دوشنبه ۲۷ آذر ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره۴۱۶۱ - Dec 18, 2006
سلامت
Front Page

به بهانه رواج حرف و حديث هاي دوباره درباره نفوذ بيماري به كشور
ورود آنفلوانزاي پرندگان ممنوع
006627.jpg
دكتر ابراهيم جوان
هنوز هم در ماه پاياني از فصل پاييز، خبرهاي نه چندان خوشايندي از شيوع ويروس آنفلوانزاي پرندگان در كشورهاي مختلف جهان به گوش مي رسد و حتي در كشورمان هم ظرف چند روز گذشته شايعه هايي رواج پيدا كرده است كه با تكذيب مسئولان وزارت بهداشت مواجه شد. نگراني افكار عمومي جهان از اين بيماري، كهنه شده است اما ماجرا براي محققان هنوز جدي است. سوابق همه گيري آنفلوانزا در جوامع انساني بيانگر اين واقعيت است كه پاندمي آنفلوانزا سه تا چهار مرتبه در هر قرن و هنگامي كه زيرگونه جديدي از ويروس به وجود آمده، در سطح جهان اتفاق افتاده است . از اين روست كه اپيدميولوژيست ها، ويروس شناسان و كارشناسان امور بهداشتي و درماني در كشورهاي مختلف جهان نگران اين موضوع هستند كه با شيوع ويروس عامل بيماري آنفلوانزاي پرندگان (H5N1)، اين ويروس بتواند پس از سازگاري، علاوه بر عفونت زايي، توانايي انتقال از انسان به انسان را نيز كسب كند و در صورت وقوع چنين پديده خطرناكي، جهان بايد در انتظار يك پاندمي بسيار كشنده و خطرناك در قرن حاضر باشد؛ يك پاندمي كه جان ميليون ها انسان را خواهد گرفت. به همين دليل سازمان جهاني بهداشت، اقدامات ضروري و پيشگيرانه اي را در كشورهاي مختلف جهان به مرحله اجرا گذاشته است. جمعيت مبتلايان به اين بيماري، هنوز بسيار اندك است اما كشندگي ويروس، بسيار بالاست. تا امروز تقريبا۶۰ درصد از 300 نفري كه به اين بيماري مبتلا شده اند، جان خود را از دست داده اند. با اين اوصاف، به نظر مي رسد كشورهاي مختلف جهان در اجلاس سازمان جهاني بهداشت نسبت به اجراي برنامه هاي كنترل اين بيماري متعهد شده اند و كشور ما نيز در اجراي اين تعهدات تاكنون بسيار موفق عمل كرده است.
مبارزه به سبك ايراني
در كشور ما نيز به خصوص پس از گزارش اولين مورد آنفلوانزاي پرندگان در يكي از پرندگان مهاجر در شمال كشور، اقدامات پيشگيرانه به رغم كمبود بودجه در وزارت بهداشت و همچنين سازمان دامپزشكي كشور، به شكل موثري به مرحله اجرا درآمد. اين اقدامات به خصوص در شمال كشور به نحو جدي تري دنبال شد به طوري كه مسئولان ذي ربط در اين استان  ها ضمن اعلام آماده باش كامل نيروهاي بهداشتي و درماني و همچنين انجام فعاليت هاي قرنطينه اي و پاكسازي، در عرصه اطلاع رساني نيز اقدامات گسترده و موثري را به مرحله اجرا درآوردند و با پخش اطلاعيه هاي متعدد و همچنين برنامه هاي ويژه تلويزيوني، يكي از بهترين شيوه هاي اطلاع رساني را براي پيشگيري از شيوع اين بيماري مهلك به مرحله اجرا درآوردند كه شايد در نوع خود در سطح كشورهاي منطقه كم نظير باشد. در همين رابطه وزير بهداشت و درمان كشورمان نيز با تاكيد بر اينكه بايد در برابر اين بيماري آمادگي كامل داشته باشيم، اعلام كرد كه آنفلوانزا امروزه به يك موضوع جدي در جهان تبديل شده است و هم اكنون 11 كشور جهان به  صورت رسمي موارد مرگ و مير ناشي از اين بيماري را گزارش كرده اند.
به گفته وزير بهداشت، آموزش عمومي و ايجاد نگرش مردمي از جمله موارد مهم در كنترل اين بيماري است و بايد مردم را در برابر سلامت خودشان مسئول و از توان آنها براي كنترل اين بيماري استفاده كرد. بنابراين به نظر مي رسد كه با توجه به گفته هاي اين مقام مسئول، كنترل چنين بيماري خطرناكي جز با شفاف سازي و استفاده از توان مردمي ميسر نخواهد بود كه نمونه بارز آن تجربه موفق استان آذربايجان غربي و همچنين استان مازندران در كنترل اين بيماري است.
پيشگيري از شيوع
در حال حاضر به دليل نحوه گسترش و ميزان پراكندگي واحدهاي مرغداري در كشورمان، بيماري آنفلوانزاي پرندگان مي تواند مشكلات بالقوه اي براي اين صنعت ايجاد كرده و ضررهاي اقتصادي فراواني بر پيكره آن وارد كند. از سوي ديگر، در صورت شيوع اين بيماري در سطح مرغداري هاي صنعتي، احتمال انتقال آن به انسان ها و به خصوص  افرادي كه به  طور مستقيم با اين صنعت سروكار دارند، بسيار محتمل خواهد بود و به همين دليل مي بايست اقدامات پيشگيرانه به طور جدي و قبل از شيوع اين بيماري آغاز شود. از جمله اين اقدامات مي توان به استفاده از واكسن آنفلوانزا در طيور و همچنين تامين داروهاي اختصاصي از قبيل تامي فلو و پراميومير براي انسان ها اشاره كرد. از سوي ديگر با توجه به اين كه در حال حاضر حتي براي پرندگان در معرض خطر نيز هيچ نوع واكسني در كشور وجود ندارد تا براي پيشگيري از وقوع بيماري در سطح مرغداري ها توسط دامپزشكان تجويز شود لذا ضروري است تا دست اندركاران سازمان دامپزشكي كشور نيز در كنار فعاليت هاي قرنطينه اي و معدوم سازي ضمن شناسايي منابع توليدكننده چنين واكسن هايي، در اسرع وقت نسبت به تامين آنها اقدام كنند.
مصوبات اخير هيأت دولت
و همكاري نيروهاي مردمي
هيات وزيران در جلسه مورخ 26/7/85 مصوبه اي را تصويب كرد كه بر اساس آن سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور موظف شد بودجه درخواستي وزارتخانه هاي كشور، بهداشت و درمان، جهاد كشاورزي و سازمان حفاظت محيط زيست را براي برنامه هاي پيشگيري و كنترل بيماري آنفلوانزاي پرندگان در اختيار وزارتخانه ها و سازمان يادشده قرار دهد و وزارت بهداشت نيز با همكاري وزارتخانه ها و سازمان هاي مرتبط، برنامه جامع و راهبردي و عملياتي برخورد با بيماري را فراهم كند. بر اساس اين مصوبه، به منظور پرداخت غرامت ها در كنترل بيماري، سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور موظف است تمام غرامت هاي طيور و نهادهاي طيور صنعتي و نيز واحدهاي صنعتي غير بيمه (بيمه نشده تا تاريخ 31/8/85) را بنا به درخواست سازمان دامپزشكي كشور در اسرع وقت تامين و تخصيص اعتبار كند. در بخش ديگري از اين مصوبه تصريح شده است: وزارت بهداشت، درمان و  آموزش پزشكي موظف است تا پايان سال ،۸۵ بخش هاي ايزوله براي تمام دانشگاه هاي علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني كشور را بر اساس استانداردهاي درنظرگرفته شده راه اندازي كند. همچنين در اين مصوبه تاكيد شده است: وزارت بهداشت، واكسن آنفلوانزاي انساني، داروي ضدويروس و همچنين تجهيزات محافظت فردي به منظور پيشگيري و درمان آنفلوانزاي پرندگان را تهيه و به شكل مناسب ذخيره سازي كند.از سوي ديگر با تصويب هيات وزيران مقرر شد تا آزمايشگاه ملي و منطقه اي تشخيص آنفلوانزاي انساني كشور تا پايان سال جاري توسط وزارت بهداشت تجهيز و كمبود نيروي انساني آن تامين شود.
همچنين وزارت كشور نيز موظف است با استفاده از امكانات شهرداري ها و همكاري ساير دستگاه هاي ذي ربط نسبت به جلوگيري از عرضه پرنده زنده (بومي و شكارشده) در بازارچه هاي محلي استان هاي پرخطر اقدام كند. از سوي ديگر سازمان حفاظت محيط زيست نيز بر اساس همين مصوبه موظف است در خصوص شكار يا عدم شكار، مجوزهاي لازم را صادر و در اين رابطه با نيروي انتظامي و نيروي مقاومت بسيج براي اقدامات كنترلي هماهنگي كند.
تيغ دولبه براي دامپزشكان
البته در اين ميان، نبايد تلاش بي وقفه دامپزشكان كه در همه جاي جهان به عنوان سربازان خط مقدم جبهه مبارزه با بيماري آنفلوانزاي پرندگان مطرح هستند را از ياد برد. به گفته برخي از دامپزشكان فعال در اين عرصه كه به طور مستقيم با بيماري هايي از اين دست سروكار دارند، بيماري آنفلوانزاي پرندگان نه تنها به طور مستقيم سلامت آنان را تهديد مي كند بلكه موقعيت شغلي آنان را نيز بعضا به مخاطره خواهد انداخت، به نحوي كه گزارش حتي يك مورد مشكوك اين بيماري از سوي دامپزشكان كه جزئي از وظايف كاري و اخلاقي آنان محسوب مي شود، در مرحله نخست موجب قطع ارتباط كاري آنان با واحد مرغداري مربوطه خواهد شد كه اين موضوع، موقعيت شغلي آنان را بيش از پيش به مخاطره خواهد انداخت. بهتر بود تا اين موضوع نيز مورد توجه هيات محترم وزيران قرار مي گرفت و تمهيداتي براي آن انديشيده مي شد تا دامپزشكان بتوانند با خيال آسوده در جهت حفظ سلامت عمومي جامعه، وظايف خود را همچون گذشته به نحو احسن انجام دهند. آنفلوانزاي پرندگان براي دامپزشكان نظير يك تيغ دولبه است كه يك لبه تيز آن به سلامت مردم برمي گردد و لبه تيز ديگر آن ارتباط مستقيم با موقعيت شغلي آنان دارد.

محققان مي گويند
006621.jpg
باهوش ترها گياهخوارترند
برخلاف آنچه كه بعضي ها فكر مي كنند كه رژيم پر از گوشت و غذاهاي پروتئيني نشانه كمال عقل انساني است، تحقيقات جديد دانشمندان نشان مي دهد آنها كه بهره هوشي بيشتري دارند، بيشتر از بقيه رژيم گياه  خواري را انتخاب مي كنند. خبرگزاري رويترز اين مطالعه را چنين گزارش كرده است كه محققان دانشگاه ساوت همپتون 8000 مرد و زن 30 ساله را در انگلستان انتخاب كردند. اينها كساني بودند كه بهره هوشي شان در 10 سالگي اندازه گيري و مشخص شده بود. 20 سال بعد، رژيم غذايي آنها در سن 30 سالگي بررسي شد و نتيجه اين بود كه گياه خواران فعلي، در 10 سالگي بهره هوشي بالاتري نسبت به هم سن و سال هايشان داشته اند. اين تفاوت حدود 5 رتبه بوده است. اهميت اين مساله در آن است كه گياه خواري خطر چاقي و بيماري هاي قلبي و عروقي را تا حد زيادي كاهش مي دهد و مي توان آن را در صورت رعايت اصول بنيادين آن، نوعي رژيم غذايي سالم به شمار آورد. اين دو نكته روي هم نشان مي دهد كه چگونه افرادي كه باهوش ترند، سلامت ترند.
006624.jpg
بوتاكس عليه يبوست هم كارمي كند
تا حالا از سم بوتولينوم براي رفع چين و چروك پوست و جوان به نظر آمدن استفاده مي شد، اما به تازگي موارد استفاده جديدي براي آن پيدا شده است. خبرگزاري رويترز چند روز پيش گزارش داد محققان ايتاليايي اخيرا بوتاكس يا همان سم بوتولينوم را براي درمان يبوست به كار برده اند. فكر اين كاربرد جديد از آنجا به ذهن اين محققان رسيد كه متوجه شدند در برخي افراد مبتلا به يبوست مزمن، انقباض نابجاي عضلات لگني علت بروز مشكل است. در اين افراد درمان هاي سنتي شامل خوردن غذاهاي فيبردار، مصرف ملين ها و مسهل ها و حتي جراحي هم كارساز نبود.اين محققان براي اين كار 24 فرد مبتلا به يبوست مزمن را انتخاب كردند و با هدايت سونوگرافي، داروي بوتاكس را در عضلات خاصي در لگن آنها تزريق كردند. پي گيري 2 ماهه آنها نشان داد كه از اين تعداد، در 19 نفر علائم تا حدي بهتر شده است.البته مجريان اين طرح در شماره نوامبر نشريه گاسترولوژي آمريكا نوشته اند به كار بردن اين روش نياز به مطالعات بيشتري دارد. به خصوص اين كه بدانيم دارو تا چه مدت اثر مي كند و نيز براي اين كه بتوان روش هاي دقيق تري براي تزريق ايمن و كم عارضه  آن يافت.

جهان سلامت
واكنش ديرهنگام بانك جهاني
دكتر سيد محمد ابوترابي: همين چند روز پيش خبر ارتباط بين شيوع مالاريا و ايدز منتشر شد. در همين مدت كوتاه،  اين خبر در مجامع جهاني خيلي تاثير گذار بوده است، چرا كه بانك جهاني، يك بودجه 180 ميليون دلاري براي كمك به كشورهاي آفريقايي و به ويژه نيجريه در مبارزه با مالاريا اختصاص داد. البته عده اي معتقدند قضيه كمي  پيچيده تر از  اين حرف هاست. گويا اين افزايش بودجه مبارزه با مالاريا از سوي بانك جهاني، به نوعي اقدامي  براي رفع اتهامات قبلي به بانك جهاني است.
اتهامات گذشته
اعلام اختصاص بودجه جديد براي مبارزه با مالاريا در آستانه اجلاسي صورت مي گيرد كه قرار است در آمريكا برگزار شود. در اجلاس مالاريا كه روز جمعه، 15 دسامبر، برگزار مي شود، مقام هاي آفريقايي و سازمان ملل متحد حضور خواهند داشت و شركت كنندگان  اين اجلاس درباره مبارزه جهاني عليه بيماري مالاريا صحبت خواهند كرد. عده اي معتقدند مشكل جديدي براي مالاريا در جهان رخ نداده كه بانك جهاني به يك باره و در آستانه  اين اجلاس تصميم گرفته تا بودجه مبارزه با  اين بيماري را افزايش دهد. اما شايد ماجرا به اين برگردد كه بانك جهاني در اوايل سال جاري ميلادي متهم شده بود درباره برنامه هاي خود در مبارزه با مالاريا گزارش هاي دروغ منتشر كرده و با توزيع داروهاي بي اثر وجوه زيادي را به هدر داده است. بانك جهاني  اين اتهامات را كه در مجله معتبر پزشكي لانست درج شده بود، در آن زمان رد كرد. اما اكنون كه ميزان بودجه مبارزه با مالاريا در آفريقا از سوي بانك جهاني افزايش يافته، مي تواند جوابي مجدد به آن اتهامات باشد.
آفريقا در آتش مالاريا
بر اساس آمار سازمان جهاني بهداشت، سالانه بيش از 300 ميليون نفر از مردم جهان دچار بيماري مالاريا مي شوند كه حدود 90 درصد آنها در آفريقا زندگي مي كنند.اين طور كه از آمار كشورهاي آفريقايي برمي آيد، نيجريه بيشترين مشكل را با مالاريا دارد. مالاريا بيماري است كه در اثر آلودگي به نوعي انگل از خانواده پلاسموديوم ايجاد مي شود.  اين انگل در هنگام گزش پشه آنوفل جنس ماده به بدن بيمار وارد شده و بعد از مدتي باعث بروز تب و لرز هاي دوره اي مي شود.
مالاريا علي رغم  اينكه تاكنون واكسن نداشته ولي درمان دارد و از طريق مبارزه با پشه آنوفل قابل پيشگيري است. اما با اين همه اين بيماري سالانه حدود يك ميليون نفر را به كام مرگ مي كشاند كه بسياري از آنها كودكان آفريقايي هستند.

|   اجتماعي    |    ادب و هنر    |    اقتصادي    |    دانش فناوري    |    بـورس    |    زادبوم    |
|   حوادث    |    بين الملل    |    سياسي    |    شهر تماشا    |    سلامت    |    شهري    |
|   دانش    |    ورزش    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |