نامه جناب آقاي محمد علي خوشنويس در مورد باغ وحش تهران روش نگاه به طبيعت از مسير وحدت ويكپارچگي طبيعت را نشان مي دهد .
روشي كه براي حفظ طبيعت وپيشرفت جامعه ،ضروري است.شايد در ابتدا اين نامه عجيب باشد ،اما باكمي تفكردر مي يابيد كه نويسنده نگران همه اجزاي خلقت است نويسنده اين نامه در مقدمه از زحمات كاركنان باغ وحش تهران قدرداني كرده و خاطرنشان كرده است كه بايد امكانات كافي فراهم شود تا آنان هم بتوانند، بهتر به حيوانات اسير در باغ وحش- اين مخلوقات خداوند خدمت كنند. به هر حال حيوانات بخشي از پيكره جهان هستي اند اگر قرار است ما آنها را اسير و تماشايشان كنيم، بايد حداقل امكانات زيستي را برايشان فراهم نماييم. نامه را مي خوانيم:
اشكالات باغ وحش تهران
۱- باغ وحش تهران در منطقه سردسير غرب تهران قرار دارد و وسائط نقليه عمومي مانند اتوبوس شركت واحد- خطوط ميني بوس راني- تاكسي از مركز شهر كمتر به آنجا مي روند يعني راه دور است. فقط به درد مردم اطراف ميدان آزادي مي خورد. اين مسير آدمي را خسته مي كند و بايد كلي پول اياب و ذهاب بدهيم. پيشنهاد مي شود باغ وحش داخل يكي از پاركهاي بزرگ بويژه پارك پرديسان باشد. اين طوري بهتر است و فروش بليت بالا مي رود.
۲- شرايط زندگي طبيعي يك حيوان مطابق با محل نگهداري آن نيست. مثلاً شيرها را در قفس
۴ متري ۲*۲ متر نگهداري مي كنند. كف آن سيمان و موزاييك سرد است ديوارها شامل كاشي سراميك حمام وميله هاي آهني است. شيرها و ساير گوشتخوارها افسرده شده اند، بي حال هستند. در حالي كه مكان طبيعي شير دشتهاي وسيع و بيشه زارها و علفزارها است.
پيشنهاد مي شود لااقل يك محيط ۱۰۰ متري چمن براي دويدن و تحرك شيرها درست كنيد. اين كار باعث مي شود شيرها سرحال و شاداب باشند و نور آفتاب بخورند. البته بايد اطراف زمين را ديوار بلند فنس فلزي ايجاد كرد. آنها زنداني شده اند در يك جاي سرد و نمناك، بين شير ماده و نر ديوار بزرگ است آنها فقط صداي يكديگر را مي شنوند و بايد ديوارهاي بدون روح را نگاه كنند. حداقل ديوارها را با ميله هاي فولادي درست كنيد كه شير نر و ماده يكديگر را ببينند. محيط سبز آرامش مي دهد.
گفتم كه حيوان روي زمين موزاييك و سيمان نشسته است اما حيوانات زندگي روي خاك را دوست دارند چون كه خاك طاهر و پاك است و حيوان روي خاك غلت مي خورد، خاك ميكروبها و شپشها و ككهاي بدن آنان را مي كشد. خاك نرم است. شبها در قفس نگهداري كنيد چون كه بهداشتي و تميز است.
مطلب بعدي اين كه آنها هر روز گوشت خر مي خورند، اگر هر روز يك نوع غذا بخورند و لو خوشمزه هم باشد خسته و دلزده مي شوند. آنها هم احساس دارند، غذا را رنگارنگ كنيد، يك روز مرغ فله بدهيد، يك روز گوشت گاو بدهيد، يك روز گوشت اسب بدهيد. گوشت اسب را از سرم سازي رازي كرج بخواهيد چون كه بعد از گرفتن خون حيوان جهت تهيه سرم و واكسن اسب خودش مي ميرد و جسد آن بدون استفاده رها مي شود و اسراف است يا گوشت ماهي بدهيد، كه به صورت فله در ساحل هستند. در ضمن از دل و جگر و سيرابي حيوانات كشتارگاه هم مي توانيد بدهيد.
