نيلوفر محبعلي خيابان حافظ آن جا كه پل  آهني آن به انتها مي رسد ساختماني عظيم اما سالخورده قد بر افراشته است. ساختماني كه در ضلع جنوب غربي پل حافظ هر روز ازدحام جمعيت بسياري در درون و بيرون خود شاهد است. ازدحام افرادي كه جمعيت جوان چشمگيري در ميان آن موج مي زند. اين جا بورس اوراق بهادار تهران است. تالاري شيشه اي با تابلوهايي بزرگ كه نمادهاي شركت هاي بورس بر صفحه آن به تصوير كشيده شده است اين تالار هر روز پذيراي هزاران هزار نفر از افرادي است كه به قصد انجام معامله و البته انجام معاملات پر سود در آن جا حاضر مي شوند.
بورس اوراق بهادار از بدو تاسيس يعني سال ۱۳۴۶ ساختار معاملاتي خاص خود را داشته و در حقيقت در تمام دوره  ها محلي براي داد و ستد سهام عرضه شده شركت ها در آن به شمار مي رود. آنچه واضح است و در عين  حال نياز چنداني هم به بررسي تاريخچه تشكيل بورس در ايران بستگي ندارد، آن است كه شكل كنوني اين بازار در نگاه يك ناظر بيروني تنها محلي براي كسب سود محسوب مي شود البته بايد توجه داشت كه عدم آگاهي كافي مردم نسبت به اين بازار خود سبب شده تا آشنايي كافي نسبت به زير و بم معاملات اين بازار به شكلي صحيح در اذهان افرادي كه قصد ورود بدان را دارند؛ شكل بگيرد. اين امر خود موجب شده تا در ميان جوانان كه شمار آنان نيز در ميان معامله گران بورس كم نيست، تصورات نادرستي نسبت به معامله در بورس و كسب سود شكل بگيرد.
در يك نگاه هر شاهدي در مي يابد كه تعداد جواناني كه با اميد كسب منافع هنگفت اقتصادي در بورس حاضر مي شوند، كم نيست. اين جوانان ولو با سرمايه هاي اندك چالش هاي بازار را به جان مي خرند تا شايد بتوانند درآمدي را كسب كرده تا آنان را از ورطه درياي مواج بيكاري نجات بخشد. اين گروه افرادي هستند كه با دست خالي در حالي كه از سر ناچاري، با پشتوانه نا آگاهي به بازار وارد مي شوند و گهگاه تا بدان جا پيش مي روند كه در سايه شايعات كه ويژگي اصلي اين بازار است، نه تنها به هيچ سودي دست نمي يابند بلكه سرمايه ناچيز خويش را نيز از كف داده و اين بداقبالي را به حساب بخت ناميمون خويش مي گذارند. در وهله اول و در يك نگاه كلي شايد بتوان اقدامات اين افراد را به حساب جواني، ناپختگي و عدم آگاهي گذاشت اما بايد بدين نكته نيز توجه داشت كه اين اشتباه قابل سرزنش نيست.
اين گروه از جونان به واسطه مطلع شدن از سودهاي هنگفت سرمايه هاي كلان عده اي معدود در بورس جذب بازار مي شوند؛ اما متاسفانه قاعده بازي را نمي شناسند. در ميان جوانان جاضر در بورس گروه ديگري نيز حضور دارند كه سرمايه هاي هنگفت آنان در برخي شرايط سودآور شده و بهره  مالي بسياري از اين راه عايد آنان مي شود. اين جوانان نيز با خيال آن كه معاملات آنان همواره سودآور است خواب خوش ثروتمند شدن را هر شب در آغوش مي كشند.
به نظر مي رسد بخش عمده جمعيت جوان حاضر در تالار معاملات بورس را اين دو گروه تشكيل مي دهند. بديهي است كه نرخ ۶/۱۱ درصدي بيكاري در ميان جوانان و بحران اشتغال در كشور چالش هاي بسياري را در برابر جامعه بزرگ جوانان به وجود آورده اما توجه به اين مطلب نيز ضروري است كه رواج درآمدهاي كلان حاصل واسطه گري در ميان جوانان سبب گشته تا الگوهاي انتخاب شغل تغيير يابد و به گونه كسب درآمد از سهل ترين راه ممكن رواج پيدا كند. بنابراين بورس كه اقتضاي حيات آن داد و ستد است به سادگي تبديل به مكاني مي شود كه ظاهراً كسب درآمد در آن به همين شيوه هاي سهل و آسان امكان پذير است. اما آيا اين امر حقيقت دارد؟! آيا بازار اوراق بهادار ساده ترين مسير رسيدن به قله ثروتمندي است؟!
