| ، شماره 2801Agu.5, 2002مرداد 1381 ، دوشنبه14 |
|
|
|
اقتصادي يادداشت
نامطمئن بودجه نخجواني احمد سيد تاثير تحت را ملي اقتصاد اجزاي و بخش‌ها همه ايران ، اقتصاد در نفتي درآمدهاي كه همان‌گونه بي‌بهره ماجرا اين از هيچگاه نيز كشور مالي سياست‌هاي كلي به‌طور و دولت بودجه مي‌دهد ، قرار .دارد بعدي تبعات دولت ، بودجه بر نفتي درآمدهاي تاثير كه تفاوت اين با است نبوده بنابراين ، .است ايران اقتصاد به نفتي درآمدهاي ورودي مدخل دولت ، بودجه كلي ، به‌طور آمار به نگاهيميشود آشكار دولت درآمدهاي در نفتي درآمد آثار ابتدايي‌ترين و بديهي‌ترين درآمدهاي مجموع درصد تا 70 از 20 گاهي درآمدها اين كه مي‌دهد نشان اخير دهه چند در دولت مالي در مي‌شود ، كسب بي‌مشقت و است خداداد نفتي ، درآمدهاي كه آنجا از اما.است داده تشكيل را دولت ديگر ، بيان به مي‌شود ، دولتي هزينه‌هاي صرف اقتصاد ، ظرفيت‌هاي ميزان از فارغ و موارد بيشتر !كرد خرج كمتر نمي‌توان ديگر باشد كمتر اگر كه افسوس اما.مي‌شود خرج بيشتر باشد بيشتر وقتي تورم يا)واقعي درآمدهاي و مخارج ميان شديدي بسيار همبستگي يا همراهي كه مي‌دهد نشان بررسي‌ها كاهش براي تصميم‌گيري‌ها از بسياري پديده همين.است داشته وجود اخير دهه دو طي دولت (زدوده از 15 ملي توليد به دولت مخارج نسبت كه آن نتيجهميكند خنثي را خصوصي‌سازي و دولت تصدي‌گري به 24 هفتاد ، دهه مياني سال‌هاي در گاهي و رسيده سال 1379 در درصد به 19 سال 1370 در درصد .است گشته بالغ نيز درصد درآمدهاي اندازه به اخير سال چند در دولت مخارج كه آن دليل مي‌دهد نشان بيشتر موشكافي‌هاي درسال‌هايي نفتي درآمدهاي غيرمنتظره كاهش با دولت هرچند كه است بوده اين نكرده ، سقوط نفتي خود جاري هزينه‌هاي نتوانسته اما كاسته ، شدت به خود عمراني هزينه‌هاي از و 1377 همچون 1376 .است كرده جبران خود بي‌سابقه بودجه كسري با را آنها و دهد كاهش را هزينه‌ها ساختار دارد ، نفتي درآمدهاي با شديدي همراهي دولت هزينه‌هاي مجموع كه اين بر افزون مواقعي در كه مي‌دهد نشان بررسي‌ها واضح‌تر ، سخن به.مي‌دهد نشان خود از را همبستگي چنين نيز افزايش كشور عمران به واقعي توجه يا رفته ، بالا دولت هزينه‌هاي كل در عمراني هزينه‌هاي سهم از پس سال‌هاي مثال ، اين عيني و بارز نمونهاست شده تجربه نفتي درآمدهاي مثبت رشد كه يافته .است عراق با جنگ گاهي كه دولت سازندگي و عمراني سياست‌هاي كه دريافت مي‌توان ايران اقتصاد به توجه اندكي با و شده برنامه‌ريزي راهبرد يك براساس نه مي‌شود ياد كشور اقتصادي دستاوردهاي به‌عنوان آنها از .است شده اجرا نفتي ، درآمدهاي كسب در ايران اقتصاد بخت به بسته و اتفاقي به‌صورت كه بلندمدت ، صرف ميزان چه و سرمايه‌گذاري صرف آن از ميزان چه كه آن ديد از دولت مخارج اگر كه آن شگفت‌آور ترتيب ، بدينميآيد دست به مشابهي نتيجه همچنان شود ، طبقه‌بندي است شده مصرفي مخارج برون‌زا عاملي تابع بلكه نمي‌كند ، پيروي خاصي نظم و قاعده از نيز دولتي سرمايه‌گذاري‌هاي .است دراقتصاد و صنعتي كشاورزي ، كالاهاي بازار دولت ، واقعي مخارج رفتن بالا و نفتي درآمدهاي افزايش با درآمدهاي حتي خاطر ، همين بهميرود بالا نيز دولت غيرنفتي درآمدهاي و مي‌يابد رونق خدماتي .است نفتي درآمدهاي از تابعي ايران ، اقتصاد در هم دولت مالياتي كه داشت انتظار مي‌توان آن ، بر نفتي درآمدهاي تاثير و دولت بودجه درباره شده ارائه وصف با غيرنفتي واقعي درآمدهاي وقتي حقيقت ، در.باشد نمانده بي‌نصيب يادشده جريان از نيز بودجه كسري دولت (زدوده تورم يا)واقعي بودجه كسري است ، نفتي درآمدهاي شديد تاثير تحت دولت واقعي مخارج و همبستگي و همراهي در خوبي به نيز پديده اين.مي‌كند نوسان نفتي درآمدهاي به بسته نيز .است تشخيص قابل دولت واقعي بودجه كسري و نفتي درآمدهاي آنها ساختار حتي و ايران اقتصاد در دولت بودجه اصلي اجزاي كه گرفت نتيجه مي‌توان اكنون پس به چه و كمي لحاظ به چه دولت مالي سياست‌هاي ديگر ، سخن به.است بوده نفتي درآمدهاي تاثير تحت كشور اقتصادي برنامه‌ريزان و دولتمردان اختيار از كه دارد قرار عاملي تاثير تحت كيفي لحاظ سياست‌هاي توسط كاستي و كم بي‌هيچ نفتي درآمدهاي آثار كه مي‌شود باعث پديده همين.است خارج .كند سرايت ايران اقتصاد به دولت بودجه و مالي بازار مي‌رسد ، كشور ملي درآمد درصد نزديك 30 به گاهي كه دولت عمراني و جاري مخارج افزايش با واضح پر.مي‌يابد رونق دولت سرمايه‌گذاري و مصرف رفتن بالا به‌دليل اقتصادي بخش‌هاي كالايي بستگي بخش‌ها بازار در رونق و نمي‌شود تحريك ميزان يك به اقتصادي بخش‌هاي افزوده ارزش كه است و مصرف بر را خود هزينه‌هاي تمركز دولت اگر مثال به‌عنوان.داشت خواهد دولت اقتصادي رفتار به .مي‌شود تحريك سايرين از بيش خدمات بخش دهد ، افزايش خدمات بخش در سرمايه‌گذاري كشور خانوارهاي زندگي به كه است رونق همين بر بي‌درنگ آن آثار و مي‌شود منتقل (مي‌دهد تشكيل را ملي هزينه درصد از 60 بيش آنها مصرف كه) .مي‌شود هويدا آنها اقتصادي رفاه وضعيت به اما ندارد وجود آن وعواقب دولت بودجه بر نفتي درآمدهاي تاثير به بيشتر پرداختن فرصت اگرچه مي‌رسد نظر به چنين كلي ، به‌طور.برد پي كنوني اوضاع تغيير ضرورت و اهميت به مي‌توان حال هر نيز نفت بدون اقتصاد شعارهاي و است اجتنابناپذير ايران اقتصاد به نفتي درآمدهاي ورود كه دولت دست‌كم اما مي‌شود داده سر اقتصادي بحران‌هاي بروز و نفتي درآمدهاي سقوط هنگام تنها .برساند ممكن حد پايين‌ترين به را درآمدها اين منفي آثار بايد گيرد ، صورت تجديدنظر دولت مخارج و بودجه حجم تعيين نحوه در بايد چيز هر از پيش مهم ، اين براي گردد ، تعيين انتظار مورد درآمدهاي براساس كه اين جاي به دولت مخارج تدريج به كه گونه‌اي به كاهش يا نيازمندگسترش اندازه‌اي چه تا اقتصاد كه اين و كشور مقياس كلان سياست‌هاي مبناي بر اين بر ساده‌تر ، تلاش بيان به.شود برنامه‌ريزي است ، مالي سياست‌هاي كلي به‌طور و هزينه‌ها .گردد گسيخته هم از زمان طي نفتي درآمدهاي و مالي سياست‌هاي ميان ارتباط كه باشد چندسال در و نيست شده تضمين آنها تداوم كه نفتي درآمدهاي از بكوشد بايد دولت كه آن ديگر نكته با نفتي درآمدهاي كه اكنون حقيقت در.ببرد را استفاده بيشترين داشته ، فزاينده روندي اخير خود هزينه‌هاي ساختار بكوشد مي‌بايد دولت مي‌شود ، منتقل اقتصاد به بودجه در مالي سياست‌هاي و هزينه‌ها انتخاب نحوه زيرا نشود ، منتقل اقتصاد به نامناسبي آثار تا باشد داشته نظر تحت را .است موثر ملي اقتصاد بر شدت به باشد ، بيشتر بخشي چه در سرمايه‌گذاري و مصرف تمركز كه اين خود عمراني و جاري هزينه‌هاي يا و سرمايه‌گذاري و مصرف ساختار تغيير با دولت ديگر ، سخن به ميان ، دراينكند هدايت جامعه نياز مورد و مولد بخش‌هاي سوي به را اقتصادي منابع مي‌تواند از اما نيست دست در بخش‌ها از يك هر به تعلق تفكيك به دولت هزينه‌هاي جزئيات از آماري اگرچه مي‌دهد ، تشكيل را كشور سرمايه‌گذاري‌هاي درصد به 40 نزديك دولتي سرمايه‌گذاري‌هاي كه آنجا .كند دگرگون را كشور اقتصاد مي‌تواند و است اهميت با بسيار سرمايه‌گذاري‌ها در دولت رفتار كاركنان حقوق افزايش تعيين و دولتي انساني نيروي هزينه تامين براي نياز مورد مالي منابع .بود خواهد مهم بسيار نيز مي‌كند آشكار دولت جاري هزينه‌هاي در را خود آثار كه خصوصي و دولتي بسته و مي‌كند تحريك را بخش‌ها محصولات براي تقاضا كشور ، انساني نيروي مالي اوضاع بهبود زيرا .گرفت خواهد قرار تاثير تحت بخش‌ها بيابد ، افزايش خانوارها از طبقه‌اي چه درآمد كه اين به قابل دولت هزينه‌هاي ساختار از جدا نيز بودجه كسري تامين نحوه شده ، ياد مطالب همه بر افزون اقتصاد بر مختلفي تاثير گوناگون ، به‌صورت‌هاي بودجه كسري تامين كه است واضح پر.است تعمق كمترين كه شود استفاده بودجه كسري تامين براي راه‌هايي از بايد بنابراين ، و داشت خواهد .باشد داشته را پيامدها :پي‌نوشت‌ها شماره 29 ، بورس ماهنامه ايران ، اقتصاد در مالي سياست‌هاي و نفتي درآمدهاي نخجواني ، سيداحمد -1 بهمن 1380 شده تورم‌زدايي ارقام ندرت به كه باشد اين شده ، توجه مساله‌اي چنين به كمتر كه دليلي شايد -2 .مي‌گيرد قرار بررسي مورد درآمدها و سياسي اطلاعات ماهنامه خانوارها ، فقر بر نفتي درآمدهاي تاثير بررسي نخجواني ، سيداحمد -3 آبان 1380 و مهر شماره 170169 ، اقتصادي ، 
|
|
