جمعه ۱۹ تير ۱۳۸۳ - سال يازدهم - شماره ۳۴۳۲
index
تحليل خصوصيات مجرمان تجاوز به عنف در گفت و گو با دكتر علي  نجفي توانا
باند كركس
004776.jpg
آنها استعداد بالقوه دارند
هنوز ۱۶ ماه از اعدام اعضاي باند كركس ها نگذشته بود كه زن جواني را در جنت آباد تهران ربودند و حوالي شهرري او را مورد اذيت و آزار قرار دادند. اينك پس از گذشت ۲۱ ماه از اعدام آن گروه جوانان ۱۹ تا ۲۷ ساله كه به جرم تجاوز به عنف به اعدام محكوم شدند يك گروه هشت نفره در شرق تهران به دام افتادند كه با ربودن دختران و انتقال آنها به خارج از شهر تهران آنان را مورد اذيت و آزار قرار مي دادند.
گرچه قانون مجازات اسلامي در بند دو ماده ۸۲ خود شديد ترين مجازات يعني اعدام را براي مرتكب چنين كاري در نظر گرفته است اما باز هم با وجود اين  رويكرد قانوني شاهد وقوع جرم تجاوز به عنف هستيم. دكتر علي نجفي توانا استاد حقوق جزا و جرم شناس، وقوع چنين حوادثي را ناشي از عواملي نظير افزايش سن ازدواج و بيكاري مي داند. اين حقوقدان و وكيل دادگستري كه ۵۲ سال سن دارد و عضو هيات مديره كانون وكلاي دادگستري است در گفت و گويي زواياي اين قبيل رويدادها را تشريح كرد. شايد اين گفت و گو بتواند جرقه و تلنگري به جامعه باشد تا بتوان جلوي استمرار وقايع تلخي نظير اين ماجرا را گرفت و به حداقل رساند.
همان طور كه مي دانيد بازپرس شعبه پنجم دادسراي امورجنايي در حال رسيدگي به گروه هشت نفره اي است كه دختران را ربوده و به زور مورد اذيت و آزار قرار مي دادند. چه تحليلي مي توان از وضعيت اين دسته از بزهكاران ارايه داد؟
امروزه در رفتارشناسي علمي اين امر از بديهيات است كه هيچ رفتاري بدون علت نخواهد بود. متاسفانه به دليل فقدان آمار و نمودار صحيح از كميت و كيفيت جرايم جنسي به ويژه «تجاوز به عنف» نمي توان دورنمايي از آن تصوير و ترسيم كرد. از لحاظ فردي بيماري هاي روحي و رواني بخش كوچكي از علل ارتكاب اين جرم را تشكيل مي دهد و كمتر به طور فردي شاهد اين رويداد بوده ايم. بنابراين نمي توان همه اين دسته از مجرمان را بيمار رواني ناميد. با توجه به رابطه علي ريشه اصلي اين نوع تجاوزات و تعرضات كه متاسفانه در كشور ما به حد خطرناك رسيده است را بايد در علل بسترساز و مولد اعم از اجتماعي و فرهنگي جست و جو كرد كه به عنوان مثال و با توجه به جمعيت ميزان ازدواج در كشور در اين مقوله موثر است.
ازدواج چگونه مي تواند در وقوع يا كاهش چنين جرمي موثر باشد؟
ببينيد سن ازدواج در كشور ما افزايش پيدا كرده است. دلايل انصراف از ازدواج را هم مي توان در مسايل اقتصادي و اجتماعي جست و جو كرد. دو وجه ويژه را مي توان در ميان جوانان به وضوح ديد: يكي تجرد و ديگري بيكاري . از سوي ديگر تفاوت فاحش بين درآمد و قدرت خريد و نرخ تورم عمداً اجازه تشكيل زندگي زناشويي را به جوانان نمي دهد. افزايش قيمت مسكن و اجاره بها نيز خود آخرين ضربه مهلك به اين تمايل به زندگي مشترك است.
خب با اين وضع ما بايد از جوانان خود چه پسر و چه دختر چه انتظاراتي داشته باشيم تا شاهد حوادثي از قبيل ماجراي هشت شرور شرق تهران نباشيم.
بله، سؤال اين جاست كه تا چه ميزان پسران و دختران توانايي سركوب نيازهاي خدادادي، عاطفي و جنسي خود را دارند. نمي توان پذيرفت كه بگوييم جوان سالم آن است كه در صورت عدم امكان ازدواج نه رابطه آزاد داشته باشد و نه با ساير طرق فردي و غيره خود ارضايي كند. شايد از طرقي كه بتواند در اين وضع جايگزين شود يكي رابطه آزاد باشد كه امروزه در جامعه ما به علت عدم امكان مبارزه متاسفانه با تساهل و تسامح نگريسته مي شود و با همه عوارض و تبعات منفي از كنار آن چنان مي گذريم كه گويي هيچ پديده اي وجود ندارد.
روش ديگر قابل تصور براي اين شرايط ارتباط جنسي با روسپيان است كه متاسفانه در حال حاضر هم از زبان مسئولان و متوليان ساماندهي دختران فراري مي شنويم كه روسپيگري در جامعه ما حتي از ظرفيت اخلاقي، اجتماعي و بوم شناسي جمعيت ايراني بيشتر شده و براي سلامت روحي و رواني جوانان و اجتناب از بيماري هاي مقاربتي بايد چاره اي فراگير انديشيد.
با اين توضيح براي گروه سوم يعني جواناني كه امكان دست زدن به روش ياد شده اخير را ندارند تنها راه متصور اقدام غيرانساني، وحشيانه و غيراخلاقي است كه نمونه هاي آن بارها توسط مراجع قضايي پي گيري شده و در بسياري از موارد نيز براي اجتناب از آبروريزي بيشتر به ويژه توسط
بزه ديدگان پنهان مانده است.
با اين تفاسير چه خصوصياتي براي اين قبيل مجرمان از زاويه جرم شناسي و رفتارشناسي مي توان متصور بود به عبارت ديگر كدام افراد دست به اين قبيل جرايم مي زنند؟
نكته قابل توجهي كه براي پاسخ به اين سؤال مي توان به آن اشاره كرد اين كه از لحاظ رفتارشناسي جنايي بسياري از اين جوانان كه دست به رفتارهاي مجرمانه جنسي مي زنند بالقوه استعداد اين كار را داشته اند و در صورت بررسي دقيق تر مي توان سابقه ارتكاب جرم از نوع سرقت، زورگيري، درگيري فيزيكي، تخريب و... را در پرونده آنها ديد.
چنانچه حتي مي توان در ميان بزهكاران سابقه دار اين خصوصيت را ديد كه ارتكاب چنين عملي را غيرقابل قبول، غيرموجه و شنيع مي دانند.
با همه اين خصوصيات مي توان به اين نكته اشاره كرد كه در سنين ۱۸ تا ۲۷ سالگي يعني در سنين اوج نياز جنسي و در شرايطي كه امكان برآوردن نيازهاي جنسي را از راه  طبيعي ندارند در كنار عوامل روحي و علل خانوادگي و اجتماعي بايد به مسايل اقتصادي هم توجه داشته باشيم.
از طرفي وقتي عوامل اجتماعي و فردي هماهنگ با يكديگر شخصيت جوان را در هم مي شكند آستانه مقاومت او تقليل پيدا مي كند و در زمان ارتكاب جرم هيچ توجهي به عواقب عمل مجرمانه خود ندارد.
ما هيچ مرجع آموزشي در قبال روابط جنسي نداريم آيا فيلم هاي مستهجني كه در جامعه به شكل قاچاق رواج پيدا كرده است، مي تواند در تغيير رفتار و نوع رفع نياز جنسي موثر باشد؟
همان طوري كه قبلاً نيز اشاره شد عوامل فرهنگي نيز به ويژه رسانه هاي ديداري در فرايند مورد نظر نقش تعيين كننده اي دارند كه اصطلاحاً در جرم شناسي به آن شرط مي گويند اما اين شرط در مورد همه افراد موثر نيست يعني نگاه كردن يك فيلم محرك يا با تصاوير جنسي بسيار باز در افرادي اثر مي كند كه استعداد بالقوه و آمادگي قبلي داشته باشند. به عبارت ديگر آن دسته از جواناني كه نظم گريزتر و قانون  گريز ترند و امكان اجابت نيازهاي جنسي از طرق مشروع را ندارند اين تصاوير و صحنه ها آخرين سطح و باقي مانده آستانه مقاومت آنها را در هم مي شكند.

روي خط خطر
خشونت در آموزه هاي اجتماعي رسوخ كرده است
تحليلي بر يك حادثه تكراري
دكتر محمدسيف زاده*
وقوع حوادث تكراري كه در آن رگه هايي از مشابهت باشد هر كسي را به تفكر وا مي دارد كه چگونه اين رويدادهاي تلخ نظير هم اتفاق مي افتد ولي نمي توان با يك راه حل از وقوع آنها كاست.
ماجراي دستگيري هشت جواني كه با خودروهاي مدل بالا در كمين دختران بوده و آنان را مورد اذيت و آزار قرار مي دادند نيز از همين خصوصيت برخوردار است كه مي توان چند ماجرا مشابه آن را يافت و در كنار هم قرار داد. از بررسي اين ماجراها مي توان فصل مشترك اين جرايم را به دست آورد و بعد نتايج مثبتي براي حل معضل از آن به دست آورد. آنچه در ذيل آمده پاسخ هاي يك جامعه شناس كيفري به چند پرسش است و اينك به شكل يادداشت آن را مي خوانيد.
004767.jpg

با توجه به مجموع حوادث اين چنيني جامعه شناسان و جرم شناسان يكي از علت هاي اصلي وقوع چنين جرايمي را فقر مي دانند. علت دوم كه مورد بررسي كارشناسان قرار گرفته و يا آزمايش هاي موردي مشخص شده خانواد ه هاي متلاشي (در اثر طلاق يا فوت هاي نابهنگام) به چنين جرايمي كشيده مي شوند. مي شود در اكثر جرايمي كه جوانان يا نوجوانان مرتكب آن شده اند هركدام از اين علل و يا همه آن را مشاهده كرد به خصوص آن كه فشارهاي اجتماعي و اقتصادي به جوانان قطعاً در يك نقطه زماني و مكاني منجر به حادثه مي شود. فقرها، محروميت ها و فشارها در مورد اين كه بايد چه نوع لباسي پوشيد، چطور رفت و آمد كرد، كجا نشست و برخاست كرد، اينها همه از آثار عيني آن فشارهاست.
اگر ما به چند حادثه اي كه در تهران اتفاق  افتاد از قبيل شكست تيم فوتبال ايران در مقابل بحرين، يا بازي فوتبال بين دو باشگاه بزرگ پرسپوليس و استقلال و حوادث پس از آن توجه كنيم و ديدي جرم شناسانه داشته باشيم در تمام اين موارد رگه هاي شديدي از خشونت به چشم مي خورد بايد در پي علت يابي و كشف اين خشونت ها بود و به رفع آن همت گماشت.در نتيجه اينگونه حوادث كه در ظاهر ريشه منطقي ندارد در بررسي عوامل جرم شناسانه چهره واقعي خود را نشان مي دهد.
نكته ديگري كه قابل بررسي است اين كه آيا ناتواني مالي و جنسي سبب بروز چنين رويكردهايي شده است يا نه. بايد گفت اگر به صورت فردي بود ناشي از ناتواني مالي يا جنسي است.اما وقتي شاهد پرونده هاي بسياري هستيم و بدتر از اين فردي به صورت جمعي مورد آزار قرار مي گيرد اين را ديگر نمي توانيم به حساب ديگري بگذاريم. اين معضل ناشي از عقده هاي سركوفته تمايلات جنسي است و در ريشه هاي اجتماعي بايد آن را جست وجو كرد.
* وكيل دعوي و جامعه شناسي كيفري
004770.jpg

مرگ وميرهاي ناشي از تصادف ۲۴ درصد رشد داشته است
سازمان پزشكي قانوني كشور با انتشار آمار «مرگ هاي ناشي از تصادفات» در دو ماه اول امسال ، اعلام كرد: در سال جاري مرگ هاي ناشي از تصادف،  ۲۴ درصد رشد داشته است.
