نوزدهمين جشنواره موسيقي فجر از ۱۶ تا ۲۴ بهمن با حضور برگزيدگان گروه هاي داخلي، منتخبان جشنواره هاي ذكر ذاكرين، آييني و مقا مي كار خود را آغاز خواهد كرد.
در كنار گروه هاي داخلي هشت گروه از هفت كشور خارجي در جشنواره حضور مي يابند.
ارمنستان، ايتاليا، روسيه، اوكراين، چين، آلمان و ايرلند كشور هاي خارجي شركت كننده در بخش بين المللي جشنواره امسال هستند. ضمناً اقليت هاي مذهبي، كليمي ها، آشوري ها و ايراني ها براي اجرا در نوزدهمين جشنواره موسيقي فجر اعلام آمادگي كردند. از اقليت هاي كليمي گروه موسيقي سنتي و از جامعه ارامنه و آشوري گروه هاي كر و كلاسيك در جشنواره حضور خواهند داشت.
گروه هاي سنتي از تهران و شهرستان ها و بخش جوان با حضور گروه هاي پاپ در سه شاخه كلاسيك، ايراني و پاپ از ديگر گروه هاي حاضر در اين جشنواره هستند. تالار وحدت، رودكي، فرهنگسراي بهمن، خانه هنرمندان و احتمالاً فرهنگسراي انديشه اماكن فرهنگي هستند كه شاهد اجراي گروه هاي حاضر در جشنواره خواهند بود. بخش هاي پژوهش و موسيقي مقا مي در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد، همچنين مسئولان جشنواره نيز در انتخاب و معرفي موسيقيداناني كه فعاليت هاي خوبي را در زمينه موسيقي فيلم و معرفي موسيقي در خارج از كشور داشته اند تاكيد دارند.
در جشنواره نوزدهم يك برنامه نيز اختصاص به يادبود شادروان مليك اصلانيان دارد. ضمناً تقدير از پيشكسوتان موسيقي از ديگر برنامه هاي طرح ريزي شده در اختتاميه جشنواره (۲۴ بهمن) است. در مجموع تعداد ۶۲ گروه از تهران و شهرستان ها متقاضي حضور در جشنواره بودند كه از اين تعداد ۱۴ گروه ويژه بانوان بوده كه در طول ساليان گذشته برنامه داشتند. با توجه به محدوديت امكانات و فضا مقرر شد تا كار هاي جديد و كيفي در جشنواره ارايه شود.
امسال علاوه بر حضور گروه هاي سرشناس و حرفه اي در جشنواره مثل اركستر هاي سمفونيك و ملي، گروه شمس، گروه كر فرهنگسراي بهمن، گروه وزيري و ... امسال گروه هايي مثل اركستر بزرگ پارس با دو گروه به سرپرستي ناصر و مسعود نظر در جشنواره حضور دارند. شروع جشنواره نوزدهم با موسيقي مقا مي است كه شانزده بهمن ماه در كرمان برگزار مي شود بايد همچنين به كنسرت محمد نوري در تهران و كرمان اشاره كرد.
پژوهشگران برجسته اي چون منصور نريمان (بررسي جايگاه بربط و شيوه هاي نوازندگي در موسيقي ايراني) احمد استاد ابراهيمي (موسيقي آوازي)، دكتر سرير (موسيقي پاپ و جوانان) و ايرج نعيمايي (تعامل مذهب و موسيقي ايراني) در جشنواره حضور خواهند داشت.
اما جشنواره موسيقي مقامي كه قرار بود در كرمان برگزار شود به دليل حادثه تاسف بار بم به تعويق افتاد. اين جشنواره با تغييرات محتوايي همزمان با موسيقي فجر از ۱۷ تا ۱۹ برگزار مي شود. ابتدا مسئولان موسيقي در فكر عدم برگزاري اين جشنواره در سال جاري بودند اما با توجه به اين كه اگر اين جشنواره برگزار نشود براي برگزاري آن فاصله زيادي مي افتد لذا جشنواره با تغييرات محتوايي در كرمان برگزار خواهد شد.
