به طور قطع مي توان گفت كه سوراخ كردن سطح پوست براي وارد كردن سر يك سوزن به درون بدن براي هيچ كس مطلوب نيست، اما با توجه به اين نكته كه مي توان از طريق مجراي باريك يك سوزن، واكسن ها و داروها را براي درمان بيماري هاي مختلف وارد بدن نمود، استفاده از اين وسيله قابل تحمل و بلكه ضروري به نظر مي رسد. حال تصور كنيد كه بتوان با سوزني يك صد هزار مرتبه كوچكتر از سوزن هاي معمولي داروي ضدسرطان مبتني بر فناوري نانو را نه از تزريق پوست، بلكه به طور مستقيم از ديواره سلولي وارد سلول سرطاني نمود. اگرچه تصور اين مسأله قدري مشكل است، ليكن سوزن هاي نانومتري كه تحت نام نانولوله هاي كربني شناخته شده اند، امروزه توجه بسياري از محققين انكولوژيست را به خود مشغول نموده اند و انتظار مي رود كه از اين تجهيزات در قرن ۲۱ براي درمان سرطان به مقدار زيادي استفاده شود.
كاربرد نانولوله ها را بايد فراتر از سوزن هاي نانويي دانست كه از آنها براي دارورساني مستقيم به سلول هاي تومور استفاده مي شود. هم اكنون محققين در حال كاربرد اين شكل جديد از عنصر كربن براي توليد ماشين هاي بسيار كوچكي هستند كه مي توانند به سرعت از جريان خون عبور كرده و پرتوي را كه براي سلول هاي سرطاني كشنده است،  مستقيم به محل تومور برسانند. ايده استفاده از نانولوله هاي گرم كني كه با حرارت خود در موضع تومور باعث مرگ سلول ها مي شوند و همچنين حسگرهاي نانويي كه قادرند حتي كوچك ترين تومورها را در بدن تشخيص دهند از جمله ترفندهايي است كه براي كاربردهاي آتي نانولوله هاي كربني در حال توسعه اند.
به گفته كرك زيگلر، استاد دانشگاه فلوريدا، ساختار نانولوله هاي كربني آن چنان متنوع است كه انتظار مي رود طي چند دهه آينده با توجه به عملكردهاي متنوعشان تأثير چشمگيري در علم پزشكي بگذارند. نانولوله هاي كربني در سال ۱۹۹۱ توسط يك متخصص ميكروسكوپ الكتروني به نام سوميو ايجيما در پي مطالعه مواد حاصل از تبخير كربن تحت جريان الكتريكي، كشف شدند. نانولوله هاي كربني به دو صورت كلي تك ديواره و چندديواره وجود دارد. نانولوله هاي كربني تك ديواره را كه از پتانسيل بيشتري براي كاربرد در تحقيقات سرطان برخوردارند، مي توان به صورت يك صفحه گرافيت (ماده اي كه براي ساخت مداد به كار مي رود) در نظر گرفت كه تاخورده و به صورت سيلندري با قطر ۲/۱ تا ۴/۱ نانومتر درمي آيند. در اين ساختار، اتم هاي كربن در يك قالب شش وجهي به طور منظم به يكديگر متصلند. نانولوله هاي چندديواره كربني نيز ساختار مشابه اي دارند با اين تفاوت كه در ساختار آنها چند لوله هم مركز به طور متمركز درون يكديگر قرار گرفته اند.
در دنياي علم، مواد نانولوله هاي كربني به خاطر خواص فيزيكي منحصر به فرد خود مشهور هستند. نانولوله هاي كربني تك ديواره همانند فلزات عمل مي كنند. در واقع مي توان گفت كه تعداد كمي از فلزات به خوبي نانولوله هاي كربني الكتريسيته و گرما را هدايت مي نمايند. نانولوله هاي كربني محكم ترين فيبرهايي هستند كه تاكنون توليد شده اند.
لون ويلسون، استاد دانشگاه رايس در رابطه با اين مواد مي گويد: «با وجود اين كه ما خواص فيزيكي نانولوله ها را مي شناسيم،  به طور شگفت انگيزي ادامه كار روي اين مواد ما را با قابليت هاي جديد آنها آشنا مي نمايد. در واقع با تغيير شيميايي نانولوله ها، ما قادر به ساخت موادي هستيم كه تاكنون همانند آنها را مشاهده ننموده ايم.»
ويلسون و همكارانش در پي تحقيقات خود دريافتند كه بهترين نانولوله ها براي استفاده در بدن از طولي در حدود ۲۰ تا ۱۰۰ نانومتر برخوردارند. در اين محدوده از اندازه ذره اي، نانولوله ها به سرعت توسط سلول دريافت شده و از طرف ديگر با سرعت مناسبي نيز از بدن دفع مي شوند. اين خصوصيات براي يك ماده مورد استفاده در تصويربرداري ايده ال است، چرا كه زمان بقاي آن در اطراف سلول كم بوده و به اين ترتيب سيگنال هاي پس زمينه را در تصويربرداري كاهش مي دهد.
گروه تحقيقاتي ويلسون، روش هاي متعددي را براي قرار دادن يون هاي مختلف فلزي در كپسول هاي نانولوله اي كشف كرده اند. نانو كپسول هاي حاوي يون گادولينيوم به عنوان عوامل زمينه اي در ام آر آي از پتانسيل مناسبي برخوردارند. از طرف ديگر نانولوله هايي كه با استاتين (عنصر هم خانواده يد) راديو اكتيو پر شده اند براي درمان و كشتن سلول هاي سرطاني مورد بررسي اند.
تاكنون گروه هاي مختلف تحقيقاتي از نانولوله هاي كربني براي توسعه حامل هاي داروسازي هدفمند داروهاي ضدسرطان استفاده نموده اند. يكي از گروه هاي تحقيقاتي پيشرو در اين زمينه گروهي است كه توسط دكتر هانجي داي، استاد دانشگاه استانفورد، هدايت مي شود. اين گروه نشان داده اند كه نانولوله هاي كربني مي توانند پروتئين ها و داروهاي ضدسرطان را به درون سلول ها منتقل كنند. از طرف ديگر اين نانولوله ها مي توانند به عنوان چاقوهاي مينياتوري گرم كننده عمل نمايند و با گرم كردن سلول سرطاني موجب مرگ آنها شوند.يكي از تجربه هاي اين محققين نشان داده است كه نانولوله هاي كربني مي توانند پروتئين سيتوكروم C را از غشاي سلول عبور دهند. نكته بسيار مهم اين است كه پروتئين عبور داده شده كه قادر به تحريك مرگ سلولي  است، تمامي فعاليت هاي بيولوژيك خود را در درون سلول حفظ مي نمايد.
گروه هاي تحقيقاتي ديگري نيز وجود دارند كه از خود نانولوله هاي كربني به عنوان عامل درماني استفاده مي نمايند. به عنوان مثال، بالاجي پانچا پاكسان، استاد دانشگاه دلوار و اريك ويكستروم، استاد مركز تحقيقات سرطان دانشگاه توماس جفرسون، در تحقيقات خود دريافتند كه نانولوله هاي كربني مي توانند به عنوان بمب هاي نانو عمل نموده و موجب از هم پاشيدن سلول هاي سرطاني شوند.
دكتر پانچا پاكسان مي گويد كه از نانوبمب هاي كربني مي توان به عنوان عوامل مؤثر درماني براي كشتن سلول هاي سرطاني استفاده نمود. تحقيقات وي به خصوص روي سرطان سينه متمركز بوده است. به گفته وي امواج حاصل از انفجار اين بمب ها نه تنها سلول هاي سرطاني، بلكه تمامي عروق كوچك تغذيه كننده آنها را نيز از بين مي برد. به محض اين كه بمب در محل منفجر شد و سلول هاي سرطاني نابود شدند، سلول هاي ايمني (ماكروفاژها) به طور مؤثري بقاياي سلولي و نانولوله هاي منفجر شده را هضم نموده و از محل دور مي نمايند.
دكتر كامبيز گيلاني
استاديار دانشكده داروسازي دانشگاه تهران

عليرضا سزاوار - هرازچندگاهي در كشور ايران شاهد رشد چشمگير استفاده از نوعي كالاي خاص هستيم كه سيل انبوه طرفداران تكنولوژي هاي جديد را به سمت خود هدايت و بازار كالاهاي قديمي را تخته مي كند. به طوري كه در سال گذشته شاهد رشد استفاده مردم از دوربين هاي ديجيتال بوديم كه باعث شد بسياري از دوربين هاي عكاسي معمولي به حاشيه رانده شوند و اكنون نيز بسياري از فيلم هاي عكاسي در مغازه ها خاك مي خورند. اين در حالي است كه در سال جاري نيز شاهد رشد استفاده از دو محصول جالب توسط اقشار مختلف جامعه از جمله نوجوانان و جوانان بوديم، يعني MP3 پلير و كامپيوترهاي كيفي.
تعداد خريداران دستگاه هاي MP3 پلير در كشور ما افزايش چشمگيري يافته است. يكي از نمادهاي اصلي اين قضيه، تعداد جوانان و نوجوانان است كه هر روز آنان را در خيابان و كوچه ها مشاهده مي كنيم، در حالي كه هدفون در گوش، فارغ از مشكلات دنياي روزمره به گوش دادن موسيقي دلخواه خود مشغول هستند.
انواع MP3 پلير هم در كشور ما، خوشبختانه در حال حاضر موجود است مهمترين دليل استفاده از اين كالاي لوكس، همان طور كه از شكل ظاهري آن پيداست، كوچك بودن، سبك بودن و از همه مهمتر قابل حمل بودن آن است، به طوري كه اين وسيله با گنجايش فوق  العاده اي كه دارد، تعداد بسيار زيادي موسيقي را در خود جاي داده و به كاربر امكان مي دهد در هر زمان و مكاني كه دوست دارد از آن استفاده كرده و لذت ببرد.
البته اين محصول دوست داشتني فقط متعلق به قشر خاصي از جامعه، يعني قشر مرفه است و بسياري ديگر از نوجوانان تصور داشتن آن را هم نمي كنند. زيرا قيمت اين محصول از حداقل ۵۰ هزار تومان شروع شده و در نهايت به ۱۹۰ هزار تومان مي رسد.
در ضمن يكي از مهمترين مزيت هاي آن قابليت اتصال به كامپيوتر بوده و بزرگترين مشكل آن نيز عدم نمايش تصويري آن است.
ديگر محصولي كه افزايش نسبتاً چشمگيري در استفاده از آن بين جوانان دانشجو و ديگر افراد جامعه داشته، كامپيوتر كيفي است كه دلايل روزافزون استفاده از آن در بين اقشار مختلف جامعه را مي توان به دو دليل مهم خلاصه كرد:
اول اينكه به دليل افزايش نمايندگي هاي فروش آن در ايران، واردات اين كالاي لوكس و پركاربرد افزايش يافته و در نتيجه ميزان فروش آن بالا رفته است. دومين دليل مهم افزايش كاربرد آن بدون شك كاهش شديد قيمت آن طي سالهاي اخير مخصوصاً امسال بوده است، به طوري كه هم اكنون طرفداران اين محصول با مبلغي كمتر از ۲۰۰ هزار تومان مي توانند يك كامپيوتر كيفي (پنتيوم II) خريداري كرده و بسياري از نيازهاي روزمره خود را با آن برطرف نمايند.
البته اين كاهش قيمت شامل حال كامپيوترهاي كيفي مدل بالا نيز مي شود. به هر حال استفاده از دو محصول فوق طي سال جاري رشد بالايي داشته و بدون شك پس از اينكه كاربران از وجود اين محصولات اشباع شدند، محصولات ديگري به عنوان پديده سال در ايران به زودي مطرح خواهند شد و جاي آنها را خواهند گرفت.

گروه دانش و فناوري: سومين جشنواره بين المللي تخصصي دوربين هاي ديجيتال و تجهيزات وابسته از ۱۹ تا ۲۲ ارديبهشت سال آينده برگزار مي شود.
فريدون نوري، مدير اين جشنواره با اعلام اين مطلب گفت: اين نمايشگاه دامنه كلي محصولات و خدمات بخش تصويربرداري را در برخواهد گرفت.
وي هدف از برگزاري اين جشنواره را ارائه خلاقيت ها و ايده هاي نوين و نمايش توانمند هاي فناوري جديد تصويري، نوآوري هاي جديد فناوري ها، دريافت اطلاعات درباره اقلام موجود در بازار و رقبا، ارائه آخرين محصولات و خدمات در زمينه تكنولوژي تصويربرداري مدرن و حمايت از مصرف كننده اعلام كرد.

گروه دانش و فناوري: شركت ايراني «مهرگان سافت» اقدام به تهيه يك مسنجر به زبان فارسي كرده كه به راحتي قابل نصب و استفاده است. اين مسنجر كه حدود ۶۱۰ كيلوبايت است در زماني حدود يك دقيقه قابل دانلود است.
اين مسنجر كه به نام IM است تمام قابليت هاي مسنجرهاي معروف نظير yahoo messenger و Google talk را داراست و به صورت رايگان عضو مي پذيرد. همچنين مسئولان مهرگان مژده داده اند اعضايي كه در فاصله ۱۰ اسفند تا يك فروردين ۸۵ بيشترين تعداد login را داشته باشند قرعه كشي شده و ۶ نفر از آنها به عنوان كاربر فعال به ليست دوستان تمام كاربران اضافه مي شوند.

گروه دانش  فناوري _ مريم افضلي: روسيه قصد دارد يك توپ گلف را از ايستگاه فضايي به مدار زمين پرتاب كند و اين توپ با مسافتي كه طي مي كند يك ركورد ثبت خواهد كرد. تعدادي از متخصصين هشدار مي دهند كه يك اشتباه در اين برنامه ممكن است آسيب  جدي به ايستگاه وارد كند. اين برنامه قسمتي از يك كار تبليغاتي بين آژانس فضايي روسيه و كمپاني گلف المنت۲۱ تورنتو كاناداست. در اين برنامه فضانورداني كه در ۲۹ مارس به فضا مي روند تا سپتامبر ۲۰۰۶ براي شكستن ركورد پياده روي فضايي تلاش مي كنند. براي ضربه به توپ از يك چوگان گلف با روكش طلا استفاده مي شود. جنس توپ از آلياژ اسكانيم است كه در ساخت ايستگاه نيز از اين آلياژ استفاده شده است. بعد از اينكه توپ از يك سكوي مخصوص در ايستگاه پرتاب شد بايد به مدت ۴سال به دور زمين بچرخد و در آخر توپ به علت حركت در اتمسفر ارتفاع خود را از دست مي دهد و در اتمسفر مي سوزد.
اما موفقيت اين برنامه بستگي به اين دارد كه توپ خارج از صفحه مداري ايستگاه ضربه شود اگر تا حدي در همان صفحه  مداري ايستگاه باقي بماند در گردش بعدي به ايستگاه باز مي گردد يا به آن برخورد مي كند. صدمه ناشي از برخورد بستگي به عواملي مثل زاويه برخورد و سرعت برخورد و جرم توپ دارد و در بدترين حالت توپ اگر با سرعت ۴/۹ كيلومتر در ثانيه به آن ضربه زده شود در ارتفاع يكسان با ايستگاه فضايي باقي مي ماند و به ايستگاه برخورد مي كند. فشار ناشي از ضربه برابر با اين است كه يك كاميون ۵/۶ تني با سرعت ۱۰۰ كيلومتر در ساعت حركت مي كند. بنابراين ايستگاه به شدت تخريب مي شود. البته احتمال اتفاق آن بسيار كم است. اكنون ۳۰۰ماهواره نزديك ايستگاه فضايي در گردش هستند كه ۴۰۰ كيلومتر بالاي سطح زمين قرار دارند. توپ در حالي كه به سمت زمين مي چرخد مي تواند به يكي از اين ماهواره ها برخورد كند كه البته احتمال آن كم است.