، اگر پس.كنيم ارائه روسا و مديران با برخورد
صفحه همين در را ستون اين روز هر كه بگيريد ، تصميم الان همين باشيد ، داشته خود روساي
!بخوانيد
آنها كه بكنند را كاري همان آنها مديران و روسا دارند ، دوست كاركنان از بسياري
ميان در خواست اين.كنند رفتار ما ميل به ديگران مايليم ما همه واقع در.مي‌خواهند
كه مي‌آيد ، پيش پرسش اين اينجا در حال.است محسوس‌تر و بيشتر موسسه يا شركت يك كاركنان
اين به پاسخ اگر مي‌خواهيم؟ ما كه بكند را كاري همان كرد ، متقاعد را رئيس مي‌توان آيا
نظر مورد مسير در را رئيس آنكه براي داد؟ انجام را كار اين بايد چگونه است ، مثبت پرسش
چه پي در شما خود كه دهيد پاسخ پرسش اين به ديگري چيز هر از بيش بايد كنيد ، هدايت خود
را كار همان نيز رئيس‌تان داريد انتظار كه مي‌خواهيد ، چه شما ديگر عبارت به هستيد؟ چيزي
شما آيا مثال عنوان به اما.برسد نظر به ساده حد از بيش پرسش اين شايد.دهد انجام
را كارها مي‌توان چگونه و است بهتر شركت براي بازاريابي استراتژي كدام مي‌دانيد ، دقيقا
همه است ، بهتر نمي‌كنيد ، فكر آيا كرد؟ تقسيم همكاران ميان شايسته‌تري نحو به
نق مشكلي كوچك‌ترين بروز صورت در آن از پس و كنيم واگذار رئيس خود به را تصميم‌گيري‌ها
از پس تازه و است دردسرساز همواره بهتر گزينه‌هاي يافتن براي وقت صرف حال هر به !بزنيم
چيز همه مقابل در و گرفت عهده بر را نارسايي و اشتباه هرگونه مسئوليت بايد هم كار انجام
.بود پاسخگو
اين به رئيس قبال در اقدامي هرگونه از پيش شما كه بود اين مسائل اين بيان از ما قصد
اين از پس دارد؟ ماهيتي چگونه رئيس با ارتباط در شما مشكل اصولا كه دهيد پاسخ پرسش
نيز را خود رفتارهاي مي‌كنيد ، قضاوت خود رئيس رفتار درباره كه همان‌گونه بايد شما مرحله
كه بپرسيد خود از بايد شما.دهيد قرار تحليل و تجزيه مورد انتقادي شدت به نگاهي با
قرين همواره شما واكنش‌هاي آيا و گذارده‌ايد نمايش به خود از واكنشي چگونه تاكنون
آن در است ، نبوده موفقيت‌آميز شما رفتارهاي و واكنش‌ها اگر خير؟ يا است بوده موفقيت
.برگزينيد خود براي تازه‌اي استراتژي كه است اين مي‌دهيد ، انجام كه كاري اولين صورت
موفق هم هرگز و داده‌ايد نشان خود از رئيس مقابل در افراطي شدت به واكنش‌هاي چنانچه
معمولا موارد گونه اين در برنمي‌آيد ، شما دست از زيادي كار ديگر صورت آن در نبوده‌ايد ،
اگر.نشود ختم اينجا به كارتان كه باشيد مواظب همواره است بهتر !است فرار كار بهترين
بتوانيد زمان گذشت با كه باشيد اميدوار مي‌توانيد ، باشد ، داشته طبيعي حالتي شما رفتار
....كنيد صبر موقع آن تا پس.بگيريد دست در را خود رئيس رگ‌خواب
|
