گروه دانش و فناوري ـ ذوالفقار دانشي: بارها از مادربزرگ خود شنيده ايم كه: اين قدر درس نخون. مغزت داغ مي شه! پزشكان دانشگاه روچستر تا حدودي اين حرف آن ها را تاييد مي كنند، البته نه براي انسان هاي سالم. آن ها فهميده اند در بيماران مبتلا به بيماري هاي تخريبي دستگاه عصبي همانند آلزايمر، هرگونه كار كشيدن از مغز به تخريب آن كمك مي كند!
پژوهشگران مركز درماني دانشگاه روچستر در آخرين تحقيقات خود موفق  شده اند مكانيسم تخريب سلول هاي عصبي را در بيماري هاي تخريب دستگاه عصبي مانند آلزايمر و جنون ناشي از HIV شناسايي كنند و بفهمند چگونه اين بيماري هاي مزمن به سلول هاي مغزي آسيب مي رسانند. به گفته آن ها، فعاليت هاي معمولي همانند آموختن، صحبت كردن، به خاطر سپردن، به ياد آوردن و غيره، تحريك  هايي عادي را در سطح مغز و بين سلول هاي مغزي پديد مي آورند. ولي هنگامي كه مغز متورم مي شود، اين تحريك ها سمي مي شوند. در چنين شرايطي تحريك  هاي عصبي به جاي آن كه خاطرات جديد را خلق كنند، به سلول هاي عصبي  آسيب وارد مي كنند و فعاليت هايشان را مختل مي كنند.
پزشكان اميدوارند با شناسايي اين مكانيسم جديد، داروهاي بهتري توليد كنند تا از ادامه روند تخريب سلول هاي عصبي جلوگيري و بيماري را درمان كنند. در اولين قدم آن  ها توانسته اند با كمك همكارانشان در دانشگاه كاليفرنيا، پيش زمينه اي شيميايي را براي سلول هاي عصبي فراهم آورند تا آن ها از قدرت سازگاري بيشتري برخوردار شوند، در برابر حملات مرگ آور تحريك ها مقاوم تر شوند، از آسيب ديدگي جلوگيري كنند و به فعاليت عادي خود ادامه دهند.
پزشكان مدت  ها بود عامل اصلي بروز بيماري هاي تخريب دستگاه  عصبي را شناسايي كرده بودند: گلوتامات، نوعي اسيد آمينه كه در حالت عادي وظيفه انتقال اطلاعات را بين سلول هاي عصبي برعهده دارد. افزايش بيش از حد مقدار اين اسيد آمينه موجب مي شود سلول هاي عصبي بيش از ظرفيت خود تحريك شوند، در نتيجه آسيب  مي بينند و در نهايت مي ميرند. اين فرايند به محرك مسموم مشهور شده است.
داروهايي كه در حال حاضر براي كنترل بيماري آلزايمر در بازار يافت مي شوند، اين طور ساخته شده  اند كه با كاهش توليد گلوتاميت به حداقل يا جلوگيري از انتشار آن، آسيب هاي ناشي از فرايند محرك مسموم را به حداقل برسانند. اما تجربه نشان داده است كنترل مقدار گلوتامات هم براي درمان موثر بيماري هاي اين چنيني كه تورم مغز را هم به دنبال دارند، كافي نيست. از اين رو پژوهشگران دانشگاه روچستر به اين فكر افتاده اند، چگونگي تاثير محرك مسموم را بر دستگاه عصبي به دقت بررسي كنند.
در مطالعه جديد پژوهشگران توجه خود را به دندريت ها متمركز كردند. دندريت ها، شاخه هاي چنگكي شكل نوترون ها هستند كه تحريك هاي عصبي را به سوي بدنه سلول و سيناپس ها هدايت مي كنند تا در آن جا به سلول عصبي ديگر منتقل شود. در بيماران مبتلا به آلزايمر و جنون HIV نوع اول، دندريت ها آسيب ديده بودند، مثلا متورم شده بودند، برخي اجزاي خود را از دست داده بودند و يا ابعادشان كوچك شده بود.
پزشكان روچستر در بررسي هاي آزمايشگاهي خود، نمونه  هاي سلول هاي عصبي مغز را به فاكتور فعال سازي صفحه اي، PAF، آغشته كردند. اين فاكتور وظايف مهمي را در مغز برعهده دارد و موجب پيشرفت تورم نيز مي  شود. نورون ها (همان سلول هاي عصبي) اين فاكتورها را توليد مي كنند تا در فعاليت سيناپس ها مانند فعاليت هاي مرتبط با يادگيري و حافظه از آن استفاده كنند. هنگامي كه مغز متورم شد، سلول  هاي سفيد بدن هم اين فاكتور را ترشح مي كنند.
در بيماري هاي مرتبط با HIV همانند جنون HIV نوع اول، سطح PAF به شدت افزايش پيدا مي كند. تحقيقات هم نشان داد اين بيماري ها سبب مي شوند دندريت ها نسبت به تحريك مسموم آسيب پذيرتر باشند و از آن جالب تر اين كه اين آسيب ديدگي در سطح طبيعي گلوتامات هم مشاهده شود. به عبارت ديگر آسيب ديدگي دندريت ها ربطي به گلوتامات ندارد.
مشاهدات نشان مي داد هر چه سطح PAF افزايش يابد، تورم دندريت ها و آسيب ديدگي سيناپس ها هم بيشتر مي شود و به دنبال آن ها، انفجاري از فعاليت هاي سيناپسي اتفاق مي افتد. اين مكانيسم هم مختص به بيماري هاي مرتبط با HIV نبوده و در آلزايمر، تصلب دوگانه، پاركينسون و هر نوع بيماري تخريب عصبي ديگري كه تورم مغزي و اختلال عملكرد سيناپسي را به همراه داشته باشد، مشاهده شد.
پزشكان براي اطمينان از درستي يافته خود، از داروي ديازوكسيد نيز استفاده كردند. اين دارو كه در ايست قلبي و بيماري هاي قلبي مرتبط با كم خوني كاربرد دارد، سلول هاي عصبي را در شرايط ضعيف شده اي از تحريك مسموم قرار داد. سپس فاكتور PAF به سلول ها اضافه شد و نه نشانه اي از تورم دندريت ها به چشم خورد و نه اختلالي در عملكرد سيناپس ها به وجود آمد.
البته ديازوكسيد تنها داروي موثر نيست و اقلام ديگري نيز پيدا مي شوند كه تاثير به مراتب بهتري خواهند داشت. ممانتين، دارويي كه گيرنده  هاي گلوتاميت را مسدود مي كند، هم  اكنون در درمان آلزايمر مورد استفاده قرار مي گيرد و يكي از اين پيش زمينه هاي دارويي شيميايي محسوب مي شود.
پزشكان فهميده  اند كه مقاوم سازي سلول ها بسيار مهم تر از حفاظت بدنه سلول ها است و نتيجه درماني بهتري دارد، لذا پيشنهاد مي دهند در مراحل نخستين و مياني بيماري هاي مخرب عصبي از پيش زمينه هاي شيميايي براي مقاوم سازي سلول ها استفاده شود.
منبع: New Scientist.com

گروه دانش و فناوري ـ مرتضي اسلام زاده: محققين چندين دهه است كه كلسترول را عامل گرفتگي رگ ها و افزايش خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي تشخيص داده اند. دانشمندان در ايالات متحده در پژوهشي اعلام نمودند كه براساس پژوهش در فاصله سال هاي 1960 تا 2002 ميانگين سطح كلسترول خون در افراد بين سنين 30 تا 74 سال كاهش پيدا كرده است.
پروفسور كلي جان فور جانسون، پژوهشگر مركز ملي آمار بهداشتي ايالات متحده كه در چهل سال گذشته ميزان كلسترول خون ده ها هزار نفر را مورد بررسي و مقايسه قرار داده، مي گويد: كاهش ميزان كلسترول عمدتا در افراد سنين بالاتر مشاهده مي شود، اما در جوان ترها تغييري صورت نپذيرفته است. پزشكان د ليل اين امر را استفاده مسن ترها از داروهاي تجويز شده پزشكان مي دانند. از آن جا كه دارو در كاهش كلسترول پايين يا كلسترول بد، نقش اساسي را ايفا مي كند در سال  هاي اخير مصرف داروهاي تجويزي كاهش كلسترول موسوم به Statin بسيار بالا رفته است، به طوري كه تعداد بزرگسالان مصرف كننده اين داروها از 4/3 درصد به 3/9 درصد افزايش نشان مي دهد. پروفسور جانسون مي گويد: افراد مسن تر كه براساس آمارها، كلسترول خونشان كاهش يافته احتمالا همان هايي هستند كه از داروهاي Statin استفاده مي كنند، بنابراين جاي شگفتي نيست كه ميزان كلسترول خون افراد در اين گروه سني كاهش چشمگيري يافته است. كاهش كلسترول خون حتي به ميزان كم بسيار بسيار حائز اهميت است چرا كه به ازاي هر يك درصدي كه كلسترول بد كمتر شود خطر حمله قلبي هم يك درصد پايين مي  آيد. با اين حال پزشكان مي گويند: تنها مصرف دارو كافي نمي باشد و بايد يك رژيم غذايي سالم، همراه با ورزش منظم را نيز چاشني آن نمود تا همواره كلسترول خون پايين باشد.
منبع: CNN.com

ايرنا: محققين دانشكده ميكروبيولوژي دانشگاه هنگ كنگ نسبت به شيوع آنفلوانزاي طيور در سراسر جهان هشدار دادند. اسناد موجود نشان مي دهد اين بيماري هر۱۱سال تا 39 سال يكبار در جهان شيوع پيدا مي كند. هنگ كنگ ازسال۱۳۸۲با افزايش بيماري آنفلوانزاي طيور در منطقه، تدابير ويژه خود را براي مقابله با اين بيماري افزايش داد. بعد از سال 1997 ميلادي در چند نوبت از جمله در سال هاي۲۰۰۱ميلادي، دو مورد در اوايل و اواخر سال 2002ميلادي و پس از آن نيز بيماري آنفلوانزاي طيور در هنگ كنگ ديده شده است. دولت محلي هنگ كنگ براي مقابله با خطر شيوع اين بيماري، واردات مرغ و ماكيان را امسال از برخي مناطق چين متوقف كرده است. چين چهارمين كانون شيوع آنفلوانزاي طيور را كه  موجب تلف شدن 9 هزار مرغ شده است روز گذشته در اين كشور شناسايي كرد.
وزارت موقعيت هاي اضطراري روسيه اعلام كرد كه در دو هفته اخير در مناطق مركزي اين كشور و سيبري پنج هزار و 222 قطعه پرنده بر اثر ابتلا به بيماري آنفلوانزاي طيور يا مشكوك بودن به آلودگي ويروس اين بيماري نابود شدند.
اما وزير كشاورزي روسيه اعلام كرد كه بخش توليدي و تجاري مرغ در روسيه خوب كار مي كند و بيماري آنفلوانزاي طيور با محصولات توليدي ارتباطي ندارد. توليد گوشت مرغ در مرغداري هاي روسيه در ماه اكتبر به 96 هزار و۵۰۰ تن و توليد تخم مرغ به دو ميليارد و 31 ميليون عدد رسيد كه نسبت به زمان مشابه در سال گذشته افزايش يافته است. برخي محافل اقتصادي روسيه در ارتباط با وضعيت پيش آمده، معتقدند كه دامن زدن به اخبار مربوط به شيوع اين بيماري با اهداف خاص صورت مي گيرد. به نظر آن ها بعضي از توليدكنندگان عمده گوشت مرغ جهاني به عنوان مثال آمريكا براي خروج رقباي خود از صحنه، از جمله توليدكنندگان روسي و فرانسوي و افزايش صادرات محصولات نامرغوب خود به اين نوع خبرها دامن مي زنند.

تلسكوپ فضايي اسپيتزر در يك سحابي مجموعه اي از ستارگان را يافت كه در مرحله كودكي خود قرار دارند. اسپيتزر جرمي را يافت كه شكل آن به صورت دو حباب است كه از يك مركز مشترك به بيرون آمده اند. اين مركز در واقع مجموعه اي از ستارگان پرجرمي است كه طبق نشانه هايي در جواني و در حال شكل گيري هستند. فضاي اطراف اين ستارگان از گاز و غبار تشكيل شده است. اين دليل نشان دهنده اين است كه اين ستارگان تازه در حال شكل گيري هستند. همين طور اسپيتزر در دل اين جرم تاريك توانست ابري متشكل از گاز و غبار پيدا كند كه زادگاه ستارگان پر جرم است. اسپيتزر اين عكس را با تركيب چهار عكس در چهار فيلتر آبي با طول موج 6/3 ميكرون، سبز با طول موج 5/4 ميكرون، نارنجي با طول موج 8/5 ميكرون و قرمز با طول موج 0/8 ميكرون تهيه كرده است.
منبع: ParsSky.com

گروه دانش و فناوري ـ محمدتقي رسولي: هيتاچي، يكي از بزرگ ترين سازنده هاي حافظه و ابزارهاي ذخيره سازي، طرحي براي مشاركت با ساير رقباي خود در اين زمينه دارد تا از ضررهاي آينده خود و آن ها جلوگيري نمايد. طبق تحقيقات به عمل آمده توسط كارشناسان شركت هيتاچي، در سه ماهه دوم 25 درصد نسبت به سه ماهه اول و 18 درصد نسبت به همين زمان در سال قبل رشد فروش داشته است. شركت هاي رقيب يعني EMC ،ض۲ درصد و IBM ،ض۱۰درصد در سه ماهه دوم ضرر نشان داده  اند.
شركت هيتاچي با كسب 38 درصد در بازار ابزارهاي ذخيره سازي حجيم رتبه دوم را دارا مي باشد و EMC با 42 درصد اول و IBM با 20 درصد سوم مي باشد. همچنين كارشناسان پيش  بيني مي كنند كه در ابتداي سال آينده ميلادي برعكس اين وضعيت براي هيتاچي پيش مي آيد و فروش اين شركت بسيار كم خواهد شد. مسوولان شركت هيتاچي با اجراي اين طرح مشترك قصد دارند روند فروش بازار را بين سه قدرت بزرگ اين محصولات تعديل نمايند.
منبع: ComputerWorld.com

ستاد ويژه توسعه فناوري نانو: محققان مركز تحقيقات پل پاسكال و دانشگاه پاريس جنوبي با استفاده از فرايند كشش گرم خواص مكانيكي، الياف ساخته شده از نانولوله هاي كربني را بهبود دادند. اين فرايند، چقرمگي و دوام الياف را در برابر فشارهاي كم، افزايش داده و آن ها را در مقابل آب مقاوم تر مي  كند. به كمك اين فرآيند مي توان الياف نانولوله اي با استحكام بيشتر به دست آورد.
الياف ساخته شده از نانولوله هاي تك جداره، كمي محكم تر از الياف ساخته شده از نانولوله هاي چند جداره هستند. اين الياف در جليقه هاي ضدگلوله، كلاه، لباس، دستكش هاي ايمني و كامپوزيت هايي كه در برابر ضربه و فشار مقاوم هستند، كاربرد دارند. خواص اميدبخشي براي اين الياف در مقياس آزمايشگاهي معرفي شده و اكنون سعي مي شود تا كاربردهايي براي آن ها ارائه شود. اين كار نياز به توليد انبوه اين مواد دارد، به طوري كه بتوان از آن ها منسوجات يا طناب هاي ضخيم تهيه كرد.
امكان استفاده از نانولوله هاي چندجداره، فرصت هايي را براي استفاده از انواع مختلف مواد ايجاد مي كند. اين الياف ابرچقرمه در مرحله اول بسيار جالب توجه به نظر مي آيند، ولي براي جنبه هاي كاربردي چندان مفيد نيستند. زيرا چنين الياف مستحكمي با مقادير زياد كرنش  با شكست همراه هستند. اين ويژگي براي متوقف كردن گلوله اسلحه مناسب است، اما نمي تواند گلوله را بلافاصله و بدون حركت در مسير پرتابه متوقف كند. به همين دليل براي اين منظور اليافي با نسبت كرنش به شكست كم و چقرمگي بالا مورد نياز است.

ايرنا: يك گروه از زيست ـ عصب شناسان آلماني و آمريكايي در مطالعات خود بر روي كاركرد مغز انسان به اين نكته دست يافته اند كه مشاهده حركات و شاهد اجراي فعاليت هاي مختلف بودن، به مغز كمك مي كند تا حافظه هاي حركتي متناسب با آن چه كه مشاهده كرده در خود به وجود آورد. اين حافظه هاي حركتي به افراد كمك مي كنند حركاتي مشابه آن چه را كه ديده اند با سهولت بيشتري انجام دهند.
جوزف كلاسن از دانشگاه وورزبرگ در آلمان و لئوناردو كوهن از مؤسسه ملي بيماري هاي زيست ـ عصبي و سكته  مغزي در بتسدا در ايالت مريلند آمريكا به همراه همكاران خود با استفاده از ميدان مغناطيسي به بررسي نحوه عمل مغز افراد در حين مشاهده حركات پرداختند. اين محققان، ميدان مغناطيسي را به ناحيه كورتكس حركتي اوليه در مغز داوطلبان اعمال كردند و از طريق آن، حركتي در شست دست اين افراد به وجود آوردند كه همواره در راستاي يكساني اتفاق مي افتاد. خود داوطلبان اين حركت، شست دست خود را در راستاي ديگري مشاهده مي كردند. در اين حال زماني كه بار ديگر ميدان مغناطيسي به ناحيه كورتكس حركتي اعمال مي شد، شست دست داوطلبان به حركت درمي آمد، اما به جاي آن كه در مسير اول كه براي آن تنظيم شده بود حركت كند در مسيري كه به شخص نشان داده شده بود حركت مي كرد. به اين ترتيب آن چه كه داوطلب به عنوان مسير حركت شست رؤيت كرده بود، در تعيين مسير بعدي شست تحت  تأثير ميدان مغناطيسي اثر مي گذاشت.
شكل گيري حافظه هاي حركتي احتمالا به نورون ها و سلول هاي عصبي خاصي كه سلول هاي عصبي آيينه اي ناميده مي شوند و در كورتكس حركتي اوليه جاي دارند ارتباط دارد. اين نورون ها هم در حالتي كه شخص عملي انجام مي دهد يا حركتي صورت مي دهد، فعاليت مي كنند و هم در حالتي كه شاهد يك فعاليت هستند.

گروه دانش و فناوري: نخستين همايش ملي شيلات و توسعه پايدار 18 و 19 آبان ماه امسال در شهرستان قائم شهر برپا مي شود. دكتر حسن صادقي فر، معاون پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قائم شهر و مدير اجرايي اين همايش با اعلام اين خبر افزود: طرح و بررسي كاربرد تحقيقات نوين در علوم صنايع مرتبط با شيلات و آبزيان، راهكارهاي برطرف كردن مشكلات موجود در توسعه شيلات كشور و بررسي جايگاه شيلات در توسعه اقتصادي كشور و نيز جايگاه شيلات و صنايع وابسته، از جمله اهداف اين همايش دو روزه به شمار مي رود. با وجود گستردگي حوزه هاي شيلاتي در كشور، اعم از مراكز صنعتي و تحقيقاتي در شمال كشور به واسطه درياي خزر و جنوب كشور به دليل خليج فارس و درياي عمان، طي سال هاي اخير هيچ همايشي به منظور ارائه دستاوردهاي اين مراكز در سطح ملي صورت نگرفته بود كه برپايي اين همايش اقدامي موثر در اين زمينه به شمار مي رود.
مديريت و توسعه شيلاتي، صيد و بهره برداري از درياها، فرآوري و نگهداري محصولات شيلاتي، بازاريابي و توسعه محصولات شيلاتي، بيوشيمي و فيزيولوژي آبزيان، تغذيه و جيره نويسي، ژنتيك، بيوتكنولوژي و اصلاح  نژاد، ارزيابي ذخاير، بيولوژي و اكولوژي، تكثير و پرورش آبزيان و بهداشت بيماري هاي آبزيان از محورهاي اين همايش است.
در كنار برگزاري اين همايش، نمايشگاهي تخصصي با شركت مؤسسات علمي، كارخانه ها و مراكز فرآوري و عمل آوري محصولات شيلاتي و صنايع مرتبط با شيلات و آبزيان تشكيل خواهد شد.