گفت وگو با فيليپ نويس، كارگردان فيلم حريق
روايت يك مبارز ضدآپارتايد
درك لوك در نمايي از فيلم حريق
|
|
ترجمه: اميررضا نوري زاده- فيليپ نويس در ايران بيشتر با فيلم بازي هاي ميهن پرستانه شناخته شده است. ويژگي بارز آثار اين فيلمساز لحن معترضانه و عدالتخواهانه آنهاست. حريق تازه ترين فيلم نويس هم به همين دليل توجه علاقه مندان سينما و سياست را به خود معطوف كرده است. حريق به عنوان محصولي مستقل توليد شده است. اين فيلم به عنوان توليد سينماي استراليا و خارج از جريان فيلم هاي هاليوودي ساخته شده است، هر چند نويس از بازيگري مثل تيم رابينز در يكي از نقش هاي اصلي استفاده كرده است.ويژگي بارز حريق اقتباسش از زندگي واقعي يك مبارز است؛ مبارزي كه كارگردان هم در باره اش به تحقيق پرداخته و هم اين كه در ملاقات هايي با خود فرد كوشيده تا به درونيات او نزديك شود.مجله باكس آفيس در شماره نوامبر 2006 با او گفت وگويي كرده كه مي خوانيد.
***
فيليپ نويس كارگرداني است كه در طول فعاليت حرفه اي اش تريلرهاي سياسي متعددي را ساخته است. از فيلم بازي هاي ميهن پرستانه تا اقتباسي از رمان گراهام گرين به نام آمريكاي آرام. او در آخرين فيلمش به آفريقاي جنوبي رفته و در اوج آپارتايد داستان زندگي پاتريك چاموسو را روايت مي كند كه به اشتباه به همكاري با گروه هاي تروريستي (همان مبارزان ضد آپارتايد) محكوم مي شود و در زندان شكنجه مي شود. او در نهايت به گروه فعال AC مي پيوندد و هدفي به جز انفجار پالايشگاهي كه در آن كار مي كرده ندارد. در فيلم حريق نويس به جاي انتخاب يك كتاب پرفروش به عنوان منبع اصلي فيلمنامه اش، داستان حقيقي زندگي اين مبارز سياسي را انتخاب كرده است و درك لوك در نقش چاموسو و تيم رابينز در نقش پليس ضدتروريستي آفريقاي جنوبي در اين فيلم حضور دارند.
***
* شما چند تريلر سياسي براساس رمان هاي پرفروش داشته ايد اما اين بار به سراغ زندگي واقعي يك مبارز سياسي رفته ايد. بزرگترين نگراني شما در اين ماجرا چه بوده؟
- بيش از هر چيز نگران بودم كه چگونه به عنوان يك استراليايي سفيد پوست مي توانم اين قصه را روايت كنم، چرا كه بخش هايي از تاريخ آفريقاي جنوبي بود كه براي روايت صادقانه اين فيلم بايستي بازگو مي شد و با توجه به عدم آشنايي من با تاريخ اين كشور، ناچار بودم از چند مشاور استفاده كنم. حتي اين مشاوران در سر صحنه فيلم همه حضور داشتند تا همه چيز مطابق واقعيت پيش رود.
* وقتي كه با پاتريك چاموسو صحبت مي كرديم، عنوان كرد تا زمان حضور شما در اين پروژه از او دعوت به كار نشده بود. آيا در زمان امضاي قرارداد، فيلمنامه نهايي در دسترس بود؟
- بله چون شلون اسلوو سال ها قبل از اين فيلم با چاموسو صحبت كرده بود، او و شاون به هنگام خروج او از جزاير دوپن در سال 1991 گفت وگوهاي فراواني داشته اند.
* زماني كه با او ملاقات كرديد، بيشتر دوست داشتيد چه جنبه هايي از زندگي او را بيشتر بشناسيد؟
- تمام زندگي او را. از تولد تا حالا! من بايد تمامي جلسات دادگاه او را بررسي مجدد مي كردم و البته از شركت فيلمسازي وركينگ تايتل هم خواسته بودم تا سوابق او در سازمان AC را براي من مهيا كند تا مطمئن شويم كه همه چيز را در باره اين فرد درست روايت مي كنيم.
* آيا پس از حضور شما در اين فيلم، تغييراتي در فيلمنامه به وجود آمد؟
- بله چون من در سؤالاتي كه از او درباره زندگي اش كردم، نقطه نظر متفاوتي نسبت به شاون داشتم.
ولي من از همان ابتدا دانستم كه ما پول اندكي در اختيار داريم. من براي صرفه جويي در وقت و پول او را در يك اتومبيل به لوكيشن هايي كه داستان در آن ها رخ مي داد مي بردم. براي مثال او را به پالايشگاه بردم و از او پرسيدم كه چگونه وارد آنجا شدي؟ البته اين موارد در فيلمنامه منعكس نشد، ولي او در مورد نحوه ورودش توضيحات كاملي به من داد و اين از مواردي بود كه در فيلمنامه شاون موجود نبود. البته وقتي كه به اين شكل وارد پالايشگاه شديم، مسئولان پالايشگاه كه نمي دانستند ما چه كساني هستيم، افرادي را براي بررسي قضيه به سراغمان فرستادند! از طرفي وقتي من به اين پروژه ملحق شدم، اثري از شخصيت هايي چون زوكو و سيكس پنس (Six Pece) نبود و در سفرهايي كه من با پاتريك داشتم او درباره زوكو و محل زندگي اش و اين كه خودش را مسئول مرگ اين دو نفر مي داند صحبت كرد.
* آيا مقامات اين پالايشگاه از اين كه پاتريك مجدداً به آن محل مي رود، نگران نبودند؟
- بايد توجه داشته باشيد كه عمده سران سياسي كنوني آفريقاي جنوبي مردان و زناني بودند كه در دوران آپارتايد تحت تعقيب بودند و تمام افرادي كه در قالب سازمان AC عليه آپارتايد مي جنگيدند، افراد قابل قبولي هستند و به همين دليل دولت دستور اكيد داده بود كه پالايشگاه همه گونه همكاري را با ما داشته باشد.
* تصور مي كنيد پاتريك با موفقيت در اقدامش به چه چيزي دست مي يافت؟
- نبايد فراموش كنيد كه پاتريك در ماموريتش موفق نمي شود و در واقع داستان در مورد مردي است كه شكست مي خورد، ولي نكته مهم تصميم او براي مبارزه و نتيجه بزرگتر است كه از مبارزات او به دست مي آيد، هر چند كه در نهايت تصميم مي گيرد كه از دشمن انتقام نگيرد.
* آيا براي هر چه بهتر شدن فيلم ناچار به تغيير داستان پاتريك بوديد؟
- اين فيلم براساس زندگي اوست. بنابر اين ما تا جايي كه امكان داشت از گفته ها و خاطرات و آشنايي افرادي كه پاتريك را در دوره اي كوتاه و يا طولاني مي شناختند، استفاده كرديم. از جمله اين افراد جواسلوو پدر فيلمنامه نويس بود كه از رهبران سازمان AC به حساب مي آمد و پاتريك را كاملاً مي شناخت. البته ما در مورد زمان اتفاق افتادن برخي مسايل ناچار به ايجاد تغييراتي شديم. براي مثال درگيري او در يك پست بازرسي يك سال قبل از دستگيري اش اتفاق افتاد، ولي در فيلم چند هفته قبل از دستگيري اين اتفاق رخ مي دهد.
* شخصيت تيم رابيز در قالب رئيس واحد ضد تروريست براساس يك شخصيت واقعي بود؟
- براساس شخصيت چند فرد واقعي!
* آيا شما با آنها ملاقات كرديد؟
- بله با همه آنها ولي هر كدام به دلايلي نمي خواستند كه از نام آنها در اين فيلم استفاده شود.
* آيا تصور مي كنيد مهم بود كه زندگي خانوادگي چنين شخصيتي به تصوير كشيده شود تا او يك هيولاي خالص نباشد؟
- وقتي با اين افراد ملاقات مي كنيد با در نظر گرفتن تمام اقدامات وحشيانه اي كه انجام دادند، نمي توانيد وجه انساني زندگيشان را حذف كنيد. آنها غالباً فلسفه اي را براي كارهايشان داشتند كه هر پليس زن و مردي براي شما عنوان مي كند. اين كه من براي اجراي اقدامات نادرست به پليس ملحق نشدم و من مسئول تصويب قوانين نبودم، بلكه فقط افراد را به دليل اين كه خلاف قانون عمل مي كردند، دستگير مي كردم، ولي قانون را من نمي نوشتم. البته اين توجيهي براي راضي كردن خود است اما شايد هر كدام از ما در شرايط خاصي عملكرد مشابهي داشته باشيم.
* بازي باني هنا در نقش همسر پاتريك فوق العاده بود!
- او هنرپيشه خوبي است و نقش بسيار پيچيده اي به او محول شده بود چون كل داستان فيلم بر محور اوست، ولي او از اين ماموريت سربلند بيرون آمده است.
* آيا بين اين فيلم و فيلمهاي قبل آن شباهتي را حس مي كنيد؟
- پاسخ اين سوال را به خود شما واگذار مي كنم!
* چرا دو مدير فيلمبرداري براي اين فيلم به كار گرفته شد؟
- فيلمبردار اول ما ران فورتوناتو كه با سيدني لومت كار كرده بود در اواسط كار بيمار شد و ما به ناچار از مدير فيلمبرداري دوم استفاده كرديم.
* تصاوير زيبايي از برخي مناطق آفريقاي جنوبي در فيلم شما وجود دارد. آيا براي گرفتن اين تصاوير از دولت آفريقاي جنوبي كمك گرفتيد؟
- بله، در آفريقاي جنوبي هميشه پاسخ مثبت مي شنويد. مثلاً وقتي به پالايشگاه مي رويد و مي گوييد: سلام 25 سال قبل يك نفر مي خواست اينجا را منفجر كند و الان ما مي خواهيم اين داستان را در همين محل واقعي روايت كنيم و اجازه فيلمبرداري مي خواهيم انتظار داريد كه فردا سروكارتان با پليس و واحد حفاظت پالايشگاه باشد، ولي در آفريقاي جنوبي همان لحظه به شما مي گويند البته! چرا كه نه؟
* آيا فيلم جديد را در دست تهيه داريد؟
- بله فيلمي به نام موسيقي آلوده كه داستان آن در غرب استراليا مي گذرد و يك فيلم كمدي رمانتيك براساس كتابي از نويسنده استراليايي مورد علاقه ام تيم ونسيتون است.
|