مينا شهني
يادتان هست كي بزرگ شديد؟ از ۱۰ سالگي يا بعد از ۲۰ سالگي. شايد هم فكر مي كنيد هنوز بزرگ نشده ايد يا اين كه در دنياي بچگي سير مي كنيد و بزرگ شدنتان را انكار مي كنيد. همه ما از بزرگ شدن مي گريزيم، اصلاً زيربار اين كه عالم كودكي تمام شده نمي رويم. با اين كه سي سالمان شده هنوز گروه كوچك دوستانمان را «بچه ها» صدا مي كنيم و هميشه با «بچه ها» كه دور هم نشستيم ياد گذشته و روزهاي خوش كودكي مي افتيم و خودمان را «گذشته شاد» مي كنيم آخر سر هم با آهي از ته دل از يكديگر جدا مي شويم.
گروهي از روان شناسان معتقدند كه براي رهايي از مسئوليت هاي زندگي معمولاً انسان ها از بزرگ شدن بيم دارند و سعي مي كنند دوران كودكي را تجربه كنند. در كشورهاي مختلف سراسر دنيا مراسم گوناگوني براي گذر از دوران كودكي به بزرگسالي وجود دارد. فرهنگ هاي مختلف از راههاي گوناگون سعي دارند تا كودكان را براي ورود به دنياي پر هياهوي بزرگسالي آماده كنند. در ايران قديم بچه ها را به شاگردي نزد صنعتگران و هنرمندان مي فرستادند و كودك آرام آرام با دنياي بيرون از خانه و فوت و فن كار در بيرون آشنا مي شد، هنوز هم در بسياري از نقاط كشور همين رسم رايج است و برخي خانواده ها با حرفه آموزي به فرزندانشان آنها را با دنياي خارج از خانه آشنا مي كنند، دختران اما با فراگيري خياطي، گلدوزي و يا قاليبافي نزديك اقوام و خويشاوندان، براي رفتن به خانه بخت آماده مي شدند هرچند امروز مدارس نقش عمده اي در رشد و تكامل شخصيت افراد براي راهيابي به دنياي غيرخانگي دارند اما هنوز هم روش يكساني براي تربيت و آماده كردن فرزندان و تشويق آنها به پذيرش مسئوليت و بزرگ شدن وجود ندارد.
يكي از نشانه هاي بزرگ شدن در ميان خانواده هاي مسلمان آماده كردن دختر يا پسر خانواده براي انجام كامل امور مذهبي است. هرچند جشن تكليف چند سالي است براي دختران ۹ ساله در مدارس اجرا مي شود و در اين جشن ها معمولاً دختران چادرهايي با تاجي از گل بر سر مي گذارند و به اولين نماز مي ايستند، از زير قرآن رد مي شوند و به اميد سال هاي دينداري به خدا سپرده مي شوند؛ اما پسران ۱۵ ساله معمولاً جشن تكليف ندارند مگر در خانواده ها براي آنان جشني به بهانه تكليف برپا كنند. اما در خانواده ها معمولاً ماه مبارك رمضان بهانه شيريني است براي پرداختن به تكليف روزه داران كوچك. روزه داراني كه تا سال قبل با روزه هاي كله گنجشكي سعي مي كردند در عبادت خانواده شريك شوند و امسال ديگر مثل بزرگترها صبح سحر از خواب ناز بيدار مي شوند و تا غروب آفتاب بايد گرسنگي و تشنگي را تاب بياورند هرچند گروهي از مراجع عظام امسال به صراحت اعلام كردند كه هرگاه بيم به خطر افتادن سلامتي اين نونهالان مي رود گرفتن روزه بر آنها واجب نيست. اما به هرحال دختران ۹ ساله ماه رمضان پس از ۹ سالگي را هرگز از ياد نمي برند. همان طور كه خاطره كلاس اول از ذهن هيچ يك از ما پاك نمي شود.
خوش شانس تر كودكاني اند كه اولين ماه رمضان شان در فصل زمستان است.
