اغلب با صداهايي كه توسط مفاصل از جمله انگشتان، فك، زانو، كمر و گردن ايجاد مي شوند آشنا هستيم. مردم عادت دارند با فشار به انگشتان دست و يا حركات سريع گردن يا فشار پا بر روي ستون فقرات كمري، باعث ايجاد اين صداها شوند و به عبارتي قولنج آن را رفع كنند و با اين حركت، نوعي احساس راحتي به آنها دست مي دهد.
در يك تقسيم بندي ساده مي توان اين صداها را به دو دسته تقسيم كرد. يك دسته صداهاي حاصل از حركات مفصلي است و دسته ديگر صداي حاصل قولنج كردن مفاصل است كه طي يك فشار شديد در انتهاي دامنه حركتي ايجاد مي شود. تا زماني كه اين صداها با درد و التهاب همراه نباشد، نگراني زيادي در مورد ايجاد اين صداها وجود ندارند. ولي در صورتي كه توليد اين صداها، همراه با درد و التهاب باشد مي بايستي براي درمان و مشكل موجود، به پزشك مراجعه نمايند. در اصطلاحات علمي به اين صداهاي مفصلي، grating cracking ، clicking يا popping گفته مي شود. اين صداها در شرايط فيزيولوژيك و نرمال حركات مفصلي يا در حين انجام درمان و مانيپولاسيون مفاصل نيز ايجاد مي شوند.
همچنين مفاصل ممكن است لرزش هايي ايجاد كنند كه قابل شنيدن نباشد و فقط احساس شوند، اين موارد را لرزش هاي subsonic و يا زير آستانه شنوايي مي گويند و در موارد باليني به عنوان كريپتاسيون گفته مي شود. علاقه محققين به اين مسايل، منجر به مطالعات مختلف ولي محدودي شده است كه بخشي از تحقيقات توسط همكاران دندانپزشك و روي مفصل فكي گيجگاهي صورت گرفته است. در حالي كه همكاران ارتوپد و فيزيوتراپيست بيشتر روي صداهاي مفاصل انگشتان و كمي گردن كار كرده اند.
چگونگي ايجاد صداها
اولين بار در سال 1971 دو دانشمند آلماني، يك نيروي كششي را به مفصل سوم بين انگشت و كف دست اعمال نمودند و شكل گيري حباب هاي گاز كه عمدتاً CO2 بود را ثابت كردند. اعمال كشش بين سطوح مفصلي در طي فعاليت هاي روزمره، باعث افزايش حجم مفصل و كاهش فشار مايع مفصلي مي شود كه منجر به خروج گاز درون مفصلي و ايجاد حباب گاز مي شود.جريان مايع به سمت ناحيه با فشار كمتر باعث خوابيدن (تركيدن) حباب گاز و ايجاد يك صداي قابل شنيدن مي شود. فرد با فشار به مفاصل انگشتان دست و پا و يا حركت سريع گردن و كمر باعث تركيدن حباب و ايجاد اين صدا و كاهش فشار داخل مفصل مي شود. اخيراً هم دانشمندان با استفاده از عملكرد راديوگرافي قبل و بعد از حركت درماني در مفصل انگشتان سوم، ايجاد گاز را كه منجر به ايجاد صداي كراكينگ مي شود به اثبات  رسانده اند. همچنين مطالعات نشان داده است كه اين روند، ايجاد و تركيدن حباب دامنه غيرفعال مفصل را به شكل قابل ملاحظه اي زياد مي كند. اين صداها ممكن است در طي اجراي حركات درماني بر روي ستون فقرات (مانيپولاسيون) نيز ايجاد شود.
هريك از مفاصل بدن ما داراي تعدادي گيرنده عصبي از انواع مختلف هستند كه وظيفه آنها ارسال پيام به مغز و گزارش وضعيت مفصل از نظر موقعيت فيزيكي، تحريكات، صدمات و يا فشارهاي نامعقول است. اين گيرنده ها در هر لحظه وضعيت مفصل را به مغز گزارش مي كنند و مغز بر حسب اين گزارش تصميم گيري مي نمايد كه بايد چه عكس العملي را در مقابل حركت، نيرو و يا فشار داخل مفصل، نشان دهد.گفتيم ايجاد حباب ها باعث افزايش فشار داخل مفصل خواهد شد. افزايش فشار داخل مفصل به لحاظ ايجاد حباب هاي گاز، باعث تحريك گيرنده هاي داخل مفصل مي شود. تحريك گيرنده هاي داخل مفصل، مغز را از ايجاد يك شرايط غيرطبيعي با خبر مي كند. به دنبال اين خبر تصميم گيري براي رفع اين فشار غيرطبيعي اتخاذ مي شود. فرد با فشار به مفصل در دامنه انتهايي حركت، باعث تركيدن حباب و كاهش فشار داخل مفصل مي شود. به اين ترتيب، حس ناخوشايند مفصل قطع خواهد شد و فرد احساس راحتي مي كند. اما مسئله اين است كه به مرور و بعد از سالها تكرار اين وضعيت اين كار براي فرد عادت شده و يك نوع وابستگي براي او ايجاد مي كند، به شكلي كه حتي بدون وجود حباب ها نيز در شرايط عصبي خاص فرد با حداكثر فشار به مفصل، براي ايجاد اين صداها و كاهش فشار روحي خود تلاش مي كند.اين مسأله، جز مشكلات و عوارض فشار بر مفاصل كه عوارض خود را در پي خواهد داشت، وابستگي هايي را براي فرد ايجاد مي كند كه بعدها با وجود حل شدن مشكل تشكيل حباب ها، همچنان فرد را مجاب به در آوردن اين صداها و حل فشارهاي روحي خود از راه غيرمعقول مي كند. يك جمله معروف مي گويد: بهترين عادت اين است كه به چيزي عادت نداشته باشيم.
مضرات رفع قولنج
- علت قولنج كردن مفاصل، ايجاد حباب هاي گاز 2 CO است كه باعث افزايش حجم داخل مفصل و شكلي از احساس تنگي در مفصل مي شود و فرد براي خلاص شدن از اين درگيري مجبور است مفصل را در دامنه انتهاي خود قرار دهد تا حباب به وجود آمده تركيده و حجم مفاصل به حالت عادي و طبيعي خود بازگردد. اما از جمله مضرات اين كار اين است كه چون فرد مجبور است مفصل را براي تركيدن حباب گاز در دامنه انتهاي خود قرار دهد، فشار زيادي به تمام بافت هاي اطراف مفصل از جمله عضلات، رباط ها و كپسول مفصلي وارد مي نمايد. عناصر غيرفعال اطراف مفصل كه در طول بلند خود قرار مي گيرند به مرور افزايش طول مي دهند و امكان انجام حركات دقيق را از فرد سلب مي كنند.
ساير مضرات احتمالي عبارتند از :
- احتمال رخ دادن لرزش در سنين بالاتر به علت اختلال در حركت دقيق و كاهش ثبات مفصلي وجود خواهد داشت.
- احتمال بروز آرتروز پس از تكرار اين حركات و شروع صدمه به غضروف مفصل نيز وجود دارد.
- در كساني كه عمل شكستن مفاصل را مكررا انجام مي دهند، احتمال صدمه مستقيم به شريان تغذيه كننده گردن وجود دارد.
- خطرناك ترين وضعيت، رفع قولنج، در گردن و آن هم با انجام حركات شديد و سريع است. جز مسأله ايجاد روند فرسايش بين مهره اي و به عبارت ديگر آرتروز، احتمال صدمه به شريان هاي تغذيه كننده مغز هم وجود دارد كه به دنبال خود حتي احتمال مرگ را هم در پي خواهد داشت.
- منشا بسياري از سردردهاي غيرمشخص و حتي تاري ديد هم در همين عادت نابه جا و خطرناك و فشارهاي غيرمعمول به ستون فقرات و گردن است. حتي بعضي هنگام قولنج كردن ستون فقرات خود، از فرد ديگري درخواست مي كنند كه بر روي ستون فقراتشان راه بروند و فشارهاي غيرمعمول و بسيار سنگيني را به ستون فقرات بياورند كه در بسياري از موارد، به شكستن مهره ها و ايجاد صدمات جبران ناپذير از جمله بي اختياري ادرار و يا قولنج اندامها، منجر خواهد شد.
- تغيير حجم هاي سريع مفصل باعث ايجاد مكرر اين حباب ها خواهد شد. پس توصيه نمي شود كه به اين كار عادت كنيد چون در غير اين صورت براي هميشه مهمان شما خواهد بود.
خلاصي از دست صداها
زندگي يعني حركت. مهمترين ركن يك زندگي سالم تحرك، ورزش اصولي و صرف انرژي است. 3 ركن اصلي يك بدن توانا افزايش توانايي سوخت و ساز بدن (مصرف اكسيژن)، بهبود قدرت عضلات و توسعه انعطاف پذيري بدن است. هر سه عامل فوق در كاهش تشكيل حبابها تاثيرگذار است. ولي مهمترين فاكتور مؤثر افزايش انعطاف پذيري بدن است. انجام روزانه حداقل چند ورزش انعطاف پذيري و كششي در انتهاي دامنه حركتي باعث كاهش تشكيل حبابها خواهد شد. ما به تمرينات كششي و حركت به سوي تمرينات با حداكثر دامنه مجاز نيازمنديم؛ در حين ورزش و در تمام مفاصل. چرا كه در غير اين صورت در حين انجام زندگي روزمره به اجبار بدن را به سمت دامنه حركتي خواهيم برد و به مفصل صدمه خواهيم زد.خيلي از اوقات اغلب افراد اذعان مي دارند كه ما هر روز در طي فعاليتهاي شغلي اين حركات را انجام مي دهيم، پس چه لزومي به انجام اين ورزشهاست؟چرا ورزش در دامنه حركتي به مفصل صدمه نمي زند ولي كار در دامنه انتهايي باعث بروز صدمات مختلفي خواهد شد؟
اصولاً ما در ورزش تمرين مي كنيم و در كار امتحان مي دهيم. ورزش اصولي شرايطي دارد كه در صورت رعايت آن شرايط، با خود فوائد متعددي را به دنبال دارد. در فاز ابتدايي ورزش (گرم كردن) مفاصل و عضلات پرخون مي شوند، انعطاف پذيريشان بالا مي رود، قدرت تحمل فشارهاي ورزش را پيدا مي كنند و هزاران فايده ديگر كه از بروز هرگونه صدمه ناخواسته پيشگيري مي كند. در صورتي كه در حين كار ما اين شرايط اوليه را براي اندامها ايجاد نكرده ايم و با فشارهاي مختلف به اين اندامها صدمه خواهيم زد.در مورد تشكيل گازهاي داخل مفصل و قولنج مفاصل هم، اين چنين بحثي صادق است. در صورتي كه فرد مفاصل خود را در طي ورزشهاي روزمره در دامنه انتهايي تمرين دهد، تشكيل گازها به حداقل خواهد رسيد. ديگر مفاصل مشكل قولنج پيدا نخواهد كرد و شما هم نيازي به رفع قولنج نخواهيد داشت. به فرض اين كه شما هم احياناً به مفصل فشار بياوريد و قولنج آن را رفع نماييد به مفصل فشاري نخواهد آمد. چون مفاصل خود را قبلاً و در طي ورزشها توانمند نموده ايد. هرچند كه به لحاظ رفع وابستگي روحيه توصيه مي شود كه باز هم از رفع قولنج پرهيز كنيد. يكي از رژيمهاي ورزش درماني كه در جهت بهبود انعطاف پذيري مفاصل و اندامها در كوتاهترين زمان به شما كمك مي كند تا به وضعيت مناسبي برسيد در ذيل آورده شده است.
تمرينات مناسب و اصولي
اين تمرينات را مي توان به صورت ايستاده و همچنين هنگام نشستن انجام داد. اگر اين تمرينات را به صورت روزانه انجام دهيد كمتر از 10 دقيقه وقت شما را خواهد گرفت. انجام دادن يك يا دو وعده از آنها در مدت بسيار كوتاه 10 تا 20 ثانيه (به صورت حركات خلاصه شده حين كار) مي تواند باعث ايجاد يك تغيير روش بسيار مفيد در كار كردن شما بشود و تأثير بسيار مهمي در كاهش حباب ها و قولنج  كردن مفاصل داشته باشد. اين تمرينات در ابتدا قابليت انعطاف  اندام را افزايش مي دهد و سپس تحريك پذيري مفاصل و ريلكس بودن را بالا مي برند. مي توان اين حركت ها را به صورت گروه هاي كوچك در محل كار انجام داد. اگر اين تمرين ها را هر روز و به صورت دوره اي انجام دهيد، شما بيشترين سود را خواهيد برد.
چهار نوع ورزش هاي پايه
ورزش هاي كششي بايد يكي از تمرينات روزانه باشد. كشش هاي ملايم به همراه يك برنامه منظم، تحرك بهتري را برايتان فراهم خواهد كرد و كمك شاياني به كاهش گرفتگي و درد عضلات و كاهش قولنج خواهد نمود. ورزش هاي تقويتي عضلات را پرورش مي دهد. شايد شما نخواهيد براي پرورش اندامتان كار كنيد. اما درمان خستگي و ضعف عضلاني، مستقيماً به انجام دادن ورزش هاي تقويت عضلات مربوط است و عضلات ضعيف مستعد آسيب بيشتري هستند. براي زندگي در جامعه امروز شما به عضلات قويتري نياز داريد. ورزش هاي ايروبيك (هوازي) كه تنظيم كننده بسيار خوبي براي قلب و ريه هستند ؛ قدم زدن، دويدن، دوچرخه سواري و شنا ورزش هايي هستند كه پس از انجام يك دوره، حجم تنفس و بازده قلب را افزايش مي دهند. انجام اين ورزش ها سه بار در هفته و به مدت 20 تا 30 دقيقه استاندارد مناسبي است. ورزش هاي آرام بخش (Relaxation) كه براي كاهش استرس و فشارهاي عصبي روزانه طراحي شده اند؛ به وسيله اين تمرينات، فشارها و بحران هاي زندگي روزانه تأثير كمتري روي اعصاب خواهند گذاشت. اين حركات همچنين براي افرادي كه در مدت طولاني با يك وضعيت ثابت كار مي كنند، مؤثر است.
- در ابتدا، برنامه را سبك شروع كنيد. اگر شما قبلاً چنين تمريناتي را انجام نداده ايد بايد با حركات سبك شروع كنيد. اگر به صورت گروهي اين كار را انجام مي دهيد لازم نيست همه تمرينات را در ابتدا انجام دهيد.
- افزايش تدريجي: بعد از چند هفته قادر خواهيد بود ورزش هاي بيشتري را انجام دهيد و انعطاف پذيري بدن شما بيشتر خواهد شد. بعد از چند هفته منتظر كاهش روند قولنج ها باشيد. البته تاثيرات روحي و رواني آن را نيز فراموش نكنيد.
- انجام با قاعده و منظم حركات: بعضي از حركات نيازمند تكرار روزانه هستند. اگر نمي توانيد همه برنامه را انجام دهيد تعدادي از آن را در طي روز انجام دهيد؛ حتي اگر در محل كار خود حاضر نشديد.
- كمي ناراحتي در ابتداي انجام اين حركات طبيعي است ولي اين ورزش ها دردناك نخواهد بود. شما بايد به طور قطع احساس كشش و كار عضلاني را داشته باشيد.
- درد و ناراحتي بعد از انجام اين حركات مي تواند به معني انجام بيش از حد تمرينات باشد. لزوماً اين درد به اين معني نخواهد بود كه اين حركات براي شما مناسب نيستند. اگر مشكوك شديد بهتر است با يك فيزيوتراپيست متخصص تجويز ورزش مشورت كنيد.

خرد كردن قرص ممنوع!
گروه سلامت- هشداربراي بيماران و به خصوص افراد مسن يا كودكان كه قرص هاي خود را خرد مي كنند تا بلع راحت تري داشته باشد .
به گزارش رويترز، تحقيقات يك گروه متشكل از داروسازان وپزشكان نشان مي دهد كه شكستن قرص ها باعث آزاد شدن سريع تر مواد داخل دارو شده و واكنشهاي مضري ايجاد مي كند.بايد بدانيد اكثر قرصها روكش به خصوصي دارند كه دارو را طي يك دوره زماني معين در بدن آزاد مي كند واگراين روكش ها شكسته شوند، دارو سريع تر از زمان تعيين شده در بدن آزاد مي شود.مثلاً داروي متوتركسات (methotrexate) كه براي آرتريت و سرطان استفاده مي شود در صورت خرد شدن، به دنبال تماس با پوست باعث مرگ سلولها مي شود.
مورد ديگر قرص نيفديپين nifedipine داروي فشار خون است كه اگر شكسته شود احتمال بروز سرگيجه، سردرد وحتي افزايش خطر سكته يا حمله قلبي وجود دارد.محققان مي گويند با شكستن قرص تاموكسيفن كه نوعي داروي هورموني است در مبتلايان به سرطان سينه نيز مخاطره آميز است.
خطر تلفن همراه براي باروري
گروه سلامت پژوهشگران دريافته اند مرداني كه روزانه بيشتر از 4 ساعت از تلفن همراه استفاده مي كنند ممكن است در معرض خطر ناباروري قرار داشته باشند.
به گزارش رويترز،تحقيقات تازه نشان داده است اين مردان اسپرم هاي كمتري توليد مي كنند و قدرت حركت و كيفيت اسپرم هايشان پايين تر است.دكتر آگاروال سرپرست تيم تحقيقات مي گويد : مردم مثل مسواك از تلفن همراه استفاده مي كنند، بدون آنكه به عواقب احتمالي آن فكر كنند، در حالي كه اين وسيله مي تواند اثر مخربي بر باروري داشته باشد.
دكتر آگاروال معتقد است تشعشعات تلفن همراه سلامت اسپرم ها را با آسيب رساندن به دي ان اي به خطر مي اندازد و بر روي سلول هاي بيضه كه توليدكننده تستوسترون هستند و يا مجاري تناسلي كه اسپرم توليد مي كند، تأثير مي گذارد.