ا ز دالان تاريخ تا يونسكو
گام هاي بلند ميمند براي جهاني شدن
گروه شهري آرش نهاوندي: ايران شش ماه براي تكميل پرونده ثبت جهاني ميمند فرصت دارد.
مهرداد مهران، مدير داخلي پروژه ميمند ضمن بيان مطلب فوق افزود: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تا فوريه به ما فرصت داده است پرونده ثبت جهاني روستاي ميمند را آماده و ارسال كنيم. پس از بررسي پرونده توسط كارشناسان در صورتي كه نقصي در آن مشاهده شود به مسئولان پروژه برگشت داده مي شود. اين پرونده پس از تكميل شدن در فهرست انتظار ثبت جهاني قرار مي گيرد.
به گفته مهران اين پرونده شامل يك گزارش جامع از تاريخ روستا، نقشه و پلا ن هاي مديريتي و جمع آوري تمامي اطلاعاتي است كه در چند سال اخير به دست آمده است.قرار است در تكميل پرونده روستاي ميمند از كارشناسان يونسكو و متخصصان خبره سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مشاوره گرفته شود.اين روستا هفتمين منظر فرهنگي طبيعي و تاريخي جهان بود كه جايزه مركوري را دريافت كرد.ملينا مركوري، جايزه اي است كه از سوي دولت يونان با همكاري يونسكو و ايكوموس (شوراي حفاظت از بناها و محوطه هاي تاريخي) اهدا مي شود و مبلغ اهدايي آن 20 هزار دلار معادل حدود 180 ميليون تومان است.
احمد جلالي نماينده دايمي ايران در يونسكو در اين باره گفته است انتخاب ميمند نشان داد هنگامي كه اثري را مورد توجه، احياء و حفاظت قرار مي دهيم جهان نيز به آن توجه مي كند. آخرين منظر فرهنگي تاريخي و طبيعي كه پيش از ميمند جايزه مركوري را دريافت كرد، اثري از كشور ژاپن بود.
ميمند در دالان تاريخ
مردمان ميمند در خانه هايي صخره اي زندگي مي كنند كه خود به آنها كيجه مي گويند. خانه هايي كه در دل صخره هاي سخت كنده شده اند و در نزديكي شهر بابك در استان كرمان جاي گرفته اند.
ميمند شهري باستاني است و قدمت آن براساس مدارك و بناهاي تاريخي به جاي مانده به چند هزار سال مي رسد. در زمان ساسانيان سرزمين پارس كه مقر اصلي حكومت بوده به پنج ولايت يا كوره (خوره) تقسيم شده بود. كوره اصطلاحي است كه به شهرهايي كه در يك مسير قرار دارند اطلاق مي شود. ولايت اردشير خوره يكي از مهمترين كوره هاي پنجگانه فارس بود كه در مسير شيراز تا درياي پارس و جزاير جنوبي قرار داشته و از آنجا مسير مهم ديگري از كيش و قشم و هند و سرانديب (سريلانكاي كنوني) برقرار بوده است.نام ميمند در منابع جغرافيايي سده هاي نخستين اسلام به عنوان يكي از نواحي كوره اردشير فراوان به چشم مي خورد. در اين منابع اغلب ميمند اين گونه توصيف شده است:
شهري كوچك در ناحيه گرمسير فارس با هوايي معتدل داراي آب روان و انواع ميوه.محصول عمده آن انگور و گلاب. شغل مردم بيشتر پيشه وري و توليد گلاب و عطريات. داراي كاروانسرا و مسجد جامع و مردمي به صلاح .
از قديمي ترين نوشته هاي جغرافيايي در اين باره در كتاب صورالاقليم نوشته ابوزيد سهل بلخي
(322 ه.ق) به رشته تحرير درآمده است. او از ميمند به عنوان يكي از نواحي اردشير خوره نام برده است كه در مسير عبور شاهراه مهمي قرار داشته است و همچنين مي نويسد: ...گلاب پارس از آن خيزد و به حجاز و يمن و شام مصر و خراسان برند...
ابن بلخي نيز مي نويسد: اسكندر چون مي خواست شهر گور (جور) را غرق سازد آب رودخانه را به طرف صحراي ميمند منحرف كرد.
همچنين حمدا... مستوفي در كتاب نزهه القلوب و اصطخري در المسالك و الممالك، ميمند را يكي از نواحي و ايستگاه هاي مسافران در مسير شيراز تا كيش نام مي برند.
در آن زمان ميمند بر سر يك شاهراه تجاري مهم از شيراز به بنادر و جزاير جنوبي و از آنجا به هند قرار داشته است و داراي كاروانسرا و بازار مهمي بوده است.به رغم آن كه پس از تغيير شاهراه فوق از اهميت ميمند كاسته شد اين شهر همچنان شهرت خود را به عنوان شهري زيبا و صاحب توليدات متنوع بويژه عطر و گلاب حفظ كرد.
اوژن فلاندن جهانگرد مشهور فرانسوي در سال 1841 ميلادي (1257 ه.ق) با اين كه در يك زمستان سخت از ميمند گذر كرده است، از مزارع و باغ ها و بناهاي زيبا و مردمان با صفاي ميمند تعريف كرده و مي نويسد: پس از ده ساعت راه رفتن آن هم با تحمل گرسنگي، تشنگي و سرماي جانگداز به ميمند رسيديم. رييس اين دهستان كه يك روحاني است به گرمي تمام ما را پذيرفت. ميمند شهري كوچك است و از ماليات شاه معاف است. عايدات ابواب جمع اش از قول كدخدا 2 هزار تومان است كه وقف امامزاده شيراز يعني شاهچراغ است.
در دهه هاي اخير عوامل مختلفي باعث شده اند تا اين منطقه رشد متعادل و معقولي نداشته باشد.
گفته مي شود مردم ميمند در زمان هجوم اقوام مختلف از جمله اعراب متواري و به كوهها پناه مي بردند و بعد از رفع غائله به محل بازمي گشتند، از اين رو در ميمند چندين روستا با معماري صخره اي مربوط به دوران غارنشيني وجود دارد.
|