بيدار شو!نمير!
كارشناسان در گفتگو با همشهري علت هاي احتمالي مرگ دختري كه اين هفته زير عمل جراحي زيبايي بيني در گذشت را بررسي كردند
سميه شرافتي
|
|
صبح روز شنبه 28/11/85 دختري 20 ساله حين عمل جراحي زيبايي بيني در بيمارستاني در شمال تهران جان خود را از دست داد. اين دختر جوان بعد از انتقال به اتاق عمل و تزريق داروي بيهوشي به حالت اغما فرو رفت و در ساعت 14 و 10 دقيقه بر روي تخت اتاق سي سي يو جان باخت. اين در حالي بود كه پزشكان بيمارستان در مراحل اوليه تحقيق احتمال دادند علت مرگ دختر جوان حساسيت به مواد بيهوشي بوده است. اتفاق روز شنبه اين هفته، شايد تاكيدي عيني و البته تلخ، بر هشداري بود كه مدتهاست به داوطلبان جراحي هاي زيبايي داده مي شود.
***
جراحي زيبايي بيني يكي از اعمال جراحي است كه مانند انواع ديگر جراحي، بدون عارضه نيست. نه مي توان گفت عوارض ناشي از اين جراحي ها به طور صرف مربوط به جراح است و نه هيچ عامل ديگري را مي توان بطور كامل مقصر قلمداد كرد. در كتب پزشكي، براي هر نوع عمل جراحي، درصد مشخصي به عنوان احتمال ايجاد عوارض مطرح شده است؛ عوارضي كه حتي در پيشرفته ترين بيمارستان هاي دنيا و زير دست زبردست ترين جراحان هم ممكن است ايجاد شود.
اغلب متخصصان گوش و حلق و بيني محتمل ترين عارضه راينوپلاستي را عوارض ناشي از بيهوشي مي دانند. دكتر احمد خاص احمدي، متخصص گوش و حلق و بيني و نماينده مجلس شوراي اسلامي ضمن بيان اين كه بيهوشي علاوه بر اين كه در تمام جراحي ها ممكن است براي بيمار خطرآفرين باشد در راينوپلاستي هم بدون عارضه نيست، به همشهري مي گويد: جراحي راينو پلاستي خودش به تنهايي نمي تواند عامل فوت بيمار باشد، البته بر خلاف تصور عمومي، داروهاي بيهوشي نيز الزاماً نمي توانند عامل فوت بيمار باشند.
وي با تاكيد بر اين كه يكي ديگر از علت هاي فوت بيماران در اين مواقع انسداد لوله هاي هوا است، مي گويد: اين لوله ها كه در حين جراحي به بيمار اكسيژن مي رسانند ممكن است قطع شوند و اكسيژن رساني به بيمار را مختل كنند.
به گفته اين متخصص گوش و حلق و بيني يكي ديگر از احتمالاتي كه ممكن است باعث فوت بيمار در حين عمل راينوپلاستي شود بدخيم شدن شرايط بيمار در ريكاوري است: ممكن است بيمار در اين شرايط دچار اسپاسم هاي شديد شود و اگر در اين زمان او را به بخش انتقال دهند و از او مراقبت هاي ويژه به عمل نياورند، بيمار جان خود را از دست خواهد داد. به هرحال بعد از درآوردن لوله هاي هوا بعد از عمل بيمار، نياز به مراقبت هاي ويژه خواهد داشت.
استانداردها رعايت مي شوند
جراحي زيبايي بيني از جمله جراحي هاي غير اورژانسي است. براي همين بايد در مراكزي انجام شود كه حداقل استانداردها در آن بخصوص استانداردهاي بيهوشي رعايت شده باشد و به دست افرادي انجام شود كه از نظر علمي احساس مسئوليت كنند و براي بيمار اهميت قائل شوند.
دكتر حكمت آرا، رئيس انجمن جراحان گوش و حلق و بيني و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي تهران ضمن بيان اين جملات مي گويد: متأسفانه در كشور ما متخصصين بيهوشي وقتي اقدام به بيهوش كردن بيمار مي كنند، در حين عمل جراحي نظارت بر روي بيمار را به دست تكنسين بيهوشي سپرده و به طور مستقيم بيمار را كنترل نمي كنند و يا وقتي بيمار كاملاً به هوش نيامده او را به ريكاوري انتقال مي دهند كه همين در بسياري از مواقع باعث قطع تنفس بيمار، سياه شدن او و در نهايت مرگ مي شود. دكتر حكمت آرا با اشاره به اينكه در جراحي ها سعي مي شود فشار بيمار در پايين ترين حد نگه داشته شود ادامه مي دهد: در اين مواقع براي كاهش فشار بيمار از داروهايي استفاده مي شود كه خونريزي بيمار را به حداقل مي رساند و اين بيهوشي در يك لحظه اتفاق مي افتد بايد نهايت دقت از سوي متخصص بيهوشي صورت گيرد.
دكتر نراقي، متخصص گوش و حلق و بيني هم با اشاره به اين كه متأسفانه سيستم مانيتورينگ براي كنترل شرايط بيمار حين عمل جراحي در بيمارستان ها و مراكز درماني ما به صورت روتين و استاندارد وضعيت بيمار را گزارش نمي كنند، مي گويد: در اعمال جراحي راينوپلاستي كه بخصوص جراحي هاي ناحيه سر و گردن است اگر اين سيستم به صورت دقيق وضعيت بيمار را كنترل نكند و با دادن آلارم پزشك را متوجه خطرات جدي مثل جا به جا شدن لوله هاي هوا يا قطع شدن آنها نكند، مسلماً بيمار جان خود را از دست خواهد داد؛ اتفاقي كه تا به حال بارها شاهد آن بوده ايم.
داروها مقصرند
به طور كلي جراحي هاي راينوپلاستي به دو صورت بيهوشي عمومي و بي حسي موضعي انجام مي شوند. سال هاي قبل كه امكانات بيهوشي پيشرفت كافي نداشت و داروها قديمي بودند خيلي از جراحان بي حسي موضعي را براي جراحي انتخاب مي كردند، ولي امروزه اين داروها جاي خود را به داروها و امكانات پيشرفته تر دادند. دكتر محسن نراقي، متخصص گوش و حلق و بيني و عضو هيأت علمي دانشگاه تهران در اين رابطه معتقد است: امروزه داروهاي بيهوشي مثل هالوتان كه دارويي قديمي براي بيهوشي بود جاي خود را به داروهاي ديگري داده اند. اين دارو در آمريكا و در خيلي از كشورهاي پيشرفته منسوخ شده ولي متأسفانه در كشور ما و در اكثر مراكز درماني براي بيهوش كردن بيمار هنوز هم از آن استفاده مي شود. اين دارو از جمله داروهايي است كه در بسياري از مواقع براي بيمار بيهوش شده خطرات جدي به وجود مي آورد.
يكي از احتمالات ديگري كه متخصصان راينوپلاستي به آن اشاره مي كنند حساسيت نسبت به بعضي از اين داروهاي بيهوشي است. دكتر نراقي در اين باره مي گويد: متأسفانه اين داروهاي بيهوشي براي بيمار حساسيت ها و شوك هايي را ايجاد مي كنند كه تا زماني كه به بيمار تزريق نشوند نمي توان از حساسيت بيمار نسبت به اين داروها باخبر شد. مثلاً دارويي مثل پني سيلين را مي توان ابتدا بر روي بيمار تست كرد و از بي خطر بودن آن مطمئن شد ولي اين داروهاي بيهوشي اين مزيت را ندارند و در بسياري از موارد براي بيمار خطرات جدي ايجاد مي كنند.
بنا به گفته اين متخصص اگر امكانات و روش هاي بيهوشي در كشور ما رو به پيشرفته شدن بروند و استانداردهاي لازم براي يك بيهوشي سالم فراهم شود خطرات آن حتي از عوارض ناشي از بي حسي موضعي نيز كمتر خواهد بود.
هشدارها شنيده نمي شوند
مي گويند ايران رتبه اول دنيا را در جراحي زيبايي بيني دارد. مي گويند بيماران بايد از عوارض و خطرات احتمالي جراحي آگاه شوند و بعد بيني شان را به جراح بسپارند. مي گويند بسياري از داوطلبان جراحي زيبايي بيني مشكلات رواني دارند كه اگر به درمان آن پرداخته شود، ديگر سراغ عمل جراحي نمي روند. مي گويند هر روز 2 نفر در دنيا زير عمل جراحي زيبايي بيني مي ميرند. همه اينها را مي گويند و باز مي گويند ايران رتبه اول دنيا را در جراحي زيبايي بيني دارد.
|