سه شنبه ۱۸ مهر ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۱۰۶ - Oct 10, 2006
گزارشي از وضعيت نامطلوب نشر كتاب هاي سينمايي
سينماي كم رونق كاغذي
الهام اناري
002592.jpg
002595.jpg
002598.jpg
002601.jpg
كمبود محسوس كتاب هاي تئوريك
سعيد مروتي - در اينكه شرايط حاكم بر انتشار كتاب هاي سينمايي چندان مطلوب نيست، هيچ ترديدي وجود ندارد. ناشران بخش خصوصي رغبت چنداني به انتشار كتاب هاي سينمايي نشان نمي دهند، چون معتقدند كتاب هاي سينمايي چندان پرخواننده نيستند. اين امر خود باعث شده تا در بسياري از كتاب هاي سينمايي منتشره، نوعي سطحي نگري به چشم بخورد. مثلاً در حالي كه هنوز در بسياري از مقولات سينمايي، كتاب قابل توجهي منتشر نشده؛ شاهد انتشار زندگينامه هاي هنرپيشگاني هستيم كه بعيد است توجه علاقه مندان جدي سينما را به خود جلب كند. سوي ديگر ماجرا هم ناشران دولتي ايستاده اند.
در دهه شصت، كه اصلاً اين ميزان توجه عمومي به سينما وجود نداشت؛ به همت چند ناشر دولتي چند كتاب جريان ساز منتشر شد. مثلاً انتشارات سروش كتاب نشانه ها و معنا در سينما نوشته پيتر وولن را منتشر كرد كه به تحولي در حوزه ادبيات سينمايي انجاميد و حتي منتقدان سينمايي ما را تحت تأثير قرار داد.متأسفانه در اين سال ها كمتر شاهد انتشار كتاب هايي در اين سطح از سوي ناشران دولتي بوده ايم. آن هم در شرايطي كه تعدادي از مترجمان و مؤلفان مي گويند سالهاست قرارداد انتشار چندين كتاب تئوريك را با ناشران دولتي به امضا رسانده اند، ولي هنوز هيچ كدام از اين كتاب ها به زيور طبع آراسته نشده اند. درخصوص كتاب هاي تئوريك سينمايي كه گفته مي شود انتشارشان جز ضرر چيزي را به همراه ندارد، مي توان از ظرفيت بالقوه دانشكده ها و آموزشگاه هاي سينمايي استفاده كرد. اگر در محيط هاي آكادميك از جزوه هاي قديمي و بعضاً ناكارآمد دست بردارند و كتاب هاي مفيد تئوريك را به عنوان كتب درسي به دانشجويان معرفي كنند، اين حوزه كاملاً شكوفا مي شود؛ اتفاقي كه درباره كتاب ارزشمند هنر سينما رخ داد و در زمان كوتاهي به چاپ هاي مكرر رسيد.
انتشار كتاب هاي سينمايي در كشور ما، به گواه آمار، از حدود 40سال پيش آغاز شده است، ولي دستاوردي كه در طول اين سال ها براي ادبيات سينمايي ما داشته، به هيچ  وجه چشمگير نيست.
اين كه در كشور ما سرانه كتابخواني هم چندان مطلوب نيست، بر هيچ كس پوشيده نيست. تعداد ناشران كتاب هاي سينمايي در كشور ما محدود است و البته در اين ميان از همان تعداد محدود هم برخي حتي به تعداد انگشتان يك دست، كتاب تخصصي در حوزه سينما منتشر نكرده اند.
هنوز دائره المعارف و مرجع كاملي در اين حوزه وجود ندارد. اما چه چيز باعث شده آثار مكتوب در حوزه هنر هفتم تا به اين حد محدود باشد؛ مشكلات نشر؟ نبود مخاطب؟ يا ...؟
انباري پر از كتاب هاي فروش نرفته
فخري زاده- مدير انتشارات روزنه كار- كه سابقه اي طولاني در نشر كتاب هاي سينمايي دارد، در مورد مشكلات موجود در اين حوزه مي گويد: مشكل آن گونه نيست كه محدود به اين حوزه شود. در كشوري كه 70ميليون جمعيت دارد، وقتي از كتابي كه 2000 نسخه تيراژ دارد، 1000تاي آن فروش نمي رود، ديگر صحبتي باقي نمي ماند. اين اتفاق براي همه كتاب هاي تخصصي رخ مي دهد، چون تخصصي بودن آنها باعث شده مخاطب كمي داشته باشند. البته در حوزه كتاب هاي سينمايي، برخي سختگيري هايي وجود دارد، كار را دشوارتر مي كند. وقتي براي گردآوري يك فرهنگ و دايره المعارف فيلم، مجبور مي شويم قصه فيلم را حذف كنيم، يعني دايره المعارف ناقص شده و نبايد انتظار داشته باشيم از اين گونه كتاب هاي ناقص، استقبال خوبي شود.
برخي كتاب ها در مقاطع مختلف بنا به دلايل خاص، مورد استقبال خوب مخاطب قرار مي گيرند و بارها تجديد چاپ مي شوند، اما بعضي كتاب هاي مفيد و تخصصي و البته خواندني، گاهي چند سال طول مي كشد تا پروسه چاپ را طي كنند. در حال حاضر آنقدر كتاب هاي خوب سينمايي وجود دارد كه متأسفانه هيچ كس رغبتي براي ترجمه آنها نشان نمي دهد، چون به تجربه ثابت شده گاهي حتي 1000نسخه از آنها هم به فروش نمي  رسد.
گاهي اوقات برخي ناشران و از جمله خود من، تصميم مي گيريم تيراژ كتاب ها را بالا ببريم و به جاي چاپ مثلاً 1100 نسخه كه تيراژ بسيار پاييني است، كتاب ها را در 5هزار نسخه چاپ كنيم اما من به كرّات با همين كار ضرر كردم چون بيش از نيمي از اين كتاب ها فروش نرفته و مجموعه اين كتاب ها باعث شده من بيش از 140ميليون تومان كتاب در انبار داشته باشم.
فخري زاده در ادامه، در مورد دلايل عدم استقبال مناسب از كتاب هاي سينمايي مي گويد: كتاب هاي سينمايي داخلي، اغلب جلدهاي جذابي ندارد، در صورتي كه جلد جذاب، كشش ايجاد مي كند. حتي عنوان كتاب ها نيز جذابيت چنداني ندارد. اما گذشته از اينها، تنوع طلبي جوان ها و دسترسي آسان به اينترنت و شبكه هاي خارجي، ديگر فرصتي براي كتابخواني باقي نگذاشته  است و آنهايي كه سن و سال بيشتري دارند، مشغله به آنها فرصت كتابخواني نمي دهد و كتاب هاي سينمايي هم از اين قاعده مستثني نيستند.
فقدان برنامه ريزي اصولي
مسعود فراستي- منتقد سينما- نيز در مورد مشكلات انتشار كتاب هاي سينمايي مي گويد: بهتر است سراغ ناشرين برويد و از آنها بپرسيد مشكل چيست، چون من نزديك به سه سال است كه چند كتاب زير چاپ دارم و نمي دانم به چه علتي هنوز چاپ و منتشر نشده است.
اما گذشته از مشكلات انتشار، چاپ كتاب هاي سينمايي بدون برنامه ريزي دقيق و پشتوانه علمي، نمي تواند در عرصه سينما جريان ساز باشد. براي به وجودآمدن جريان هاي كارآمد سينمايي، بايد بر اساس نظريه هاي علمي اين هنر، براي شناخت و آموزش آن برنامه ريزي كرد. متأسفانه مجموعه فعاليت هاي انتشاراتي و آموزشي سينما در كشور ما، بدون برنامه ريزي علمي و درست انجام مي شود كه اين روش، اغتشاش آفرين است.
تئوري هاي سينماي كلاسيك آنقدر اهميت دارند كه كتاب هاي نظري و علمي تاريخ سينما و فيلمنامه هاي جهان منتشر شوند، اما متأسفانه تا به حال خط درستي در اولويت بندي انتشار كتاب سينمايي وجود نداشته است. وضعيت نشر كتاب هاي سينمايي كشور در سال گذشته بي رمق بود و عنوان هاي كتاب هاي سينمايي مفيد و باارزش منتشرشده در سال گذشته، متأسفانه انگشت شمار است.
پس رفت ادبيات سينمايي
فرهاد توحيدي- فيلمنامه نويس- نيز وضعيت موجود آثار مكتوب سينمايي را چندان مطلوب نمي داند و مي گويد: تصور مي كنم بر اساس آمارهاي موجود، ما نه تنها در زمينه ادبيات سينمايي دچار كمبود هستيم بلكه وضعيت نشر نيز چندان مناسب نيست.
تيراژ كتاب ها به شدت پايين آمده و وضعيت چاپ و نشر عنوان هاي جديد رو به نقصان و كاهش گذاشته و به هر حال در زمينه انتشارات ادبيات سينمايي، وضعيت اصلاً رضايت بخش نيست. از طرفي انتشار فيلمنامه هاي ايراني و غيرايراني هم كم شده و حتي مجموعه هايي كه شروع به چاپ فيلمنامه كرده بودند و به سرعت در حال انتشار بودند، روند انتشارشان كند شده است و آنچه به نظر مي رسيد در مدت كوتاهي به اتمام برسد، هنوز به نيمه راه نرسيده است. حتي وضعيت انتشار در بخش خصوصي نيز چندان مطلوب نيست، هر چند هنوز در اين حوزه كتاب هايي چاپ مي شود و آثار شاخصي ترجمه و منتشر مي شوند، اما به هر حال نشر آثار سينمايي در اين بخش هم از رونق افتاده و پويايي سال هاي گذشته، ديگر به چشم نمي خورد.
توحيدي درباره بخش دولتي معتقد است: در بخش دولتي نيز بنياد سينمايي فارابي كارهاي خوبي انجام داده. به عنوان مثال، همزمان با جشنواره فيلم كوتاه و جشنواره فيلم فجر، چندين كتاب چاپ شد، اما به نظر مي رسد نگاهي كه اين آثار بر اساس آن انتخاب مي شوند با سياستگذاري هاي دولتي هماهنگ است و معلوم نيست نتيجه آن چقدر با نياز مخاطب همخواني دارد. مثلاً سينماي معناگرا جرياني است كه معاونت سينمايي و بنياد فارابي آن را ايجاد كرده و تعداد زيادي كتاب هم در مورد آن به چاپ رسيده، اما همه اين آثار برجسته نبودند و معلوم نيست چقدر مخاطب دارند. اما مشخص است كه در چند سال اخير در زمينه انتشار كتاب هاي سينمايي، دچار پس رفت شده ايم.
مشكل خودسانسوري
مينو فرشچي- نويسنده- نيز معتقد است كه نامطلوب بودن وضعيت كتاب هاي سينمايي، چندان روشن نيست. او مي گويد: مسلماً كمبودهايي وجود دارد كه البته ما متوجه آن نيستيم اما مشكل عمده، خودسانسوري هايي است كه بر اساس فضايي كه در آن زندگي مي كنيم شكل گيرد.
اما از نظر فعاليت ترجمه و تأليف سينمايي و در حوزه چاپ و نشر گمان نمي كنم مشكل چندان بزرگي وجود داشته باشد. در حال حاضر كتاب هاي باارزشي در حوزه سينما و ادبيات وجود دارد و اين حركت از سال 1345 كه اولين ترجمه ها در نشريه ستاره سينما منتشر مي شد، شكل گرفته است. يعني ما در زمينه انتشار و ترجمه و تأليف سينمايي، سابقه 40ساله داريم. در دوران بعد از انقلاب، شايد كم رنگ شدن حضور آثار سينمايي خارجي بر پرده سينماها باعث شده گرايش به ادبيات سينمايي و متون مكتوب در ميان علاقه مندان بيشتر شود و اين مسأله، باعث رشد كتاب هاي سينمايي شد.
من اميدوارم اين حركت به شيوه مطلوب و مؤثري دنبال شود و ديگر مشكل و كمبود محسوسي در حوزه آثار مكتوب سينمايي به چشم نخورد.

بازي
Allied Forces
سيستم:PC
سبك: خلباني
002604.jpg
سبك شبيه سازي هواپيما عنواني است كه در سيطره بازي زيباي شركت مايكروسافت، يعني سري Flight Simulatio قرار دارد. در اين سري از بازي ها شما يك خلبان تمام عيار و كامل بايد باشيد و به تمامي فوت و فن خلباني (حتي مواردي كه خلبان هاي واقعي ممكن است زير سبيلي رد كنند) بايد مسلط بود و آنها را مو به مو اجرا كنيد. از آنجايي كه رعايت تمامي موارد در بازي بسيار دشوار است و تعداد كليدهايي كه هر يك عملي را انجام مي دهند در بازي فراوان، لذا اين سري از بازي ها طرفداران خاص خود را داشته و كمتر با استقبال عمومي روبرو مي شوند اما در بازي Falco 4.0 شما با كار نسبتاً ساده تري مواجه هستيد. در اين بازي تنها بايد هواپيما را Take Off كرده، مأموريت ها را انجام داده و مجدداً به پايگاه برگرديد. تمركز اصلي در اين بازي بر نبردها و مبارزات هوايي است هر چند جزئيات درون كابين در حد بسيار دقيق و خوبي كار شده و تقريباً مشابه عالم واقعيت از آب درآمده است.

Restricted Area
سيستم:PC
سبك: اكشن
002607.jpg
در زماني كه در دنياي آينده، كره زمين پر از آلودگي مي شود. هواي آلوده همه چيز را در معرض خطري جدي قرار مي دهد. در اين ميان باز هم نجات دنيا با شماست. در اين بازي در ابتدا شما از بين دو مرد و دو زن كه هر يك توانايي خاص خود را دارد يكي را انتخاب و كار را شروع مي كنيد. هر يك از افراد توانايي ها و قابليت هاي خاص خود را دارد و بسته به قابليتش مي تواند كارهاي متفاوتي انجام دهد.يكي رزمي كار ماهري است و اسلحه اش شمشير است، ديگري توانايي حل معما دارد و يكي ديگر در كار با انواع سلاح ها استاد است. فضاي بازي حالتي ايزومتريك داشته و شما را به ياد بازي هاي نسخه 1 تا 3 سري زيباي كماندوها مي اندازد. مي توانيد قابليت ها و توانايي هاي قهرمان خود را در طول بازي افزايش داده و از او شخص كارآمدتري بسازيد. گرافيك بازي در حد قابل قبولي قرار دارد هر چند جزئيات زيادي با توجه به فضاي ايزومتريك در بازي كار نشده، اما باز هم قابل قبول است.

شهر تماشا
اجتماعي
ادب و هنر
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
بين الملل
فرهنگ و آموزش
سياسي
سلامت
شهري
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  فرهنگ و آموزش   |   سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |