در عصر پيشرفت تكنولوژي صحنه جنگ افزاري و تسليحات فضايي هستيم و كشورهاي پيشرفته به دنبال ساخت تجهيزات و تسليحاتي هستند كه بتوانند در كمترين زمان و بالاترين دقت، فعاليت  كشورهاي ديگر را مورد تجزيه و تحليل قرار دهند.
در دهه اخير، رابطه بين پيشرفت تكنولوژي و علوم نظامي به واسطه پيشرفت علم هوافضا بسيار نزديك تر شده است و از طرف ديگر دفاع از مرزها يكي از دغدغه هاي هر كشوري است كه به واسطه نظامي و به دست آوردن اطلاعات از كشورهاي ديگر ميزان نگراني كمتر خواهد شد.
هر روزه آزمايش هاي موشكي در كشورهاي مختلف انجام مي شود و با وجود فناوري هاي جديد، برد موشك ها در حال افزايش است، به طوري كه هم اكنون بسياري از كشورها داراي موشك هاي بالستيك قاره پيما با برد بيش از ۵۵۰۰ كيلومتر هستند. پس ديگر تنها تهديدات كشور همسايه در نظر گرفته نمي شود، بلكه با برد بالاي موشك هاي بالستيك هر كشوري كه در جهان قدرتمند شود، كشورهاي ديگر نيز تحت تأثير قدرت آن و حتي در دايره تهديدات آن كشور قرار مي گيرند. با اين اوصاف كشورهاي پيشرفته مانند ايالات متحده آمريكا با روسيه شروع به ساخت سامانه هاي ضد موشكي (ملقب به سپر موشكي) كردند. ايالات متحده آمريكا اين طرح را از زمان رياست جمهوري رونالد ريگان دنبال مي كند. ايجاد يك سپر موشكي كارآمد نياز به اطلاعات سريع براي تشخيص پرتاب موشكي كشورهاي ديگر دارد و ما در اين نوشتار يكي از پايگاه هاي قوي اطلاعاتي آمريكا موسوم به نوراد يا فرماندهي پدافند هوايي آمريكاي شمالي را به صورت مختصر شرح خواهيم داد.
مهمترين تشكيلات جنبي مربوط به امور فضايي _ نظامي آمريكا،  شبكه اي است موسوم به نوراد NORAD)) كه مخفف عبارت فرماندهي پدافند هوايي آمريكاي شمالي به شمار مي رود. (آمريكاي شمالي از اين جهت كه پاره اي از سيستم هاي آن در خاك كانادا قراردارد.)
خود نوراد جزئي از مركز فرماندهي پدافند هوايي فضايي است كه آن نيز به نوبه خود زير نظر چهاردهمين نيروي پدافند هوافضايي آمريكا قرار دارد.
وظيفه نوراد در برگيرنده يك سري ايستگاه هاي زميني، پست هاي ديده باني پرنده، يگان هاي شناور اكتشافي، ردگيري، تعقيب و ثبت منظم كليه اشيايي است كه به فضا پرتاب مي شود و سپس در فضا باقي مي ماند.
مركز اصلي عمليات اين شبكه گسترده در مجموعه اي است زيرزميني كه در عمق ۱۴۵۰ پايي در لابه لاي كوه هاي چي ين واقع در ايالت كلرادو مستقر است.
اين مركز اصلي به وسيله اطلاعاتي كه در چهار گوشه جهان به آن مي رسد، تغذيه مي شود و همان طور كه اشاره شد كليه وسائل ساخت بشر كه از هر گوشه زمين به فضا پرتاب مي شوند را زير نظر مي گيرد. اين وسائل خواه موشك هاي بالستيك بين قاره اي باشند خواه ماهواره يا سفينه فضايي سرنشين دار، نه تنها برنامه شان پيگيري مي شود، بلكه زماني كه در مدار قرار گرفتند نيز از نظر دور نمي مانند و كوچكترين فعاليت آنان ثبت و بايگاني مي شود و به اين ترتيب كاتالوگ كاملي از كليه اجسام مصنوعي كه در فضا و در مدار زمين هستند، تهيه مي شود. به عنوان مثال در يكي از پروازهاي فضايي سرنشين دار آمريكا، يكي از فضانوردان دوربيني را كه با آن از عمليات فيلمبرداري مي كرد، از دست مي دهد و هم اكنون مشخصات اين دوربين به عنوان يكي از اشياي گم شده فضايي ثبت شده است. علاوه بر مركز اصلي نوراد در كلرادو، اين شبكه در گوشه و كنار دنيا داراي ايستگاه هاي ردگيري و تعقيب مجهزي است و همان گونه كه گفته شد، داده هاي آنها به مركز اصلي مخابره مي شود. اين ايستگاه ها سه نوع هستند.
۱- ايستگاه هاي ويژه ردگيري سفينه هاي فضايي
۲- ايستگاه هاي ويژه ردگيري موشك هاي قاره پيما
۳- ايستگاه هاي ردگيري دوگانه كه هم به تعقيب ماهواره ها و سفينه هاي فضايي مي پردازند و هم پرتاب موشك ها را زير نظر دارند.
از لحاظ جغرافيايي اين ايستگاه ها از تركيه گرفته تا انگلستان، ايتاليا، كانادا، نيوزيلند و آلاسكا پراكنده اند. مهمترين ايستگاه هاي ردگيري سفينه هاي فضايي وابسته به نوراد در شبكه اي متمركز به نام بيكرنان هستند كه سيستم هاي آن مي توانند شئي به اندازه يك توپ بسكتبال را در ۲۰۰۰ مايلي (مايل دريايي) تشخيص و از آن عكسبرداري كنند.
طي چند دهه اخير، همزمان با توسعه سريع فعاليت هاي فضايي روسيه و پيوستن چين، كشورهاي اروپايي، هند و ژاپن به كشورهاي صاحب اين تكنولوژي ، آمريكا لزوم بازسازي شبكه ردگيري و مراقبت فضايي خود را احساس كرد و به بازسازي و به روز كردن سيستم هاي موجود پرداخته است.
در اين بازسازي قبل از هر چيز شبكه بيكرنان جاي خود را به شبكه جديدي به نام جي اودس خواهد سپرد كه اين كلمه مخفف سيستم مستقر در زمين براي نظارت فضاهاي دوردست از طريق الكترونيكي و بصري است. اين شبكه نسبت به بيكرنان از دو نظر بهبود پيدا مي كند.
۱- از نظر افزايش سرعت در تجزيه و تحليل داده ها.
۲- از نظر افزايش حساسيت در كشف اشيايي كه در فواصل دورتري در فضا به سر مي برند.
۵ ايستگاه از نوع فوق در ميدان تير «وايت سندرز» آمريكا، كره جنوبي، شمال آفريقا،  هاوايي و خاورميانه استقرار يافته اند كه اولين آن در سال ۱۹۸۱ در آمريكا و آخرين آن در ماه مي ۱۹۸۲ در نقطه نامعلومي در خاورميانه، شروع به كار كرده است.
ايستگاه هاي شبه جي اودس از سيستم ويدئويي كه همزمان با قرار گرفتن شيء در رؤيت دوربين مي توان آن را بر روي صفحه تلويزيون مشاهده كرد، بهره مي گيرند. هريك از ۵ مركز اين شبكه داراي دو تلسكوپ اصلي ۴۰ اينچي، به فاصله كانوني ۸۶ اينچ و منطقه ديد به اندازه ۱/۲ درجه و به وزن ۲۳۰۰ پوند و يك تلسكوپ ذخيره ۱۵ اينچي با فاصله كانوني ۱۳۰ اينچ و منطقه ديد به اندازه ۶ درجه هستند كه از تلسكوپ ذخيره براي رؤيت اشياي نزديكتر و با سرعت زيادتر استفاده خواهد شد. ضمناً هر يك از ايستگاه هاي فوق، سايت هاي كامپيوتري عظيمي با ۳۵ پرسنل غيرنظامي و تعدادي نامعلوم پرسنل نظامي دارند.
در كنار ايجاد شبكه جي اودس، آمريكا كليه ايستگاه هاي ردگيري و مراقبت قديمي خود را كه از كار افتادند و يا نيازي به وجود آنها نيست و پيش از اين متعلق به سازمان هاي گوناگون بوده اند، در اختيار نوراد مي گذارد تا از آنها نيز براي ردگيري فضايي استفاده شود.
البته با وجود تمامي اين اوصاف نيروي هوايي آمريكا با طراحي و تكميل پروژه هاي ماهواره اي تي دي آر اس، كه از انواع ماهواره هاي مخابراتي غيرنظامي هستند و وظيفه رهگيري و تقويت داده هاي سفينه هاي فضايي را برعهده دارند، كليه وظايف ايستگاه هاي زميني را باهمان ماهواره ها به خوبي و با دقت بيشتري ادامه خواهد داد.

دهه اول ماه آگوست سال ۲۰۰۵ يكي از پرالتهاب ترين دورانهاي سازمان فضايي ايالات متحده(ناسا) بود. آيا ديسكاوري مي تواند وارد جو شود؟ آيا انفجار رخ مي دهد؟ آيا به سلامت به زمين مي نشيند؟ سرانجام سرهنگ آيلين كالينز و همراهان چه خواهد بود؟ اينها و بسياري سؤالات ديگر نه تنها در داخل، بلكه در خارج از ايالات متحده افراد بسياري را مشغول خود ساخته بود، اما سرانجام در ساعت پنج و يازده دقيقه به وقت محلي و برابر با دوازده و يازده دقيقه به وقت  گرينويچ غرش مهيب ديسكاوري بر روي باند فرود پايگاه هوايي ادواردز در ايالت كاليفرنيا به همه نگراني ها پايان داد. در آن روز مسافران ديسكاوري شايد پرالتهاب ترين لحظه هاي زندگي خود را مي گذراندند. اما بالاخره همه چيز به خير گذشت و پس از طي مسافت ۶۸۰۰ متري بر روي باند صحراي موجاوه، ديسكاوري آرام گرفت تا كاپيتان، آيلين كالينز و ۶ خدمه ديگر پروازي از آن خارج شده و گام بر روي زمين نهند. حال پس از گذشت چندين ماه پايگاه اطلاع رساني ناسا اعلام كرده است كه اول ژولاي روزي است كه دوباره ديسكاوري به فضا خواهد رفت. در اين سفر كاپيتان «استيو لنزي» به همراه شش فضانورد ديگر زمين را ترك كرده و با ديسكاوري به سمت ايستگاه فضايي بين المللي پرواز خواهند كرد. حدوداً چهار سال پيش انفجار فضاپيماي كلمبيا بر فراز آسمان تگزاس به دليل نقص فني پيامدي جز نابودي و مرگ هر هفت فضانورد آن درپي نداشت. از آن سالها تاكنون دانشمندان ناسا سعي در رفع اين نقص فني دارند. انفجار كلمبيا به دليل اصابت تكه عايقي كنده شده از جداره خارجي سوخت رساني بوده است. دانشمندان را تصور بر اين بود كه اين مشكل حل شده است. اما ايراد مشابهي كه در هنگام پرواز ديسكاوري در سال گذشته رخ داد(خوشبختانه اين بار فاجعه بار نبود و تكه عايق به بدنه فضاپيما برخورد نكرد) نشان از آن داشت كه اين نقيصه برطرف نشده است. مسير لوله هاي سوخت رساني به مسير انجماد مشهور است كه به گفته كارشناسان اين انجماد ناشي از سرماي سوخت  هيدروژن مايع فضاپيماها بوده است كه تا به حال دو مرتبه باعث كنده شدن تكه اي از اين عايق شده است.
همين امر باعث شده دانشمندان ناسا تصميم بگيرند از مقدار عايق لوله هاي سوخت رساني بكاهند. اما ميزان عايق كاسته شده در بين كارشناسان اختلاف ايجاد كرده است. عده اي از دانشمندان مي گويند ميزان كنوني يعني حدوداً ۱۵ كيلوگرم كافي است. اما عده اي ديگر از دانشمندان معتقدند كه ميزان بيشتري بايد كاسته شود. با اين حال «وين هيل» مدير پروژه پروازهاي فضاپيماهاي ناسا معتقد است كه تغييرات لازمه صورت پذيرفته و به تمامي نگراني ها نيز پاسخ داده شده است.
دكتر «ديل گري سون ماير» مدير عمليات فضايي ناسا كه در مورد مسيرهاي منجمد تحقيق مي كند نسبت به تعيين اول جولاي به عنوان روز پرتاب ديسكاوري ابراز اطمينان كرده است. با وجود نگراني هاي موجود كه امري عادي در مورد پروازهاي فضايي است، فضانوردان زبده ناسا هم آمادگي خود را براي اين پروژه پروازي جديد اعلام كرده اند. در همين حال فضانورد «مايك فوسون» كه در اين پروژه مشاركت خواهد داشت، ضمن قبولي بي عيب نبودن اين پروژه گفت دست اندركاران اين سفر در حد كمال آمادگي خود قرار گرفته اند.
براي پرواز ديسكاوري دورنماي هجده  روزه تا نوزدهم جولاي تعيين شده است. اما افراد گوناگون در مورد اين پروژه و سفر فضايي ديسكاوري در اول جولاي صحبت هايي كرده اند كه در اين ميان سخنان فرمانده تيم، كاپيتان «استيو لنزي» جالب توجه است. وي مي گويد: «طي اين سفر فضانوردان به تعمير ايستگاه فضايي بين المللي خواهند پرداخت و روش هاي جديدي را براي بازرسي بدنه فضاپيماها براي يافتن نقص فني مورد آزمايش قرار خواهند داد و دو بار نيز به پياده روي فضايي مبادرت خواهند ورزيد.»
مرتضي اسلام زاده

نتيجه پژوهش منتشر شده در شماره آوريل نشريه مؤسسه سرطان فرانسه نشان مي دهد كه كمبود ويتامين D مي تواند در افزايش تعداد سرطان ها و نيز بالا رفتن ميزان مرگ و مير در مردان مبتلا به سرطان مؤثر باشد. اين نتيجه به خصوص در مورد آسيب شناسي هاي توموري گوارشي ثابت شده است.
تحقيقات قبلي ثابت كرده بود كه در معرض آفتاب قرار گرفتن به طور منظم، كه باعث مي شود بدن ويتامين D بسازد، در كاهش وسعت بعضي از سرطان هاي گوارشي مؤثر است. اين محققان حدود ۴۸هزار مرد را در سال هاي ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۰ مورد مطالعه قرار دادند. آنان ميزان ويتامين D دريافت شده را محاسبه كردند، اما عوامل ديگري مثل در معرض آفتاب قرار گرفتن، رنگ پوست، فعاليت و وزن نيز مي تواند در اين نتايج مؤثر باشد.
محققان مشاهده كرده اند ويتامين D اضافي(۱۵۰۰ واحد بيشتر در روز) در كاهش ۱۷ درصد تعداد كل سرطان ها، ۲۹ درصد مرگ در اثر سرطان و ۴۳ درصد تعداد سرطان هاي گوارشي مؤثر بوده است. ميزان مناسب ويتامينD موجود در تغذيه ۴۰۰ واحد در روز است، كه سهم ناچيز ويتامين D  ساخته شده در بدن انسان را نشان مي دهد. در واقع، ۳۰ دقيقه در معرض آفتاب قرار گرفتن باعث مي شود بدن تا ۲۰هزار واحد ويتامين D بسازد. اين ميزان در افراد داراي پوست روشن است.
اين مطالعه جديد به محققان ثابت كرده است كه ويتامين D مي تواند مأمور ضد سرطان باشد. با وجود اين، نبايد از خطرات اجتناب ناپذير مصرف خوراكي زياد و طولاني مدت ويتامين D (افزايش كلسيم خون، اختلال رشد در كودكان...) يا به مدت زياد در معرض آفتاب قرار گرفتن(سرطان پوست) غفلت كرد.
مترجم: هدي معصومي
منبع: nouvelobs

در نخستين نمايشگاه كتب الكترونيكي جهان كه از ۱۳ تير تا ۱۳ مرداد برپا مي شود، بيش از ۳۰۰ هزار كتاب الكترونيكي به صورت رايگان در وب سايت نمايشگاه در دسترس علاقه مندان قرار مي گيرد. به گزارش آسوشيتد پرس، سازمان غيرانتفاعي گوتنبرگ در آمريكا پروژه اي را با عنوان «پروژه گوتنبرگ» تعريف كرده كه هدف از اجراي آن در دسترس قراردادن يك ماهه يك سوم از يك ميليون كتاب الكترونيكي قابل دانلود شدن براي علاقه مندان است.اين كتاب هاي الكترونيكي توسط هزاران داوطلب اين پروژه تايپ و اسكن شده و بيشتر اين كتاب ها از اين پس مشمول قانون كپي   رايت نمي شوند. اين كتاب ها شامل كتاب هاي داستاني، غيرداستاني و كتاب هاي مرجع مي شود و هر كدام به ۱۰۰ زبان در دسترس خواهد بود. مايكل هارت، مدير پروژه گوتنبرگ درباره اهداف سازمان خود گفت: هدف اصلي ما اهداي بيشترين تعداد كتاب به بيشترين تعداد خوانندگان و ريشه كن كردن جهل و بيسوادي در جهان است.
وب سايت نخستين نمايشگاه كتاب الكترونيكي جهان به نشاني: http://worldbookfair.com در دسترس است.
شبنم شفيق نيا