از همين دروازه روشن كودكان به بزرگ شدن مي انديشند. پسران در ۱۵سالگي و دختران در ۹ سالگي، سن تكليف يكي از نشانه هاي بزرگ شدن و فاصله گرفتن از دنياي كودكي است. هرچند پس از انجام نماز و روزه آرام آرام با ساير فرايض ديني و دستورات پيشوايان دين آشنا مي شوند. دستوراتي كه راه و روش درست زندگي كردن را به انسان ها ياد مي دهد روشي كه رفته رفته منسوخ مي شود.
براساس پژوهش هاي انجام شده هويت ديني و هويت قومي ارتباط تنگاتنگي با يكديگر دارند. درواقع قوت يكي سبب رشد ديگري مي شود و برعكس. گردهمايي هاي ديني نيز يكي از راههاي ورود كودكان به دنياي بزرگسالي است.
برنهارد شفرز جامعه شناس آلماني معتقد است كه دوران جواني با دادن حقوقي به جوانان آغاز مي شود. او در كتابش، مباني جامعه شناسي جوانان مي نويسد: «دوره جواني به صورت رسمي با «اعطاي حقوق جزيي» يا «سعادت تشرف» آغاز مي شود. بدين وسيله زمينه براي سازگاري تدريجي جوانان در جامعه فراهم مي شود. نهادهاي فرهنگي و مذهبي، مكمل اين وضعيت حقوقي هستند. براي نمونه مي توان به غسل تعميد يا پايان دوره اي از تحصيلات، براي نمونه دوره ابتدايي يا... اشاره كرد.»
در واقع اين جامعه شناس معتقد است كه اعطاي حقوق جواني و يا اجراي مراسم تشرف سبب مي شود تا جوانان براي پذيرش قوانين جامعه و در واقع جامعه پذيري آماده شوند. نمونه بارز مراسم تشرف در ايران را مي توان پذيرش نوجوانان در اجراي مراسم ديني به ويژه در ماه مبارك رمضان يافت هرچند در ساير فرهنگ ها نيز مراسمي خاص براي شخصيت دادن و بها دادن به جوانان و نوجوانان انجام مي شود.
از حقايق ژرف در دين برحق اسلام كه بگذريم از نظر ظاهري، شباهتهايي مي تواند بين مراسم تشرف و زمينه هاي اجتماعي فرهنگ بومي ملت ها با جامعه اسلامي وجود داشته باشد. بسياري از مهارت ها و توانايي ها با طي شدن مراسم تشرف به رسميت شناخته مي شوند و جامعه و به ويژه خانواده پس از انجام مراسم تشرف به جوان به شكل ديگري مي نگرد. هرچند اتمام تحصيلات در جوامع كنوني يكي از بارزترين شكل نماد تشرف است اما هنوز هم در برخي نقاط دنيا مراسم خاصي براي تشرف جوانان وجود دارد. شفرز معتقد است كه در فرهنگ هاي بومي پيوند بسيار نزديكي ميان افراد و وظايفي كه به آنها محول مي شود وجود دارد. او جوامع بومي را جوامعي مي داند كه هنوز ساختارهاي ارتباطي و انتزاعي تعامل صورت به اصطلاح تكامل يافته نيافته اند و چارچوب ارتباط اجتماعي ساده و يكطرفه است.
اين جوامع برخلاف جوامع مدرن امروزي مشكل ناهماهنگي ميان افراد و نقش اجتماعي شان را ندارند. هرچند در جوامع بومي اين مشكل وجود دارد كه انسان ها ناگهان و بدون درنگ پس از مراسم تشرف داراي وظايفي مي شدند و در برخي از اين جوامع حتي فاصله اي ميان كودكي و جواني قائل نبودند فاصله اي كه امروزه به دوران نوجواني معروف است.
به عنوان مثال به يك نمونه از مراسم تشرف در آفريقا اشاره مي كنيم در يكي از قبايل وظايف جوانان در مرحله اول يعني ۱۵ تا ۱۸ سال شامل كمك در مزرعه و نگهداري حيوانات، شركت در كشتي و مراسم نامزدي مي شود. در مرحله دوم يعني ۱۸ تا ۲۱ سالگي جوان بايد ازدواج كند اما اجازه ساختن و داشتن خانه ندارد و در مرحله سوم، يعني ۲۱ تا ۲۳ سالگي، جوان اجازه ساختن و داشتن خانه براي زن و فرزندان خود را دارد. به اين ترتيب جوان به يكباره وارد مرحله اي از مسئوليت ها نخواهد شد.
