گروه بورس- صف تقاضا براي خريد سهام بانك ها ديروز تا حد چشمگيري افزايش يافت.
به گزارش همشهري، هر 3 بانك خصوصي پذيرفته شده در بورس تهران ديروز به بالاي جدول تقاضا اضافه شدند. به اين ترتيب 142 نفر در صف خريد سهام بانك كارآفرين ايستادند، 129 نفر در صف خريد سهام بانك پارسيان جاي گرفتند و 80 نفر متقاضي خريد سهام بانك اقتصاد نوين شدند. ارزش كل تقاضاهاي موجود براي سهام بانك ها ديروز به 5/5 ميليارد ريال رسيد.
صف هاي خريد براي سهام بانك ها در پي اعمال نظارت قوي بانك مركزي و برخورد قاطع آن، به عنوان نهاد نظارت بر بازار پول، با تخلفات تشكيل مي شود. به نظر مي رسد متقاضيان سرمايه گذاري با توجه به تقويت نظارت ها بر سهام بانك ها، با اطمينان بيشتري شروع به خريد سهام اين دسته از شركت هاي پذيرفته شده در بورس تهران كرده اند.
ديروز در كنار بانك ها، سهام شركت هاي پتروشيمي اراك، اصفهان و شيراز با بيشترين اقبال سهامداران روبه رو بود. در اين روز در حالي كه از صف خريد سهام پتروشيمي خارك به طور كل اثري مشاهده نمي شد، بيش از يك هزار دستور خريد براي سهام ساير شركت هاي پتروشيمي صادر شد. از سوي ديگر فعالان بازار در طول مبادلات روز چهارشنبه بار ديگر شاهد به حركت درآمدن ماشين تقاضا براي سهام داروسازان بورس بودند. داروسازي اسوه و كيميدارو از جمله شركت هاي داروسازي بودند كه به جدول تقاضا اضافه شدند.
ديروز در سوي ديگر بازار صف فروش سهام صدرا و سرمايه گذاري بانك ملي ادامه يافت و صف عرضه سهام ساختمان ايران هم طولاني تر شد.

گروه بورس- در حالي كه تا برگزاري اولين مجمع شركت بورس فقط دو روز باقي مانده، بررسي ها نشان مي دهد، هنوز هيچ كدام از سه گروه نهاد هاي مالي، كارگزاران و سهامداران حقيقي نتوانسته اند در مورد كانديداهاي خود به جمع بندي نهايي برسند.
گزارش هاي دريافتي حاكي است: بيشترين تشتت آراء در گروه كارگزاران بوده و اين گروه تاكنون نتوانسته كانديداهاي خود را مشخص كنند.
به گزارش خبرگزاري مهر، ظاهراً در گروه كارگزاران 14نفر كانديدا شده اند و هيچ كدام نيز حاضر نيستند به نفع بقيه كنار بروند. اين گروه در تلاشند تا بتوانند سه عضو مستقل در هيأت مديره شركت بورس داشته باشند اما شواهد نشان مي دهد، كارگزاران مي توانند تنها يك عضو مستقل اختيار كنند.نكته جالب توجه اين است كه كارگزاران مستقل فقط حدود 17 درصد سهام شركت بورس را در مالكيت خود دارند و با اين رقم و با توجه به پراكندگي آراء، كار اين گروه در روز پنج شنبه با مشكل مواجه خواهد شد مگر اينكه در نهايت بتوانند به جمع بندي مورد نظر برسند.
اما در گروه نهادهاي مالي اوضاع آرام تر بوده و ديدگاه ها در مورد كانديداها نزديك تر است و ظاهرا سرمايه گذاري تامين اجتماعي، سرمايه گذاري غدير، سرمايه گذاري بانك ملي و تدبير شانس بيشتري براي حضور در هيأت مديره شركت بورس دارند و گفته مي شود ايران خودرو نيز تمايل دارد به اين جمع اضافه شود كه البته جمع بندي نهايي به بعد موكول شده است.
ظاهرا نهادهاي مالي تمايل دارند تركيب هيأت مديره شركت بورس به صورت 5عضو براي نهادهاي مالي و كارگزاران وابسته، يك عضو براي كارگزاران مستقل و يك عضو براي سهامداران حقيقي باشد و به نظر مي رسد با توجه به شرايط همين تركيب، نهايي شود.
نكته جالب توجه تلاش چشم گير سهامداران حقيقي و رايزني آنها براي بدست آوردن يك عضو در هيأت مديره شركت بورس است و در حالي كه سازمان بورس تاكيد دارد، وكالت نامه هاي روز مجمع بايد وكالت نامه رسمي باشد، سهامداران حقيقي از طريق كانون به تلاش خود ادامه داده و اميدوارند كه بتوانند يك عضو خود را در هيأت مديره بورس بدست آورند.
به نظر مي رسد كه اگر سازمان بورس به وكالت نامه رسمي اصرار نداشت سهامداران حقيقي مشكلي نداشته و بطور قطع يك عضو خود را بدست مي آوردند.
در همين حال گفته مي شود، سهامداران حقيقي رايزني هايي را نيز با نهادهاي مالي براي بدست آوردن يك عضو در هيأت مديره بورس انجام داده و ظاهرا تا حدودي موفق بوده اند. با اين حال به نظر مي رسد تلاش هاي سهامداران حقيقي در روز پنج شنبه تنها با حضور منسجم آنها به نتيجه دلخواه خواهد رسيد.
اعتراض سهامداران
اما از طرف ديگر دبير كانون سهامداران به اوضاع فعلي معترض است. او گفت: متاسفانه طبق اعلام رسمي هيات اجرايي شركت بورس، سازمان بورس با درخواست كانون سهامداران حقيقي مبني بر جايگزيني وكالت رسمي به وكالت عادي مخالفت كرد درحالي كه جايگزيني وكالت رسمي به وكالت عادي تحت نظارت دايره حقوقي بورس، مي توانست حضور سهامداران حقيقي را در اولين مجمع شركت بورس بسيار سهل و پررونق كند.
ابوالفضل متين در گفت وگو با ايسناضمن مطرح كردن اين پرسش ها كه سازمان بورس و ديگر مديران مربوطه براي نمايندگي 27 درصد سهام شركت بورس چه فكري كرده اند؟ ادامه داد: آيا بايد نهادهاي مالي و كارگزاران نمايندگي اين 27 درصد سهام شركت بورس را به عهده داشته باشند؟ اگر در شركت بورس، ساز و كار امكان حضور نماينده اي از حقيقي ها در هيات مديره نباشد، چگونه انتظار مي رود كه در ديگر شركت هاي بورسي، اين فرصت توسط سهامداران عمده داده شود؟ تا كي سهامداران حقيقي نتوانند در هيات مديره شركت ها حضور داشته باشند؟
او به درخواست كانون سهامداران حقيقي از رئيس شوراي بورس براي توجه به حقوق مالكانه سهامداران حقيقي در شركت بورس براي حضور نماينده اي از آنان در هيات مديره شركت اشاره كرد و افزود: با توجه به اينكه فلسفه وجودي شورا و سازمان بورس طبق قانون بازار اوراق بهادار دفاع از منافع سرمايه گذاران است، بنابراين رئيس شورا بايد به اين نكته توجه كند.

گروه بورس- پتروشيمي خارك سرانجام در مبادلات روز سه شنبه به وزنه افت شاخص بورس تبديل شد.
به گزارش همشهري، ديروز شاخص عملكرد بورس تهران متزلزل نشان داد و 17 واحد پايين آمد. در طول هفته جاري بارها شاخص كل قيمت سهام تا ميانه هاي روز روندي نزولي را پيموده بود اما در يك ساعت آخر دوباره اوضاع به حال عادي بازگشته بود. اما اين بار در حالي كه فعالان بازار در انتظار روي دادن اتفاق هميشگي بودند، با فشار سهام پتروشيمي خارك، صدرا، معادن و فلزات و ايران خودرو مقاومت شاخص بورس در هم شكست و منحني آن نزولي ترسيم شد.
چادرملو، گل گهر، پتروشيمي اراك و بانك پارسيان از جمله شركت هايي بودند كه مبادلاتشان شاخص را به سوي صعود سوق مي داد اما در نهايت فشار وارد آمده براي نزول غالب شد.بر اساس اين گزارش، ديروز شاخص عملكرد بازار در تالارهاي اصلي و فرعي بورس تهران كاهش يافت، به طوري كه شاخص تالار اصلي 1/17 واحد و شاخص تالار فرعي 1/9 واحد تنزل كرد.از سوي ديگر شاخص صنعت هم 3/15 واحد افت كرد، ولي در روندي معكوس شاخص مالي 3/9 واحد بالا رفت، شاخص بازده بازار هم در پايان مبادلات روز سه شنبه 8/52 واحد كاهش يافت.

ايسنا: آيين نامه مقابله با دستكاري قيمت ها تدوين شده و براي اظهارنظر در دسترس عموم قرار گرفته است. معاون حقوقي سازمان بورس با اعلام اين مطلب گفت: تمام اظهار نظرها به كميته تدوين آيين نامه ها و دستورالعمل ها داده خواهد شد؛ سپس با پردازش اظهارنظر ها براي بررسي نهايي به هيات مديره ارائه مي شود. حسين فهيمي  اساس تهيه اين دستورالعمل را تشريح پاره اي از اقدامات، كه بند 3 ماده 46 قانون بازار اوراق بهادار آن را جرم تلقي كرده، اعلام كرد و افزود: بر اساس اين ماده، هر شخصي كه نوعا اقدامات وي منجر به ايجاد ظاهري گمراه كننده از روند معاملات اوراق بهادار، يا ايجاد قيمت هاي كاذب، يا گمراه كردن اشخاص در انجام معاملات اوراق بهادار شود، جرم خواهد بود.

گروه بورس- شوك آزمايش هسته اي كره شمالي بورس هاي شرق آسيا را به لرزه در آورد.
شبكه خبري سي ان ان در پي اعلام خبر آزمايش هسته اي كره شمالي گزارش داد، بورس كره جنوبي به شدت تحت تأثير اين موضوع قرار گرفته  و ارزش پول اين كشور به پايين ترين حد در دو ماه گذشته رسيده است.
سقوط بازارهاي مالي، مقامات بانك مركزي كره جنوبي را مجبور كرده، هيأتي را براي بازگرداندن ثبات به بورس و بازارهاي پولي تشكيل دهند.
با اين وجود برخي كارشناسان تأكيد كرده اند شوك هسته اي وارد آمده بر بورس هاي شرق آسيا و به ويژه كره جنوبي اثرات كوتاه مدتي دارد و در بلند مدت نمي تواند ادامه يابد، مگر اين كه بحران آزمايش هسته اي كره شمالي وارد فاز نظامي شود.معامله گران ديگر كشورهاي آسيايي هم اعلام كردند: همگام با بورس كره جنوبي، ساير بورس هاي شرق آسيا نيز در پي آزمايش هسته اي كره شمالي سقوط كرده اند. بر اين اساس شاخص بورس سئول 9/1 درصد، شاخص بورس هنگ كنگ 5/1 درصد، شاخص بورس سيدني 8 دهم درصد، سنگاپور 2/1 درصد و جاكارتا 7 دهم درصد كاهش يافت. طبق گزارش هاي دريافتي بورس توكيو در روز انتشار خبر آزمايش هسته اي به علت تعطيلي عمومي در ژاپن بسته بود و در نتيجه فعلاً  از تبعات اين بحران در امان مانده است.
خبرگزاري فرانسه هم گزارش داده، در پي بروز بحران هسته اي  در شبه جزيره كره، ارزش دلار در برابر ساير ارزهاي معتبر جهاني افزايش يافته است.
براساس اين گزارش در منطقه شرق آسيا فقط بورس هاي فعال در چين شامل شانگهاي و شن زن در برابر بحران واكنش نشان نداده اند. نزديكي مواضع سياسي چين به كره شمالي و هم چنين سياست هاي اقتصادي اتخاذ شده در چين نظير كنترل دارايي ها و وجود ارز غيرشناور، اثر بحران هاي بين المللي را بر بورس هاي اين كشور از بين برده است.
اين گزارش حاكي است: به رغم واكنش اوليه سهامداران استراليايي به بحران هسته اي كره، آنها در انتظار واكنش بورس هاي اروپا و آمريكا به اين بحران هستند تا استراتژي هاي سرمايه گذاري خود را با آنها تطبيق دهند.

فارس: تازه ترين گزارش ها از افزايش 20 تا 30 درصدي قيمت سهام بانك سرمايه حكايت دارد. شهرداري تهران در ماه هاي اخير 40درصد سهام بانك سرمايه را خريده است. سهام اين بانك هنوز در بورس تهران پذيرفته نشده و در بازارهاي سهام خارج بورس معامله مي شود.
حسين محمد پورزندي معاون مالي و اداري شهرداري تهران با اشاره به اينكه در ماده 13 آيين نامه فعاليت بانك هاي خصوصي انتقال بيش از 10 درصد از سهام بانك ها ، يكباره يا به تدريج به يك شخص حقيقي و يا حقوقي ديگر منوط به اطلاع رساني به ساير سهامداران و تائيد قبلي بانك مركزي است، افزود: بيش از 40درصد سهام بانك سرمايه توسط 5 شركت تابعه سازمان بازنشستگي شهرداري تهران خريداري شده و كار خريد سهام بانك سرمايه توسط شهرداري تهران كاملا قانوني بوده است. وي ادامه داد: در حال حاضر نيز شركت هاي تابعه سازمان بازنشستگي شهرداري تهران در حال نقل و انتقال اين سهام هستند.
