بررسي مسائل و مشكلات بهداشتي استخرها در گفت و گو با يك مقام مسئول
حوضچه هاي ميكروبي
سميه شرافتي
|
|
از ميان ورزش هايي كه مردم به خصوص در فصل تابستان بيش از حد به آن گرويده اند، شنا طرفداران بيشتري دارد.
يكي از مشكلاتي كه گريبانگير مشتريان مي شود اين است كه بعضي از استخرها به دليل رعايت نكردن نكات بهداشتي عامل بروز بيماري هاي پوستي و عفوني و روده اي هستند. اين مشكلات استخرها و طرح هاي نظارت ويژه بر روي آنها را با مهندس محمدجواد دست آموز رئيس اداره بهداشت آب و فاضلاب مركز سلامت محيط كار وزارت بهداشت در گفت وگويي مورد بررسي قرار داده ايم.
وزارت بهداشت به عنوان متولي نظارت بر استخرها چه تدابيري جهت پيگيري وضعيت بهداشتي استخرها در نظر گرفته است؟
- به طور كلي انواع و اقسام استخرها در كشور وجود دارد؛ يك نوع آن شناگاههاي عمومي است كه به هيچ وجه متولي خاصي ندارد و زيرنظر هيچ سازماني نيست مثل كانال هاي آب داخل شهر و يا آب هاي خارج شهر. نظارت وزارت بهداشت تنها روي استخرهايي است كه داخل محدوده شهري قرار دارند. مي توان گفت هر مركز بهداشتي درماني در محدوده شهري محوطه خاصي را تحت پوشش دارد كه چنانچه استخري در آن وجود داشته باشد بايستي به عنوان امكان تحت پوشش آن مركز تحت نظارت قرار بگيرد. بنابراين مراكز بهداشتي- درماني شهري و روستايي ملزم به بازديد استخر، تشكيل پرونده و پيگيري اموري است كه مربوط به بهسازي و بهداشت آن استخر است.
* روش كار به چه صورت است؟
- روش كار به اين صورت است كه استخر با فرم هاي خاص آيين نامه كه قسمت هاي مختلف يك استخر در آن تقسيم بندي شده اند (مثل بدنه استخر، تاسيسات بهداشتي مثل دوش، حمام، توالت، بوفه و...) مورد بازديد قرار مي گيرد و اگر اين قسمت ها از هر نظر دچار مشكل باشند اين مشكلات توسط مامورين در فرم آيين نامه قيد شده و نواقص به صاحبان استخر انعكاس داده مي شود.
* در صورتي كه صاحبان استخر اين نواقص را جبران نكنند چه برخوردي با آنها مي شود؟
- مامورين ناظر به اين متصديان اخطار مي دهند و معمولاً براي جبران آن از طرف قاضي دادگاه يك فرصت يك ماهه به آنها داده مي شود. در صورت عدم جبران و با توجه به نقص هاي مشخص شده در فرم آيين نامه براي صاحبان استخر جريمه اي تعيين مي شود كه اين جريمه ها از پرداخت نقدي تا تعطيلي كامل استخر مي تواند متفاوت باشد.
* ميزان كلر موجود در آب استخر بايد چه قدر باشد؟
- ميزان كلري كه بايد در استخر باشد بين 5/1 تا 5/3 قسمت در ميليون (PPM) است، اما با توجه به حجم بالاي آلودگي داخل استخر اين ميزان كلر نمي تواند قابليت مقابله با آلودگي را داشته باشد. متاسفانه بارها و بارها شاهد اين قضيه بوده ايم كه در آب استخر ادرار يا مدفوع وجود داشته و يا افراد با عرق روي بدنشان وارد استخر شده اند و اين باعث مي شود كه كلر به تنهايي نقش موثري در رفع آلودگي نداشته باشد.
* در اين موارد چه توصيه هاي بهداشتي را به متصديان استخرها مي كنيد؟
- اولين و مهمترين توصيه اين است كه سيستم هاي بهداشتي شامل حمام و توالت را به صورت كاملاً سالم بهره برداري كنند. گاهي اوقات استخري وجود دارد كه از ده روش موجود در آن فقط دوتاي آنها قابل استفاده است. نكته ديگر اين است كه مراجعين به استخر بايد بدانند قبل از ورود به آن حتماً دوش بگيرند و بدنشان را كاملاً با مايع شستشو بشويند. چيزي كه امروزه متداول شده اين است كه مراجعان قبل از ورود به استخر از زير دوش آب سرد به سرعت و در عرض چند لحظه رد مي شوند و بعد از شنا با آب گرم دوش گرفته و كاملاً خود را شستشو مي دهند در حالي كه اين روند بايد كاملاً برعكس باشد يعني آلودگي روي بدن فرد بايد كاملاً از بين برود تا او بتواند وارد استخر شود، چون ما ديگر نمي توانيم ميزان كلر را بيش از حد بالا ببريم.