به هرحال آنچه پس از مراسم تشرف در جوامع اوليه و بومي صورت مي گرفت مسئوليت هايي بود كه نوجوان و جوان بايد آن را مي پذيرفت. اما در شرايط امروزي به نظر مي رسد تشرف به معناي پذيرش مسئوليت هاي اجتماعي نيست هرچند در دين اسلام پس از رسيدن به سن بلوغ و انجام يك مراسم خاص كودكان و نوجوانان به وظايف ديني خود به طور كامل عمل مي كنند اما براي ورود به جامعه و آغاز دوران جواني مراسم خاصي وجود ندارد و از همين رو آگاهي كافي نيز در اختيار جوانان قرار نمي گيرد.

خيابان حجاب ترافيك سنگيني دارد. ساعت به ۹ شب نزديك مي شود و همچنان از دو سوي خيابان به عنوان پاركينگ براي گروه انبوه بازديدكنندگان استفاده مي شود.
دوازدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم تهران از روز ۳۰ مهر مصادف با ششم ماه مبارك رمضان پذيراي علاقه مندان و روزه داران است. با اين كه به روزهاي پاياني نزديك مي شود هنوز گروه زيادي از علاقه مندان را به خوبي جلب مي كند.
نمايشگاه امسال در پنج سالن مجزا پذيراي بازديدكنندگان است. سالن يك كه به بخش رايانه و نرم افزارهاي قرآني اختصاص دارد. سالن دو مطبوعات قرآني محصولات فرهنگي، آثار مكتوب و خطي، معرفي آثار قرآني جهان و سراي قرآن و انديشه است.
سالن شماره سه به جوانان، فعاليت هاي قرآني بانوان و بخش كودك و نوجوان اختصاص دارد. سالن چهار بخش بين الملل، آثار هنري، سالن اجتماعات و كنفرانس و ماوراء از دريچه سينما و عكس را در خود جاي داده است و بالاخره سالن شماره پنج ميزبان ناشران كتب قرآني و سازمان ها و نهادهاي قرآني است.
در سالن شماره دو تنوع محصولات به نمايش درآمده بيشتر از آن چيزي است كه انتظارش را داريد بخش كوچكي از اين سالن به معرفي آثار قرآني جهان اختصاص دارد بسياري از كشورهاي مسلمان و غيرمسلمان آثار قرآني شان را در همين بخش به نمايش گذاشته اند. آثاري همچون رحل هاي چوبي زيبا، تابلوهاي تزييني با مضامين خانه خدا و قرآن و خانه هاي كعبه اي كه درون يك قاب شيشه اي قراردارند و هر بيينده اي را به ياد سوغاتي هايي مي اندازند كه «حاجي ها» از مكه براي سر و همسر و فاميل به همراه مي آورند. جاكليدي هاي كوچك و بزرگ و گردنبندهاي خانه كعبه كه بيشتر زينت بخش گردن دختركان كم سن و سالي است كه مي روند تا براي قامت بستن به نماز و نيايش آماده شوند و دسته كليدهايي كه بيننده را ياد دستان بازيگوش پسران خردسال مي اندازد هنگامي كه با آب و تاب براي دوستان توضيح مي دهند كه پدربزرگ يا مادربزرگشان چند روز قبل از مكه بازگشته است. جالب است كه در نمايشگاه قرآن هم كودكاني كه با پدر و مادرهايشان به ديدن آمده اند جلوي ويترين هاي شيشه اي پا سست مي كنند و پدر و مادر كه اشتياق تصاحب را در كودك مي يابند آهسته در گوشش نجوا مي كنند كه «اينها فروشي نيست فقط براي ديدن گذاشته اند.» و كودك به ناچار با دلخوري و چهره اي نه چندان راضي راهش را ادامه مي دهد تا از ازدحام بيشتر جمعيت پشت سرش جلوگيري كند.
سازندگان اين كالاها را كشورهاي مسلمان و غيرمسلمان تشكيل مي دهند از مصر و عربستان گرفته تا چين و اسپانيا. جالب است بدانيد حجم كالاهاي ساخته شده چين در اين بخش نمايشگاه چشمگير است به نظر مي رسد اين چشم بادامي ها با دقت زيادي دنيا را زير نظر دارند و اشتياق مسلمانان برايشان آنقدر جالب بوده كه دست به كار توليد و تجارت شده اند كه تجارت پررونقي هم به نظر مي رسد هرچند حسرتي به دل مي ماند كه از اين همه رونق و كار و توليد چرا مسلمانان بهره  نبرده اند.
دكتر حسين ياوري، استاد دانشگاه، معتقد است: «توليد آثار قرآني توسط چين مايه تاسف است.» با توجه به اين كه سالانه ميليون ها محصول قرآني و مذهبي در چين توليد و در كشورهاي مسلمان به فروش مي رسد مي توان گفت كه بي نصيب ماندن مسلمانان از اين خوان گسترده تاسف برانگيز است.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران ـ ايكنا ـ اين استاد دانشگاه در نشست بررسي و توليد و عرضه آثار سنتي ـ قرآني جهان در دوازدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم گفت: «در ايران ۳۵۸ رشته صنايع دستي ثبت شده كه به ۲۴ گروه تقسيم مي شوند و تنوع صنايع دستي و آثار هنرهاي سنتي ايران در جهان بي نظير است.»
اما چين با برنامه ريزي دقيق، ميليون ها محصول با موضوع قرآن از قبيل تسبيح، سجاده، جانماز و ... روانه  بازار فروش كرده كه در تمام كشورهاي مسلمان حتي در شهر مكه و مدينه نيز به فروش مي رسد.
ارزان بودن كالاهاي ساخت چين مهم ترين عامل در فروش اين محصولات متنوع است. هرچند دكتر ياوري به كيفيت پايين اين محصولات نيز اشاره كرده است و تاكيد مي كند: «در حال حاضر ۲۲ دانشگاه و مركز آموزش عالي در زمينه رشته هاي معتبري فعال هستند كه استادان و هنرمندان شايسته اي دارند و مي توان از ظرفيت اين مراكز به اندازه كافي استفاده كرد.»
با اين همه يكي از بخش هاي پرطرفدار نمايشگاه بين المللي قرآن آثار قرآني جهان است. بخش ديگري كه در سالن شماره دو بينندگان زيادي دارد مجموعه اي است از قرآن هاي تاريخي كه به صورت اسناد معرفي شده اند. در ميان اين قرآن ها يكي كه منسوب به حضرت علي (ع) است طرفداران زيادي دارد هرچند قطعه به نمايش درآمده كمتر نشاني از اثر زيبا دارد و اين امر به دليل مرمت نشدن اين دست خط خود نمايي مي كند تا آن جا كه برخي بازديدكنندگان با وجود اين كه توضيح دست خط را مي خوانند از مسئول غرفه سراغ همان قرآن منسوب به امير مومنان (ع) را مي گيرند.
اگر قصد داريد بهترين اثر هنري درباره درد دل كردن امير مومنان علي (ع) در چاه ببينيد يا بديع ترين تسبيح هاي گلي را لمس كنيد حتماً سري به سالن شماره سه نمايشگاه قرآن بزنيد. از پله ها كه پايين مي رويد به ديوار نگاه كنيد تا بهترين آثار كودكان را در زمينه ماه رمضان، عبادت و حضرت علي (ع) ببينيد. رنگ هاي تند شاد كه بر زمينه هاي بزرگ خودنمايي مي كند همه حاصل كار مربياني است كه در اين بخش از صبح تا شام با كودكان به حوصله و دقت كار مي كنند و شايد شما هرگز نتوانيد تصويري از اين بهتر براي سجده هاي امام شيعيان بيابيد تصويري كه كودكي هشت ساله با شهامت و شادي كشيده است تا بگويد شيعه امامي است كه سجده هايش مشهور آدميان و فرشتگان است.
آن جا كه حضرت علي بر نماز است و ابن ملجم با شمشير بالاي سرش ايستاده كار كودكي است كه خوب توانسته ابن ملجم را فردي بدذات معرفي كند انگار هنوز رد انگشت دستان كوچكي كه به گل سفال آغشته شد تا اين لحظه را براي ما خلق كند روي رنگ ها مانده. به هر حال توجه به كودكان در نمايشگاه قرآن جاي تفكر دارد. آن جا كه ناشران قرآني نيز براي كودكان نرم افزارهايي خاص تهيه كرده اند تا كودكان هرچه راحت تر از طريق قصه و داستان بتوانند با دين و فرائض ديني شان آشنا شوند و قصه گويي كه به مهرباني از درون صفحه مانيتور رايانه آنها را پاي قصه هاي ائمه بنشاند، نرم افزارهاي متنوعي در بخش ناشران خارجي، سالن پنج، براي كودكان توليد و به معرض نمايش گذاشته  شده است و خانواده ها سعي مي كنند تا از اين ميان براي فرزندان خود متاعي مناسب برگزينند.
از نمايشگاه كه بيرون مي آيي هنوز نم نم ريز باران ادامه دارد، ساعت نزديك ۱۰ شب است اما هنوز خيابان حجاب با ترافيك سنگين دست و پنجه  نرم مي كند و هنوز نمايشگاه شور و حال خودش را حفظ كرده. اگر تا حالا به ديدار نمايشگاه قرآن نرفته ايد تنها چند روز فرصت داريد، فقط تا آخر ماه مبارك رمضان.

امروز آخرين جمعه ماه رمضان را در حالي پشت سر مي گذاريم كه همچون سال هاي گذشته روز قدس را گرامي مي داريم. خيابان هاي تهران امروز دوباره زير كفش مردمي مي ماند كه گروه گروه براي همبستگي با مردم فلسطين راهي خيابان ها مي شوند تا در راهپيمايي روز جهاني قدس شركت كنند. مسيرهاي راهپيمايي از اواسط هفته قبل اعلام شده است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران شوراي هماهنگي سازمان تبليغات اسلامي با صدور اطلاعيه اي از مردم شريف، خداجو و هميشه در صحنه ايران اسلامي دعوت كرد، در راهپيمايي روز جهاني قدس كه جمعه، ۲۲ آبان ماه (آخرين جمعه ماه مبارك رمضان) همزمان در تهران و سراسر ميهن اسلامي به سوي محل هاي برگزاري نمازجمعه برگزار مي شود، شركت كنند و ضمن حمايت از ملت مظلوم و ستمديده فلسطين با فريادهاي پرخروش «مرگ بر آمريكا» و «مرگ بر اسرائيل» يك بار ديگر نفرت و انزجارشان را از استكبار جهاني و صهيونيسم بين المللي اعلام كنند.
در اين اطلاعيه مسيرهاي راهپيمايي روز جهاني قدس در تهران به اين شرح اعلام شده است:
مسير شماره يك: مسجد امام حسين (ع) ـ ميدان امام حسين (ع) ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران.
مسير شماره دو: مسجد جامع ابوذر ـ ميدان ابوذر ـ خيابان ابوذرـ خيابان قلعه مرغي ـ خيابان قزوين ـ خيابان كارگر ـ ميدان انقلاب ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران.
مسير شماره سه: مسجد دارالسلام ـ ميدان منيريه ـ خيابان ولي عصر (عج) ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران.
مسير شماره چهار: مسجد امام زمان (عج) ـ تقاطع خيابان بهبودي ـ خيابان آزادي ـ ميدان انقلاب ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران.
مسير شماره پنج: مسجد نورـ ميدان جهاد ـ خيابان دكتر فاطمي ـ خيابان ولي عصر (عج)ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران. مسير شماره شش: مسجد حضرت ابوالفضل (ع) ـ ميدان توحيد ـ خيابان توحيد ـ خيابان آزادي ـ ميدان انقلاب ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران.
مسير شماره هفت: مسجد الجواد (ع) ـ ميدان هفتم تيرـ خيابان كريم خان ـ ميدان ولي عصر (عج) خيابان ولي عصر ـ خيابان انقلاب ـ دانشگاه تهران.
اما روز قدس با يك دلگيري نيز همراه است؛ همه ما مي دانيم كه ماه مبارك رمضان به روز پاياني اش نزديك مي شود انگار از همين امروز دلمان براي شروع ماه رمضان تنگ شده، در راهپيمايي قدم كه برمي داريم به روزهاي قدس در سال هاي قبل و قبل تر فكر مي كنيم و به ياد مي آوريم روزهاي گرم و سردي را كه روي آسفالت  خيابان راه رفتيم تا به همه جهان يادآوري كنيم كه قدس را گرامي مي داريم.
كودكاني كه سال ها پيش كنار ما در صف راهپيمايي كنندگان بودند امروز شايد به نوجوانان و جواناني بدل شده باشند كه خاطرات كودكي شان را مرور مي كنند وقتي از راه رفتن خسته مي شدند به دامن مادر مي چسبيدند تا راه حلي براي خستگي ها بيابند و مادر روزه دار كودك را در آغوش مي كشيد تا خستگي از تنش بيرون رود. امروز روز قدس را در حالي سپري مي كنيم كه عرفات ميانه مرگ و زندگي مانده است، كه همه ما كم كم بايد به نبودنش عادت كنيم، او در حالي مردمش را ترك كرد كه هنوز تا آزادي قدس راهي طولاني مانده است هرچند مبارزان اين راه طولاني خسته نيستند چرا كه هدفي پيش رو دارند كه برايشان از اهميت زيادي برخوردار است.
امشب همه ما تصوير خودمان را در شبكه هاي مختلف سيماي جمهوري  اسلامي مي بينيم و يادمان مي ماند كه تا روز قدس بعدي بايد منتظر بمانيم.
احزاب و تشكل هاي مختلف نيز با دعوت از مردم براي برپايي راهپيمايي روز قدس از هموطنان خواستند تا با شركت گسترده در اين راهپيمايي، روز قدس را گرامي بدارند.
اعتراض مسلمانان در واقع امروز به ۵۰ سال اشغالگري فلسطين به وسيله صهيونيست هاست مسلمانان ايراني نيز همگام با ساير مسلمانان جهان امروز نفرت خود را از اين عمل ناعادلانه اعلام مي كنند.

برديا ارسطو
همه ساله با آغاز دو ماه از سال قمري شكل و شمايل و وضعيت شهرها از نظر جرايم تغيير مي كند و خواسته و ناخواسته آرامش بيشتري بر شهر حاكم مي شود. اما با وجود چنين احساسي هنوز هيچ تحقيق مستند و مستدلي نيست تا علل و عوامل منجر به اين آرامش را تشريح كرده و دست كم پيشنهادي براي ماههاي ديگر سال بر اساس آن ارايه كند.
البته به دليل همين فقدان تحقيق و پژوهش نمي توان تحليل درستي از كاهش آمار جرايم داد زيرا به نظر مي رسد با در نظرگرفتن برخي شواهد و دلايل بعضي جرايم تغيير شكل و موضع داده يا تبديل به جرايمي ديگر مي شوند و يا در حداقل ممكن به وقوع مي پيوندند.
اثر روحاني ماه مبارك رمضان و همچنين اثر ماه محرم الحرام همواره از سوي مقامات قضايي رسيدگي كننده به پرونده ها به روزهايي فارغ از ارتكاب جرم مثال زده شده است. جرم شناسان نيز معتقدند شرايط حاكم بر ماه مبارك رمضان فرد را به كاهش درگيري ها و... وامي دارد. البته از طرفي به سبب گرفتن روزه و عدم خوردن و آشاميدن به دليل كاهش انرژي با يك كاهش فعاليت هم مواجهيم.
با اين حال متاسفانه اين پتانسيل  مثبت يعني فرصت كاهش جرم و اظهارنظر درباره آن همواره محدود به همين ماه مبارك رمضان شده است و حتي درباره ماه محرم هم كسي به طرح بحث نمي پردازد.
طي سال هاي اخير هيچ يك از نهادهاي مسئول آمار درستي از وضعيت جرايم در دو ماه محرم و رمضان نداده اند.
به تازگي داديار شعبه چهارم دادسراي امورجنايي تهران نيز در اين باره به ايسنا گفته است: «با توجه به وضعيتي كه در پرونده ها مشاهده مي شود معمولاً در ميان افراد نمازگزار به ندرت جرم ديده مي شود مگر جرمي كه به صورت سهوي بوده است. در ماه مبارك رمضان نيز همين گونه است يعني به طور كلي همه افراد اين ماه را به نوعي درك مي كنند و به همين دليل در ماه مبارك رمضان، آمار ارتكاب جرم كاهش پيدا مي كند و اين كاهش مربوط به وجود يك جنبه خود نظارتي در افراد است.»
سبحاني فر در ادامه افزوده است: «اين درست نيست كه ما فقط از پليس و دستگاه  قضايي براي پيشگيري از جرم و مقابله با آن توقع داشته باشيم، بنابراين بايد همين جنبه نظارت افراد بر خود را در مردم تقويت كنيم تا آنها خود در اين باره مسئوليت اعمالشان را برعهده گيرند.»
اما واقعيت اين است كه نمي توان با دادن دستورالعمل هايي اين كاهش جرم را به ماههاي ديگري تعميم داد زيرا آنچه در ماه مبارك رمضان و بعضاً ماه محرم ديده مي شود تاثيري خودجوش و بدون دخالت دولت و دستگاه هاي مسئول در روحيه مردم است.
اگر در اين ميان بتوان آن آثار و پتانسيل را تئوريزه و تحليل كرد شايد فرصت مطلوبي پيش آيد به اين شرط كه آن را تبديل به دستورالعمل و قانون نكنيم. به عبارت ديگر از آن  جا كه چنين رفتاري متاثر از فرهنگ ايماني و اخلاقي ماست با قانون و دستورالعمل نمي توان اين رفتارها را تئوريزه كرد.
بنابراين بهترين فرصت همين است كه مصادف با ماه رمضان همايش ها يا جلساتي با شركت جرم شناسان، جامعه شناسان، روان شناسان و .... و همچنين پليس و دستگاه  قضايي برگزار شده و در اين باره ضمن بحث و تبادل نظر دست كم افق هاي موثر را بررسي و برجسته كرد.
بنابراين صرف بيان جملاتي چون «پايبندي به اعتقادات مذهبي از ميزان جرايم مي كاهد» نمي توان از كنار اين فرصت گذشت.
براي نمونه سردار احمد رادان فرمانده پليس خراسان رضوي از كاهش جرايم در هفته اول ماه مبارك رمضان خبر داده است و گفته با توجه به خودسازي افراد در ماه رمضان و نمود عيني احترام در رفتار شهروندان كاهش ۲۰ درصدي سرقت خودرو و ۱۷ درصدي سرقت موتورسيكلت گواهي بر اين مدعاست.
اما بايد تاكيد كرد كه ظرف يك بازه زماني هفت روزه نمي توان شاخص تعيين كرد. با اين حال پليس به ويژه با بهره گيري از سيستم رايانه اي ۱۱۰ مي تواند با استخراج آمار جرايم در موعد ماه مبارك رمضان تحليلي از كاهش يا افزايش جرايم در ماه مبارك رمضان ارايه كند.
اگر دستگاه قضايي نيز بتواند ميزان پرونده هاي تشكيل شده در ماه رمضان را استخراج كرده و با توجه به آن اظهارنظر كند مي توان به تاثيرگذاري اين وضع اداري بر اذهان اميدوار بود. بنابراين تا زمان در ايام مهماني خدا باقي است بايد از كاهش مشغله قضايي و پليس كه اين دو دستگاه نويد آن را داده استفاده كرد و همايشي در اين باب يا به انجام تحقيقي در اين باره پرداخت.