اكنون بيش از يك سال است كه مسافران شمال پس از گذشتن از امامزاده هاشم براي رسيدن به شهر رشت عجله نمي كنند، چون 18 كيلومتر مانده به رشت يك تابلو ساده و زيبا توجه مسافران را جلب مي كند: موزه ميراث روستايي گيلان كه در ورودي جاده سراوان- شفت قرار گرفته است.
لحظه هايي مسافران محو تماشاي زيبايي جاده دل انگيز جنگل شاداب سراوان مي شوند كه تابلو زردرنگ خوش خطي را در سمت چپ جاده مي بينند كه در آن از احداث پروژه موزه ميراث روستايي گيلان با كارفرمايي پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و با همكاري وزارت فرهنگ و هنر و ارتباطات فرانسه، دانشگاه گيلان، دانشگاه ايكس آن پرووانس، اكوموزه آلزاس و استانداري گيلان سخن رفته است. اين موزه زير نظر يونسكو احداث شده است.
اينجا ورودي موزه ميراث روستايي گيلان است. به سراغ خانم مهندس پوريوسفي، مدير پايگاه و سرپرست موزه مي رويم كه از دانشگاه علم و صنعت تهران مدرك فوق ليسانس معماري اخذ كرده است.
مي گويد: احداث موزه ميراث روستايي گيلان در زميني به مساحت 200 هكتار در پارك جنگلي سراوان به اجرا درآمده است.
وي اضافه مي كند: زمين لرزه خرداد ماه 1369 رودبار و منجيل، دكتر محمود طالقاني رئيس بازسازي مناطق زلزله زده را به انديشه واداشت كه براي جلوگيري از تخريب و ويراني خانه هاي روستايي گيلان و نابودي معماري و فرهنگ و آداب و رسوم سنتي مردم اقدام كند. با فراهم شدن ايده اوليه احداث موزه و پس از 11 سال تلاش، با تصويب طرح جامع موزه در سال،۸۰ پژوهشكده ميراث فرهنگي كشور در سال 81 به احداث موزه اقدام كرد.
مدير پايگاه موزه روستايي گيلان خاطرنشان ساخت: با اجرايي شدن طرح، مجري پروژه، همكاران و مشاوران پروژه را براي مشاركت در برپايي موزه جلب كرد و با تشكيل گروه هاي كارشناسان محيط زيست، جامعه شناس و مردم شناس، سه كارگاه آموزشي در ايران و يك كارگاه در فرانسه، تكنيك هاي واچيني و دوباره چيني خانه ها را با توجه به همه ويژگي هاي مردم شناسي، مردم نگاري و المان هاي فرهنگي معماري به كارشناسان آموزش دادند.
وي افزود: با شناسايي حدود 150 خانه روستايي در سطح استان در جلگه هاي مركزي، شرق و غرب و خريد خانه هايي كه 100 سال حتي بيشتر قدمت داشتند، در جلگه شرق گيلان آغاز شد و با بازچيني اولين خانه در ارديبهشت 84، موزه روستايي گيلان در سايت سراوان تحقق پذيرفت و با استقرار پنج خانه ديگر، تعداد خانه هاي جلگه شرق گيلان در موزه به شش خانه افزايش يافت. هر خانه از يك مجموعه مسكوني، انبار برنج، طويله و ساير مكان هاي مورد نياز تشكيل يافته? ا?ست.
مهندس پوريوسفي مي گويد: در مجموع در موزه روستايي گيلان 150 خانه استقرار مي يابد و با بناهاي جانبي از حدود 500 تا 600 سازه تشكيل مي شود. مسجد، قهوه خانه سنتي، رستوران غذاهاي بومي و محلي، مجموعه ميهمان پذير با 300?نفر ظرفيت در حوزه شرق و غرب با معماري سنتي، پارك ويژه كودكان، واحدهايي براي توليد سفال، حصير بافي، ميدان بازي، نمايش هاي سنتي و آئين هاي بومي مانند نوروز خواني، تعزيه، كشتي گيله مردي، جنگ گاوها، خروس جنگي ها و لافندبازي(نمايش روي طناب) و سايت گياهان دارويي طب سنتي گيلان، مزارع برنج و چاي براي آشنايي بازديد كنندگان از نحوه كاشت و داشت و برداشت محصولات كشاورزي و كارگاه هاي توليد سنتي پنير و كلوچه با ابزار قديمي و شيوه 100 سال و 200 سال گذشته همه اينها تأسيسات اين موزه است.
به گفته مدير پايگاه، جنگل سراوان داراي همه اتوبيوگرافي گيلان است، با كوهپايه اش و جلگه و كوهستان، رودخانه اي كه الگوي سپيدرود است و حتي مردابي دارد كه در بلندمدت مي تواند دورنماي درياي خزر باشد و به همين دليل كارشناسان و مشاوران بين المللي اين مجموعه را نخستين موزه روستايي در خاورميانه و بزرگترين موزه روستايي جهان به خاطر تنوع فرهنگي در معماري شناخته اند.
خانم پوريوسفي مي گويد: موزه روستاي گيلان هويت باشكوه مردم گيلان را زنده نگه مي دارد. يك نمايشگاه ارزنده معماري روستايي و شيوه هاي زندگي مردم را به ديداركنندگان ارائه مي كند، مردم در اين موزه از تماشاي سفره گيلاني، پوشاك روستائيان گيلان با تنوع گوناگون و رنگ هاي شاد و چشم نواز، نمايش ها و بازي هاي بومي و موسيقي محلي لذت مي برند.
در تابستان امسال بيش از 40هزار نفر از موزه روستايي گيلان ديدار كرده اند كه در ميان آنان عده اي از گردشگران خارجي هم بوده اند.
در خانه هاي موزه، راهنمايان مرد و زن با لباس هاي محلي ديداركنندگان را راهنمايي مي كنند. مسافران و گردشگران، راهنمايان را ساكنان واقعي و روستائيان گيلان تصور مي كنند. آنان گيلاني واقعي هستند.

گروه علمي فرهنگي _ پس از آن كه براي نخستين بار بحث عبور مترو از چهارباغ و به شكل مشخص از چهارباغ عباسي در سال 1383 مطرح شد و كارشناسان ميراث فرهنگي مخالفت خود را با عبور مترو از چهارباغ عباسي اعلام كردند، اكنون پس از گذشت دوسال و براي بار دوم مساله مترو و چهارباغ به ميان آمده است؛ اما با اين تفاوت كه در سال 1383 خط احداث مترو حدود دو كيلومتر با چهارباغ عباسي فاصله داشت و اكنون تونل مترو به دو متري اين خيابان رسيده و منتظر اعلام نظر شوراي عالي ترافيك است، تا در صورت تصويب گزينه چهارباغ عباسي، مترو به راه خود ادامه دهد.
در اصفهان، با تصويب گزينه چهارباغ عباسي، مترو برخلاف نظر بيشتر كارشناسان معماري و ميراث فرهنگي پس از عبور از خيابان چهارباغ پايين و چهارباغ هزارجريب از چهارباغ عباسي و حدود 70 متري سي و سه پل عبور كند. اين در شرايطي است كه زمزمه هايي در سطح شهر درباره تصميم شوراي عالي ترافيك مبني بر عبور مترو از چهارباغ عباسي شنيده مي شود، ولي تاكنون هيچ يك از مقام هاي مسئول اين مساله را تاييد نكرده اند.
پس از بحث هاي فراوان درباره  عبور مترو از چهارباغ يا شمس آبادي در سال 1383، مدير وقت روابط عمومي اداره  ميراث فرهنگي اصفهان چهارم مردادماه 1383، اعلام كرد: در سال 1378 مصوب شد كه مترو از خيابان شمس آبادي عبور كند، زيرا عبور مترو از خيابان چهارباغ سبب مي شد آسيب هايي جدي به اين محوطه تاريخي وارد شود.
پس از اين اعلام نظر، عبدالحسين سيف اللهي ـ مديرعامل قطار شهري اصفهان ـ در تيرماه 1383 اعلام كرد: براساس مصوبه اي كه در سال 1379 به تصويب شوراي عالي كشور رسيد، مشخص شد كه مترو اصفهان از زير اين خيابان عبور كند و طبق مصوبه سال 1379، مسير مترو از 14 متري سطح خيابان چهارباغ عباسي مشخص شد.
در 28 فروردين ماه سال جاري شوراي ترافيك استان اصفهان در نشستي عبور مترو را از چهارباغ تصويب كرد، تا بار ديگر، كشمكش ها بر سر عبور يا عدم عبور مترو از زير چهارباغ عباسي از سرگرفته شود. بلافاصله پس از اين تصميم در نيمه ارديبهشت ماه گزارش شد كه تعدادي درخت در محدوده چهارباغ بالا براي احداث ايستگاه مترو قطع شدند كه در اين باره، سيف اللهي ـ مجري قطار شهري اصفهان ـ در گفت وگويي بيان كرد: مردم اصفهان بايد تصميم بگيرند كه مترو مي خواهند و درخت يا چهارباغ.
اما حسين علي وكيل ـ رئيس وقت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ در واكنش به قطع درختان خيابان چهارباغ بالا كه به گفته بسياري از كارشناسان معماري اين خيابان نيز تاريخي است و كاخ شاه عباس به نام كاخ هزارجريب همراه با 22 باغ در اطراف اين خيابان در دوره صفوي ساخته شده اند، در 16 ارديبهشت ماه سال جاري در نامه اي به سيف الله امينيان ـ معاونت حفاظت فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ اعلام كرد كه در محور مياني خيابان چهارباغ در تقاطع خيابان شريعتي تعدادي درخت قطع شده اند و نگراني خود را از اين موضوع نشان داد.
البته قطع درختان به چهارباغ هزارجريب ختم نشد و براي آن كه مترو در محور شمالي ـ جنوبي شهر اصفهان كه از جنوب به سمت خيابان چهارباغ هزارجريب و از شمال به سمت خيابان چهارباغ عباسي در حركت بود، به راه خود ادامه دهد، در مسيرش تعدادي از درختان چهارباغ پايين را نيز قرباني كرد و اكنون بنا به گفته معاون پشتيباني قطار شهري اصفهان و شواهدي مانند تخريب كف پوش انتهاي خيابان چهارباغ پايين (ابتداي چهارباغ عباسي) تونل مترو به دو متري خيابان چهارباغ عباسي رسيده است.
اكنون اين پرسش ها مطرح مي شوند كه آيا با عبور مترو از محور چهارباغ و يكي از نقاط اصلي پر رفت و آمد شهر اصفهان، مشكلات اين ناحيه از جمله ترافيك، محيط زيست و تراكم جمعيت حل مي شود و از همه مهم تر آيا آثار تاريخي اين محدوده شامل كف اصلي خيابان چهارباغ، مدرسه چهارباغ، كاروانسراي عباسي و سي وسه پل حفظ خواهند شد؟ يا اين كه بايد منتظر بمانيم كه اين مساله نيز به سرنوشت برج جهان نما گرفتار شود كه 16 آذرماه 1374 در كميسيون ماده 5 باوجود تمام نگراني هاي كارشناسان و البته تحت عنوان تغيير كاربري تصويب شد و اكنون به معضلي تبديل شده است كه پس از گذشت 10سال كه همه متوجه ساخت اين برج ناهمگون و قانون شكن شده اند، مسئولان دستور تخريب آن را صادر كرده اند.
آيا موتور مدرنيته اي كه چندسالي است، در شهر تاريخي اصفهان با چندهزار سال قدمت روشن شده است، به سرعت بنا هاي تاريخي اين شهر را قرباني خود مي كند؟
در اين ارتباط محمدرضا قانعي، كارشناس معماري و شهرسازي گفت: مديريت شهري اصفهان، چهارباغ را با عبور مترو به همان سرنوشت كار خانه هايي كه در گذشته تخريب شدند، دچار مي كند كه اكنون پتانسيلي براي شهر اصفهان مي توانستند باشند.
وي با اعلام مخالفت خود درباره  عبور مترو از اصفهان، اظهار كرد: هيچ دليلي ندارد، وقتي در شهر اصفهان پتانسيل هاي ديگري براي عبور مترو وجود دارند، مي خواهند با وجود تمام اما و اگرها و با لجبازي آن را از چهارباغ عبور دهند.
وي با بيان اين كه يكي از ويژگي هاي چهارباغ، درختان چنار كهنسال آن است، افزود: اكنون ببينيد براي اين خيابان درختي باقي مانده است يا خير؛ مانند كارخانه هايي كه پتانسيلي براي شهر اصفهان مي توانستند باشند و به جاي آن كه مانند كشورهاي متمدن آن ها را به فضاي فرهنگي و آموزشي براي جوانان تبديل كنند، به آپارتمان هايي آنچناني تبديل شدند.
اين كارشناس ادامه داد: موضوع ارتعاش ها و تاثيري كه بر بناهاي تاريخي مي گذارند، قابل حل است، ولي در شرايطي كه در دو طرف خيابان چهارباغ، دو خيابان ديگر به عنوان كمكي طراحي و اجرا شده اند، چرا مترو از خيابان باغ گلدسته يا خيابان شمس آبادي عبور نمي كند، تا با فاصله مناسب به چهارباغ نيز خدمات رساني كند؟
او با بيان اين كه در اصفهان آب هاي زيرزميني به دليل مجاورت با رودخانه وجود دارند، تصريح كرد: در زمان ساخت هتل شاه عباسي مشخص شد كه بستر رودخانه تا محل احداث نيز وجود داشته است. همچنين در آن زمان به آثاري برخورد كردند كه نشان مي داد، در گذشته هاي خيلي دور، رودخانه در آن محل بوده است. اكنون در بحث مترو نيز بايد عواقب كار درنظر گرفته شود.
قانعي با اشاره به اين  كه مردم شهر اصفهان با اين وضعيت مخالف اند، چراكه اين قضيه نيز مانند بحث آب رودخانه  است كه يك سال قطع شد، گفت: گرچه عقيده دارم، از نظر فني قابليت  و توانايي پاسخگويي به چنين مسائلي را داريم، ولي براي كاري كه راه حل ساده تري هم دارد، اين چنين مسائل فرهنگي و اجتماعي را دامن نمي زند؛ چرا بايد چنين بهايي پرداخت كنيم؟

گروه علمي فرهنگي-درياچه شورابيل در دو كيلومتري اردبيل بزرگترين و فرح انگيزترين مجموعه تفريحي مردم اردبيل و گردشگراني است كه به اين شهر سفر مي كنند.
اين درياچه با مساحت 120هكتار و با ارتفاع 1360متر از سطح دريا، چشم و چراغ شهر اردبيل شده و در ايام تابستان اطراف آن مملو از چادرهاي گردشگران داخلي و خارجي مي شود. احداث شهر بازي، باغ وحش، باغ گياه شناسي، امكان قايقراني و اسكي روي آب و ورزش هاي آبي ديگر، درياچه شورابيل را به مجموعه اي دلپذير براي خانواده ها تبديل كرده است.
در زمان هاي گذشته آب اين درياچه مثل آب درياچه اروميه شور بود و مردم از گل آن براي درمان استفاده مي كردند، ولي با جاري شدن آب رودخانه باليخلي و چندين چشمه آب شيرين، غلظت نمك درياچه كاهش يافت و انواع ماهي از جمله يك نوع ماهي قزل آلاي زيبا در آن پرورش يافت.
يك صبحانه لذت بخش در رستوران شناور درياچه شورابيل با سرشير و عسل (بال قيماق) و چاي و فطير محلي خاطره فراموش نشدني براي گردشگران فراهم مي سازد.
در زمستان ها كه آب درياچه شورابيل يخ مي زند فرصت بسيار مناسبي براي انجام ورزش هاي زمستاني پيش مي آيد و مردم اردبيل هم به خوبي قدر درياچه زيباي خود را مي دانند كه پياده روي سحرگاهي انبوه مردم از خرد و كلان در اطراف درياچه گواه اين امر است.

گروه علمي فرهنگي- گلنوش راد افزون: كارگاه آموزشي ارزان سازي سفر با حضور معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، مسئولان استاني اين سازمان و جمعي از مسئولين و كارگزاران مرتبط با خدمات مسافرتي و گردشگري در هتل استقلال تهران برگزار شد.
در آغاز به كار اين كارگاه، ملك زاده معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، ارزان سازي سفر را به عنوان تكليف و تعهدي ملي براي اين سازمان بيان كرد و گفت: ارزان سازي سفر يك شعار تبليغاتي نيست، بلكه اصلي مهم در اهداف و برنامه هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است.
وي افزود: پيش از فرارسيدن رمضان، بحث ارزان سازي سفر از ده مسير در كشور شروع و نتايج بسيار خوبي نيز از آن كسب كرديم.
به همين دليل تصميم گرفتيم با همكاري كارشناسان و گروه هاي مختلف و مراكز اقامتي كشور، حركت تازه اي را در پيشبرد اهداف سازمان در زمينه ارزان سازي سفر آغاز كنيم.
وي از امضاي تفاهم نامه اي با رئيس سازمان سياحتي و گردشگري منطقه آزاد كيش خبر داد و گفت: براساس اين تفاهم نامه حدود 30 درصد تخفيف براي تمام مسافرين در همه فصول سال در نظر گرفته شده است، درخصوص كاركنان دولت نيز 30 درصد تخفيف به مراكز اقامتي و 20 درصد تخفيف به امور پذيرايي و تغذيه آنها اختصاص داده ايم.
معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در ارتباط با ساير اقداماتي كه در زمينه ارزان سازي سفر انجام شده است، گفت: ما در اجراي تورهاي ارزان قيمت، از شيوه مديريت غيرمتمركز استفاده كرديم، يعني مسئولان هماهنگي تورهاي ارزان قيمت در استان ها و شهرستان ها، به صورت مستقل، اما با نظارت سازمان عمل مي كنند.
وي ادامه داد: مسئولان هماهنگ كننده شبكه تورهاي ارزان قيمت در هريك از استان هاي كشور، بايد با استفاده از روش هايي كه در كارگاه آموزش ارزان سازي سفر به آنها ارايه مي شود، نسبت به ارتباط نزديك با كارگزاران اصلي در امور تورگرداني، دفاتر خدمات مسافرتي و جهانگردي و عاملين فروش، راهكارهاي مناسبي را به صورت غيرمتمركز اتخاذ كنند.
ملك زاده افزود: تلاش ما فرهنگ سازي و معناسازي بحث سفر و گردشگري در بين ملت است.وي خاطرنشان كرد: در كشور ما سفر جريان معناداري ندارد و در گردشگري به طور مشخص خروجي نداريم.وي در توضيح خروجي سفر و گردشگري گفت: خروجي و توليد گردشگري در كشور به مساله تور و تورگرداني مربوط است و در كنار آن انگيزه براي سفر نيز به دليل نرخ بالاي قيمت ها و نبودن برنامه ريزي صحيح در مراكز اقامتي كم شده است.
وي بار ديگر به موضوع بن سفر اشاره كرد و گفت: موضوع بن سفر بارها از سوي ما مطرح شده است و رسانه ها نيز خواستار مطلع شدن از اقداماتي هستند كه در اين زمينه صورت گرفته است.
ملك زاده گفت: در سال جاري، بودجه لازم بدين منظور اختصاص داده نشده، اما با پيگيري رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و پيشنهاد معاون اول رئيس جمهوري، قرار شده آيين نامه اختصاص بودجه به بن سفر، به يكي از كميسيون هاي فرعي دولت ارسال تا اين مساله با جديت بيشتر رسيدگي شود.
وي در خصوص انتقادهايي كه در اين مورد به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري شده است گفت: موضوع بن سفر به اين سازمان مربوط نيست، ما تنها سياستگذاريم و مي توانيم با بخش خصوصي و سرمايه گذاران در اين بخش وارد معامله شويم.
ملك زاده در پايان از بهبود اوضاع سفر در آينده نزديك اظهار اميدواري كرد و گفت: قصد داريم با همكاري حوزه معاونت گردشگري و اداره كل تدوين و استانداردها، در معناپيداكردن سفر براي عموم اقدام كنيم تا با ارايه تسهيلات ويژه و ايجاد انگيزه براي مسافرين، گردشگري را به نسبت قبل آسان تر كنيم.
پس از صحبت هاي ملك زاده، كارگاه آموزشي ارزان سازي سفر وارد مباحث تخصصي خود شد.
در اين كارگاه، كه پس از افطار آغاز شده بود و تا پاسي از شب ادامه داشت، نمايندگان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري برخي از استان هاي فعال در گردشگري و نيز صاحبان آژانس هاي مسافرتي و تورگردانان بحث هاي علمي گوناگوني را مطرح كردند.