چهارشنبه ۳۰ فروردين ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۳۹۶۳ - Apr 19, 2006
مديركل محيط زيست استان تهران در گفت وگو با همشهري خبر داد:
۳۷۰ مورد تصرف در اراضي حفاظت شده
گروه شهري _ مژگان جمشيدي: به دنبال درج اخباري مبني بر روند رو به رشد تجاوز به مناطق حفاظت شده استان تهران توسط زمين خواران، مديركل محيط زيست استان تهران از تشكيل ۳۷۰ پرونده تخلف اعم از تصرف و تجاوز و تخريب در حوزه لواسانات در محاكم قضايي خبر داد.
دكتر محمدحسن پيراسته در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبني بر اينكه چگونه عده اي در مناطق حفاظت شده ورجين، جاجرود و البرز مركزي اقدام به تفكيك زمين و حتي ساخت و ساز كرده اند گفت: تمامي تجاوزها و تصرفاتي كه تاكنون در حوزه استحفاظي منطقه ورجين و جاجرود صورت گرفته توسط محيط بانان سازمان حفاظت محيط زيست گزارش و پرونده سازي شده و تنها در سال گذشته ۳۷۰ مورد از اين تجاوزها و جوازهاي صادرشده براي تصرفات، مورد به مورد به مراجع قضايي ارجاع شده اما تاكنون كمتر از ۱۵ درصد اين پرونده ها به سرانجام رسيده و خلع يد شده و مابقي پرونده ها همچنان در دستگاه قضايي در دست بررسي است.
به رغم اظهارات مديركل محيط زيست استان تهران، كانون ديده بانان زمين به تازگي با انتشار گزارشي از زمين لغزش در حوزه سد لتيان، از ۲۰ قطعه زمين تفكيك شده توسط زمين خواران در منطقه حفاظت شده جاجرود خبر مي دهد كه قرار است به زودي ساخت و ساز در آن آغاز شود. اما پيراسته در اين باره گفت: تجاوزها و تصرفات انجام مي شود و ماموران ما شبانه روزي و با تلاش با اين موارد برخورد مي كنند و تاكنون هر موردي بوده عليه مسببان آنها به دستگاه قضايي شكايت شده و درحال پيگيري است اما سازمان محيط زيست هيچ زميني را در مناطق حفاظت شده استان تهران خود واگذار نكرده است.
مديركل محيط زيست استان تهران همچنين درباره وقوع زمين لغزش هاي متعدد در حوزه سد لتيان و فشم و ميگون گفت: منطقه موردنظر كاملا واريزه ايست و با توجه به جغرافياي منطقه و توپوگرافي و فقر پوشش گياهي احتمال وقوع ريزش سنگ و رانش زمين در آن حوزه وجود دارد.
پيراسته درباره تعريض جاده در محور فشم _ ميگون كه به اعتقاد گروه هاي زيست محيطي عامل رانش زمين در اين حوزه عنوان شده يادآور شد: تعريض جاده فقط در مسير پيچ هايي كه ايجاد مشكل كرده انجام شده است و اين اقدام نيز در حوزه مديريت شهرداري بوده است.
اما اين درحاليست كه براي عمليات تعريض جاده بخش هايي از منطقه حفاظت شده البرز مركزي نيز كه در دو طرف اين محور واقع شده مورد تعرض واقع شده است، با اين حال اينكه چگونه اجازه آن از سوي سازمان محيط زيست صادر شده است، نكته ديگري است كه پيراسته در پاسخ به آن خاطرنشان ساخت: اين محورها جز مستثنيات بوده ضمن اينكه اصلا خود فشم و ميگون جز مستثنيات مناطق ما هستند و اقدام شهرداري نيز در حوزه طرح  هادي شهري و روستايي است.
وي افزود: با اين حال ما هم معتقديم كه گردشگاه هاي اطراف تهران چه در حوزه رودخانه جاجرود چه رودخانه كرج از يك توان اكولوژيك و ظرفيت برد مشخصي برخوردار هستند و متاسفانه در طرح هاي تعريض جاده در اين محورها كه به منظور جلب بيشتر گردشگران انجام مي شود به مساله مهم توان اكولوژيك اصلا توجهي نمي شود بنابراين هرگونه رونق اقتصادي بدون توجه به زيرساخت ها و ظرفيت برد مناطق اشتباه محض است كه وزارت كشور و سازمان مديريت و برنامه ريزي و وزارت مسكن و شهرسازي مي بايست توجه ويژه اي به آن داشته باشند.
مديركل محيط زيست استان تهران همچنين در ادامه خواستار همكاري نيروي انتظامي، دادگستري، ادارات منابع طبيعي و شهرداري با مساله دخل و تصرفات در اراضي ملي و ساخت و سازهاي غيرمجاز شد.

چشم انداز
012234.jpg
طبق قانون، رودخانه حريم عمومي است و دست كم تا ۳۵ متر از دو طرف كرانه رود مطلقاً غيرقابل تصرف توسط اشخاص است. طبق قانون تغيير كاربري اراضي كشاورزي ممنوع است. طبق قانوني احدي نمي تواند حتي يك سانتي متر از منابع طبيعي را تحت هيچ بهانه اي به تصرف خود درآورد.
طبق قانون انجام معاملات ملكي كه موضوع آنها اراضي ملي، طبيعي يا حفاظت شده باشد مطلقاً  ممنوع بوده و مرتكبين اينگونه معاملات با شكايت و اعلام هر كدام از شهروندان مي بايست تحت پيگرد قرار بگيرند.
با اين وجود... در همه رودبار قصران و همه رودبارهاي ايران به نظر مي رسد حتي كف دستي زمين نيز از هجوم متصرفان مستظهر به پشتيباني هاي خاص در امان نيست.
به راستي متوليان قانون در اين باره چه پاسخي دارند؟

صدور شناسنامه براي آثار تاريخي جلگه  مرودشت
012252.jpg
ايسنا: شناسنامه آثار تاريخي جلگه  مرودشت شامل اطلاعات، موقعيت جغرافيايي و پيشينه  تاريخي بناها تدوين مي شود.
مسعود رضايي منفرد رئيس اداره  ميراث فرهنگي و گردشگري مرودشت با اعلام اين مطلب افزود: بيش از يك هزار اثر در شهرستان مرودشت وجود دارد كه گروه هاي باستان شناسي از دو سال پيش در حال تدوين شناسنامه  آنها هستند. همچنين مدير پروژه  تدوين شناسنامه  آثار تاريخي جلگه  مرودشت نيز در اين  باره گفت: مرودشت يكي از غني ترين مكان ها از نظر تعدد و كثرت آثار تاريخي در ايران است كه بسياري از آثار آن، حتي يك  بار هم ديده نشده اند.
علي احمدي درباره  تدوين شناسنامه  آثار تاريخي مرودشت به خبرنگار ايسنا، توضيح داد: مشخصاتي از آثار شامل ابعاد، دوره  تاريخي و مختصات جغرافيايي اثر در فرم هايي جمع آوري و عكسي نيز در پرونده ثبت مي شود.

راه اندازي موزه هنرمندان در تخت فولاد اصفهان
012249.jpg
به منظور حفظ آثار به جاي مانده از هنرمندان مدفون در گورستان تخت فولاد اصفهان و نيز آثار هنرمندان در قيد حيات، موزه هنرمندان در اين مجموعه تاريخي راه اندازي مي شود
مهندس «حسين حميدي اصفهاني» مدير مجموعه تخت فولاد اصفهان در گفت و گو باپايگاه اطلاع رساني معماري و شهرسازي افزود: «به منظور حفظ آثار به جاي مانده از هنرمندان موسيقي، نقاش، خوشنويس و هنرهاي دستي هنرمندان مدفون در تخت فولاد همچنين آثار هنرمندان در قيد حيات، مجموعه تخت فولاد اقدام به احداث موزه هنرمندان مي كند» .«حميدي اصفهاني» علاوه بر حفظ آثار به جاي مانده،  موضوع ايجاد جاذبه هاي گردشگري را هدف ديگر احداث اين موزه عنوان كرد.به گفته مدير مجموعه تخت فولاد، تاكنون كار مطالعاتي اين موزه پايان يافته و تا حدودي آثار موردنظر گردآوري شده است. وي در ادامه افزود: «اعتبارات پيش بيني شده براي انجام پروژه موزه هنرمندان بالغ بر ۲۰۰ ميليون تومان است كه از طريق اعتبارات شهرداري اصفهان تامين مي شود.»

كميته كارشناسي ميراث جهاني تشكيل مي شود
012243.jpg
كميته كارشناسي ميراث جهاني از سوي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با همكاري نهادهاي مختلف تشكيل مي شود.
به گزارش خبرگزاري ميراث فرهنگي و گردشگري، عبدالرسول وطن دوست رئيس پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار فرهنگي و تاريخي ضمن بيان اين مطلب گفت: كميته كارشناسي ميراث جهاني به منظور شناسايي آثار طبيعي و فرهنگي كشور كه ارزش و امكان ثبت در فهرست جهاني را دارند، تشكيل مي شود.وي خاطرنشان كرد: اين كميته پس از بررسي هاي لازم و شناسايي آثار با ارزش تاريخي و فرهنگي، فهرست موقتي را تدوين مي كند كه اين فهرست براي تثبيت جهاني آثار به يونسكو ارائه خواهد شد.وي در خصوص اعضاي اين كميته گفت: در كميته مذكور مجموعه اي از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و سازمان هاي محيط زيست، زمين شناسي، مراتع و جنگل ها و نيز استادان دانشكده هاي محيط زيست و منابع طبيعي حضور خواهند داشت.
وطن دوست در ادامه ضمن اشاره به تشكيل بانك اطلاعاتي مرمت گفت: از ديگر برنامه هاي سال جاري پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار فرهنگي و تاريخي، تشكيل بانك اطلاعاتي مرمت است.

بناهاي قاجاري رامهرمز در اختيار مالكان خصوصي
012246.jpg
رامهرمز: كارشناس براي بررسي و شناسايي آثار تاريخي نداريم .
مدير اداره ميراث فرهنگي و گردشگري رامهرمز، مهم ترين مشكلات آن شهرستان را تملك آثار قاجاري و پهلوي كه در اختيار مالكان خصوصي اند و كمبود كارشناس براي بررسي آثار قابل ثبت در فهرست آثار ملي دانست.
فريدون بيگدلي با بيان اين كه سال گذشته به دليل نبودن نيروي متخصص و كارشناس هيچ كدام از آثار رامهرمز در فهرست آثار ملي ثبت نشدند، افزود: شانزده اثر باستاني اين شهرستان از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۳ در فهرست آثار ملي كشور ثبت شده اند كه قلعه «دار و دختر» ، «سد جره» و قلعه «يزدگرد» (تاشار) كه هر سه از آثار دوره ساسانيان اند، مهم ترين آنها به شمار مي روند. وي در گفت وگو با ايسنا، اظهار داشت: هم اكنون در حال بررسي بافت قديمي و شناسايي آثار و بناهاي تاريخي رامهرمز هستيم تا پس از جمع آوري و تنظيم اطلاعات، پرونده آثار براي ثبت به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ارسال شود.
بيگدلي تصريح كرد: رامهرمز كه شهري تاريخي با قدمت هشت هزار ساله است به تناسب پيشينه اش، آثار زيادي نيز دارد كه در جاي جاي شهرستان و حومه آن پراكنده اند؛ ولي متأسفانه به شهري با اين قدمت كه سايت هاي باستاني فراواني نيز دارد به اندازه كافي توجه نشده است.

ممنوعيت تردد اتوبوس ها و ميني بوس هاي ديزلي
012240.jpg
معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست گفت: تردد اتوبوس ها و ميني بوس هاي ديزلي در تهران از ابتداي سال ۸۷ ممنوع شد.
دكتر سيد خلاق ميرنيا در گفت وگو با ايسنا، افزود: بر اساس تصميم هيات وزيران تردد اتوبوس ها و ميني بوس هاي ديزلي از ابتداي سال ۱۳۸۷ در سطح شهر تهران ممنوع است.
وي افزود: از سوي ديگر وزارت نفت ظرف يكسال با برنامه ريزي لازم بايد نسبت به حذف گوگرد از گازوئيل توليدي اقدام كند.
گفتني است پيش از اين بر اساس مصوبه دولت تردد اتوبوسها و ميني بوسهاي ديزلي در تهران از ابتداي سال جاري ممنوع بود.

برنامه هاي ايران در سال ثبت ميراث فرهنگي
۵/۱ درصد آثار فرهنگي ايران تاكنون ثبت شده است
گروه شهري-مريم پاپي: با تأكيد سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بر ثبت اين ميراث، بسياري از حوزه هايي كه تاكنون مغفول مانده بود از عزلت بيرون آمده و به ثبت ملي مي رسند.
از همه دارايي ميراث فرهنگي غيرقابل شمارش ايران، تاكنون تنها ۱۵ هزار و ۲۵۰ اثر تاريخي به ثبت رسيده است. اين آخرين آماري است كه اواسط فروردين ماه از سوي اداره كل دفتر شوراي ثبت آثار تاريخي سازمان ميراث فرهنگي منتشر شد. اين در حالي است كه براساس يك برآورد غيررسمي در ايران حدود يك ميليون اثر فرهنگي قابل ثبت وجود دارد. به عبارت ديگر، تاكنون فقط ۵/۱ درصد آثار فرهنگي ايران ثبت شده است.
در سال ،۱۳۸۴ سه هزار و ۶۲۰ اثر تاريخي در فهرست آثار ملي به ثبت رسيد. به گفته «ناصر پازوكي» مدير كل دفتر ثبت آثار تاريخي فرهنگي و طبيعي ثبت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري: «در ميان استان هايي كه آثار تاريخي خود را در فهرست آثار ملي سال ۸۴ به ثبت رساندند خراسان با ۴۸۵ اثر در مقام نخست  قرار دارد و پس از آن اصفهان با ۴۶۹ اثر، يزد با ۴۳۹ اثر، فارس با ۳۶۶ اثر و كرمان با ۳۴۹ در مقام هاي دوم تا پنجم قرار گرفته اند.»
مدير كل دفتر ثبت آثار تاريخي فرهنگي و طبيعي، از جمله معضلات موجود در عرصه ثبت ميراث فرهنگي را نبود هماهنگي ميان بخش هاي مختلف عنوان كرده و گفته بود: «هم اكنون به جز موضوع ثبت آثار تاريخي فرهنگي غيرمنقول، ثبت ديگر وجوه آثار تاريخي، فرهنگي بلاتكليف است و ثبت شاخه هايي چون اموال منقول، ميراث شفاهي و آثار ناملموس به دليل نداشتن متولي خاص وضعيت مشخصي ندارد.»
ثبت نام مشاهير و هنرمندان در فهرست ملي ثبت تاكنون در ايران به اجرا در نيامده و هنوز نام هيچ يك از هنرمندان و نام آوران زنده ايراني در فهرستي ملي به ثبت نرسيده است. ميراث ناملموس، از جمله تعزيه، نوروز و جشن ها و آداب و رسوم كهن ايراني نيز در انتظار ثبت ملي به سر مي برند.
شوراي ثبت پيش از اين نيز بررسي هايي را در زمينه طبقه بندي فهرست هاي ثبتي آثار انجام داده است. تهيه ۲۲ فهرست مجزا با عنوان هاي مشخص نيز در همين زمينه انجام گرفت، اما فهرست ثبت مشاهير و هنرمندان در ميان اين ۲۲ عنوان قرار نگرفته بود، از اين رو دفتر ثبت آثار تاريخي، فرهنگي و طبيعي طي اقدامي مجزا مراتب تهيه اين فهرست را هم فراهم كرد.
افزايش تعداد و تنوع فهرست هاي ثبت آثار تاريخي، فرهنگي و طبيعي ايران هم اكنون مراحل آغازين خود را طي كرده و مسئولان اين حوزه در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري قصد دارند با ايجاد فهرست هاي مربوط به ميراث تاريخي منقول، طبيعي و ميراث ناملموس (معنوي)، گام هاي نخست دستيابي به ۲۲ فهرست مجزاي ثبتي را بردارند.
پازوكي پيش از اين مشكلات موجود براي ثبت آثار گنجينه هاي زنده بشري را كمبود اعتبارها عنوان كرده بود كه با تأمين اعتبار مورد نياز، ثبت اين بخش از آثار نيز آغاز شده است. كميته كارشناسي ميراث جهاني از سوي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با همكاري نهادهاي مختلف تشكيل مي شود.
اگرچه هنوز برنامه خاصي براي اختصاص بودجه و نگهداري از اين آثار وجود ندارد، بلندترين گام ميراث فرهنگي در اين خصوص، يعني شناسايي آثار ميراث تاريخي و طبيعي كشور برداشته مي شود. همزمان با اين اقدامات، ثبت آثار تاريخي و طبيعي ايران در فهرست ميراث جهاني نيز جدي تر گرفته مي شود. به طوري كه مسئولان ارائه پرونده آثار ايران به يونسكو در نظر دارند پيشنهاد لغو محدوديت ثبت سالانه تنها يك اثر از كشور را به اين سازمان جهاني ارايه دهند.
«عبدالرسول وطن دوست» رئيس پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار فرهنگي و تاريخي از تشكيل كميته كارشناسي ميراث جهاني به منظور شناسايي آثار طبيعي و فرهنگي كشور، كه ارزش و امكان ثبت در فهرست جهاني را دارند، خبر مي دهد. اين كميته پس از بررسي هاي لازم و شناسايي آثار با ارزش تاريخي و فرهنگي، فهرست موقتي را تدوين مي كند كه اين فهرست براي تثبيت جهاني آثار به يونسكو ارايه خواهد شد.
وي در خصوص اعضاي اين كميته گفت: در كميته مذكور مجموعه اي از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و سازمان محيط زيست، زمين شناسي، مراتع و جنگل ها و نيز استادان دانشكده هاي محيط زيست و منابع طبيعي حضور خواهند داشت.
وي افزود: گروه هاي كارشناسي مختلفي را بسيج كرده ايم كه شناسنامه اشياي موجود در كشور را تهيه كنند، به گونه اي كه هر شناسنامه، پرونده كوچكي از آن شيء باشد.
وي هدف از اين كار را بررسي وضعيت حفاظت و مرمت اشياي موجود عنوان كرد و خاطرنشان كرد: در هر شناسنامه علاوه بر مشخصات كامل شيء مشخص مي كنيم كه مرمت آن در چه اولويتي قرار دارد و بنابر اولويت هاي مشخص شده كار مرمت اشيا را شروع خواهيم كرد.
همچنين با تهيه اين بانك اطلاعاتي مشخص مي شود چند اثر فرهنگي در كشور وجود دارد و چند درصد آنها بنابر اولويت، نيازمند مرمت فوري هستند.
به اين ترتيب مسئوليت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري براي نگهداري آثار افزون مي شود. چرا كه روز به روز بيشتر در معرض پرسش هاي يونسكو قرار خواهد گرفت و معلوم نيست با مشخص نبودن وضعيت بودجه اين سازمان در سال آينده و افزايش نيافتن حتمي آن، چگونه از پس حفظ اين تعداد آثار برخواهد آمد؟

اعضاي اكو با خطوط ريلي به هم مي پيوندند
خط آهن بم - زاهدان سال آينده به بهره برداري مي رسد
گروه شهري: مديرعامل راه آهن جمهوري اسلامي ايران در ديدار دبيركل سازمان همكاري اقتصادي (اكو) خواستار تكميل شبكه ريلي ميان كشورهاي عضو اين سازمان شد.
مديرعامل راه آهن جمهوري اسلامي ايران ديروز در ديدار دبيركل سازمان همكاري اقتصادي (اكو) خواستار تكميل شبكه ريلي ميان كشورهاي عضو اين سازمان شد.
«محمد سعيد نژاد» درباره توسعه خطوط ريلي كشورهاي عضو اكو گفت: «ايران از راه اندازي قطار مسافري و كانتينري آلماتي _ استانبول استقبال مي كند، البته بايد ازبكستان و تركمنستان نظر قطعي خود را در اين مورد اعلام كنند.»
وي اظهار داشت: «احداث خط آهن دور درياچه وان تركيه، اتصال راه آهنهاي ايران و جمهوري آذربايجان از طريق مرز آستارا و اتصال ريلي افغانستان به ايران با ساخت خط آهن سنگان - هرات در فعال تر شدن شبكه ريلي كشورهاي عضو اكو موثر است.»
مديرعامل راه آهن جمهوري اسلامي ايران، با بيان اينكه خط آهن بم - زاهدان در سال آينده به بهره برداري مي رسد، تصريح كرد: «براي بهره برداري بهينه از اين خط ترانزيتي و نقش مثبت آن در كريدور شرق و غرب، بازسازي و افزايش بار محوري راه آهن ميرجاوه - كويته پاكستان ضروري است.»
وي خواستار طرح موارد ياد شده در اجلاس وزراي حمل ونقل كشورهاي عضو سازمان همكاري اقتصادي(اكو) شد. اين اجلاس پنجم و ششم ارديبهشت ماه در تهران برگزار مي شود.
«اسخت اورازباي» دبيركل اكو نيز ضمن موافقت با مسائل مطرح شده، اظهار اميدواري كرد كه با بررسي اين موضوعات و اتخاذ تصميمهاي مناسب در نشست وزيران حمل ونقل كشورهاي عضو اكو، توسعه حمل و نقل ريلي ميان اين كشورها گسترش يابد.

تلاش براي هويت بخشي به محله ها
۱۵۲ آب نما در تهران ساخته مي شود
ميراث خبر: احداث ۱۵۲ آب نما در تهران، نتيجه آخرين برنامه ريزي هاي سازمان زيباسازي براي هويت بخشي به سيماي شهري پايتخت است.
مسئولان و متوليان برنامه ريزي براي سيما و منظر شهري تهران در جمع بندي هاي خود به اين نتيجه رسيده اند كه با نصب ۱۵۲ آب نما در پايتخت، مي توان بخشي از هويت آسيب ديده تهران از ساخت و سازهاي بي برنامه سال هاي گذشته را ترميم كرد.
مهدي گلشني- معاون امور مناطق سازمان زيباسازي شهر تهران- كه مسئول اصلي برنامه ريزي براي اجراي هماهنگ ساخت آب نما در مناطق و نواحي مختلف تهران است، در مورد جزئيات تصميم گيري هاي اخير مسئولان براي زيباسازي تهران گفت: «آب نماها از موثرترين عناصر شهري هستند و نقش به سزايي در ارتقاي كيفيت محيط شهري دارند. اين آب نماها با تاثيري كه در زيبايي تهران بر جاي مي گذارند، فضاهاي شهري را براي شهروندان قابل تحمل تر كرده و از اغتشاش بصري تهران مي كاهند» .
معاون امور مناطق سازمان زيباسازي شهر تهران، مجموع تعداد آب نماهايي را كه مقرر شده در تهران نصب شود، ۱۵۲ آب نما اعلام كرد و گفت: «۱۲۲ مورد از آنها توسط شهرداري هاي مناطق و ۳۰ مورد توسط سازمان زيباسازي احداث مي شود» .
گلشني پيش بيني كرد كه عمليات احداث آب نماها در تهران تا پايان سال ۸۵ به اتمام رسد.به گفته اين مقام مسئول، بر پايه برنامه هاي موجود، چهار نوع آب نما شامل آب نماي موزيكال، صخره اي، حجمي و فواره اي براي طراحي و نصب در تهران در نظر گرفته شده است. كارشناسان معتقدند نصب آب نماها، سيماي شهري تهران را تلطيف كرده و به عنوان يك نشانه شهري تاثيرگذار در هويت بخشي به تهران، نقش موثري ايفا مي كنند.

هواشناسي
012258.jpg
012237.jpg
012255.jpg
012261.jpg

زادبوم
اجتماعي
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
رسانه
حوادث
خارجي
سياسي
داخلي
شهرستان ها
شهري
راهنما
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   رسانه   |   حوادث   |   خارجي   |  
|  سياسي   |   داخلي   |   شهرستان ها   |   شهري   |   راهنما   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |