بازيافت كاغذ، راهي براي حفظ جنگل ها
|
|
مي خواهم تجربه اي را كه سال گذشته در دبيرستاني كه تدريس مي كردم و به كمك بچه هاي علاقه مند به حفاظت از محيط زيست انجام داديم برايتان بازگو كنم. بر روي تراكت پارچه اي كه زير سايبان مدرسه آويخته بوديم نوشته بود «مگذار بميرد جنگل، كه جهان خواهد مرد.»
چون يك راه نجات جنگل ها را بازيافت كاغذ مي دانستيم، تصميم گرفتيم اين برنامه را در مدرسه اجرا كنيم. شما مي دانيد كه كاغذ از چوب درختان تهيه مي شود. بازيافت هر تن كاغذ مي تواند ۱۷ اصله درخت جنگلي را از قطع شدن نجات دهد. علاوه بر آن مقادير زيادي آب و انرژي كه براي تهيه كاغذ به كار مي رود، صرفه جويي خواهد شد. همچنين از مصرف مواد سفيد كننده خمير كاغذ كه آلاينده آبهاست جلوگيري به عمل خواهد آمد.
براي اجراي برنامه، يكي از مادران يك كيسه پارچه اي بزرگ براي ما دوخت كه در راهروي مدرسه نصب كرديم تا كاغذهاي باطله در آن جمع آوري شود. علاوه بر آن، بچه ها روزنامه هاي باطله را از منزل به مدرسه مي آوردند و در انباري كه به همين منظور درنظر گرفته بوديم، جمع آوري نموديم. مدير مدرسه هم از اداره آموزش و پرورش، موافقت تخليه انبار برگه هاي امتحاني سال هاي قبل را گرفتند.
روزي كه قرار بود از طرف مركز جمع آوري كاغذ به مدرسه بيايند، براي ما بسيار جالب بود. وانت مربوطه را به وسط حياط مدرسه هدايت كرديم. ترازويي در پشت وانت قرار داشت. مستخدمين مدرسه، گوني هاي كاغذ را مي آوردند و روي ترازو مي گذاشتند، خانمي كه به همراه راننده وانت آمده بود يادداشت مي كرد. بچه ها بسته هاي روزنامه را مي آوردند و چند نفر ديگر كيسه كاغذهاي باطله را با زحمت از پله هاي طبقه بالا به پائين حمل مي كردند تا توزين شوند. تمام اين فعاليت ها را بچه ها با عشقي فراوان انجام دادند. گويي كه در اين راه، صداي تشكر آميز درختان جنگل را به گوش جان مي شنيدند و نسيمي را كه از ميان درختان مي وزيد بر گونه هايشان احساس مي كردند! بالاخره مبلغ سيصد وپنجاه هزار ريال يعني سي و پنج هزار تومان بن كتاب در ازاي كاغذهاي باطله به مدرسه تحويل داده شد.
ما با اين مقدار بن كتاب، چند كار عالي انجام داديم:
۱- معمولا در كتابخانه هاي دبيرستانها، قفسه هايي براي مواد درسي مختلف مانند فيزيك، شيمي، رياضيات، ادبيات و... وجود دارد، اما متأسفانه در اغلب مدارس، قفسه اي به نام كتابهاي «محيط زيست» موجود نيست. بنابراين ما قفسه اي به اين كار اختصاص داديم و حدود ۲۰ جلد كتابهاي مربوط به كاشت و حفظ درختان، گياهان آپارتماني، تغذيه سالم، توسعه پايدار، حقوق محيط زيست، اخلاقيات و محيط زيست... خريداري نموديم. به اين ترتيب، منابعي براي تحقيق و كارهاي پژوهشي فراهم شد. البته كتاب هايي هم از بخش آموزش سازمان حفاظت محيط زيست به طور رايگان تهيه و به اين مجموعه افزوده شد.
۲- براي عيد نوروز به وسيله همين بن هاي كتاب، هديه هايي براي دانش آموزاني كه در حفظ محيط زيست مدرسه فعاليت كرده بودند تهيه شد كه همگي پيامي از زمين براي ما آدميان دربرداشتند.
۳- در ارديبهشت ماه، براي تمام فعالان محيط زيست مدرسه «جشن تولد بهاري» گرفته شد، به اين معني كه ۷ نفر از دانش آموزان و ۴ نفر از پرسنل مدرسه كه در فصل بهار متولد شده بودند و عضو گروه زيست محيطي مدرسه بودند كتابهاي جالب و كارت تولد مخصوص دريافت نمودند. در اين جشن تلاش شد پذيرايي توسط مواد غذايي طبيعي انجام شود و از خوراكي هايي كه با بسته بندي هاي خود حجم زباله را افزايش داده و خاك يعني خانه درختان را آلوده مي كنند استفاده به عمل نيامد.
به شما كه اين تجربه را مي خوانيد خواه دانش آموز هستيد، خواه معلم، چه ولي دانش آموز و چه كسي كه علاقه مند به محيط زيست است پيشنهاد مي شود اين برنامه را در مدرسه ها اجرا كنيد. ما مي دانيم كه هر شاخه درخت مي تواند اكسيژن يك روز يك بچه را فراهم كند و ما بدون هوا، تنها چند دقيقه دوام مي آوريم. بنابراين با بازيافت كاغذ، جنگل ها- اين شاهكارهاي خلقت- را حفظ كنيم. مي گويند «درختان ريه هاي زمين هستند.» اگر به چشمان خود بياموزيم كه به هر برگ كاغذ، به مثابه شاخه اي از درخت نگاه كنند، آنگاه بازيافت كاغذ را جدي تر مي گيريم. به اميد همت سبزتان.
به قول سهراب: «مي دانم، سبزه اي را بكنم خواهم مرد
...
من پر از نورم و شن
و پر از دار و درخت»
پري نقاش پور
|