جمعه ۲ آبان۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۲۰۴
در شناخت بيابان و ويژگي هاي آن
زنده و پرشكوه
004860.jpg
مينو بيگي
واژه بيابان در ذهن ما تداعي كننده پهنه هاي خشك، بي آب و علف و تفته از داغي آفتاب است. اما شناختي كه امروزه به ياري دانش و يافته هاي پژوهشي نصيب بشر شده نشان مي دهد كه بيابان، محصول قانونمندي طبيعت و رفتار طبيعي زمين است و خود نوعي زيست بوم خشكي محسوب مي شود. زيست بوم هاي آبي و خشكي با توجه به نوع و ويژگي هايشان در ارتباط با هم به صورت قانونمندي عمل مي كنند و با حذف هر كدام آنها تعادل زيستي به خطر مي افتد. اهميت و ارزش بيابان از اين نظر بسيار بالا است. براي شناخت بهتر بيابان، گزارش كوتاهي را از نظرتان مي گذرانيم.
كوير و بيابان پهنه ها يا قسمت هايي از مناطق خشك را تشكيل مي دهند به طوري كه بيابان خود قسمتي از مناطق خشك است و يا نوعي از آن را تشكيل مي دهد.
با آن كه در بسياري از زبان ها، براي كوير و بيابان تفاوت قايل هستند. متاسفانه در كشور ما كه هم كوير داريم و هم بيابان، به دلايل فرهنگي حتي تحصيلكرده ها غالباً كوير را با بيابان يكي مي دانند يا به عبارت ديگر كوير را با بيابان عوضي مي گيرند در حالي كه با هم كاملاً متفاوت هستند و اين تفاوت را افراد محلي در ناحيه هايي كه هم كوير وجود دارد و هم بيابان، غالباً به خوبي رعايت مي كنند.
براي شناخت بيشتر مفهوم بيابان آن را از ديدگاه هاي مختلف علمي مورد بررسي و طبقه بندي قرار مي دهيم.
از ديد جغرافيدانان و ژئومرفولوژيست ها بيابان را بر اساس شكل ظاهري آنها به انواع مختلف تقسيم مي كنند.
بيابان هاي دشتي، بيابان هاي كوهستاني (قسمت مركزي صحراي آفريقا مشهور به Tibesti در جمهوري چاد و يا قسمت شمالي بيابان لوت) بيابان هاي شهري، بيابان هاي كلوتي و... . و اما ژئومرفولوژيست ها مناطقي را كه در آن فعاليت بيولوژيك يعني موجودات زنده (گياه ، انسان و حيوان) كم باشد.
- در مورد گياه :اگر پوشش گياهي سرزميني به كلي از بين برود و يا به كمتر از ۱۰ درصد برسد گويند به بيابان تبديل شده است.
- در مورد انسان: اگر روستايي در حال خالي شدن از جمعيت باشد گويند بيابان زايي اتفاق مي افتد و اگر روستا به كلي از سكنه خالي شد (ساكنان آن مهاجرت كردند) مي گويند اين روستا به بيابان تبديل شد.
- در مورد حيوانات: اگر در منطقه اي جانوران را نابود كرده باشند گويند آن منطقه به بيابان تبديل شده است.
بنابراين از ديد اكولوژيست ها بيابان تنها به سرزميني كه از لحاظ گياه فقير باشد گفته نمي شود بلكه به روستاهاي تخليه شده نيز بيابان مي گويند زيرا در آن جا فعاليت بيولوژيك (انسان) كاهش يافته است.
معمولاً در ايران وقتي صحبت از بيابان مي شود منظور سرزمين هاي فقير از گياه و يا فاقد آن است و وقتي پوشش گياهي، منطقه اي، نابود مي شود مي گويند بيابان زايي در حال شكل گيري است.
بيابان (Desert) و ويژگي هاي آن
اقليم شناسان به نواحي اي كه متوسط بارش سالانه آن كمتر از ۵۰ ميلي ليتر باشد بيابان مي گويند در اين نواحي امكان دارد در طول سال و يا سال ها بارندگي صورت نگيرد.