نكته ديگر اينكه در داخل قفس وسيله اي بگذاريد تا حيوان بازي كند و حوصله اش سر نرود، مثلاً يك تنه درخت كه گرد باشد. يا يك لاستيك جيپ كه كلفت و محكم باشد و حيوان نتواند آن را گاز بزند و بخورد كه خفه شود. يا يك بشكه فلزي كه با آن بازي كند و يا يك تخته سنگ گرد استوانه متوسط بگذاريد كه بدن خودش را به آن بمالد. داخل قفس شيرها صاف صاف است و حتي يك توپ ضخيم بسكتبال هم ندارند كه با آن سرگرم بشوند. رعايت بهداشت و تميزي قفس خوب است.
گوشت سموماتي دارد مانند: هيستامين، كلسترول، اسيد اوريك، تري گليسيريد، اوره و ... اما در طبيعت وقتي كه حيوان مي دود و يا با هم بازي مي كنند و يا دعوا مي كنند اين سمها در بدن حل و خنثي مي شود و به عنوان عرق و ادرار از بدن دفع مي گردد. وقتي كه حيوان گوشتخوار، از صبح تا شب يكجا بنشيند، افسرده و غمگين مي شود و زود بيمار مي گردد. شما كه مريضي و درد او را درك نمي كنيد.
حيوانات گوشتخوار در طبيعت جنگل و دشت كمي هم گياه به عنوان دارو مي خورند اما شما در باغ وحش فقط گوشت الاغ مي دهيد. لطفاً كمي هم غذاي گياهي به عنوان چاشني هفته اي يك بار بدهيد.
شيرها آفتاب را دوست دارند. اما در قفس شيرهاي باغ وحش تهران سايه است و محل سايه جايگاه بيماري است. نور خورشيد مريضي ها و بيماري ها و ميكرب ها و ويروسها را مي كشد.
۳- زندگي شغال، كفتار، گربه وحشي، روباه، گرگ هم خيلي بد است زمين سيماني و خيس است قفس آنها بيشتر سايه و كوچك است. تنها هستند، جفت ندارند محل زندگي آنها و سبزه و درخت و گياه ندارد محدود است. گرگي را ديدم كه در يك قفس يك متري زنداني كرده بودند و حيوان مظلوم جنون گرفته بود و سرش را به ميله آهني مي زد، به خدا قسم كه گناه دارد.
در قفس گوشتخوارها چوب و تنه بگذاريد كه با آن بازي بكنند آنها جاي بزرگ را دوست دارند.
خواهشمند است در جايگاه بزرگ و سرسبز اين حيوانات مظلوم را نگهداري كنيد. آنها علاقه دارند، بدوند و جنب و جوش داشته باشند. كشورهاي پيشرفته اروپايي، آمريكايي، استراليايي و ژاپني اين كار را كرده اند.
۴- محل مارمولك صحرايي هم كوچك و سايه است و حيوان بدون حركت در يك جا خوابيده است در يك جايگاه آكواريوم شيشه اي و بدون هيچ رنگ و تنوعي، لااقل يك عدد گلدان و گياه سبز در آكواريوم آنها بگذاريد تا روحيه حيوان شاداب گردد و به محل زندگي آنها نور آفتاب بخورد.
ماهي ها و لاك پشت هم معمولي هستند و وضع زندگي لاك پشت هم خوب نيست و آب كمي دارند و سبزه و جلبك ندارد. قورباغه، ماهي و لاك پشت را يك جا بگذاريد تا بهتر و شاداب تر زندگي كنند. وجود صدف (گوش ماهي) سنگ و ماسه دريا باعث سلامت آنها مي شود. مقدار كمي نمك به تندرستي آنها كمك مي كند.
زندگي مارها نيز بدون تحرك است و افسرده هستند مارها دوست دارند حركت كنند اما سختگيري ما انسانها باعث شده است كه در يك آكواريوم شيشه اي زنداني شوند. لطفاً جايگاه آنها را كمي بزرگتر كنيد، نور لامپ و مهتابي كه مصنوعي هستند خوب نيست نور خورشيد بهتر است. يك گلدان خالي بگذاريد در آكواريوم تا در آن لانه درست كنند شما به مارها هر روز غذاي بچه موش مي دهيد اين كار درست نيست. غذا را متنوع كنيد يك روز مرغ، يك روز تكه اي گوشت، يك روز قورباغه و يك روز گياه و يك روز تخم مرغ بدهيد. چند شاخه درخت بگذاريد تا از آن بالا بروند و قدعلم كنند.
براي ميمونها و خرس ها تاب، سرسره، توپ و درخت و تخته سنگ و آب بگذاريد.
۵- فقط زندگاني حيوانات علفخوار و گياهخوار و پرندگان دانه خوار در باغ وحش تهران خوب است. در لانه پرندگان كمي شاخه و برگ درختان و يا پنبه بگذاريد تا آنها به وسيله غريزه طبيعي لانه درست كنند.
يك جعبه پر از خاك و سنگ هم بگذاريد. خاك براي تميز كردن خودشان و سنگ ريزه براي سنگدان معده شان. وجود گياهان و يا گلدان سرسبز براي سلامت پرندگان بسيار مفيد است و يك حوض كوچك كم عمق بگذاريد تا حيوان آب تني بكند. تقريباً جوي مانند باشد.
۶- هدف از تأسيس باغ وحش يك دانشگاه عمومي و محل آموزش براي مردم است. باغ وحش جايي است كه مخلوقات و ساير بنده هاي خداوند مهربان را مي توانيم نگاه كنيم و درس خداشناسي ياد بگيريم و بفهميم كه آفرينش هيچ موجود زنده اي عبث و بيهوده نيست و درك كنيم الله اكبر يعني چه و عظمت پروردگار را ببينيم. اما باغ وحش تهران تبديل شده است به محل زنداني و شكنجه كردن حيوانات، نمايشگاه ظلم و ستمگري ما انسانها به حيوانات مظلوم.
پيامبر اسلام حضرت محمد(ص) فرموده اند: رحم كنيد تا خداوند هم به شما رحم كند ولو در مورد يك بچه گنجشك.
۷- بچه خرها را هم نكشيد آنها كم سن و سال هستند و دوست دارند زندگي كنند و از آب، علف، گياهان، هوا، زمين، نور خورشيد و ماه، ستارگان، درختان، كوهها، رودخانه ها، برف، باران و گلها لذت ببرند و بازي كنند.
الاغ در ذهن ما انسانها بي ارزش نيست، حيوان باربر قدرتمند و صبوري است و گناه دارد آنها هم احساس دارند. هميشه و هنگام وقوع جنگ هاي بين المللي، مردم در اروپا مي گويند، آه و ناله تمام حيوانات مظلوم جنگل باعث جنگهاي جهاني بين كشورها مي شود. اگر به تمامي واقعيت نداشته باشد. بخشي از آن واقعيت دارد. چون جهان زنده يكپارچه است. باز هم مي گوييم مي توانيد از گوشت اسبهايي كه هر روز در انستيتو پاستور و رازي كرج كشتار مي شوند استفاده كنيد تا گوشت آنها هم اسراف نگردد. از دل و جگر، روده و معده و استخوان كشتارگاههاي گاو گوسفند و صيدگاههاي ماهي ها و كشتارگاههاي مرغ و طيور هم استفاده بكنيد.حيوانات هم مانند ما انسانها جان دارند و جان شيرين است.
آنها احساس مادري و محبت و نوازش رامي فهمند، احساس درد و خشونت و بي رحمي را مي فهمند. آنها عاطفه دارند فقط عقل ندارند. گرسنگي، تشنگي، بي خوابي و توليد مثل را احساس مي كنند. آنها پروردگار متعال را تسبيح و ستايش مي كنند. خداوند مهربان اين اعمال ستمگرانه انسانها را مي بيند. او مهربان است و مهرباني را دوست دارد. يكي از علت هايي كه دعاي مردم مستجاب نمي شود همين بي رحمي ها است.
حضرت امام محمد باقر(ع) فرمودند:
حضرت امام زين العابدين(ع) با حيوانش ۴۰ بار به حج رفتند و حتي يك تازيانه به حيوان نزدند و در صحرا اول به حيوان آب مي دادند و بار سنگين بر او تحميل نمي كردند.
محمد علي خوشنويس