در روز اول برنامه سوگ، آوا كه قطعه اي در موسيقي مقا مي براي ايام عزاداري است اجرا مي شود. همچنين مقام چمري از منطقه كرمانشاه، موسيقي غريبي از كرمان و فهرج، مقام ا... مزار از خراسان و شروه خواني از بوشهر ديگر قطعات متناسب با حزن و اندوه هستند كه در جشنواره كرمان برگزار مي شود.
روز هاي دوم و سوم نيز از موسيقي مقا مي استفاده خواهد شد تا از محنت مردم كاسته شده و قطعات به نوعي همراهي با مردم مصيبت ديده بم باشد. محمد نوري نيز روز گذشته برنامه اي مستقل از جشنواره براي تجديد روحيه مردم كرمان اجرا كرد. در جشنواره امسال و در بخش موسيقي مقا مي حدود ۲۰ گروه حضور خواهند داشت.
در نوزدهمين جشنواره موسيقي فجر گروه ها با هم رقابت نخواهند داشت اما طبق برنامه هاي طرح شده از تعدادي از موسيقيدانان و فعالان اين عرصه هنري در مراسم اختتاميه تقدير خواهد شد.
چنگ زرين براي بهترين ها
برگزيدگان نوزدهمين جشنواره بين المللي موسيقي فجر چنگ زرين دريافت مي كنند. بهترين گروه هاي موسيقي شركت كننده در جشنواره موسيقي فجر توسط هيات انتخاب برگزيده خواهند شد تا علاوه بر دريافت لوح تقدير كه به همه گروه هاي شركت كننده اهدا مي شود، چنگ زرين جشنواره نوزدهم موسيقي فجر را نيز دريافت كنند. از آن جا كه جشنواره موسيقي فجر، غير رقابتي است، لذا هيات انتخاب به جاي هيات داوري، كار گزينش بهترين اجرا هاي گروه هاي شركت كننده در جشنواره فجر امسال را به عهده دارد.
اين هيات كه در حكمي از سوي دكتر حسن رياحي دبير نوزدهمين جشنواره بين المللي موسيقي فجر، انتخاب شد ه اند، شامل آقايان دكتر سيمون آيوازيان، داريوش پيرنياكان، داوود گنجه اي، فريدون ناصري و خانم ارفه عطرائي مي شوند.
اين هيات علاوه بر گزينش بهترين گروه هاي شركت كننده در جشنواره امسال، كار انتخاب پيشكسوتان و استادان موسيقي كشور را براي معرفي و تجليل در آيين پاياني جشنواره نوزدهم به عهده دارد. هيات انتخاب، موظف است تا بهترين هاي موسيقي ايران در يك سال گذشته را معرفي كند. افرادي كه در طول سال ۱۳۸۲ در زمينه هاي موسيقي مرد مي ( پاپ) كلاسيك (ايراني و غربي)، آهنگسازي موسيقي فيلم و ... آثار بديع، زنده به ياد ماندني و جاودانه هاي خلق كرد ه اند به همراه گروه هاي فعال موسيقي آقايان، بانوان و بانوان پيشكسوت و نيز ناشران و پژوهشگران آثار موسيقي در زمره افراد شاخصي خواهند بود كه هيات انتخاب در آيين پاياني جشنواره امسال از آنها تجليل خواهد كرد.
بخش ويژه بانوان
امسال هم مثل چند سال گذشته بخش ويژه موسيقي بانوان از جمله برنامه هاي جشنواره نوزدهم خواهد بود.
گروه موسيقي بانوان پريشاد به سرپرستي و خوانندگي پروانه حاجي غلامحسين در جشنواره شركت خواهد كرد. اين گروه ۱۲ نفره قطعات قديمي را با تنظيم پروانه حاجي غلامحسين در ماهور، اصفهان و چهارگاه اجرا مي كند. اين آثار از كار هاي استادان بزرگ موسيقي ايران است. اين سومين سالي است كه اين گروه به صورت منظم در جشنواره حضور پيدا مي كند. اما در جشنواره نوزدهم گروه ياران به همراه خاطره پروانه حضور نخواهد داشت. از آن جا كه پروانه فقط با افليا پرتو برنامه اجرا مي كند و او هم در سفر است، اين گروه با اين كه قطعات جديدي را چون بي او چه سازم و مناجات را كه در مايه هاي شوشتري براي جشنواره ساخته شده بود، آماده داشت ولي در جشنواره حضور نخواهد داشت.