به عنوان مثال در بيابان اريكا (Arica) واقع در غرب كشور پرو (آمريكاي جنوبي) پس از ۱۷ سال فقط ۵/۰ ميلي ليتر باران باريد و بيابان آتاكاما (Atacama) در ناحيه اي به نام پونا (Puna) به مدت ۲۹ سال بدون بارندگي بوده است. البته هيچ نقطه اي در دنيا وجود ندارد كه بدون بارندگي باشد ولي ممكن است داراي متوسط بارندگي بسيار كمي باشد مانند بيابان جنوب ليبي (صحراي ليبي) با حدود ۵ ميلي متر بارندگي سالانه و مرزوق واقع در شمال شرقي صحرا با ۳/۸ ميلي متر متوسط بارش سالانه امكان دارد اين گونه مناطق (بياباني) سال ها بدون بارندگي باشد ولي كل بارش چندين سال آنها ظرف چند روز يا چند ساعت ببارد، اشاره كرد. بعضي از بيابان ها ممكن است از لحاظ پوشش گياهي بسيار فقير و يا مساحت هاي وسيعي از آن (بيابان) فاقد گياه باشد. به عنوان مثال بيابان لوت ايران را مي توان نام برد كه در قسمت مركزي در مساحتي به طول ۲۵۰ و عرض ۱۰۰ كيلومتر مربع بدون گياه است.
شاتو بريان، فيلسوف فرانسوي جمله اي گفته و آن اين كه «جنگل ها قبل از انسان و بيابان ها، بعد از انسان به وجود آمده اند» و عده اي هم معتقدند كه علاوه برطبيعت انسان ها نيز در پيدايش بيابان ها (سرزمين هاي فقير از لحاظ گياه) دخالت داشته اند و بيابان ها را به دو دسته تقسيم كردند.
- بيابان هاي انساني ‎/ بيابان هاي طبيعي
البته برخي ديگر بر همين اساس ولي به صورت ديگر بيابان ها را به دو دسته تقسيم مي كنند.
- بيابان هاي فعال ‎/ بيابان هاي غيرفعال
دكتر كردواني استاد دانشگاه تهران و محقق در اين خصوص مي گويد: حتي ميليون ها سال قبل از انسان هم سرزمين هاي فاقد گياه (بيابان ها) وجود داشته اند و در مورد اين كه بيابان ها را انساني و طبيعي تقسيم كرده اند قابل ذكر است كه بيابان ها را طبيعت به وجود آورده و نه انسان به عنوان مثال بيابان لوت، بيابان لوت عربستان (ربع الخالي) و صحراي آفريقا و غيره وجود داشته اند يعني به طور طبيعي به وجود آمده اند ولي ممكن است انسان در تغييرات پيشروي (وسيع تر شدن منطقه فاقد گياه) دخالت داشته باشد و درباره فعال و غيرفعال بودن بيابان ها نيز مي توان گفت كه اصولاً تمام بيابان ها هميشه فعال هستند يعني خاكشان روان است و لذا نمي شود به سرزمين هايي كه پوشش گياهي آنها توسط انسان از بين رفته بيابان فعال گفت و به سرزمين هايي كه به طور طبيعي پوشش گياهي نداشته اند بيابان غيرفعال اطلاق كرد. اما بر اساس عواملي كه فقدان پوشش گياهي را باعث شده اند بيابان ها را به دو دسته تقسيم كردند.
۱- بيابان ها اقليمي
به سرزمين هايي بيابان هاي اقليمي گفته اند كه خشك بودن شرايط آب و هوايي سبب شده آن نواحي فاقد گياه و يا از لحاظ پوشش گياهي بسيار فقير باشد. از علايم اين نوع بيابان ها اين است كه مساحت هاي وسيعي از لحاظ پوشش گياهي داراي اين وضعيت هستند (مانند بيابان لوت ايران، بيابان لوت عربستان و صحراي آفريقا).
۲- بيابان هاي خاكي
فقـر يا فـقـدان پوشش گياهي در يك ناحيه مي تواند بـه علت نامساعـد بـودن شرايط خاكـي Cdaphic)) باشد، قابل ذكر است كه معمولاً مساحت اين گونه بيابان ها يا عرصه هاي كم يا فاقد گياه نسبت به بيابان هاي اقليمي خيلي كمتر است اما تقسيم بندي ديگري كه بر بيابان ها انجام شده است بر مبناي مقدار بارش سالانه،آنها را به دو نوع تقسيم مي كنند.
