همشهري خبرنگار مشاهدات
سپتامبر از 11 پيش
نعيمي وحيدرضا
ظاهرا كه بود صبحي آمريكا شرق وقت به (شهريور 1380 بيستم) سپتامبر 2001 روز 11 صبح
روزهاي همچون نيويورك ، آمريكا ، بندر قديمي‌ترين ساكنان.بود ديگر روزهاي همه مانند
آبستن روز اين نمي‌دانست هيچكس اما.بودند خود كار محل عازم مترو و اتوبوس با گذشته
كه حد بدان تا مي‌دهد قرار تاثير تحت را جهان بلكه آمريكا چهره نه‌تنها كه است رخدادي
.شد خواهد ياد تاريخي عطف نقطه يك عنوان به آن از
از خبر تا كرد قطع را خود بين‌المللي و داخلي كانالهاي برنامه ان.ان.سي خبري شبكه وقتي
بدهد ، منهتن جزيره جنوب در جهاني تجارت مركز دوقلوي برجهاي از يكي با هواپيمايي برخورد
پس دقيقه وقتي 18 اما.نداشت خبر بود ، تكوين شرف در آنچه گسترده ابعاد از كسي هم هنوز
اين فهميدند همگان آنگاه كوبيد ، برج دومين به ديگر هواپيمايي هواپيما ، اولين برخورد از
.نيست عادي حادثه‌اي
موسوم آمريكا دفاع وزارت ساختمان با سومي هواپيماي ساعت 43/9 در يعني بعد ساعت يك حدود
.كرد ويران را عظيم ساختمان اين از قسمتي و برخورد واشنگتن نزديكي در پنتاگون به
مسافربري هواپيماهاي با جهان واقع در و آمريكا بزرگ ساختمان سه به همزمان تقريبا حمله
فيلمهاي برخي در بود ممكن فقط شهريور بيستم از پيش تا كه بود وقايعي از شده ربوده
مركز دوم برج به هواپيما دومين برخورد از زنده به‌طور آنچه واقع در.دهد رخ هاليوودي
شد ، پخش جهان مردم از ميليون صدها براي بين‌المللي تلويزيوني شبكه‌هاي از جهاني تجارت
.نداشت سينمايي فيلم از دست‌كمي نيز
ساير پرواز و كردند قبضه را آمريكا آسمان نظامي هواپيماهاي كه بود حملات اين از پس
هيچ كه بود متحده ايالات تاريخ در بار نخستين اين.شد ممنوع روز چندين مدت به هواپيما
دستپاچه بوش جورج بعد كوتاهي مدت.نمي‌كرد پرواز كشور اين آسمان در مسافربري هواپيماي
براساس.كرد خواهد دستگير و تعقيب را مهاجمان كرد وعده و شد ظاهر تلويزيونها صفحه بر
در تا شد برده مخفي محلي به چني ديك رئيس‌جمهوري معاون آمريكا ، در اضطراري زمان مقررات
.شود عهده‌دار را او وظايف وي رئيس‌جمهور ، به آسيب صورت
كشته از امر ابتداي در.شد سرازير آمريكا طرف به جهان سراسر از واقعه اين محكوميت سيل
فروريزي با.بود گسترده واقعه ابعاد.مي‌شد صحبت دوقلو برجهاي در نفر هزار چندين شدن
روزهاي در.درهم‌شكست جهانيان چشمهاي برابر در نيز آمريكا ابهت و غرور دوقلو ، برجهاي
خير جنگ از و "تروريستها با يا هستيد ما با يا":داد پيغام جهان به آشكارا بوش جورج بعد
.آورد ميان به سخن شر و
رهبر بن‌لادن ، دستگيري براي افغانستان به آمريكا لشكركشي با همزمان بعد ماه‌هاي ظرف
از طالبان كشيدن پايين و مي‌دانست يادشده حملات سازمان‌دهنده را آن آمريكا كه القاعده
درآمد اجرا به آمريكا در مقرراتي القاعده ، و بن‌لادن به آن دادن پناه علت به قدرت اريكه
گروه‌ها تلفني گفتگوهاي الكترونيك ، نامه‌هاي كنترل شدند ، بازداشت نفر صدها آن براساس كه
تا كه كشوري ترتيب اين به.گرفت قرار ذره‌بين زير مشكوكي عمل هرگونه و شد شروع تجمعات و
ماه چند ظرف مي‌كرد ، مباهات آن به و مي‌دانست دنيا كشور آزادترين را خود اين از پيش
خود مدني آزادي‌هاي محدوديت شاهد همچنان كشور اين شهروندان و شد پليسي كشوري به تبديل
