در سفر رييس جمهور به استان گيلان صورت مي گيرد
« رودخان » منطقه ويژه گردشگري
گروه شهري - آرش نهاوندي: محوطه قلعه رودخان در سفر رييس جمهور به استان گيلان به عنوان منطقه ويژه نمونه گردشگري تعيين و مصوبه اي در اين رابطه نيز در هيأت دولت به تصويب خواهد رسيد. دبير كميته ملي اكوتوريسم ايران ضمن بيان مطلب فوق قلعه رودخان را منطقه اي بي نظير توصيف كرد كه هم از لحاظ جاذبه ميراثي، تاريخي و فرهنگي و هم از نظر طبيعي بسيار حائز اهميت است.
آرش كوشا در اين باره گفت: اقداماتي جهت مرمت و احياي اين بناي تاريخي استان گيلان صورت گرفته كه بخشي از آن به پايان رسيده و بخشي ديگر از آن نيز در دست اقدام است و مشاوران اين طرح نيز انتخاب شده و مطالعات آن هم به اتمام رسيده است.
كوشا تصريح كرد: به رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري پيشنهاد خواهيم كرد كه اين اعتبارات با توجه جدي تر در اختيار پروژه مرمت قلعه رودخان قرار گيرد.
دبير كميته ملي اكوتوريسم در توصيف زيست محيطي محوطه اطراف قلعه رودخان گفت: نكته بسيار قابل توجه در اين منطقه، وجود جاذبه هاي طبيعي فوق العاده و متنوع در تمام طول مسير قلعه و جنگل هاي اطراف آن است.
او گفت: با توجه به پيوند بسيار خوبي كه بين گردشگري طبيعي و گردشگري تاريخي در اين منطقه وجود دارد مي توان با تلفيق و تركيب طرح هاي اكوتوريستي تاريخي و فرهنگي يك پروژه تركيبي بسيار مهم را در كشور به مرحله اجرا درآورد، كه اميدواريم با مساعدت مهندس رحيم مشايي رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ايران، اين مهم سريعتر تحقق يابد.
قلعه اي به وسعت تاريخ
قلعه رودخان ميراث مهمي است از دژهاي نظامي حكومتي در گيلان. اين قلعه مهم تاريخي كه مدت ها مركز فرمانروايان گيلان بوده است، از بزرگترين و باعظمت ترين دژهاي نظامي گيلان و حتي ايران محسوب مي شود. قلعه رودخان در فاصله ۲۰ كيلومتري جنوب غربي فومن واقع شده است. مساحت قلعه بالغ بر ۵۰ هزار مترمربع و در ارتفاعي بيش از ۶۰۰ متر در بلندترين نقطه كوه واقع شده است. برخي از كارشناسان، بنياد قلعه را به دوره ساسانيان نسبت داده اند. اين قلعه در زمان سلجوقيان تجديدبنا شده و از پايگاه هاي مبارزاتي اسماعيليان به شمار مي رفته است. براي رسيدن به قلعه بعد از عبور از شهر فومن و گذشتن از روستاهاي گشت، كردمحله، سياه كش، شمس تالان، گوران پس، هولس كام، سيدآباد و قلعه رودخان به روستاي حيدرآلات مي رسيم كه از اين روستا تا محل قلعه حدود ۵ كيلومتر فاصله است. در حال حاضر بيشتر مساحت آن در قالب طرح پارك جنگلي، سنگ چين و شن ريزي شده است.
براي نخستين بار در سال ۱۸۳۰ ميلادي آلكساندر شودزكو خچكو محقق لهستاني الاصل هنگام تحقيق در گيلان متوجه اين قلعه شد و در يادداشت هاي خود موقعيت اين بنا را به ثبت رساند. او درباره قلعه رودخان مي نويسد: «دژي است بر بالاي كوهي در قسمت علياي رودخانه اي به همين نام، بام آن سنگي است و طرفين ورودي داراي دو برج دفاعي مستحكم است و بر كتيبه سردر ورودي آن حك شده است كه اين قلعه براي نخستين بار در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هـ.ق براي سلطان حسام الدين اميردباج بن امير علاءالدين اسحق تجديد بنا شده است. كتيبه اي كه متعلق به اين قلعه است هم اكنون در گنجينه رشت نگهداري مي شود.
توصيف قلعه
قلعه رودخان از دو بخش ارگ (محل زندگي حاكم و حرمسراي وي) و قورخانه (محل فعاليت هاي نظامي وزندگي سربازان) تشكيل شده است. ارگ در قسمت غربي اين بنا در دو طبقه واقع شده و جنس آن از آجر است. قراول خانه ها در قسمت شرقي در دو طبقه با نورگيرها و روزنه هاي متعدد بر اطراف مسلط است. چشمه اي نيز ميان قلعه و گودترين محل آن وجود دارد.
بخش شرقي قلعه شامل:دوازده ورودي، زندان، در اضطراري، حمام و آبريزگاه.
بخش غربي دوازده ورودي دارد، چشمه، حوض آب انبار، سردخانه حمام، آبريزگاه شاه نشين و چند واحد مسكوني كه با برج و بارو محصور شده اند، ديگر بناهاي اين بخش را تشكيل مي دهند. ۴۰ برج ديده باني دور تا دور قلعه را احاطه كرده كه اتاق هاي هشت ضلعي آن با طاق هاي گنبدي پوشانده شده است. دور تا دور ديوارها و برج ها روزنه هايي شيب دار ديده مي شود كه براي ريختن مواد مذاب و تيراندازي تعبيه شده اند.
لازم به ذكر است كه در طول تاريخ قلعه، هيچ گاه دشمن به آن نفوذ نكرده و نتوانسته است آن را فتح كند.
طبيعت منطقه رودخان
از روستاي قلعه رودخان تا خود قلعه طبيعت بسيار زيبا و چشم اندازهاي زيادي وجود دارد كه توجه هر بيننده اي را به خود جلب مي كند. رفت و آمد با وسيله نقليه تا فاصله يك و نيم كيلومتري قلعه رودخان امكان دارد. در مسير صعود به قلعه، درختاني با قدمت زياد، به سمت آسمان سربرافراشته اند و نور از لابه لاي شاخه هاي اين درختان به پايين مي ريزد.
قلعه ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دريا ارتفاع دارد. در سمت راست قلعه، رودخانه اي به همين نام قرار دارد كه از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جريان است.
مشكلات موجود
نبود راه ارتباطي مناسب تا پاي قلعه بخصوص چند كيلومتر انتهايي جاده كه به صورت خاكي و بدون زيرسازي است، براي گردشگران مشكل آفرين است. نداشتن پاركينگ مناسب براي اتومبيلها، نبودن امكانات پذيرايي مانند رستوران، چايخانه و اقامتگاه، فقدان هرگونه امكانات رفاهي و تسهيلاتي در پاي قلعه از مشكلات موجود بر سر راه مسافران قلعه است.
متاسفانه مردم ساكن در نواحي مجاور قلعه كه از دامداري و كشاورزي امرار معاش مي كنند از شرايط نامطلوب اقتصادي، بهداشتي و اجتماعي رنج مي برند. اين در شرايطي است كه همين مردم در كنار بناي باعظمتي زندگي مي كنند كه از تمدني كهن حكايت دارد و شرايط به وجود آمده از نظر گردشگري در منطقه مي تواند تحولي عظيم در بهبود وضعيت اقتصادي و اجتماعي مردم منطقه پديد آورد.
|