كامكار ها براي اولين بار در جشنواره
براي اولين بار گروه موسيقي كامكار ها در جشنواره موسيقي فجر شركت مي كنند. اين گروه به سرپرستي هوشنگ كامكار امسال با قطعات جديد فارسي و كردي در جشنواره حضور خواهد داشت. چهار تصنيف جديد فارسي با اشعاري از مولانا، حافظ و پيام بهتاش و هفت قطعه فولكلور كردي كه به تازگي تنظيم شده اند توسط اين گروه در جشنواره اجرا خواهد شد. همچنين در خلال اين تصانيف تكنوازي و گروه نوازي هم گنجانده شده است. آهنگسازي و تنظيم تمامي قطعات بر عهده هوشنگ كامكار بوده و ارسلان كامكار نيز در اين كار او را همراهي كرده است.
گروه كامكار ها هفته اول فروردين ماه را در سوئد خواهند بود. آنها سپس در جشنواره هنر ايران كه از سوي سازمان فرهنگي آلمان برگزار مي شود و امسال در برلين خواهد بود، يك شب را به اجراي برنامه مي پردازند. پس از آن در انگليس با اركستر سمفونيتا لندن قطعات تركيبي با موسيقي مدرن را با آثاري از لوچيانو بريو مي اجرا مي كنند. آنها در انگليس نيز با مايكل نيمن ديدار مي كنند و احتمالاً قطعاتي را تمرين خواهند كرد.
گروه وزيري و كيوان ساكت
در جشنواره نوزدهم كيوان ساكت با گروه وزيري به اجراي قطعات جديد مي پردازد. تما مي قطعات از ساخته هاي كيوان ساكت و جديد هستند كه در دستگاه هاي شور، نوا، چهارگاه و ماهور به همراه اركستر ۳۰ نفره اجرا مي شوند. در اين اركستر نغمه غلامي، علي بيات و غلامرضا رضايي براي اركستر مي خوانند.
در قسمت اول كه به موسيقي بي كلام اختصاص دارد، همنوازي پيانو، ويولن و تار اجرا مي شود و بخش دوم به موسيقي با كلام اختصاص خواهد داشت.
مختاباد به همراه اركستر ملي
عبدا لحسين مختاباد، خواننده موسيقي ايراني، در نوزدهمين جشنواره موسيقي فجر قطعاتي را اجرا خواهد كرد.
اركستر ملي ايران با همراهي مختاباد برخي قطعات جديد را در طول جشنواره موسيقي فجر، به روي سن خواهد برد.
تعداد كل قطعات اجرايي اركستر ملي در جشنواره موسيقي فجر، بين ۱۲ تا ۱۵ قطعه پيش بيني شده است.
قطعات مزبور توسط هنرمنداني چون محمد ساعد، خوش ضمير و مختاباد تنظيم شد ه اند. اركستر ملي براي ارايه اين آثار در بهترين كيفيت چندي است كه تمرينات خود را آغاز كرده است. عليرضا قرباني نيز در اركستر ملي به عنوان خواننده حضور خواهد داشت.
اركستر سمفونيك تهران و سمفوني دماوند
اركستر سمفونيك تهران، سمفوني دماوند ساخته «شاهين فرهت» را در جشنواره موسيقي امسال اجرا مي كند.
اين اركستر كه به رهبري ايرج صهبايي در جشنواره امسال حضور پيدا مي كند، قطعاتي را براي اولين بار مي نوازد. دماوند از جمله اين قطعات است كه روايت يك صعود ذهني است كه قرار بود پيش از اين اجرا شود.
اين اركستر روز۱۲ بهمن ماه امسال در مراسم افتتاح فرودگاه امام خميني به اجراي قطعاتي در آن محل پرداخت. اين قطعات شامل قطعه جمهوري اسلامي ايران و قطعاتي ايراني در حال و هواي دهه فجر انقلاب بود. رهبري اين اجرا نيز به عهده ايرج صهبايي است.
استقبال از پيش فروش بليت ها
بليت هاي نوزدهمين جشنواره بين المللي موسيقي فجر، از ۱۱ بهمن ماه پيش فروش و علاقه مندان و دوستداران موسيقي سنتي، كلاسيك و مرد مي (پاپ) براي تهيه بليت برنامه هاي جشنواره موسيقي فجر از صبح روز شنبه به گيشه بليت فروشي تالار وحدت تهران، مركز موسيقي بتهوون و مراكزي كه از طريق مركزي موسيقي بتهوون اعلام مي شود مراجعه كردند و بليت مورد نظر خود را تهيه كردند. گويا پيش فروش بليت هاي نوزدهمين جشنواره بين المللي فجر با استقبال درخورتوجه دوستداران موسيقي، دانشجويان و جوانان علاقه مند به موسيقي ايراني و خارجي مواجه شد به طوري كه با گذشت سه روز از اجراي طرح پيش فروش بليت هاي جشنواره موسيقي فجر، نيمي
از بليت هاي
در نظر گرفته شده به فروش رفت.
كدام گروه، چه زماني، كجا
برنامه اجرا هاي گروه هاي ايراني و خارجي در جشنواره موسيقي به شرح زير است: شانزدهم بهمن ماه گروه هاي خنيا، فرهنگ شريف و پارس از ساعت ۱۷ تا ۲۱ در تالار وحدت اجراي برنامه خواهند داشت. گروه كر مركز موسيقي و اركستر جاويدان نيز از ساعت ۱۸ تا ۲۰ در سالن رودكي برنامه دارند. همچنين گروه شمس ساعت ۲۰ در فرهنگسراي بهمن، نواي بختياري ساعت ۲۰ در مجموعه آزادي و اقليت هاي مذهبي ساعت ۱۸ در فرهنگسراي نياوران اجراي برنامه خواهند داشت. در اولين روز از برگزاري جشنواره موسيقي فجر دكتر محمد سرير ساعت ۱۷ در سالن بتهوون خانه هنرمندان موسيقي پاپ و جوانان را در بخش پژوهشي مورد ارزيابي قرار خواهد داد. منتخبان جشنواره موسيقي جوان نيز ساعت ۱۹ در همين سالن اجراي برنامه دارند. برپايه اين گزارش ۱۷ بهمن ماه گروه هاي پري رخ، اركستر ملي آذربايجان و گروه شمس در تالار وحدت اجراي برنامه خواهند داشت.
همچنين گروه هاي مشتاق و اركستر مجلسي جوانان ساعت هاي ۱۸ و ۲۰ در سالن رودكي اجراي برنامه دارند.
گروه دالقا ساعت ۲۰ در مجموعه آزادي، گروه محلي گلشن ساعت ۲۰ در فرهنگسراي بهمن و آلمان و ايتاليا ساعت ۱۸ در فرهنگسراي نياوران اجراي برنامه خواهند داشت.
در اين روز دكتر اميراشرف آريانپور نيز در بخش پژوهش به آموزش موسيقي در ايران خواهد پرداخت. منتخبان جشنواره موسيقي جوان ساعت ۱۹ در اين روز نيز اجراي برنامه خواهند داشت. سومين روز از جشنواره موسيقي (۱۸ بهمن ماه) در بخش پژوهش شاهد سخنراني احمد ابراهيمي درباره ويژگي هاي آواز ايراني در سالن بتهوون خواهد بود. به گزارش ايسنا، همچنين گروه هاي آلمان و ايتاليا و گروه وزيري به ترتيب ساعت هاي ۱۹ و ۲۱ در تالار وحدت به روي سن خواهند رفت. در سالن رودكي نيز گروه هاي ماهريز و ثابت در ساعت هاي ۱۸ و ۲۰ اجراي برنامه مي كنند.
گروه دالقا ساعت ۲۰ در فرهنگسراي بهمن، اركستر ملي آذربايجان ساعت ۲۰ در مجموعه آزادي، گروه هاي ژينو، تنبور بيستون و محلي گلشن و صحراروشن ساعت هاي ۱۸ و ۲۰ در فرهنگسراي نياوران از ديگر برنامه هاي روز سوم جشنواره هستند.