اين افراد بدون داشتن تجربه كافي و شناخت ماهيت بازار پا به عرصه اي مي نهند كه بتوانند آنان را «در لحظه» به ورطه نابودي كشد. ناگفته پيداست كه شيوه اطلاع رساني در بورس اشكالات بسيار فراواني دارد و عدم شفافيت در اطلاع رساني بورس امري بديهي است. اما روش هاي بسياري نيز براي شناخت ماهيت اين بازار وجود دارد تا جوانان قدري آگاهانه بدان وارد شده و يا حتي براي ورود يا عدم ورود به آن تصميم گيري كنند.
به هر حال آنچه مسلم است آن است كه بورس سرزمين تحقق آرزوهاي اقتصادي نيست؛ ورود به آن آسان و ماندن در آن بس دشوار است. بورس بازي راه دستيابي به درآمدهاي هنگفت بدون زحمت نيست و مي تواند يكشبه همه چيز را ويران كند.!

علي  نجفي توانا
علوم جنايي با تكيه بر روش هاي مطالعات علمي مانند مشاهده، تجربه آمار پرسشنامه و يا حتي بررسي هاي كلينيكي يا باليني ثابت كرده است كه جرم واكنشي است به محرك هاي دروني و بيروني و اين كه هر بزهي اقتضاي يك شرايط جسمي، سني، اجتماعي و رواني خاص خود را دارد.
در واقع وجود عوامل جرمزا انسان ها را كه عمدتاً بزهكاران بالقوه هستند به سوي بزهكاري بالفعل هدايت مي كند. اما در اين ميان وجود برخي شرايط و موقعيت ها مي توانند به عنوان شرط اضافي يا عامل اضافي موجب سقوط فرد در ورطه جنايت و جرم شود. به گونه اي كه اگر اين شرط نباشد ممكن است عوامل اوليه و عمومي نتيجه مجرمانه اي را باعث نشود. البته چگونگي اثرگذاري اين عوامل جانبي و موازي بستگي به چگونگي تعامل سازمان هاي عمومي يا خصوصي با فرد و شرايط او دارد.
در مورد ابزار و وسايلي كه ارتكاب جرايم را تسهيل مي كنند بايد بگوييم اين ابزار به خودي خود جرم آفرين و جرمساز نيستند. مگر اين كه فرد آمادگي لازم را داشته باشد در يك مثال اين موضوع بهتر تبيين مي شود. اگر دو فرد به طور اتفاقي با هم درگيري فيزيكي پيدا كنند، فرد ضعيف تر به علت احساس مظلوميت و شدت ضربات و صدمات جسمي در حالتي از عصبيت قرار مي گيرد كه اگر اسلحه يا وسيله اي در آن مكان پيدا كند قطعاً مورد استفاده قرار خواهد داد.
در مورد وجود موتورسيكلت بايد توضيح دهيم كه اين وسيله نقليه في نفسه موجب قانون شكني نمي شود قانون شكني موتورسواران كشور ما به علل مختلفي برمي گردد كه يكي از آنها احساس عدم امنيت در مورد شرايط اقتصادي، شغلي و نگراني نسبت به آينده است. منتها موتورسواران به دليل امكاني كه اين وسيله نقليه به آنها مي دهد و عملكرد برخي از آنها و حساسيت افكارعمومي نسبت به تخلفات آنان موجب گرديده كه برخي از اين انحرافات و تخلفات بيشتر ملموس و محسوس باشد. در واقع تطبيق شخصيت موتورسواران متخلف با رانندگان مختلف اتومبيل دوچرخه سواران و حتي افراد پياده مبين يك واقعيت است و آن اين كه از لحاظ نا بهنجاري تفاوت چنداني بين اين گروه ها وجود ندارد ولي استفاده از اين وسيله خاص موجب تبلور و آشكارنمايي شخصيت برخي موتورسواران است.
