پزشكان آفريقاي جنوبي براي مهار بيماري سل و پيشگيري از گسترش آن به اقدامات پليسي روي آورده اند. آنها مي خواهند بيماران مبتلا به سل مقاوم به دارويي را كه از درمان اين بيماري خودداري مي كنند، بازداشت كنند.
به گزارش آسوشيتدپرس، از سال گذشته كه سل به شدت مقاوم به دارو، بيماري اي كه به XDR-TB معروف است، در آفريقاي جنوبي شناخته شد، مقامات بهداشتي خواستار اتخاذ تدابير شديدي براي مبارزه با اين گونه ها شده اند.
شايد در نگاه اول، اين اقدامات عجيب به نظر برسد، اما وقتي بدانيم كه شمار مبتلايان به اين بيمار در آفريقا از سال ???? ميلاد تاكنون، سه برابر شده است، وقتي بدانيم يك سوم از ?? ميليون نفر بيمار آلوده به ايدز در آفريقا مبتلا به سل نيز هستند و امكان ابتلا به بيمار سل در فرد كه مبتلا به ايدز است ?? برابر بيشتر از افراد ديگر است، وقتي بدانيم اين بيمار از سال ???? سالانه بيش از ?? درصد كاهش داشته است، اما در آفريقا به طور سالانه بين سه تا چهار درصد در حال افزايش بوده است و از ميان ?? كشور كه بيشترين ميزان سل در آنها شايع است ?? كشور در قاره آفريقا واقع است، آن وقت شايد به اهميت ماجرا بيشتر پي ببريم.
***
بر اساس آخرين آمارها، سالانه بين ? تا ?? ميليون نفر به بيمار سل مبتلا م شوند و سالانه حدود دو ميليون نفر بر اثر اين بيمار جان خود را از دست م دهند. مناطق آفريقا (?? درصد)، جنوب شرق آسيا (?? درصد) و غرب پاسيفيك (اقيانوس آرام) با ??درصد بيش از ?? درصد از مبتلايان به بيمار مذكور را در خود جا داده اند.
راني گرين تامپسون مشاور اداره بهداشت آفريقاي جنوبي، مي گويد: بازداشت بيماران به رغم ميل آنها مطلوب نيست، اما در جهت منافع عمومي ممكن است ضروري باشد.
سازمان بهداشت جهاني سپتامبر گذشته اعلام كرد ?? مورد XDR-TB تاييد شده در آفريقاي جنوبي وجود دارد كه بيشتر اين بيماران اچ.آي.وي مثبت نيز بودند.
البته پزشكان در گزارش خود توصيه كردند كه به بيماران مبتلا به XDR-TB در حين بازداشت پول پرداخت شود. برخي كارشناسان بهداشت عمومي مي گويند دولت آفريقاي جنوبي و نيز جامعه بين المللي در واكنش به شيوع اين بيماري اقدامي شايسته مانند تدوين يك طرح اضطراري و يا تقويت كارهاي نظارتي و مراقبتي انجام نداده است.
سل در تايلند
بعد از آفريقا، جنوب شرق آسيا، جولانگاه دوم بيماري سل در دنيا محسوب مي شود. وجود ??هزار مورد جديد ابتلا به بيماري سل در سال و نزديك به ?? هزار مورد مرگ و مير سالانه ناشي از آن در كشور تايلند موجب شد تا ماه پيش، سازمان بهداشت جهاني، به بانكوك هشدار دهد. به نوشته مطبوعات تايلند، به دليل افزايش مداوم در شمار ابتلا و مرگ و مير سالانه ناشي از بيماري سل در كشور تايلند و ناتواني برنامه هاي درماني دولت، اين بيماري به يك تهديد بهداشتي بزرگ براي اين كشور تبديل شده است.
در طول اين سالها نتايج برنامه هاي دولت در مبارزه با بيماري سل نيز همواره زير استانداردهاي جهاني و دور از اهداف تعيين شده بوده است و اين كاستي ها موجب شده تا تايلند در ميان ?? كشوري كه وضعيتي وخيم به لحاظ بيماري سل دارند قرار داده شود.
سومچاي، وزير بهداشت تايلند، چند هفته پيش به اين حقيقت اعتراف كرد و گفت: اين بسيار خجالت آور است كه تايلند در كنار كشورهاي توسعه نيافته اي چون زيمبابوه، اوگاندا و موزامبيك قرار داده شده است. از علل عمده ناتواني برنامه هاي دولت در مبارزه با اين بيماري، افزايش شيوع ايدز در تايلند و نيز رشد ميزان مهاجرت به داخل در غالب كارگران مهاجر است.
سل در افغانستان
همه بيماران مبتلا به سل اين قدر از مرزهاي ما دور نيستند. افغانستان چسبيده به كشور ماست و در اين كشور هم سل بيداد مي كند. چند ماه قبل دكتر سيد امين فاطمي وزير بهداشت افغانستان در يك كنفرانس خبري در كابل، گسترش بيماري سل را در افغانستان، نگران كننده توصيف كرد. وي اعتراف كرد بيماري سل سالانه بيست هزار نفر را در اين كشور به كام مرگ مي فرستد و سالانه به طور متوسط 80 هزار نفر ديگر بر تعداد مبتلايان به اين مرض افزوده مي شود. وزير بهداشت افغانستان، مثلث فقر، بيماري و تروريسم را سه عامل تهديدكننده حيات و سلامت افغان ها دانست و گفت: دولت افغانستان براي مبارزه با اين بيماري مُسري و خطرناك و با هدف كنترل درآوردن آن از جامعه بين المللي، يك كمك 17 ميليون دلاري تقاضا كرده است. به گفته او، درصورت دريافت اين كمك، دولت افغانستان در سال 2007 ميلادي، مبارزه وسيع و گسترده اي را جهت كنترل بيماري سل و درمان مبتلايان به اين بيماري، آغاز خواهد كرد.
نابساماني هاي طولاني، خشكسالي، جنگ و قبل از همه فقر اقتصادي، از عوامل مهم گسترش بيماري سل در جوامع فقير و جنگ زده محسوب مي شود.
جالب اينجاست كه از سقوط طالبان و حضور جامعه بين المللي در افغانستان، بيش از 5 سال سپري شده است و در اين مدت ميلياردها دلار در اين كشور در پروژه هاي مختلف به مصرف رسيده، اما اكثر افغان ها معتقدند كه با وجود اين پول هاي گزاف، كار چنداني از جمله در بخش هاي مربوط به بهداشت عمومي و ريشه كن كردن فقر و بيماري هاي مسري در اين كشور انجام نشده است.گفته مي شود پس از سقوط طالبان، در پنج سال اخير شيوع بيماري سل در اين كشور بيشتر شده است و روز به روز تعداد مبتلايان به آن افزايش پيدا مي كند.
مرگ، در مي زند
بيماري سل طي قرن ها به عنوان يك بيماري عفوني مزمن موجب ترس و نگراني جوامع بشري بوده است. هنوز هم سل شايعترين علت مرگ در دنيا به دليل يك عامل عفوني است. در سال 1993 سازمان جهاني بهداشت، سل را يك اورژانس جهاني اعلام كرد. سل، همچنين، عامل اصلي مرگ و مير در ميان مبتلايان به ايدز در سراسر جهان است و بسياري از كشورها همزمان با اپيدمي هاي اچ آي وي و سل روبه رو هستند.
در حدود يك سوم جمعيت جهان يعني حدود 2 ميليارد نفر آلوده به مايكوباكتريوم توبركلوزيس ، باكتري مولد سل هستند، اما همه اين افراد بيمار محسوب نمي شوند. تخمين زده مي شود در حال حاضر بيش از 20 ميليون نفر به بيماري سل مبتلا باشند و البته 10 ميليون نفر هر سال بهبود مي يابند يا مي ميرند و درمقابل، 10 ميليون نفر ديگر به جمع مسلولان جهان اضافه مي شود. گفته مي شود در هر 4 ثانيه يك نفر به بيماري سل مبتلا مي شود و در هر 17 ثانيه يك نفر در اثر بيماري سل در جهان فوت مي كند.
مرگ و مير ناشي از سل در كشورهاي در حال توسعه 25% از موارد مرگ هاي قابل پيشگيري را تشكيل مي دهد و همچنين 95% از موارد سل و 98% از مرگ هاي ناشي از سل در كشورهاي در حال توسعه رخ مي دهد. 75% از اين موارد در گروه سني 15 تا 50 سال (كه از لحاظ اقتصادي گروه توليد كننده محسوب مي شوند) قرار دارند.
بيماري سل داراي مرتبه هفتم در بار جهاني بيماريها بر اساس معيار دالي (DALY) است و پيش بيني مي شود تا سال 2020 همچنان جايگاه كنوني خود را حفظ كند.
سل چيست؟
سل ناشي از نوعي باكتري است كه بسياري از مردم حامل آن هستند، اما تنها در برخي از افراد باعث بيماري مي شود. اگر افرادي كه حامل اين باكتري هستند به اچ آي وي هم آلوده شوند، احتمال بروز سل در آنها چندين برابر افزايش مي يابد.
سل تقريباً مي تواند تمام اعضاي بدن را درگير كند ولي شايع ترين شكل، سل ريوي است. راه انتقال عفونت هم در اغلب موارد از راه تنفس است، اما ميكروب سل پس از ورود به بدن مي تواند از طريق خون و لنف هم به ساير نقاط منتقل شود. البته، از راههاي انتقال بسيار نادر بيماري، ورود اتفاقي ميكروب در حين آزمايش و يا از مادر به جنين است.
علائم بيماري سل بر اساس ناحيه گرفتار متفاوت است. شايعترين علامت بيماري سل سرفه پايدار و طولاني مدت بيش از دو هفته بوده كه سرفه ها مي تواند بدون خلط و يا همراه خلط و گاهي نيز به همراه خلط خوني باشد. علائم مشترك و عمومي شامل تب، كاهش وزن، كاهش اشتها ، بي حالي ، تعريق شبانه، خستگي زود رس و ضعف عمومي است.
بيماريابي در اين بيماران، به صورت غيرفعال و بدين صورت است كه از فرد مشكوك سه نمونه خلط تهيه و در عرض 2 تا 3 روز به آزمايشگاه ارسال مي شود. انجام آزمايش كشت خلط نسبت به آزمايش مستقيم خلط از حساسيت بيشتري برخوردار است، ولي نتايج معمولاً پس از 4 الي 8 هفته مشخص شده همچنين نياز به مركز مجهز و تكنسين ورزيده دارد.
پس از تشخيص بيماري، درمان تركيبي كه معمولاً شامل 4 آنتي بيوتيك است براي بيمار تجويز مي شود. اين درمان بايد ماه ها ادامه يابد و اگر درمان ناقص انجام شود، احتمال ايجاد سل مقاوم به درمان، همان كه اين روزها باعث افزايش نگراني پزشكان آفريقايي شده است، افزايش مي يابد.

يك زماني سيب زميني سرخ كرده غذاي اعياني دانشجويان خوابگاهي بود، امكان نداشت دانشجوي خوابگاهي پيدا بشود كه حداقل بيش از نصفي از دوران تحصيلي اش را با اين غذا سر نكرده باشد. البته حالا و با افزايش قيمت انواع و اقسام مواد غذايي -چه آنها كه ميوه هستند و چه آنها كه نيستند! - سيب زميني سرخ كرده غذاي اعياني همه اقشار محسوب مي شود.
در راستاي تسلي خاطر مصرف كنندگان محترم كه دستشان براي خريد سيب زميني هم ديگر به سختي به جيبشان مي رسد، بد نيست بدانيد كه سيب زميني سرخ كرده اصولاً چيز مفيدي نيست. حتي برخي محققان معتقدند كه چيپس باعث سرطان مي شود!
مي خواهيد داستان را از اول بشنويد؟
سرطاني بودن سيب زميني سرخ كرده را به ماده اي به نام آكريل آميد، نسبت مي دهند. آكريل آميد ماده اي شيميايي است كه براي ساخت پلي آكريل آميد در صنايع مختلف نظير صنعت روغن، بسته بندي موادغذايي، آلاينده ها، برخي از پلاستيك ها، همچنين تصفيه فاضلاب ها و آب هاي آشاميدني مورد استفاده قرار مي گيرد. چند سال قبل، محققان سوئدي ادعا كردند آكريل آميد در بيسكوئيت، قهوه و سيب زميني سرخ كرده هم وجود دارد؛ همان طور كه در دود سيگار وجود دارد.
البته هنوز نحوه تشكيل آكريل آميد در موادغذايي به طور كامل درك نشده اما مطالعات، برخي از راه هاي ايجاد اين ماده را ثابت كرده است نظير:
۱ - طبخ غذاهاي سرشار از كربوهيدرات در دماي بالا
۲ - طبخ غذاهاي حاوي اسيد آمينه آسپاراژين و گلوكز در دماي بالا
۳ - آماده سازي غذا در دماي بالا و با شيوه هاي سرخ كردن، كباب كردن يا پختن.
عوارض آكريل آميد
ادعا شده بود كه آكريل آميد موجود در چيپس هاي سيب زميني عارضه سرطان سينه را در ميان زنان به دنبال دارد اما اين شايعه طبق آخرين مطالعات محققان در مارس 2005 رد شد. با اين وجود، ثابت شده است كه اين ماده در مقادير بالا موجب سرطان در حيوانات آزمايشگاهي مي شود. به هرحال اختلاف بر سر اين است كه آيا اين ماده در مواد غذايي به اندازه اي ايجاد مي شود كه خطرناك باشد، يا نه. هنوز اين هم مشخص نيست كه دقيقاً چه ميزان آكريل آميد مي تواند خطر سرطان را به دنبال داشته باشد.
همچنين مطالعات نشان داده اند تماس با ميزان بالاي آكريل آميد منجر به آسيب ديدگي غدد جنسي مردان شده و تماس با اين ماده از طريق استنشاق، جذب پوستي و يا تماس چشمي تحريك غشاهاي مخاطي و بيني را به دنبال دارد و علاوه بر اين تعريق، بي اختياري ادراري، دردهاي عضلاني، اختلالات تكلم و بي حسي نيز ايجاد مي كند.
آكريل آميد در آب
ماجرا فقط به سيب زميني مربوط نمي شود. علي رغم اين كه استفاده خوراكي از آكريل آميد عوارض مختلفي را بر جاي مي گذارد، كماكان اين ماده جهت تصفيه آب در بسياري از كشورها مورداستفاده قرار مي گيرد. مطالعات نشان داده اند آكريل آميد طي فرآيند پليمريزاسيون تبديل به پلي آكريل آميد مي شود و اين ماده اخير با مواد جامد آب تركيب شده و در نتيجه باعث برداشت و فيلتره شدن آسان تر مواد جامد آب مي شود.
اما چرا تنها از اين ماده براي فيلترينگ آب استفاده مي شود؟ چون تنها پليمر شناخته شده اي است كه ذرات جامد آب را به اندازه كافي جدا مي كند. فراموش نكنيد كه پلي آكريل آميد كه محصول پليمريزاسيون آكريل آميد است سمي نيست، بلكه ذرات ناچيزي از آكريل آميد كه دست نخورده باقي مانده و به پلي آكريل آميد تبديل نمي شود خطرات بالقوه اي را به همراه دارند.
راه هاي پيشگيري
عليرغم همه حرف و حديث هايي كه وجود دارد، شايد بهتر باشد كه از غذاهاي مشكوك به آلودگي با آكريل آميد پرهيز كرد. طيفي از راه هاي كاهش تشكيل پلي آكريل آميد در غذا پيشنهاد مي شود:
۱ - نحوه نگهداري
اگر سيب زميني در دمايي پايين تر از 8 درجه سانتي گراد نگهداري شود به سرعت ميزان قند فروكتوز در آن افزايش يافته و هنگام پختن يا سرخ كردن سيب زميني مورد نظر آكريل آميد با ميزان بالايي در آن تشكيل مي شود.
۲ -مواد خام
انواع جديدي از سيب زميني ها در حال پرورش هستند كه آكريل آميد ناچيزي داشته و يا اصلاً ندارند. منتظر آمدن آنها به بازار باشيد.
۳ - شيوه هاي توليد
به حداقل رساندن دما هنگام سرخ كردن غذا و يا استفاده از ديگر راه هاي طبخ غذا چون جوشاندن غذا در كاهش تشكيل آكريل آميد تأثير بسزايي دارند. در اين راستا مشخص شده مواد سيليكوني كه جهت كف نكردن چربي ها به هنگام سرخ كردن استفاده مي شود حجم آكريل آميد توليدي را دو برابر مي كند.به هرحال، سازمان غذا و داروي ايالات متحده توصيه مي كند تا مشخص شدن نتايج قطعي اثرات منفي آكريل آميد، مصرف كنندگان رژيم غذايي متعادلي را در پيش گيرند و از غذاهايي با چربي هاي اشباع و چربي هايي با ايزومرترانس پايين، حبوبات با فيبر بالا و سبزيجات استفاده كنند.مطالعات مشخص كرده است ان استيل سيستئين و ليپولئيك اسيد عليه اثرات سمي آكريل آميد نقش محافظت كننده اي دارند. در يك مطالعه نشان داده شده كه استفاده از آكريل آميد در موش هاي آزمايشگاهي براي يك دوره 7 روزه موجب رشد تومور مي شود در حالي كه درمان با ان استيل ال سيستئين از پيش روي تومور جلوگيري مي كند.
پس، عليرغم اين كه تحقيقات مختلف بر روي انواع اثرات منفي آكريل آميد توليدي در غذاهاي مختلف اختلاف نظر دارند، اما در يك مسئله شكي نيست:مضر بودن اين ماده براي بدن.
حالا بازهم نسبت به گراني سيب زميني اعتراض داريد؟!

دعا به درمان سرطان
كمك مي كند
گروه سلامت- حتي در برابر بيماري صعب العلاجي مثل سرطان سينه هم مي توان اميدوار باقي ماند و با آن مبارزه كرد. اين فقط يك شعار دهان پركن و توخالي نيست، حتي مطالعات دانشمندان هم اين را نشان داده است. ديده شده افرادي كه در گفتارشان از كلمات مذهبي استفاده مي كنند و در گروه هاي مذهبي عضو هستند، در مقابله با سرطان سينه قدرت بيشتري از خود نشان مي دهند.
محققان دانشگاه ويسكانسين مطالعه اي انجام داده و متوجه تاثير اين كلمات و فضاي مذهبي شده اند. آنها دريافته اند در اين افراد هيجان هاي منفي كمتر وجود دارد و آنها بهتر مي توانند با بيماري شان كنار بيايند.
در اين مطالعه آنها 97 زن مبتلا به بيماري را انتخاب كردند و بعد آز آموزش استفاده از كامپيوتر و اينترنت، آنها را به پايگاه هاي اينترنتي خاصي معرفي كردند. در اين پايگاه ها، گروه هايي از بيماران مبتلا تشكيل شده بود كه به صورت آنلاين باهم ارتباط داشتند. بعد از دو ماه آنها را با گروهي از بيماراني كه وضعيتي مشابه داشتند، مقايسه كردند. بررسي دوماهه اين بيماران نشان داد آنها كه در ارتباط هاي اينترنتي خود بيشتر از بقيه، كلمه هايي مانند رحمت، دعا، ايمان و بهشت را شنيده بودند، كيفيت زندگي شان بهبود پيدا كرده بود و روحيه بهتري داشتند و همه اينها باعث شده بود بهتر از بقيه بتوانند با بيماري شان كنار بيايند و به اين ترتيب روي آن كنترل بهتري داشتند. روي هم رفته وضعيت اين بيماران 2 برابر بهتر از گروهي بود كه در اين گروه هاي اينترنتي عضويت نداشتند.
قلب نوجوانان ايراني را دريابيد
گروه سلامت- آخرش هم خارجي ها بايد برايمان تحقيق كنند تا بفهميم كه يك چيزيمان هست. يك بررسي سازمان جهاني بهداشت كه نام آن را مطالعه كاسپين گذاشته اند، نشان مي دهد تا سال ???? ميلادي ?? درصد از مرگ و مير نوجوانان در كشورهاي جهان سوم، از جمله ايران ، به 3 دليل مصرف دخانيات، چاقي و فشارهاي عصبي خواهد بود.
به گزارش پايگاه اينترنتي بي.بي.سي، در اين مطالعه كه در شماره ژانويه نشريه انجمن متخصصان قلب و عروق اروپا منتشر شده، فشار خون بيش از ?? هزار دانش آموز ايراني از ?? استان مختلف در يك دوره دو ساله بررسي شده است. اين مطالعه نشان مي دهد پسران و دختران به يك اندازه احتمال دارد كه به بيماري هاي قلبي - عروقي مبتلا شوند، اما فشار خون بالا در پسران ايراني بيشتر از دختران است. نتيجه ديگر اين تحقيق آن بود كه نوجوانان قدبلندي كه فعاليت بدني كمتري دارند، نسبت به همسالان خود كه كوتاه قد و كم تحرك هستند بيشتر ممكن است فشار خون بگيرند. همچنين خطر فشار خون بالا، دانش آموزان مدارس خصوصي در شهرها را بيشتر تهديد مي كند. علت هم آن است كه در اين مدرسه ها جاي كمتري براي ورزش بچه ها در نظر گرفته شده و همين باعث كم تحركي آنها شده است.
پدرها نوزاد را مي ترسانند
گروه سلامت- پدرها هم مي توانند نقش مثبتي روي تكامل ذهني و عصبي بچه ها يشان داشته باشند و هم مي توانند باعث زياد شدن استرس، اضطراب و ترس آنها شوند. محققان كالج سلطنتي انگلستان اين موضوع را از بررسي 123 زن باردار متوجه شده اند.
به گزارش رويترز اين زنان در دوران بارداري از لحاظ رابطه شان با همسر و نيز استرس هاي گوناگوني كه متحمل مي شدند، بررسي شدند. در مرحله بعد تكامل ذهني بچه ها و وضعيت رواني آنها در 18 ماهگي ارزيابي شد. وقتي بچه هايي را كه مادرانشان رابطه گرم و محكمي با پدرشان نداشتند يا مادر به هر دليلي در دوران بارداري دچار تنش و استرس شده بود، با بچه هاي مادران عادي مقايسه كردند، متوجه شدند تكامل ذهني اين بچه ها اندكي كندتر است و بيشتر از بقيه احتمال دارد كه به مشكلات عاطفي و رفتاري دچار شوند.محققان مي گويند تنش و اضطراب مادر در دوران بارداري مي تواند باعث بالا رفتن هورمون كورتيزول در مايع آمنيوتيك، مايعي كه دور جنين را گرفته است، شود و به اين ترتيب روي رشد ذهني و تكامل عصبي او تاثير بگذارد.