به گفته پورزرندي سازمان بازنشستگي شهرداري تهران هر روز در حال خريد سهام بانك سرمايه است و تعداد سهام شهرداري تهران روزانه در حال افزايش است.

گروه بورس- مركز پژوهش هاي مجلس جزئيات واگذاري 2300 ميليارد تومان سهام دولتي را از بدو تاسيس سازمان خصوصي سازي در سال۸۰ تا پايان سال 84 منتشر كرد.
به گزارش مركز پژوهش ها، تا قبل از سال 1380 واگذاري سهام شركت هاي دولتي و سهام متعلق به دولت در شركت هاي ديگر راساً توسط دستگاه هاي ذيربط و به شكل غيرمتمركز انجام مي گرفت، اما با تشكيل سازمان خصوصي سازي در سال 1380 در اجراي مفاد قانون برنامه سوم توسعه مبني بر عرضه سهام مصوب قابل واگذاري در 11 شركت زيرمجموعه، تعداد 5/37 ميليون سهم به ارزش 201 ميليارد ريال به فروش رسيد كه تمامي اين سهام از طريق بورس و مزايده در بورس معامله شد. در سال 1381 نيز در 69 شركت زيرمجموعه و ساير شركت هاي مادر تخصصي مرتبط، تعداد 397 ميليون سهم به ارزش 3 هزارو 175 ميليارد ريال در 44 شركت از مجموع 69 شركت زيرمجموعه به فروش رسيد كه از اين ميزان 61 درصد از طريق بورس و مزايده در بورس و 39 درصد هم از طريق مزايده بيرون بورس معامله شد. در سال 1382 در 59 شركت زيرمجموعه و ساير شركت هاي مادرتخصصي 2/697 ميليون سهم به ارزش 9 هزارو 9/11 ميليارد ريال به فروش رسيد كه 77 درصد در قالب بورس و مزايده در بورس و 23 درصد مابقي نيز در قالب مزايده صورت گرفت. در سال 1383 نيز سهام قابل واگذاري در۲۴۰ شركت زيرمجموعه و ساير شركت هاي مادر تخصصي عرضه و در نتيجه 6 ميليارد و۸ ميليون سهم به ارزش 6 هزارو 6/495 ميليارد ريال به فروش رسيد كه از اين ميزان 6/90 درصد در قالب بورس و مزايده در بورس و 4/9 درصد در قالب مزايده صورت گرفت. همچنين در سال 1384 كه اولين سال اجراي برنامه چهارم توسعه بود، سازمان تعداد هزارو 449 ميليون سهم به ارزش 4 هزارو 1/263 ميليارد ريال از 50 شركت زيرمجموعه و شركت هاي مادرتخصصي را به فروش رساند.
بر اساس گزارش رسمي سازمان خصوصي سازي از اين ميزان 4/12 درصد در قالب بورس، 3/7 درصد در قالب مزايده و 3/80 درصد در قالب سهام عدالت واگذار شده است.
وضع نابسامان بورس
مركز پژوهش هاي مجلس مهمترين مشكل خصوصي سازي در ايران را وضعيت نابسامان بورس اوراق بهادار دانسته و تاكيد كرده است:مسئولان بايد توجه داشته باشند اجراي دقيق برخي از بندهاي سياست هاي كلي اصل (44) قانون اساسي بدون داشتن يك بازار سرمايه  توسعه يافته عملاً امكان پذير نيست.
گزارش مركز پژوهش ها در ارزيابي عملكرد خصوصي سازي حاكي است : تعداد شركت هاي دولتي از 504 بنگاه در سال 1380 به 505 عدد در سال 1384 افزايش يافته ، گرچه در طول سال هاي مورد بررسي اين رقم با فراز و نشيب هايي مواجه بوده است.
مركز پژوهش ها با اشاره به سهم بودجه شركت هاي دولتي از بودجه كل كشور يادآور شده ، اين نسبت در سال 1384 نسبت به سال 1383 از افزايش بسياري برخوردار بوده به نحوي كه از 3/54 درصد به 4/66 درصد رسيده است. به اين ترتيب چه از نظر تعداد شركت ها و چه از نظر حجم بودجه آنها، موفقيتي در زمينه خصوصي سازي حاصل نشده و آمارهاي ارايه شده توسط سازمان خصوصي سازي نيز از اين امر حكايت مي كند.
اين گزارش شاخص هاي اندازه گيري حجم دولت را نيز مورد اشاره قرار داده و تصريح كرده ، آمارهاي موجود نشان مي دهد ، نسبت بودجه عمومي دولت به GDP طي سال هاي مورد بررسي از 7/18 درصد با فراز و نشيب هايي به 7/27 درصد در سال 1384 رسيده است، كه گرچه در سال 1384 روند مزبور نسبت به سال 1383 كاهش يافته لكن افزايش اين نسبت، حاكي از عملكرد ضعيف خصوصي سازي است.
مركز پژوهش ها همچنين نسبت بودجه شركت هاي دولتي و بودجه كل كشور به توليد ناخالص داخلي را يادآور شد ه و اعلام كرده، در مورد نسبت بودجه شركت هاي دولتي به GDP ملاحظه مي  شود در طول سالهاي مورد بررسي به استثناي سال 1383، اين سهم افزايش يافته و از 6/43درصد در سال 1380 به 1/54?درصد در سال 1384 رسيده است. همچنين رشد چشمگير اين شاخص در سال 1384 حاكي از روند معكوس خصوصي سازي در ايران است. شاخص سهم بودجه كل كشور از GDP نيز روند مشابهي را دنبال كرده به نحوي كه از 3/62 درصد در سال 1380 به 8/81 درصد در سال 1384 افزايش يافته است كه به روشني از روند ضعيف خصوصي سازي حكايت دارد.
چالش هاي خصوصي سازي
بر اساس اين گزارش ،مهمترين و اصلي ترين مشكلات خصوصي سازي در ايران را مي توان به وضعيت نابسامان بورس اوراق بهادار به عنوان مهمترين طرف تقاضاي سازمان خصوصي سازي نسبت داد. اين امر به خصوص در سال 1384 و در حال حاضر مشهودتر است به گونه اي كه به دليل رشد حبابي سال هاي قبل و تحولات سياسي و تنش هاي بين المللي افت شاخص هاي قيمت كه از اواخر 1382 آغاز شده بود، تشديد شد. همين امر باعث شده سازمان خصوصي سازي نتواند سهام شركت هاي عرضه شده را به فروش برساند و حتي مجبور شده به دليل همراهي و تقويت اين بازار از عرضه سهام بيشتر در اين بازار خودداري كند.بنابراين يكي از چالش هاي اساسي را مي توان ناكارآمدي بازار سرمايه يا عدم توسعه آن در ايران دانست.
در پايان تاكيد شده، اجراي دقيق برخي از بندهاي سياست هاي كلي اصل 44 قانون اساسي بدون داشتن يك بازار سرمايه  توسعه يافته عملاً امكان پذير نيست.

در حالي كه وضعيت بورس بعد از مدت ها به ثبات رسيده است متأسفانه برخي شركت ها با اتخاذ تصميم هاي نادرست به مشكلات سهامداران جزء دامن مي زنند. به عنوان مثال، در مجمع فوق العاده سال 1384 يك شركت لاستيك سازي در بورس، سرمايه خود را به ميزان 466 درصد افزايش داده و در نتيجه پيش بيني سود شركت از 193 ريال به 34 ريال (34= 5/66 ÷۱۹۳) كاهش يافت. بعد از مجمع، نماد معاملاتي شركت باز شده و به دليل كاهش پيش بيني سود ناشي از افزايش سرمايه قيمت سهام از 2263 ريال به 1133 ريال كاهش پيدا كرد و متعاقباً يك سال سهام شركت با قيمت جديد معامله شده است، ولي در كمال تعجب بعد از بيش از يك سال شركت اعلام مي كند كه افزايش سرمايه لغو شده است.اين جانب با توجه به اطلاعات غيرواقعي شركت درباره پيش بيني سود جديد ناشي از افزايش سرمايه سهام خود را به نصف قيمت واقعي آن فروخته ام و نزديك به 50 درصد زيان ديده ام. حال با توجه به اين توصيفات خسارت وارد شده به بنده و ساير سهامداران جزء كه طي اين مدت يك سال بر مبناي اطلاعات غلط منتشر شده توسط شركت درباره پيش بيني سود و سرمايه، سهام خود را نزديك به قيمت اسمي آن به فروش رسانده اند، چه كسي جبران خواهد كرد؟ اگر چنين رويه اي در بين ساير شركت ها حاضر در بورس متداول شود ديگر هيچ حاشيه امنيتي براي سهامداران وجود نخواهد داشت و در هر لحظه آنها بايد منتظر ضررهاي سنگين ناشي از لغو افزايش سرمايه انجام شده باشند.
رامتين امين طاهري