به عبارت ديگر متاثر از شرايط اجتماعي كه نوعي دغدغه و نگراني در همه ايجاد كرده است موجب مي شود كه موتورسوار براي رسيدن به هدف استفاده از هر مسير و گذري را موجه بداند (توجيه هدف). زيرا احساس مي كند اگر چنين نكند از اين غائله شتابزده عقب خواهد ماند. از ديگر عوامل موثر ولي كمتر ديده شده، ناكارآمدي سيستم انتظامي ما در كنترل اين وسايل و عدم توان در اجراي كامل و ثمربخش مقررات راهنمايي و رانندگي است.
متاسفانه تصويب قوانين و ضوابط متعدد، مكرر و مشدد و ارايه شعارها و تبليغات مسئولان مربوطه و اثر برخورد قاطع و جلوگيري از تخلفات راهنمايي و رانندگي هرچند جرقه اي از اميد را در مقاطعي ايجاد مي كند ولي به دليل عدم پيگيري مناسب، فقدان ساز و كارهاي اجرايي و رهاشدن قوانين در محاق تعطيل، موجب گرديده است كه اولاً مشاركت عمومي براي همكاري و مساعدت به نيروي انتظامي در برخورد با تخلفات تضعيف شود و ثانياً متخلفان بالفعل با ملاحظه اين نوع برخوردهاي مقطعي و عدم تعقيب آن هيچ گونه واهمه و دغدغه اي در قانون شكني به خود راه ندهند و ثالثاً ساير افرادي كه با استفاده از وسايل نقليه و به ويژه موتورسيكلت تا آن زمان ضوابط را كم و بيش رعايت كرده اند به تبعيت از قاعده تقليد و اين احساس كه رعايت قوانين موجب عقب افتادن آنها خواهد شد و حال كه واكنش نيروي انتظامي به هر دليل با متخلفان قبلي رنگ باخته است اين گروه نيز به تبعيت از پيشكسوتان متخلف مرتكب قانون شكني مي شوند.
به همين دليل مي بينيم كه با وصف تصويب مقررات و اطلاعيه هاي مكرر و هشدارهاي متعدد نيروي انتظامي بخش عظيمي از موتورسواران كلاه ايمني بر سر نمي گذارند و موتورهايي فاقد شماره  نيروي انتظامي سوار مي شوند، از مناطق ممنوعه و از مسيرهاي ممنوعه گذر مي كنند، از پياده روها رد مي شوند و جالب اين كه با كمترين اعتراض مردم واكنش غيرمسئولانه از خود نشان مي دهند بنابراين جز اين نمي توان اعتقاد داشت كه شرايط فعلي موتورسواري در كشور ما به ويژه در شهرهاي بزرگ نتيجه نارسايي تدابير نيروي انتظامي است. در چنين شرايطي كه پليس نمي تواند و نتوانسته با تخلفات ظاهري موتورسواري برخورد كند طبيعي است كه اين وسيله با توجه به بسترهاي مناسب عمومي كه جرمزايي آنان بر كسي پوشيده نيست ابزاري براي ارتكاب جرايمي مانند قتل، ضرب و جرح، كيف قاپي، تعرض به نواميس و اموال مردم شود.
اخيراً نيز در بسياري از سرقت هاي مسلحانه و اخاذي ها، مرتكبان از موتور استفاده كرده اند. بنابراين در شرايط فعلي فوري ترين و ضروري ترين اقدام بسيج نيروي انتظامي با استفاده از ساز و كارهاي موردنياز اعم از نيرو، بودجه و ابزار، برخورد با موتورسواران قانون گريز است. چنين اقدامي يكي از محوري ترين تدابير پيشگيري و ارزان ترين آن در مقايسه با خسارات جاني، مالي و حيثيتي وارد به جامعه خواهد بود و من تعجب مي كنم كه چگونه تا به امروز چنين نكرده ايم. ارتكاب جرايم جسمي يا مالي به وسيله موتور يا ساير وسايل و ابزار تنها به دليل وفور و در دسترس بودن اين وسايل نيست. مثلاً در كشور سوئيس به دليل عضويت اكثر مردم در ارتش آن كشور اسلحه گرم در اختيار مردم وجود دارد اما ارتكاب جرم به ويژه جرايم جسمي در حد بسيار پاييني است؛ در حالي كه در برخي كشورها كه حمل اسلحه ممنوع است اين آمار بسيار بالاست و در برخي كشورها كه زمينه هاي مختلف اقتصادي و فرهنگي، فردگرايي و تبعيض در آن جامعه بسيار حساسيت برانگيز است مانند آمريكا از اسلحه به عنوان يكي از طبيعي ترين وسايل تعرض به جان ديگران استفاده مي شود.

اگر شهامت ريسك كردن داشته باشي، اين ساختمان جاي ريسك است.
ساختمان سازمان بورس اوراق بهادار هر روز از ساعت هفت صبح شاهد رفت و آمد و تكاپوي كساني است كه جرات ريسك كردن را در خود يافته اند.
شما به عنوان يك سرمايه گذار با خريد يك ورقه بهادار - به هر قيمت - ريسك را مي پذيريد و البته بازده نيز به دست مي آوريد.
زنگ هاي تلفن همراه، پچ پچ هاي آدم هايي كه كنار هم ايستاده اند، حساسيت موضوع را بيشتر مي كند. اعدادي كه روي بردها و تابلوها رژه مي روند و آدم هايي كه قلم و كاغذ به دست ارقام را يادداشت مي كنند خبر از جرات پذيري بسياري از مردم مي دهد.
در ميان گروهي كه خيره به تابلوها ايستاده اند و گاهي از بالاي شانه ات سرك مي كشند تا بهتر و دقيق تر ببينند، همه جور آدمي پيدا مي شود، زنهاي مسن و جوان، مردهاي پير جاافتاده و البته دختران و پسران جواني كه حضورشان چشمگير است.
جوانان با ريسك بالا
حضور جوانان در سال هاي اخير در تالار بورس پررنگ تر شده است، برخي نيز معتقدند امسال سيل جوانان به سوي تالار بورس تهران سرازير شده و ميل شديد و جنب وجوش عجيبي در اين تالار به وجود آورده اند.
در برخي جمع هاي جوانانه صحبت از خريد و فروش سهم است. مثلاً در يك جمع دوستانه فرشاد جواني ۲۵ ساله به ديگران توصيه مي كند سهام شركت .... را بخرند و توضيح مي داد كه بنا به دلايلي سهام اين شركت رشد چشمگيري در آينده اي نزديك خواهد داشت. وقتي از فرشاد مي پرسم شغل اصلي اش چيست؟ با خنده مي گويد «تدريس موسيقي» و بعد در جواب تعجب من مي گويد: «كار بورس كار جذابي است، ضمن اين كه سرمايه ات نيز هدر نمي رود.» به هرحال روند علاقه مندي و گرايش جوانان به بورس به ويژه در يك سال اخير رشد صعودي داشته است. همين امر نشان مي دهد كه جوانان با توجه به روحيه فعالي كه دارند براي ريسك پذيري مستعدترند. هيجان موجود در كار بورس نيز دليل اصلي گرايش جوانان به بورس عنوان مي شود. درحالي كه كارهاي دفتري و اصطلاحاً پشت ميزي با حقوق و درآمد ثابت طرفداران خود را از دست مي دهند، كارهايي نظير سرمايه گذاري و خريد و فروش سهام روز به روز با طرفداران بيشتري پيش مي روند.
در تالار
محمد، جوان ۱۹ ساله اي است كه با شور و حرارت از معاملات دو روز گذشته اش حرف مي زند. با لبخند مي گويد: «۱۰۰۰ تا خريدم ۴۰۰ تا فروختم، ولي بردم!» به گفته خودش چهار سال است كه در تالار بورس فعاليت مي كند كارش را كه توضيح مي دهد مي گويد: «هر روز ساعت هفت صبح ميام تالار بورس تا ساعت يك ونيم بعضي روزها مي خرم، بعضي  روزها هم مي فروشم.» هر چند كار را از پدرش آموخته اما با ۱۹ سال سن براي بسياري از حاضران استادي مي كند. وقتي درباره حضور جوانان مي پرسيم مي گويد: «از اوايل امسال تعداد آدم هاي كم سن و سالي كه به بورس رفت و آمد مي كنند خيلي زياد شده.»