شهر آلوده، ريه كودكان را
از بين مي برد
گروه سلامت- اگر كسي در آفات و بلاياي شلوغي و آلودگي شهرها شك دارد، بفرماييد، اين هم اثر آلودگي روي بچه هاي بي گناه: محققان دانشگاه ساتورن كاليفرنيا بررسي كرده اند و ديده اند اگر بچه اي در سن 10 سالگي در خانه اي در 500 متري يك بزرگراه شلوغ زندگي كرده باشد، همين كافي است كه در سن 18 سالگي، عملكرد ريه اش بسيار ضعيف تر از هم سن و سال هايش باشد.
اين محققان كه نتايج مطالعه شان را در نسخه آنلاين نشريه پزشكي لانست منتشر كرده اند، از بررسي 8 ساله روي 3 هزار و 600 كودك به اين نتيجه رسيده اند و گفته اند عملكرد ضعيف ريه اين بچه ها باعث مي شود آنها در بزرگسالي به احتمال بيشتري به بيماري هاي قلبي و ريوي دچار شوند. از آنجا كه فاصله خانه از خيابان ها و بزرگراه هاي شلوغ نقش مهمي در آلوده شدن هواي خانه دارد، مي توان از اين يافته ها نتيجه گرفت كه حتي اندكي دور بودن خانه از اين آلودگي ها در كم شدن زيان هاي آن اثر دارد. اين تحقيق را خبرگزاري رويترز گزارش كرده است.

گناه غير قابل بخشش
رسانه ها
مهشيد چايچي: يك تحقيق تازه نشان داده است، تعداد زيادي از آمريكايي ها به غلط فكر مي كنند شيرخشك به اندازه شير مادر خوب و مفيد است. مركز كنترل و پيشگيري از بيماري ها (CDC) اعلام كرده كه در آمريكا، روز به روز مادران بيشتري براي شير دادن به كودك خود بي انگيزه مي شوند. البته نه اين كه مادران بي عاطفه شده باشند، اغلب مادران بيش از اين كه به راحتي خود فكر كنند به نيازهاي نوزادشان توجه دارند، اما وقتي اين تصور در جامعه شيوع پيدا كند كه شيرخشك هم به اندازه شير مادر براي بچه خوب و مفيد است، مادر دليلي نمي يابد كه به خاطر شير دادن به كودكش خود را به زحمت انداخته و از كار و زندگي باز بماند. اينجاست كه نقش رسانه ها در ترويج فرهنگ تغذيه با شير مادر روشن مي شود.
طبق گزارش مركز كنترل و پيشگيري از بيماريها، آموزش عموم مردم درباره اين كه شير مادر بهترين روش تغذيه و پرورش كودك است، ضرورت و نياز مبرمي است كه بايد به آن پرداخته شود. مسلماً اگر مادري بداند كه شير او بهترين آنتي باكتريال است و مي تواند از فساد دندان هاي كودك جلوگيري كند؛ اگر بداند كه شير او تاثير مهمي در هوش و تكامل مغزي و شناختي كودكش دارد؛ اگر بداند كه شير او اولين واكسني است كه كودك در برابر عفونت ها دريافت مي كند؛ اگر بداند شير او مسكني طبيعي براي دردهاي كودك است و دهها فايده ديگري كه شير مادر دارد را بداند؛ هيچ وقت شيرش را از كودك دلبندش دريغ نخواهد كرد. بگذريم از اين كه شيردهي براي مادر هم فايده هاي زيادي دارد.