نوزدهم بهمن ماه نيز در بخش بانوان گروه هاي كلاسيك (فريبا اسدي) و آريا دخت (افسانه رحماني) ساعت ۱۷ در تالار وحدت اجرا دارند. گروه موسيقي فولكلور روسيه ساعت ۱۹ و اجراي محمد نوري ساعت ۲۱ از ديگر برنامه هاي تالار وحدت هستند.
سالن رودكي نيز ساعت هاي ۱۸ و ۲۰ شاهد هنرنمايي گروه هاي سرلك و اركستر موسيقي نو خواهد بود. همچنين گروه فاخته به سرپرستي رضا موسوي زاده ساعت ۲۰ در فرهنگسراي بهمن و كوبان نيز در اين همين ساعت در مجموعه آزادي اجراي برنامه خواهند داشت. برنامه هاي بخش بين المللي اين روز به اجراي گروه هاي هلند و روماني در نياوران و از گروه هاي داخلي به ژينو و تنبور بيستون اختصاص دارد. ۲۰ بهمن برنامه هاي تالار وحدت در ساعت ۱۷ به گروه نغمه، ساعت ۱۹ هلند و روماني و ساعت ۲۱ به همخواني كامكار ها اختصاص يافته است. گروه هاي كر فرهنگسراي بهمن و اركستر زهي هگمتانه هم در سالن رودكي اجراي برنامه خواهند داشت. گروه گلبانگ ساعت ۲۰ در فرهنگسراي بهمن و گروه هاي تربت جام، آوا و آواي دل نيز راس همين ساعت در مجموعه آزادي برنامه دارند. فرهنگسراي نياوران نيز شاهد اجراي گروه روسيه در ساعت ۱۸ و مهرگان ماهور در ساعت ۲۰ خواهد بود.
۲۱ بهمن ماه تالار وحدت برنامه اي نخواهد داشت اما اقليت هاي مذهبي ساعت ۲۰ در سالن رودكي اجرا دارند. گروه عاشيق هاي آذربايجان و ليمر بوشهر در ساعت ۲۰ در مجموعه هاي بهمن و آزادي اجرا دارند. در اين روز منصور نريمان (پژوهشگر پيشكسوت موسيقي) درباره تاريخچه و جايگاه عود در موسيقي ايراني در خانه هنرمندان سخنراني خواهد داشت. پس از سخنراني وي در ساعت ۱۹ اركستر اوستا به سرپرستي آرش اوستاييان قطعاتي را اجرا خواهد كرد.
در ۲۲ بهمن ماه نيز گروه هاي لاله، اوكراين و موسيقي ارف در ساعت هاي ۱۷، ۱۹ و ۲۱ قطعاتي را اجرا مي كنند. سالن رودكي هم به تماشاي اجراي گروه هاي هم آوا و جوان در ساعت هاي ۱۸ و ۲۰ مي نشيند. عاشيق هاي آذربايجان و گروه نهفت راس ساعت ۲۰ در مجموعه آزادي و نياوران اجراي برنامه دارند. در اين روز از جشنواره، دكتر فريد عمران تحولات موسيقي در قرن ۲۰ را مورد ارزيابي قرار داده و سپس گروه آواي لرستان قطعاتي را در خانه هنرمندان اجرا مي كند.
۲۳ بهمن ماه اركستر مجلسي بانوان فارس و اركستر هاي سمفونيك تهران و ملي در تالار وحدت اجراي برنامه دارند. گروه هاي كر هم آواز و اركستر بزرگ جوانان در سالن رودكي قطعاتي را اجرا مي كنند. ليمر بوشهر در فرهنگسراي بهمن، كامكار ها در مجموعه آزادي، اوكراين، تاجيكستان و گروه ثابت هم در فرهنگسراي نياوران اجراي برنامه دارند.
ايرج نعيمايي مديرعامل انجمن موسيقي نيز در اين روز از جشنواره موسيقي فجر با موضوع تعامل مذهب و موسيقي در خانه هنرمندان سخنراني خواهد داشت. برپايه اين گزارش مراسم اختتاميه نوزدهمين جشنواره موسيقي فجر جمعه ۲۴ بهمن ماه با حضور جمعي از هنرمندان، پيشكسوتان موسيقي و مديران حوزه هاي هنري در تالار وحدت برگزار خواهد شد.