هرچند دليلش را نمي داند و فكر مي كند تنها به دليل هيجان و جذابيت كاري جوانان به اين تالار روي مي آورند.
او اين كار را به دوستانش نيز توصيه كرده است و براساس توصيه محمد چند تا از دوستانش كه دانشجو هستند با سرمايه اندكي نزديك به ۵۰۰ هزار تومان فعاليت خود را شروع كرده اند. هرچند اين بورس باز جوان معتقد است كه هرچه سرمايه بيشتري به كار بيندازيد سود بيشتري خواهيد داشت.
محمد دانش آموز رشته مكانيك است و قصد دارد در آينده اي نه چندان دور صاحب يك جواهرفروشي شود.
دختر جواني مقنعه به سر ايستاده خيره به روبه رو، چشم از تابلو برنمي دارد گاهي رقمي را روي كاغذ يادداشت مي كند و باز به تابلو خيره است. ۲۲ سال دارد يك سال ونيم است كه به گفته خودش كار جذاب بورس را آغاز كرده است.
مي گويد: «يك سال و نيم پيش يك پولي به دستم رسيد، خيلي فكر كردم كه با اين پول چكار كنم، بالاخره تصميم گرفتم وارد بازار سهام بشوم.»
او از سهام دو شركت خريده است و در اين يك سال و نيم و با خريد و فروش سهام و گرفتن سود سهامش زندگي مي كند. مي گويد كه هر روز به تالار سر نمي زند اما حداقل هفته اي يك بار مي آيد. وقتي مي پرسيم چرا مثل خيلي ها نرفتي موبايل ثبت نام كني بعد بفروشي مي خندد و مي گويد: «اين جا سرمايه گذاري هاي بهتري مي توان كرد. ارزش افزوده سهام بيشتر است، از طرفي ديگر نگراني اين كه سيم كارت ها را كي تحويل مي دهند، نداري. ضمن اين كه به اقتصاد مملكت هم سود رسانده ايد.»
او كه دانشجوي حقوق است اعتقاد دارد كار بورس به دليل هيجاني كه دارد براي جوانان جذاب است چرا كه هر چقدر فعاليت كني همان ميزان سود مي بري البته اگر جوانب كار را به اندازه كافي در نظر بگيري.
مي پرسم كه به شركت كارگزارت مراجعه نمي كني؟ پاسخ مي دهد: «شركت كارگزار فقط سود سهام و قيمت سهامي را كه خريده اي به اطلاعت مي رساند. اما با حضور در تالار بورس مي تواني تصميم بگيري سهام جديد را از كدام شركت خريداري كني.»
اما ذاكري پور يكي از مسئولان اطلاع رساني تالار بورس معتقد است كه مسئله بيكاري سبب شده كه مردم گرايش بيشتري به بورس داشته باشند.
او تاكيد مي كند كه طي سال هاي گذشته حداقل سودآوري ۵۰۰ درصد بوده است و اين سودآوري سبب شده كه مردم از بورس استقبال كنند. هرچند نقش مجلس و وزارت اقتصاد و دارايي را نيز پررنگ قلمداد مي كند.
ذاكري پور ديگر دلايل رونق بورس و روي آوري جوانان را حضور شركت هاي جديد در بورس مي داند و تاكيد مي كند كه در بورس كساني برنده اند كه دايماً از فكرشان استفاده كنند.
۹۰ درصد رشد در يك سال
مديرعامل شركت كارگزاري بانك سپه مي گويد: «سهام معامله شده از سوي كارگزاران در سال گذشته ۹۰ درصد رشد داشته است.»
در گزارشي كه خبرگزاري دانشجويان ايران منتشر كرده، آمده است كه دكتر عنايت - مدير عامل شركت كارگزاري بانك سپه - در رابطه با نقش شركت هاي كارگزار در توسعه بازار سرمايه گفت: «براساس محدوديت هاي موجود در مناطق مختلف براي بازار سرمايه، ايجاد تالار بورس هاي منطقه در سرتاسر كشور مدنظر قرار گرفت و تاكنون پنج تالار ايجاد شده و به زودي در اكثر استان ها اين تالارها گسترش مي يابند.»
اين مديرعامل درباره تعداد دفعات معاملات انجام شده مي گويد: «در بعضي ماههاي سال ۱۶۰ هزار دفعه معامله شده كه با توجه به قديمي بودن سيستم معاملات اين رقم قابل توجهي است.»
۵۴ كارگزار تهراني
فهرست ۵۴ شركت كارگزاران بورس تهران نشان مي دهد كه رونق شركت هاي كارگزاري بورس زياد است.
شما يكي از اين شركت ها را به عنوان شركت كارگزار انتخاب مي كنيد و پس از آن نقل و انتقال و خريد و فروش سهام شما از طريق يكي از اين شركت ها انجام مي شود.
خريد و فروش در محل هايي به جز شركت هاي كارگزاري غيرممكن است.
يكي از كارمندان شركت هاي كارگزاري معتقد است سود سهام مربوط به سهامداران عمده است و سهامداران جزء به سود چنداني دست پيدا نمي كنند. اين دختر جوان مي گويد: «تعداد زيادي از آدم هايي كه هر روز به بورس مي آيند درواقع دلال هستند، اين گروه با بازارسازي هاي كاذب باعث بالا رفتن يا پايين آمدن بهاي سهام شركت خاصي مي شوند و همين موضوع سبب مي شود، كساني كه معامله هاي كوچكتري انجام مي دهند از حلقه اين بازي دور باشند و تنها دچار ضرر و زيان شوند.»
در هرحال بورس جذابيت پيدا و پنهان زيادي براي جوانان دارد. اما آنچه ناگفته مانده است اين كه جوانان با چقدر سرمايه وارد اين بازار خواهند شد؟

اگر مي خواهيد در بورس اوراق بهادار سرمايه گذاري كنيد يادتان باشد:
۱ - بافت مالي شركت شامل بدهي ها و حقوق صاحبان سهام تاثير بسزايي در عملكرد و سودآوري يك شركت دارد. هرچه بدهي بيشتر باشد به خاطر خاصيت اهرمي بدهي، سودآوري نيز بالاتر خواهد بود ولي خطر ناتواني شركت در ايفاي تعهداتش نيز بيشتر مي شود، بنابراين ريسك اين شركت نيز بالاتر خواهد بود.
۲ - هرچه شركت ها از ماشين آلات جديد با تكنولوژي پيشرفته تر استفاده كنند در امر توليد موفق تر هستند و شركت هايي كه عمر ماشين آلات آنها به پايان رسيده يا اين كه استهلاك بالايي دارند ممكن است در طول سال به دليل خرابي دستگاه ها وقفه زماني در توليد داشته باشند و نتوانند به تعهدات خود عمل كنند در نتيجه در سودآوري شركت بي تاثير نخواهد بود.
۳ - در هر برهه از زمان، با توجه به شرايط اقتصادي كشور و خط مشي اعمال شده توسط دست اندركاران اقتصادي مي توان شاهد تاثيرگذاري بر روي صنايع مختلف باشيم.
فعاليت اقتصادي شركت هاي توليدي و صنعتي با توجه به تقاضاي بازار براي كالاي توليد شده مي تواند در سودآوري آن نقش بسزايي داشته باشد. به عنوان مثال شركتي كه عرضه كننده انحصاري كالاي خاصي به يك بازار است مي تواند بر قيمت آن اعمال قدرت بيشتري داشته باشد، در نتيجه سود بالاي شركت مزبور تضمين شده است، يا دولت مي تواند به منظور حمايت از صنايع داخلي بر روي كالاهاي مشابه خارجي تعرفه و حقوق گمركي نسبتاً زيادي وضع و يا در مواردي ممنوعيت ورود اعلام كند، در چنين حالتي تقاضا براي محصولات داخلي حفظ مي شود و يا افزايش مي يابد و نهايتاً پيش بيني هاي فروش شركت و سودآوري آن تحقق مي يابد.
۴ - رويدادهاي اجتماعي و سياسي و پيش بيني تاثير احتمال هريك از آنها بر اقتصاد كشور و همچنين عوامل اقتصاد كلان (كل سيستم اقتصادي كشور) مي تواند در تصميم گيري سهامداران در خريد و فروش سهام شركت نقش داشته باشد.
دامنه اين عوامل بسيار متنوع است و طيف گسترده اي را در بر مي گيرد. عواملي مانند نرخ تورم، بيكاري،  اشتغال، سبد هزينه خانوار، توزيع درآمد و... برخي از عوامل مهم اقتصادي است كه بر وضعيت بازار سهام تاثير مهمي دارد. همچنين عوامل سياسي - اجتماعي، مانند بروز تنش ها، رخدادهاي مهم سياسي و ... نيز به نوبه خود بر اوضاع عمومي بازار سهام مي تواند حايز اهميت مثبت يا منفي باشد.
گفتني است دو عامل نوع صنعت و اقتصاد كلان جزو عوامل بيروني هستند كه غالباً شركت ها و خود بورس بر آنها كنترلي ندارند.

* برگرفته از بروشور مديريت و اطلاع رساني سازمان بورس اوراق بهادار

در جريان بازي دو تيم آ.ث.رم و ديناموكيف داور مسابقه با يك بطري پرتاب شده توسط تماشاگران مصدوم شد و اين بازي نيمه كاره ماند.
شمار قربانيان انفجار و درگيري هاي روز چهارشنبه ميان شورشيان و  تفنگداران آمريكا در شهر رمادي واقع در غرب عراق به ۱۳ كشته و ۱۷ زخمي  افزايش يافت.
ساعاتي پس از آغاز عمليات پليس اسپانيا عليه اتباع پاكستاني در  شهر بارسلونا و دستگيري ۱۰ تن از آنان، اخبار ضد و نقيضي درباره ارتباط  آنان با گروه هاي تروريستي انتشار يافته است.
يك منبع رسمي در رباط روز چهارشنبه اعلام كرد: مراكش تصميم گرفته  است كه پس از تصميم نا بهنگام آفريقاي جنوبي در به رسميت شناختن جمهوري ادعايي عربي دموكراتيك صحراي غربي سفير خود در پرتوريا را براي  مشاوره فراخواند.
وزارت امور خارجه آمريكا براي نخستين بار دولت عربستان سعودي را   به نقض آزادي هاي مذهبي متهم كرد.
غازي الياور رئيس جمهوري موقت عراق روز چهارشنبه پذيرفت كه تروريست ها فعاليت هاي خود را در آن كشور جنگ زده تشديد كرده اند ولي  قول داد كه انتخابات طبق برنامه مقرر در ماه ژانويه آينده برگزار شود.
گروهي از افراد ناشناس ساعت سه بامداد روز چهارشنبه با حمله به  توقفگاه كاميون هاي ايراني در حومه بيشكك پايتخت قرقيزستان چند تن از  رانندگان ايراني مستقر در اين محل را مورد ضرب و شتم قرار دادند.
در پايان يكصد و سي و دومين اجلاس كنفرانس اوپك در وين، اعلام شد كه اجلاس   عادي بعدي اين سازمان ۱۶ مارس سال ۲۰۰۵ در محمودآباد ايران برگزار ميشود..
دبير كل سازمان ملل تجاوز آمريكا به عراق را غيرقانوني دانست. كوفي عنان دبيركل سازمان ملل چهارشنبه در مصاحبه اي با بي بي سي اعلام كرد كه تصميم آمريكا براي تجاوز به عراق در مارس ۲۰۰۳ يك تصميم غيرقانوني بود. عنان اظهار داشت: «من يكي از كساني هستم كه معتقدم به يك قطعنامه ديگر شوراي امنيت نياز بود تا براي تجاوز تحت رهبري آمريكا كه منجر به سرنگوني رژيم صدام شد چراغ سبز نشان دهد.» وي افزود: «من اشاره كردم كه از ديدگاه ما و منشور سازمان ملل اين اقدام با منشور مطابقت نداشت و غيرقانوني بود.»