|
|
|
|
|
تأملي در شناخت اختلال شخصيت مرزي
مرزهاي خاكستري
سميه شرافتي
|
|
براي همگي ما پيش آمده كه گاهي مواقع در جريان تعاملات اجتماعي يا در برخورد با ديگران تحت تاثير رفتار پسنديده فردي قرار گرفته و با خود گفته ايم كه فلاني چقدر با شخصيت است! و يا در اثر برخوردي ناپسند و خارج از نزاكت اجتماعي فردي، متأثر شده و او را بي شخصيت تلقي كرده ايم. در اين حالت از ديدگاه ها، شخصيت همان رفتارهاي پسنديده و مناسب است كه در نبود آن فرد به انساني بي شخصيت تبديل مي شود. اما بايد توجه داشت كه روانشناسان به هيچ وجه چنين طرز تلقي را از شخصيت درست نمي دانند. حال اين سؤال مطرح مي شود كه شخصيت چيست و چه افرادي دچار اختلال شخصيت هستند؟ از نظر روانشناسي شخصيت به مجموعه صفات هيجاني و رفتاري اطلاق مي شود كه در شرايط معمول معرف شخص بوده و براي هر فردي نسبتاً ثابت و قابل پيش بيني است.
اگر اين صفات شخصيتي غيرقابل انعطاف باشد و به اختلال ذهني و اختلال در عملكرد شخص منجر شود، اختلال شخصيت مطرح مي شود.
آنچه مي خوانيد مروري است بر يكي از شايع ترين اختلالات شخصيتي و راه هاي درمان آن، با عنوان اختلال شخصيت مرزي . اختلالي كه شايد شما هم بتوانيد با كمي دقت آن را در اطرافيانتان تشخيص دهيد.
مهمترين علامت مشخصه بيماران مبتلا به اختلال شخصيت مرزي، بي ثباتي فوق العاده در مسايل عاطفي، خلق و خوي، رفتار و عزت نفس است و به نظر مي رسد كه اين قبيل افراد هميشه در يك بحران قرار دارند. نوسان خلق نيز در آنها بسيار شايع است . بيمار لحظه اي اهل بحث و مجادله و لحظه اي ديگر افسردگي نشان مي دهد و زماني ديگر از وجود هرگونه احساس در خود شكايت مي كند. ماهيت دردناك زندگي اين افراد را در اقدام هاي مكرر خودآزارانه مي توان مشاهده كرد. اين بيماران ممكن است به قصد اخذ كمك از ديگران اقدام به تيغ زدن مچ دست و رفتارهاي خودآزارانه ديگر نمايند يا ابراز خشم كرده و خود را به طريقي از عواطف غيرقابل مقاومت رها سازند.
شخصيت مرزي در بين ديگر اختلالات شخصيت در به بازي گرفتن ديگران همتا ندارد. بيماران مرزي تنهايي را خوب تحمل نكرده و جستجوي همنشين را هر چند نامطلوب به تنها نشستن و احساس پوچي و بي كسي ترجيح مي دهند. اين افراد نسبت به شرايط محيطي نيز بسيار حساس هستند. حتي ممكن است هنگام اتمام يك جلسه نيز خشم نامناسبي از خود نشان دهند چون گمان مي كنند كه اين تنهايي و ترك شدن دلالت بر بد بودن آنهاست. خرج كردن پول بدون احساس مسئوليت، رانندگي بي احتياط، سوءمصرف مواد، پرخوري دوره اي و افكار مكرر خودكشي به طور دائم همراه با شخصيت هاي مرزي است.
به طوري كه خودكشي هاي موفق در بين 8 تا 10 درصد از اين افراد رخ مي دهد و خودآزاري (مثلا بريدن يا سوزاندن) نيز در ميان آنها بسيار شايع است.
نكته مهمي كه بايد به آن توجه داشته باشيم اين است كه افراد مبتلا به اختلال شخصيت مرزي درست در لحظه اي كه قرار است هدفي تحقق يابد ممكن است الگوي خود تحليل بري داشته باشد (مثلا ترك مدرسه درست قبل از فارغ التحصيل شدن) بعضي از آنها نيز در خلال استرس و افسردگي علائمي از قبيل توهم، غش و...از خود نشان مي دهند. اين افراد آنقدر كه با وجود يك حيوان خانگي احساس امنيت مي كنند نسبت به وجود فرد ديگري در كنار خود احساس امنيت ندارند. از دست دادن مكرر شغل و ازدواج هاي ناموفق در بين آنها شايع است و حتي ممكن است اين افراد در كودكي اقدام به ترك والدين كنند. از نظر علمي بيمار مرزي در روابط خود مردم را به دو گروه كاملا خوب و كاملا بد تقسيم مي كند، مردم در نظر آنها يا تكيه گاه و پرورش دهنده هستند يا آدم هايي نفرت انگيز كه بيمار را از احساس ايمني محروم كرده و هر زمان كه او احساس وابستگي نمايد تركش مي كنند.
اختلال شخصيت مرزي در بسياري از مناطق جهان شناسايي شده است. نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به مشكلات هويتي ممكن است به طور گذرا رفتارهايي را نشان دهند كه اين اختلال در آنها مشاهده شود. اين اختلال به طور غالب (75 درصد) در زن ها تشخيص داده مي شود. شيوع آن نيز در جمعيت عمومي حدود 2 درصد و در افراد مراجعه كننده به درمانگاه هاي بهداشت رواني 10 درصد گزارش شده است. حدود 20 درصد بيماران بستري در بخش هاي روان پزشكي مبتلا به اختلال مرزي هستند.
در سير اين اختلال تغييرپذيري قابل ملاحظه اي وجود دارد. يعني هر چه سن فرد مبتلا افزايش پيدا كند خطر بروز علايم اختلال مرزي در او كاهش مي يابد.بيماران مبتلا به اختلال شخصيت مرزي كه در محيط بيمارستان، دوره درماني فردي و گروهي فشرده را دريافت مي كنند، پيشرفت نشان مي دهند. همچنين فرصت كامل ملاقات با كادر آموزش ديده از رشته هاي مختلف را پيدا كرده و از درمان هاي تفريحي، كار درماني و آماده سازي شغلي بهره مند مي گردند. چنين برنامه هايي مخصوصا وقتي محيط خانواده به دليل تعارض هاي درون آن نظير سوءرفتار والدين براي توان بخشي بيمار مخرب باشند، موثر هستند. لازم است بدانيم بيمار مرزي را كه بيش از حد، تمايل به خودآزاري و وارد كردن جراحت به خود دارد، مي توان در محيط حفاظت شده بيمارستان و در شرايط ايده آل تا زماني كه بهبودي كامل نشان دهند قرارداد كه البته ممكن است يك سال به طول بينجامد. همچنين از داروهاي ضد جنون براي كنترل خشم و خصومت استفاده شود. تجويز ضدافسردگي ها نيز به بهبود خلق افسرده اين بيماران كمك مي كند.
منبع:DSM-FOR
|
|
|
همايش
دومين كنگره سراسري
سرطان سينه
دومين كنگره سراسري سرطان سينه به همت جهاد دانشگاهي واحد علوم پزشكي تهران و با حضور استادان برجسته داخلي و خارجي 17 و 18 آبان ماه سال جاري در تهران برگزار مي شود.به گزارش روابط عمومي جهاد دانشگاهي، دكتر علي منتظري، رئيس جهاد دانشگاهي با اعلام اين خبر گفت: امروزه با پيشرفت علم پزشكي، بيماري سرطان پستان تا حدود زيادي قابل درمان است، اما با توجه به اينكه سالانه تعداد قابل توجهي از زنان در ايران و جهان به اين بيماري مبتلا مي شوند، بررسي ابعاد مختلف اين بيماري با حضور متخصصان ضروري به نظر مي رسد.دكتر منتظري به محورهاي اين كنگره اشاره نمود و خاطرنشان كرد: در اين كنگره محورهايي نظير اپيدميولوژي و عوامل خطر در سرطان پستان ، روش هاي بيماريابي و تشخيص زودرس سرطان پستان ، جنبه هاي مولكولي و ژنتيك سرطان پستان روش هاي تشخيصي سرطان پستان ، درمان هاي موضعي و سيستميك سرطان پستان ، كارسينوم هاي درجا، پيشرفته موضعي و متاستاتيك پستان ، پيگيري و بهبود كيفيت زندگي بيماران پس از درمان ، بازتواني و كاهش عوارض درمان ، تيم درماني در سرطان پستان در قالب سخنراني و ارائه مقالات مورد بررسي قرار مي گيرد.
|
|
|
تازه ها
ممنوعيت جراحي ليزر چشم براي كمتر از 18 ساله ها
مركز تحقيقات لنز و اپتيك ايران با توجه به شيوع اعمال جراحي رفراكتيو چشم (ليزيك، لارك، PRK و اپي ليزيك) در ميان افراد، به ويژه جوانان اعلام كرد: براساس بررسي هاي علمي، انجام چنين اعمال جراحي براي افراد زير 18 سال به دليل تغيير شماره چشم آنان ممنوع است.دكتر پرويز زرين بخش، رئيس اين مركز با اعلام اين خبر افزود: با وجود مزاياي اعمال جراحي شايع اصلاح عيوب انكساري چشم، اين قبيل اعمال جراحي، براي كساني كه شماره چشم آنان متغير است، مبتلايان به قوز قرنيه و گروهي كه ضخامت قرنيه آنان كم است ممنوع مي باشد.وي با ابراز خرسندي از اين كه اعمال جراحي عيب هاي انكساري چشم (نزديك بيني، دوربيني و آستيگماتيسم) و جراحي هاي لنز داخل چشمي طي سال هاي اخير در كشور موفقيت آميز بوده است، افزود: اما در مواردي شاهديم كه به دليل انتخاب غلط بيمار، چنين اعمال جراحي با عارضه نيز همراه بوده است.به گفته اين چشم پزشك متخصص، تجربه جراحان ايراني به ويژه طي سال هاي اخير در زمينه جراحي هاي رفراكتيو بسيار زياد بوده و ميزان عوارض اين جراحي ها با امكانات و تكنولوژي هاي جديد بسيار محدود شده تا جايي كه اين جراحي ها به صورت عمل سرپايي درآمده است.
|
|
|
درمانگاه
زوال عقل (دمانس)
|
|
مريم غفاري - زوال عقل (دمانس) عبارت است از: اختلال ذهني ناشي از انواع مختلفي از بيماري ها كه باعث زوال مغز و از دست رفتن توانايي هاي رواني مي شوند.در حال حاضر 6 درصد از جمعيت بالاي 65 سال دنيا از دمانس رنج مي برند، اين اختلالات شناختي عمدتا در افراد سالمند مشاهده مي شود.بر اساس اين گزارش، فراموشي، رفتار پيش بيني ناپذير و گاهي خشونت آميز، گيجي، از دست دادن علاقه به انجام فعاليت هاي طبيعي، مشكل در شناسايي موقعيت مكاني يا اشخاص خصوصا در شب، نامناسب بودن بهداشت شخصي و ظاهر، افسردگي، اختلالات خواب، اشكال در قضاوت و بي اختياري ادرار يا مدفوع (در مراحل انتهايي) از مهم ترين علايم شايع اين بيماري به شمار مي روند.
علل
۱ استحاله يا از دست رفتن ماده خاكستري مغز به علت بيماري آلزايمر
۲ خون رساني ناكافي به مغز به علت لخته خوني، سكته مغزي، بالا بودن فشار خون يا تصلب شرايين
۳ آسيب شديد يا مكرر به سر (مثلا در اثر بوكس)
۴ تومور مغزي
۵ ايدز، بيماري پاركينسون و برخي از اختلالات ارثي.
زوال عقل ثانويه ناشي از كم كاري تيروئيد، سيفليس، هيدروسفالي (جمع شدن مايع در مجاري وسط مغز)، كمبود ويتامين ب و مصرف بعضي از داروهاست. در اين گونه موارد، امكان دارد زوال عقل با درمان، قابل برگشت باشد.
پيشگيري
- در مورد بيماري هاي زمينه اي بايد درمان مناسب انجام شود.
- خود را در برابر آسيب به سر محافظت كنيد. در اتومبيل كمربند ايمني را ببنديد. به هنگام راندن دوچرخه، موتورسيكلت، و ورزش هاي پربرخورد از كلاه ايمني استفاده كنيد.
- براي پيشگيري از آتروسكلروز (تصلب شرائين) سيگار نكشيد، چربي كمتر بخوريد، ورزش كنيد و استرس خود را كم كنيد.
اين بيماري در حال حاضر علاج ناپذير است، مصرف داروها ممكن است از بدتر شدن بيماري جلوگيري كند، اما نمي تواند آن مقدار از توانايي مغز را كه از دست رفته دوباره برگرداند.
كمكي كه اعضاي خانواده مي توانند به بيمار بكنند:
- تغييرات رفتاري اوليه را متوجه شوند و سريعاً به پزشك اطلاع دهند
- براي بيمار يادآمدهايي مثل ساعت، تقويم روزانه يا برچسب اسامي فراهم كنند. به بهداشت وي كمك كنيد.
|
|
|