ارتقا و توسعه علوم انساني و بهره گيري از ظرفيت هاي آن براي رفع نيازهاي علمي كشور، يكي از موضوعات مهمي است كه امروزه محل توجه بسياري از نخبگان علمي كشور است. پس از پاسخ رهبر معظم انقلاب به نامه جمعي از دانش آموختگان حوزه در 16/11/81، كه در آن بر ضرورت اهتمام حوزه و دانشگاه به بسط آزادانديشي و شكل گيري يك حركت گسترده براي توليد علم و نظريه پردازي تأكيد شده بود، اقدامات متعدد و متنوعي در كشور انجام گرفت كه از جمله مهم ترين آنها مي توان به تأسيس هيأت حمايت از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره اشاره داشت. هيأت حمايت از كرسي هاي علمي كه در اواخر سال 1382 توسط شوراي عالي انقلاب فرهنگي راه اندازي شد، چندي است با اقدام مجدد شوراي عالي انقلاب فرهنگي در ترميم تشكيلات دبيرخانه آن، گام هاي تازه اي را براي توسعه كمي و كيفي اين كرسي ها در كشور برداشته است. اين هيأت پانزده عضو دارد كه نيم بيشتر آنها شخصيت حقوقي و جزو رؤساي برخي از دانشگاه ها و مؤسسات علمي مهم و مابقي از شخصيت هاي حقيقي هستند كه با حكم رئيس جمهور به عضويت هيأت درآمده اند. از جمله فعاليت هاي جديد، بازنگري در آيين نامه هاي برگزاري اين كرسي ها است. در حال حاضر آيين نامه قبلي برگزاري كرسي ها به سه آيين نامه جداگانه تحت عناوين كرسي هاي نوآوري و نظريه پردازي ، كرسي هاي نقد و كرسي هاي مناظره تبديل شده است. اين آيين نامه ها به تفصيل ضمن تبيين شرايط صاحبان نظريه، نوآوري و نقد و همچنين ويژگي هاي اعضاي كميته داوران، فرآيند برگزاري اين كرسي ها را تشريح كرده اند.
اگر بخواهيم يك تعريف ساده از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره ارائه دهيم، در واقع اين كرسي ها مجامعي آكادميك به شمار مي روند كه يك محقق مي تواند رأساً يا با وساطت دانشگاه يا مؤسسه تحقيقي مورد نظر، نتيجه تلاش علمي خود را به صورت روش مند در آن ارائه كرده و از نقدها و داوري هاي متخصصان عالي رشته مربوط استفاده كند. اما بايد توجه داشت كه برگزاري اين كرسي ها صرفاً شامل ارائه نظريه نيست، بلكه عرضه انواع و سطوح مختلفي از نوآوري، نقد و مناظره علمي را هم مورد توجه قرار داده است.
در كتابچه آشنايي با هيأت حمايت از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره، دوازده فايده براي برگزاري كرسي ها ذكر شده كه از جمله آنها مي توان به كمك به افزايش رونق و نشاط علمي، ايجاد زمينه ارتقاي فرهنگ نقد و نوآوري علمي و از همه مهمتر سنجش كيفي دستاوردهاي علمي و ايجاد بسترهاي مناسب براي بهره گيري از آنها در كشور، اشاره داشت.
از نظر هيأت حمايت از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره، برگزاري كرسي هاي علمي، صرفاً يكي از اضلاع نهضت توليد علم و نظريه پردازي در حوزه علوم انساني محسوب مي شود و لازمه پيشبرد اين امور، توجه جدي و همه جانبه به ساير اضلاع و ابعاد اين موضوع مهم و حياتي است. لذا اين هيأت ضمن مطالعه و شناسايي مجموعه موانع و مشكلات اساسي در مسير نظريه پردازي، نوآوري و نقد علمي در اين عرصه، تلاش هايي را براي شفاف سازي و رفع تدريجي اين موانع از سوي مراجع و دستگاه هاي علمي كشور آغاز كرده است.
غلامي، دبير هيأت حمايت از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره در همين ارتباط مي گويد: لازمه موفقيت كشور در شكل دهي نهضت توليد علم و نظريه پردازي، رو آوردن به مهندسي توليد علمي و تهيه برنامه  جامع توليد علم است تا علاوه بر برآورد دقيق امكانات مورد نياز، به همه موضوعات در يك سطح مناسب توجه شده و وظيفه و سهم مراجع و دستگاه هاي علمي كشور به شكل قانوني مشخص شده باشد. البته وي تأكيد مي كند كه وظيفه بخش هاي مختلف نظام صرفاً بسترسازي است، چرا كه توليد نظريه و نوآوري علمي مقتضيات خاصي دارد و در يك پروسه طبيعي اتفاق مي افتد.
از اين بحث كه بگذريم، كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره با اعلام آمادگي يا دعوت يكي از محققان مي تواند طراحي شود، ولي براي برگزاري يك كرسي، ابتدا محقق بايد خلاصه نوآوري، نظريه و يا نقد خود را در قالب طرح نامه اي كه از قبل طراحي شده است، ارائه دهد. در اين طرح نامه محقق به سؤالاتي درباره روش شناسي، فرضيه، ساختار و دلايل نظريه، نوآوري و يا نقد، پاسخ هاي دقيقي خواهد داد و اگر كتاب يا مقالاتي نيز در همين زمينه تأ ليف كرده باشد، آن را جهت بررسي بيشتر واگذار خواهد كرد.
بايد توجه داشت كه هر كرسي يك كميته داوران مستقل دارد كه بر حسب موضوع و با شرايطي كه درباره اعضاي آن در آيين نامه ذكر شده تشكيل خواهد شد. پس از تشكيل كميته داوران خلاصه نوآوري، نظريه و يا نقد (همراه با ضمائم) در كميته داوران بررسي خواهد شد و سپس ضمن تعيين معيارهاي كلي سنجش و ارزيابي نظريه، نوآوري و يا نقد، از دو ناقد و ارزياب متخصص و مجرب نيز براي مطالعه و نقد تفصيلي نوآوري، نظريه يا نقد دعوت به عمل خواهد آمد.
پس از آماده شدن نقدها و ارزيابي ها، كرسي مي تواند برگزار شود. طبق آيين نامه هاي مورد اشاره، صاحب  نظريه، نوآوري و يا نقد، ابتدا در سرفصل هاي مشخصي به تبيين ديدگاه علمي خود مبادرت مي كند و در ادامه هريك از ارزيابان به صورت مستقل نقدهاي خود را مطرح خواهند كرد. لازم به ذكر است كه به جز اعضاي كميته داوران و ارزيابان، تعدادي از متخصصان و صاحب نظران در موضوع مربوط نيز در كرسي ها دعوت مي شوند و بخشي از وقت جلسه نيز به طرح سؤالات آنها اختصاص خواهد يافت. در مرحله بعدي مجدداً صاحب نظريه، نوآوري و يا نقد ضمن پاسخگويي به سؤالات و ابهامات طرح شده، به دفاع از ديدگاه خود خواهد پرداخت.
در آيين نامه برگزاري كرسي ها اين گونه آمده است كه كميته داوران پس از برگزاري كرسي، مباحث را جمع بندي نموده و نظر خود را به تفصيل درباره نوآوري، نظريه و يا نقد مزبور اعلام خواهد كرد. اما اين اظهار نظر به معناي قضاوت نهايي نخواهد بود، بلكه زمينه ارتقا و پيشرفت يك نظريه و نوآوري و نقد را فراهم خواهد كرد.
برگزاري اين كرسي ها علاوه بر تكريم محققان، به ارزيابي و پيشرفت فعاليت هاي علمي آنها كمك شاياني خواهد كرد و ارائه نظريه ها، نوآوري ها و يا نقدها از سوي محققان و صاحب نظران در اين كرسي ها كمتر با انگيزه هاي مادي صورت مي گيرد؛ ليكن در آيين نامه ها به محققان وعده داده شده كه پس از شركت  فعال در اين كرسي ها علاوه بر اعطاي امتياز قانوني، كه در ارتقاي پايه و رتبه اعضاي هيأت علمي مؤثر خواهد بود، از آنها به اشكال مختلف پشتيباني و تجليل خواهد شد. از جمله اين موارد مي توان به معرفي رسمي صاحبان نظريه، نوآوري و يا نقد به بنياد ملي نخبگان، استفاده از تسهيلات صندوق حمايت از پژوهشگران كشور و شركت مستقيم در جشنواره علمي سالانه هيأت حمايت از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره و برخورداري از هداياي ويژه اين جشنواره و نيز انتشار نتايج نظريه، نوآوري و يا نقد در مجله رسمي اين هيأت اشاره داشت. در حال حاضر برگزاري كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره در ساختار پژوهشي دانشگاه ها و موسسات پژوهشي حوزه و دانشگاه تدريجاً در حال كسب يك جايگاه شايسته است و يكي از عوامل مهم در ارزيابي فعاليت هاي آنها، ايجاد بسترهاي مناسب جهت استفاده محققان از كرسي ها به شمار مي رود.
ضمناً يكي از طرح هاي جانبي هيأت حمايت از كرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره، طرح پشتيباني از پايان نامه ها و رساله هاي دانشجويي و طلاب است كه با اهدافي چون تقويت و توسعه استعدادهاي دانشجويي و طلاب حوزه هاي علميه در زمينه نوآوري و نقد علمي، سوق دادن فعاليت هاي علمي دانشجويان و طلاب به سمت پاسخگويي به نيازهاي حائز اولويت كشور، ارتقاي علمي و مهارتي دانشجويان در زمينه روش شناسي پژوهش و نقد و همچنين شناسايي دانشجويان و طلاب داراي استعدادهاي علمي ويژه در زمينه نوآوري و نقد، تعقيب مي شود.
در حال حاضر سايت اينترنتي دبيرخانه هيأت حمايت از كرسي ها با نشاني www.korsi.ir علاوه بر انعكاس منظم گزارش كامل كرسي هاي برگزار شده و نيز برنامه هاي دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشي در زمينه برگزاري كرسي ها در آينده، مجموعه اخبار و اطلاعات مناسبي را در اختيار علاقه مندان قرار داده است كه مي تواند براي محققان و مديران پژوهشي حوزه علوم انساني و معارف اسلامي مفيد باشد.

همه ساله پايگاه هاي تابستاني مدارس از نيمه تيرماه، فعاليت خود را آغاز مي كنند، آنچه در اين پايگاه ها آموزش داده مي شود، شامل برخي مواد درسي مهم و فعاليت هاي فرهنگي و هنري، ورزشي و يا تفريحي است. اما به جز برخي از مدارس خاص، جاي آموزش مهارت هاي اجتماعي به خصوص كنترل هيجانات خالي است. در حالي كه اين مسأله يكي از مهم ترين عوامل تأثيرگذار در رشد و تربيت نوجوانان است و در حفظ آرامش رواني خانواده ها و فرزندان به خصوص در ايام تابستان كه ساعت فراغت و حضور در منزل بيشتر مي شود، بسيار مؤثر است. آموزش مهارت برخورد با حالات رواني از آنجا قابل اهميت است كه در حفظ تعادل فردي نقش بسزايي دارد. به اين صورت كه گاهي اوقات ما احساس مي كنيم، عملكردمان براساس ميل باطني مان نبوده، بلكه طبق عادت رفتاري از ما سرزده است كه تمايل به آن نداريم و علامت آن اين است كه بعد از آن رفتار احساس ناخوشايندي به ما دست مي دهد كه ناشي از وجود اضطراب و عدم تعادل است؛به بيان ديگر به هم خوردن تعادل دروني و بيروني.
براي مثال آنچه مي تواند در كلاس كنترل مهارت هاي زندگي آموزش داده شود، انجام تمرين هاي عملي براي كشف ديدگاه ها و نگرش هاي واقعي خود است و اين اولين گام خودشناسي است. البته در اين شناخت ديدگاه هاي واقعي (خود واقعي) بايد شناخته شود، نه صرفاً رفتارهاي ظاهري كه از فرد سر مي زند. به عبارت ديگر عملاً آموخته شود چگونه فرد به رفتارهايش نگاه كند و آنها را ببيند و سپس در مورد آنها بينديشد و برنامه ريزي كند و البته لازم است الگوي برنامه ريزي مناسب نيز در كلاس ارايه شود. در اين كلاس ها، جوان بايد بياموزد، چگونه و تدريجي رفتارهايش را شناسايي نموده و مدل رفتارهاي خود را در ذهن طراحي كند و سپس نگرش خود را از رفتارها استخراج و نسبت به اصلاح نگرش خود اقدام نمايد. خوب است در اين كلاس ها با تمرينات عملي، نشان داده شود چگونه نگرش و رفتار در تعامل با يكديگرند و دو سويه يك پيكان مي باشند كه در ارتباط متقابل با يكديگرند.
مي توان در اين كلاس ها آموزش داد كه لازم نيست فكر كنيم وقتي به مرحله اصلاح نگرش رسيديم، حتماً فردا يا لحظات بعد، آن شويم كه تصور كرده ايم، زيرا اين امر امكان پذير نيست و از آنجايي كه لازم است در اين كلاس ها آموزش تفكر منطقي و حل مسأله نيز بخشي از طرح درس مدرس باشد، كافي است آموزش بر مبناي ايجاد شناخت انجام گيرد، به اين معنا كه لازم است با تمرين و كسب آگاهي به اين شناخت برسيم كه ما در اعماق خود، چه چيزهايي را دوست داريم و دوست داريم چه باشيم و چگونه باشيم و سپس يك آجر بر بناي شخصيتي كه ايده آل ماست و در ذهن طراحي كرده ايم، بگذاريم. مسلماً تا بناي شخصيت ايده آل خود را بسازيم، نيازمند زمانيم و استمرار در زمان براي اين امر، لازم ترين مسأله است. زيرا زمان ابزار تمرين و تكرار براي ساختن و كامل كردن است. در اين مرحله است كه بايد به مسأله تغيير و پذيرفتن آن به عنوان يك اضطرار و يك انطباق توجه نمود و اعتقاد نسبت به آن را در خود ايجاد كرد. البته فرايند تصور از خود و تمرين براي كسب شخصيت ايده آل را نيز بايد در كلاس مهارت كنترل هيجانات به صورت مستمر انجام داد و تمرين كرد و سپس نتايج آن را براي خود ارزيابي نمود، چنانچه در ادامه كلاس به ايجاد آرامش در خود دست نيافتيم، مي توان با همكاري مدرس در روند ادامه كلاس، تغييراتي نيز ايجاد كرد. اين آرامش همان رضايت خاطر است كه از بر داشتن يك قدم به سمت هدف ولو كوچك و براي دستيابي به يك هدف بزرگ برداشته شده است و اين رضايت خاطر شور و اميدي در دل ايجاد مي كند كه قدرت ايجاد تصاوير دلپذير و تحقق اهداف را در ذهن مي سازد و دنبال مي كند. مرحله بالاتر آن است كه فرد تسليم شرايط موجود نشده و قدرت مقابله و مقاومت در خود ايجاد كند و اين حس در انسان شعف و قدرت و نشاط توليد مي كند و اين قدرت ابزار بعدي براي ايجاد تغييرات و كنترل هاي بعدي خود است. اين روند در كلاس مهارت كنترل هيجانات لذتي براي فرد ايجاد مي كند كه مي تواند وصف ناپذير باشد. زيرا از ابتدا تا انتها با خود واقعي، خويش در ارتباط است و نه هيچ چيز مادي ديگر. به عبارتي ديگر لذت تكامل تجربه مي شود و تجربه اي لذت بخش و وصف ناپذير براي فرد به جا مي گذارد و اما در اينجا به ذكر چند نمونه تمرين عملي پرداخته مي شود كه مدرس مي تواند به عنوان تكليف منزل در نظر بگيرد:
۱ - به خود يادآور مي شوم كه شور و اميدي كه سراسر وجودم را پركرده براي تصورات خوب من از آينده است. تصاوير دلپذيرتحقق اهدافم را در فردا و پس فردا در ذهن دنبال مي كنم و خوشحالم از اين كه تسليم شرايط نشده ام.
۲ - به ياد مي آورم كه من شخص خوبي هستم كه گاهي دچار اشتباه و خطا مي شوم و قدرت و توانايي و استعدادهاي زيادي دارم كه به سرعت و با تمرين قادر هستم اشتباهات و خطاها را جبران كنم و سرعت تحقق اهدافم را بالا ببرم.
۳ - باور دارم، رفتار بدم مانع خود آموزيم شده است، به خود يادآور مي شوم كه من خوبم، من برتر از رفتارم هستم و وجود خوبم رفتار بدم را تغيير مي دهد و اصلاح مي شوم.
به اميد آن كه مراكز آموزشي ما به سرعت بتوانند خود را براي آموزش اين گونه مهارت ها تجهيز نموده و مسئولين برنامه ريزي لازم را جهت ايجاد زمينه مساعد تدارك ببينند.