* سيستم وارد كردن كلر در آب به صورت دستي است يا اتوماتيك؟
- اين سيستم كاملاً بايد به صورت اتوماتيك باشد، چون اگر به طور دستي كلر را وارد آب كنيم ممكن است بعد از نيم ساعت سطح كلر پايين بيايد ولي در سيستم هاي اتوماتيك آب به طور مرتب در حال گردش است و به محض اين كه كلر آن پايين آمد دستگاه شروع مي كند به تزريق كلر.
* يك استخر از نظر ايمني بايد چه ويژگي هايي داشته باشد؟
- از نظر ايمني لازم است استخر حتماً نجات غريق داشته باشد. مشخصات دور حوض آن نيز بايد از نظر ساختماني طوري باشد كه فرد ليز نخورد. در بوفه نيز اگر مواد غذايي فروخته مي شود، فردي كه مشغول اين كار است بايد داراي كارت معاينه بهداشتي باشد. مواد غذايي و آشاميدني نيز كاملاً بسته بندي شده با مجوز وزارت بهداشت باشند (تاريخ توليد، تاريخ بهره برداري، و...).
* آيا درست است كه گاهي اوقات به جاي كلر از وايتكس (با توجه به خطرات آن) در آب استفاده مي شود؟
- بله، ما از وايتكس نيز استفاده مي كنيم. وقتي مي گوييم آب بايد گندزدايي شود يعني موادي مثل كلر وازن در آب بايد استفاده شوند، ولي ممكن است بعضي مواقع ماده اي كه از آن به صورت روتين براي گندزدايي استفاده مي كنيم مثل پركلرين در دسترس نباشد. در اين مواقع ما مي توانيم از ساير تركيبات كلر از جمله وايتكس استفاده كنيم. پس مصرف وايتكس در مواقع ضروري و طبق اصول علمي مانعي ندارد. ولي اولويت، مصرف پركلرين است.
* بيماري هايي كه از طريق آب استخر ممكن است انتشار يابند شامل چه مواردي هستند؟
- بيماريهاي قارچي و پوستي، چشمي و روده اي از جمله اين بيماري ها هستند. انتقال بيماري پوستي به اين صورت است كه خود عامل بيماري زا يا ساير قسمت هاي توليدكننده ميكروب، از روي زخم يا روي پوست فرد بلند مي شوند و به افراد ديگر سرايت مي كنند. در مورد بيماري هاي روده اي نيز اگر كسي وارد استخر شود و آب استخر با مدفوع يا ادرار او آلوده شده باشد و كلر نتواند روي اين آلودگي اثر بگذارد احتمال ابتلا به اين بيماري ها وجود دارد. سوزش يا خارش و التهاب چشم نيز از جمله اختلالاتي هستند كه در صورت تماس با آب استخر (با توجه به درجه حساسيت افراد) ايجاد مي شوند.
* آيا كرايه دادن مايو در محيط استخرها مجاز است؟
- با اين مسئله شديداً مخالفيم. حتي اگر اين مايوها ضدعفوني و گندزدايي شوند باز هم كرايه دادن مايو به هيچ عنوان قابل قبول نيست. البته در بعضي اوقات زير نظر ناظر فني حوله به مراجعين كرايه داده مي شود ولي دادن مايو اصلاً بهداشتي نيست.
* آيا استخري وجود دارد كه به علت كمبود مامور بازديد نشود؟
- بايد بگويم استخري نيست كه بازديد نشود. بنابراين حتي اگر تعداد ماموران به اندازه كافي نباشد با ساعات كار اضافي ماموران سعي مي كنند تمام استخرها را مورد نظارت قرار دهند.
* در مورد استفاده بهينه از استخر چه توصيه هايي را به مردم مي كنيد؟
- اگر فردي قصد استفاده از استخر را دارد محيط آن بايد برايش شناخته شده باشد، چون گذشته از تمامي ظواهر استخر، مشكلات زيادي در آب آن وجود دارد. (از سيستم كلرزني تا گذشته استخر كه مثلاً كسي قبلاً در اثر استفاده از آن بيمار شده يا نه) در اين رابطه بايد با نصب تابلوهاي آموزشي يا پوستر نكاتي كه مردم بايد در هنگام مراجعه به استخر از آن آگاه باشند، در اختيار آنها قرار گيرد.
|