در و خارج طبقه‌بندي‌شده وضعيت از كلينتون رياست‌جمهوري زمان در كه اسنادي.هستند
از بسياري.شد برداشته جهاني اطلاع‌رساني شبكه اين از به‌سرعت بود ، شده منتشر اينترنت
اسراي وضعيت به نسبت همچنين آنها.هستند معترض جديد تحولات به مدني حقوق گروه‌هاي
دولت.كرده‌اند نگراني ابراز هستند ، مليت حدود 39 از كه گوانتانامو در طالبان و القاعده
از يكي.است گفته سخن آنان محاكمه براي پنهاني نظامي دادگاه‌هاي برپايي صراحتااز بوش
افغانها نصيب شد ، حاصل شهريور بيستم وقايع رهگذر از كه گذشته سال يك دستاوردهاي مهمترين
سمت به سرعت با واشنگتن اكنون.ببينند را نسبي آرامش رنگ دهه ، چند از پس توانستند كه شد
از ضلع اين حذف براي بوش.مي‌رود پيش قدرت از صدام‌حسين بركناري يعني خود بعدي هدف
كشورهاي از گروهيدارد رو پيش را دشواري چالش است "شرارت محور" مي‌كند ادعا كه مثلثي
اين با را خود موافقت عملا خود سكوت با ديگر گروهي اما نيستند موافق وي خواست با جهان
.كرده‌اند اعلام اقدام
سازمان داگ‌هامرشولد روزنامه‌نگاري بورس قالب در توانست سطور اين نگارنده سال 1377 در
ساختمان و جهاني تجارت مركز از جمله از مدت اين در.كند آمريكا به دوماهه‌اي مسافرت ملل
سالگرد در ديده‌هايم بازگويي.كردم ديدار شهريور بيستم حملات اصلي هدف دو يعني پنتاگون
.باشد جالب خوانندگان براي مي‌تواند حملات اين
جهاني تجارت مركز
پنج استيتن جزيره و برانكس بروكلين ، كوئينز ، نواحي همراه به كه) منهتن جزيره جنوب در
به‌خصوص مالي مراكز تعدد علت به كه است واقع ناحيه‌اي ،(مي‌دهد تشكيل را نيويورك محله
طبقه برج 110 دو.است مشهور مالي ناحيه به جهاني تجارت مركز مجتمع و نيويورك سهام بازار
هم روي طبقه ساختمان 47 يك و ديگر كوچك ساختمان چهار كنار در جهاني تجارت مركز متري 410
تقريبا دوقلو ، برجهاي عظمت علت به اما مي‌دادند تشكيل را جهاني تجارت مركز مجتمع رفته
.مي‌دانستند مترادف برج دو اين با را جهاني تجارت مركز همگان
جهانگردان ديدار براي كه جنوبي برج فراز بر كه علاقه‌منداني به برجها بلند ارتفاع
را كيلومتري تقريبا 70 فاصله تا كه مي‌داد را اجازه اين بودند ، ايستاده بود ، شده طراحي
وارد كه را مسافراني چشم كه تصويري نخستين شايد رو اين از.ببينند چهارطرف هر از
ستون دو مي‌گرفت ، مي‌شدند ، نيويورك كيلومتري حدود 50 فاصله در اف‌كندي جان بزرگ فرودگاه
اصلي نمود دوقلو برجهاي واقع در.مي‌شد ديده افق امتداد در كه بود بلند مستطيل مكعب
.بودند نيويورك
كه شدم شهري اتوبوس سوار.دارم به‌ياد به‌خوبي رفتم ، دوقلو برجهاي ديدن به كه را روزي
كه ديدم را تنومند و بلند ستون دو ناگهان مسيري ، طي از پس.بود منهتن جنوب آن مسير
برج دو آن فروريختن شاهد تلويزيون از كه كساني براي شايدبودند افراشته قامت جلويم
تلويزيون از را آنها فروريزي خودم اگر واقع در.نباشد قابل‌تصور دوسازه اين عظمت بودند ،
اين باشد ، هرچهميدانستم محال شكل اين به را آنها تخريب امكان احتمالا نمي‌ديدم ،
نيفتاده پا از اما لرزيده قدرتمند بمبي انفجار براثر سال 1993 در ديگر بار يك ساختمانها
دشمنان براي خوبي هدف همواره آمريكا مالي قدرت نماد عنوان به برج دو اين واقع در.بودند
.برافكندند را آن نهايتا كه بود آن
.بود شده آماده جهانگردان بازديد براي كه بود جهاني تجارت مركز شماره 2 برج جنوبي برج
برابر در طولاني صف روز هر.برود آن بام به دلاري بليت 12 خريد با مي‌توانست هركس
مي‌شد باعث كه نفس‌گير سرعتي با آسانسور اين.مي‌شد تشكيل بازديدكنندگان مخصوص آسانسور
به همكف طبق از ثانيه ظرف 52 ،(هواپيما اوج‌گيري زمان مانند) شود كيپ آن مسافران گوش
آن مركز در و بود شده ساخته شيشه از طبقه اين پيرامون ديواره.مي‌رفت هفتم صدو طبقه
با و خوردم همانجا را ناهار.داشت قرار ديگر تفريحي مركز چند و سينما رستوران ، فروشگاه ،
موقعيت.مي‌شد ديده طرف دو هر از چشمگيري منظره.رفتم ساختمان بام به برقي پله
و آمريكا خاك به شرق و غرب شمال ، جانب از جزيره اين كه است به‌گونه‌اي منهتن جغرافيايي
محصور سيم با لبه از فاصله‌اي با را بام اطراف.مي‌يابد راه اطلس اقيانوس به جنوب از
از بسياري مردم مي‌شد آنجا.بود درآميخته معتدل آفتاب با پاييزي خنك هواي.بودند كرده
از كرد ، چون تشبيه كوچك جهاني به را نيويورك بتوان شايد واقع در.كرد مشاهده را جهان ملل
جزيره ، غربي جنوب سمت در اندك نسبتا فاصله‌اي در.مي‌شود يافت آن در نژادها و ملل تمام
در.است كرده خوش جا نام همين به كوچك جزيره‌اي در سالهاست كه مي‌شد ديده آزادي مجسمه
.برد پي زمين كرويت به مي‌شد آنجا واقع در و مي‌شد ديده مدور شكلي به افق ساختمان بام
بالا آن از كه سازه‌اي برجسته‌ترين و بودند كوچكتر برج دو اين از منهتن ساختمانهاي تمام
نماي اصولا كه بود منهتن مركز در امپايراستيت طبقه ساختمان 107 مي‌شد ، ديده خوبي به
ساختمان بلندترين عنوان به خود سابق جايگاه به ديگر بار اكنون و دارد متفاوتي ظاهري
.است بازگشته نيويورك
كه آنجايي از.گرفت قرار بوئينگ 767 مسافربري هواپيماي اصابت مورد شمالي برج ساعت 45/8
كرده اصابت آن به كوچك هواپيمايي مي‌كردند تصور بسياري بود ، ديده را صحنه اين كمتركسي
پخش تلويزيوني شبكه‌هاي برخي از آن آتش‌گرفته طبقات از دود خروج صحنه كه حالي در.است
برخورد دو شماره جنوبي برج با ديگري بوئينگ 767 ساعت 03/9 در يعني بعد دقيقه مي‌شد ، 18
تلويزيونها از بارها و بارها دوم برج با هواپيما برخورد از ناشي مهيب انفجار صحنه.كرد
امدادگران ناباور چشمان برابر در هواپيما برخورد از پس دقيقه دو 62 شماره برجشد پخش
بود جنوبي برج نوبت بعد دقيقه فروريخت240 عظيم غرشي با تلويزيوني تماشاچيان و صحنه در
.بپاشد هم از و فروبريزد كه
در.باختند جان آنها فروريزي و دوقلو برج با هواپيماها برخورد جريان در نفر از 2800 بيش
مسافران شامل كه رسيد فوق رقم به تدريجا اما مي‌شود ، برآورد بيشتر تلفات ابتدا
در.بود غيره و پليس آتش‌نشاني ، ماموران برجها ، در كار به مشغول كارمندان هواپيماها ،
مورد در اطلاعات عرضه‌كننده به":است شده آگهي آن متروي قطارهاي و اتوبوسها در كه شهري
.نبود كم‌اهميتي مسئله پليس مامور چندين ، مرگ"مي‌شود داده پاداش دلار پليس 10000 قاتلان
و گرفته آتش دوقلو برجهاي فروپاشي جريان در كه جهاني تجارت مركز مجمع هفتم برج
.فروريخت نيز روز همان عصر بود ، آسيبديده
محل در فلزي اسكلت شدن ذوب برجها فروريزي اصلي علت كردند نظر اظهار بعدا كارشناسان
حال هر به.است بوده هواپيما بنزين باك انفجار از ناشي آتش‌سوزي براثر هواپيماها برخورد
آنها ميان از ماه‌ها تا كه ماند جا به محل در درهم‌پيچيده شيشه و بتن و فولاد از كوهي
حدود 8/1 آن جريان در و داشت ادامه ماه خرداد اواسط تا نجات عمليات.برمي‌خاست دود
.شد جابجا آوار تن ميليون
ديگر بار اين اما گرفتند سر از را عادي زندگي مدتي از پس منهتن آن قلب و نيويورك مردم
.شكست نيز آمريكا غرور آنها ، فروريزي بانيست خبري جزيره جنوب سرافراز دوقلوهاي از
جا به آوار و برجها فروريزي صحنه‌هاي تكرار حادثه اين از پس روز چند آمريكا تلويزيونهاي
را مردم كه كشوري درنشود وارد رواني آسيب مردم به آن از بيش تا كردند متوقف را مانده
برجا نسل‌ها وسعت به اثري ابعاد اين با حادثه‌اي مي‌آورند ، بار محتاط جهت هر از
چنين طبعا جهان سطح در آمريكا سياستهاي هستند معتقد بسياري كه هرچند ;مي‌گذارد
.دربرداشت را واكنشهايي
پنتاگون
سوار بودند ، هم‌دوره‌ام كه هنگ‌كنگ و غنا از خبرنگار دو همراه به آبان 1377 روز يك صبح
رودخانه كنار در واشنگتن سرسبز شهر.كرديم حركت پنتاگون طرف به و شديم واشنگتن مترو بر
از گذر از پس شهر اين غرب در درست اما.نيست ايالتي هيچ جزء و است شده واقع پاتومك
از پس زيرزميني قطار.ويرجينياست ايالت جزو كه دارد قرار آرلينگتون شهر يادشده رودخانه
با.دارد قرار پنتاگون ساختمان زير كه شد متوقف پنتاگون ايستگاه در رودخانه زير از گذر
جهان اداري ساختمان عظيم‌ترين وارد بازرسي ايست از گذر از پس و آمديم بالا برقي پله
خبرنگاران.بردند دفاع وزارت سخنگوي روزانه مطبوعاتي مصاحبه سالن به را ما.شديم
جلسات اين هميشگي حاضران از پنتاگون در مستقر مطبوعاتي و تلويزيوني و راديو رسانه‌هاي
.هستند
صحبت به بود ، دريايي نيروي سرهنگ كه پنتاگون عمومي روابط مدير با جلسه ، پايان از پس
مورد در وي از.كرديم مطرح خود كشور منطقه مسائل مورد در سئوالاتي ما از هركدام.نشستيم
اشراف گفت كوتاه سرفه‌اي از پس و نشست عقبتر خود صندلي در وي.پرسيدم طبس عمليات
رياست‌جمهوري دوره با همزمان كه مقطع آن در كرد خاطرنشان ولي ندارد ، موضوع آن بر چنداني
را عملياتي چنين انجام اصولاآمادگي و داشت قرار ضعف نقطه در آمريكا ارتش بود ، كارتر
از پيش عمليات اين واقع در گسترده ، عمليات اين ويژگيهاي به توجه با:افزود وي.نداشت
شب در ديد وسايل جمله از نظامي پيشرفته تجهيزات كمبود شد مدعي وي.بود خورده شكست آغاز
.بود طبس عمليات ناكامي علل از
به‌صورت آمريكا دفاع وزارت ساختمان.است پنج‌گوشه معني به انگليسي زبان در پنتاگون كلمه
متر طبقه 6/21 پنج با و طول متر حدود 280 آن ضلع هر كه است شده ساخته عظيم پنج‌ضلعي يك
كيلومتر داراي 28 شد ، ساخته دوم جهاني جنگ جريان در كه عظيم ساختمان اين.دارد ارتفاع
اين دفاع وزراي تمام عكس كه رسيديم قسمتي به راهرو ، اين از بخشي دراست داخلي راهروي
.بود وقت دفاع وزير كوهن به متعلق عكس آخرين.بودند كرده نصب ديوار روي رديف به را كشور
بخشي روي بوئينگ 757 شده ربوده مسافربري هواپيماي شهريور بييستم صبح دقيقه ساعت 43/9 در
مسافران احتساب با ماجرا اين در.كرد ويران را آن و كرد سقوط پنتاگون ساختمان ضلع يك از
شرايطي هر در كه بود موضوعي آخرين پنتاگون به حمله.شدند كشته نفر هواپيما 189
اين نظامي هيمنه حمله اين واقع در.بودند كرده فكر آن به آمريكا نظامي نظريه‌پردازان
.كشيد سئوال زير به را كشور
|