به گزارش ايسنا، روابط عمومي  سازمان پزشكي قانوني كشور اعلام كرد: چهار هزار و  ۴۴۴ تن در دو ماه اول سال جاري بر اثر جراحات ناشي از تصادفات فوت كرده اند كه نسبت به مدت مشابه در سال گذشته،  ۲۴‎/۳ درصد رشد داشته است.
همچنين از كل متوفيان ناشي از تصادفات كه به مراكز پزشكي قانوني در سراسر كشور در اين مدت ارجاع شده اند، سه هزار و  ۴۹۶ مرد و ۹۴۸ زن بوده اند.

حمله زنبورها به يك منزل مسكوني در تهران
حمله زنبورها به يك منزل مسكوني در تهران منجر به حضور نيروهاي امداد شد.
به گزارش ايسنا، يك خانواده ۴ نفره در حدود خيابان استخر به واسطه كشتن زنبورهاي عسل مورد حمله زنبورهاي مهاجم قرار گرفتند كه در نهايت منجر به حضور نيروهاي امداد شد.
صاحب اين خانه علت اين حادثه را كشتن زنبورها توسط اعضاي خانواده عنوان كرد.

گزارش
چند خواسته از رئيس دادسراي امورجنايي تهران
آقاي رئيس دادسراي امورجنايي
مهشيد مجلسي
همين چند وقت قبل بود كه يه ماجرايي تو جنت آباد اتفاق افتاد تا خاطره تلخ باند كركس ها زنده شود. همون موقع من نشستم و فكر كردم چرا بايد با اون مجازات سنگين و غيرقابل اغماض بازم شاهد تكرار اين مدل جرايم باشيم.
اينو هممون خوب مي دونيم يا لااقل اونقدري كه تو اين مدت به دليل وقوع حوادث مشابه گفتن ياد گرفتيم كه بر اساس بند د ماده ۸۲ قانون مجازات اسلامي زناي به عنف (تجاوز به زور) مستوجب اعدام است.
بنابراين خيالمون راحته كه اگه مرد يا مرداني پيدا مي شن و به زور مي خوان خواسته خودشونو عملي كنن قانون شديدترين برخورد رو با اونا مي كنه و مجازات سنگيني براي اونا در نظر مي گيره. اما مشكل من و بقيه دخترا و خانم ها اين نيست. يعني مشكل اين است كه هر چند وقت يه بار مي شنويم كه اين واقعه همچنان در حال تكراره و حاصل اقدامات پليس و دستگاه قضايي نتونسته اين ماجرا رو كاهش بده حالا كه دوباره پشت ميز كارم نشستم و مي بينم اين گروه هشت نفره اي كه دخترا رو مي ربودن و اذيت و آزار مي كردن و پليس اونارو گرفته، با گروه  كركس ها و اون چهار نفري كه «سارا» رو تو جنت آباد بردن يا ماجراهايي كه تو شهرستانا  اتفاق افتاد همگي مثل همه اون پسرا از وضع نسبتاً خوبي برخوردار بودن. اين گروه هشت نفره هم پژو ۲۰۶ داشتن. پس تصميم گرفتم اين بار به جاي اونچه كه به ذهنم مي رسه راجع به اين ماجرا بنويسم چيزايي رو با رئيس مجتمع امورجنايي تهران (دكتر جعفر رشادتي) كه مي دونم هم آدم عالميه و هم آدم با تجربه اي هست بگم. چند تايي درخواست هم دارم كه مي خوام با بازپرس شعبه پنجم دادسراي امورجنايي آقاي حسين توكلي و بازپرس شعبه هفتم آقاي محمد عرفان درميون بذارم. حرف هايي كه حالا مي شه با وجود دادسرا به عملي شدن اون اميدوار بود. بازپرس شعبه پنجم به دليل اين كه داره به پرونده رسيدگي مي كنه و بازپرس عرفان به دليل اين كه قبلاً به ماجراي باند كركسا رسيدگي كرده بود و زمان اجراي حكم در محل اعدام حاضر بود. بازپرس عرفان، بهمن ماه ۸۲ به پرونده جنت آباد و شكايت سارا رسيدگي كرد كه از سوي چهار مرد ربوده شد.
اول دكتر رشادتي
آقاي رئيس شما را مي شناسم هميشه سعي كرده ايد به دور از جنجال ها به كار خودتان بپردازيد بنابراين خواسته من به عنوان نماينده اي از زنان جامعه را شما مي توانيد عملي كنين.
ازتون خواهش مي كنم شما دستوري بدين تا پس از تحقيقات پليسي و شناسايي قربانيان،كميته اي در دادسراي جنايي تشكيل بشه. از چند بازپرس، افسراي آگاهي ، جرم شناس و روان شناس بخواين بيان و با هم راجع به اين قبيل آدما و كاراشون تحقيق كنن و براي جلوگيري از تكرار پيشنهادهايي ارايه كنن.
حداقل از چند جرم شناس كه مي دونم جزو دوستان يا همكاراتون هستند بخواين پيش از ارسال پرونده به دادگاه كيفري روي اين آدما تحقيق و بررسي كنن و نتيجه رو براي يك سري راه حل ها و هشدارها به شما بدن شايد دستگاه قضايي،پليس و ديگر نهادهاي اجتماعي فرهنگي مسئول از قبيل مجلس فكر تازه اي بكنن.
اما آقاي عرفان
شما تجربه ذي قيمتي راجع به اين جرم و مرتكبانش دارين. پرونده كركسا رو يادتون هست حتي روز مجازات تو صحنه بودين و به عنوان قاضي اجراي احكام هم پرونده رو به سرانجام رسوندين اما كارتون تموم نشده. دادسراها احيا شد تا شماها با فرصت و حوصله به پرونده ها رسيدگي كنين خواهش مي كنم نتيجه اي از تجربه هاتون بگيرين. از دستگاه  قضايي بخواين فرصت يك تحقيق علمي بر روي جرم تجاوز به عنف به شما بدهد. حتماً مي شه با تجربه شما و همفكري ديگران كاري كرد. كاري براي دخترايي كه مي خوان مادراي فرداي جامعه ما باشن و به امنيت نياز دارن.
آقاي توكلي
شما حالا قراره به ماجراي اين هشت نفر رسيدگي كنين. حتماً به خاطر دارين سعيد حنايي قاتل عنكبوتي مشهد رو، حتماً «غلامرضا خوشرو» رو به خاطر دارين كه به خفاش شب معروف شده بود حتماً راجع به «مجيد سالك محمودي» مردي كه در دهه ۶۰ قريب به ۴۰ زن و كودك رو كشت و با خودكشي مشكوك جاي هر پرسش و تحقيقي رو
از بين برد ،خوندين.
حتماً اسم احمد روسي رو شنيدن يا خيلي هاي ديگه رو. همه اينا در انبوه كارهاي دستگاه قضايي يعني دادگاه هاي عام گم شدن و فرصت تحقيق و كالبدشكافي ماجرا رو به خود نديدن. شايد بگين من فقط تحقيق قضايي مي كنم و براي اين افراد تقاضاي مجازات .اما فراموش نكنين كه شما مي تونين در فرصت تحقيق قضايي ابتكار عمل به خرج بدين و فرصت تحقيق و كالبدشكافي ماجرا رو هم به وجود بيارين.
حالا ديگه بهانه اين رو نداريم كه شلوغي محاكم دادگستري به شيوه عام فرصت هر بررسي علمي و موشكافانه اي رو گرفته بود الان دادسراها اومدن تا بشه درست و دقيق به يه مسئله قضايي كيفري رسيدگي كرد.
خواهش مي كنم به خاطر دخترا و زنهاي شهرامون فكري بكنيم تا بشه جلوي اين روند تلخ رو گرفت. ما چشم اميد بعد از خدا به ابتكارعمل شما سه نفر و همكاراي ديگتون داريم.

حوادث
هفته
جهان
پنجره
داستان
چهره ها
سينما
ديدار
ماشين
ورزش
هنر
|  هفته   |  جهان  |  پنجره  |  داستان  |  چهره ها  |  سينما  |  ديدار  |  حوادث   |
|  ماشين   |  ورزش  |  هنر  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |