محققان روي خواص معجزه آساي آنتي اكسيدان ها يك علامت سؤال گذاشته اند
ميوه بخوريد، قرص نخوريد
محققان مي گويند افرادي كه غذاهاي مملو از ويتامين مي خورند سالم تر از آنهايي هستند كه ويتامين ها را به صورت قرص و كپسول مصرف مي كنند
|
|
صدف كوهكن- اگر از آنهايي باشيد كه اخبار پزشكي را مرتب دنبال مي كنند، حتماً هر چند وقت يك بار درباره خواص معجزه آساي آنتي اكسيدان ها و اين كه بسياري از سرطان ها و بيماريهاي قلبي و عروقي از طريق استفاده از مواد غذايي حاوي آنتي اكسيدان قابل پيشگيري و درمان است، خبري خوانده ايد و شنيده ايد. به خاطر همه خوبي هايي كه به اين مواد نسبت مي دهند در سالهاي اخير، استفاده از مكمل هاي آنتي اكسيداني رواج بسياري يافته است.
اما به تازگي، نتايج مطالعه اي منتشر شده است و شايد شما هم خبرش را از رسانه ها شنيده باشيد، اين خبر به بررسي اثر آنتي اكسيدان هايي كه به شكل مكمل مصرف مي شوند بر طول عمر افراد پرداخته است. نتايج اين مطالعه نشان داده كه مصرف ويتامين هاي A، E، C، بتاكاروتن و سلنيوم كه همه جزو گروه آنتي اكسيدان ها تلقي مي شوند، به صورت دارو هيچ تأثيري بر افزايش طول عمر انسان ندارد.
آيا تنها با اتكا به اين تحقيق، مي توان تمام يافته هاي پيشين درباره اثربخش بودن مصرف آنتي اكسيدان ها بر سلامت را رد كرد و از مردم خواست تا قرص هاي مكمل آنتي اكسيدان خود را دور بريزند؟ گروهي از كارشناسان معتقدند كه يك مطالعه براي قضاوت كافي نيست و ساير كارشناسان مي گويند، مطالعه حاضر تاكيدي است بر اين نظريه كه كارايي آنتي اكسيدان ها درصورت مصرف در غذا بهتر از مصرف قرص آنهاست.
آمارها مي گويند 80 تا ??? ميليون نفر كه حدود ?? تا ?? درصد آنها را بزرگسالان تشكيل مي دهند، در آمريكاي شمالي و اروپا آنتي اكسيدان مصرف مي كنند و فقط آمريكايي ها، سال گذشته ?/? ميليارد دلار هزينه خريد مكمل هاي تقويتي و ويتامين ها كرده اند. به همين خاطر گروهي از محققان بيمارستان دانشگاهي كپنهاگ دانمارك تصميم گرفتند يك بار ديگر اثرات حقيقي اين داروها بر سلامت و طول عمر را بررسي كنند. آنها ?? مطالعه را كه دربرگيرنده ??? هزار و ??? نفر بود، تجزيه و تحليل كردند ولي هيچ گونه نشانه چشمگيري مبني بر تأثير خوب يا بد مصرف آنتي اكسيدانها بر عمر انسانها پيدا نكردند. بنابراين مطالعاتي را كه كيفيت پايين تري داشتند حذف كرده و تنها معتبرترين مطالعات را مورد تحقيق قرار دادند.
محققان در اين مرحله دريافتند افرادي كه ويتامين مصرف مي كنند با خطر مرگ بيشتري روبه رو هستند به طوري كه خطر مرگ و مير در افرادي كه ويتامين E مصرف مي كردند
?درصد، آنهايي كه بتاكاروتن مي خوردند
?درصد و افرادي كه ويتامين A مصرف مي كردند، حتي ??درصد بيشتر از ديگران بود، اگرچه علت واقعي مرگ در بيشتر اين مطالعات نامعلوم بود!
در حالي كه برخي كارشناسان كه اين تحقيق را بررسي كردند، با توجه به اين كه در اين بررسي، مطالعاتي بسيار متفاوت مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است، بالا رفتن ميزان مرگ و مير بر اثر مصرف آنتي اكسيدان ها را مردود دانسته اند، اما دكتر كريستين گلود از بيمارستان دانشگاه كپنهاگ كه هدايت اين مطالعه را بر عهده داشت مي گويد: پيام اصلي اين تحقيق اين است كه پيشگيري از پيري، از طريق مصرف بتاكاروتن، ويتامين A و ويتامين E توصيه نمي شود.
شناسنامه آنتي اكسيدان ها
همان طور كه از نامشان پيداست، آنتي اكسيدان ها تركيبات يا مواد مغذي در غذاها هستند كه قادرند با فرآيند فيزيولوژيك اكسيداسيون در بافت ها مقابله كنند. در واقع زماني كه سلولهاي بدن ما، براي انجام فعاليت هاي متابوليك خود (سوخت و ساز مواد در بدن) از اكسيژن استفاده مي كنند، به شكل طبيعي موادي موسوم به راديكالهاي آزاد ايجاد مي شوند كه قادر به ايجاد آسيب هاي بافتي خواهند بود و آنتي اكسيدان ها با خنثي كردن اثرات زيان بخش راديكالهاي آزاد از اين آسيب ها جلوگيري مي كنند. جالب است بدانيد كه همين روند اكسيداتيو است كه باعث مي شود روغن فاسد شود ، سيبي كه پوست آن گرفته شده تغيير رنگ دهد و آهن زنگ بزند.
اكسيدان هاي حاصل از فرآيندهاي داخل بدن، در نتيجه تنفس هوازي، متابوليسم و التهاب تشكيل مي شوند. راديكال هاي آزاد اگزوژن (خارجي) نيز از فاكتورهاي محيطي مانند آلودگي، نور خورشيد، ورزش شديد، اشعه ايكس، سيگار و الكل ناشي مي شوند. از آنجايي كه سيستم هاي آنتي اكسيداني بدن ما كامل نيستند، بنابراين با افزايش سن بخش هاي سلولي آسيب ديده به واسطه اكسيداسيون در بدن جمع مي شوند و به اين دليل است كه استفاده از منابع غذايي حاوي مواد آنتي اكسيدان ضروري به نظر مي رسد.
قضاوت عجولانه
آنچه مسلم است اين است كه تحقيقات جديد و شگفت انگيز درباره خواص آنتي اكسيدان ها، چيزي نيست كه بتوان به راحتي از كنارش گذشت. البته عمده اين تحقيقات، تكيه بر اثربخشي مواد موجود در منابع طبيعي دارد، همانگونه كه برخي محققان اكنون معتقدند كه آنتي اكسيدان ها تنها زماني تاثير دارند كه به صورت غذا مصرف شوند. به عبارت ديگر افرادي كه غذاهاي مملو از ويتامين مي خورند سالم تر از آنهايي هستند كه ويتامين ها را به صورت قرص و كپسول مصرف مي كنند.
جالب است بدانيد كه انجمن قلب آمريكا هم، مصرف مكمل هاي آنتي اكسيداني را به افراد توصيه نمي كند، تا اطلاعات بيشتري در اين زمينه به دست آيد. در عوض پيشنهاد مي كند همه سعي كنند روزانه تنوعي از غذاها را از همه گروههاي غذايي اصلي مصرف كنند. ويتامين C، ويتامين E ، سلنيوم و كاروتنوئيدهايي مانند بتاكاروتن را بايد از مواد غذايي و نه از مكمل ها دريافت كرد. مثلاً ويتامين E در روغن هاي گياهي، گردو، بادام زميني، بادام، زيتون، آواكادو،جوانه گندم، جگر و سبزيجات داراي برگ سبز موجود است. منابع مناسب ويتامين C شامل مركبات مانند پرتقال و گريپ فورت، كلم بروكلي، سبزيجات داراي برگ سبز، گوجه فرنگي، فلفل، سيب زميني، طالبي و توت فرنگي هستند. از مواد غذايي حاوي بتاكاروتن(پيش ساز ويتامين A)، مي توان به هويج، طالبي، انبه، پاپايا،كدو تنبل، فلفل، اسفناج، كلم، هلو و زردآلو اشاره كرد.
|