در آمريكا، با وجود اين كه متخصصان سلامت به والدين توصيه مي كنند حداقل به مدت يك سال به كودك خود شير مادر داده و تا 6 ماه او را فقط با شير مادر تغذيه كنند؛ تنها 14 درصد نوزادان تا 6 ماهگي منحصراً شير مادر مصرف كرده و 18 درصد تا يك سالگي به خوردن شير مادر ادامه مي دهند. تحقيق مشابهي در سال 2004 نشان داده بود كه 71 درصد بچه ها شير مادر مصرف مي كنند. متاسفانه اين آمار نشان مي دهد كه روز به روز تعداد مادراني كه به بچه خود شير مي دهند، كمتر مي شود.
مادر شيرده، مايه افتخار جامعه
براي بررسي گرايش و نگرش جامعه به شيرمادر، كه نقش مهمي در تصميم مادر براي شروع و ادامه شيردهي دارد، دكتر لي و همكارانش در مركز كنترل بيماري ها، نتايج دو تحقيق سرتاسر كشور آمريكا در سالهاي 2003 و 1999 را مقايسه كردند. 3/14 درصد مردم در سال 1999 فكر مي كردند شيرخشك به اندازه شير مادر براي نوزاد خوب است؛ در حالي  كه در سال 2003، 7/25 درصد چنين باور غلطي داشتند. عجيب تر اين است كه بعضي از مردم فكر مي كنند شير مادر را نبايد در مكان هاي عمومي به بچه داد و خوششان نمي آيد در كنار مادري كه در جمع به كودكش شير مي دهد باشند. متاسفانه تعداد افرادي كه اين طور فكر مي كنند از 8/34 درصد در اين 4 سال به 37 درصد رسيده است. البته شايد شير دادن در مكانهاي عمومي كار خيلي راحتي نباشد و مادر نتواند با آرامش هميشگي اش به بچه شير بدهد، اما خوشبختانه به دليل وجود حجاب اسلامي به خصوص چادر و حتي مقنعه اين كار براي مادران مسلمان نسبت به ديگران تا حدي ساده تر شده. شايد به همين علت است كه در فرهنگ مردم ما همه به مادري كه به كودكش شير مي دهد، احترام مي گذارند و سعي مي كنند با حفظ حرمت، موجبات آسايش و آرامش او را در زمان شيردهي فراهم كنند.
شيرخشك، دايه عزيزتر از مادر
در سال 1990 تعداد مادران شيرده در آمريكا در اوج خود بود و اولين افت آن بين سال 2002 و 2003 بود كه از 70 به 66 درصد رسيد. محققان مي گويند علت اين مطلب، تمايل اذهان عمومي به اين باور است كه شيرخشك را هم رديف شير مادر بدانند. اين مشكل هم ناشي از تبليغات شيرخشك هاي حاوي زنجيره هاي بلند اسيد چرب غيراشباع است كه در سال 2002 به بازار معرفي شد. در تبليغات چنين گفته مي شد كه اين شيرخشك ها مي تواند اثر مثبت شير مادر را تقليد كند. البته لازم به ذكر است كه تا امروز تلاشهاي زيادي براي تقليد از تركيب شير مادر انجام شده و كارخانه هاي توليدكننده شيرخشك توانسته اند تركيبي بسازند كه از نظر اسيد آمينه، چربي و قند بسيار شبيه به شير مادر باشد، اما با وجود پيشرفت هاي فراوان در تهيه شيرخشك، باز هم همه خواص شير مادر را ندارد؛ مثل عوامل ضدعفونت (آنتي بادي ها)، آنزيم هاي شير مادر كه در هضم مواد غذايي به خصوص چربي ها كمك مي كنند و پروتئين هاي تروفيك كه در تحريك و رشد سلولي نقش دارند.
محققان آمريكايي متوجه شده اند تبليغات شيرخشك از 29 ميليون دلار در سال 1999 به 46 ميليون دلار در سال 2004 رسيده است و به  نظر مي رسد اين 17 ميليون دلار افزايش، به قيمت بي نصيب ماندن كودكان زيادي از فوايد شير مادر تمام شده است.