-بيابان هاي فوق العاده خشك كه متوسط بارش سالانه كمتر از ۲۰ ميلي متر تا ۵۰ ميلي متر مانند بيابان هاي كالا هاري در «آفريقاي جنوبي» و استراليا.
- بيابان هاي بيش از حد خشك با متوسط بارش سالانه كمتر از ۲۰ ميلي متر مانند قسمت هاي مركزي صحراي آفريقا. ناحيه اي به نام مرزوق واقع در شمال شرقي صحرا.
اما بيابان را از لحاظ ديگري به نام ميزان رطوبت نسبي هم تقسيم كرده اند كه:
۱- بيابان هاي ساحلي
اين بيابان ها كه در ساحل دريا و اقيانو س ها واقع شده اند از بركت رطوبت اين منابع بزرگ آبي داراي رطوبت نسبي بالا هستند هر چند به دليل نامساعد بودن ديگر شرايط طبيعي از بارش ناچيزي برخوردارند كه در مواردي حتي خشك ترين (كم باران ترين) بيابان ها را هم تشكيل مي دهند.
۲- بيابان هاي داخل خشكي كه به آنها بيابان هاي قاره اي نيز مي گويند. در اين نوع بيابان ها به دليل واقع شدن در خشكي كره زمين و دور از دريا و اقيانوس و يا محصور بودن توسط ارتفاعات، رطوبت نسبي هوا بالا نيست.
مانند بيابان لوت ايران، بيابان هاي ليبي، مصر، الجزاير در آفريقاي شمالي و بيابان هاي گبي و تكله مكان در چين و بيابان «در» (Thar) در هندوستان اما تقسيم بندي ديگري كه در خصوص بيابان شده است تقسيم بندي بر مبناي دماست.
- بيابان هاي سرد ‎/ بيابان هاي خيلي سرد
بيابان هاي سرد بيابان هايي كه در عرض جغرافيايي ۳۵ تا ۵۰ درجه واقع شده اند جزو بيابان هاي سرد به حساب مي آيند مانند بيابان هاي اتحاد جماهير شوروي سابق يا بيابان هاي تركمنستان و ازبكستان.
بيابان هاي خيلي سرد بيابان هايي را كه در عرض جغرافيايي ۵۰ درجه (در نيمكره شمالي و جنوبي) واقع شده اند بيابان هاي خيلي سرد مي نامند مانند نواحي دو قطب كه متوسط دماي اين مناطق در گرم ترين ماه ها از ۱۰ درجه سانتي گراد تجاوز نمي كند و بر اين اساس علاوه بر نامساعد بودن شرايط تابش خورشيد چون هوا خيلي سرد است پديده فتوسنتز نمي تواند اتفاق بيفتد و لذا برعكس ديگر بيابان ها كه اگر آب فراهم باشد امكان كشت و زرع و رويش گياه فراهم است در اين جا چنين امكاني وجود ندارد. اما بيابان، اين سرزمين آرامش و تكريم يكي ديگر از مواهبي است كه حق تعالي به بشريت عطا نموده است. سرزميني كه از آن به عنوان يكي از بخش هاي محيط  زيست مي توان ياد كرد.
پس بي شك بيابان هم نيازمند حمايت و توجه بشريت است زيرا در فرهنگ ما بيابان نمادي از رسيدن به آرامش دروني ما انسان ها است.

با سوخت گاز طبيعي براي خودرو آشنا شويم
در آرزوي سوخت پاك
004884.jpg
سوخت هاي پاك به سوخت هايي گفته مي شود كه در مقايسه با سوخت هاي فسيلي محيط زيست را آلوده نكنند و يا ميزان آلايندگي كمتري داشته باشند. در ميان سوخت هايي كه براي خودروها در نظر گرفته شده نوعي گاز طبيعي به نام «CNG» كاربرد بيشتري پيدا كرده است. هرچند مصرف اين گاز به نوبه خود مقداري از آلاينده هاي گوگردي را در فضاي شهرها ايجاد مي كند، اما در مقايسه با زيان هاي بنزين مقدار آلودگي آن كمتر است.
