درست است كه در سال هاي اخير با مطرح شدن ارزشيابي توصيفي، از خانواده ها خواسته مي شود كه بر اهميت 20 تأكيد نكنند، ولي واقعيت اين است كه به دليل قدمت صدساله 20 در نظام ارزشيابي دانش آموزان ايراني، 20 بودن، نوعي اهميت مثبت پيدا كرده است كه به راحتي نمي توان از آن صرف نظر كرد. ازاين رو، اگر از تيتر مطلب حاضر صرف نظر كنيد و ايراد علمي آموزشي بر آن وارد نسازيد، مولف مقاله درصدد است توصيه هايي را ارائه دهد كه پدران و مادران مي توانند با مرور آنها در حضور فرزندان خود، آنها را براي موفقيت در امور آموزشي و پرورشي ياري دهند.
۱ آينده نگري، هدفگذاري و برنامه ريزي داشته باشيد.
تدوين يك برنامه قابل انعطاف و در حد توان و قابليت هاي شخصي، سبب مي شود شما با اميد به دستيابي به تمامي اهدافي كه براي آن برنامه ريزي كرده ايد، به پيش برويد. سعي كنيد سرعتي را كه براي حركت هاي خود در مسير تحصيل و زندگي انتخاب مي كنيد، به اندازه اي باشد كه بتوانيد آن را حفظ كنيد و در عين حال برنامه ها و اهدافي را پيش بيني كنيد كه نظم و آرامش زندگي شما را برهم نزند. به طوركلي هيچگاه برنامه هاي فوق توان خود و خانواده تان طراحي نكنيد. داشتن روحيه پيش بيني و آينده نگري و دورانديشي، سبب مي شود شما بتوانيد در مقابل تغييرات و اتفاقات غيرمنتظره مقاوم باشيد و براي تمامي آرمان هاي خود اهداف صحيح و ملموس تعريف كنيد، آرمان هاي بدون هدف، به منزله كشتي هاي بدون لنگرند.
۲ پستي و بلندي ها و كم و كسري ها را بپذيريد
فراز و نشيب هاي زندگي آن قدر عميق يا بلند نيستند كه نتوان از آنها عبور كرد. بايد مهارت هاي خود را طوري پايه ريزي كرده و رشد و توسعه و گسترش دهيد كه در هر شرايطي، واقع بينانه و همه جانبه با مسائل برخورد كنيد. فرازهاي زندگي را پيشرفت خود و يك فرصت مغتنم بشماريد و آن را به موقع مورد استفاده قرار دهيد و هنگامي كه با نشيب ها و كمبودها مواجه شديد، به تنهايي با استمداد كمك از افرادي كه قبولشان داريد (خانواده  يا استادان و مربيان) آنها را پشت سر بگذاريد.
۳ ايمان خود را تقويت كنيد
يكي از قدم هاي اساسي و مباني موفقيت شما در تحصيل و در زندگي، ايجاد تغييرات اصولي و تحكيم پايه هاي ايمان و اعتقادات و باورهاي شماست. انسان چيزي نيست جر آنچه كه باور دارد. هرگونه باوري كه به زندگي معني و جهت مي بخشد، ايمان است. ايمان، اعتقاد و باوري است كه مي گويد چه چيز شدني و چه چيز ناشدني است. درحقيقت ايمان از مقوله نيرو است. نيرويي كه از عوامل مهم تحولات رفتاري شماست. تحولاتي كه مبناي آن ايمان باشد، مثبت و سازنده است و درواقع تركيب همين ايمان و آرزوهاي شماست كه اهداف زندگي شما را مي سازد. ايمان، اميد و علم از كليدهاي معماي زندگي هر انساني محسوب مي شوند. براي پيشبرد اهدافتان توكل كنيد. مطمئن باشيد قدرت قابل اعتمادتر ديگري غير از پروردگار قادر متعال و ايمان به او وجود ندارد. پس براي حضور در مراسم عبادي خصوصا در ايام الله ها و شب هاي مذهبي و اعياد برنامه ريزي كرده و با تمام وجود در آن مراسم شركت كنيد. اذكار روزانه را فراموش نكنيد و در نظر داشته باشيد كه الا بذكر الله تطمئن القلوب.
۴ در فعاليت هاي تيمي و گروهي و مشاركتي و در گروه هاي هميار سهيم باشيد
دوستان و هم كلاسي هاي شما مي توانند قوي ترين و مستعدترين منبع در دسترس شما باشند. شما مي توانيد در ميان گروه هاي هم سن وسال خود بسياري از توانمندي هاي خودتان نظير قدرت رهبري، تعامل و روابط عمومي و اجتماعي، قابليت انعطاف پذيري، مسئوليت پذيري، انتقادپذيري، خويشتن داري، گذشت و همياري و فداكاري خود و ميزان آن را در وجودتان با فعاليت هاي گروهي محك بزنيد. رعايت قانون و قانونمندي و حركت در چارچوب ضوابط، ترك عادات نامناسب و ايجاد گرايشات مثبت از ويژگي هاي بارز سهيم شدن در كارها و فعاليت هاي گروهي است.
۵ ارتقاي سطح انگيزشي خود را جايگزين بي انگيزگي كنيد
تهيه فهرستي از انگيزه ها و فوايد آنها و ارتباط آنها با موفقيت هاي تحصيلي و زندگي شما و همچنين پيشنهادهايي براي بهبود و رشد و توسعه آنها، مي تواند احساس هدفدار بودن و توانمندي شما را براي ادامه راه افزايش دهد. روانشناسان معتقدند افرادي كه در كارهايشان داراي انگيزه هستند، امكان موفقيت بيشتري نسبت به سايرين دارند. زيرا انگيزه موجب تحرك و فعاليت در انسان مي شود. داشتن نگرش مثبت و اميد به آينده، انگيزه را براي انجام كار و فعاليت هاي موفق تحصيلي تقويت مي كند و بدين ترتيب به پيشبرد و تحقق اهدافتان كمك مي كند.
۶ از راهنمايي هاي خانواده و مربيان، دوستان و آشنايان حداكثر استفاده را ببريد
خانواده، اساتيد و مربيان همواره منبعي خوب براي بهره گيري از تجارب به منظور رسيدن به استانداردهاي مورد نظر هستند. به ياد داشته باشيد شما در زمان حال زندگي مي كنيد و همواره روياي خوب آينده را در سر مي پرورانيد، اما حقيقت جاودان را از گذشتگان و بزرگان مي آموزيد. خانواده و مربيان نسبت به آلام فرزندان و شاگردان خود حساس تر، دلسوزتر و هوشمندترند. داشتن چنين راهنماياني همواره غنيمت است و شنيدن سخنان و نصايحشان، راهگشا و زنهاردهنده و نجات بخش است.
۷ تمرينات خود را براي حل مسائل افزايش دهيد
مهارت حل مسئله از طريق تمرين و تفكر منطقي افزايش مي يابد. تفكر روي اصل و ريشه مسائل و پرداختن به راه حل هاي مختلف براي آن از طريق كاوش هاي ذهني و ايجاد بانك  منظم براي روش هاي ابداعي و سپس تجزيه و تحليل راه حل هاي مختلف روي برگه هاي يادداشت و بحث و تبادل نظر روي آن از بهترين روش هاي افزايش توان حل مسأله و آمادگي براي حل مسائل پيچيده و بغرنج در آينده است.
۸ خود را به علوم روز و فناوري هاي نوين مجهز كنيد
فهم و درك ماهيت فناوري و خصوصا فناوري هاي نو و نقش آنها در زندگي و شناخت انواع فناوري ها و توسعه توانايي به كارگيري فناوري هاي اطلاعات و ارتباطي (اعم از كامپيوتر، اينترينت و...) و در مراحل بالاتر توانايي سازگاري و همراهي و تسلط بر تغييرات سريع علوم و تكنولوژي با استفاده از فناوري يكي از مسائلي است كه بايد از دغدغه هاي يك جوان هوشيار و بيدار به شمار رود. طبق پيش بيني هاي انديشمندان روزي تمامي هويت انسان به يك رقم ديجيتال (يعني يك كد) تبديل خواهد شد و شناسايي همه انسان ها از طريق كدهاي شناسايي (يگانه و يكتا) انجام خواهد پذيرفت. امروز نيز هرچه بيشتر به عصر اطلاعات و ارتباطات قدم مي گذاريم، به تحقق اين پيش بيني ها نزديك تر مي شويم. دغدغه هاي فراواني امروز نسبت به فناوري هاي زيستي (بيوتكنولوژي) و ژنتيك، سلاح هاي شيميايي و ميكروبي و به كارگيري انرژي هسته اي وجود دارد كه بي توجهي بشر و ناآگاهي خصوصا ناآگاهي جوانان كه آينده و چشم اميد همه هستند نسبت به آنها باعث بروز صدمات جبران ناپذير خواهد شد.
۹ براي يادداشت نويسي، تهيه گزارش، خلاصه برداري و مستندسازي وقايع و ثبت و ضبط مشاهدات، جايگاهي در برنامه هايتان پيش بيني كنيد
اطلاعات زياد را در فضاهاي ذهن جاسازي كردن، نه خيلي صحيح است و نه به صلاح. از سويي نمي توان به ذهن خيلي اكتفا نمود و از طرف ديگر با اين همه مشغله ها و محفوظات ذهني كه داريد انباشت اطلاعات در ذهن درست نيست. سعي كنيد اطلاعات را طبقه بندي كرده و به عنوان مثال مقالات، تحقيقات، برنامه هاي مهم، تلفن ها، نكات برجسته و... هركدام در فايل مخصوصي طبقه بندي شده و با استفاده از نرم افزارهاي ساده (نظير word و...) نوشته و در ديسكت هايي ذخيره شود تا هرگاه براي مرور نيازي به آنها داشته باشيد دسترسي به هريك از آنها سهل الوصول باشد. حتي خلاصه درس ها، پرسش و پاسخ ها و تست هاي مهم را هم مي توانيد براي خودتان بازنويسي نموده و ديسكت ها را در يك كيف دستي مناسب جاگذاري كنيد.
۱۰ خود را با هر شرايطي وفق دهيد و خود و خانواده تان را محدود و محضور نكنيد. درحقيقت بر زمان مديريت كرده و خود را با شرايط محيط منطبق كنيد
شناخت عوامل اتلاف وقت و تحليل صرف زمان و تنظيم زمان براي كارهاي روزانه و پرهيز از شلوغي و آشفتگي از نشانه هاي انضباط فردي است. سعي كنيد خود را با شرايط هرچند نامطلوب زندگي و محيطي وفق دهيد. بدانيد كسي باهوش تر است كه سازگارتر است. انتظار نداشته باشيد ديگران خود را با شما تطبيق دهند. حضور در جمع دوستان، خانواده، فاميل و آشنايان خصوصا كساني كه در كنار آنها احساس آرامش و شجاعت و اعتبار مي كنيد (نظير پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، مادر و پدر) به سازندگي شما كمك مي كند. مديريت بر زمان سبب مي شود شما بدون اضطراب و پريشاني از كمبود وقت بتوانيد با همه افراد مورد نظرتان رفت و آمد منطقي داشته باشيد. تماس با دوستاني كه با هم شادي ها و رنج هاي مشترك داشته ايد و ارتباط با دوستاني كه با آنها احساس امنيت مي كنيد را تقويت نماييد. توجه خاص به اين نوع ارتباطات منظرهاي جديدي را پيش روي چشمان شما مي گشايد و شما هر روز درس هاي جديدي از آنها مي آموزيد.
۱۱ براي تمامي كارهاي خود در زندگي معيارهاي سنجش و ارزيابي و ارزشيابي داشته باشيد
انتظارات خودتان را از خودتان فهرست كنيد. چك  ليستي از تمامي كارهايي كه بايد انجام بدهيد بنويسيد و روزانه آن را تكميل كنيد. در پايان هفته چك ليست خود را مرور كنيد سپس به خود امتياز بدهيد. نسبت به تمامي نكات و موارد اطراف و پيرامون خود هوشيار باشيد. معيارهاي سنجش خود را نيز هرازچندگاهي بازبيني كنيد. سعي كنيد ارزشيابي هايتان مستمر، روزانه، هفتگي و ماهانه باشد تا بتوانيد در ارزشيابي شش ماهه اول موفق تر باشيد و همواره صادقانه از كارهاي خود بازخورد داشته باشيد و به رفع نواقص و سستي ها به موقع بپردازيد. اگر بدانيد چگونه ايد مي توانيد براي آينده برنامه ريزي كنيد و تصميم بگيريد كه چگونه باشيد.
۱۲ هرگز خود را با ديگران مقايسه نكنيد
مقايسه هاي غيرعادلانه و غيرمنطقي فقط عزت نفس شما را تضعيف مي كند. عوامل مختلف محيطي و وراثتي در افراد متفاوت است و مهارت هاي تحصيلي و تجارب زندگي تك تك افراد با يكديگر فرق دارد. بنابراين چگونه مي شود مقايسه اي واقع گرايانه بين خود و ديگري انجام داد. هريك از ما در زندگي هر روز كارهايي انجام مي دهيم كه شايد كم اهميت به نظر برسد اما درواقع بسيار اهميت دارد. مشكلاتي كه با آنها روبه رو مي شويم، چالش هايي كه به آنها گرفتار مي شويم، معضلاتي كه با آنها دست وپنجه نرم مي كنيم، انباشت هاي علمي كه روزانه به ذهنمان و به حافظه مان مي ريزيم، شيوه هاي ارتباطات اجتماعي كه با ديگران داريم، همه و همه متفاوت از يكديگر است پس نبايد هيچگاه خود را با كس ديگري مقايسه  غيرمنطقي كنيم.
۱۳ رعايت بهداشت فردي، ايجاد عادات صحيح ورزشي، حضور در مجامع ورزشي، توجه ويژه به سلامت روحي و جسمي در برنامه ريزي زندگي و تحصيلي درواقع يكي از مسئوليت هاي ما نسبت به خود است
سلامتي درحقيقت هماهنگي بدن، ذهن و روح است. يك نگرش و حالت مثبت ذهن است. بايد با بدن خود دوست و مهربان باشيد و قدر سلامتي خود را بدانيد. هرگونه پرخوري يا كم خوري يا بي موقع خوري بيش از حد را كنترل كنيد. يك برنامه غذايي مناسب و يك جدول زماني مناسب براي حركات نرمشي، ورزشي و بدنسازي داشته باشيد. درحقيقت اين كار ارزشي است كه شما براي وجود خودتان قائل شده ايد.
۱۴ اعتمادبه نفس، عزت و كرامت نفس را هيچگاه از ياد نبريد
آگاهانه بكوشيد تا هويت و كمال را در خود تقويت كنيد و در برابر آنچه عزت و كرامت نفس شما را خدشه دار مي كند ايستادگي كنيد. بكوشيد خودتان باشيد و كمتر تحت تأثير محيط قرار بگيريد و از هر فرصتي براي پيوند با حقيقت باطني خود استفاده كنيد. هر روز چند دقيقه با خود خلوت كنيد و به نوسازي يا بازسازي وجودتان بپردازيد. با افتخار و متواضع و متعادل باشيد و از غرور بي جا دوري كنيد و همواره در تلاش براي كسب اعتبار باشيد.
۱۵ به حقوق ديگران احترام بگذاريد و تكاليف قانوني را كه بر دوش شماست به خوبي انجام دهيد
براي ديدگاه ها و نگرش هاي دوستان، همسالان، خانواده و ساير نزديكان و همه و همه احترام قائل شويد. حق هيچكس را زيرپا نگذاريد. پذيرش و توانايي درك ديگران و همزيستي مسالمت آميز با آنها يكي از رموز موفقيت بزرگان و نام آوران است. رعايت حقوق ديگران درواقع تمريني است براي رعايت حقوق بشر در زندگي و ساخت جامعه عدالت محور از رعايت حق ديگران آغاز مي شود. تلاش كنيد حقوق و تكاليف خود را دانسته و رعايت نماييد.
۱۶ قدردان، قدرشناس و شاكر باشيد
رعايت ادب و قدرداني و تشكر هرچند ساده از مهم ترين رموز پيروزي شماست. حديث شريف من لم يشكرالمخلوق لم يشكر الخالق نيز مصداق همين حرف است. تشكر از تمامي افرادي كه براي شما متحمل زحمت هايي مي شوند پدر، مادر، خواهر، برادر و هر فرد ديگري، سبب مي شود آنان متوجه باشند كه شما آنها را دوست داريد و از زحمات آنها سپاسگزاريد. درحقيقت تشكر از خانواده، قدرداني از نعمت هاي خداوند است. سپاسگزاري از ايجاد محيطي امن، فراهم نمودن تسهيلات ادامه تحصيل، تحمل فشارهاي مالي و اقتصادي و امثال آن مي تواند خانواده را مسرور كرده و به ادامه قبول زحمات اميدوارتر كند.
۱۷ فرصت و تهديدها، ضعف ها و قوت ها را هوشيارانه شناسايي كنيد
شكار فرصت ها و رفتار هوشمندانه نسبت به آنچه براي شما يك تهديد محسوب مي شود، يك نكته مهم است. سعي كنيد كاستي ها و برجستگي هاي وجود خود و فرصت هاي طلايي و تهديدهاي محيطي را شناسايي كرده و به مقابله هوشيارانه و استفاده بهينه از آنها بپردازيد.
۱۸ يك الگوي مناسب براي خود انتخاب كنيد
در كسب صفاتي نظير مهرباني، استقامت، صبر، گذشت، سعه صدر، تلاش، احسان و احترام، كمك به زيردستان، نظم و انضباط، شناخت و معرفت، مصالحه، تعامل مثبت و نظاير آن يك الگوي خوب و مناسب انتخاب كنيد و در اين راه به قرآن و احاديث متوسل شويد.
۱۹ به ابتكار و نوآوري و خلاقيت دست بزنيد و تحقيق و پژوهش را فراموش نكنيد
مسابقه آغاز شده، امواج سرآمدي و سرآمدجويي و تلاش براي دستيابي به تعالي آهنگي تازه را آغاز نموده است. عطش و نياز به نوگرايي و نوجويي و ابتكار و خلاقيت در وجود جوانان و نوجوانان موج مي زند. براي خلق آثار نو و يك ابتكار جديد نرم افزاري يا سخت افزاري بايد وضع موجود را به چالش طلبيد و يادگيري دائمي را اساس كار خود قرار دهيد. تحقيق و پژوهش از هر نوع و در هر شاخه اي از علوم مي تواند راهگشاي شما در مسير تعالي باشد. لازم نيست تحقيقات پيچيده انتخاب كنيد. فرضيه ها و مسئله هاي غامض يا اهداف دست نيافتني شما را از مسير دور مي كند، از پژوهش هاي كوچك و پروژه هاي كلاسي شروع كنيد و مقالات تحقيقي در دروس ادبيات، جامعه شناسي، تاريخ و نظاير آن بنويسيد.
۲۰ فراگيري يك زبان دوم را در اولويت قرار دهيد
توسعه اطلاعات در دنياي امروز و گستردگي منابع مطالعاتي به زبان هاي گوناگون، لزوم يادگيري يك زبان دوم را اجتناب ناپذير مي كند. بنابراين سعي كنيد با برنامه ريزي دقيق، يك زبان دوم (ترجيحا انگليسي، عربي و اسپانيولي را كه جامعيت بيشتري دارند) فرابگيريد.