«سيدمحمد خاتمي» رئيس جمهوري روز پنج شنبه با حضور در محل برگزاري شانزدهمين نمايشگاه كتاب و دهمين دوره نمايشگاه مطبوعات از اين نمايشگاه بازديد و با مسئولان غرفه ها گفت وگو كرد.
به گزارش خبرنگار «همشهري جمعه»، خاتمي در غرفه روزنامه «همشهري» نيز حضور يافت و به دنبال درخواست مسئولان غرفه، دفتر يادبود روزنامه را امضا كرد. خاتمي در يادداشت خود نوشت: «همشهري پديده اي ممتاز در عرصه مطبوعات كشور بود. ابتكار، اطلاع رساني درست و اهتمام به روحيه و نظر خواننده از امتيازات همشهري است. اميدوارم اين راه روشن ادامه يابد. » همچنين «محمدعلي ابطحي» معاون رئيس جمهوري كه دو روز قبل در غرفه «همشهري» حاضر شده بود، در دفتريادبود روزنامه نوشت: «روزنامه همشهري آغازكننده راه نو مطبوعات فعلي كشور است. اين آغاز با تلاشي بي شائبه و كارداني همكاران همشهري به وجود آمد. بجاست در پايان اين دوره از كار خوب روزنامه همشهري تشكر شود. گذراندن اين ايام سخت را به همه، به خصوص به برادر تلاشگرم جناب محمد عطريان تبريك مي گويم. » «محسن كديور» رئيس انجمن دفاع از آزادي مطبوعات نيز كه اواسط هفته به غرفه «همشهري» آمده بود، در دفتر يادبود نوشته است: «همشهري را از موفق ترين روزنامه هاي ايران مي دانم. به ويژه به لحاظ حرفه اي و جذابيت و تنوع. مي توانم بگويم كه چندين سال است يكي از روزنامه هايي كه روزانه مي خرم و مي خوانم همشهري بوده است. اميدوارم همشهري همچنان با نشاط و سرزنده و فعال بماند و به اطلاع رساني صادقانه خود ادامه دهد. »
از سوي ديگر، «علي يوسف پور»، دبير كل انجمن روزنامه نگاران مسلمان، و مديرمسئول روزنامه سياست روز نيز روز پنج شنبه با حضور در غرفه همشهري، دفتر يادبود را امضا كرد و در آن نوشت: «روزنامه همشهري يكي از بزرگ ترين سرمايه هاي ملي در امر مطبوعاتي مي باشد. اميد است كه ساليان درازي بتواند با قدرت و گستردگي به خدمات فرهنگي و رسانه اي خويش ادامه دهد. مسئولين عالي رتبه نظام در همه دوران ها مي بايستي سعي نمايند كه اين مجموعه حفظ و به حيات فرهنگي خويش ادامه دهد. »
يوسف پور همچنين در مورد شايعاتي كه پيرامون انتصاب وي به مديرمسئولي «همشهري» مطرح است به خبرنگار ما گفت: «در ايران سرنوشت همه مسائل در دقيقه ۹۰ و ۹۱ مشخص مي شود و اين موضوع هم يكي از آنهاست. در عين حال، صحبت هايي شده اما هيچ چيز مشخص نيست. »
يكي ديگر از امضاكنندگان دفتر يادبود «همشهري» كه نام او جلب توجه مي كرد، «عليرضا محجوب» دبير كل خانه كارگر و نماينده تهران است كه «همشهري» با شكايت وي، در بهمن ماه گذشته به مدت ۵ روز از انتشار بازماند. محجوب در يادداشت خود براي «همشهري» نوشت: «غرفه بسيارزيبا و درخور تحسيني است. به اميد آنكه اين زيبايي هميشگي بارقه راه گردانندگان آن باشد. از آنچه پيشتر اتفاق افتاد، متأسفم. »

وزير اطلاعات ديروز در شوراي اداري استان آذربايجان غربي گفت: ما قصد نداريم در عراق دخالت كنيم و دخالت هم نكرده ايم، شعار ما در عراق دموكراسي است. يونسي افزود: ما حتي براي سركوب منافقين هم در موقعيت ايجاد شده در عراق نيرو پياده نكرده ايم زيرا معتقديم وقتي ملت عراق پيروز شدند منافقين خودبه خود نابود مي شوند. وزير اطلاعات همچنين گفته است ما نمي خواستيم بهانه اي به دست كسي بدهيم.

منابع آگاه اين هفته در حاشيه پارلمان به خبرنگار «همشهري» اطلاع داده اند در جلسه اي كه اخيراً با حضور اعضاي مركزي مجمع روحانيون مبارز و از جمله «سيد محمد خاتمي» برگزار شده، اغلب اعضاي مجمع با استعفاي وي و نمايندگان اصلاح طلب مجلس مخالفت كرده اند. اين منابع مي گويند كه شديدترين موضع گيري از سوي «محمد موسوي خوئيني ها» مديرمسئول روزنامه توقيف شده «سلام» اتخاذ شده است. او گفته: «استعفاي خاتمي و نمايندگان چند حالت را به وجود مي آورد. نخست آنكه تعدادي از نمايندگان مجلس، اعضاي دولت و رئيس جمهور استعفا داده و قواي مجريه و مقننه تعطيل مي شوند. مردم و كشور به هم مي ريزد كه در آن صورت نه شما (اصلاح طلبان) خواهيد ماند و نه آن ها. دومين حالت آن است كه با استعفا اتفاقي نمي افتد و مجلس از اكثريت خارج نمي شود. يا آنكه انتخابات زودرس مجلس و رياست جمهوري برگزار خواهد شد كه در اين صورت، همين مقدار موضع انتقادي را نيز نخواهيم داشت. لذا عقل حكم مي كند كه اين راه حل انتخاب نشود. » موسوي خوئيني ها سال گذشته و به هنگام طرح موضوع «خروج از حاكميت» توسط «عباس عبدي» نيز در جلسات خصوصي مخالفت خود با اين ايده را ابراز داشته بود. همچنين، گفته مي شود كه «مهدي كروبي» دبير مجمع روحانيون و رئيس مجلس اين هفته در ديداري با سران فراكسيون مشاركت مجلس، مخالفت خود با گزينه استعفا را اعلام كرده است.

شنبه ۱۳ ارديبهشت
• مقام معظم رهبري موضع آمريكا را در حمايت از گروهك تروريستي منافقين برملاكننده حقيقت شعارهاي ضدتروريستي اين كشور برشمردند و افزودند: دستان منافقين به خون ملت ايران، كردهاي عراقي و شيعيان عراق آغشته است و آنها به اين گونه اقدامات تروريستي خود افتخار هم مي كنند آن وقت آمريكا با گستاخي تمام ضمن ادامه شعارهاي ضدتروريستي، از اين گروهك تروريستي اعلام حمايت مي كند.
•محمدعلي ابطحي معاون حقوقي و پارلماني رئيس جمهوري در مناظره تلويزيوني با معاون سابق وزير خارجه آمريكا كه توسط شبكه خبري الجزيره صورت گرفت، گفت: مشكلات روابط ما با آمريكا بسيار زياد است. بخشي از آن به قبل از انقلاب و بخش ديگر به بعد از انقلاب مي رسد. زمان حاضر بسياري از امور را تغيير داد، خيلي از مسائل جهاني طي سال هاي گذشته تغيير كرده است و به تبع آن نقش آمريكا در مسائل اقليمي و منطقه اي نيز تغيير كرده است. بالطبع حال لازم است از اين تغييرات در عصر جديد و شكل گيري نظام بين المللي جديد نهايت استفاده را ببريم و نبايد راه ها را بر خود ببنديم.
• سخنگوي دولت خبر داد كه به دليل عدم عضويت شهردار تهران در هيأت دولت، از اين پس شهردار در جلسات كابينه شركت نخواهد كرد.
• مهدي هاشمي پسر دوم رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام اعلام كرد كه ريز دارايي هاي خانواده هاشمي را به قوه قضاييه اعلام كرده است. وي گفت: هاشمي رفسنجاني از حدود ۲۰۰ قطعه زمين كه قبل از انقلاب در قم داشته در حال حاضر ۲۰ قطعه زمين و تعدادي باغ پسته در رفسنجان دارد. اظهارات هاشمي به دنبال طرح موضوع ساختن فيلمي درباره ثروت خانواده هاشمي رفسنجاني توسط شبكه CBS صورت گرفت. مهدي هاشمي در اين باره گفت: «ما از خودمان مطمئن هستيم كه فيلمي از ما تهيه نشده است. من، ياسر و محسن هاشمي اصلاً معاملاتي در خارج يا داخل انجام نداده ايم. و فيلمي از ما تهيه نشده است فيلمي كه ادعا مي شود از اموال ما ساخته شده مربوط به يك كانال درجه دهم است.»
• سخنگوي قوه قضاييه گفت كه چيزي به اسم روزنامه نگاران زنداني با اين داعيه كه روزنامه نگاران را در زندان و بند كنند وجود ندارد. اين نشات گرفته از همان شيوه هاي تلقي ناهنجار از وقايع يك جامعه عادي است. رجبعلي مزروعي رئيس انجمن صنفي روزنامه نگاران ايران نيز در واكنش به اين اظهارات، گفت: از قرار، دقت لازم در اين زمينه نشده است چون روزنامه نگاران بسياري از جمله گنجي و زيدآبادي صرفاً به علت فعاليت مطبوعاتي محاكمه و محكوم شده اند.
• محمدرضا خاتمي نايب رئيس مجلس شوراي اسلامي درباره احضار نمايندگان به دادگاه گفت: اگر نماينده اي بخواهد در جلسات دادگاه شركت كند، جلوي او را نمي گيريم اما مشاوره حقوقي هيات رئيسه به نمايندگان اين است كه آن ها در حيطه وظايف نمايندگي مصونيت دارند و دادگاه ها حق جلب و احضار آن ها را ندارند بنابراين هيات رئيسه احضاريه ها را به نمايندگان تسليم نمي كند.

يكشنبه ۱۴ ارديبهشت
• سيدمحمد خاتمي رئيس جمهوري در مراسم گشايش شانزدهمين نمايشگاه كتاب و دهمين جشنواره مطبوعات گفت: قدرت ها به سادگي نقد را بر نمي تابند و به همين دليل مطبوعات مورد فشار قرار مي گيرند.
• جانشين فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي گفت: امروز جريان انحرافي و خودباختگان داخلي با آمريكا متحد شده اند و خواسته يا ناخواسته مديحه سراي وابستگي سياسي، اقتصادي و فرهنگي به خارج از كشور شده اند و علي رغم تلاش هاي انجام شده، افرادي در داخل كشور و در رسانه هاي داخلي با نظريه پردازان كاخ سفيد همنوا شده اند. وي تلاش دقيق، متمركز و گسترده تر دستگاه هاي فرهنگي، علمي و امنيتي كشور براي مقابله با جريانات انحرافي موجود را خواستار شد.

دوشنبه ۱۵ ارديبهشت
• كليات طرح نحوه انجام همه پرسي در مجلس شوراي اسلامي به تصويب رسيد. براساس اين طرح، درخواست رفراندوم بايد به وسيله رئيس جمهور يا حداقل ۱۰۰ نفر از نمايندگان مجلس تقديم گردد و رسيدگي به آن يك شوري است و براي تصويب به آراي دوسوم نمايندگان مجلس نياز دارد.
• محسن رضايي دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: امروز آمريكا به ايران نياز دارد اما نمي خواهد باج بدهد در عين حال ما بايد در برابر هر امتيازي كه مي دهيم يك امتياز بگيريم. وي افزود: در مواجهه با آمريكا بايد قدرت و منطق را توأمان در برابر تحركات آمريكا به كار ببريم يعني علاوه بر آنكه ماجراجويي نكنيم اجازه سوءاستفاده را نيز به آمريكا ندهيم.
• عبدالله رمضان زاده سخنگوي هيأت دولت گفت: دولت به همه توصيه مي كند كه براساس مصالح ملي و با دقت بيشتر در زمينه مسائل خارجي اظهارنظر كنند. وي تأكيد كرد: مواضع رسمي ايران در زمينه سياست خارجي توسط مقام معظم رهبري، رئيس جمهور و وزير امور خارجه تدوين و تبديل مي شود و مواضع ديگران ملاك عمل نيست.

سه شنبه ۱۶ ارديبهشت
• رئيس مجلس شوراي اسلامي تأكيد كرد: بايد با تقويت روند اطلاع رساني فضايي به وجود آيد كه مردم و مسئولان بتوانند آزادانه ديدگاه ها و برداشت هاي خود را از طريق رسانه ها ارائه دهند. وي افزود: ايجاد فضاي سعه صدر و تحمل با گفتار امكان پذير نيست اين كار بايد در عمل انجام گيرد.
• سخنگوي وزارت امور خارجه درباره اظهارات وزير امور خارجه آمريكا درباره تداوم سياست انزواي ايران گفت كه «مسئولين آمريكايي به جاي برچسب زني و اتهام بايد به روش هاي ديگري رو بياورند و به جاي روش هاي حذفي و يكجانبه تلاش كنند تا با خرد جمعي و مشاركت بين المللي مسائل را پيش ببرند.»
وي تأكيد كرد: بحث انزواي ايران يك طرح شكست خورده است.

چهارشنبه ۱۶ ارديبهشت
• معاون مخابراتي وزير پست و تلگراف و تلفن خبر داد در هفته هاي اخير برخي از سايت هاي غيرمجاز كه اقدام به انتشار مطالب غيراخلاقي به همراه مطالب سياسي داشته اند، توسط شركت مخابرات فيلترگذاري شده است. وي افزود: شركت مخابرات در حال خريداري نرم افزارهاي ويژه اي است كه مي تواند به صورت حرفه اي چنين سايت هايي را فيلترگذاري كند و ظرف يك تا دو ماه آينده اين اقدام صورت مي گيرد. همچنين طبق نامه رئيس جمهور به برخي مراكز مرتبط با اين قضيه از جمله وزارت اطلاعات، بهداشت و درمان، دفاع و پست، براي اظهار نظر درباره رفع نگراني مردم از شايعات مضرات پارازيت هاي ماهواره اي، ظرف دو هفته آينده گزارشات تكميلي به رئيس جمهور داده خواهد شد.

پنج شنبه ۱۸ ارديبهشت
• گزارش هيأت تحقيق و تفحص مجلس شوراي اسلامي از درآمدها و هزينه هاي صداوسيما در جلسه علني مجلس قرائت شد.
• ابطحي معاون حقوقي و پارلمان رئيس جمهوري گفت: متأسفانه تاكنون جلساتي با شوراي نگهبان براي رايزني در خصوص لوايح دولت برگزار نشده و دولت هنوز براي برگزاري اين جلسات، پاسخي از سوي شوراي نگهبان دريافت نكرده است.
وي تأكيد كرد: دولت براي تصويب نهايي اين لوايح همه مساعي خود را به كار خواهد بست چرا كه اين لوايح با هدف تأمين حقوق مردم ارائه شده است و حقوق مردم بايد جدي گرفته شود.
• ۱۵۴ نماينده مجلس در بيانيه اي اعلام كردند كه تقويت مشروعيت مردمي نظام تنها از طريق كاهش شكاف حاكميت با ملت، تجديد نظر در روش هاي ناكارآمد و شكست خورده بخش هايي از حكومت و تن دادن به اراده ملت است.

خاتمي: قدرت ها به سادگي نقد را بر نمي تابند و به همين دليل مطبوعات مورد فشار قرار مي گيرند.

برخي از مصوبات مهم مجلس متوقف شده لذا تنها راه باقي مانده رفراندوم است
نمايندگان اصلاح طلب در مجلس شوراي اسلامي كه سال آخر فعاليت خود را سپري مي كنند، آخرين برگ هاي خود را براي برون رفت پروژه اصلاحات از بن بست سياسي كه عموماً خود را در مخالفت هاي رسمي با طرح ها و لوايح قواي مجريه و مقننه نمايان ساخته، بيرون كشيده اند؛ گرچه خود نيز تا حدود زيادي حدس مي زنند كه آخرين برگ هاي آنها نيز به سرانجامي موفق نخواهد رسيد.
ناكامي اين نمايندگان در تصويب لوايح و طرح هاي موردنظر خود، احضارهاي مكرر آنان و سخت تر شدن شرايط عمومي كشور براي فعاليت هاي سياسي، در مجموع وضعيتي را پديد آورده كه اصلاح طلبان، خود از آن به عنوان زمستان اصلاحات ياد مي كنند.
از سال گذشته، به دنبال ارائه لوايح اصلاح قانون انتخابات مجلس و تبيين اختيارات رئيس جهموري، اصلاح طلبان چشم اميد خود را به تصويب اين لوايح دوختند و گفتند كه سرنوشت اصلاحات و نظام به اين دو لايحه گره خورده است.
اما مخالفت محافظه كاران كه اكنون حتي رايزني ها در اين زمينه را ناكام گذاشته، آخرين برگ هاي برنده اصلاح طلبان را بي اثر ساخته است؛ گرچه در باور بسياري، حتي با تاييد اين لوايح از سوي شوراي نگهبان نيز، گرهي از كار فروبسته جناح اصلاح طلب درون حاكميت گشوده نخواهد شد.
شهريور ۸۱ پس از آن كه «سيد محمد خاتمي» از تدوين لوايح دوگانه و ضرورت تصويب آنها خبر داد، در محافل سياسي اين گمانه مطرح شد كه شوراي نگهبان به مقابله با اين دو لايحه خواهد پرداخت. در همان زمان بود كه در محافل سياسي مدافع رئيس جمهوري دو موضوع «استعفاي خاتمي» و «انجام رفراندوم» مطرح شد. رد لايحه اصلاح قانون انتخابات و قوت گرفتن عدم تصويب لايحه تبيين اختيارات رئيس جمهوري از سوي شوراي نگهبان، نمايندگان اصلاح طلب در مجلس شوراي اسلامي را بر آن داشت تا كليات و جزييات طرح يك فوريتي نحوه انجام رفراندوم را به تصويب رسانند تا بر اين اساس، در صورت به نتيجه نرسيدن رايزني مجلس شوراي اسلامي و شوراي نگهبان در خصوص لوايح رئيس جمهوري، موانع قانوني براي انجام رفراندوم وجود نداشته باشد.
طبق اين مصوبه (طرح الحاق ماده ۲۰۶ با ۵ تبصره به آيين نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي) براي بررسي تقاضاي همه پرسي موضوع اصل ۵۹ قانون اساسي، كميسيون ويژه اي مركب از ۱۵ نفر از نمايندگان با راي مستقيم مجلس شوراي اسلامي تشكيل مي شود تا مطابق مقررات حاكم بر تشكيل و نحوه اداره كميسيون هاي ديگر، موضوع را بررسي و گزارش خود را به مجلس شوراي اسلامي تقديم كند. درخواست مراجعه به آراي عمومي نيز بايد به تصويب دو سوم مجموع نمايندگان مجلس برسد.
اصل ۵۹ قانون اساسي تصريح دارد كه در مسائل بسيار مهم اقتصادي، سياسي، اجتماعي و فرهنگي ممكن است اعمال قوه مقننه از راه همه پرسي و مراجعه مستقيم به آراي مردم صورت گيرد.
گرچه به نظر مي رسد كه طيف اقليت مجلس شوراي اسلامي در ظاهر، با اجرايي شدن اصول مصرح قانون اساسي و از جمله اصل ۵۹ اين قانون در خصوص انجام همه پرسي مخالفتي ندارد اما محتواي طرح تصويبي مجلس شوراي اسلامي در خصوص رفراندوم و طرح اين موضوع كه رئيس جمهور نيز مي تواند تقاضاي رفراندوم را به مجلس ارائه دهد، قبول ندارند.
«حميد رضا ترقي» عضو شوراي مركزي جمعيت موتلفه اسلامي در اين باره مي گويد: «اجرايي شدن اصول قانون اساسي نيازمند تصويب قوانين عادي است و در خصوص موضوع رفراندوم نيز كه در اصل ۵۹ قانون اساسي مورد اشاره قرار گرفته، تاكنون آيين نامه مشخصي نداشته ايم لذا تدوين اين آيين نامه در مجلس امري ضروري و اجتناب ناپذير بود.
اما در خصوص كيفيت طرح اختلاف نظر وجود دارد كه در واقع آيا امضاي ۱۰۰ نماينده براي ارائه چنين طرحي كفايت مي كند و آيا تنها رئيس جمهور مي تواند از ميان قواي سه گانه حق ارائه و تقديم رفراندوم را داشته باشد يا نه».
وي مي افزايد: «بدون شك قانون بايد به گونه اي جامع و كامل تدوين شود كه قواي سه گانه از سهم برابر در طرح همه پرسي برخوردار باشند. »
به اعتقاد وي، «يكي از ضعف هاي طرح همه پرسي، مشخص نكردن تعريف مسائل مهم براي انجام همه پرسي است و قطعاً زماني كه موضوعي از نظر برخي نمايندگان قابليت همه پرسي را داشته باشد، ممكن است مورد توافق ديگر نمايندگان نباشد و در اين زمينه اختلاف نظر شكل گيرد. »
ترقي اضافه مي كند: «علاوه بر اين اگر رئيس جمهور اين حق را داشته باشد كه تقاضاي همه پرسي كند، ممكن است دچار رفتار سليقه اي شود لذا بايد مسائل استراتژيك و كلان نظام كه قابليت همه پرسي را دارد، در اين طرح تعريف و مشخص شود. » وي مي گويد: «علاوه بر اين كه لوايح رئيس جمهوري را مسئله مهمي نمي دانم كه قابليت همه پرسي داشته باشد، معتقدم كه مصوبه اخير مجلس، ابهامات مشخصي دارد و بايد منتظر ماند تا شوراي نگهبان در تطبيق آن با شرع و قانون اساسي چه موضعي اتخاذ مي كند كه هم اكنون نمي توان اين موضع گيري را پيش بيني كرد.»
«رضا يوسفيان» عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي نيز تصريح مي كند كه «آنچه مجلس در خصوص راهكار همه پرسي به تصويب رسانده، مشخص كننده گردش كاري رفراندوم است و دقيقاً مثل ديگر مواد آيين نامه داخلي مجلس در خصوص طرح سوال، استيضاح و. . . اين طرح نيز شكل اجراي رفراندوم را معين كرده است. »
وي درباره ضرورت تصويب اين طرح مي گويد: «در حال حاضر مجلس شوراي اسلامي احساس مي كند كه بسياري از راه هايي را كه براي پيشبرد اصلاحات انتخاب كرده بود، با بن بست مواجه شده است به طوري كه برخي از مصوبات مهم مجلس از سوي شوراي نگهبان بلوكه و متوقف شده، لذا تنها راه باقي مانده، رفراندوم است. »
وي درباره اين كه در صورت عدم تصويب اين طرح و عملي نشدن رفراندوم نمايندگان اصلاح طلب مجلس چه اقدامي خواهند كرد، مي گويد: «اين موضوع هم اكنون مورد بحث و سوال خود نمايندگان است، بحث ها درباره اين نوع مواجهه وجود دارد و اما من فكر مي كنم در صورت وقوع اين اتفاق، نمايندگان اصلاح طلب به يك انتخاب تاريخي دست خواهند زد. درباره اينكه انتخاب تاريخي آنها چه خواهد بود و چگونه اجرا خواهد شد، بايد صبر كرد. »
به نظر مي رسد كه اصلاح طلبان روزهاي دشواري را پيش رو خواهند داشت، چه طرح رفراندوم از سوي شوراي نگهبان، رد و چه تصويب شود. با رد اين طرح، عملاً آخرين برگ اصلاح طلبان براي پيشبرد اصلاحات به سرانجام دلخواه نخواهد رسيد و در صورت تصويب نيز، نااميدي نسبت به مشاركت فعال مردم در پاي صندوق هاي راي، آنان را با شرايط دشواري مواجه خواهد ساخت.

تلخكامي فراروي مطبوعات
شبكه دويچه وله در هفته اي كه گذشت با انتشار گزارشي از وضعيت مطبوعات ايران گفت: در هفته گذشته مهم ترين بحث مطرح در ايران در زمينه حقوق انساني درباره آزادي بيان در شكل نوشتاري آن بود.
اين گزارش در چندين سايت مهم خبررساني به زبان فارسي منتشر شده و در آن شرح داده مي شود كه در يك سال گذشته هر ماه چه نشريه اي را بستند. در پايان گزارش اين جمع بندي عرضه شده است: «در ۱۲ ماه گذشته ۱۵۴ مورد تعرض به حقوق مطبوعات شده يعني به طور متوسط ماهي ۱۳ مورد نقض حقوق گزارش شده است. اين آمار و ارقام كه تصوير بخشي از تعرض مستمر به آزادي مطبوعات است، تعبير نشات گرفته از همان شيوه هاي تلقي ناهنجار از وقايع يك جامعه عادي است.»
«تلقي ناهنجار از وقايع يك جامعه عادي» عبارتي است برگرفته از مصاحبه غلامحسين الهام سخنگوي قوه قضاييه در روز ۱۲ ارديبهشت. محمد سيف زاده وكيل برخي از روزنامه نگاران به اين سخن سخنگوي قوه قضاييه اعتراض كرد و گفت: «حداقل تا آنجا كه من در دادگاه هاي مطبوعات وكالت كرده ام، جرايم همه اين افراد، مطبوعاتي بوده و به زندان هم افتاده اند كه نمونه اين افراد، آقايان لطيف صفري، شمس الواعظين، جوادي حصار و جلايي پور هستند. » محسن كديور، رئيس انجمن دفاع از آزادي مطبوعات و استاد دانشگاه نيز درباره سخن اخير سخنگوي قوه قضاييه مبني بر اينكه هيچ روزنامه نگار زنداني اي نداريم، اظهار داشت: «به تعبير ايشان بايد گفت كه هيچ روزنامه توقيف شده اي هم نداريم و اينها همه روزنامه نما هستند. همان طور كه آنها همه روزنامه نگار نما بودند.» دويچه وله ادامه مي دهد روزنامه نگاران ايران ديگر دارند با تلخكامي مي پذيرند كه اگر روزنامه شان را بستند، رئيس جمهور خاتمي از آنان دفاع نخواهد كرد.

وزنه مثبت براي واشنگتن
روزنامه نيويورك تايمز در گزارشي از لابي ايراني شيعيان عراق كه آن را وزنه اي مثبت براي واشنگتن خوانده نوشت: يك روحاني شيعه هفته پيش به پنتاگون آمد تا دولت بوش را از ارزش يك آيت الله عراقي با خبر كند، كسي كه وي، او را رئيس صدا مي كرد. در ميان رهبران گروه هاي عراقي، آيت الله حكيم به عنوان غيرقابل اعتمادترين مقام رسمي از ديد آمريكا شناخته مي شود. گروه او ـ مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق ـ معتقد به ديدگاه هاي دين سالارانه و برقراري يك عراق ايران مآب است، چيزي كه دولت بوش قبول ندارد. هم اكنون مقامات قبول كرده اند كه آيت الله حكيم با احترام فوق العاده اظهار عقيده مي كند و بيشترين طرفدار را در بين مردم ـ اكثر شيعيان ـ دارد. در مورد اينكه نقش آينده اين گروه در عراق چيست، مقامات دولتي و خود اين گروه با احتياط وارد گفت وگوهايي شده اند كه هر دو طرف، نتايج و پيامدهاي آن را عالي پيش بيني مي كنند. براساس فتواي آيت الله حكيم مبني بر همكاري مردم با نيروهاي حاكم، هشام الحسيني در تلاش است تا آمريكايي ها را متقاعد كند كه اگر واشنگتن به آيت الله حكيم ميدان دهد، او تبديل به يك نيروي مثبت و مفيد در آينده عراق خواهد شد.

گزارش ايراد نداشت
شبكه بي بي سي درگزارشي درباره واكنش به قرائت گزارش تحقيق و تفحص درباره صدا و سيما نوشت: از هنگام آغاز به كار مجلس ششم كه اكثريت آن را نمايندگان اصلاح طلب در دست دارند، انتقادات بسياري نسبت به فعاليت هاي مالي راديو تلويزيون از سوي نمايندگان مطرح شده بود، ولي به تازگي به دنبال پايان يافتن تحقيق و تفحص از عملكرد مالي صدا و سيما، اين سازمان تلاش فراواني براي جلوگيري از قرائت گزارش نمايندگان مجلس آغاز كرد. علي ظفرزاده نماينده مشهد در مجلس ايران، گفت: آنچه كه گزارش داده شد بيشتر به مسائل مالي و تخلفات اداري سازمان صدا و سيما مربوط مي شد. به گفته وي آنچه در اين گزارش مشهود بود، تخلف صدا و سيما از ضوابط مالي و ذي حسابي بود. وي افزود كه اين گزارش كمتر به نحوه مديريت صدا و سيما مربوط مي شد. هفته گذشته احمد پورنجاتي، رئيس كميسيون فرهنگي مجلس با ارسال نامه اي به مهدي كروبي، رئيس مجلس، از وي درخواست كرده بود كه قرائت گزارش تحقيق و تفحص از صدا و سيما را در دستور كار مجلس قرار دهد.
درنامه رئيس كميسيون فرهنگي مجلس آمده بود؛ انتظار مي رود با توجه به اسناد و مدارك موجود اين گزارش، منشاء تحول و اصلاح و سامان يابي امور مالي صدا و سيما شود. پيشتر گفته شده بود كه اين گزارش در ۲۰۰ صفحه آماده شده، كه خلاصه ۲۸ صفحه اي آن در صحن علني مجلس خوانده مي شود. در همين حال گزارش ها از جلسه روز چهارشنبه مجلس حاكي است كه انتقادهايي نسبت به گزارش تحقيق و تفحص مطرح و ايرادهايي از آن گرفته شد، ولي احمد پورنجاتي ضمن رد كردن اين انتقادها گفت: چون وقت زيادي براي اين گزارش گذاشته شده، آنچه قرائت مي شود، به لحاظ دقت و احتياط فاقد ايراد بوده و به طور كلي ايرادي بر آن وارد نيست. قرار است در جلسه آينده مجلس كه روز ۲۱ ارديبهشت ماه برگزار مي شود، تذكرات نمايندگان در مورد اين گزارش در حضور رئيس مجلس، مطرح شود. در همين حال، اكبر اعلمي، رئيس شوراي نظارت بر صدا و سيما، اعلام كرد كه به زودي كميته مالي اين شورا با عضويت حسابرسان ورزيده تشكيل مي شود تا روابط و مناسبات مالي صدا و سيما را بررسي كند.

كمال خرازي وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران كه براي ديدار ۲ روزه در پايتخت ايتاليا به سر مي برد در مصاحبه با شبكه سوم تلويزيون دولتي ايتاليا، سياست ها و عملكرد آمريكا براي جامعه بين المللي را تهديدآميز توصيف كرد. در اين مصاحبه كه چهارشنبه شب پخش شد «وينچنزو نوچي» خبرنگار اعزامي تلويزيون ايتاليا از خرازي پرسيد: آيا ايران، تهديدي را از سوي آمريكا احساس مي كند و اين مسئله تا چه حد واقعي است؟
وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران اظهار داشت: همه احساس مي كنند از جانب آمريكا تهديد مي شوند حتي اروپا. واشنگتن درصدد دستيابي انحصاري به دولت جهاني است و براي رسيدن به اين هدف، ساير كشورها را قرباني مي كند در حالي كه ايران به دنبال برقراري روابط عقلاني بر پايه احترام، با جامعه بين الملل است. خرازي در مورد ادعاي واشنگتن مبني بر «حمايت تهران از تروريسم بين الملل به ويژه حزب الله لبنان و حماس» گفت: آمريكا بر اساس منافع خود مبحث تروريسم را تفسير مي كند. وي افزود: افرادي كه براي آزادي سرزمين خود مبارزه مي كنند تروريست نيستند. اعضاي حزب الله لبنان عليه اشغالگران مبارزه كرده و هنوز از خاك خود دفاع مي كنند. آنان بخشي از تاريخ لبنان محسوب مي شوند و يكايك مردم اين كشور به حزب الله افتخار مي كنند. وزير امور خارجه ايران همچنين در مورد ادعاي آمريكا مبني بر اينكه تهران در سازماندهي و دامن زدن به حوادث اخير شهر كربلا نقش داشته گفت: واشنگتن درصدد بهانه جويي براي استقرار يك دولت دست نشانده در بغداد است اما اين مردم عراق هستند كه بايد براي آينده خود از طريق تشكيل يك دولت مردمسالار تصميم بگيرند. وي افزود: ايران خواهان استقرار يك نظام سياسي مبتني بر خواسته مردم عراق است كه معرف كليه اقوام و اديان موجود در اين كشور باشد. ما خواستار استقرار نظامي مشابه با حكومت ايران در عراق نيستيم. وزير خارجه ايران در پاسخ به پرسش خبرنگار تلويزيون ايتاليا مبني بر اينكه آمريكايي ها مي گويند تهران در دو سال آينده به بمب اتمي دست پيدا مي كند گفت: ما برنامه اي براي توليد بمب اتمي نداريم. خرازي در پايان اين مصاحبه گفت: ما مخالف تكثير سلاح اتمي در خاورميانه هستيم و براي بازرسي ها نيز آمادگي داريم اما در همين حال نيز نمي خواهيم از امكانات پيش بيني شده در پيمان هاي بين المللي محروم بمانيم و به خاطر كمك فناوري كه از ساير كشورها دريافت مي كنيم مجازات شويم.
ايران درصدد رابطه با تمام كشورها است
كمال خرازي، وزير امور خارجه ايران كه پيش از سفر به ايتاليا به لوكزامبورگ رفته بود گفت: جمهوري اسلامي ايران مي خواهد روابط خود را با تمام كشورهاي جهان از جمله آمريكا توسعه دهد. وي كه عصر روز چهارشنبه پس از مذاكره با «ليديا پولفر»، وزير امور خارجه لوكزامبورگ، با خبرنگاران سخن مي گفت، افزود: «در مجموع، ايران تمايل دارد كه روابط خود را با تمام كشورها، حتي با آمريكا توسعه دهد.» خرازي گفت: صحيح نيست كه بگوييم اصلاح طلبان موافق با رابطه با آمريكا و محافظه كاران مخالف آن هستند.
وي افزود: «ما مي توانيم در مردم هر دو تمايل را ببينيم، مردمي كه معتقدند زمان توسعه روابط با آمريكا است و مردمي كه معتقدند زمان آن نيست.» وزير امور خارجه ايران گفت: «دليل اين مسئله اين است كه مردم در مورد تمايل آمريكايي ها و اينكه آنان علاقه مند به توسعه روابط بر اساس احترام متقابل و مناسبات برابر هستند، اطمينان ندارند.» با اين حال، وي افزود: از زمان بحران افغانستان، آمريكايي ها نشان داده اند كه به رغم نقش بسيار مثبت ايران در طول جنگ افغانستان، رفتار آمريكا نسبت به ايران «بسيار شديد وغيرقابل باور» بوده است. وي گفت: «اين مسئله موضع كساني را كه معتقدند آمريكايي ها به دنبال روابط بر مبناي احترام متقابل نيستند، تشديد كرده است.» خرازي همچنين توافق بين آمريكا و گروه تروريستي مجاهدين (منافقين) را در عراق به عنوان دليل روشني از معيارهاي دوگانه محكوم كرد و افزود: «اين مسئله غيرقابل قبول است.»

محسن امين زاده معاون وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران در امور كشورهاي آسيايي در گفت وگويي اختصاصي با روزنامه همشهري اعلام كرد «معتقدم با حفظ اصول و عزت نظام، امكان رفع تهديد يا لااقل كاهش اختلافات ما با آمريكا وجود دارد. »
معاون وزارت امور خارجه ايران در پاسخ به سوال همشهري مبني بر اينكه آيا امكان رفع تهديد آمريكا وجود دارد يا خير گفت: اگر بدبينانه باور داشته باشيم كه آمريكا به دنبال بهانه مي گردد و نهايتاً با ما درگير خواهد شد باز هم براي اتمام حجت بايد در اين راه قدم برداريم و هم به ملت خودمان كه طبعاً با مشكلات سنگيني مواجه خواهد بود و هم به جهانيان، نشان دهيم كه همه تدابير را براي راه حل سياسي دنبال كرده ايم و به نتيجه نرسيده ايم. امين زاده در ادامه اين گفت وگو ادامه داد: يك باور وجود دارد كه چون آمريكا در معرض فشارهاي زيادي براي ماجراجويي هايش قرار دارد و به خاطر سياست يك جانبه گرايي اش با دوستان اش هم دچار اختلاف شده است لذا ما مي توانيم از اين اختلافات هم براي رفع تهديد استفاده كنيم.
معاون وزير خارجه درباره اين استدلال خود كه مي توانيم مسائل مان را با آمريكا حل كنيم، گفت: به عقيده من حداقل بخش موثري از حاكميت آمريكا به اين نتيجه رسيده اند كه درباره رفتار ناشايست شان نسبت به ايران تجديد نظر كنند. امين زاده درباره استراتژي نظام در قبال تهديد آمريكا گفت: من معمولاً تاكيد مي كنم كه سنگ نشان ما چيزي جز منافع ملي نيست. به عنوان كارگزار سياست خارجي، ما در طرح ها، پيشنهادها و فعاليت هايمان سنگ نشاني جز منافع ملي نداريم و نمي توانيم داشته باشيم. بايد مسير حركت خودمان را با اين نشان تنظيم كنيم و عمل مان را با آ ن محك بزنيم. معاون وزير خارجه در امور آسيا، اقيانوسيه و كشورهاي مشترك المنافع ادامه داد: به طور عام رفع هر تهديدي در مسير منافع و امنيت ملي است و به طور خاص درباره اين مسئله همه مسئولان نظام معتقدند كه بايد تلاش شود كه امنيت و منافع كشور در معرض تهديد يك ماجراجويي ديگر از سوي آمريكا در منطقه قرار نگيرد. امين زاده گفت: تهديد آمريكا به هر شكلي و در هر قالبي كه محقق شود حتي اگر به علت واكنش هاي ما براي آمريكا هم گران تمام شود به هر حال براي كشور ما بسيار گران و خسارت بار خواهدبود، لذا استراتژي ما ادامه سياست اعتمادسازي و گسترش و تعميق روابط همه جانبه با دنيا و در همين حال اتخاذ تدبير براي رفع تهديد با حفظ عزت و لحاظ مصالح كشور است. متن كامل گفت وگو با معاون وزير امور خارجه جمهوري اسلامي به زودي در روزنامه همشهري منتشر خواهد شد.
اظهارات يك سناتور آمريكايي درباره ايران
به گزارش سايت اينترنتي وزارت امور خارجه آمريكا، «سام براون بك» سناتور ايالت آركانزاس روز چهارشنبه در همايشي كه به منظور بررسي آينده ايران در موسسه «اينترپرايز» در واشنگتن برگزار شده بود، گفت: تا زماني كه رژيم ايران پابرجا است ما قادر به استقرار يك عراق و افغانستان امن و آزاد نخواهيم بود. براون بك در همايش «آينده ايران» افزود: آمريكا به منظور دستيابي به دموكراسي در ايران بايستي از تلاش هاي ناراضيان رژيم كنوني ايران حمايت كند.
سوي در اظهارات متناقضي ضمن رد گفته هايي مبني بر عدم حمايت دولت آمريكا از معترضان داخلي، خاطر نشان كرد: جمهوري اسلامي ايران با طرح چنين صحبت هايي سعي دارد تا مردم ايران را دلسرد كند.
اين سناتور دموكرات، دولت ايالات متحده آمريكا را از مذاكره با جناح اصلاح طلب جمهوري اسلامي ايران برحذر داشت و گفت: اصلاح طلبان در ايران نتوانسته اند نظام اين كشور را اصلاح كنند. وي افزود: ما بايد در مقابل رژيم ايران موضع قاطع و مشخصي را اعمال كنيم. براون بك، همچنين عضو برجسته كميته فرعي شوراي روابط خارجي مجلس سنا است. عضو شوراي روابط خارجي مجلس سنا با اشاره به اين مطلب كه ايران در پي گسترش نفوذ خود به عراق و افغانستان است، خاطر نشان كرد: رژيم كنوني ايران در حال حاضر كنترل خود بر مردم داخل كشورش را از دست داده و به همين منظور سعي دارد تا نفوذ خود را در عراق و افغانستان گسترش دهد. وي با اشاره به اين نكته كه تجربه انقلاب اسلامي به شكست انجاميده، خاطر نشان كرد: براي پي بردن به اين موضوع كافي است به چهره هاي جوانان ايران نگاه كنيم.
وي تصريح كرد: اما رژيم كنوني ايران به راحتي كنار نمي رود. براون بك به همراه «جوزف بايدن»، سناتور دموكرات چندي پيش قطعنامه اي را به طور مشترك به كنگره آمريكا ارائه كردند مبني بر اين كه، نگرش دولت آمريكا بايد به مردم ايران معطوف باشد و نه به مقامات اين كشور.

قرائت گزارش هيأت تحقيق و تفحص از سازمان صداوسيما در مجلس بازتاب هاي گوناگوني در پي داشت. در نخستين واكنش ذي حساب سازمان صداوسيما عملكرد مالي اين سازمان را روشن، شفاف و بدون خدشه توصيف كرد. حميدرضا حاجي بابايي نماينده مردم همدان هم در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه جام جم ارگان صداوسيما، گزارش هيأت تحقيق را بزرگنمايي مشكلات خواند. فريدون حسنوند نماينده مردم انديمشك نيز گزارش هيأت تحقيق را كيفرخواستي خواند كه يك طرفه تنظيم شده است. برخي شنيده ها نيز حاكي از آن است كه احتمال پيگيري قضايي نمايندگان عضو هيأت تحقيق و تفحص نيز وجود دارد. علي لاريجاني رئيس سازمان صداوسيما چهارشنبه شب ساعاتي پس از قرائت اين گزارش در حالي كه شبكه هاي تلويزيوني ايران در حال اعتراض تلويحي به اين گزارش بودند به آن واكنش نشان داد.
رئيس سازمان صدا و سيما با اشاره به گزارش تحقيق و تفحص مجلس كه روز چهارشنبه در مجلس قرائت شد از صداوسيما، برخورد سياسي با مسائل هنري و فرهنگي را ظلم به اين عرصه ها دانست و گفت همه چيز را نمي توان از زاويه سياست ديد. لاريجاني كه در مراسم اختتاميه جشنواره راديو سخن مي گفت اعلام كرد اين كه مجلس شوراي اسلامي حق تحقيق و تفحص دارد، امري مسلم است و بايد انجام شود اما اين امر نيازمند آداب و داشتن لوازمي است زيرا طرف مقابل نيروهاي فرهنگي جامعه هستند بنابراين چيزهايي بايد بازگو شود كه قابل قبول باشد.
وي با بيان اين كه با همه چيز نبايد سياسي برخورد كرد تصريح كرد آيا اين كه رقم هاي بزرگ بگوييم، همه قبول مي كنند، اين كه مثلاً صدا و سيما ۶۰۰ ميليارد ريال به گمرك، حقوق گمركي نداده است كسي قبول مي كند آيا ممكن است دستگاهي ۶۰۰ ميليارد ريال بدهكار باشد بقيه بنشينند و سكوت كنند. وي با اشاره به اين كه طبق قانون دستگاه هاي فرهنگي از پرداخت حقوق گمركي و سودبازرگاني معاف هستند، تصريح كرد اين امر در دولت مطرح و معلوم شد كه صدا و سيما جزو بخش هاي فرهنگي جامعه است و به اين ترتيب از پرداخت حقوق گمركي معاف شد. وي خطاب به تدوين كنندگان گزارش تحقيق و تفحص گفت چرا اين رقم ها را منبسط و بزرگ مي كنيد كه از واقعيت كارتان كاسته شود به هر حال كاركنان صدا و سيما در اداره آبياري كار نمي كنند، آن ها افراد رسانه اي و كاملاً به كار خود آگاه هستند.
وي با اشاره به گزارشي مبني بر اين كه صدا و سيما مقدار زيادي پول از صندوق بازنشستگي به افراد مختلف و تعاوني ها داده است تصريح كرد، اين چيزي عجيب نيست ما موظف هستيم به كاركنان خود وام مسكن پرداخت كنيم اين موضوع پنهان نيست ما گفتيم هر سال به اندازه اي كه مقدور باشد به كاركنانمان يك و نيم ميليون تومان وام مي دهيم تا اين عزيزان به خانه و منزلي برسند.
لاريجاني درباره پرداخت پول از صندوق بازنشستگي به تعاوني صدا، گفت: در اين زمينه هم خلاف قانون عمل نكرديم، اين وظيفه صندوق بازنشستگي است كه به امور كاركنان رسيدگي كند.
وي گفت صندوق بازنشستگي بايد هر سال حدود ۸ ميليارد تومان به بازنشستگان بدهد كه دولت تنها سالانه ۵۰۰ ميليون تومان به اين صندوق كمك مي كند بنابراين يا بايد بگوييم اين ها از گرسنگي در خانه بمانند يا بايد اين صندوق فعال شود و كار اقتصادي كند تا بتواند نيازهاي كاركنان را برآورده سازد.
لاريجاني اضافه كرد به مسئولي كه بار را به دوش ديگران نياندازد و خود نيازها را بر طرف كند، بايد جايزه داد بنابراين چرا براي اين كارها پرونده سازي مي شود.
رئيس سازمان صدا و سيما به بخش ديگري از گزارش تحقيق و تفحص مجلس از صدا و سيما اشاره كرد و گفت در جواب اين كه گفتند صدا و سيما ۸۰ ميليون دلار اجناس خريداري كرده و ما نمي دانيم اين اجناس كجا رفته است بايد بگويم اگر ما يخچال فريزر خريداري مي كرديم امكان داشت در بازار به فروش برسد، اما فرستنده را نمي توان در بازار فروخت.
وي با تاكيد بر اينكه اگر در موردي كوتاهي شد و با آن به موقع برخورد قاطع صورت گرفت، افزود: كاركنان صداوسيما انسان هاي سالمي هستند و كمتر از چيزي كه حقشان است حقوق دريافت مي كنند. لاريجاني با اشاره به گزارشي مبني بر اينكه در راديو و تلويزيون ۱۶ هزار سكه اهدا شده است گفت سكه تنها به هنرمنداني كه كار برجسته و بزرگ انجام مي دهند، پرداخت مي شود و يا به برندگان مسابقه اي كه در يكي از شبكه ها برگزار مي شود تعلق مي گيرد كه بعضاً شبكه ها مستقيماً سكه ها را از بانك مي گيرند و در محاسبات اداري، مالي سازمان گنجانده نمي شود.
وي به يكي از موارد گزارش تحقيق و تفحص درباره پرداخت ۱۶۰ ميليارد ريال به سيما فيلم و ۵۰ ميليارد ريال به صبا فيلم اشاره و تصريح كرد كجاي اين كار خلاف قانون است كه براي ساختن فيلم امام رضا(ع)، امام حسن(ع) و شيخ بهايي به مركزي فرهنگي پول پرداخت شود. وي گفت صبا فيلم براي جمهوري اسلامي نعمتي است كه انيميشن را رواج داد بنابراين كجاي آن خلاف قانون است كه بايد براي ساختن مجموعه هاي انيميشن پول پرداخت شود.
دكتر لاريجاني فلسفه ايجاد سيما فيلم را پيوند با بدنه هنرمندان كشور دانست و افزود تمام هنرمندان در صداوسيما متمركز نيستند و سيما فيلم بدين منظور به وجود آمد تا بتواند با تسهيلات راحت تري با هنرمندان در ارتباط باشد و از همه استعدادهاي استفاده كند. وي با اشاره به گزارشي مبني بر عدم مناقصه صداوسيما در ساخت فيلم ها خاطر نشان كرد، صداوسيما دستگاهي فرهنگي است و نبايد براي اقدامات فرهنگي خود به اين كار دست بزند، چرا كه ساخت فيلم و برنامه و سريال، يك اثر هنري و كاملاً با ضوابط و قوانين سازمان همخواني دارد.
رئيس سازمان صداوسيما سايه انداختن مسائل سياسي بر ساير عرصه ها را يكي از معضلات كشور دانست و تاكيد كرد سايه گستر شدن چتر سياست بر روي مسائل هنري و فرهنگي، ظلم به اين عرصه ها است و بايد اجازه داد تا هنرمندان در كشور نفس بكشند. وي گفت همه چيز را نمي توان از زاويه سياست ديد، سياست نيز مانند علم ساحت و ميداني دارد كه بايد آن را شناخت زيرا اگر سياست به همه جا نفوذ كند مخرب خواهد بود.
لاريجاني با تاكيد بر ضرورت قدرشناسي و قدرداني از نيروهاي خلاق و نيروهايي كه در سخت ترين شرايط در كشور آماده باش هستند تصريح كرد اين افراد خدمتگزار كشور هستند كه با كمترين بهانه كار مي كنند و از هيچ تلاشي براي خدمت رساني دريغ نمي ورزند. وي اظهار داشت تراز كاركنان صداوسيما، تراز فرهنگي است و اهل هيچ دروغ و دزدي نيستند و اين شماييد كه راه گم كرده ايد چرا كه راديو و تلويزيون امروزه پركار و مسئوليت شناس است. وي از مجلس شوراي اسلامي خواست پرونده تحقيق و تفحص را به قوه قضاييه ارجاع دهد و از قوه قضاييه هم درخواست كرد در اسرع وقت به اين موضوع رسيدگي كند تا سره از ناسره معلوم شود.

سكوت تنهايي و ترس
محمود فرجامي
آخرين روزهاي هفته اي كه گذشت مصادف بود با دو اظهارنظر درباره روزنامه حيات نو و عليرضا اشراقي. نخستين آن از سوي سخنگوي دولت بود كه اعلام كرد نظر كارشناسي وزارت اطلاعات مبتني بر عمدي نبودن اتهام مطرح شده نسبت به اشراقي بوده است. همزمان با اظهارنظر سخنگوي هيات دولت، يك عضو هيات نظارت بر مطبوعات نيز اعلام كرد كه تخلف روزنامه حيات نو در هيات نظارت بر مطبوعات با حضور نماينده قوه قضاييه بررسي شد و تخلفي محرز نشد. عيسي سحرخيز گفت: كاريكاتوري كه روزنامه حيات نو اقدام به چاپ آن كرده بود، مربوط به ۶۵ سال پيش بوده و هيچ نيت سويي در انتشار آن وجود نداشته و قصد توهين وجود نداشته است. عليرضا اشراقي بيست و يكم دي ماه سال قبل به محبس افتاد و دو ماه دو روز كم، همان جا بود. او متولد همان سالي است كه انقلاب اسلامي مسير تاريخ ايران را عوض كرد و اگر به زندان نمي رفت، شايد اكنون درصدد دفاع از پايان نامه فوق ليسانس خود در يكي از ايدئولوژيك ترين دانشگاه هاي كشور بود. اشراقي از سال ۶۶ فعاليت مطبوعاتي اش را شروع كرد، با مطبوعات متفاوتي همكاري داشت و سمت هاي مختلفي را عهده دار بود كه آخرين هايش دبيري سرويس سياسي همشهري ضميمه، عضويت در شوراي تيتر روزنامه حيات نو و دبيري صفحات مياني آن بود.
از آنجا كه اشراقي جوان ترين زنداني مطبوعاتي است، سعي مي كنيم لحن مصاحبه را قدري خودماني انتخاب كنيم. لذا از او مي پرسم زندان خوش گذشت؟ اما او به خشكي جواب مي دهد: «خير پرسش و طعنه اي است بي نمك و خالي از ملاحت. براي چه بايد خوش بگذرد؟! كتمان كنم يا تعارف، نه آدم پوست كلفتي هستم و نه دليلي نزد خويش براي حضور در آن «چار ديواري غيراختياري» داشتم». زندگي توي زندان - آن هم از نوع و تكنيك انفرادي اش - تكراري مداوم است. تكرار حال و اوضاع و افكار. انگار كه درگير دوري باطل شده باشي، بي آنكه تفكري باشد. پيشرفتي نيست. زمان ديگر سوار بر عقربك ساعتي نيست كه حركت مي كند و به پيش مي رود، زمان تنها گاهي اوقات همچون شبحي مات و محو ظاهر مي شود و باز در محاق مي رود.» اشراقي از لحظات اول ورود به زندان مي گويد: «گمان مي كنم در اولين لحظات رويارويي با زندان و سلول انفرادي، همه بايد كم وبيش رفتاري يكسان داشته باشند. نگاهي گذرا به در و ديوار مي اندازند و از اشيا و اشكالي كه در قلمرو چهار ديواري بسته شان است، سياهه اي ذهني برمي دارند. عرض و طول چند قدمي سلول را مي پيمايند. چشم هايشان روي ديوارها تفحص مي كند و دنبال آثار باقيه از جوامع ماضيه هستند، چوب خطهاي مهمانان قبلي را بر در و ديوار سلول مي بينند و مي شمارند كه پيش از آنها، ديگران چه اندازه مانده و كي رفته اند؟ لحظات اول، لحظات بهت و كنجكاوي است. اما در همان حال مكانيسم هاي دفاعي فكر و روح نيز به كار مي افتد. مكانيسم هاي پذيرفتن واقعيت ملموس چهارديواري غيراختياري يا لااقل آسان كردن آن. . .
طبيعي است كه آدمي ذكر «الهي عظم البلا»ي مفاتيح را به لب آورد: «بلاي عظيم و دل ريش و پرده دريده و اميد بريده شده» و به آنجاي دعا كه مي گويد: «ضاقت الارض و منعت السمأ» كه مي رسد، مي فهمد كه چگونه آن همه پهنا و گستردگي زمين بر او تنگ است و در چهار ديوار پنج و شش متري خلاصه شده و آسمان بي كران تنها محدود به پنجره اي كوچك با ميله هاي آهني قطوري در پس آن گشته است. پس براي نخستين بار واقعيت ماندن پشت در فولادي قفل شده را لمس مي كند، آن هم نه به سادگي و ملايمت كه با تمام عذاب خردكننده و جگرسوزش.» اين روزنامه نگار معتقد است تكنيك ها و مكانيسم هاي گوناگوني براي سر كردن دوران زندان وجود دارد:برخي ناخودآگاه به سراغ آدم مي آيند و گروهي ديگر بر اثر تجربه پديدار مي شوند. برخي انتزاعي و فكري هستند و دسته اي فيزيكي و جسماني. اولش فكر مي كند كه اين هم «يك جوري» مي گذرد (البته «جورش» همين طور معلق باقي مي ماند). ياد آن پند كلاه نمدي شيخ عطار مي افتي كه «اين نيز بگذرد». ياد وعده قرآني «ان مع العسر يسرا» مي افتي و اين نحوه گذران دوران زندان، لحظاتي بر فكر و ذهن چيره مي شود. فكر مي كني كه همه چيز «يك جوري» رو به راه مي شود، اما مرور ايام پرسش جدي تري را در كنار توجيه سه كلمه اي «اين هم بگذرد» قرار مي دهد: «تاكي؟!» زندگي درون زندان انفرادي چيزي ميان شدت و رخاء است يا خوف و رجاء آدم گاه پيش خود فكر مي كند كه «ياد بگير و تلاش كن تا بي دنگ و فنگ زندگي كني، رفع حاجات اوليه كافي است غذايي بخور در سه وعده ، بخواب و بيدار شود و قضاي حاجت كن. سعي مي كند به خاطرات خوش گذشته و آينده فكر كند؛ اما پرداختن به خاطرات، چيزي جز شگردي ناخوشايند براي گذران حضور در زندان نيست. به خاطر آوردن گذشته هم بسته به تصميم خود آدم دارد كه تصاوير سريع تغيير كند يا طولاني تر و پايدار بماند. در حال هر كس به نوعي قرص نياز دارد تا به آتش بس بدبختي اش برسد!
در زندان انفرادي تحركي نيست، لذا خواب هم متاعي است كمياب و هم ديرياب. در زندان وقتي كه خواب به سراغم مي آمد، اغلب از پا درآمده بودم. مدت ها طول مي كشيد تا موفق مي شد پلك هاي مرا، در زير پتويي كه براي در امان ماندن از نور مدام و هميشه روشن مهتابي است، به هم جوش دهد.» از او مي پرسم: پس زمان چگونه مي گذشت؟ مي گويد: «اجازه دهيد نقل قولي از «آرتور كوستلر» بياورم. مي گويد سلول شبيه مغازه بسته اي است كه ديوار سه لايه زرهي دارد، سكوت و تنهايي و ترس. اين هر سه لايه موجب مي شود كه تجربه متفاوتي از زمان در آنجا حاكم باشد. روزها سخت مي گذرند و طولاني. چرا كه درگير سكوت، تنهايي و ترس هستيم و فارغ از هر گونه حادثه و تنوع بنابراين روزها ملالت آورند و گاه زمان به طولاني مي گذرد و روي هم تلنبار مي شود، اما با اين وجود هيچ نيستند، انگار كه لحظه اي بيش نبوده اند چرا كه محتوايي نداشته است و لذا گذشته دوران زندان انفرادي بسيار كوتاه بود و زمان حال و اكنون «گويا بسيار كش آمده و بسط داده شده است. در اين ميان كوچك ترين حادثه - از شنيدن صداي يك عطسه تا باز شدن ناگهاني در سلول - به يادماندني هستند. » اشراقي مي گويد: «در محفظه تيره زندان و در حافظه من حوادث به يادماندني در آن زمان چيزهايي است مثل گرفتن غذايي خوشمزه يا ردوبدل كردن چند كلمه با زندانبان و يا سيگاري كه زندانبان به آدم مي دهد (متاسفانه از عنكبوتي روي پنجره يا سوسك و مورچه اي در رختخواب هم خبري نبود). اين حوادث جانشين سينما رفتن، روزنامه خواندن و مشغوليات ديگر روزانه زندگي بيرون مي شوند.
براي كسي كه افق ديدنش از لبه فنجان بالاتر و فراتر نمي رود، طوفان در فنجان چايي، به اندازه طوفان هاي دريا حقيقي است. يادم نمي رود كه چگونه وقتي يك بار زندانباني مسن در حالي كه كتاب دعايي در دست داشت من آفاق و انفس و سير در آنها را پرسيد، شوق زده و پرهيجان شده بودم. بارها و بارها پس از آن كه در چند كلمه كوتاه شرح معني را ديدم، پيش خود آن صحنه را مرور مي كردم، آن را سبك و سنگين مي كردم و به دنبال آن بودم كه آيا نمي شد بهتر توضيح داد؟ با عبارت و لغاتي ديگر؟ نمي شد قدري پيچيده تر مي گفتم تا طولاني شود؟»

قدرداني از شهردار پيشين اصفهان
آيت الله سيد جلال الدين طاهري نماينده مردم اصفهان در مجلس خبرگان رهبري روز پنجشنبه با شركت در مراسم توديع شهردار پيشين اصفهان، او را فردي خدمتگزار، مسئول و با اخلاق توصيف كرد و ابراز اميدواري كرد اين رويه در آينده نيز ادامه يابد. مراسم توديع محمدعلي جوادي شهردار مستعفي اصفهان روز پنجشنبه در پايان دوره ۹ سال مسئوليت وي برگزار شد. جوادي به دنبال انتخابات اخير اعضاي شوراي اسلامي شهر اصفهان كه به معرفي شهردار جديد از سوي اين شورا انجاميد، سه روز پيش از سمت خود استعفا داد. شهردار پيشين اصفهان به هنگام خداحافظي گفت: شهرداران مي آيند و مي روند، اما اصفهان همچون گذشته در تاريخ جاودانه باقي خواهد ماند.


سرنوشت امام موسي صدر و تقاضا از خاتمي
«كميته پيگيري سرنوشت امام موسي صدر» رئيس پيشين مجلس اعلاي اسلامي شيعه لبنان، خواهان ديدار با آقاي خاتمي رئيس جمهوري اسلامي ايران هنگام ديدار از بيروت شد. اين كميته چهارشنبه شب به رياست شيخ «عبدالامير قبلان» نايب رئيس مجلس تشكيل جلسه داد. «فارس بويز» وزير محيط زيست لبنان در پايان اين نشست گفت: اعضاي اين كميته ابراز تمايل كردند كه ضمن ديدار با رئيس جمهوري اسلامي ايران در بيروت، موضوع ناپديد شدن امام موسي صدر را با وي در ميان بگذارند. وزير محيط زيست لبنان اظهار داشت كه جمهوري اسلامي ايران با جديت، موضوع سرنوشت امام صدر را پيگيري مي كند و اين كميته با تسليم يادداشت به آقاي خاتمي از تلاش هاي وي تشكر و قدرداني و تقاضا خواهد كرد تا روشن شدن موضوع امام صدر اين تلاش ها را ادامه دهد.

آيت الله حكيم يكشنبه در عراق است
روزنامه الوطن چاپ عربستان ديروز پنجشنبه به نقل از يكي از مقام هاي مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق نوشت: آيت الله سيد محمد باقر حكيم تا روز يكشنبه آينده به وطنش باز خواهد گشت. به نوشته الوطن «ابواسلام الصفير» درباره سخنان آيت الله حكيم رئيس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق درباره استعفا از اين مقام گفته است: منظور ايشان اين بوده كه اگر در عراق ثبات برقرار شود ديگر نيازي به حضور وي به عنوان رئيس اين مجلس نبوده و به كار مرجعيت خواهد پرداخت. اين روزنامه عربستاني نوشت: ابواسلام الصفير با بيان اين كه استعفاي آيت الله سيد محمد باقر حكيم از رياست اين مجلس در كوتاه مدت نيز مطرح نيست، ممنوعيت ورود رئيس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق به اين كشور را نيز رد كرد.

ديدار با وزير خارجه پاكستان
پنجمين اجلاس دوره اي معاونان وزارتخانه هاي كشور ايران و پاكستان روز پنج شنبه در شهر اسلام آباد پايتخت پاكستان گشايش يافت. اين اجلاس دو روزه خواهد بود و در آن مسائل امنيتي و مرزي و همكاري هاي ايران و پاكستان در مبارزه با قاچاق كالا و مواد مخدر مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت. «علي اصغر احمدي» معاون امنيتي وزارت كشور ايران و «تسنيم نوراني» قائم مقام وزارت كشور پاكستان سرپرستي هيات هاي دو كشور را در اين اجلاس بر عهده دارند. جمعي از مسئولان و كارشناسان امنيتي و انتظامي دو كشور نيز در اين اجلاس شركت دارند. معاونان وزارتخانه هاي كشور ايران و پاكستان طي روزهاي پنج شنبه و جمعه سه نشست كاري را برگزار خواهد كرد. در اجلاس معاونان وزارت كشور ايران و پاكستان تصميمات سيزدهمين نشست كميسيون مشترك مرزي دو كشور نيز كه اسفندماه سال گذشته در كويته پاكستان تشكيل شده بود مورد بحث و بررسي قرار گرفته و نهايي خواهد شد. «علي اصغر احمدي» معاون امنيتي وزارت كشور جمهوري اسلامي ايران بامداد پنج شنبه براي ديداري چهار روزه از پاكستان، وارد اسلام آباد شد. وي علاوه بر شركت در اجلاس معاونان وزارتخانه هاي كشور ايران و پاكستان با چند تن از مقامات سياسي و مسئولان انتظامي اين كشور از جمله «خورشيد محمود قصوري» وزير امور خارجه، ديدار و گفت وگو خواهد كرد.

مراسم بزرگداشت برادران آيت الله شاهرودي در تهران
مجلس بزرگداشت سه تن از برادران آيت الله «سيد محمود هاشمي شاهرودي» رئيس قوه قضاييه كه به دست رژيم بعثي عراق در اين كشور به شهادت رسيده اند، روز پنج شنبه در مسجد ارك تهران برگزار شد. در اين مجلس كه از سوي آيت الله شاهرودي برگزار شده بود، رئيس جمهوري، رئيس مجلس شوراي اسلامي، رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام، نماينده مقام معظم رهبري، تعدادي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، فرمانده كل ارتش جمهوري اسلامي، جانشين فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، دبير شوراي عالي امنيت ملي و جمع كثيري از علما، طلاب حوزه هاي علميه و اساتيد دانشگاه ها شركت داشتند. در اين مجلس كه اقشار مختلف جامعه، معاونين، روساي سازمان ها، مديران و كاركنان قوه قضاييه نيز حضور داشتند، حاضرين در مجلس با قرائت فاتحه مقام والاي سه تن از برادران شهيد رئيس قوه قضاييه و ديگر علماي شهيد حوزه علميه نجف اشرف را گرامي داشتند. سه تن از برادران آيت الله هاشمي شاهرودي رئيس قوه قضاييه، جزو روحانيون و علماي شهيد حوزه هاي علميه عراق بودند كه سال ها در بند رژيم بعث صدام بوده و نام آنان در ميان اين شهدا قرار داشت.

نقد باعث ماندگاري افكار و انديشه هاست
علي حكمت، نايب رئيس انجمن دفاع از آزادي مطبوعات در جلسه پرسش و پاسخ نمايشگاه مطبوعات گفت اگر قرار بود همه مشكلات كشور با بستن مطبوعات حل شود، بسياري از نظام هاي پيشين مي ماندند. وي با بيان اينكه كار مطبوعاتي با اشتباه همراه است، تصريح كرد: دليل اينكه در قانون تصريح شده كه هيأت منصفه بايد در دادگاه حضور داشته باشد، اين است كه آنها تشخيص دهند آيا اشتباه عمداً صورت گرفته يا نه. حكمت گفت: مطبوعاتي هاي ما به دليل جرم هايي كه انجام نداده اند، به زندان رفته اند. برخورد با مطبوعات به دليل اشتباه و عرصه عمل نبوده، بلكه به دلايل پشت پرده بوده كه اصلاً وجود نداشته است. نايب رئيس انجمن دفاع از آزادي مطبوعات تصريح كرد: در بخشي از عرصه مطبوعات طوري عمل شده كه نوعي انفعال تصور شده است، اما اين انفعال به دليل عملكرد مطبوعات نبوده، بلكه به دليل عمل نكردن بخش هايي از جامعه به وظايفشان بوده كه در مطبوعات نمود يافته است. وي گفت: مطبوعات خواسته ها و آرمان هاي مردم را مطرح مي كرده اند و اگر متوليان حكومت نتوانستند به شعارهايشان جامه عمل بپوشانند مطبوعات نبايد اين گونه قرباني شوند. وي با تأكيد بر اينكه مطبوعات بايد در حد خودشان نقد شوند، افزود: آنچه كه در جامعه اتفاق مي افتد، نقد نيست. حتي معتقدم كه نقد باعث ماندگاري افكار و انديشه هاي بزرگان است. حكمت در پايان گفت: كار مطبوعات نقد قدرت است، آنها طرف قدرت نيستند، اما در ايران اغلب كاسه و كوزه ها بر سر مطبوعات شكسته مي شود.

رايزني براي نشست
دبير تشكيلات طيف علامه دفتر تحكيم وحدت اظهار اميدواري كرد كه اعضاي هيأت نظارت دانشگاه علامه طباطبايي، فردا (شنبه) موافقتشان را با برگزاري نشست ماقبل سالانه اين تشكل در اين دانشگاه اعلام كنند. عبدالله مومني در گفت وگو با ايسنا افزود كه اعضاي اين تشكل در حال گفت وگو و رايزني پيرامون برگزاري نشست طيف علامه دفتر تحكيم وحدت با مسئولان دانشگاه علامه طباطبايي هستند.


واكنش لاريجاني
علي لاريجاني رئيس سازمان صدا و سيما، در سخناني كه به صورت زنده از شبكه سوم سيماپخش شد گفت: درخواست شخصي من از رياست قوه قضاييه اين است كه با تشكيل فوري دادگاه، براي حفظ كيان فرهنگي، گزارش تحقيق و تفحص مجلس را مورد بررسي دقيق قرار دهد. به نوشته سايت بازتاب، لاريجاني ضمن بي اساس خواندن گزارش مزبور گفت: مناسب نبود پس از ۹ سال كار، اين گونه پاسخ زحمات ما را بدهند و اين به دليل فضاي «سياسي كاري» حاكم بر كشور است. گفتني است شجاع پوريان، عضو هيأت رئيسه تحقيق و تفحص صدا و سيما از وجود بخش هاي محرمانه گزارش خبر داده بود و مدعي شده بود، در صورت برخورد مسئولان صدا و سيما با اين گزارش، بخش هاي محرمانه را نيز منتشر خواهند كرد.

نامشخص بودن نوع نظارت
نماينده مردم مهريز در مجلس شوراي اسلامي گفت: قانون اساسي گرچه نظارت بر انتخابات را بر عهده شوراي نگهبان گذاشته است اما به نوع آنكه بايد استصوابي يا استطلاعي باشد، اشاره اي نكرده است.
«سيد محمدكاظم مرتضوي» گفت : اين بدان معني نيست كه شوراي نگهبان تشخيص دهد، اين افراد داراي صلاحيت هستند و مردم فقط به اين ها راي دهند و آن ها را انتخاب كنند. وي گفت: اصل بر اين است كه مردم مي توانند هر كس را مناسب تشخيص دهند، انتخاب كنند، مگر افرادي كه پيشينه كيفري، سابقه گروهكي و فساد داشته باشند و يا مسلمان و ملتزم به احكام شرعي نباشند. مرتضوي افزود: اين موضوع كه فقط يك گروه تشخيص دهد كه اين فرد صلاحيت دارد يا نه و به عنوان استصواب تشخيص مي دهم اين فرد به مجلس رود يا نه در قانون اساسي نيامده است.