بشر براي دستيابي به سوخت پاك، چشم به آينده دوخته است. حتي استفاده از هيدروژن به عنوان يكي از سوخت هاي پاك اكنون مراحل آزمايشگاهي را مي گذراند. بدون ترديد با دستيابي به سوخت هاي برتر روزي «CNG» نيز به عنوان يك گاز فسيلي از رديف سوخت خودرو خارج خواهد شد. در شماره هاي آينده، سوخت ها و انرژي هاي پاك را به تدريج معرفي مي كنيم. نوشته كوتاهي درباره سوخت CNG را مي خوانيد.
گاز طبيعي به سه طريق متراكم شده (CNG)، مايع شده (LNG) و جذب شده توسط جاذب ها (ANG) به عنوان سوخت در خودروها مورد استفاده قرار مي گيرد كه در حال حاضر استفاده از گاز طبيعي متراكم كه مخلوطي از هيدروكربن ها با ۸۰ الي ۹۲ درصد متان در حالت گازي است بسيار متداول است.
گاز طبيعي بدون رنگ و بو و غير سمي است، اما قابل اشتعال و سبك تر از هوا است. اين گاز سوخت مايع نيست و نبايد آن را با LPG كه متشكل از پروپان و بوتان در حالت مايع است اشتباه گرفت. از آن جايي كه CNG فاقد سرب و بنزن است، مصرف آن به عنوان سوخت باعث انتشار اين مواد در اتمسفر نمي شود و به دليل گاز بودن، به طور يكنواخت و به آساني با هوا مخلوط مي گردد و كمتر محيط زيست را آلوده مي كند. فراواني گاز طبيعي در كشور، وجود شبكه گسترده گازرساني كه نصب جايگاه سوخت رساني در سراسر كشور را ميسر مي كند و ارزاني قابل توجه و آلايندگي بسيار كم از ويژگي هاي مناسب ايران براي جايگزيني اين سوخت است.

تاريخچه استفاده از گاز طبيعي فشرده در جهان
در اروپا اولين كشوري كه نسبت به جايگزيني گاز طبيعي فشرده به عنوان سوخت اقدام كرد كشور ايتاليا بود كه در حال حاضر مانند ۳۴۰ ايستگاه سوخت گيري و بيش از ۳۴۰۰۰۰ خودرو با سوخت CNG در اين كشور فعال هستند. آمريكا از سال ۱۹۶۰ نسبت به جايگزيني اين سوخت اقدام كرده است و در حال حاضر ۹۰۰۰۰ خودرو و بيش از ۱۳۰۰ ايستگاه سوخت گيري در اين كشور فعاليت دارند.
در سال ۱۳۵۶ طرح گازسوز نمودن خودروها با گاز طبيعي CNG به صورت آزمايشي در شيراز با تبديل ۱۲۰۰ دستگاه سواري به مرحله اجرا درآمد.
در سال ۱۳۶۶ طرح مذكور در شهر مشهد نيز به اجرا درآمد و دو ايستگاه سوخت گيري در سال ۶۷و۷۴ تاسيس شد.
شركت واحد اتوبوسراني تهران و حومه در سال ۱۳۷۱ تحقيقاتي را در زمينه گازسوز نمودن اتوبوس هاي درون شهري آغاز كرده است كه در سال ۱۳۷۵ اين طرح به بهره برداري رسيد و در حال حاضر اين شركت داراي ۱۰۰ اتوبوس CNG سوز و يك ايستگاه سوخت گيري اين گاز در تهران است.

مقايسه آلايندگي سوخت هاي مختلف با گاز طبيعي
گاز طبيعي بعد از هيدروژن پاك ترين سوخت جايگزين است. به دليل اين كه ۹۵ درصد اين سوخت از متان تشكيل گرديده، آلاينده هاي منتشره از خودروها با سوخت گاز طبيعي CNG كمتر از خودروهاي بنزيني يا گازوييل سوز مشابه است. به عنوان مثال آلاينده مونوكسيد كربن (CO) تقريباً ۷۰ درصد و اكسيدهاي نيتروژن (Nox) حداقل ۸۷ درصد و اكسيدهاي ازت ۵ درصد كمتر از حالت بنزين سوز از يك خودرو گازسوز منتشر مي شود.
انتشار آلاينده هاي سمي ناشي از تبخير بنزين از باك خودرو در زمان سوخت گيري در خودروهاي گازسوز به وقوع نمي پيوندد. همچنين در واحد انرژي، گاز طبيعي نسبت به ساير سوخت هاي هيدروكربني مايع (بنزين و گازوييل) كربن كمتري داشته كه از اين رو ميزان انتشار دي اكسيد كربن طي يك مسافت يكسان از خودروهاي گازسوز كمتر است.
موتورهايي كه با سوخت گاز طبيعي كار مي كنند، به مراتب ذرات معلق كمتري نسبت به خودروهاي ديزلي و بنزيني توليد مي كنند. قابل ذكر است كه دماي اشتعال گاز طبيعي (۶۵۰ درجه سانتي گراد) تقريباً ۲ برابر بنزين (۳۵۰ درجه سانتي گراد) است، كه همين باعث مي شود كه خطر انفجار يا آتش سوزي خودروهاي گازسوز به شدت كاهش يابد.
در حال حاضر بيش از ۵/۱ ميليون خودرو در سراسر جهان از CNG استفاده مي كنند كه اين تعداد خودرو به سرعت در حال افزايش است.
در سال ۱۳۸۰ ، ۸۰۰ ميليون دلار براي واردات بنزين در كشور هزينه شد. اين رقم در سال ۸۲ به بيش از يك ميليارد دلار رسيد و در آينده بيشتر خواهد شد. اين افزايش هزينه به همراه حدود ۶/۵ ميليون دستگاه در سال ۱۳۸۵ كه قطعاً در سال ۱۴۰۰ به ۱۵ ميليون خودرو در كشور خواهد رسيد كه اگر طرح جايگزيني سوخت خودروها به سرانجام نرسد در چند سال آينده آلودگي هوا قربانيان بيشتري خواهد گرفت.
تحقيقات به عمل آمده در مورد خودروها نشان مي دهد كه سوخت CNG، ايمن ترين سوخت در بين انواع سوخت هاي گازي است. آمار و ارقام نشان مي دهد كه احتمال بروز اشتعال خود به خود CNG در سطوح داغ، بسيار كمتر از بنزين است. به هنگام بروز تصادفات، گازوييل و بنزين به سبب اين كه از هوا سنگين ترند، روي زمين انباشته و مشتعل مي شوند حال آن كه گاز طبيعي، به سبب سبكي، در هوا منتشر شده و عمل اشتعال در سطحي بالاتر از سطح زمين صورت مي گيرد كه داراي خطر كمتري است.
شهره صدري خانلو، كارشناس محيط زيست

از هفت گوشه جهان
مسئله زباله هاي هسته اي در آمريكا
004858.jpg

دفع زباله هاي هسته اي براي ايالات متحده آمريكا، كشوري كه از دارندگان نيروگاه هاي متعدد هسته اي است به يك معضل تبديل شده است. پيش از اين زباله هاي هسته اي آمريكا به ارتفاعات واقع در ناحيه لاس وگاس حمل و در عمق ۱۰۰ متري دفن مي شد با اين اعتبار كه تا ۱۰ هزار سال آينده كه خطرات پرتوزايي زباله هاي مدفون از بين مي رود، دسترسي به آنها آسان نباشد. ساكنان اين نواحي را يك جمعيت ۳ هزار نفري تشكيل مي دهند. آنها به شدت نگران پيامد دفن زباله هاي هسته اي در پيرامون خانه ها و محل زندگي خود هستند و با وجود آن كه مقامات آمريكا تاكيد كرده اند كه براي ايمن سازي زباله هاي دفن شده ۱۰ ميليارد دلار هزينه كرده اند، اما دوستداران حفظ محيط زيست همچنان نگران اين مسئله اند و مي گويند اين زباله ها به مرور زمان خطرناك تر شده و پيامدهاي ناگواري براي نسل هاي آينده خواهند داشت. پيش از اين برخي از كارشناسان، براي دفع زباله هاي هسته اي آمريكا پيشنهاد كرده بودند كه آنها را با سفينه هاي مخصوص به فضا پرتاب كنند، اما اين طرح به دليل در برداشتن، هزينه هاي بسيار سنگين به اجرا درنيامد.
آزار ميمون ها در هتل لوكس
004882.jpg

پليس مالزي سه مرد را به اتهام آزار شديد تا سرحد مرگ سه ميمون «اورانگوتان» بازداشت كرد.
طبق گزارش جمعيت حمايت از حيوانات در مالزي، متهمان در يكي از هتل هاي لوكس اين كشور براي نمايش نحوه شكار اورانگوتان، هركدام يك ميمون را به عنوان هدف انتخاب كرده و با نيزه به آنها حمله ور شده اند.
به گزارش خبرگزاري رويتر از كوالالامپور، علاوه بر بازداشت ۳ متهم، رييس هتل «شنگري لا» نيز به دليل سوءاستفاده از حيوانات براي جلب مشتري تحت تعقيب قرار گرفته است. با تحقيقات پليس مشخص شده است كه از مدت ها پيش در اين هتل اذيت و آزار حيوانات براي جلب توجه برخي مشتريان ثروتمند اما بي رحم، رواج داشته است. پليس براي بازداشت شخصي كه نيزه ها را به متهمان فروخته نيز تلاش هاي وسيعي را آغاز كرده است.
004874.jpg

از حيات وحش آفريقا و اميدهاي تازه
امروزه جهان شاهد انقراض بسياري از گونه هاي حيات وحش است. انقراض هرگونه زيستي تاسف انگيز است، زيرا يك موجود بي همتا كه از نظر بيولوژيك، هويت ژنتيكي منحصر به فردي دارد جزو سرمايه هاي مهم و بي جانشين جهان هستي است. «آلفرد راسل» زيست شناس و جغرافيدان انگليسي در سال ۱۸۷۶ ميلادي هشدار داده بود كه؛ «جهان ما به لحاظ جانورشناسي فقير شده است.» اما اكنون و در آغاز هزاره سوم صدها گونه زيستي را از دست داده ايم و اين روند غمبار همچنان ادامه دارد. در اوج نااميدي، بارقه هايي از اميد در مقياس جهاني تابيدن گرفته است، هشدار مكرر دانشمندان و رويكرد روزافزون گروه هاي بزرگي از مردم براي حفظ حيات وحش، مديريت جامع حيات وحش براي مراقبت از گونه هاي زيستي را به عنوان يك ضرورت، مطرح كرده است. به گفته كارشناسان، مديريت حيات وحش علم و هنري است كه زمينه لازم را جهت ايجاد جمعيت هاي مطلوب گونه هاي زيستي در اراضي طبيعي را فراهم كرده و سعي در حفظ و افزايش آن دارد.
به گزارش خبرگزاري فرانسه، در بعضي از كشورهاي آفريقايي از جمله كشور كنيا، برنامه هايي براي ايجاد تغيير در پارك هاي وحش به منظور، بازگرداندن ويژگي هاي طبيعي در دست اقدام است. اين طرح، به مرور در ديگر كشورهاي قاره آفريقا كه از ويژگي هاي حيات وحش برخوردار هستند نيز اجرا خواهد شد.

نگاه
انسان و هويت هاي طبيعي
004856.jpg
اسماعيل عباسي
براي تخريب و سير قهقرايي محيط زيست بسيار گفته و نوشته ايم. اغلب اين مطالب كه در وسايل ارتباط جمعي انعكاس داشته، نقش اطلاع رساني و هشدارداشته اند اما كارشناسان و دانشمندان محيط زيست در آغاز سده بيست ويكم ميلادي، به اين نتيجه رسيده اند كه ريشه هاي  بحران     محيط زيست بايد از ديدگاه هاي گوناگون به ويژه مناسبات و اخلاق اجتماعي مورد كنكاش قرار بگيرد و بايد هرآنچه كه ارزش هاي زيست محيطي را در يك جامعه شكل مي دهند مورد بررسي دقيق واقع شوند يك واقعيت تلخ و تكان دهنده كه تاكنون مورد توجه قرار نگرفته آن است كه پيشينيان ما به لحاظ نوع مناسبات توليدي كه به طور عمده بر محور كشاورزي بوده براي هويت هاي طبيعي مثل گونه هاي زيستي، جنگل ها، كوه ها، درياها و درياچه ها ارزش و اهميت بيشتري قايل بودند و در مناطقي مثل قاره آمريكا در زماني كه سرخ پوستان با سامانه شكوهمند زيستي خود، اسكان گسترده داشتند، مناسبات ميان انسان و طبيعت همچون روابط دو موجود زنده، قوانين ظريف و ارزش هاي خود را داشت. اما به مرور و با دگرگون شدن اين مناسبات، اكنون هويت هاي طبيعي پيش گفته تنها به عنوان منابعي كه به ما منافع اقتصادي مي رسانند، مطرح هستند. نتيجه مسلم چنين نگرشي سير قهقرايي و نابودي تدريجي محيط زيست ماست. در كشورهاي اروپايي كه زودتر از ساير كشورها زيان هاي ناشي از بهره برداري نادرست از منابع طبيعي و آلودگي محيط زيست را تجربه كرده اند نحوه رفتار صحيح با جلوه هاي طبيعي نظير كوه ها، رودخانه ها و حتي كويرها در قالب درس هاي بسيار ساده تا تخصصي و در دوره هاي گوناگون به كودكان، نوجوانان و جوانان آموزش داده مي شود و تشكل هاي زيست محيطي براي ترغيب همگاني به منظور پاس داشت محيط زيست از روش هاي موثر و اهرم هاي تشويقي مناسب مثل برگزاري جشنواره ها، مسابقات، اهدا جوايز و غيره استفاده مي كنند. مسلم است كه براي درك صحيح محيط زيست و مراقبت از آن نيازمند اخلاق تازه اي هستيم تا جامعه را در برخورد اساسي و ريشه اي با معضلات روزافزون محيط زيست ياري دهد. مسلماً آموزه هاي مدرسه اي به تنهايي براي پايه گذاري اين قبيل رفتارهاي جديد و موثر كفايت نمي كند و بهره گيري از روش ها و راه هاي موثر به گونه اي كه توجه و دغدغه همگاني را براي حفاظت از محيط زيست برانگيزاند، واجب و بسيار ضروري است.
محيط زيست كشور ما در طول دهه هاي اخير كه جمعيت كشور بسيار افزايش داشته، آسيب  زيادي ديده است، اين آسيب ها در كشورهاي در حال توسعه جزيي از پيامد حتمي توسعه است، اما در كشورهايي كه مراقبت و تدبيرهاي لازم نيز در كنار توسعه به كار گرفته شده، دامنه خسارات و زيان هاي وارده به محيط زيست به مراتب محدودتر بوده است.
اكنون به دليل رشد فناوري در جهان از جمله كشور ما، زيان هاي وارده به محيط زيست پيچيده و دامنه دار است، براي بازشناخت اين آسيب ها، ما نيازمند آموزه ها و اخلاق جديدي هستيم.

درياچه هاي متان در سطح قمر تيتان
تحقيقات جديد نشان مي دهد كه سطح بزرگ ترين قمر سياره «كيوان» به نام قمر «تيتان»، احتمالاً از درياچه هاي متان پوشيده شده است.
قمر «تيتان» يكي از شگفت انگيزترين اجرام آسماني موجود در منظومه شمسي است. از آن جا كه اطراف اين قمر را ابرهايي از گازهاي شيميايي و جوي مملو از تركيبات نيتروژن پوشانده است، محققان نمي توانند از تلسكوپ هاي نوري براي مشاهده سطح قمر استفاده كنند و به همين جهت از تلسكوپ هاي مادون قرمز و همچنين تلسكوپ هاي راديويي براي رصد كردن سطح «تيتان» استفاده مي كنند.
نقشه هايي كه تاكنون از سطح اين قمر تهيه شده نشان مي دهد كه «تيتان» داراي سطحي صخره اي و يخي است و در نقاط مختلف آن اقيانوس ها و درياچه هايي از هيدروكربن هايي نظير متان و اتان وجود دارد.
اطراف اين درياچه ها پوشيده از يخ است و باراني از هيدروكربن دايماً بر اين مناطق مي بارد و با تبخير مجدد اتان و متان و ورود آنها به جو «تيتان»، چرخه اي از هيدروكربن ها در اين قمر برقرار است.

زمين
ادبيات
ايران
تكنيك
جامعه
رسانه
شهر
عكس
ورزش
هنر
صفحه آخر
|  ادبيات  |  ايران  |  تكنيك  |  جامعه  |  رسانه  |  زمين  |  شهر  |  عكس  |
|  ورزش  |  هنر  |  صفحه آخر  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |